Download luận án tiến sĩ ngành kinh tế phát triển với đề tài: Vai trò Nhà nước trong hội nhập kinh tế ở VN, cho các bạn có thể tham khảo

1. B GIÁO D C VÀ ðÀO T O
TRƯ NG ð I H C KINH T QU C DÂN
MAI LAN HƯƠNG
VAI TRÒ C A NHÀ NƯ C ð I V I
H I NH P KINH T QU C T C A VI T NAM
Chuyên ngành : Kinh t chính tr
Mã s : 62.31.01.01
LU N ÁN TI N SĨ KINH T
Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS Tô ð c H nh
PGS.TS An Như H i
HÀ N I - 2010

2. 2
L i cam ñoan
Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên c u c a riêng tôi. Các
s li u trong lu n án là trung th c. Nh ng k t lu n nêu trong lu n án
chưa t ng ñư c công b b t kỳ công trình khoa h c nào khác.
Tác gi lu n án
Mai Lan Hương

3. 3
B NG CH VI T T T
ADB
AEC
Ngân hàng phát tri n Châu Á
C ng ñ ng kinh t ASEAN
AFTA Khu v c thương m i t do ASEAN
APEC Di n ñàn h p tác kinh t châu Á-Thái Bình Dương
ASEAN Hi p h i các nư c ðông Nam Á
ASEM H i ngh Á-Âu
BOT Xây d ng, kinh doanh và chuy n giao
CEPT Chương trình thu quan ưu ñãi có hi u l c chung
(c a ASEAN)
CNXH Ch nghĩa xã h i
CNTB Ch nghĩa tư b n
DNNN Doanh nghi p nhà nư c
EC C ng ñ ng châu Âu
ECOTECH y ban h p tác kinh t và k thu t (trong APEC)
EU Liên minh châu Âu
FDI ð u tư tr c ti p nư c ngoài
FTA Khu v c m u d ch t do
GATT Hi p ñ nh chung v thu quan và thương m i
GDP T ng s n ph m qu c n i
ILO T ch c lao ñ ng qu c t
IMF Quĩ ti n t qu c t
ITC Trung tâm thương m i qu c t
MERCOSUR Th trư ng chung Nam M
MFN Qui ch t i hu qu c
NAFTA Hi p ñ nh thương m i t do B c M
ODA Vi n tr phát tri n chính th c
OECD T ch c h p tác và phát tri n kinh t
PTA Khu v c ưu ñãi thu quan
TNC Công ty xuyên qu c gia
TRIMs Các bi n pháp ñ u tư liên quan ñ n thương m i
TRIPS Quy n s h u trí tu liên quan ñ n thương m i

4. 4
UN Liên hi p qu c
UNCTAD H i ngh liên hi p qu c v thương m i và phát tri n
UNDP Chương trình phát tri n Liên h p qu c
USD ð ng ñôla M
WB Ngân hàng th gi i
WTO T ch c thương m i th gi i

