1. Жамбыл облысы Қордайауданы Қарасу ауылы, №7 Александр Пушкин
атындағы ОМ
7-сынып. Пән мұғалімі: Тұрғанбай Р.Қ.
Пәні:Қазақстан тарихы
Сабақтың тақырыбы: Орта ғасырлардағы шығыс даналары
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Х-ХІІ ғасырлардағы ғылымның даму себептері, көрнекті ғалымдар жайлы
кеңінен мағлұмат бере келіп, олардың еңбектерінің тарихи маңызын ашып көрсету.
Дамытушылық: Ғылыми еңбектерді, көркем шығармаларды түсініп оқуға, ізденіске
дағдыландыру, топпен жұмыс жасауға үйрену.
Тәрбиелік: Адамгершілік, кішіпейілділікке, имандылыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Сабақтың типі: Топпен жұмыс.
Сабақтың әдісі: Сұрақ – жауап, мақал- мәтелдердің талдау, ойын элементтері, зерттеу
жұмыстары, тірек сызба , тесттер түрі (сәйкестендіру, салыстырмалы, ашық ).
(Интерактивті тақтаны пайдалану).
Сабақтың көрнекілігі: Қазақстан Республикасының картасы,Әл-Фараби, М,Қашқари,
Ж.Баласағұни, Қожа Ахмет Йассауидің т.б.даналардың портретттері, тірек – сызбалар,
кестелер.
Сабақтың барысы:
1.Ұйымдастыру бөлімі.
А) Сәлемдесу
Ә) Сынып оқушыларын топқа бөлу. «Ханталапай» (қызыл,сары, жасыл асықтар
арқылы)
2.Үй тапсырмасын тексеру.
Миға шабуыл.
1.Елтаңбаның авторы кім?
2 Қазақстан Егемендігін қай жылы қабылдады?
3 Қазақ халқы қашан қалыптаса бастады?
4 Қазақстаның алғашқы президенті кім?
2. 5 Кеңес Одағында Қазақстан Компартиясының жетекшісі кім болды?
6 Ұлы Отан соғысы қай жылы болды?
7 Қазақстанның ірі қалаларын атаңдар?
8 Қазақстан аумағы бойынша нешінші орында?
3.Жаңа сабақ барысы:
Жаңа технология (интерактивті тақтаны пайдлану)
Интерактивтік тақтаға алдын ала тапсырмалар дайындап қойылған.
Жаңа сабақты игеру барысында оқушыларға даналар туралы қысқаша
мәлімет беріледі.
Мұғалім.
Қазіргі ғалымдар өздерінің ғылыми жұмыстарын қорғағанда орта ғасырлардағы
ғалымдардың ғылыми еңбектеріне сүйенеді, Қазіргі кезде орта ғасырлардағы ғалымдардаң
атынан кітапханалар, жоғарға оқу орындары,көшелер аталған,
4. Топпен жұмыс
1- Топқа
Әл – Фараби жайлы оқып схема құру.
2- Топқа
Махмут Қашқари туралы оқып сызбаны толтыру.
3- Топқа
Ахмет Яссауиға арнап хат жазу.
Оқушылардың қызығушылығын ояту үшін мақал – мәтелдердің жалғасын тап ойыны
арқылы тапсырмалар беріледі.
5. Қызығғушылықты ояту.
1. Ғылым – теңіз, ……………………………(білім қайық).
2. Ақыл азбайды, ……………………………( білім тозбайды).
3. Оқу – білім азығы, ………………………(Білім ырыс қазығы).
4. Ілім бұлақ …………………………………..(білім шырақ).
5. Тіліңмен жүгірме, ……………………….(Біліммен жүгір).
3. 6. Білім арзан, …………………………………(білу қымбат).
7. Байлықтың кілті — ………………………..(ғылым).
6. Сабақты бекіту
1.Сәйкестендіру тест тапсырмасы.
1. Әл – Бируни « Ақиқат сыйы »
2. М.Қашқари «Данышпандықтың інжу – маржаны »
3.Ж. Баласағұни «Асыл тастар»
4. А.Иүгнеки « Түркі тілдерінің сөздігі »
5. А. Йассауи « Даналық кітабы »
6. Әл – Фараби « Құт негізі – білік »
2. Ашық тест тапсырмасы.
1. Шығыстың аса көрнекті ғалымы Әбу Насыр әл- Фараби шығармаларын қандай тілде
жазды ?
А) Түрік
Ә) Парсы
Б)Араб.
2.М.Қашқаридың шын аты (есімі):
А) Махмут Хусейн ибн Мұхаммед.
Ә) Мұхеммед қазы Бахадүр
Б) Әдіб Ахмет Махмұдұлы
3Әл-Фарабидің өмірге келген қаласы
А)Отырар
Ә)Сайрам
Б) Тараз
4. Қожа Ахмет Йассауидің әкесі , атақты ғұлама адам:
А) Ибраһим.
Ә) Қанапия
4. Б) Мәти би
5.М.Қашқариқай ғасырларда өмір сүрген:
А) Хғ. Ә) ХІғ. Б) ХІІғ.
6. А.Йассауидің жолын қуған шәкірттерінің бірі – ғұлама ақын, ел ішінде Хакім ата
аталған кім ?
А) Қ.Жалайыри
Ә) С.Бақырғани.
Б) М.Х.Дулати.
7. Қорытындылау. Рефлексия
Стикер арқылы түсінгендерін корсету.
8. Бағалау. Жұлдызша арқылы
9. Үйге тапсырма. Шығыс даналары туралы мәлімет жинау