Nhận viết luận văn Đại học , thạc sĩ - Zalo: 0917.193.864 Tham khảo bảng giá dịch vụ viết bài tại: vietbaocaothuctap.net Download luận văn thạc sĩ ngành khoa học giáo dục với đề tài: Rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào giải quyết một số vấn đề thực tiễn trong dạy học địa lí 12, cho các bạn tham khảo 50000575

1. i
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
TRẦN THỊ MỸ HIỀN
RÈN LUYỆN KỸ NĂNG VẬN DỤNG KIẾN THỨC
VÀO GIẢI QUYẾT MỘT SỐ VẤN ĐỀ THỰC TIỄN
TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ 12 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
Chuyên ngành: Lí luận và phƣơng pháp dạy học bộ môn Địa lý
Mã số: 60140111
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
THEO ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. NGUYỄN ĐỨC VŨ
Thừa Thiên Huế, năm 2018

2. ii
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của
riêng tôi, các số liệu và kết quả nghiên cứu ghi trong luận
văn là trung thực, được các đồng tác giả cho phép sử
dụng và chưa từng được công bố trong bất kỳ một công
trình nào khác.
Tác giả luận văn
Trần Thị Mỹ Hiền

3. iii
Lời cảm ơn
Được sự giúp đỡ của quý thầy, cô giáo dành cho bản thân trong quá trình
học tập, nghiên cứu tại Trường Đại học Sư phạm - Huế, tôi đã trưởng thành hơn
trong học tập và rèn luyện về chuyên môn, nghiệp vụ cũng như kỹ năng sống.
Xin gửi lời cảm ơn chân thành và lời chúc sức khỏe đến PGS.TS. Nguyễn
Đức Vũ, người đã rất tận tình chỉ bảo, nhiệt tình giúp đỡ tôi trong quá trình học
tập, nghiên cứu thực hiện đề tài này.
Chân thành cảm ơn quý thầy, cô giáo Khoa Địa lí trường Đại học Sư phạm –
Huế đã nhiệt tình giảng dạy, giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu vừa qua.
Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn tới:
- Đại học An Giang.
- Đại học Huế, Trường Đại học Sư phạm, Phòng Đào tạo sau đại học
Trường Đại học Sư phạm - Huế.
- Ban Giám Hiệu, thầy, cô giáo dạy thực nghiệm, cùng các học sinh ở các
trường: Trung học phổ thông Nguyễn Khuyến, Trung học phổ Thạnh Mỹ Tây, Trung
học phổ thông Võ Thị Sáu - thuộc địa bàn tỉnh An Giang đã tạo điều kiện thuận lợi,
giúp đỡ tôi trong quá trình thực nghiệm đề tài.
Cuối cùng, xin kính chúc quý thầy, cô giáo, ban lãnh đạo vui khỏe, hạnh phúc.
An Giang, tháng 5 năm 2018
Tác giả luận văn
Trần Thị Mỹ Hiền

4. 1
MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa..........................................................................................................................i
Lời cam đoan .........................................................................................................................ii
Lời cảm ơn............................................................................................................................iii
MỤC LỤC...................................................................................................................1
D N MỤC C V T T T...................................................................................4
D N MỤC CÁC BẢNG..........................................................................................5
PHẦN MỞ ĐẦU........................................................................................................6
1 T nh cấp thiết của đ tài ..........................................................................................6
2 Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu...........................................................................6
3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................7
4 Lịch sử nghiên cứu..................................................................................................7
5 Phương pháp nghiên cứu.........................................................................................9
PHẦN NỘI DUNG ..................................................................................................11
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC RÈN LUYỆN KỸ
NĂNG VẬN DỤNG KIẾN THỨC VÀO GIẢI QUYẾT MỘT SỐ VẤN ĐỀ
THỰC TIỄN TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÝ 12 THPT.........................................11
1 1 Kỹ năng và quá trình rèn luyện kỹ năng ............................................................11
1 1 1 Kỹ năng ...........................................................................................................11
1 1 2 Quá trình rèn luyện kỹ năng............................................................................13
1 1 3 Các mức độ của kỹ năng .................................................................................14
1 1 4 Các mối quan hệ giữa rèn luyện kỹ năng với một số yếu tố của quá trình dạy
học địa l ....................................................................................................................15
1.2. Thực tế địa l và liên hệ thực tế trong môn địa l ...............................................18
1 2 1 Thực tế địa l ...................................................................................................18
1 2 2 Vai tr của liên hệ thực tế trong môn địa l .....................................................19
1 2 3 Vận dụng kiến thức địa l vào thực tế .............................................................20
1 3 Chương trình và sách giáo khoa địa l lớp 12 ....................................................20
1 3 1 Mục tiêu, cấu trúc của chương trình địa l lớp 12...........................................20
1 3 2 Đặc điểm sách giáo khoa địa l lớp 12 ............................................................22

5. 2
1 4 Đặc điểm tâm sinh l và trình độ nhận thức của S lớp 12 ...............................24
1 4 1 Đặc điểm tâm l lứa tuổi..................................................................................24
1 4 2 Đặc điểm nhận thức ........................................................................................24
1 5 Thực trạng việc rèn luyện kỹ năng liên hệ thực tế cho S trong môn địa l lớp
12 hiện nay ................................................................................................................25
1 5 1 Quan điểm của giáo viên v rèn luyện kỹ năng liên hệ thực tế cho học sinh
trong dạy học địa l 12...............................................................................................25
1 5 2 Các hình thức và phương pháp hướng dẫn S liên hệ thực tế của của GV
trong dạy học địa l 12 hiện nay................................................................................26
1 5 3 Kết luận chung v thực trạng ..........................................................................27
Chƣơng 2. PHƢƠNG PHÁP RÈN LUYỆN KỸ NĂNG VẬN DỤNG KIẾN THỨC
VÀO GIẢI QUYẾT MỘT SỐ VẤN ĐỀ THỰC TIỄN TRONG DẠY HỌC
ĐỊA LÍ 12 THPT.....................................................................................................28
2 1 Những nguyên tắc rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào giải quyết một số
vấn đ thực tiễn trong môn địa l lớp 12 ...................................................................28
2 1 1 Phải đáp ứng mục tiêu và ph hợp với nội dung của việc dạy học địa l lớp 12......28
2 1 2 Đảm bảo ph hợp với khả năng của từng đối tượng học sinh ........................28
2 1 3 Phải phát huy t nh chủ động, t ch cực và sáng tạo của học sinh.....................29
2 1 4 Phải ph hợp với đi u kiện học tập của S ....................................................29
2 2 Phương pháp rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào giải quyết một số vấn
đ thực tiễn trong môn địa l lớp 12 .........................................................................30
2 2 1 Phương pháp dạy học theo dự án....................................................................30
2 2 2 Phương pháp thảo luận....................................................................................45
2 2 3 Phương pháp tranh luận ..................................................................................50
2 2 4 Phương pháp nêu và giải quyết vấn đ ...........................................................54
2 2 5 Tổ chức tr chơi địa l gắn với giải quyết vấn đ thực tiễn ..........................58
2 2 6 Tổ chức các hoạt động ngoài giờ gắn giải quyết vấn đ thực tiễn..................62
2 3 V dụ bài dạy học minh hoạ ...............................................................................65
Chƣơng 3. THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM ..............................................................70
3 1 Mục tiêu thực nghiệm ........................................................................................70

6. 3
3 2 Nội dung thực nghiệm........................................................................................70
3 3 Tổ chức thực nghiệm..........................................................................................70
3 3 1 Chọn lớp thực nghiệm.....................................................................................70
3 3 2 Thời gian thực nghiệm ....................................................................................71
3 3 3 Phương pháp thực nghiệm ..............................................................................71
3 3 4 Tiến hành thực nghiệm....................................................................................71
3 4 Kết quả thực nghiệm ..........................................................................................72
3 4 1 Kết quả định lượng..........................................................................................72
3 4 2 Kết quả định t nh.............................................................................................76
3 5 Kết luận chung v thực nghiệm .........................................................................77
KẾT LUẬN..............................................................................................................78
1 Kết quả đạt được ...................................................................................................78
2 ạn chế của đ tài .................................................................................................78
3 Một số đ xuất, kiến nghị......................................................................................79
4 ướng mở rộng của đ tài.....................................................................................79
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................81
PHỤ LỤC

7. 4
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt : Chữ nguyên ngh a
ĐC : Đối chứng
GV : Giáo viên
HS : ọc sinh
NXB : Nhà xuất bản
RLKN : Rèn luyện kỹ năng
SGK : Sách giáo khoa
TN : Thực nghiệm
THPT : Trung học phổ thông

8. 5
DANH MỤC CÁC BẢNG
Trang
Bảng 1 1 Các mức độ của kỹ năng...........................................................................15
Bảng 1 2 Cách thức rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào giải quyết vấn đ
thực tế cho S lớp 12 ..............................................................................27
Bảng 3 1 Danh sách giáo viên và lớp thực nghiệm ở các trường T PT .................71
Bảng 3 2 Bảng phân phối tần suất điểm các bài kiểm tra của lớp ĐC và lớp TN ...73
Bảng 3 3 Bảng phân phối tần suất tổng hợp điểm các bài kiểm tra ở lớp đối chứng
và thực nghiệm.........................................................................................74
Bảng 3 4 Tổng hợp điểm trung bình và độ lệch chuẩn giữa các lớp thực nghiệm và
lớp đối chứng ...........................................................................................75

9. 6
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của ề tài
Chương trình địa l lớp 12 đ cập một cách khá đầy đủ v đặc điểm tự nhiên,
dân cư, kinh tế chung Đặc trưng này tạo đi u kiện thuận lợi cho S gắn với thực
tiễn, vận dụng kiến thức đã học vào giải quyết một số vấn đ trong cuộc sống xung
quanh các em.
iện nay, vẫn c n một số S chưa coi trọng việc học môn địa l , chưa thấy
rõ vai tr , nghĩa của môn học với cuộc sống Một bộ phận GV chưa thấy được vai
tr của liên hệ thực tế với dạy học địa l
Trong dạy và học địa l liên hệ thực tế giúp cho S dễ nắm kiến thức qua đó
các em tự nhận thấy vai tr của môn học để học tập t ch cực hơn V ph a GV việc
rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào giải quyết vấn đ thực trong dạy học địa
l giúp tổ chức các hoạt động dạy học đa dạng tạo hứng thú cho S góp phần hoàn
thành mục tiêu môn học
Trong thời đại hội nhập và phát triển hiện nay, cả thế giới đ u hướng tới một
chân trời tri thức mới Với tốc độ phát triển như vũ bão của khoa học kĩ thuật, thông
tin b ng nổ từng phút Do vậy, xã hội ngày càng đặt ra những yêu cầu cao hơn cho
ngành giáo dục phải đào tạo nên một thế hệ người lao động mới năng động trước
những biến đổi của thế giới Vì vậy muốn đáp ứng kịp thời nhu cầu của xã hội thì
việc không ngừng đổi mới các hình thức và phương pháp giáo dục là vấn đ luôn
được quan tâm và việc rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào giải quyết một số
vấn đ thực tiễn giúp chúng ta thực hiện nhiệm vụ này trong môn địa l
Xuất phát từ nhận thức trên, trong khuôn khổ thời gian có hạn, tôi quyết định
chọn đ tài: “Rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào giải quyết một số vấn đ
thực tiễn trong dạy học địa l 12 T PT”
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục tiêu
Xác định được một số phương pháp có t nh khoa học và thực tiễn nhằm rèn
luyện cho S kỹ năng vận dụng kiến thức vào giải quyết các vấn đ thực tế

