De fractuurpolikliniek: wat kost het en wat levert het op?

1. Disclosure belangen spreker
(potentiële) Belangenverstrengeling Geen
Voor bijeenkomst mogelijk relevante
relaties met bedrijven1
• Sponsoring of onderzoeksgeld2
• Honorarium of andere (financiële)
vergoeding3
• Aandeelhouder4
• Andere relatie, namelijk …5
Drs. D. Eekman

2. “Fractuurpolikliniek: wat levert
het op en wat kost het?”
Drs Danielle Eekman IWO bijeenkomst 8 oktober 2014
Drs. D. Eekman

3. Waarom onderzoek naar onderliggende osteoporose bij
50-plussers met recente fractuur?
• > 80.000 fracturen bij ouderen per jaar (CBO 2002)
• 6.5% na 1 jaar een volgende fractuur (v Helden et al 2006)
• Relatief risico van 2 op een volgende fractuur: (CM Klotzbuecher et
al. 2000)
RR
Drs. D. Eekman

4. • 6% screening naar osteoporose (v Helden et al 2007)
• 40-50% heeft osteoporose, lage T-score <-2.5 (McLellan et al
2011, Huntjens et al 2011, Harrington et al 2007)
• 35-70% minder vertebrale en 20-25% minder niet vertebrale
fracturen na behandeling met bisfosfonaat (Bilizikian et al 2009,
Cranney et al 2002)
Waarom onderzoek naar onderliggende osteoporose bij
50-plussers met recente fractuur?
Drs. D. Eekman

5. Wat doet de fractuur- en osteoporosepoli?
• Coördinatie door fractuur verpleegkundige
• Opsporen en uitnodigen fractuur patiënten van ≥50 jaar
• Onderzoek naar osteoporose middels DXA en vertebral fracture
assessement (VFA)
• Onderzoek naar valrisico en naar secundaire osteoporose
Drs. D. Eekman

6. Wat doet de fractuur- en osteoporosepoli?
• Starten behandeling indien (volgens richtlijnen CBO):
– Lage T-score (< -2,5)
– Osteopenie en wervelinzakking
– Hoog risico en T-score < -2
Drs. D. Eekman

7. 4 Fractuur- en osteoporose poli’s in NL
Projectnummer: 94517103
Drs. D. Eekman

8. Vraagstellingen studie
Primair
Lukt het om:
1. 70% van de oudere fractuur patiënten te screenen middels
DXA?
2. De therapietrouw van behandelde osteoporose patiënten na 1
jaar te verhogen tot 70%?
3. De incidentie van een volgende fractuur na 1 jaar laten dalen
tot 4%?
Secundair
1. Hoeveel kost een fractuur?
2. Is de fractuur poli kosteneffectief?
Drs. D. Eekman

9. In- en exclusiecriteria
Inclusie: fractuur patiënten van 50 jaar en ouder op SEH
Exclusie:
– Fractuur na groot trauma (bv zwaar verkeersongeluk)
– Pathologische fractuur
– Fractuur van hand, tenen of schedel
– Woonachtig buiten de regio
Drs. D. Eekman

10. Methode
Opsporen fractuurpatiënten ≥ 50 jaar op SEH door fracture nurse
Uitnodiging voor:
• DXA meting LWK en heup (incl VFA), valrisico, secundaire
osteoporose
• Afspraak op polikliniek bij fracture nurse
Geen response, dan opnieuw contact en:
• Prospectieve registratie van redenen voor non response
• Fractuurtype, patiënt karakteristieken
Drs. D. Eekman

11. Methode - behandeling
• Leefstijladviezen (gewichtsdragende beweging, voldoende
zonlicht en calciuminname, minderen alcoholgebruik, stoppen
met roken)
• Vitamine D suppletie, zo nodig calcium
• Start anti-osteoporose medicatie (eerste keus orale
bisfosfonaten)
Drs. D. Eekman

12. Follow up van patienten met osteoporose
Na 3, 6, 9 en 12 maanden evaluatie middels vragenlijsten:
• Persistentie therapie, bijwerkingen
• Nieuwe fracturen
• Kostendagboekjes
Drs. D. Eekman

