Luận văn Nghiên cứu vô sinh do tắc vòi tử cung được phẫu thuật nội soi tại Bệnh Viện Phụ Sản Trung Ương từ 01/2010 đến 06/2010.Vô sinh không chỉ đơn thuần là một bệnh lý phụ khoa của y học mà còn là một vấn đề lớn về mặt xã hội học. Tỉ lệ vô sinh ngày càng tăng không chỉ là mối lo ngại cho mỗi cá nhân, mỗi gia đình mà cho toàn xã hội. Theo thống kê của Tổ chức y tế thế giới năm 1985 trên thế giới có khoảng hơn 80 triệu người vô sinh. Tỉ lệ các cặp vợ chồng bị vô sinh trên thế giới chiếm khoảng 10 -18%, tỉ lệ này ở Hoa Kì là 15% [32]. Ở Việt Nam theo điều tra dân số năm 1982 tỉ lệ vô sinh là 13 % [24]. Khi xã hội ngày càng phát triển, đời sống vật chất được nâng cao, tỉ lệ sinh đẻ được hạn chế thì nhu cầu cấp bách của các cặp vợ chồng vô sinh càng trở lên bức thiết, càng đòi hỏi vai trò trách nhiệm cao của người thầy thuốc sản phụ khoa. Cũng theo Tổ chức y tế thế giới công tác kế hoạch hóa gia đình bao gồm không chỉ là khống chế và kiểm soát sự gia tăng dân số mà còn phải tạo điều kiện cho những người không may bị vô sinh được quyền sinh sản. Quyền này được đưa vào chính sách hành động ở tất cả các quốc gia trên toàn cầu

1. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC,
TÌM TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
Luận văn Nghiên cứu vô sinh do tắc vòi tử cung được phẫu thuật nội soi tại
Bệnh Viện Phụ Sản Trung Ương từ 01/2010đến 06/2010.Vô sinh không chỉ đơn
thuần là một bệnh lý phụ khoa của y học mà còn là một vấn đề lớn về mặt xã hội
học. Tỉ lệ vô sinh ngày càng tăng không chỉ là mối lo ngại cho mỗi cá nhân, mỗi
gia đình mà cho toàn xã hội.
Theo thống kê của Tổ chức y tế thế giới năm 1985 trên thế giới có khoảng hơn 80
triệu người vô sinh. Tỉ lệ các cặp vợ chồng bị vô sinh trên thế giới chiếm khoảng
10 -18%, tỉ lệ này ở Hoa Kì là 15% [32]. Ở Việt Nam theo điều tra dân số năm
1982 tỉ lệ vô sinh là 13 % [24].
Khi xã hội ngày càng phát triển, đời sống vật chất được nâng cao, tỉ lệ sinh đẻ
được hạn chế thì nhu cầu cấp bách của các cặp vợ chồng vô sinh càng trở lên bức
thiết, càng đòi hỏi vai trò trách nhiệm cao của người thầy thuốc sản phụ khoa.
Cũng theo Tổ chức y tế thế giới công tác kế hoạch hóa gia đình bao gồm không chỉ
là khống chế và kiểm soát sự gia tăng dân số mà còn phải tạo điều kiện cho những
người không may bị vô sinh được quyền sinh sản. Quyền này được đưa vào chính
sách hành động ở tất cả các quốc gia trên toàn cầu.