10. 7
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở khoa học và thực tiễn của việc rèn luyện kỹ năng vận dụng
kiến thức vào giải quyết một số vấn thực tiễn trong dạy học địa l lớp 12 T PT
- Khảo sát, đi u tra tình hình thực tế việc vận dụng kiến thức vào giải quyết
một số vấn thực tiễn trong dạy học địa l lớp 12 ở các trường T PT
- Lựa chọn một số phương pháp có hiệu quả trong việc rèn luyện kỹ năng
vận dụng kiến thức vào giải quyết một số vấn thực tiễn trong dạy học địa l lớp 12
THPT. Phân t ch bản chất, nội dung, cách vận dụng trong thực tế dạy học hiện nay,
xây dựng các tình huống mẫu
- Tiến hành thực nghiệm sự phạm, rút ra kết luận và đ xuất các kiến nghị
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng:
+ Phương pháp rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào giải quyết vấn đ
thực tiễn.
+ Bài lên lớp tài liệu mới
- Phạm vi:
+ Địa bàn khảo sát và thực nghiệm: trường T PT trên địa bàn thành phố
Châu Đốc, huyện Châu Phú và huyện Thoại Sơn.
4. Lịch sử nghiên cứu
Rèn luyện kỹ năng địa l nói chung cho S là một vấn đ hết sức quan trọng,
nó không phải là vấn đ mới cả v mặt l luận và thực tiễn nhưng nó lại là vấn đ
đang được quan tâm hiện nay
Liên quan đến rèn luyện kỹ năng có:
- Nguyễn Dược và Nguyễn Trọng Phúc Lí luận dạy học địa lí (2010), NXB
Đại học Sư phạm Trong đó đã nêu khái quát các loại kỹ năng địa l cũng như phương
pháp hướng dẫn chung cho S khai thác tri thức địa l từ các phương tiện trực quan
nhưng chưa đi vào nghiên cứu cụ thể cách thức r n luyện kỹ năng cho S
- Mai Xuân San (1999), Rèn luyện kỹ năng địa lí cho HS phổ thông, NXB
Giáo dục Tác giả chủ yếu hướng dẫn cách tiến hành chung v các kĩ thuật, quy
trình rèn luyện các loại kĩ năng địa l như: cách nhận biết, chỉ và đọc các đối tượng

11. 8
địa l trên bản đồ; cách xác định phương hướng, tọa độ, khoảng cách, vị tr , độ cao
và mô tả, phát hiện các mối liên hệ trên bản đồ; cách vẽ lát cắt và đọc lát cắt địa
hình; kĩ năng đọc, phân t ch, lập biểu đồ, bảng thống kê và sử dụng tranh ảnh bằng
phương pháp đàm thoại
- PGS TS Nguyễn Đức Vũ (2002), phương pháp giảng dạy địa lí ở trường
phổ thông, NXB Giáo dục Tác giả đã nêu lên những khái niệm v kĩ năng, vị tr kĩ
năng, phân loại kĩ năng địa l trong chương trình địa l phổ thông từ lớp 6 đến lớp
12 và cách thức RLKN cho S Các cách thức rèn luyện kĩ năng trong tài liệu là
làm mẫu, làm bài tập làm các bài thực hành
- PGS TS Nguyễn Đức Vũ (1999), Kĩ thuật dạy học địa lí ở trường phổ
thông, (tài liệu bồi dưỡng thường xuyên GV trung học phổ thông chu kì 1997-
2002), uế Từ trang 6 đến trang 8, Tác giả đã đ cập đến một số kĩ năng cần rèn
luyện cho S ở trường phổ thông
- Nguyễn Văn Phượng (2001), Phương pháp rèn luyện kĩ năng địa lí cho HS
lớp 9 ở trung học cơ sở, Luận văn thạc sĩ, uế Đ tài đã đ cập đến các phương
pháp RLKN địa l như cách làm mẫu, các bài tập, làm các bài thực hành và các
bước sử dụng để khai thức kĩ năng địa l lớp 9 (làm việc với SGK, với bản đồ, với
số liệu thống kê)
- Vũ Đình Chiến (2004), Rèn luyện cho HS kĩ năng sử dụng kênh hình trong
SGK địa lí 7, Luận văn thạc sĩ, uế Đ tài đã đ cập đến các phương pháp hướng
dẫn cho S trong sử dụng kênh hình, đã nêu được quy trình và các bước hướng dẫn
S sử dụng kênh hình trong các khâu của quá trình dạy học
- Nguyễn Văn Lam (2009), Rèn luyện kĩ năng địa l cho S lớp 11 T PT trong
dạy học bài thực hành, Luận văn thạc sĩ , uế Tác giả đ cập đến các phương pháp rèn
luyện kĩ năng làm việc với bản đồ, biểu đồ, số liệu thống kê, kĩ năng viết báo cáo
- PGS TS Nguyễn Đức Vũ (2006), “Rèn luyện cho S một số kĩ năng địa l
ở lớp 10”, Tạp ch Dạy và Học ngày nay, (số 7), trang 25-28 tác giả đã đ cập đến
các dạng kĩ năng địa l trong chương trình lớp 10, các con đường rèn luyện kĩ năng
nhằm phát huy tối đa vai tr chủ thể nhận thức của S, trong đó tác giả cũng đ cập
đến tăng cường liên hệ thực tế trong quá trình dạy học

12. 9
Liên quan đến liên hệ thực tế trong dạy học, một số tài liệu đ cập như sau:
- “Dạy học địa l gắn với thực tiễn địa phương - một hướng đổi mới hình
thức tổ chức và phương pháp dạy học” của tác giả Trần Văn nh -Kỷ yếu hội nghị
khoa, Đại học uế (tháng 4 năm 2003) Đ tài đã nêu ra tầm quan trọng của dạy học
Địa l gắn với thực tiễn và nêu ra một số giải pháp quan trọng nhằm góp phần t ch
cực vào quá trình đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức dạy học như : Tổ chức
tại lớp kết hợp với sử dụng dẫn chứng và sinh viên tự đi thu thập số liệu, tổ chức
cho S khảo sát trực tiếp từ thực tiễn
- PGS TS Nguyễn Đức Vũ (1998), Phương pháp dạy học địa lí Việt Nam ở
trường PTTH, Tủ sách Đ SP uế Tác giả nêu lên tầm quan trọng của việc gắn tài
liệu thực tế vào bài giảng địa l Việt Nam
Tất cả các tài liệu trên chưa có tài liệu nào đ cập đến phương pháp rèn luyện
cho S kỹ năng liên hệ thực tế trong dạy học môn Địa l 12 Trên cơ sở kế thừa l
luận của một số tác giả đi trước, tôi nghiên cứu “Rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến
thức vào giải quyết một số vấn đ thực tiễn trong dạy học địa l 12 T PT”, đó cũng
ch nh là điểm mới của đ tài
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp nghiên cứu lí thuyết
Các phương pháp nghiên cứu l thuyết bao gồm: sưu tầm tư liệu, phân t ch tư
liệu, tổng hợp tư liệu Việc sưu tầm tư liệu được tiến hành từ các nguồn tư liệu có
thể khai thác phục vụ cho việc nghiên cứu đ tài là các tư liệu lưu tữ, các số liệu
thống kê, các văn bản v quan điểm, đường lối phát triển giáo dục của Đảng và Nhà
nước được thể chế hóa bằng các đi u luật, các kinh nghiệm giáo dục và dạy học
được công bố
5.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Đi u tra GV và S để tìm hiểu thực trạng của việc rèn luyện kỹ năng vận
dụng kiến thức vào giải quyết một số vấn đ thực tiễn trong dạy học địa l 12 T PT
thông qua trao đổi, phỏng vấn và phiếu đi u tra
- Đi u tra những thuận lợi và khó khăn khi tiến hành rèn luyện kỹ năng vận
dụng kiến thức vào giải quyết một số vấn đ thực tiễn

13. 10
5.3. Phương pháp thực nghiệm sư phạm
Tiến hành thực nghiệm sư phạm tại một số trường T PT tại Châu Đốc, Châu
Phú và Thoại Sơn để đánh giá hiệu quả và t nh khả thi của đ tài
5.4. Phương pháp thống kê toán học
Sử dụng phương pháp thống kê toán học để xử l các kết quả thực nghiệm sư
phạm nhằm kiểm định giả thuyết thống kê v sự khác biệt trong kết quả học tập của
hai nhóm đối tượng thực nghiệm và đối chứng

14. 11
PHẦN NỘI DUNG
Chƣơng 1
CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC RÈN LUYỆN
KỸ NĂNG VẬN DỤNG KIẾN THỨC VÀO GIẢI QUYẾT
MỘT SỐ VẤN ĐỀ THỰC TIỄN TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÝ 12 THPT
1.1. Kỹ năng và quá trình rèn luyện kỹ năng
1.1.1. Kỹ năng
1.1.1.1. Khái niệm kỹ năng
Có nhi u cách diễn đạt khác nhau v khái niệm kỹ năng:
Theo tâm l học, kỹ năng là khả năng vận dụng kiến thức (khái niệm, cách
thức, phương pháp) để giải quyết một nhiệm vụ mới 9
Theo một số tác giả khác:
- Kỹ năng c n được hiểu là khả năng vận dụng tri thức thu thập được trong
một lĩnh vực nào đó vào thực tiễn 6
- Kỹ năng là năng lực v phương phức thực hiện một hành động 28
Như vậy, tuy có nhi u cách diễn đạt khác nhau, nhưng kỹ năng chứa đựng 2
thuộc t nh cơ bản:
+ Là hoạt động thực tiễn
+ Dựa trên cơ sở l thuyết, tức là các kiến thức đã có
Theo đó, kỹ năng địa l được hiểu là những hoạt động thực tiễn mà học
sinh hoàn thành được một cách có thức trên cơ sở những kiến thức địa l mà họ
đã có 28
Do đó, muốn có kỹ năng, trước hết S phải có kiến thức và vận dụng chúng
vào thực tế Từ đó ta có thể rút ra kết luận: Kỹ năng liên hệ thực tế ch nh là khả
năng vận dụng những hiểu biết của người học v hệ thống tri thức địa l để khám
phá, giải th ch những sự vật, hiện tượng trong thực tế xung quanh các em
1.1.1.2. Phân loại kỹ năng
Theo nhi u tác giả, trong chương trình địa l hiện hành, tại các trường phổ
thông, các cấp học, lớp học không có sự khác nhau nhi u v các loại kỹ năng Tuy

15. 12
nhiên, mức độ và phạm vi của kỹ năng thì có sự sắp xếp từ thấp đến cao, từ đơn
giản đến phức tạp ph hợp với nội dung chương trình, đặc điểm lứa tuổi S và quy
luật phát triển nhận thức của học S, tạo nên một hệ thống kỹ năng địa l ở trường
học 6 , 28
Tương ứng với hoạt động trên các phương tiện, vật liệu dạy học địa l có thể
xếp chung kĩ năng địa l vào 3 loại:
- Kỹ năng bản đồ: Xác định phương hướng, tọa độ địa l , vị tr địa l , đo t nh
khoảng cách, độ cao, phân t ch các mối liên hệ nhân quả, đi n vào bản đồ khung,
so sánh các loại bản đồ để xác định đặc điểm các đối tượng hay rút ra nhận xét cần
thiết, kết hợp những kiến thức bản đồ với những kiến thức địa l sâu hơn dể so sánh,
phân t ch, tìm ra được các mối liên hệ giữa các đối tượng trên bản đồ
- Kỹ năng làm việc với số liệu thống kê, các tư liệu địa l ; tài liệu tham khảo
địa l , sách giáo khoa (SGK) địa l , các phương tiện học tập địa l : Phân t ch số liệu
và rút ra nhận xét, t nh toán đơn giản, xây dựng biểu đồ và phân t ch biểu đồ, rút ra
nhận xét; từ BSL, viết báo cáo ngắn theo dàn bài cho s n; tóm tắt các ch nh của
bài học trong SGK; đọc lát cắt và vẽ lát cắt, sưu tầm tranh ảnh và các thông tin địa
l ; quan sát, mô tả, nhận xét tranh ảnh, hình vẽ và phân t ch, giải th ch mối quan hệ
giữa các yếu tố trên tranh ảnh, hình vẽ; hoàn thiện, phân t ch, giải th ch sơ đồ các
mối liên hệ; kết hợp bài học trong SGK với tài liệu tham khảo để viết bào cáo trình
bày ở lớp
- Kỹ năng khảo sát các sự vật hiện tượng địa l tại môi trường xung quanh:
Quan sát, mô tả, phân t ch, so sánh, giải th ch các đối tượn địa l , sử dụng các dụng
cụ quan trắc đơn giản v thời tiết, thủy văn, thổ nhưỡng, thu thập tư liệu thực tế v
một chủ đ , khảo sát đi u tra một vấn đ có nội dung địa l tại địa phương viết thành
báo cáo
Trong m i loại kỹ năng, xét theo mức độ phát triển có các giai đoạn sau:
- Dựa trên cơ sở tri thức để hình thành và rèn luyện kỹ năng
- Sử dụng kỹ năng đã có được để tìm t i các kiến thức địa l ở bản đồ, sách
giáo khoa, các tài liệu tham khảo khác và các kiến thức thực tế
- Sử dụng các kỹ năng để vận dụng các kiến thức đã học vào việc khảo sát,