13. 13Osteoporosis International 2014 Feb;25(2):701-9
Drs. D. Eekman

14. Center MUMC SFG UMCU VUmc All
Number of patients invited 901 468 173 665 2207
Female gender, N (%) 676 (75) 378 (81) 118 (68) 499 (75) 1671 (75.7)
Mean age, years (SD) 69 (11) 73 (11) 69 (12) 70 (11) 70 (11)
Visit to outpatient clinic N (% of total nr
of fractures)
637 (71) 173 (37) 28 (16) 278 (42) 1116 (50.6)
Alle oudere fractuurpatienten op SEH gedurende 13 maanden, % response
Drs. D. Eekman

15. Center MUMC SFG UMCU VUmc All
Reasons for not attending: (N, %)
Could not be reached 10 (3.8) 103 (34.9) 9 (6.2) 138
(35.7)
260 (23.8)
Death 22 (8.3) 12 (4.1) 4 (2.8) 19 (4.9) 57 (5.2)
Already screened and/or under treatment for
osteoporosis
31 (11.7) 5 (11.8) 46 (31.7) 59 (15.3) 171 (15.7)
Not interested 167 (63.3) 78 (26.5) 27 (18.6) 143 (37) 415 (38)
Physically unable to visit clinic 7 (2.7) 52 (17.6) 38 (26) 28 (7.3) 125 (11.5)
Does not read or speak Dutch 0 (0) 1 (0.3) 1 (0.7) 0 (0) 2 (0.2)
Admitted to hospital or residing elsewhere 27 (10.2) 14 (4.8) 20 (13.8) 0 (0) 61 (5.6)
Redenen voor non response, per centrum
Drs. D. Eekman

16. 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
% no response to invitation
% response to invitation
Response en non response per type fractuur
Drs. D. Eekman

17. Vraagstellingen studie
Primair
Lukt het om:
70% van de oudere fractuur patiënten te screenen middels DXA?
à Nee, 51%, maar redenen in kaart gebracht
Drs. D. Eekman

18. Fractuurpatienten met osteoporose
• 2207 fractuurpatienten
• Ruim 50% heeft gereageerd
• 337 osteoporose, gedurende een jaar vervolgd
Drs. D. Eekman

19. Baseline Characteristics MUMC
N=108
SFG
N=100
UMCU
N=13
VUmc
N=116
Female gender (N, %) 86 (80) 85 (85) 11 (85) 95 (82)
Mean age, years (SD) 66.5 (9.6) 67.7 (9.9) 61 (9.8) 66.4 (9.4)
Fracture type (%)
Wrist
Ankle
Hip
Vertebrae
Humerus
Elbow
Pelvic
Rib
Clavicula
Other
38
5.6
9.3
14.8
13.9
0
1.9
0.9
2.8
13
40
6
15
6
16
3
1
0
3
10
46.2
7.7
23.1
0
15.4
0
0
7.7
0
0
34.5
12.9
6
5.2
21.6
9.5
0.9
2.6
5.2
1.7
Smoking, N (%) 24 (22.6) 20 (20) 3 (23) 17 (15)
Alcohol intake, units
weekly, mean (SD)
2.51 (n=95) 5.11 (n=93) 8.77 (n=93) 7.65 (n=111)
Prednisone use, N (%) 2 (1.9) (n=105) 3 (3) (n=98) 1 (7.7) 1. (0)
>2 falls in the last 12
months, N (%)
23 (21.3) 20 (20) 1 (7.7) 25 (21.7)
Height (mean, cm) 164 (9) 166 (8) 167 (8) 168 (8)
Weight (mean, kg) 69.3 (13) 69 (11) 67 (15) 70 (14)
BMI (mean, cm/kg2) (SD) 26 (4.4) 25 (3.3) 24 (4.5) 25 (4.4)
BMD spine (mean, g/cm2)
(SD)
0.791 (0.096) 0.799 (0.111) 0.774 (0.082) 0.833 (0.271)
T-score spine mean (SD) -2.7 (0.84) -2.3 (1) -2.8 (0.8) -2 (1.1)
BMD left hip mean (g/cm2)
(SD)
0.729 (0.132) 0.743 (0.106) 0.732 (0.106) 0.771 (0.113)
T-score left hip mean (SD) -1.8 (0.9) -1.7 (0.8) -1.8 (0.8) -1.5 (0.8)
Baseline karakteristieken van 337 fractuur patienten met osteoporose (50 jaar en ouder)
Drs. D. Eekman

