1. Ανάπτυξη βασικών γνώσεων και δεξιοτήτων
παιδιού προσχολικής ηλικίας στο σχολικό και
οικογενειακό πλαίσιο
Ρουμελιώτη Βασιλική
Νηπιαγωγός Ειδικής Αγωγής ΚΕ.Δ.Δ.Υ.
Παρουσίαση σε Ημερίδα Σχολικής Συμβούλου 38ης Περιφέρειας Προσχολικής
Εκπαίδευσης
8-9-2014

2. ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
Ακρόαση
Συμμετοχή στο διάλογο περιμένοντας τη σειρά
Έκφραση σαφής και ακριβής
Φωνολογική επίγνωση

3. ΨΥΧΟΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
Λεπτή κινητικότητα και οπτικοκινητικός συντονισμός
Αδρή κινητικότητα
Σωματογνωσία
Προσανατολισμός στο χώρο
Πλευρίωση

4. ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ
Οπτική μνήμη
Ακουστική μνήμη
Λειτουργική μνήμη
Συγκέντρωση προσοχής
Λογικομαθηματική σκέψη
Συλλογισμοί

5. ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ
Ανάπτυξη του αυτοσυναισθήματος
Ανάπτυξη και καλλιέργεια ενδιαφέροντος για την
αλληλεπιδραστική μάθηση με το περιβάλλον
Ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων και συνεργασία με τα
πρόσωπα της κοινότητας

6. Σχολική Ετοιμότητα. Ποιος είναι
έτοιμος για ποιον και πότε;
Σχολική ετοιμότητα
Η κατάσταση στην οποία το παιδί έχει τις απαραίτητες
γνώσεις και δεξιότητες για να μπορέσει να αποκτήσει μια
νέα γνώση ή δεξιότητα
Η ομαλή μετάβαση και ένταξη του παιδιού στην
Α΄Δημοτικού.
Έχει δύο πτυχές: τη γνωστική και την κοινωνική

7. Xαρακτηριστικά των παιδιών που
είναι έτοιμα για το σχολείο
Να είναι σε θέση να ακολουθήσει δομημένες καθημερινές
δραστηριότητες
Να είναι σε θέση να αυτοεξυπηρετείται (ντύσιμο,
τουαλέτα)
Να είναι ικανό να προσέχει αυτά που λέει κάποιος άλλος
(διατήρηση προσοχής)
Να είναι σε θέση να συνεργαστεί με τα άλλα παιδιά

8. Να είναι σε θέση να ακολουθεί απλούς κανόνες
Να έχει αναπτύξει βασικές γνωστικές δεξιότητες
(χρώματα, σχήματα)
Να είναι σε θέση να γράψει ή να αντιγράψει το όνομά του
Να είναι σε θέση να συνδέει ήχους με συλλαβές και
γράμματα (φωνολογικές δεξιότητες)
Να κινείται με σιγουριά και με αυξανόμενο έλεγχο και
συντονισμό

9. Συμπεριφορές του παιδιού (στη
νηπιακή ηλικία) που πρέπει να μας
ανησυχήσουν
Δεν προφέρει σωστά τα σύμφωνα σε λέξεις (βάσκαλος,
γαφείο)
Δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει ή να επαναλάβει
πολυσύλλαβες λέξεις
Δεν ‘του έρχονται’ εύκολα οι λέξεις όταν μιλά, και
κομπιάζει (εεε… το τέτοιο…πώς το λένε…) ή αντικαθιστά
λέξεις με άλλες
(πχ. βάρκα αντίκαράβι, απλώστρα αντί ξαπλώστρα)
Δυσκολεύεται στο ρυθμό της ομιλίας (κομπιάζει,
επαναλαμβάνει συλλαβές ή λέξεις)
Δεν οργανώνει σωστά τις προτάσεις του (σύντομες
προτάσεις, με ελλείψεις πχ. άρθρων, συνδέσμων και λάθη
συμφωνίας όρων πχ. αύριο εγώ φάγαμε πατάτες)

10. Δυσκολεύεται να αφηγηθεί, έτσι ώστε κάποιος τρίτος δεν
μπορεί να καταλάβει τι ακριβώς θέλει να πει
Δυσκολεύεται να αποστηθίσει (να μάθει ποιήματα, τις
ημέρες της εβδομάδας, αριθμητικές αλληλουχίες κ.λπ.)
Δεν κρατά σωστά το μολύβι, δυσκολεύεται στο σχεδιασμό
και την ελεύθερη ζωγραφική
Κινείται συνεχώς
Δεν ολοκληρώνει εργασίες
Δυσκολεύεται να ενταχθεί σε ομάδα ομηλίκων

11. Η συμβολή των γονέων στην σχολική
προετοιμασία του παιδιού τους
Διαβάστε βιβλία μαζί με το παιδί σας.
Αφιερώστε του χρόνο παίζοντας και συζητώντας μαζί του
Δημιουργείστε ρουτίνες που το παιδί σας πρέπει να
ακολουθήσει (όπως είναι οι χρόνοι των γευμάτων, του
ύπνου κ.α)
Προωθήστε την πνευματική ανάπτυξη του παιδιού σας
δείχνοντας και ενθαρρύνοντας το να σκεφτεί για τον
κόσμο γύρω του
Υιοθετήστε παιχνίδια που βοηθούν στη ανάπτυξη
γνωστικών δεξιοτήτων

12. Διασφαλίστε ευκαιρίες για να αναπτυχθούν οι κοινωνικές
δεξιότητες του παιδιού σας (ένταξη σε παιδικό σταθμό,
βόλτες σε παιδότοπο, πάρκο κ.α.)
Ενθαρρύνετε συμπεριφορές που δείχνουν σεβασμό,
ευγένεια, κατανόηση
Ενθαρρύνετε τα παιδιά να αναλάβουν ευθύνες για την
οικοδόμηση της ανεξαρτησίας μέσα από απλές δουλειές
όπως το μάζεμα των παιχνιδιών και των ρούχων τους.