16. 13
đi u tra, thu thập thông tin, giải th ch các sự vật hiện tượng, quá trình trong tự
nhiên, xã hội, hoạt động kinh tế
Không nhất thiết các giai đoạn này tương ứng với các lớp từ thấp đến cao
trong nhi u trường hợp, cả ba giai đoạn này có thể được thực hiện ngay trong một lớp
Mức độ đơn giản hay phức tạp của nhiệm vụ t y thuộc vào đặc điểm đối tượng S
1.1.1.3. Ý nghĩa của kỹ năng trong dạy học địa lí
Năng lực hoạt động nhận thức của S phụ thuộc một phần vào việc áp dụng
những kiến thức l thuyết vào thực tiễn trong quá trình thực hiện một nhiệm vụ nào
đó Để thực hiện được nhiệm vụ đó đ i hỏi phải có kĩ năng Trong dạy học địa l , kỹ
năng có nghĩa rất quan trọng, thể hiện ở ch :
- Kỹ năng được hình thành trên cơ sở kiến thức Muốn hình thành và rèn
luyện kỹ năng địa l , trước hết S phải có kiến thức bộ môn và vận dụng chúng
vào thực tiễn Không có kiến thức địa l thì không thể hình thành và rèn luyện kỹ
năng địa l Nghĩa là khi nói đến kỹ năng địa l cũng đồng thời với việc đ cập tới
các kiến thức địa l
- Kỹ năng được xem là những phương tiện mà qua đó S sử dụng để bổ sung
và làm giàu tri thức địa l cho bản thân Dựa trên cơ sở l thuyết, thông qua hoạt động
thực tiễn, S có thể vận dụng và vận dụng sáng tạo các kỹ năng để giải quyết những
vấn đ , bài tập, câu hỏi được đặt ra nhằm khai thác và nắm chắc tri thức địa l
1.1.2. Quá trình rèn luyện kỹ năng
1.1.2.1. Rèn luyện kỹ năng
RLKN là sự luyện tập thường xuyên, qua thực tế các kỹ năng thuần thục và
vững vàng hơn
Kỹ năng luyện tập nhi u lần, lặp đi lặp lại nhi u lần và hoạt động đó của S
trở thành thói quen, thành thạo, khéo léo, t nhi u có t nh tự động thì sẽ trở thành kỹ
xảo Như vậy “luyện tập với tư cách là phương pháp dạy học là sự chỉ dẫn của giáo
viên, học sinh lặp đi lặp lại nhi u lần những hành động nhất định trong những hoàn
cảnh khác nhau nhằm hình thành và phát triển kỹ năng, kỹ xảo” 4, tr13
1.1.2.2. Nh ng yêu cầu khi rèn luyện kỹ năng
RLKN nói chung, RLKN địa l cho S nói riêng là một quá trình lâu dài và

17. 14
phức tạp, có t nh thường xuyên, sự kiên trì, đ i hỏi nhi u công sức và sự phối hợp
chặt chẽ giữa các lớp nhằm đạt mục đ ch cuối c ng là S biết sử dụng các nguồn
cung cấp tri thức, các kênh thông tin địa l như là một nguồn cung cấp tri thức, định
hướng dạy học Khi vận dụng các cách thức và phương pháp dạy học để RLKN cho
học sinh cần phải chú tới các yêu cầu sau:
- Việc rèn luyện phải nhằm vào mục đ ch, yêu cầu nhất định
- Phải tuân theo một trình tự chặt chẽ: lúc đầu đơn giản, có làm mẫu, có chỉ
dẫn, sau tăng dần t nh phức tạp, độ khó của các hành động và sự tự lực luyện tập
- Phải nắm được cơ sở l thuyết rồi mới tiến hành luyện tập
- Phải đảm bảo mức độ khó vừa sức với các hoàn cảnh khác nhau 9
Những yêu cầu trên đây có thể được tiến hành theo những mức độ khác nhau
t y thuộc vào đặc điểm, yêu cầu của nhiệm vụ và mức độ thuần thục của học sinh
1.1.2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự rèn luyện kỹ năng
Việc rèn luyện kỹ năng địa l cho học sinh luôn phải chịu ảnh hưởng của
nhi u yếu tố Cụ thể:
- Sự dễ dàng hay khó khăn trong việc vận dụng kiến thức vào thực tiễn là sự
phụ thuộc vào khả năng nhận dạng nhiệm vụ, bài tập
- Nội dung của bài tập, nhiệm vụ đặt ra thể hiện rõ hay được trừu tượng hóa
làm lệch hướng suy nghĩ của học sinh trong quá trình thực hiện nhiệm vụ
- Tâm thế và thói quen cũng ảnh hưởng đến sự hình thành và rèn luyện kỹ năng.
- T nh thường xuyên hay không thường xuyên xuất hiện của vấn đ hay kỹ
năng rèn luyện Đi u này sẽ tạo cơ hội cho học sinh có nhi u hay t đi u kiện rèn
luyện kỹ năng địa l [4, tr14].
1.1.3. ác mức c kỹ năng
các cấp học, từng đối tượng học sinh, các mức độ rèn luyện v kỹ năng
cũng có những yêu cầu khác nhau Theo B Bloom 28 , kỹ năng có các mức độ
như sau:

18. 15
ảng 1.1. Các mức ộ của kỹ năng
Mức ộ T m tắt nội dung
Bắt chước Nhắc lại các hành động đã được xem biểu diễn
Thao tác Thực hiện công việc theo chỉ dẫn
ành động chuẩn xác Thực hiện công việc được học một cách ch nh xác
ành động phối hợp
Thực hiện công việc một cách nhịp nhàng, phối hợp các
kỹ năng
ành động tự nhiên
Thực hiện công việc một cách thành thạo, dễ dàng,
không cần cố gắng nhi u v tr lực, thể lực
Tóm lại, các mức độ trên đây của kỹ năng là cơ sở để xác định các cách thức
rèn luyện kỹ năng liên hệ thực tế trong môn địa l cho học sinh lớp 12 học sinh
lớp 12, do đặc điểm phát triển tâm sinh l , khả năng tr tuệ mà yêu cầu v tư duy và
kỹ năng hành động diễn ra ở cả 5 ở mức độ
1.1.4. Các mối qu n hệ giữ rèn luyện kỹ năng với m t số yếu tố c quá trình
dạy học ị lí
Việc hình thành và rèn luyện kỹ năng địa l nói chung, RLKN liên hệ thực tế
nói riêng luôn có quan hệ mật thiết với các yếu tố khác của quá trình dạy học địa l :
kiến thức cơ bản, phương pháp dạy học, hình thức tổ chức dạy học, kiểm tra và
đánh giá học sinh
. Qu n hệ giữ rèn luyện kỹ năng v kiến thức cơ ản
Kiến thức cơ bản và kỹ năng có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, trong đó
kiến thức được coi là cơ sở Chọn đúng kiến thức cơ bản, hiểu và nắm vững được
kiến thức cơ bản của bài học sẽ giúp cho học sinh có cơ sở để học tập, nghiên cứu,
rèn luyện kỹ năng ngày càng thành thạo để chiếm lĩnh tri thức một cách thuận lợi và
chắc chắn Ngược lại, việc rèn luyện các kỹ năng sẽ h trợ cho học sinh một cách
tiếp cận và vận dụng thuận lợi, sáng tạo trong việc hiểu bài hay giải quyết một vấn
đ mới của bài học ơn nữa, theo định nghĩa v kỹ năng, muốn có kĩ năng phải có
kiến thức làm cơ sở Do đó giữa kỹ năng và kiến thức cơ bản có mối quan hệ chặt
chẽ, tác động và h trợ lẫn nhau

19. 16
Ví dụ: Nếu S không hiểu được bản chất của các sự vật, hiện tượng trong
thực tế xung quanh các em thì không thể hoặc rất khó RLKN vận dụng kiến thức
của bài học để giải th ch chúng Tuy nhiên, nếu hiểu bản chất của kiến thức thực tế
nhưng không nắm được kiến thức cơ bản của bài học thì cũng khó phân t ch, giải
thích được mối quan hệ giữa kiến thức của bài và các hiện tượng thực tế
. Qu n hệ giữ rèn luyện kỹ năng v phương pháp dạy học
Trong dạy học, phương pháp dạy học của giáo viên đóng một vai tr rất quan
trọng tới việc rèn luyện kỹ năng địa l Nếu phương pháp dạy học của GV chủ yếu
là truy n thụ, minh họa, giải th ch kiến thức có s n thì nhiệm vụ của S chỉ là tiếp
nhận, ghi nhớ một cách máy móc chứ không phát huy được t nh chủ động, sáng tạo
trong hoạt động nhận thức của S khi rèn luyện kỹ năng Ngược lại, nếu phương
pháp dạy học của giáo viên là hướng vào yêu cầu học sinh phải làm việc t ch cực,
chủ động với nguồn tri thức địa l thì sẽ phát huy được các kĩ năng địa l
Mặt khác, mục tiêu RLKN trong bài học cũng có tác dụng tới việc sử dụng
các phương pháp dạy học của GV Bởi vì, khi đ ra mục tiêu cụ thể thì đồng thời
GV cũng phải xác định các phương pháp dạy học ph hợp để thực hiện mục tiêu
RLKN cho HS.
Ví dụ: Trong dạy học địa l 12, liên hệ thực tế có hai chức năng: minh họa, h
trợ cho bài giảng và vận dụng kiến thức của bài để giải th ch các hiện tượng trong
thực tế
Nếu trong quá trình dạy học, GV chỉ quan tâm tới chức năng thứ nhất thì
phương pháp dạy học mà GV thường sử dụng là giải th ch - minh họa cho bài học
hay cũng cố kiến thức, không có tác dụng đáng kể trong việc RLKN địa l cho S
Nếu giáo viên quan tâm tới chức năng thứ hai thì phương pháp dạy học của
GV sẽ tập trung vào cách hướng dẫn, tổ chức cho học sinh làm việc với kiến thức
bài học một cách chủ động, độc lập (giáo viên không mô tả, chỉ rõ cho học sinh toàn
bộ những kiến thức có trong bài học mà thông qua nêu câu hỏi, bài tập và dành thời
gian cho học sinh làm việc với kiến thức để vận dụng vào thực tế) thì có tác dụng
rất lớn tới việc RLKN cho S

20. 17
c. Qu n hệ giữ rèn luyện kỹ năng với các hình thức tổ chức dạy học
ình thức tổ chức dạy học là toàn bộ những cách thức tổ chức, hoạt động của
giáo viên và học sinh trong quá trình dạy học trong những khoảng thời gian và địa
điểm nhất định với nhi u phương pháp, phương tiện dạy học cụ thể nhằm thực hiện
những nhiệm vụ dạy học
Trong quá trình RLKN địa l cho S trên lớp, việc áp dụng các hình thức tổ
chức dạy học đóng vai tr rất quan trọng, nó vừa phát huy t nh t ch cực của S, vừa
rèn luyện được kỹ năng cho S ở các mức độ khác nhau
Trong bài dạy học địa l trên lớp có 3 hình thức dạy học là học cá nhân, học
theo nhóm và học theo lớp
- Dạy học cá nhân nhằm đ cao việc cá thể hóa học tập của S, tôn trọng
năng lực, phẩm chất riêng m i em tạo cơ hội bình đ ng để mọi S trong lớp có thể
phát huy t y theo khả năng của mình Dạy học theo hình thức này có tác dụng nâng
cao hiểu biết của S v các loại kỹ năng để vận dụng vào thực tiễn Do đó, trong
quá trình dạy học GV có thể tổ chức cho S làm việc theo cá nhân để thu thập
những kiến thức cần nắm hay trả lời câu hỏi, thực hiện các bài tập do GV đ ra
- Dạy học theo nhóm là hình thức đ cao vai tr của sự hợp tác, hoạt động
tập thể, đ cao trách nhiệm của cá nhân đối với tập thể, h trợ nhau để thực hiện các
thao tác v kỹ năng làm việc ọc sinh sẽ được rèn luyện v các kĩ năng như biết
lắng nghe và lựa chọn để tiếp nhận hiểu biết của người khác khi lựa chọn các kỹ
năng hành động
- Dạy học theo lớp là hình thức dạy học cơ bản, phổ biến từ trước đến nay
ình thức dạy học này có nghĩa trong việc hình thành kỹ năng ban đầu hay những
kỹ năng khó mà S không có khả năng tự làm việc, tự rèn luyện các kỹ năng đã có
một cách có hệ thống 16, tr13
M i hình thức như thế có tác dụng và nghĩa nhất định đối với việc RLKN
cho S Tuy nhiên, trong một tiết dạy học GV cần phải biết phối hợp một cách linh
hoạt các hình thức dạy học để RLKN cho S