20. Resultaten
Baseline
• 337 fractuur patienten met osteoporose geincludeerd
Follow up na 12 maanden:
– 88% nog persistent !!
– 2% nieuwe fractuur: pols, enkel, heup, rib, 2 hand
Drs. D. Eekman

21. Vraagstellingen studie
Primair
Lukt het om:
De therapietrouw van behandelde osteoporose patiënten na 1
jaar te verhogen tot 70%?
à Ja, zelfs 88% nog persistent
De incidentie van een volgende fractuur na 1 jaar laten dalen tot
4%?
à Ja, tot 2%
Drs. D. Eekman

22. 22Osteoporosis International 2014 Jan;25(1):195-204
Drs. D. Eekman

23. Methode – kosten van een fractuur
Direct medische kosten:
Zorgkosten (opname, operatie, medicatie)
Direct non medische kosten:
Reiskosten, mantelzorg
Indirect medische kosten:
Productieverlies en arbeidsverzuim
Drs. D. Eekman

24. Heeft u de afgelopen 3 maanden vanwege klachten gerelateerd aan uw botbreuk…
Aantal dagen ziek gemeld
Totaal aantal uren ziek gemeld
Bijv. 5 dagen 36 uren
• … onbetaald werk niet kunnen doen? (bijv. vrijwilligers & huishoudelijk werk)
Aantal dagen
Totaal aantal uren
Bijv. 2 dagen 4 uren
• …. een consult bij de huisarts gehad?
Aantal consulten
Soort consult (telefonisch,
bezoek aan de praktijk, visite
aan huis)
Bijv. 3 consulten Bezoek aan de praktijk
• … een recept voor geneesmiddelen gekregen?
Naam
geneesmiddel
Aantal pillen +
dosis per pil
Gebruikte
hoeveelheid
Bijv. Paracetamol
met coffeïne
12 pillen van 500
mg
3 pillen per dag
gedurende 4 dagen
Naam
geneesmiddel
Aantal pillen +
dosis per pil
Gebruikte
hoeveelheid
Bijv. Ibuprofen 20 pillen van 300
mg
1 pil per dag
gedurende 6 dagen
• … op eigen initiatief geneesmiddelen gekocht?
• ….betaald werk niet kunnen doen?
Drs. D. Eekman

25. Resultaten
• Gegevens van 116 patiënten van Vumc gebruikt
• 23 hadden geen of 1 kostendagboek terug gestuurd
• 24 hebben 2-3 dagboekjes terug gestuurd
• 69 volledig ingevuld
Drs. D. Eekman

26. 26
Drs. D. Eekman

27. Verdeling directe, indirecte en totale kosten per fractuur
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
€
Type fractuur (n)
direct medical costs
indirect medical costs
Drs. D. Eekman

28. Conclusie
• Fractuur poli bereikt 51% van de fractuurpatiënten van ≥ 50 jaar
• Belangrijkste redenen om niet te komen: geen interesse, fysiek niet
in staat en wordt reeds behandeld
• Patiënten met heupfractuur hebben de slechtste opkomst
• Na 1 jaar behandeling 88% nog persistent met bisfosfonaat
• Na 1 jaar behandeling 2% een nieuwe fractuur doorgemaakt
• Indirecte kosten zijn gemiddeld even hoog als directe kosten
Drs. D. Eekman

29. Bedankt voor uw aandacht!
Drs. D. Eekman

30. Met veel dank aan:
• MUMC
– Mevr G. Willems
– Dr K. Huntjens
– Dr S. vd Helden
– Prof P. Geusens
• UMCU
– Mevr J. van Driel
– Mevr M. Versloot
– Dr H. Verhaar
• SFG
– Mevr A. van Iersel
– Mevr Y. van Hout
– Dr M. Huisman
• Vumc
– Mevr G. Astma
– Mevr D. Timmer-Bantema
– Drs M. Terwee
– Dr V. Coupé
– Dr I. Bultink
– Prof P. Lips
– Prof W. Lems
Drs. D. Eekman