9. Χαρακτηριστικά εκφοβισμού
• Η πρόθεση
(«τον έχουν βάλει στο μάτι»)
• Η συστηματικότητα (επανάληψη)
(«κάθε φορά που τον βλέπει...)
• Η ανισότητα δυνάμεων
θύτης: «ο μάγκας»
θύμα: «το καθυστερημένο», «το φυτό»
17. Συναισθηματικός εκφοβισμός(;)
• Κάθε μορφή εκφοβισμού είτε σωματική
είτε λεκτική είτε έμμεσος αποκλεισμός
• επηρεάζει βαθύτατα το συναισθηματικό
κόσμο του ατόμου που τον υφίσταται
18. Εκφοβισμός μπορεί να ασκείται
• Μεταξύ μαθητών
• Μεταξύ μαθητών κι ενηλίκων
(γονείς, εκπαιδευτικοί)
24. Ένα άτομο με επιθετική
συμπεριφορά
• δεν αποτελεί θύτη, αν η επιθετικότητά
του δεν χαρακτηρίζεται από:
• συγκεκριμένο στόχο
• συνειδητή πρόθεση
• επανάληψη
25. Πολλές φορές
• Επιθετικά παιδιά
• αντιμετωπίζονται ως θύτες και
• στιγματίζονται από το κοινωνικό
περιβάλλον τους
• με ανεπανόρθωτες συνέπειες γι’ αυτά
26. Ο βανδαλισμός
• Φυσικές καταστροφές σε χώρους και
δημόσια αντικείμενα (εμπρησμοί,
κλοπές)
• Σε αυτές τις περιπτώσεις ένας μαθητής
διαμορφώνει αρνητική σχέση με
απρόσωπο φορέα
(σχολείο, σχολική κοινότητα, κανόνες)
27.
28. Στην περίπτωση που...
• Ο βανδαλισμός αφορά τα προσωπικά
αντικείμενα συγκεκριμένου προσώπου
και γίνεται κατ’ επανάληψη και
στοχευμένα
• Τότε μιλάμε για σχέση θύτη-θύματος σε
κρούσμα εκφοβισμού
29.
30. Η ανάρμοστη συμπεριφορά
• Σχετίζεται με την παραβίαση ηθικών
κανόνων που στηρίζονται σε ήδη υπάρχον
«συμβόλαιο» σχέσης όπως είναι ο
εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας του
σχολείου
(π.χ. Τρόπος ένδυσης, συμπεριφοράς)
32. Αυτοπροστασία
• Προϋποθέτει τη σωστή και έγκαιρη
ενημέρωση των παιδιών για τον
τρόπο λειτουργίας του διαδικτύου και
των παιχνιδιών ή ιστοσελίδων
κοινωνικής δικτύωσης
33. Οι γονείς πρέπει
• να διδάξουν στο παιδί βήμα βήμα την ασφαλή
πλοήγηση ήδη από τα 6 χρόνια της ζωής του
• να γνωρίζουν τα δημοφιλή διαδικτυακά παιχνίδια
σε κάθε χώρα, ώστε να μπορούν να επικοινωνούν
σωστά με το παιδί και να το προστατεύουν αν
χρειαστεί
34. Επικίνδυνο...
