tiêm xơ cồn tuyệt đối điều trị lạc nội mạc

1. SỞ Y TẾ HÀ NỘI
BỆNH VIỆN PHỤ SẢN HÀ NỘI
TIÊM XƠ ĐIỀU TRỊ NANG
LẠC NỘI MẠC BUỒNG TRỨNG
Hà Nội – 04/2024
Soạn thảo: Bùi Thanh Tùng
Kiểm tra: Lê Thị Hiếu
QUY TRÌNH THỦ THUẬT

2. I. ĐẠI CƯƠNG

3. Lạc nội mạc tử cung là tình trạng nội mạc tử cung nằm ở ngoài
buồng tử cung.
Lạc nội mạc tử cung gặp ở 10% các phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ.
Carlo Ronsini et al (2023) The Efficiency of Sclerotherapy for the Management of
Endometrioma: A Systematic Review and Meta-Analysis of
Clinical and Fertility Outcomes
Định nghĩa

4. ICD11
Phân loại

5. Lâm sàng
• Rối loạn tiêu hóa
• Tiểu khó
• Tiểu máu
• Chảy máu trực tràng
…
• Đau vùng chậu
• Vô sinh
• Rối loạn kinh nguyệt

6. Lâm sàng
• Đau vùng chậu
• Vô sinh
• Rối loạn kinh nguyệt
• Rối loạn tiêu hóa
• Tiểu khó
• Tiểu máu
• Chảy máu trực tràng
…
✓ Bảo tồn chức năng sinh
sản
✓ Cải thiện chất lượng
sống

7. Điều trị
• Nội khoa: NSAIDs, COCs, progestin,…
• Ngoại khoa: nội soi bóc nang lạc nội mạc buồng trứng

8. Bảo tồn chức năng sinh sản?
→ Liệu pháp tiêm xơ bằng cồn

9. 2. TIÊM XƠ CỒN

10. Cơ sở
Tiêm cồn gây biến tính thành phần acid amin của giả
nang trong nang lạc nội mạc buồng trứng
→ Hủy diệt nang lạc nội mạc
→ Xơ hóa tổ chức
Carlo Ronsini et al (2023) The Efficiency of Sclerotherapy
for the Management of Endometrioma: A Systematic Review
and Meta-Analysis of Clinical and Fertility Outcomes

11. Chỉ định
Đối tượng được chẩn đoán nang lạc nội mạc buồng trứng
có triệu chứng với kích thước nang 3- 10cm.
Đối tượng là phụ nữ trong đổi tuổi 18-53.
Đối tượng từ chối phẫu thuật vì lý do cá nhân hoặc có
mong muốn bảo toàn khả năng sinh sản.

12. Chống chỉ định
Người bệnh có nangbuồng trứng nghi ngờ ác tính.
Người có tiền sử đái tháo đường, hội chứng buồng trứng
đa nang, chỉ số BMI > 30 kg/m2.
Người có phẫu thuật nguy cơ dính tạng vùng chậu.
Người có tiền sử nghiện rượu hoặc sử dụng rượu trong
vòng 12 giờ.

13. Tính hiệu quả
Carlo Ronsini et al (2023) The Efficiency of
Sclerotherapy for the Management of Endometrioma: A
Systematic Review and Meta-Analysis of Clinical and
Fertility Outcomes

14. Tính hiệu quả
Carlo Ronsini et al (2023) The Efficiency of Sclerotherapy for the Management of Endometrioma: A Systematic Review and Meta-
Analysis of Clinical and Fertility Outcomes

15. Miquel L (2024) Ethanol endometrioma sclerotherapy: safety through 8 years of experience
8 năm
126 bệnh nhân
131 lần thực hiện thủ thuật
Tính an toàn

16. Tính an toàn
9 Bn biến chứng bậc I
1 Bn biến chứng bậc II (nghi viêm vùng chậu, dùng KS)
2 Bn biến chứng bậc III (abcess buồng trứng)
1 Bn có biến chứng bậc IV (ngộ độc cồn)
Miquel L (2024) Ethanol endometrioma sclerotherapy: safety through 8 years of experience