MÃ TÀI LIỆU CAOHOC.00018
Giá : 50.000đ
Liên Hệ 0915.558.890
Vô sinh là tình trạng không có thai sau một thời gian nhất định chung sống vợ
chồng mà không áp dụng một biện pháp tránh thai nào. Cổ điển qui định thời gian
đó là hai năm. Hiện nay Tổ chức Y tế thế giới qui định là môt năm . Vô sinh có thể
do nam, có thể do nữ hoặc không rõ nguyên nhân, và ở nữ nguyên nhân do tắc vòi
trứng chiếm tỉ lệ cao nhất. Theo nghiên cứu mới đây trên 1000 trường hợp điều trị
vô sinh tại viện Bảo vệ Bà mẹ và trẻ sơ sinh từ năm 1993- 1997 có đầy đủ xét
nghiệm thăm dò, vô sinh nữ chiếm 54,5%, vô sinh nam chiếm 35,6% ngoài ra vô
sinh không rõ nguyên nhân chiếm 9,9%. Nguyên nhân vô sinh thứ phát do nữ hay
gặp nhất là do tắc vòi tử cung chiếm 75,4% [14]. Mà tắc vòi tử cung cũng có nhiều
nguyên nhân thường gặp, thường nhất là sau các trường hợp nạo phá thai hay viêm
nhiễm đường sinh dục làm tổn thương và dẫn đến viêm tắc vòi tử cung Người phụ
nữ Việt Nam hay bị viêm nhiễm đường sinh dục dưới, mà đặc điểm của viêm
nhiễm đường sinh dục nữ là tiến triển tiềm tàng, để lâu dễ lan lên vòi tử cung làm
tắc vòi gây vô sinh. Vì vậy, việc chẩn đoán và điều trị vô sinh sớm do tắc vòi tử
cung đang là một vấn đề cấp thiết hiện nay. Ngày nay, cùng với sự phát triển mạnh
mẽ của y học, trình độ chuyên môn của các thầy thuốc được nâng cao, phẫu thuật

2. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC,
TÌM TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
nội soingày càng được áp dụng rộng rãi đã đem lại những thành côngđáng kể
trong việc điều trị vô sinh.
Chẩn đoán tắc vòi tử cung thường bằng chụp tử cung – vòi trứng.
Soi ổ bụng vừa giúp chẩn đoán xác định tắc vòi tử cung (nhiều khi do áp lực bơm
không đều làm cho nhận định không thật rõ ràng) vừa giúp điều trị gỡ dính, tạo
hình đốivới một số trường hợp vòi tắc ở đầu đoạn loa vòi tử cung. Do vậy những
nghiên cứu nhằm so sánh, đánh giá lại giữa khâu chụp tử cung vòi trứng và nội soi
là rất cần thiết và có ích, giúp cho các nhà lâm sàng có kinh nghiệm hơn trong xử
trí các trường hợp viêm tắc vòi tử cung, chúng tôi nghiên cứu đề tài: “Nghiên cứu
vô sinh do tắc vòi tử cung được phẫu thuật nội soi tại Bệnh Viện Phụ Sản Trung
Ương từ 01/2010đến 06/2010”nhằm mục tiêu:
1. Mô tả một số đặc điểm của bệnh nhân vô sinh do tắc vòi tử cung được phẫu
thuật nội soitại Bệnh viện Phụ sản trung ương từ 01/ 2010 đến 06/2010.
2. Nhận xét chẩn đoán và xử trí của vô sinh do tắc vòi TC qua phẫu thuật nội soi.
MỤC LỤC Nghiên cứu vô sinh do tắc vòi tử cung được phẫu thuật nội soi tại
Bệnh Viện Phụ Sản Trung Ương từ 01/2010đến 06/2010
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
CHũơNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU 11
1.1. Giải phẫu, mô học, phôi thai học, mạch máu v à thẩn kinh, chức năng
sinh lý của vòi tử cung 12
1.1.1. Giải phẫu vòi tử cung 12
1.1.2. Mô học của vòi tử cung 13
1.1.3. Phôi thai học vòi tử cung 14
1.1.4. Mạch máu và thẩn kinh vòi tử cung 15
1.1.5. Chức năng sinh lý của vòi tử cung 16
1.2. Vô sinh do tắc vòi tử cung 19
1.2.1. Khái niệm vô sinh 19
1.2.2. Chẩn đoán vô sinh do tắc vòi tử cung 20
1.2.3. Giải phẫu bệnh lý của tắc vòi tử cung 26
1.2.4. Điều trị vô sinh do tắc VTC 26
1.3. Nội soi phẫu thuật 29
1.3.1. Lịch sử phát triển của phẫu thuật nội soi 29
1.3.2. Ứng dụng phẫu thuật nội soi trong sản phụ khoa 31
1.3.3. Ứng dụng phẫu thuật nội soi trong điều trị vô sinh do tắc vòi tử cung. 32
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 35
2.1. Đốitượng nghiên cứu 35