• ...δεν είναι να ενημερώνεται το
παιδί, εφόσον εκ φύσεως έχει την
περιέργεια να εξερευνήσει και να
μάθει
• ...αλλά να μην ενημερώνεται,
ώστε αυτή η τάση για εξερεύνηση
να μείνει αστήρικτη και
απροστάτευτη
35. 1-2 παιδιά στο 14% των νηπιαγωγείων της χώρας
έχει προφίλ στο Facebook
1 στα 10 νήπια χρησιμοποιεί το διαδίκτυο εκτός
σχολείου
Στο 10% των νηπιαγωγείων, ένα στα 10 νήπια έχει
δικό του κινητό τηλέφωνο
Μονάδα Εφηβικής Υγείας της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του
Πανεπιστημίου Αθηνών
Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση
36. • Τουλάχιστον 5 στα 10 παιδιά Δημοτικού
χρησιμοποιούν το διαδίκτυο στο σπίτι τους
• Τουλάχιστον 2 στα 10 παιδιά Δημοτικού
έχουν προφίλ στο Facebook
• Στο 1/3 των Δημοτικών σχολείων της χώρας
τουλάχιστον οι μισοί μαθητές έχουν κινητό
Μονάδα Εφηβικής Υγείας της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του
Πανεπιστημίου Αθηνών
Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση
37. • Περίπου 9 στους 10 μαθητές Γυμνασίων και
Λυκείων χρησιμοποιούν διαδίκτυο εκτός σχολείου
• 7 στους 10 μαθητές Γυμνασίων και Λυκείων της
χώρας έχουν δικό τους κινητό
Μονάδα Εφηβικής Υγείας της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του
Πανεπιστημίου Αθηνών
Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
38. Ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης
• Συναίνεση γονέων
• Ρυθμίσεις προστασίας
• Ψηφιακό δίκτυο γονεϊκής προστασίας των
παιδιών σε κάθε σχολείο
• επικοινωνία με αντίστοιχα γονεϊκά δίκτυα άλλων
σχολείων εντός και εκτός χώρας
46. Οποιαδήποτε παρέμβαση
• Πρέπει να ξεκινά από την ενημέρωση
των γονέων
• και τη συμμετοχή των μαθητών σε
ομάδες ενημέρωσης
• ώστε να μπορεί να λειτουργήσει
πολλαπλασιαστικά σε άλλους μαθητές
47. Το παιδί
• Κάτω των 13 ετών δε συνη θίζει να
διαβάζει οδηγίες χρήσης
• Ούτε να ακολουθεί ρυθμίσ εις ασφαλείας
48. Άρα...
• το προφίλ του, οι φωτογραφίες του, οι
φίλοι του κοινοποιούνται δημόσια
• χωρίς προστασία
•πράγμα που μπορεί να αποβεί επικίνδυνο
49. Αν
• οι φίλοι στο προφίλ είναι
ορατοί από άλλους
• τότε η ιστοσελίδα δεν
είναι ασφαλής
Αν...
50. Αν...
• όλες οι φωτογραφίες είναι εμφανείς σε όλους
• πρέπει να ρυθμιστεί η προβολή φωτογραφιών
51. Έλεγχος προστασίας δεδομένων
• Πώς φαίνεται η ιστοσελίδα σε
τρίτους;
• Οι φωτογραφίες, οι ομάδες,
• τα «μου αρέσει» («like»)
• είναι θεατά από όλους;
52. Έλεγχος προστασίας
δεδομένων
• Ποιος μπορεί να βλέπει τις δημοσιεύσεις
μας;
• Ποιος μπορεί να επικοινωνεί μαζί μας;
• Ποιος μπορεί να βλέπει τις ιστοσελίδες που
ακολουθούμε;
53. Για όλα αυτά...