5. 1
M ð U
1. Tính c p thi t c a ñ tài lu n án
Toàn c u hóa kinh t và h i nh p kinh t qu c t là xu th khách quan.
Vào nh ng th p niên cu i c a th k XX xu th này phát tri n m nh m ñã lôi
cu n ngày càng nhi u các qu c gia tham gia. B t kỳ qu c gia nào không
mu n b g t ra ngoài l c a dòng ch y phát tri n ñ u ph i n l c h i nh p vào
xu th chung ñó. Vi t Nam không th ñ ng ngoài xu th toàn c u hóa và h i
nh p kinh t qu c t , mà ph i tham gia vào quá trình ñó, ti n cùng th i ñ i.
ð ng ta v i b n ch t cách m ng và tư duy chính tr nh y bén ñã quy t
tâm ti n cùng th i ñ i, ñ ra ch trương, chính sách ñ i ngo i r ng m , ña
phương hóa và ña d ng hóa quan h qu c t ; ch ñ ng và tích c c h i nh p
kinh t qu c t và khu v c. Nhà nư c ñã tích c c tri n khai th c hi n ch
trương, ñư ng l i h i nh p kinh t qu c t c a ð ng. Nh v y, nư c ta ñã
t ng bư c h i nh p v i kinh t khu v c và th gi i và ñã ñ t ñư c nh ng
thành t u quan tr ng. Cho ñ n nay, nư c ta ñã quan h chính th c v i 169
nư c, quan h buôn bán v i 224/255 th trư ng c a các nư c và vùng lãnh th ,
trong ñó có t t c các nư c l n, các trung tâm kinh t th gi i; tham gia hi p
h i các nư c ðông Nam Á (ASEAN), tham gia khu v c m u d ch t do
ASEAN (AFTA); tham gia di n ñàn kinh t Châu Á-Thái Bình Dương
(APEC); là thành viên sáng l p Di n ñàn H p tác Á-Âu (ASEM). Sau 11 năm
kiên trì ñàm phán ngày 11/01/2007, Vi t Nam tr thành thành viên chính th c
th 150 c a T ch c thương m i th gi i (WTO). ðó là nh ng bư c quan
tr ng trong ti n trình h i nh p kinh t qu c t và khu v c c a Vi t Nam.
Hi n nay, Vi t Nam bư c vào giai ño n h i nh p sâu v i kinh t th
gi i và khu v c. Nhà nư c ph i gi i quy t m t lo t v n ñ : th c hi n nghiêm
túc các cam k t qu c t và các cam k t v i WTO, ch có như v y, m i t n
d ng ñư c nh ng cơ h i do h i nh p mang l i; tham gia tích c c vào s hình
thành AEC; chu n b nh ng ñi u ki n c n thi t cho vi c ký các hi p ñ nh
thương m i t do song phương; ñ y m nh c i cách kinh t theo hư ng th
trư ng, ñi u ch nh h th ng pháp lu t phù h p v i nh ng nguyên t c cơ b n
c a WTO và thông l qu c t ñ t o m t trong nh ng ñi u ki n tiên quy t cho
h i nh p kinh t và th c hi n các cam k t; ñi u ch nh cơ c u kinh t phù h p
v i ñi u ki n bi n ñ i trong nư c và qu c t , nâng cao năng l c c nh tranh

6. 2
c a toàn b n n kinh t ñ h i nh p kinh t ñem l i hi u qu cao. Gi i quy t
nh ng v n ñ l n và ph c t p ñó trách nhi m trư c h t thu c v nhà nư c, vì
v y, c n ph i nâng cao vai trò c a nhà nư c ñ i v i h i nh p kinh t qu c t .
ðã có nhi u công trình khoa h c nghiên c u v toàn c u hóa kinh t và
h i nh p kinh t qu c t . Tuy nhiên, hi n nay còn chưa th y m t công trình
nghiên c u chuyên bi t nào v vai trò c a nhà nư c ñ i v i h i nh p kinh t
qu c t . Do ñó, vi c nghiên c u nh ng v n ñ lý lu n và th c ti n v vai trò
c a nhà nư c ñ i v i h i nh p kinh t qu c t th c s c p thi t c v lý lu n
l n th c t . Vì v y, tôi ch n v n ñ “Vai trò c a nhà nư c ñ i v i h i nh p
kinh t qu c t c a Vi t Nam” làm ñ tài lu n án.
2-Tình hình nghiên c u
Trư c h t, văn ki n các kỳ ð i h i c a ð ng th hi n quá trình nh n
th c, ch trương, chính sách c a ð ng v h i nh p kinh t qu c t c a Vi t
Nam. Th ñ n, ñã có nhi u công trình khoa h c nghiên c u v toàn c u hóa
và h i nh p kinh t qu c t , trong ñó có nh ng v n ñ liên quan ñ n vai trò
c a nhà nư c ñ i v i h i nh p kinh t . Luân án xin nêu m t s công trình tiêu
bi u trong s ñó có liên quan ñ n ñ tài lu n án:
* GS-TS Dương Phú Hi p và TS Vũ Văn Hà: “Toàn c u hóa kinh t ”.
Nxb KHXH, H, 2001. Công trình này ñã phân tích cơ s c a toàn c u hóa
kinh t ; các ñ c trưng cơ b n c a toàn c u hóa kinh t ; h i nh p kinh t qu c
t c a Vi t Nam: thu n l i, khó khăn, các quan ñi m c n quán tri t khi ñ y
m nh h i nh p kinh t qu c t .
* TS.Nguy n Văn Dân (ch biên): “Nh ng v n ñ toàn c u hóa kinh
t ”. Nxb KHXH, H, 2001. ðây là m t sưu t p chuyên ñ v toàn c u hóa kinh
t , ñ c p ñ n các khía c nh c a toàn c u hóa kinh t , t nh ng v n ñ chung
ñ n nh ng v n ñ c th , trong ñó ñã ñ c p m t s quan ñi m v toàn c u
hóa kinh t qu c t và h i nh p kinh t Vi t Nam.
* V h p tác qu c t ña phương., B ngo i giao: “Vi t Nam h i nh p
kinh t trong xu th toàn c u hóa: v n ñ và gi i pháp”. Nxb CTQG, H, 2002.
ðây là m t công trình khoa h c ñư c nghiên c u công phu. Cu n sách ñã
phân tích lý lu n và th c ti n quá trình phát tri n c a toàn c u hóa và h i
nh p kinh t qu c t , ñ c bi t t p trung trình bày quá trình h i nh p kinh t