21. 18
d. Qu n hệ giữ rèn luyện kỹ năng với ki m tr ánh giá học tập c học
sinh
Kiểm tra, đánh giá có nghĩa rất lớn đối với GV, S, cán bộ quản l giáo
dục và phụ huynh S
Trong quá trình dạy học địa l , mối quan hệ giữa RLKN và việc kiểm tra
đánh giá học tập của S được thể hiện ở ch : nếu GV chú trọng việc RLKN địa l
thì trong việc kiểm tra đánh giá cần chú các câu hỏi hay bài tập đ i hỏi học sinh
phải vận dụng những kiến thức, kỹ năng ở nhi u mức độ, cấp độ để thể hiện khả
năng của mình và GV xem đó là một bộ phận của nội dung đ thi hay kiểm tra
1.2. Thực tế ịa lí và liên hệ thực tế trong môn ịa lí
1.2.1. Thực tế ị lí
Thực tế địa l bao hàm những hiện thực phản ánh rộng rãi các đối tượng v
tự nhiên, kinh tế, xã hội ở các v ng khác nhau của đất nước 27 Đó là các hiện
tượng v tự nhiên xảy ra trong đời sống, như hiện tượng gió nồm, mưa ph n ở Bắc
Bộ, lũ tiểu mãn ở Bắc Trung Bộ Đó là đường lối và chủ trương, ch nh sách xây
dựng đất nước, phát triển kinh tế - xã hội của Đảng và Nhà Nước như Thủ tướng
Ch nh phủ phê duyệt đ án xây dựng cảng lọc dầu và khu công nghiệp cảng nước
sâu Dung Quất Cơ sở xuất phát của các đường lối, chủ trương đó phần lớn là dựa
trên tình trạng các đi u kiện, các nguồn lợi tự nhiên, nguồn lao động, tình hình khai
thác và sử dụng chúng, tức là thực tiễn của đất nước ta Đó cũng là nội dung học
tập của môn địa l
Thực tiễn đối với môn địa l c n là những diễn biến xảy ra trong đời sống kinh
tế - xã hội ở nước ta và trên thế giới mà sách giáo khoa không thể nào phản ánh được
một cách cụ thể, nhanh chóng và kịp thời Thực tiễn c n bao gồm cả đời sống bản
thân S, những kinh nghiệm của cá nhân họ àng ngày, nhờ tiếp xúc với thiên
nhiên, với các hoạt động kinh tế - xã hội, đọc sách báo, nghe đài, xem vô tuyến
truy n hình, thăm các cuộc triển lãm, tham gia lao động sản xuất v v mà các em t ch
lũy được nhi u kiến thức thực tế 6 Nếu GV biết khai thác những kinh nghiệm sống
đó của các em thì việc dạy học địa l sẽ thuận lợi, sâu sắc và vững chắc hơn

22. 19
1.2.2. i tr c liên hệ thực tế trong m n ị lí
Muốn nắm vững tri thức khoa học, nếu mới chỉ hiểu biết nó trong hệ thống
Địa l thôi thì chưa đủ mà c n phải liên hệ nó với thực tế Mọi khoa học, trong đó có
Địa l , đ u là kết quả nhận thức của con người trong quá trình hoạt động thực tiễn
Trong nhà trường, muốn S tiếp thu được các cơ sở khoa học, cần khái quát những
thành tựu khoa học đó bằng những kết quả thực tiễn Vì thế, muốn nắn vững tri thức
khoa học phải luôn liên hệ với thực tế, với đời sống 6
Liên hệ thực tế có rất nhi u ưu điểm v mặt phương pháp dạy học Nhờ đưa
được l thuyết vừa học lại gần với đời sống hiện thực, các kiến thức thực tế làm
tăng thêm ở S khả năng hứng thú với môn học
Trong quá trình hoạt động nhận thức địa l , muốn cho hoạt động có hiệu quả,
S cần phải được rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo thực hiện các thao tác tư duy (so sánh,
khái quát hoá, trừu tượng hoá, định nghĩa, hệ thống hoá, cụ thể hoá) Đồng thời, S
cũng phải biết sử dụng các phương pháp suy luận như quy nạp, diễn dịch, phân tích,
tổng hợp Việc liên hệ thực tế đ u phải thực hiện các thao tác phổ biến ở trên Như
vậy, các phương pháp rèn luyện kỹ năng liên hệ thực đóng vai tr là phương tiện để
rèn luyện ngày càng hoàn thiện hơn các thao tác tư duy cho S
Ngoài ra, GV có thể liên hệ thực tế ở các khâu khác nhau trong tiến trình dạy
học như dạy bài mới, củng cố, luyện tập, ôn tập Thông qua đó, GV có thể thường
xuyên thu được t n hiệu ngược từ ph a HS v mức độ lĩnh hội đối với vấn đ nghiên
cứu, v phát triển tư duy và năng lực sáng tạo. Như vậy, phương pháp liên hệ thực
tế là công cụ hữu hiệu để GV sử dụng hiệu quả trong tổ chức hoạt động học tập và
kiểm tra kiến thức của S trong quá trình lên lớp
Tóm lại, liên hệ thực tế có vai tr hết sức quan trọng trong việc rèn luyện và
phát triển tư duy cho S Việc liên hệ thực tế giúp S có đi u kiện phát triển óc quan
sát của mình, giúp S hiểu rõ được bản chất của các sự vật hiện tượng địa l và
những quy luật của chúng Ngoài những vai tr như vậy, liên hệ thực tế c n giúp S
rèn luyện kỹ năng áp dụng kiến thức đã học vào thực tiễn cuộc sống, tạo nên nhi u
tình huống l thú khơi dậy l ng đam mê khoa học và l ng yêu th ch môn học hơn

23. 20
1.2.3. ận dụng kiến thức ị lí v o thực tế
Kiến thức địa l hầu như liên quan đến tất cả các lĩnh vực của đời sống Trong
chương trình địa l phổ thông, kiến thức địa l tập trung ở các lĩnh vực khác nhau của
tự nhiên, kinh tế - xã hội Trong m i lĩnh vực lại bao gồm một khối lượng tri thức đồ
sộ, đặc biệt là có rất nhi u kiến thức liên quan đến thực tế Việc áp dụng kiến thức đã
học vào thực tế giúp S củng cố kiến thức, rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo, hiểu rõ vai tr
nghĩa thực tế của môn học, tạo nhu cầu hứng thú và l ng đam mê khoa học
Vận dụng đi u mới học được để trả lời các câu hỏi, để làm bài tập và đặc
biệt là vận dụng vào nghiệp vụ, vào thực tiễn là mục đ ch của việc học Người học,
đặc biệt là tự học phải thường xuyên vận dụng, có vận dụng thì mới thấy được kiến
thức đó là cần thiết
Đối với môn địa l , nếu một S đam mê với việc giải th ch các hiện tượng
địa l , S đó sẽ nhớ v các mối liên hệ nhân quả tốt hơn ; nếu th ch thú với các hiện
tượng địa l diễn ra xung quanh môi trường sống, S đó quan tâm nhi u hơn đến
việc quan sát thực tế và vận dụng kiến thức địa l vào giải quyết những vấn đ đó
V dụ: GV có thể hướng dẫn S vận dụng kiến thức của bài để giải th ch
hiện tượng gió chướng ở Đồng bằng sông Cửu Long, hiện tượng mưa bão dồn
dập vào tháng 11 ở Thừa Thiên uế, hiện tượng gió vượt đèo Ô Quy ồ ở Tây
Bắc 23
Như vậy, việc vận dụng kiến thức đã học để giải th ch các hiện tượng xảy ra
trong thực tế có liên quan sẽ làm cho các em hiểu sâu hơn kiến thức của bài học, tạo
cho các em hứng thú học tập địa l
1.3. Chƣơng trình và sách giáo khoa ịa lí lớp 12
1.3.1. Mục tiêu cấu trúc c chương trình ị lí lớp 12
1.3.1.1. Mục tiêu của chương trình địa lí 12
Về kiến thức: iểu và trình bày được những kiến thức phổ thông, cơ bản,
cần thiết v đặc điểm tự nhiên, dân cư và tình hình phát triển kinh tế - xã hội của
Việt Nam; những vấn đ đặt ra đối với các nước nói chung và các v ng, các địa
phương nơi S đang sinh sống nói riêng
Về kỹ năng: Củng cố và phát triển ở S:

24. 21
- Kỹ năng học tập và nghiên cứu địa l : quan sát, nhận xét, phân t ch, so sánh,
đánh giá các sự vật, hiện tượng địa l ; vẽ lược đồ, biểu đồ; phân t ch, sử dụng bản
đồ, tlat, biểu đồ, lát cắt, số liệu thống kê
- Kỹ năng thu thập, xử l , tổng hợp và thông báo thông tin địa l
- Kỹ năng vận dụng tri thức địa l để giải th ch các hiện tượng, sự vật địa l và
bước đầu tham gia giải quyết những vấn đ của cuộc sống ph hợp với khả năng S
Về thái ộ, hành vi: Góp phần hình thành ở S:
- Tình yêu thiên nhiên, quê hương, đất nước và tôn trọng các thành quả của
nhân dân Việt Nam cũng như của nhân loại;
- Ni m tin vào khoa học, ham học hỏi, hứng thú tìm hiểu và giải th ch các sự
vật, hiện tượng địa l ;
- ch kiên cường dân tộc, ni m tin vào tương lai, đất nước; s n sàng tham
gia vào các hoạt động sử dụng hợp l , bảo vệ, cải tạo môi trường, nâng cao chất
lượng cuộc sống của gia đình và cộng đồng 23
1.3.1.2. Cấu trúc chương trình địa lí 12
Chương trình gồm 5 phần 15
Ph n thứ nhất có nhiệm vụ trang bị những kiến thức v Địa l tự nhiên Việt
Nam và được thiết kế với 4 nội dung sau đây:
- Vị tr địa l , phạm vi lãnh thổ
- Lịch sử hình thành và phát triển lãnh thổ
- Đặc điểm chung của tự nhiên
- Vấn đ sử dụng và bảo vệ tự nhiên
Ph n thứ h i cung cấp những kiến thức v Địa l dân cư với một số nội dung
ch nh bao gồm:
- Đặc điểm dân số và phân bố dân cư
- Lao động và việc làm
- Đô thị hóa
- Chất lượng cuộc sống
Ph n thứ là một trong những nội dung quan trọng của chương trình nhằm
trang bị những kiến thức v Địa l kinh tế và được sắp xếp dưới dạng các vấn đ ,
gồm có:

25. 22
- Chuyển dịch cơ cấu kinh tế
- Một số vấn đ phát triển và phân bố nông nghiệp
- Một số vấn đ phát triển và phân bố công nghiệp
- Một số vấn đ phát triển và phân bố các ngành dịch vụ
Ph n thứ tư cũng là một nội dung không thể thiếu được v vấn đ phát triển
kinh tế - xã hội của các v ng Nội dung chương trình được kết cấu theo thứ tự sau:
- Vấn đ khai thác thế mạnh ở Trung du và mi n núi Bắc Bộ
- Vấn đ chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành ở Đồng bằng sông ồng
- Vấn đ phát triển kinh tế - xã hội ở Bắc Trung Bộ
- Vấn đ phát triển kinh tế - xã hội ở Duyên hải Nam Trung Bộ
- Vấn đ khai thác thế mạnh ở Tây Nguyên
- Vấn đ khai thác lãnh thổ theo chi u sâu ở Đông Nam Bộ
- Vấn đ sử dụng hợp l và cải tạo tự nhiên ở Đồng bằng sông Cửu Long
- Vấn đ phát triển kinh tế, an ninh quốc ph ng ở Biển Đông và các đảo,
quần đảo
- Các v ng kinh tế trọng điểm
Ph n thứ năm trang bị cho S kiến thức v Địa l địa phương với qui mô
lãnh thổ ở cấp tỉnh, thành phố
1.3.2. Đặc i m sách giáo kho ị lí lớp 12
V cấu trúc, SGK địa l 12 theo chương trình chuẩn gồm 45 bài, trong đó có
37 bài l thuyết và 8 bài thực hành
V nội dung và hình thức trình bày, trong SGK địa l 12, m i bài học đ u có
kênh chữ, kênh hình, các câu hỏi giữa bài, cuối bài và số liệu minh họa
kênh chữ do đây là lớp cuối cấp hơn nữa môn địa l có thể là môn thi tốt
nghiệp T PT và là môn thi tuyển sinh vào Đại học, Cao đ ng (khối C) nên trong
quá trình biên soạn không quá hạn chế kênh chữ nhằm tạo đi u kiện cho S tự học,
tự ôn tập để nắm vững kiến thức cơ bản M i bài học được chia thành các đ mục
lớn ứng với các đơn vị kiến thức mà S cần phải nắm Kênh chữ kết hợp với kênh
hình tạo thành một thể hữu cơ thống nhất có quan hệ chặt chẽ với nhau
Để đảm bảo t nh ch nh thức và nhất quán của các số liệu thống kê, các tác giả