• υπάρχουν οι αντίστοιχες ρυθμίσεις
• που επιτρέπουν σαφή οριοθέτηση του
προσωπικού από το δημόσιο
/επαγγελματικό προφίλ
55. Αυτός που παρενοχλεί
• Δεν ενδιαφέρεται για την ανάπτυξη
ειλικρινούς σχέσης
• Γι’ αυτό δηλώνει εξαρχής την ηλικία
του (25-40 ετών)
56. Επιλέγει φωτογραφίες
• όμορφων εφήβων μέσω του προφίλ σε
ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης
• τις οποίες δημοσιοποιεί σε τρίτους εν
αγνοία φυσικά των προσώπων που
εικονίζονται στις φωτογραφίες
58. Δημιουργία φιλικής επικοινωνίας
• Στέλνει φιλικά μηνύματα περιμένοντας
απάντηση
• Αν δε λάβει άμεσα απάντηση,
ξαναστέλνει μήνυμα εστιάζοντας στο
χαρακτήρα του θύματος
• Έχει μεγάλη επιμονή και χρόνο, ώστε
να μην αφήνει καμιά ευκαιρία να χαθεί
59. «Πού βρίσκεται ο υπολογιστής σου;»
• Συνήθης ερώτηση, ώστε να γνωρίζει
πόσο κρυφή μπορεί να μείνει η
επικοινωνιακή αυτή δραστηριότητα
60. Ανάπτυξη σχέσης
• Προσπαθεί να υποκαταστήσει το
πατρικό πρότυπο
• Επειδή γνωρίζει ότι, λόγω ηλικίας είναι
εύκολο το θύμα να τον εντάξει στο
πρότυπο αυτό
• Επιδιώκει να μοιάζει διαθέσιμος για
επικοινωνία και πιο αξιόπιστος στα
μάτια του θύματος από τον πατέρα του
62. Διαδικτυακό σεξ
• Ζητά από το θύμα να προβεί μπροστά
στον υπολογιστή σε σεξουαλικές
κινήσεις
• Αυτή η φάση μπορεί να διαρκέσει μέχρι
και 5 μήνες
• Καθώς ο θύτης προχωρά αργά ώσπου
να υπάρξει φυσική σεξουαλική σχέση
63. Στρατηγικές παρενόχλησης
• Ο θύτης κάνει γενικές ερωτήσεις
σχετικά με τους γονείς και τη σχέση
τους με το θύμα,
• ώστε να φανεί αξιόπιστος και να
αναπτύξει σχέση εμπιστοσύνης με
αυτό
64. Στρατηγικές παρενόχλησης
• Κάνει κοπλιμέντα, αλλά και αρνητικά
σχόλια
• ώστε να λειτουργεί εξισορροπιστικά
και να μην κουράσει το θύμα με τις
κολακείες
65. Στρατηγικές παρενόχλησης
• Ζητά πράγματα σεξουαλικού
περιεχομένου με τη λογική πως
• ό, τι συμβαίνει στο διαδίκτυο δεν είναι
πραγματικό
• με σκοπό να κάμψει τις άμυνες του
θύματος
66. Στρατηγικές παρενόχλησης
• Προσπαθεί να παρουσιάσει τις
δραστηριότητες που επιζητεί ως αθώες
• ώστε να μπερδέψει το θύμα με δυο
κώδικες επικοινωνίας:
• τον κώδικα της τρυφερότητας και της
αγάπης και τον κώδικα της σεξουαλικής
συμπεριφοράς
67. Η σύγχυση αυτή
• Εξηγείται θεωρητικά από τον μαθητή του
Sigmund Freud
• Sandor Ferenczi στο επιστημονικό έργο
του
Confusion of the tongues
between the Adults and the child –
The language of tenderness and of passion”,
1993
68. Αυτό δε σημαίνει...
• ότι ο θύτης γνωρίζει την επιστημονική
θεωρία
• αλλά ότι η θεωρία αποδεικνύει ότι ο
θύτης λειτουργεί διαισθητικά
69. Το εικονικό (virtual)
• ταυτίζεται με το «μη πραγματικό» (unreal)
• Όμως η εικονική πραγματικότητα είναι
πραγματική κι όχι ψέμα,
• καθώς το άτομο υφίσταται τις συνέπειες
οποιασδήποτε διαδικτυακής επιλογής
του στην πραγματική ζωή του
70. Άλλοι κίνδυνοι στο διαδίκτυο
• Pro-ana: ιστολόγια, τα οποία παρέχουν
ψευδείς πληροφορίες σχετικά με την
νευρική ανορεξία μέσω των οποίων τα
κορίτσια -ως περισσότερο ευάλωτα-
παρασύρονται προς την ασθένεια
• Pro-Mia : ιστολόγια με αντίστοιχα ψευδείς
πληροφορίες για τη βουλιμία, επικίνδυνα
για τους εφήβους
71.