2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chọn 35
2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ 35

3. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC,
TÌM TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
2.1.3. Cỡ mẫu 36
2.2. Phương pháp nghiên cứu 36
2.2.1. Loại hình nghiên cứu 36
2.2.2. Phương pháp tiến hành 36
2.3. Xử lý số liệu 38
2.4. Vấn đề đạo đức trong nghiên cứu 38
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 38
3.1. Các đặc điểm lâm sàng 39
3.1.1. Loại vô sinh 39
3.1.2. Tuổi của bệnh nhân 39
3.1.3. Tuổi của bệnh nhân và tình trạn g vô sinh 41
3.1.4. Phân bố bệnh nhân theo nơi cư trú 41
3.1.5. Tiền sử phụ khoa và sản khoa 42
3.1.6. Mối liên quan giữa tiền sử và loại vô sinh 43
3.1.7. Thời gian vô sinh trong từng loại vô sinh 45
3.2. Kết quả chẩn đoán và xử trí tắc VTC qua nội soi 46
3.2.1. Kết quả chẩn đoán tắc vòi TC qua phim chụp TC-VT 46
3.2.2. Kết quả chẩn đoán tắc vòi tử cung qua phim chụp HSG và nội soi … 46
3.2.3. Đốichiếu hình ảnh ứ nước VTC qua phim chụp TC – VT 48
3.2.4. Vị trí chỗ tắc trên phim chụp TC – VT, thông khi mổ nội soi48
3.2.5. Liên quan giữa mức độ dính tiểu khung và độ dính VTC qua nội soi. 49
3.2.6. Liên quan giữa mức độ dính vòi tử cung và tiền sử sản phụ khoa 50
3.2.7. Các tổn thương phối hợp 51
3.2.8. Các kỹ thuật xử trí tắc VTC 52
3.2.9. Liên quan giữa các phương pháp tạo thông và độ thông VTC sau mổ 54
3.2.10. Tỉ lệ có thai sau phẫu thuật nội soi 54
3.2.11. Thời gian có thai sau mổ 56
3.2.12. Liên quan giữa có thai và mức độ dính VTC 56
3.2.13. Tỉ lệ có thai và mức độ dính tiểu khung 56
3.2.14. Tỉ lệ có thai và các kĩ thuật xử trí qua mổ nội soi57
CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN 59
4.1. Một số đặc điểm của bệnh nhân vô sinh tắc vòi tử cung 59
4.1.1. Loại vô sinh 59
4.1.2. Tuổi của bệnh nhân 61
4.1.3. Tuổi của bệnh nhân và tình trạng vô sinh 61
4.1.4. Nơi cư trú của bệnh nhân 62
4.1.5. Tiền sử sản khoa và phụ khoa 63
4.1.6. Mối liên quan giữa tiền sử sản khoa, phụ khoa và loại vô sinh …. 64

4. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC,
TÌM TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
4.1.7. Thời gian vô sinh trong từng loại vô sinh 65
4.2. Kết quả chẩn đoán và xử trí tắc vòi tử cung qua phẫu thuật nội soi. … 66
4.2.1. Kết quả chẩn đoán tắc vòi tử cung qua phim chụp tử cung – vòi trứng 66
4.2.2. Đốichiếu chẩn đoán tắc vòi tử cung qua phim chụp HSG và nội soi67
4.2.3. Đốichiếu hình ảnh ứ nước VTC qua phim chụp HSG với nội
soiổ bụng 67
4.2.4. Vị trí chỗ tắc trên phim chụp thông khi mổ nội soi68
4.2.5. Liên quan giữa mức độ dính tiểu khung và tổn thương vòi tử c ung .. 68
4.2.6. Liên quan giữa mức độ dính vòi tử cung và tiền sử sản phụ khoa … 69
4.2.7. Các tổn thương phối hợp và cách xử trí 70
4.2.8. Các kĩ thuật thông vòi tử cung 71
4.2.9. Về liên quan giữa các kĩ thuật tạo thông và độ thông sau mổ 72
4.2.10. Tỉ lệ có thai sau phẫu thuật nội soi 72
4.2.11. Thời gian có thai sau mổ 74
4.2.12. Liên quan giữa tỉ lệ có thai và mức độ dính VTC 74
4.2.13. Liên quan giữa tỉ lệ có thai và mức độ dính tiểu khung 75
4.2.14. Liên quan giữa tỉ lệ có thai và các kĩ thuật thông vòi 76
KẾT LUẬN 84
KIẾN NGHỊ 79
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
TÀI LIỆU THAM KHẢO Nghiên cứu vô sinh do tắc vòi tử cung được phẫu
thuật nội soi tại Bệnh Viện Phụ Sản Trung Ương từ 01/2010đến 06/2010
Tài liệu Tiếng Việt
1. Bộ môn Mô học và Phôithai học (2002), “ Cấu trúc mô học hệ sinh dục nữ”, Mô
học, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, tr. 540 – 560.