7. 3
qu c t c a Vi t Nam; nêu lên nh ng thành công, h n ch và bài h c kinh
nghi m trong quá trình h i nh p c a nư c ta.
* “Toàn c u hóa. Chuy n ñ i và phát tri n, ti p c n ña chi u”c a Vi n
kinh t và chính tr th gi i. Nxb th gi i, H, 2005. Cu n sách này là tuy n
ch n các bài nghiên c u và m t s chuơng sách có n i dung khoa h c súc tích
c a các h c gi n i ti ng v ch ñ trên, trong ñó bài 12 ñã gi i thi u v ñ i
m i chính ph .
* Di n ñàn kinh t -Tài chính Vi t - Pháp: “Toàn c u hóa”. Nxb CTQG,
H, 2000. ðây là báo cáo c a Ngh sĩ Roland Blum. N i dung c a cu n sách
phân tích quá trình toàn c u hóa, nh ng cơ h i và thách th c, nh ng tác ñ ng
tích c c và nh ng m t trái v chính tr , kinh t , văn hóa-xã h i mà nó ñưa l i
ñ i v i th gi i.
* TS Ngô Văn ði m (ch biên): “Toàn c u hóa kinh t và h i nh p
kinh t qu c t c a Vi t Nam”, Nxb CTQG, H, 2004. Các tác gi c a cu n
sách ñã ñi sâu phân tích quá trình nư c ta tham gia vào toàn c u hóa kinh t
và h i nh p kinh t , ñ c bi t ñi sâu phân tích ba lĩnh v c mà Vi t Nam ñã ñ t
ñư c nh ng thành t u ñáng k , ñó là thu hút FDI; thương m i và vi c s p x p,
ñ i m i và phát tri n hi u qu DNNN.
* Nguy n H ng Sơn (ch biên): “C ng ñ ng kinh t ASEAN (AEC).
N i dung và l trình”. Nxb KHXH, H, 2009. Cu n sách ñã trình bày s hình
thành C ng ñ ng kinh t ASEAN (AEC); nh ng ñ c trưng cơ b n c a AEC
như m c tiêu, n i dung, l trình th c hi n AEC.Cu n sách ñã dành s chú ý
trình bày s tham gia c a Vi t Nam vào quá trình liên ki t kinh t ASEAN
nói chung, AEC nói riêng và m t s khuy n ngh v tham gia c a Vi t Nam
vào AEC.
* “Toàn c u hóa kinh t và h i nh p KTQT ñ i v i ti n trình CNH,
HðH Vi t Nam”, Nxb KHXH, 2007 do Nguy n Xuân Th ng ch biên ñã
t p trung phân tích b n ch t, ñ c trưng và s tác ñ ng c a toàn c u hóa và h i
nh p KTQT ñ n s phát tri n c a n n kinh t thê gi i. T ñó cu n sách ñã
làm rõ ñi u ki n, th c ch t và bư c ñi c a CNH, HðH trong ñi u ki n toàn
c u hóa và h i nh p KTQT nói chung và Vi t Nam nói riêng.
* Lưu Ng c Tr nh (ch biên): “ð i sách c a các nư c ðông Á trư c
vi c hình thành các khu m u d ch t do (FTA) t cu i nh ng năm 1990”. Nxb

