1. Zorgpaden in de GGZ:
the X factor!?
Dag van de Zorglogistiek 12/12/13
Ruben van Zelm
Senior Consultant
Secretary, European Pathway Assoc.

2. Programma
•
•
•
•
Definitie kwesties
Zorgpad als ‘complexe interventie’
Zorg coördinatie op drie niveaus
Toepassing van zorgpaden en zorglogistiek:
– Wachtlijst verkorten
– Sturen met / op zorgpaden

3. E-P-A definitie
Een zorgpad/klinisch pad is een complexe interventie om de
gemeenschappelijke besluitvorming en organisatie van
zorgprocessen te verwezenlijken voor een specifieke groep van
patiënten gedurende een gedefinieerd tijdskader.
Het streefdoel van een zorgpad is de kwaliteit van zorg, over de
grenzen van een organisatie heen, te verbeteren door het
verbeteren van risk-adjusted resultaten, het bevorderen van
patiëntveiligheid, het verhogen van de patiënttevredenheid en
het optimaliseren van het middelengebruik. (Vanhaecht e.a.,
2007; E-P-A, 2008)

4. Zorgpad als complexe interventie
• Een complexe interventie is een interventie in de
organisatie van de gezondheidszorg, die uit meerdere
‘actieve ingrediënten’ bestaat
• Een complexe interventie combineert verschillende
componenten in een geheel dat meer is dan de som
der delen (Campbell e.a., 2007)
• Een zorgpad is daarom meer dan een richtlijn,
protocol, procesbeschrijving, werkafspraak

5. Actieve ingrediënten complexe
interventie
Uit ervaring weten we dat tenminste vier actieve
elementen aanwezig moeten zijn voor een succesvol
project:
• Informatie over de laatste stand van EBM
• Feedback over het huidige zorgproces (zowel procesals uitkomstmaten)
• Een ontwikkel- en invoeringsstrategie (en het besef
dat dit tijd kost!)
• Een concrete ’zorgpad tool’

6. Hoe zit het met deze vier
ingrediënten in uw zorgpaden?

7. Hoe zorgpaden ontwikkelen?
• Doelen bepalen: wat willen we met / voor de doelgroep
bereiken op klinisch, service, financieel, proces en
teamgebied?
– Mede op basis van richtlijnen, standaarden etc.
• Huidige situatie in kaart brengen
– Beschikbare informatie (bijv. management informatie,
cliënttevredenheid, verwijzerstevredenheid, …)
– Nieuwe informatie (bijv. interviews, metingen, brown
paper sessie, zorgpad zelfevaluatie)

8. Hoe zorgpaden ontwikkelen?
• Verbeterplan opstellen en uitvoeren
– (Her)ontwerp – invoeren – evalueren, of:
– Continue verbeteren
• Verankeren
– Werkdocument (checklist, EPD)
– Rollen en taken (casemanager?)
– Indicatoren

9. Overeenstemming professionals
Zorg modelleren
Coördinatie van zorg
-
Web-model
Dagelijkse afstemming
Hub-model
Case manager
Keten-model
Zorgpaden
+
+
-
Voorspelbaarheid zorgproces

10. Verschillen Ziekenhuizen - GGZ
• ZP als middel vs ZP als doel op zich
• 100% vs 40%
• Voorspelbaarheid: …
“Een van de zaken die we ook goed onder de loep hebben
genomen is het registeren onder nummer 191. Dit was een
behoorlijke vergaarbak. We hebben gekeken of we zaken konden
uitsplitsen. Omzetten naar modules. Zo zijn nu alle modules van
ADHD coaching tot leefstijltraining en van Goldstein tot
Psychotherapie en alle andere behandelingen, trainingen en
onderzoek op een eenduidige manier uitgewerkt.”

11. Zorglogistiek praktisch gemaakt
• Starten met bewustwording:
– Wat is het
– Waarom
– Wat meten en wat is beïnvloedbaar
– Simulatiespelen

12. Training en verandering
“De invoering van een stoplichtmethode op de poli
heeft ervoor gezorgd dat de wachtlijst ondertussen
opgeschoond is. Dit is gelukt door deze in te korten van
4 a 5 maanden naar een overzichtelijke periode van 7
weken, een wachttijd die overeenkomt met gelijke
afdelingen van andere GGZ instellingen.”

13. Hoe aangepakt?
• Alle cliënten op wachtlijst uitgenodigd
• Indeling in categorieën (kleuren):
– Rood: acuut
– Blauw: elders, buiten instelling
– Oranje: eerst andere behandeling
– Groen: Kan nog wachten
• Leverde vooral veel duidelijkheid op voor cliënt en
behandelaren

14. Zorgpaden ingebed in EPD
• Zorgpad, bestaat uit verschillende zorgprogramma’s,
opgebouwd uit verschillende behandelprogramma’s
• Bijvoorbeeld:
– Zorgpad Volwassenen Intensiteit II
• Verslavingsbehandeling
– Leefstijltraining
– Farmacotherapie
• Levensgebieden
– SJD
– Systeemtherapie
• Co-morbiditeit
–…

15. Wat was ook alweer het doel?
• Betere zorg (wachtlijsten, overdracht)
• Efficiëntere zorg
• Professional ‘in the lead’
 Dit betekent dat de professionals, de ‘inhoud’,
aangeven wat en hoeveel / hoe vaak er in de
behandelprogramma’s moet komen!

16. Zorgpad-politie?
Stel: leefstijltraining heeft 10 sessies
• Na 8 sessies signaal dat er nog 2 te gaan zijn en
behandeling afgesloten moet worden
• Beargumenteerd afwijken kan; hier zal op gestuurd
gaan worden
• Hoe het zorgpad wordt opgebouwd (welke zorg- en
behandelprogramma’s) wordt in MDO bepaalt

17. Overeenstemming professionals
Hoe past dat in dit model?
Coördinatie van zorg
-
Web-model
Dagelijkse afstemming
Hub-model
Case manager
Keten-model
Zorgpaden
+
+
-
Voorspelbaarheid zorgproces

18. Welke vragen heeft u nog?
Ruben van Zelm
06-15862431
ruben.vzelm@qconsult.nl
www.rubenvanzelm.wordpress.com
@rubenvanzelm