26. 23
lấy số liệu năm 2005 trong Niên giám thống kê 2006 Trong phần phân t ch, để phản
ánh các xu hướng mới nhất, đôi ch có sử dụng thông tin kinh tế - xã hội năm 2007
kênh hình Chủ yếu là các bảng số liệu (39 bảng), sơ đồ (7 sơ đồ), biểu đồ
(15 biểu đồ), bản đồ (22 bản đồ) lược đồ (3 lược đồ), và 7 bảng kiến thức Các hình
minh họa ph hợp giúp S tri giác nhanh, phát hiện các xu thế ch nh, các đặc điểm
chủ yếu của các sự vật, hiện tượng Một số sơ đồ, biểu đồ c n thể hiện cả mối quan
hệ qua lại giữa các hiện tượng, quá trình địa l ệ thống bản đồ (lược đồ) được xây
dựng tương đối đa dạng, phong phú, ph hợp với nội dung kênh chữ trong SGK
ác c u h i giữ i: giúp S tự tìm hiểu kiến thức trong quá trình học tập,
nhất là đối với những câu hỏi yêu cầu phải vận dụng các kiến thức đã học, các hiểu
biết cá nhân, các kiến thức của các môn học liên quan hoặc các câu hỏi để khai thác
kênh hình GV cũng có thể sử dụng các câu hỏi giữa bài trong hoạt động trên lớp
ác c u h i v i tập cuối i là các câu hỏi và bài tập chỉ ra những kiến
thức cơ bản mà S cần nắm vững cũng như để rèn luyện kĩ năng Một số câu hỏi
yêu cầu S vận dụng các kiến thức đã học vào thực tiễn Có một vài bài tập tương
đối khó nhằm giúp S làm quen với tác phong nghiên cứu
ác i thực h nh chiếm khoảng trên dưới 20 thời lượng và tập trung
vào các dạng bài tập sau đây:
+ Vẽ lược đồ khung lãnh thổ Việt Nam Đây là cơ sở tiến hành các bài thực
hành đi n các đối tượng địa l (tự nhiên, kinh tế) lên lược đồ
+ Đọc bản đồ trong SGK địa l 12 (cả nước hay các v ng) kết hợp với bản đồ
giáo khoa treo tường hoặc tlat Địa l Việt Nam Qua đó phát hiện các đặc điểm v
tự nhiên hay kinh tế - xã hội, xác định các mối quan hệ không gian giữa các đối
tượng và quá trình địa l
+ Vẽ biểu đồ và phân t ch số liệu theo yêu cầu cho trước
+ Thu thập, tổng hợp thông tin từ Átlát và các nguồn khác nhau để viết báo
cáo ngắn theo chủ đ trao đổi và thảo luận (từng nhóm và cả lớp)
Như vậy, chương trình và sách giáo khoa địa l 12 có nhi u ưu điểm để rèn
luyện kĩ năng liên hệ thực tế Các bài học ngắn gọn, rõ ràng, nội dung súc t ch ph
hợp với mục tiêu, yêu cầu chương trình Xen kẽ các nội dung ch nh của bài là hệ

27. 24
thống các câu hỏi giữa bài và cuối bài nhằm giúp S khai thác củng cố kiến thức và
rèn luyện kĩ năng Nhi u câu hỏi và bài tập liên quan đến kiến thức thực tế giúp các
em rèn luyện kĩ năng liên hệ thực tế thường xuyên hơn
Bên cạnh đó, chương trình và sách giáo khoa địa l 12 có những hạn chế đó
là có nhi u nội dung mới và khó, đặc biệt là phần địa l tự nhiên Việt Nam sẽ gây
nhi u khó khăn trong việc tiếp nhận kiến thức Do đó việc rèn luyện kĩ năng liên hệ
thực tế cho S cũng khó khăn hơn, đ i hỏi GV phải năng động, linh hoạt hơn trong
việc lựa chọn, sử dụng các phương pháp trong quá trình dạy học
1.4. Đặc iểm tâm sinh lí và trình ộ nhận thức của HS lớp 12
1.4.1. Đặc i m t m lí lứ tuổi
S T PT (đặc biệt là S lớp 12) đã có những chuyển biến v mặt thể chất.
Sự phát triển tâm l ở lứa tuổi này chịu tác động bởi hai yếu tố: sinh l và xã hội Sự
phát triển ổn định của não bộ và chức năng thần kinh là cơ sở cần thiết cho việc rèn
luyện kĩ năng liên hệ thực tế cho các em
Sự phát triển v mặt cơ thể tạo cho các em nhi u hứng thú trong hoạt động
học tập và trong các lĩnh vực khác S đã thức được t nh độc lập, chủ động trong
tất cả quá trình nhận thức, có thức lao động và học tập
Với sự phát triển của công nghệ thông tin và môi trường xã hội, các em có
khả năng tiếp nhận nhi u thông tin và vốn sống ngày càng phong phú hơn, nắm và
phân biệt mọi vấn đ nhanh chóng, khả năng tiếp thu nhạy bén và sáng tạo hơn
V t nh cách, các em có cá t nh rõ rệt, cá t nh thể hiện rõ nét nhất là muốn
kh ng định bản thân trước tập thể hay gia đình, lập trường, quan điểm sống của các
em bắt đầu được bộc lộ 9
1.4.2. Đặc i m nhận thức
+ Đặc điểm hoạt động học tập:
Nội dung và t nh chất hoạt động học tập ở S phổ thông đ i hỏi v t nh năng
động, độc lập ở mức độ cao hơn, khả năng tư duy thiên v l luận hơn là cụ thể
Các em càng trưởng thành kinh nghiệm cuộc sống càng phong phú, càng
thức được rằng mình đang đứng trước ngưỡng cửa của cuộc đời
Thái độ và thức học tập của S ngày càng phát triển, được thúc đẩy bởi

28. 25
động cơ và mục đ ch học tập Đi u này thúc đẩy sự phát triển có t nh chủ định của
các quá trình nhận thức và năng lực đi u khiển bản thân của S trong hoạt động
học tập
+ Đặc điểm của sự phát triển tr tuệ:
Lứa tuổi S T PT, ghi nhớ có chủ định giữ vai tr chủ đạo trong hoạt động
tr tuệ Đồng thời, vai tr của ghi nhớ logic, ghi nhớ trừu tượng ngày càng rõ rệt
Tri giác có mục đ ch đã đạt tới mức rất cao, quan sát của các em trở nên có
mục đ ch, có hệ thống và toàn diện hơn Mặt khác, khả năng tư duy l luận, tư duy
trừu tượng một cách độc lập, sáng tạo hơn Tư duy ngày càng chặt chẽ, có căn cứ và
cũng nhất quán hơn Không những thế t nh phê phán của tư duy cũng phát triển, thế
giới quan dần dần được hình thành 9
Như vậy, đối với S lớp 12 các em đã có một cơ thể khỏe mạnh, năng động,
sáng tạo, khả năng tư duy trừu tượng cao Năng lực quan sát sâu sắc, nhạy bén, các
em th ch bày tỏ quan điểm, kiến của mình Đây là đi u kiện thuận lợi cơ bản để
GV lựa chọn các PP th ch hợp để khêu gợi năng lực, sở trường của các em, phát huy
kĩ năng liên hệ thực tế ở các em S
1.5. Thực trạng việc rèn luyện kỹ năng liên hệ thực tế cho HS trong môn ịa lí
lớp 12 hiện nay
1.5.1. Qu n i m c giáo viên v rèn luyện kỹ năng liên hệ thực tế cho học sinh
trong dạy học ị lí 12
Địa l là môn học gắn bó chặt chẽ với thực tiễn vì nhiệm vụ của nó là truy n
tải những kiến thức v Địa l tự nhiên, Địa l kinh tế xà hội Muốn nắm vững những
kiến thức v địa l , ngoài việc S tiếp nhận nguồn tri thức từ GV, thì việc rèn luyện
cho S những kĩ năng để tự mình khám phá những kiến thức đó là vấn đ cần được
chú trọng Vì thế, việc rèn luyện kĩ năng liên hệ thực tế cho S trong quá trình dạy
học là cần thiết và được nhi u GV quan tâm
ơn nữa, trong chương trình địa l 12 nội dung đ cập đến các vấn đ địa l
tự nhiên, dân cư, kinh tế, các v ng lãnh thổ của Việt Nam là những kiến thức khó
nên để hình thành cho S những khái niệm, phân t ch, đánh giá các mối liên hệ
giữa các yếu tố tự nhiên - kinh tế - xã hội và vận dụng chúng vào thực tiễn thì yêu

29. 26
cầu S phải có những kĩ năng nhất định để có thể khai thác các nguồn tri thức địa l
trong quá trình học tập Mặt khác, việc rèn luyện cho S những kĩ năng địa l nói
chung và kỹ năng liên hệ thực tế nói riêng nhằm đạt hiệu quả cao trong dạy học
cũng là một trong những mục tiêu của xu hướng đổi mới phương pháp dạy học
theo hướng phát huy t nh t ch cực của S
Vì vậy, việc rèn luyện kỹ năng liên hệ thực tế cho S trong môn địa l 12 là
yêu cầu rất cần thiết
Kết quả trên thể hiện sự nhận thức đúng đắn của GV đối với việc rèn luyện
kỹ năng liên hệ thực tế cho S trong môn địa l 12, ph hợp với mục đ ch, yêu cầu
đổi mới của chương trình
Mục đ ch của liên hệ thực tế trong môn địa l lớp 12 có nhi u kiến
khác nhau:
Làm sáng tỏ kiến thức của bài
Góp phần phong phú, sinh động bài giảng
S có khả năng vận dụng kiến thức đã học vào cuộc sống
Bổ sung những vấn đ c n thiếu hoặc không ph hợp với thực tế hiện nay
Chính những quan niệm khác nhau này đã dẫn tới việc GV sử dụng các cách
thức, phương pháp dạy học, hình thức tổ chức dạy học khác nhau để hướng dẫn S
liên hệ thực tế Đa số GV nhận thức đúng mục đ ch của liên hệ thực tế Tuy nhiên,
một số phương pháp cụ thể có hiệu quả cao để rèn luyện kỹ năng liên hệ thực tế là
đi u cần thiết
1.5.2. ác hình thức v phương pháp hướng d n liên hệ thực tế c c
trong dạy học ị lí 12 hiện n y
Phần lớn các GV đ u sử dụng các phương pháp RLKN là đặt câu hỏi để S
trả lời và ra các bài tập cho S làm GV t chú tới các phương pháp nên kĩ năng
của các em c n yếu và chưa thuần thục

30. 27
ảng 1.2. Cách thức rèn luyện k năng vận dụng kiến thức
vào giải quyết vấn ề thực tế cho HS lớp 12
Cách thức rèn luyện Số lượng GV
Ra các bài tập cho S làm 10
Đặt câu hỏi 13
Làm bài thực hành 5
Tổ chức tr chơi nhỏ 7
Cách khác 4
1.5.3. Kết luận chung v thực trạng
Qua tìm hiểu thực tế có thể rút ra một số kết luận v việc RLKN vận dụng
kiến thức vào giải quyết vấn đ thực tiễn cho S trong môn địa l 12 như sau:
Đa số GV đ u nhận thức được sự cần thiết và tầm quan trọng của việc
RLKN liên hệ thực tế cho S Thông qua đó giúp S hiểu sâu kiến thức, nâng cao
chất lượng bài dạy, phát huy t nh t ch cực nhận thức của S trong quá trình học tập,
tạo ni m say mê, yêu th ch của S đối với bộ môn
Cách thức mà GV áp dụng để RLKN vận dụng kiến thức vào giải quyết vấn
đ thực tiễn cho S vẫn là sử dụng câu hỏi nhỏ, hoặc ra các bài tập để tránh mất
nhi u thời gian mà chưa chú nhi u đến các cách thức khác
GV vẫn c n gặp khó khăn trong khâu chuẩn bị bài vì S không t ch lũy được
nhi u kiến thức thực tế Việc ra câu hỏi và bài tập gắn kiến thức thực tế cho ph hợp
với trình độ S cũng là một vấn đ khó khăn đối với GV trong khi thời lượng của
tiết dạy có hạn Vì vậy để rèn luyện cho S kỹ năng này cần phải đầu tư nhi u thời
gian và công sức
Như vậy là có sự mâu thuẫn giữa nhận thức và khả năng thực hiện việc tổ
chức cho S liên hệ thực tế trong quá trình dạy học địa l 12