72. Άλλοι κίνδυνοι στο διαδίκτυο
• Acab: συμμορίες εφήβων προετοιμάζουν
επιθέσεις μεταξύ τους και με την
αστυνομία
• Οι σέξι σέλφις που δημοσιοποιούνται
• Σέξτινγκ: έφηβοι φωτογραφίζουν επίμαχα
σημεία του σώματος και τα στέλνουν σε
συνομηλίκους του αντίθετου φύλου τα
οποία απαντούν με τον ίδιο τρόπο
73. Άλλοι κίνδυνοι στο διαδίκτυο
Necnomination/Strearnomination:
μηνύματα προτροπής
σε πράξεις αλκοολισμού/σεξουαλικές
ώστε το θύμα να κερδίσει κάτι
75. Ποιος είναι ο ρόλος του σχολείου
• Στην αντιμετώπιση ψυχοπαθολογικών
φαινομένων;
• Στη διαχείριση φαινομένων βίας;
• Πρέπει να υπάρχει συνεργασία με ειδικούς;
• Πρέπει να υπάρχει στενή επικοινωνία με
τους γονείς;
77. Ποιος διαμορφώνει το πλαίσιο;
• Οι εκπαιδευτικοί
• Οι εκπαιδευτικοί συνεργαζόμενοι με
τους μαθητές
• Οι εκπαιδευτικοί συνεργαζόμενοι με
μαθητές και γονείς
78. Ο εκπαιδευτικός μπορεί...
• να συζητά και να ενημερώνει τους μαθητές
• να επικοινωνεί και να συνεργάζεται
ευκολότερα με τους μαθητές στον τομέα της
ενημέρωσης και πρόληψης κινδύνων
• Εφόσον...
• συνεργάζεται με ειδικούς ψυχολόγους
• Ενημερώνεται για το διαδίκτυο
79. O εκπαιδευτικός
• ως δημόσιο πρόσωπο πρέπει να είναι
ιδιαίτερα προσεκτικός ως προς την αποδοχή
αιτημάτων φιλίας από μαθητές στο Facebook
• καθώς μια σωστή οριοθέτηση λειτουργεί
παιδαγωγικά στους μαθητές, διδάσκοντας τα
όρια μεταξύ προσωπικής και δημόσιας
εικόνας
• Μπορεί να διατηρεί ένα δημόσιο κι ένα ιδιωτικό
προφίλ
80. Συμβούλια τάξης
• Ο διδάσκων μπορεί να αφιερώνει 1
διδακτική ώρα την εβδομάδα για
συζήτηση με τους μαθητές όσον αφορά
κρούσματα εκφοβισμού
• Η επανάληψη της διαδικασίας από το
διδάσκοντα έχει τη σημασία της
πρόληψης και καλλιέργειας θετικού
συνασθηματικού κλίματος
81.
82. Καλό είναι να εστιάζει
• με σαφήνεια σε πράξεις/γεγονότα και
συζητάμε σχετικά με αυτά
• στην απάθεια των παρατηρητών και
στα αίτια της στάσης τους
83. Καλό είναι να αποφεύγει
• Χαρακτηρισμούς/ταμπέλες για
οποιοδήποτε πρόσωπο
85. Οι άλλοι (παρατηρητές)
• Ακόμα κι αν οι απαντήσεις τους δεν είναι
ικανοποιητικές,
• η διαδικασία αυτή τους βοηθά να
ευαισθητοποιηθούν και να συνειδητοποιήσουν
ότι
«Γιατί δεν μιλάς; Γιατί δεν κάνεις κάτι;»
86. • ακόμα κι αν δεν έχουν εμφανή παρουσία στο συμβάν
• λειτουργούν μάλλον ως ηθικοί αυτουργοί
• άρα δεν είναι αμέτοχοι σε αυτό
Με τη στάση τους