1. Ой тогтоолт
Хүний өгөрсөнийг одоо, ирээдүйтэй холбодог ба хөгжил болон сургалтын үндсэн
дээр орших танин мэдэхүйн үйл ажиллагаанд ой тогтоолт чухал үүрэгтэй.
Ой тогтоолт гэдэг нь өнгөрсөн туршлагыг тогтоон хадгалж, сэргээн санах, түүнийг
үйл ажиллагаандаа хэрэглэх боломж олгодог, эсвэл ухамсарын хүрээнд эргэн авч ирэх
боломжийг олгодог сэтгэцийн тусгалын хэлбэр юм.
Ой тогтоол сэтгэцийн үйл ажиллагааны үндэс гэж хэлж болно. Түүнгүйгээр
сэтгэхүй, ухамсар, ухамсарын доорх зан үйл төлөвших үндсийг ойлгох боломжгүй юм.
-Өнгөрсөн үйл явдалын тухай мэдээллийг хадгалах, сэргээн санах боломжийг бидэнд
олгож байдаг ухамсарын үйл ажиллагаа. Бид ямар нэг юмыг тогтоох , улмаар санахад ой
тогтоолтыг ашиглаж байдаг.
-Их тархинд үүсч буй сэтгэгдлүүдийг хадгалах тогтолцоо юм. Энэ үүднээс ой
тогтоолтыг удаан ба богино хугацаанд хадгалах ой” хэмээн мэдээллийг хадгалах цаг
хугацааны хэмнэлийг чухалчилан үзнэ.
-Бидний тогтоож авч буй үйл явдал, юмсын талаарх мэдээлэл юм.
Ой тогтоолт нь өнгөрснийг одоотой холбож байгаа хүний сэтгэцийн цаг хугацаанд
оршин тогтнох арга.
Ой тогтоолтын үндэс нь нийлэмж ба холбоос юм. Юмс бодит байдал дээр өөр хоорондоо
холбоотой байдаг, эсвэл хүний ой ухаанд холбогддог.

2. Хүүхдийн ой тогтоолтын хэв шинжийг судлах арга зүй
Судалгааны зорилго: Тухайн судлуулагчид зонхилон илрэх тогтоолтын хэв
шижийг тодорхойлох.
Судалгааны хэрэглэгдэхүүн: Утгын холбоогүй арван үгтэй дөрвөн эгнээ бүхий
хүснэгтийг бэлтгэсэн байна. Ингэхдээ хоёр, дөрөвдүгээр эгнээний үгсийг тод
харагдахуйцаар ялгаж бичнэ.
Судалгаа явуулах заавар: Туршилт судалгааг ганцаарчилсан ба хэсэгчилсэн хэлбэрээр
явуулж болно. Туршилтыг 4үе шаттайгаар явуулах бөгөөд судалгааны хоорондох зай 10
минут орчим байна.
1- р үе шат : Туршигч эхний эгнээний үгсийг дарааллуулан 3секуундын зайтайгаар
уншиж сонсгоно. Туршигдагч, эхний эгнээний арван үгийг сонсоод, тогтоосон үгээ
бичиж тэмдэглэнэ.
2- р үе шат: туршигч, хоёрдугаар эгнээний арван үгийг 30 секжндын хугацаанд
харуулаад , тогтоосон үгийг бичүүлнэ. Туршигдагч, өгөгдсөн хугацаанд бүх үгийг
харж , тогтоохыг эрмэлзнэ.
3- Р үе шат туршигч гуравдугаар эгнээний үг бүрийг 3секундын зайтай уншиж,
сонсгох ба харин туршигтагч тэдгээрийг агаарт нэгэн зэрэг даган бичнэ. Дуусмагц
тогтоосон үгээ дэвтэртээ бичнэ.
Судалгааны үр дүнг боловсруулах:
1. Зөв тогтоосон үгийн тоог эгнээ бүрээр тооцон гаргаж судалгааны хүснэгтэнд бичиж
тэмдэглэнэ.
Судлуулагчийн нэр
Сонор Хараа Хөдөлгөөн Холимог
А С А С А С А С

3. 2. тогтоолтын коэффициентийг тооцох замаар тухайн сурагчид зонхилон илрэх ой
тогтоолтын хэв шинжийг тодорхойлж , энэхүү онцлогийг сургалтын явцад харгалзан
үзэх саналаа дүгнэлт хэсэгт оруулж өгсөн байна.
3. дараах томёог ашиглан тогтоолтын коэффциентийг бодож гаргана.
С =
А
10
А- эгнээ бүрээс зөв тогтоосон үгийн тоо
10- эгнээ бүрт өгөгдсөн нийг үгийн тоо
С- тогтоолтын коэффициент
Сонор Хараа Хөдөлгөөний ой Холимог ой
Алим онгоц сүүдэр сэрээ
харандаа шүүдэр шугам мойл
хавар ааруул бууз дэвтэр
айраг тахиа шугам бялзуухай
бөмбөр монос ундаа Шуудай
бороо сонгино мөхөөлдөс намар
хөрөө хонжоо тамга тармуур
сандал тараг ангир хөжим
тагтаа нугас мөндөр аяга
Самбар гоожуур бөмбөг тоолуур

4. Ой тогтоолтыг судалсан судалгааны тэмдэглэл ба үр дүн
Тухайн судлаалагчид зонхилон илрэх тогтоолын хэв хэмжээг тодорхойлох
зорилготой.
Судалгааг 2сарын 26, 3сарын 5, 12 ны өдрүүдэд тус тус авсан. Судалгааны явцад үл
ойлголцох асуудал гараагүй судалааны зааврын дагуу судалгааг явуулсан. Судалгаа
тус бүр 4үе шаттайгаар 1,1 минут үрэлжилэн хооронлох зай нь 10 минут байсан.
Судалгааны үр дүнд судлуулагчийн сонор дунд, хараа сайн, хөдөлгөөний ой сайн,
холимог ой сайн гэж үзээд судлуулагчид үр дүнг танилцуулаад судалгааг дуусгасан.
2.26
Сонор Хараа Хөдөлгөөний ой Холимог ой
Судлуулагчийн нэр
Сонор Хараа Хөдөлгөөн Холимог
А С А С А С А С
Чухал

5. 3.05
Сонор Хараа Хөдөлгөөний ой Холимог ой
Судлуулагчийн нэр
Сонор Хараа Хөдөлгөөн Холимог
А С А С А С А С
Чухал
3.12
Сонор Хараа Хөдөлгөөний ой Холимог ой
Судлуулагчийн нэр
Сонор Хараа Хөдөлгөөн Холимог
А С А С А С А С
Чухал