31. 28
Chƣơng 2
PHƢƠNG PHÁP RÈN LUYỆN KỸ NĂNG VẬN DỤNG KIẾN THỨC
VÀO GIẢI QUYẾT MỘT SỐ VẤN ĐỀ THỰC TIỄN
TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ 12 THPT
2.1. Những nguyên tắc rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào giải quyết
một số vấn ề thực tiễn trong môn ịa lí lớp 12
2.1.1. Phải đáp ng i ph h p i n i ng iệ h đ p 12
- Khi sử dụng các phương pháp rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào
giải quyết một số vấn đ thực tiễn cho hoc sinh trong môn địa l 12 phải dựa vào
mục tiêu bài học v kiến thức, kỹ năng, thái độ
+ Kiến thức: Cung cấp đầy đủ các kiến thức v địa l lớp 12 cũng như kiến
thức v thực tế trong môn địa l 12 cho S
+ Kỹ năng: Rèn luyện các kĩ năng địa l 12 đặc biệt là kĩ năng v vận dụng
kiến thức vào giải quyết một số vấn đ thực tiễn cho S
+ Thái độ: Các em có thức độc lập tự học, tự nghiên cứu để lĩnh hội tri thức
- Nội dung bài học Địa l 12 là kiến thức mà S cần lĩnh hội, vì vậy khi sử
dụng các phương pháp rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào giải quyết một số
vấn đ thực tiễn cho S cần chú lựa chọn các cách thức rèn luyện sao cho S có
thể nắm bài một cách tốt nhất đồng thời các em có kĩ năng thành thạo v liên hệ
thực tế Như vậy, khi rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào giải quyết một số
vấn đ thực tiễn cho S, các em vừa có thế khắc sâu kiến thức cơ bản vừa có thể
vận dụng chúng vào thức tế một cách thành thục
2.1.2. Đảm ảo ph h p với khả năng c t ng ối tư ng học sinh
Khi tiến hành sử dụng các phương pháp rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến
thức vào giải quyết một số vấn đ thực tiễn cho S cần phải xuất phát từ đặc điểm
tâm sinh l , trình độ nhận thức của S để đưa ra các yêu cầu ph hợp Đi u đó có
nghĩa là các câu hỏi, bài tập, bài thực hành, được sử dụng trong quá trình dạy học
phải đảm bảo t nh vừa sức, đảm bảo t nh phát triển tư duy cho S Ch nh vì vậy các
câu hỏi, bài tập, đưa ra không quá khó cũng không quá dễ và đảm bảo đa số S

32. 29
trong lớp có thể làm được Như vậy, t y trình độ của S các lớp mà ta đưa ra các
phương pháp ph hợp với từng đối tượng S Đối với lớp có số lượng S khá, giỏi
đông thì GV đưa ra các phương pháp đ i hỏi S phải có tư duy tốt và t ch cực làm
việc để có thể lĩnh hội kiến thức C n đối với lớp có S yếu, trung bình nhi u thì
GV có thể sử dụng các phương pháp đơn giản v dụ như làm mẫu, đàm thoại gợi mở
với hệ thống câu hỏi từ đơn giản đến phức tạp để giúp các em hình thành kĩ năng,
qua đó S có thể nắm bắt nội dung bài học một cách tốt nhất
2.1.3. Phải phát huy tính ch ng tích cực v sáng tạo c học sinh
Theo yêu cầu của đổi mới phương pháp dạy học hiện nay là phải phát huy
được t nh t ch cực, tự giác, chủ động và sáng tạo của S nên trong quá trình rèn
luyện kĩ năng liên hệ thực tế cho S, GV cần chú khơi gợi để các em có thể chủ
động, t ch trong học tập Để rèn luyện kĩ năng cho S hiệu quả thì GV phải sử dụng
các phương pháp ph hợp với từng đối tượng S để tất cả các em đ u có thể chủ
động, t ch cực và sáng tạo làm việc Từ đó giúp các em có hứng thú học tập, tiếp thu
bài học nhanh hơn, nhớ bài học lâu hơn và hiệu quả bộ môn sẽ cao hơn
2.1.4. Phải ph h p với i u kiện học tập c
Địa phương, địa bàn trường đóng cũng là nơi diễn ra những sự kiện, có
những sự vật, hiện tượng gần gũi thường xuyên nhất đối với S T y vào đi u kiện
học tập của S mà có nhi u kiến thức thực tế khác nhau
Có những địa phương trường đóng xảy ra những sự kiện, hiện tượng hay có
những kiến thức thực tế gần gũi với S và liên hệ bài giảng dễ dàng hơn như các
địa bàn trường đóng ở thành phố hoặc ở nơi có đi u kiện kinh tế - xã hội phát triển
hơn, hệ thống thông tin khoa học cũng phát triển hiện đại, đa dạng hơn
Nhưng cũng có những địa phương trường đóng t xảy ra những hiện tượng
hay sự kiện địa l hoặc có nhi u kiến thức thực tiễn mà thông tin liên lạc không
nhi u để S tiếp thu được như những trường mi n núi, v ng sâu, v ng xa lạc hậu
v văn hóa thông tin, kinh tế kém phát triển Do đó GV cần bổ sung những kiến
thức S c n thiếu và lấy những kiến thức gần gũi để S liên hệ, cụ thể hóa kiến
thức cần tiếp thu, đồng thời GV cần phân t ch rõ ràng khi liên hệ vào bài giảng
Đi u kiện học tập của S cũng quy định việc GV lựa chọn phương pháp,

33. 30
hình thức và các phương tiện để rèn luyện kĩ năng liên hệ thực tế cho S Đối với
những trường có đi u kiện học tập tốt thì dễ dàng hơn trong việc sử dụng các
phương tiện, thiết bị dạy học hiện đại (máy chiếu, internet ) để giúp S vận dụng
kiến thức vào giải quyết một số vấn đ thực tiễn
2.2. Phƣơng pháp rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào giải quyết một số
vấn ề thực tiễn trong môn ịa lý lớp 12
2.2.1. Phương pháp dạy học theo dự án
2.2.1.1. Định nghĩa
Dạy học theo dự án là một hình thức dạy học, trong đó người học thực hiện
một nhiệm vụ học tập phức hợp, có sự kết hợp giữa l thuyết và thực hành, có tạo ra
các sản phẩm có thể giới thiệu Nhiệm vụ này được người học thực hiện với t nh tự
lực cao trong toàn bộ quá trình học tập, từ việc xác định mục đ ch, lập kế họach,
đến việc thực hiện dự án, kiểm tra, đi u chỉnh, đánh giá quá trình và kết quả thực
hiện Làm việc nhóm là hình thức cơ bản của dạy học dự án
Đặc trưng cơ bản của dạy học dự án
- Người học là trung tâm của quá trình dạy học
- Dự án tập trung vào những mục tiêu học tập quan trọng gắn với các chuẩn.
- Dự án được định hướng theo bộ câu hỏi khung chương trình
- Dự án đ i hỏi các hình thức đánh giá đa dạng và thường xuyên
- Dự án có t nh liên hệ với thực tế
- Người học thể hiện sự hiểu biết của mình thông qua sản phẩm và quá trình
thực hiện
- Công nghệ hiện đại h trợ và thúc đẩy việc học của người học
- Kĩ năng tư duy là yếu tố không thể thiếu trong phương pháp dạy học dự án
2.2.1.2. Vai trò của GV và HS trong dạy học dự án.
- Vai tr của S
S là người quyết định cách tiếp cận vấn đ cũng như phương pháp và các
hoạt động cần phải tiến hành để giải quyết vấn đ đó
S tập giải quyết các vấn đ của cuộc sống thực bằng các kỹ năng của người
lớn thông qua làm việc theo nhóm

34. 31
Ch nh S là người lựa chọn các nguồn dữ liệu, thu thập dữ liệu từ những
nguồn khác nhau đó, rồi tổng hợp, phân t ch và t ch lũy kiến thức từ quá trình làm
việc của ch nh các em
S hoàn thành việc học với các sản phẩm cụ thể (dự án) và có thể trình bày,
bảo vệ sản phẩm đó
S cũng là người trình bày kiến thức mới mà họ đã t ch lũy thông qua dự án
Cuối c ng, bản thân S là người đánh giá và được đánh giá dựa trên những gì đã
thu thập được, dựa trên t nh khúc chiết, t nh hợp l trong cách thức trình bày của
các em theo những tiêu ch đã xây dựng trước đó
- Vai tr của GV
Khác với phương pháp dạy học truy n thống, GV đóng vai tr trung tâm, là
chuyên gia và nhiệm vụ ch nh là truy n đạt kiến thức, trong dạy học dự án, GV chỉ
là người hướng dẫn và tham vấn chứ không phải là “cầm tay chỉ việc” cho S của
mình Theo đó, GV không dạy nội dung cần học theo cách truy n thống mà từ nội
dung nhìn ra sự liên quan của nó tới các vấn đ của cuộc sống, hình thành tưởng
v một dự án liên quan đến nội dung học, tạo vai tr cho S trong dự án, làm cho
vai tr của S gắn với nội dung cần học (thiết kế các bài tập cho S)…
Tóm lại, GV không c n giữ vai tr chủ đạo trong quá trình dạy học mà trở
thành người hướng dẫn, người giúp đỡ S, tạo môi trường thuận lợi nhất cho các
em trên con đường thực hiện dự án
- Vai tr của công nghệ
Mặc d công nghệ không phải là vấn đ cốt yếu đối với phương pháp dạy
học dự án nhưng nó có thể nâng cao kinh nghiệm học tập và đem lại cho S cơ hội
để h a nhập với thế giới bên ngoài, tìm thấy các nguồn tài nguyên và tạo ra sản
phẩm Một vài GV có thể không cảm thấy thoải mái với những công nghệ mới hoặc
có thể cảm thấy lớp học chỉ với một máy t nh sẽ là trở ngại đối với việc phải d ng
máy t nh như là một phần của công việc dự án Những thử thách này có thể vượt
qua Nhi u GV cần s n sàng chấp nhận rằng họ không phải là chuyên gia trong mọi
lĩnh vực và S của họ có thể biết nhi u hơn họ, đặc biệt là khi tiếp cận với công
nghệ C ng học các kỹ năng mang t nh kỹ thuật với S hoặc nhờ S giúp đỡ như

35. 32
một người cố vấn kỹ thuật là một vài cách để vượt qua chướng ngại này
Cách thực hiện
Công oạn chuẩn bị
Công việc của GV
- Xây dựng bộ câu hỏi định hướng: xuất phát từ nội dung học và mục tiêu
cần đạt được
- Thiết kế dự án: xác định lĩnh vực thực tiễn ứng dụng nội dung học, ai cần,
tưởng và tên dự án
- Thiết kế các nhiệm vụ cho S: làm thế nào để S thực hiện xong thì bộ
câu hỏi được giải quyết và các mục tiêu đồng thời cũng đạt được
- Chuẩn bị các tài liệu h trợ GV và S cũng như các đi u kiện thực hiện dự
án trong thực tế
Công việc của HS:
- C ng GV thống nhất các tiêu ch đánh giá
- Làm việc nhóm để xây dựng dự án
- Xây dựng kế hoạch dự án: xác định những công việc cần làm, thời gian dự
kiến, vật liệu, kinh ph , phương pháp tiến hành và phân công công việc trong nhóm
- Chuẩn bị các nguồn thông tin đáng tin cậy để chuẩn bị thực hiện dự án
Công oạn thực hiện
Công việc của GV:
- Theo dõi, hướng dẫn, đánh giá S trong quá trình thực hiện dự án
- Liên hệ các cơ sở, khách mời cần thiết cho S
- Chuẩn bị cơ sở vật chất, tạo đi u kiện thuận lợi cho các em thực hiện dự án
Công việc của HS:
- Phân công nhiệm vụ các thành viên trong nhóm thực hiện dự án theo đúng
kế hoạch
- Tiến hành thu thập, xử l thông tin thu được
- Xây dựng sản phẩm hoặc bản báo cáo
- Liên hệ, tìm nguồn giúp đỡ khi cần
- Thường xuyên phản hồi, thông báo thông tin cho GV và các nhóm khác qua
các buổi thảo luận hoặc qua trang wiki