13. Περίπτωση παιδιού με μέσο
φυσιολογικό νοητικό επίπεδο και
με σύνθετες γνωστικές,
συναισθηματικές και γνωστικές
δυσκολίες.

14. ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
Μικρή άνεση στο διάλογο
Απουσία συγκροτημένου λόγου
Περιορισμένο λεξιλόγιο
Δυσκολία στην αφήγηση
Δυσκολία στην περιγραφή
Δυσκολία στη φωνολογία
Δυσκολία στην επιλογή κατάλληλης λέξης

15. ΠΡΟΣΛΗΠΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
Κατανοεί απλές εντολές
Κατανοεί μερικώς κείμενο

16. ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ
Αναγνωρίζει φρούτα, ζώα, μέσα μεταφοράς
Ταξινομεί κατά είδος
Αναγνωρίζει ιδιότητες αντικειμένων
Αντιστοιχίζει ένα προς ένα (αντικείμενα, χρώματα)
Γνωρίζει χωρικές έννοιες (μέσα/έξω, πάνω/κάτω)
Γνωρίζει τα βασικά χρώματα
Γνωρίζει δύο από τα βασικά σχήματα
Γνωρίζει τις ημέρες της εβδομάδας

17. Επαναλαμβάνει έως και 3 αντικείμενα που είδε (οπτική
μνήμη)
Επαναλαμβάνει έως και 2 αντικείμενα που άκουσε
(ακουστική μνήμη)
Διατηρεί την προσοχή του για ορισμένο χρόνο
Μετρά από μνήμης από 1-6
Δυσκολεύεται να μετρήσει ως 6 αντικείμενα
Αδυνατεί να αναγνωρίσει αριθμούς 1-6
Δυσκολεύεται να διατάξει αντικείμενα κατά μέγεθος
Δε γνωρίζει την ακολουθία αριθμών 1-6

18. ΨΥΧΟΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
Συνθέτει παζλ 6 κομματιών
Τοποθετεί ξύλινα ενσφηνώματα
Έχει μέτρια σωματογνωσία
Ζωγραφίζει ανθρώπινη φιγούρα με λίγα χαρακτηριστικά
Δεν έχει τριποδική λαβή

19. Περνά χάντρες σε κορδόνι
Δυσκολεύεται στο χειρισμό ψαλιδιού
Στρίβει χαλαρά και αδύναμα σβούρα
Δυσκολεύεται στις προγραφικές ασκήσεις
Δεν κάνει κουτσό
Δεν περπατά πάνω σε ευθεία γραμμή

20. ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ
Δέχεται φιλιά και αγκαλιές και τα ανταποδίδει
Δείχνει χαρά, θλίψη, περιέργεια
Δυσκολεύεται να διαχειριστεί το θυμό του
Δουλεύει σα μέλος μιας ομάδας και ανεξάρτητα

21. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Παραμονή στο Νηπιαγωγείο για έναν επιπλέον χρόνο
Υποστήριξη με συνεδρίες εργοθεραπείας, λογοθεραπείας
Παραγωγή προφορικού λόγου με παρότρυνση σε
απάντηση ερωτήσεων πάνω σε κείμενο από ακρόαση
(παραμύθια, ιστορίες, διηγήσεις, ανακοινώσεις)
Ενθάρρυνση για συμμετοχή σε συμβολικό παιχνίδι, ώστε
να εκφράζει σκέψεις και συναισθήματα
Ακρόαση και κατανόηση συζητήσεων

22. Εκτέλεση απλών και σταδιακά πιο σύνθετων εντολών
Ενθάρρυνση για συμμετοχή σε διάλογο, ακολουθώντας
τους κανόνες του διαλόγου
Εμπλουτισμός του βασικού λεξιλογίου με χρήση λέξεων
από το σχολικό, οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον
Διατύπωση απλών προτάσεων με Υ-Ρ-Α και σταδιακά
εμπλουτισμός τους με επιρρήματα, συνδέσμους και
προσδιορισμούς
Σαφείς και συγκεκριμένες οδηγίες για το τι πρέπει να
κάνει

23. Ενίσχυση κι επιβράβευση θετικών συμπεριφορών και
προσπαθειών
Εκμάθηση χωροχρονικών εννοιών
Ταξινόμηση αντικειμένων, σχημάτων
Σειροθέτηση εικόνων με βάση τη χρονολογική εξέλιξη των
γεγονότων
Εξάσκηση σε παιχνίδια σύγκρισης και μέτρησης

24. Εκμάθηση αριθμών
Αντιστοίχιση αριθμών με αντικείμενα
Προγραφικές ακήσεις
Αναγνώριση του ονόματός του και άλλων απλών λέξεων,
ώστε σταδιακά να τις γράφει από μνήμης
Εκτέλεση αδρών κινήσεων του σώματος (π.χ. βάδισμα,
τρέξιμο, πήδημα, ισορροπίες, διαδρομές με εμπόδια,
ανέβασμα-κατέβασμα σκάλας, σκαρφάλωμα, πέρασμα
κάτω από έπιπλα κλπ)