17. 3. QUY TRÌNH

18. 1. Chuẩn bị trước thủ thuật
• Khám lâm sàng trước thủ thuật, khám tiền mê, xét nghiệm đầu vào
trước thủ thuật.
• Quét dịch âm đạo trước thủ thuật 7 ngày, nếu có viêm âm đạo, điều
trị với Cefazolin 2g/ngày.
• Vệ sinh âm đạo với povidone-iodine (Betadin) và đặt Fluconazole
tab 150 mg (Diflucan) 2 ngày trước thủ thuật.
Hagras et al (2023) Endometrioma Cystic Fluid Aspiration and Retained Ethanol Sclerotherapy might improve the systemic Immune Milieu

21. 2. Quy trình thủ thuật
 Bệnh nhân được giải thích về kỹ thuật trước khi thực hiện, mục
đích, các bước tiến hành, biến chứng, nguy cơ có thể xảy ra, dự
kiến kết quả và kí cam kết thực hiện thủ thuật.
 Người bệnh nằm tư thế phụ khoa.
 Được vô cảm tốt bằng phương pháp gây mê tĩnh mạch.
Laura Miquel (2021) Transvaginal ethanol sclerotherapy for an endometrioma in 10 steps

22. 2. Quy trình thủ thuật
 Bước 1. Sát trùng rộng vùng âm hộ từ trong ra ngoài, sát trùng âm đạo. Dùng
khăn vô trùng để bao bọc xung quanh vùng thủ thuật.
 Bước 2. Siêu âm đánh giá vị trí nang lạc nội mạc.
 Bước 3. Chọc kim dưới hướng dẫn của siêu âm.
 Bước 4. Rút dịch trong nang chia thành 3 ống nghiệm. Gửi tế bào học và vi
sinh. Một ống để hồi cứu khi cần.
 Bước 5. Bơm và hút nước muối sinh lý, rửa nang đến khi dịch hút ra trong.
 Bước 6. Bơm cồn 96° với lượng tương đương 60% lượng dịch nang hút ra
(nhưng không quá 100ml) và giữ trong vòng 10 phút, rút cồn khỏi nang. Cồn
được tính là hút thành công khi hút ra được > 90% lượng cồn bơm vào và
thất bại khi lượng cồn tồn dư > 10% lượng cồn bơm vào.
 Bước 7. Siêu âm đánh giá lại nang lạc nội mạc.
Laura Miquel (2021) Transvaginal ethanol sclerotherapy for an endometrioma in 10 steps

23. 3. Đánh giá sau thủ thuật
• Kích thước nang sau thủ thuật < 2cm được coi là thực hiện thủ
thành công.
• Thủ thuật thất bại khi:
- Không chọc hút được dịch trong lòng nang
- Thủ thuật phải dừng do nghi ngờ dò rỉ dịch muối sinh lý hay
cồn
- Lượng cồn hút ra không đủ ( thiếu 5ml hay 10%), yêu cầu BS
GMHS tiếp tục theo dõi và xét nghiệm máu đánh giá nguy cơ ngộ độc
alcohol
- Thất bại thu nhỏ kích thước nang < 2cm
Hagras et al (2023) Endometrioma Cystic Fluid Aspiration and Retained Ethanol Sclerotherapy might improve the systemic Immune Milieu

24. 4. Kết thúc thủ thuật
• Kết thúc thủ thuật, theo dõi bệnh nhân hồi tỉnh.
• Hướng dẫn bệnh nhân: vệ sinh âm đạo với với povidone-iodine
(Betadin) 3 lần/ ngày và đặt Fluconazole tab 150 mg (Diflucan) trước
khi đi ngủ.
• Hẹn tái khám sau 7 ngày, thăm khám lâm sàng và siêu âm đánh giá
lại nang lạc nội mạc.
Hagras et al (2023) Endometrioma Cystic Fluid Aspiration and Retained Ethanol Sclerotherapy might improve the systemic Immune Milieu

25. Quy trình thủ thuật
Laura Miquel (2021) Transvaginal ethanol sclerotherapy for an endometrioma in 10 steps

26. Take-home Message
 Lạc nội mạc tử cung buồng trứng là một bệnh lý phổ biến,
với thách thức điều trị chính bảo tồn chức năng sinh sản
và nâng cao chất lượng sống cho bệnh nhân.
 Tiêm xơ bằng cồn tuyệt đối là một thủ thuật triển vọng với
tính chất đơn giản, kinh tế, phù hợp với nhiều bối cảnh lâm
sàng, có tính an toàn và hiệu quả cao.

27. THANK YOU
FOR LISTENING