8. 4
Lð-XH, H, 2006. Cu n sách ñã phân tích xu hư ng hình thành FTA trên th
gi i và tác ñ ng c a nó ñ n khu v c ðông Á.
* Ph m Thái Vi t: “V n ñ ñi u ch nh ch c năng và th ch c a nhà
nư c dư i tác ñ ng c a toàn c u hóa”, Nxb KHXH, H, 2008. Cu n sách ñã
phân tích tác ñ ng c a toàn c u hóa ñ n nhà nư c, tính t t y u ñi u ch nh
ch c năng c a nhà nư c dư i s tác ñ ng c a toàn c u hóa, xu hư ng chung
c a s ñi u ch nh th ch bên trong nhà nư c; th o lu n v n ñ nhà nư c h
tr th trư ng và xã h i dân s . Cu n sách ñã dành chương cu i cùng (chương
VII) ñ lu n bàn “tính ñ c thù c a Vi t Nam” cùng nh ng khuy n ngh .
* Nguy n Th Luy n (ch biên); “Nhà nư c v i s phát tri n kinh t tri
th c”, Nxb KHXH, H, 2005.Cu n sách là m t sưu t p các bài vi t c a các nhà
nghiên c u trong và ngoài nư c. Ph n m t c a cu n sách này bao g m nh ng
bài vi t v vai trò c a nhà nư c trong b i c nh toàn c u hóa như s ti n tri n
c a vai trò nhà nư c; toàn c u hóa và ch c năng c a nhà nư c; toàn c u hóa
và nhà nư c: cái m i trong vi c ñi u ch nh kinh t các nư c phát tri n.
* TSKH Võ ð i Lư c (ch biên): “Trung Qu c sau khi gia nh p WTO:
thành công và thách th c”. Nxb Th gi i, H, 2006. Cu n sách trình bày vi c
Trung Qu c th c hi n các cam k t v i WTO và tác ñ ng c a nó ñ n n n kinh
t Trung Qu c; trình bày nh ng ñi u ch nh, c i cách trong nư c sau khi Trung
Qu c gia nh p WTO: s a ñ i h th ng pháp lu t, c i cách chính ph , c i cách
khu v c doanh nghi p nhà nư c, phát tri n doanh nghi p tư nhân…Cu n sách
cũng ñã nêu lên các nh n xét và khuy n ngh .
* “Vi t Nam 20 năm ñ i m i”. Nxb CTQG, H, 2006. ðây là công trình
có tính ch t t ng k t nh ng thành t u c a hai mươi năm ñ i m i toàn di n ñ t
nư c, n i dung phong phú, liên quan ñ n h u h t các v n ñ , quan ñi m,
ñư ng l i, chi n lư c cách m ng c a nư c ta. Trong công trình quan tr ng
này có nh ng bài vi t liên quan ñ n ñ tài lu n án.
* GS TS Lê H u Nghĩa – TS Lê Danh Vĩnh (ñ ng ch biên): “Thương
m i Vi t Nam 20 năm ñ i m i” Nxb CTQG, H, 2006. Cu n sách là t p h p
các tham lu n, bài vi t, tham gia H i th o qu c gia v i ch ñ : Thương m i
Vi t Nam 20 năm ñ i m i. Ph n III “xu t nh p kh u hàng hóa và d ch v ”,
ph n IV “Thương m i và toàn c u hóa, h i nh p kinh t qu c t c a Vi t
Nam” g m nh ng bài vi t liên quan ñ n ñ tài lu n án.