2. Dƣơng Thị Cƣơng (2003), “Sinh lý bộ phận sinh dục nữ”, Chẩn đoán và điều trị
vô sinh, Nhà xuất bản Y học Hà Nội, tr. 28 – 35.
3. Dƣơng Thị Cƣơng, Phan Trƣờng Duyệt (1987), “ Giải phẫu bộ máy sinh dục
nữ”, Sản khoa, Nhà xuất bản Y học Hà Nội, Hà Nội.
4. Trịnh Hùng Dũng (2008), Nghiên cứu ứng dụng phẫu thuật nội soi với cần nâng
tử cung M – 79 trong điều trị vô sinh do tắc vòi tử cung, Luận án tiến sĩ y học, Học
viện Quân y, Hà Nội.
5. Lê Điềm, Nguyễn Khắc Liêu, Nguyễn Quang Anh (1997), “Giải phẫu và sinh lý
vòi trứng”, Sản phụ khoa và kế hoạch hóa gia đình, Hà Nội, tr. 8 – 9.
6. Trần Bình Giang, TônThất Bách ( 2005), Phẫu thuật nội soiổ bụng, Nhà xuất
bản Y học Hà Nội, 2005.

5. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC,
TÌM TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
7. Lê Trung Hải và cộng sự (1997), “ Nhận xét bước đầu qua 55 trường hợp phẫu
thuật nội soitại bệnh viện 103 (4/1996 – 4/1997), Hội thảo lần I về phẫu thuật nội
soitại Bệnh viện Việt Đức, tr. 41- 45.
8. Trịnh Hồng Hạnh (2000), Nghiên cứu ứng dụng phương pháp phẫu thuật nội soi
trong chẩn đoán và điều trị vô sinh do tắc vòi trứng, Luận văn tốt nghiệp thạc sĩ y
học.
9. Nguyễn Đức Hinh, Vũ Bá Quyết (2006), “ Nhân 2 trường hợp đầu tiên nối vòi
tử cung qua nội soi bằng kỹ thuật khâu một mũi thành công”, Tạp chí Y học Việt
Nam, tháng 2, tr. 380 – 383.10. Hoàng Bội Hoàn (1974), Bơm dịch tử cung – vòi
trứng trong điều trị vô sinh do tắc vòi, Luận văn tốt nghiệp chuyên khoa cấp II, Bộ
môn phụ sản, Trường Đại học Y khoa Hà Nội.
11. Đỗ Xuân Hợp (1985), “ Giải phẫu bộ phận sinh dục nữ”, Giải phẫu bụng, Nhà
xuất bản Y học, Hà Nội, tr. 311- 316.
12. Đỗ Kính (2002), Mô học, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, tr. 553 – 556.
13. Keck C., Frubrug (1997), Vô sinh do vòi trứng và điều trị phẫu thuật trong vô
sinh, Hội thảo về nguyên nhân và điều tri vô sinh Viện BVBMTSS, Hà nội – tổ
chức Materra, CHLB Đức, tr. 7 – 14. (c8).
14. Nguyễn Thanh Kỳ. Nội soiđiều trị vô sinh tắc vòi trứng. Nội soitrong phụ
khoa – Viện BV BMTSS.1999: 73 – 78.
15. Nguyễn Thanh Kỳ, Nguyễn Ngọc Minh, Nguyễn Đức Hinh (1999), “ Tổng kết
mổ nội soi tại Viện bảo vệ bà mẹ và trẻ sơ sinh trong 2 năm 1996- 1997”, Tạp chí
thông tin Y Dược, Số đặc biệt chuyên đề sản phụ khoa, (tháng 12/1999), tr. 29 –
31.