36. 33
Công oạn tổng hợp
Công việc của GV:
- Theo dõi, hướng dẫn, đánh giá S giai đoạn cuối dự án
- Bước đầu thông qua sản phẩm cuối của các nhóm S
Công việc của HS:
- oàn tất sản phẩm của nhóm
- Chuẩn bị tiến hành giới thiệu sản phẩm
Công oạn ánh giá
Công việc của GV
- Chuẩn bị cơ sở vật chất cho buổi báo cáo dự án
- Theo dõi, đánh giá sản phẩm dự án của các nhóm
Công việc của HS:
- Tiến hành giới thiệu sản phẩm
- Tự đánh giá sản phẩm dự án của nhóm
- Đánh giá sản phẩm dự án của các nhóm khác theo tiêu ch đã đưa ra
Các loại sản phẩm và thực hiện nhiệm vụ
Thành quả học tập bao gồm cả thành quả có thể đo lường (lượng hóa) và
thành quả khó có thể đo lường (khó lượng hóa)
2.2.1.3. Ví dụ minh hoạ
Tên chủ ề: dự án bảo vệ bờ kè sông Hậu
A. Giới thiệu chung:
1. Tên chủ ề: Dự án bảo vệ bờ kè sông Hậu
2. Nội dung chƣơng trình các môn học ƣợc tích hợp trong chủ ề:
Nội dung chủ đ :
- Bảo vệ bờ sông chống xói m n sạt lở bờ sông
- Tạo mỹ quan đô thị
- Đảm bảo sự ổn định dân cư ven sông
Ý ngh a xây dựng chủ ề:
- Xây dựng chủ đ giúp S học tập nghiên cứu v việc bảo vệ bờ kè sông ậu
- Ngoài ra chủ đ c n hướng dẫn S tìm hiểu v việc tạo mỹ quan đô thị

37. 34
- Giáo dục kỹ năng sống: giao tiếp, ứng xử, ý thức trách nhiệm của HS với
việc bảo vệ bờ kè sông Hậu.
3. Mục tiêu của chủ ề:
a) Về kiến thức
- Biết được nghĩa của việc xây dựng bờ kè bảo vệ sông ậu
- Cách tạo mỹ quan đô thị
b) Về k năng
- Nhận xét, phân tích biểu đồ, lược đồ, bảng số liệu.
c) Về thái ộ
- Có nhận thức đúng đắn v vấn đ xây dựng bờ kè bảo vệ sông Hậu.
- Có ý thức tích cực học tập, rèn luyện để có thể đáp ứng được yêu cầu của
việc làm trong tương lai
d) Định hƣớng các năng lực chính ƣợc hình thành
- Năng lực sử dụng công nghệ thông tin trong dạy học
- Năng lực sử dụng bản đồ, biểu đồ, tranh ảnh
- Năng lực hợp tác làm việc theo nhóm
- Năng lực phát hiện và giải quyết vấn đ
- Năng lực tự học
- Năng lực sử dụng số liệu thống kê
4. Sản phẩm của HS:
- Sản phẩm hoạt động nhóm: file word, powerpiont, poster
- Tranh ảnh liên quan nội dung
. ẢNG MÔ TẢ MỨC ĐỘ NHẬN THỨC VÀ NĂNG LỰC ĐƢỢC
HÌNH THÀNH: (Theo chuẩn kiến thức kỹ năng)
Nội dung/chủ ề Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng cao
ảo vệ bờ sông
chống x i mòn
sạt lở bờ sông
Biết được quy
mô công trình
bờ kè.
Hiểu được vai
tr nghĩa của
công trình.
Nhận xét tác
dụng vai trò
công trình.
Vận dụng kiến
thức đã học tìm
hiểu công
trình, nghĩa

38. 35
Tạo mỹ quan ô
thị
Trình bày được
những đặc điểm
mỹ quan đô thị.
Phân t ch được
cách tạo mỹ
quan đô thị.
Nhận xét, phân
t ch nghĩa tạo
mỹ quan đô thị.
Vận dụng kiến
thức đã học tìm
hiểu đặc điểm
mỹ quan đô thị
Đảm bảo sự ổn
ịnh dân cƣ ven
sông
Nêu được cách
đảm bảo sự ổn
định dân cư
quen sông.
Phân tích cách
đảm bảo sự ổn
định dân cư
ven sông.
Vận dụng kiến
thức đã học
đánh giá việc
đảm bảo sự ổn
định dân cư
ven sông.
Vận dụng được
kiến thức đã
học tham gia
tuyên truy n
giáo dục
Trách nhiệm của
HS ối với công
trình
Biết trách nhiệm
của S đối với
công trình.
Hiểu được
trách nhiệm
của công dân
trong việc thực
hiện công
trình.
Biết tham gia
tuyên truy n
Biết tham gia
tuyên truy n
Định hướng năng lực được hình thành: như phần mục tiêu
Một số câu hỏi và gợi ý trả lời
Câu hỏi nhận biết
Câu 1/Trình bày đặc điểm công trình bảo vệ bờ sông chống sạt lở bờ sông.
Câu 2/Trình bày cách tạo mỹ quan đô thị quen sông
Câu hỏi thông hiểu
Câu 1/ Làm gì để đảm bảo sự ổn định dân cư ven sông
Câu hỏi vận dụng
Câu 1/ Trách nhiệm của S đối với công trình.

39. 36
C. KẾ HOẠCH DẠY HỌC:
1. Chuẩn bị của GV và HS
Thời
gian
Tiến trình
Dạy học
Hoạt ộng của
HS
Hỗ trợ của GV
Kết quả/ sản
phẩm dự kiến
(tên và yêu cầu
của sản phẩm;
tiêu chí ánh
giá)
- HS tiếp nhận bộ câu
hỏi định hướng.
- GV nêu một số
câu hỏi định
hướng
- Thành lập được
nhóm.
- HS cùng thảo luận
để xác định các nội
dung của dự án Đi n
nội dung vào phiếu
đi u tra để thành lập
nhóm.
- GV hướng dẫn HS
thảo luận, hoàn
thành phiếu đi u tra
thành lập nhóm.
- Bản kế hoạch
hoạt động
- ợp đồng
được k kết.
Hoạt động
1
- GV hướng dẫn và
c ng S k hợp đồng
Tiết 1
Khởi động
và giao
nhiệm vụ
và
- HS báo cáo kết quả
thảo luận.
- HS thành lập được
nhóm và kí kết hợp
đồng với GV.
- Sau khi thành lập
nhóm các nhóm xây
dựng kế hoạch hoạt
động của nhóm.
- GV trợ giúp HS
xây dựng kế hoạch
hoạt động của nhóm.
- HS hoàn thành các
công việc GV giao,
GV và HS có thể hỏi
đáp thêm một số vấn
đ để làm rõ nội
dung chủ đ và các
công việc cần thực
hiện

40. 37
a) Chuẩn bị của GV
- Soạn kế hoạch dạy học, xây dựng các nội dung cần thiết cho chủ đ dạy học.
- Một số tài liệu có liên quan…
- Dặn d và hướng dẫn HS thực hiện nội dung thảo luận nhóm ở nhà trước
tuần dạy chủ đ . GV dặn d cho S xem trước cũng như có sự chuẩn bị các nội
dung cần thảo luận cho S để HS thảo luận ở nhà.
- Phấn bảng, bút, nháp, giáo án word, powerpoint, hình ảnh, clíp video
liên quan.
b) Chuẩn bị của S
- Soạn bài theo yêu cầu và hướng dẫn của GV.
- Tham khảo tài liệu v chủ đ dạy học trước ở nhà.
- Sản phẩm thảo luận nhóm : powerpoint, tranh ảnh liên quan.
- Giấy A0, bút màu, poster dụng cụ liên quan.
2. Hoạt ộng học tập:
Dự án ƣợc thực hiện trong 2 tuần
Sau đây là bảng tiến trình tổ chức các hoạt động học tập Tiến trình cụ thể
của các hoạt động được trình bày dưới bảng này.
Thời gian
Tiến trình
Dạy học
Hoạt ộng của
HS
Hỗ trợ của GV
Kết quả/ sản
phẩm dự kiến
(tên và yêu cầu
của sản phẩm;
tiêu chí ánh giá)
Từ tuần
thứ nhất
ến tuần
thứ hai
oạt động 2:
Thực hiện các
nhiệm vụ học
tập
Trên cơ sở các
nhiệm vụ được
giao, HS thực
hiện các nhiệm
vụ theo nhóm và
công việc này
được thực hiện
ngoài lớp học
GV trợ giúp S
trong quá trình
thực hiện nhiệm
vụ
Kết quả thực hiện
nhiệm vụ của các
nhóm có thể là
bản word
hoặc power point
hoặc poster,

41. 38
Tiết 2
Và 3
oạt động 3:
Báo cáo được
kết quả làm
việc của các
nhóm. Đánh
giá kết quả
thực hiện
S báo cáo kết
quả làm việc của
các nhóm: trình
bày báo cáo
thông qua thuyết
trình, thảo luận
GV nghe HS báo
cáo, đánh giá sản
phẩm, trợ giúp và
giải đáp các vấn
đ HS còn
vướng mắc Chốt
các vấn đ S
chưa rõ
Giao thêm nhiệm
vụ hoặc mở rộng
thêm vấn đ cho
S tiếp tục tìm
hiểu
Sản phẩm của các
nhóm HS.
Phiếu đánh giá
sản phẩm của
người dự và GV
thu lại các phiếu
của S để đánh
giá kết quả học
tập của các nhóm
Hoạt ộng của GV và HS
TUẦN 1:
Hoạt ộng 1: Khởi ộng và giao nhiệm vụ
1. Mục tiêu:
- Xây dựng được các nội dung cần tìm hiểu
- Thành lập được các nhóm theo sở thích
- Phổ biến nhiệm vụ cho các nhóm
- Rèn luyện kĩ năng làm việc nhóm
2. Thời gian: tuần 1 – tiết 1
3. Cách thức tổ chức hoạt ộng:
GV giới thiệu dự án cho HS.
GV có thể cho HS xem các clip (nếu sưu tầm được).
Yêu cầu HS nhận xét.
GV nhận xét vào dự án.