16. Đỗ Thị Ngọc Lan, Nguyễn Đức Hinh (2000), “ Nhận xét kết quả áp dụng phẫu
thuật nội soitại viện BVBMTSS (1996 -1999)”, Nội san sản phụ khoa ( số đặc
biệt), tr. 55 -58.
17. Nguyễn Khắc Liêu (2002), “Đại cương về vô sinh”, Bài giảng sản phụ khoa –
tập I, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, tr. 311 – 316.
18. Trần Thị Lợi (1997), “ Nội soi phẫu thuật điều trị vô sinh do nguyên nhân ống
dẫn trứng”, Tạp chí Y học thành phố Hồ Chí Minh, Số đặc biệt hội nghị khoa học
khoa Y lần thứ XVII, chuyên đề Niệu – Sản, tr. 30- 33.
19. Nguyễn Đức Mạnh (1998), Nghiên cứu nguyên nhân vô sinh ở 1000 trường
hợp điều trị tại Viện BVBMTSS, Luận văn thạc sĩ Y học, Đại học y Hà Nội, Hà
Nội.20. Bùi Thị Phƣơng Nga (2001), Phẫu thuật nội soi trong điều trị vô sinh do
nguyên nhân vòi trứng – phúc mạc, Hội thảo Việt – Pháp 2001 về các vấn đề mới
trong lĩnh vực sản phụ khoa, tr. 57 -60.
21. Nguyễn Thị Ngọc Phƣợng (1998), Ứng dụng phẫu thuật nội soitại bệnh viện
Từ Dũ – Thành phố Hồ Chí Minh, Hội thảo lần thứ nhất phẫu thuật nội soi và nội

6. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC,
TÌM TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
soican thiệp ứng dụng trong chẩn đoán và điều trị – Hội ngoại khoa Việt Nam, Hà
Nội, tr. 46 – 52.
22. Nguyễn Quang Quyền (1995), “ Cơ quan sinh dục nữ”, Bài giảng giải phẫu tập
II, Nhà xuất bản Y học thành phố Hồ Chí Minh, tr 220 – 238.
23. Phùng Huy Tâm, Đỗ Quang Minh (2001), “Tương căn giữa tiền căn nạo phá
thai và vô sinh thứ phát”, Tạp chí phụ sản Việt Nam, tập 1, số 2, tr. 69 – 73.
24. Phan Thị Thắm (2004), Tìm hiểu tình hình và một số nguy cơ vô sinh thứ phát
nữ trên các bệnh nhân đến điều trị tại Bệnh viện Phụ sản Trung Ương trong 3 năm
từ 2001 – 2003, Luận văn tốt nghiệp bác sỹ chuyên khoa cấp II Đại học Y Hà Nội,
Hà Nội.
25. Cao Ngọc Thành, Michael R.H (2003), “Chẩn đoán và theo dõichu kỳ kinh
nguyệt”, Nội tiết học sinh sản – nam học, Nhà xuất bản Y học Hà Nội, tr. 195 –
205.
26. Đinh Bích Thủy (2009), Nghiên cứu một số yếu tố liên quan đến vô sinh do tắc
vòi tử cung và nhận xét kết quả những phương pháp can thiệp phẫu thuật làm
thông vòi tử cung, Luận án tiến sĩ y học, Đại học Y Hà Nội, Hà Nội.
27. Lê Anh Tuấn (2004), Kiểm định mối liên quan giữa hút điều hòa kinh nguyệt
với chửa ngoài tử cung và can thiệp tư vấn nhằm giảm nguy cơchửangoài tử cung
do hút điều hòa kinh nguyệt, Luận văn tiến sỹ, Đại học Y Hà Nội, Hà Nội.
28. Trần Quốc Việt (2004), Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh tắc vòi trứng trên chụp
tử cung vòi trứng có đốichiếu với PTNS ổ bụng, Luận văn tốt nghiệp bác sỹ
chuyên khoa II, Đại học Y Hà Nội, Hà Nội.
29. Nguyễn Đức Vy (2007), Vi phẫu vòi tử cung, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội.
30. Nguyễn Thị Xiêm, Lê Thị Phƣơng Lan (2002), “ Vô sinh do vòi trứng”, Vô
sinh, Nhà xuất bản Y học Hà Nội, tr. 140 – 149