42. 39
ƣớc 1: GV và HS cùng thảo luận ể xác ịnh các nội dung của dự án.
Nội dung 1: Đặc điểm công trình bảo vệ bờ sông chống sạt lở bờ sông.
Nội dung 2: Cách tạo mỹ quan đô thị quen sông
Nội dung 3: Đảm bảo sự ổn định dân cư ven sông
Nội dung 4: Trách nhiệm của S đối với công trình
Bước 2: Thành lập
- GV Phát
phiếu thăm dò
sở thích nhóm
(Phụ lục I)
HS đi n phiếu số 1
- GV Công bố
kết quả sắp xếp
nhóm theo sở
thích
- Các nhóm bàn bạc bầu nhóm trưởng, thư kí.
Điều chỉnh các ối tƣợng học khác nhau
Theo trình độ
HS
HS có năng lực học tập trung bình và yếu: Tập hợp các văn
bản đã xử lí, nhập các nội dung văn bản cần trình bày trên
powerpoint và trang web. Tham gia tìm kiếm thông tin trong
SGK, trên mạng interrnet
HS có năng lực học tập khá: Tham gia tìm kiếm thông tin
trên mạng internet, tóm tắt các nội dung tìm kiếm được.
HS có năng lực học tập tốt: Tóm tắt, chắt lọc và chỉnh sửa
các thông tin tìm kiếm được
Theo năng lực
sử dụng CNTT
của HS
HS có năng lực tìm kiếm thông tin trên mạng: Tìm kiếm cac
thông tin trên mạng
HS có năng lực sử dụng Powerpoint và các ứng dụng khác:
Chuyển các nội dung lên bản trình bày trên Powerpoint…
ƣớc 3: GV giao nhiệm vụ cho từng nhóm, hƣớng dẫn lập kế hoạch nhóm
Nhóm Nội dung nhiệm vụ
Điều chỉnh
nhiệm vụ

43. 40
1, 2
Nội dung 1: Đặc điểm công trình
bảo vệ bờ sông chống sạt lở bờ
sông.
3, 4
Nội dung 2: Cách tạo mỹ quan
đô thị quen sông
5, 6
Nội dung 3: Đảm bảo sự ổn định
dân cư ven sông
7, 8
Nội dung 4:Trách nhiệm của HS
đối với công trình
Bước 4: Phát phiếu học tập định hướng (Phụ lục 6) và gợi ý cho HS một số
nguồn tài liệu có thể tham khảo giúp hoàn thành nhiệm vụ.
- Nghiên cứu phiếu học tập định hướng.
- Lắng nghe, ghi chép, hỏi GV những nội dung chưa hiểu.
4. Sản phẩm:
- Thành lập được 8 nhóm HS, m i nhóm có 4-5 S Các nhóm đã bầu được
các nhóm trưởng.
- Các nhóm đã tham gia bước đầu xây dựng kế hoạch và phân công nhiệm vụ.
Hoạt động 2: Xây dựng kế hoạch làm việc
1. Mục tiêu
- Các nhóm dưới sự hướng dẫn của GV sẽ thảo luận v chủ đ được giao,
xây dựng đ cương nghiên cứu cũng như kế hoạch cho việc thực hiện dự án.
- Các nhóm xác định được những việc cần làm, thời gian dự kiến, vật liệu,
phương pháp tiến hành.
- Các nhóm tự phân công tìm hiểu, nghiên cứu, sưu tầm tranh ảnh, video v
các nội dung được phân công.
- Rèn luyện kỹ năng làm việc làm việc nhóm.
- Góp phần hình thành kỹ năng thu thập thông tin, phỏng vấn, đi u tra
thực tế,…
- Kỹ năng trình bày vấn đ và viết báo cáo.
2. Thời gian: Tuần 1, tiết 1

44. 41
3. Cách thức tổ chức hoạt động
Bước 1: GV định hướng cho HS và các nhóm trong quá trình xây dựng kế
hoạch làm việc.
Bước 2: Giải đáp thắc mắc cho HS. Giúp đỡ HS khi HS yêu cầu.
Bước 3: Các nhóm HS dựa trên phiếu định hướng hoạt động phân công nhiệ
m vụ, xây dựng kế hoạch sinh hoạt nhóm để hoàn thành nhiệm vụ.
- Viết nhật kí và biên bản làm việc nhóm.
- Sắp xếp các nội dung đã tìm hiểu nghiên cứu được.
4. Sản phẩm
- Đ cương chi tiết cho từng chủ đ ở các nhóm.
Bản phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên và thời gian cho việc
hoàn thành nhiệm vụ.
Từ tuần 1 ến tuần 2
(HS và các nhóm HS làm việc ở nhà)
Hoạt ộng 3: thực hiện dự án
1 Mục tiêu:
HS làm việc cá nhân và nhóm theo kế hoạch đ ra
Thu thập thông tin: HS có thể tìm kiếm thông tin, bản đồ tranh ảnh qua sách,
báo, internet…
Xử lý thông tin, tổng hợp kết quả nghiên cứu của các thành viên trong nhóm.
Viết báo cáo kết quả nghiên cứu của nhóm và chuẩn bị trình bày trước lớp.
2. Thời gian: HS tự sắp xếp thời gian và thực hiện nhiệm vụ.
3. Cách thức tổ chức hoạt động
GV yêu cầu các nhóm trưởng báo cáo v tiến độ công việc của nhóm mình,
đồng thời nêu các khó khăn, vướng mắc trong quá trình tìm hiểu các chủ đ .
GV giúp đỡ các nhóm thông qua việc đưa ra các câu gợi để HS có thể giải
quyết tốt các vướng mắc của nhóm mình.
Các thành viên thông qua báo cáo của nhóm mình, góp ý, chỉnh sửa bài báo
cáo của nhóm.

45. 42
Nhóm trưởng tiếp nhận ý kiến đóng góp của các thành viên, hoàn thiện báo
cáo của nhóm, chuẩn bị trình bày trước lớp vào tiết sau.
4. Sản phẩm
- Poster:
Nội dung 1: Đặc điểm công trình bảo vệ bờ sông chống sạt lở bờ sông.
Nội dung 2: Cách tạo mỹ quan đô thị quen sông
Nội dung 3:Đảm bảo sự ổn định dân cư ven sông.
Nội dung 4:Trách nhiệm của S đối với công trình
- Bài thuyết trình v :
Nội dung 1: Đặc điểm công trình bảo vệ bờ sông chống sạt lở bờ sông.
Nội dung 2: Cách tạo mỹ quan đô thị quen sông
Nội dung 3:Đảm bảo sự ổn định dân cư ven sông
Nội dung 4:Trách nhiệm của S đối với công trình
(Power point)
5. Các nhóm hoàn thành sản phẩm: Chuyển đến tất cả các bạn trong lớp để
đọc trước và chuẩn bị các câu hỏi (có thể chuyển qua email, copy hoặc in s n). Học
sinh nhận được bài trình bày của các nhóm, nghiên cứu và chuẩn bị các câu hỏi.
Hoạt ộng 4: báo cáo
(Tuần 2 tiết 2 các nhóm 1, 2, 3, 4 báo cáo; tiết 3 các nhóm còn lại báo cáo)
(Tuần 2 tiết 2 các nhóm 1, 2, 3, 4 báo cáo; tiết 3 các nhóm còn lại báo cáo)
1. Mục tiêu:
- S báo cáo được kết quả làm việc của các nhóm: Trình bày báo cáo thông
qua thuyết trình, thảo luận.
- Biết tự đánh giá sản phẩm của nhóm và đánh giá sản phẩm của các nhóm khác.
- ình thành được kĩ năng: Lắng nghe, thảo luận, nêu vấn đ và thương thuyết.
- Góp phần rèn luyện các kĩ năng bộ môn.
2. Thời gian: Tuần 2 - tiết thứ 2 và 3
3. Thành phần tham dự:
- Ban Giám hiệu và tổ trưởng chuyên môn.
- GV Địa lí có thể mời thêm các GV khác có quan tâm đến vấn đ này.
- HS.

46. 43
4. Nhiệm vụ của HS
- Báo cáo các nội dung chủ đ theo sự phân công.
- Thảo luận và chuẩn bị các câu hỏi cho các nhóm khác.
Tự đánh giá sản phẩm của nhóm mình và tham gia đánh giá sản phẩm của cá
c nhóm khác.
5. Nhiệm vụ của GV
- Dẫn dắt vấn đ , tổ chức thảo luận
- Quan sát, đánh giá
- trợ, cố vấn
- Thu hồi các sản phẩm và các phiếu giao việc trong nhóm
- Nhận xét và đánh giá các sản phẩm của HS
Bước 1: Gv phát cho S và GV tham dự phiếu đánh giá và tự đánh giá sản
phẩm các nhóm
- Dẫn dắt vấn đ cho HS tiến hành báo cáo và thảo luận:
Bước 2 Các nhóm cử đại diện báo cáo các nội dung chủ đ theo sự phân công
Nhóm 1, 2: Nội dung 1: Đặc điểm công trình bảo vệ bờ sông chống sạt lở bờ sông
(Hình thức báo cáo: Thuyết trình + thảo luận)
Sản phẩm: Poster,Power point,clip
(1) Đại diện nhóm 1 hoặc 2 trình bày bài thuyết trình:
(2) HS các nhóm khác lắng nghe bài thuyết trình và hoàn thành phiếu ghi
nhận thông tin
(3) Sau khi nhóm thuyết trình xong, GV yêu cầu các S ở các nhóm khác
đưa ra các câu hỏi
(4) S nhóm báo cáo ghi chép lại các câu hỏi và đưa ra các phương án trả lời
(5) GV nhận xét v bài thuyết trình của nhóm được báo cáo.
+ Nội dung
+ Hình thức
Cách trình bày và trả lời câu hỏi của các bạn
Nhóm 3, 4: Nội dung 2: Cách tạo mỹ quan đô thị ven sông
(Hình thức báo cáo: Thuyết trình + thảo luận

47. 44
Sản phẩm: Poster,Power point,clip
(1) Đại diện nhóm 3 hoặc 4 trình bày bài thuyết trình:
(2) S các nhóm khác lắng nghe bài thuyết trình và hoàn thành phiếu ghi
nhận thông tin
(3) Sau khi nhóm thuyết trình xong, GV yêu cầu các học ở các nhóm khác
đưa ra các câu hỏi v vấn đ dân số thế giới, đặc biệt là nhóm có c ng nội dung
(4) S nhóm báo cáo ghi chép lại các câu hỏi và đưa ra các phương án trả lời
(5) GV nhận xét v bài thuyết trình của nhóm được báo cáo.
+ Nội dung
+ Hình thức
+ Cách trình bày và trả lời câu hỏi của các bạn
Nhóm 5, 6: Nội dung 3:Đảm bảo sự ổn định dân cư ven sông
(Hình thức báo cáo: Thuyết trình + thảo luận
Sản phẩm: Poster, Power point, clip.
(1) Đại diện nhóm 5 hoặc 6 trình bày bài thuyết trình:
(2) S các nhóm khác lắng nghe bài thuyết trình và hoàn thành phiếu ghi
nhận thông tin
(3) Sau khi nhóm thuyết trình xong, GV yêu cầu các học ở các nhóm khác
đưa ra các câu hỏi v vấn đ dân số thế giới, đặc biệt là nhóm có c ng nội dung
(4) S nhóm báo cáo ghi chép lại các câu hỏi và đưa ra các phương án trả lời
(5) GV nhận xét v bài thuyết trình của nhóm được báo cáo.
+ Nội dung
+ Hình thức
+ Cách trình bày và trả lời câu hỏi của các bạn
Nhóm 7, 8: Nội dung 4: Trách nhiệm của S đối với công trình
(Hình thức báo cáo: Thuyết trình + thảo luận)
Sản phẩm: Poster, Power point, clip
(1) Đại diện nhóm 7 hoặc 8 trình bày bài thuyết trình:
(2) S các nhóm khác lắng nghe bài thuyết trình và hoàn thành phiếu ghi
nhận thông tin

48. 45
(3) Sau khi nhóm thuyết trình xong, GV yêu cầu các học ở các nhóm khác
đưa ra các câu hỏi v vấn đ dân số thế giới, đặc biệt là nhóm có c ng nội dung
(4) S nhóm báo cáo ghi chép lại các câu hỏi và đưa ra các phương án trả lời
(5) GV nhận xét v bài thuyết trình của nhóm được báo cáo.
+ Nội dung
+ Hình thức
+ Cách trình bày và trả lời câu hỏi của các bạn
3. Tổng kết và hướng dẫn S làm việc ở nhà
D. Dự kiến thuận lợi, khó khăn và cách khắc phục
1. Thuận lợi
- Nội dung của chủ đ t ch hợp liên môn là một nội dung gắn thường xuyên
với những tình huống của thực tiễn cuộc sống, dễ tìm kiếm thông tin và tài liệu trên
mạng, sách báo, tạp ch , tài liệu, trao đổi với người thân,…nên tạo đi u kiện thuận
lợi cho S thực hiện và gây hứng thú cho S
2. Khó khăn
- Tổ chức hoạt động nhóm ở nhà cần có thời gian.
- Tổ chức phân công giao nhiệm vụ cho m i cá nhân trong nhóm cần có sự
hợp tác và trách nhiệm
- GV đầu tư nhi u thời gian, công sức cho công việc này Sự phối hợp giữa
GV các môn học được t ch hợp
3. Cách khắc phục kh khăn
- Trong quá tình phân chia nhóm thực hiện dự án, đảm bảo m i nhóm đ u có
+ S với các sở trường khác nhau
+ GV cung cấp nhi u thông tin cho S
+ GV thường xuyên trả lời và giải đáp cho S
2.2.2. Phương pháp thảo luận
2.2.2.1. Định nghĩa
Phương pháp thảo luận là phương pháp, trong đó GV tổ chức đối thoại giữa
S và GV hoặc giữa S và S nhằm huy động tr tuệ của tập thể để giải quyết một
vấn đ do môn học đặt ra hoặc một vấn đ do thực tế cuộc sống đ i hỏi nhằm tìm
hiểu hoặc đưa ra những giải pháp, những kiến nghị, những quan niệm mới…