9. 5
* GS TSKH Lương Xuân Quỳ (ch biên): “Qu n lý nhà nư c trong n n
kinh t th trư ng ñ nh hư ng XHCN Vi t Nam”. Nxb Lý lu n chính tr , H,
2006. Cu n sách trình bày cơ s lý thuy t và kinh nghi m qu c t v vai trò
qu n lý nhà nư c v kinh t ; phân tích th c tr ng qu n lý nhà nư c v kinh t
nư c ta t năm 1986 ñ n nay; ñ xu t nh ng quan ñi m, ñ nh hư ng và gi i
pháp ti p t c ñ i m i và hoàn thi n qu n lý nhà nư c v kinh t nư c ta
trong th i gian t i.
* H i ñ ng lý lu n Trung ương Ban thư ký khoa h c: “Khi Vi t Nam
ñã vào WTO”. Nxb CTQG, H, 2007. Cu n sách làm rõ hơn vai trò c a WTO;
gi i thi u nh ng kinh nghi m thành công và không thành công c a nh ng
nư c ñã gia nh p WTO; nêu lên k t qu ban ñ u sau khi Vi t Nam gia nh p
WTO và khuy n ngh nh ng v n ñ c n ñư c quan tâm gi i quy t khi Vi t
Nam ñã vào WTO.
* PGS TS Ngô Quang Minh - TS Bùi Văn Huy n (ñ ng ch biên):
“Kinh t Vi t Nam sau môt năm gia nh p WTO”. Nxb CTQG, H, 2008. Cu n
sách ñã trình bày khái quát kinh t Vi t Nam khi gia nh p WTO, tác ñ ng c a
nó ñ i v i nông nghi p, công nghi p và d ch v , xu t – nh p kh u, thu hút
ñ u tư nư c ngoài. T ñó các tác gi cu n sách ñ xu t nh ng gi i pháp ñ
th c hi n có hi u qu các cam k t c a Vi t Nam v i WTO.
* Lương Văn T , Th trư ng B Thương m i : "Ch ñ ng h i nh p
kinh t , nh ng thành t u quan tr ng" trong cu n "Vi t Nam 20 năm ñ i m i".
Nxb CTQG, 2006. Trong công trình này, tác gi ñã phân tích, ñánh giá m t
cách khái quát nh ng thành t u mà Vi t Nam ñã ñ t ñư c trong quá trình h i
nh p kinh t v các m t m r ng quan h kinh t thương m i v i các qu c gia,
nh ñó góp ph n phát tri n th trư ng xu t nh p kh u ; thu hút ñư c nhi u
v n ñ u tư, công ngh và k năng qu n lý, m c a th trư ng ñã bu c các
doanh nghi p Vi t Nam ph i chuy n sang cách làm ăn m i. Tác gi cũng ñã
nêu lên quan ni m ñ c l p t ch trong b i c nh hi n nay.
* Trương ðình Tuy n, B trư ng b Thương m i : "B n hư ng ñ i
m i cơ b n trong lĩnh v c thương m i" trong cu n "Thương m i Vi t Nam 20
năm ñ i m i", Nxb CTQG, 2006. Trong công trình này, tác gi ñã phân tích
quá trình ñ i m i thương m i ñã di n ra trên b n hư ng chính : ñ i m i cơ
ch ; ñ i m i cơ c u kinh t ; ñ i m i kinh t ñ i ngo i ; ñ i m i hành chính

10. 6
và th t c hành chính. Tác gi ñã nêu lên v n ñ làm th nào nâng cao năng
l c c nh tranh, v n ñ v m i quan h gi a th trư ng trong nư c và th
trư ng nư c ngoài.
* TS Lê Danh Vĩnh (ch biên) : "20 năm ñ i m i cơ ch chính sách
thương m i Vi t Nam", Nxb Th gi i, H, 2006. Công trình ñã ñánh giá nh ng
thành t u ñ i m i cơ ch chính sách thương m i trong 20 năm qua. Công
trình ñã giành s chú ý ñ n ñánh giá vi c ñ i m i v cơ ch , chính sách xu t
nh p kh u, v h i nh p kinh t qu c t qua các th i kỳ.
* PGS TSKH Nguy n Bích ð t (ch biên) : "Khu v c kinh t có v n
ñ u tư nư c ngoài trong n n kinh t th trư ng ñ nh hư ng XHCN". Nxb
CTQG, 2006.Cu n sách ñã nêu lên nh ng v n ñ chung v khu v c kinh t có
v n ñ u tư nư c ngoài như b n ch t, vai trò, nhân t nh hư ng t i ho t ñ ng
c a khu v c có v n ñ u tư bư c ngoài, kinh nghi m c a m t s nư c trong
thu hút, s d ng ñ u tư nư c ngoài ; tình hình ñ u tư nư c ngoài t i Vi t Nam.
T ñó các tác gi nêu lên các quan ñi m cơ b n v ñ u tư nư c ngoài trong
b i c nh phát tri n m i, các ñ nh hư ng và gi i pháp ñ i v i ñ u tư nư c
ngoài trong th i gian t i.
* PGS TS ð ð c Bình-PGS TS Nguy n Thư ng L ng (ñ ng ch
biên) : "Nh ng v n ñ kinh t xã h i n y sinh trong ñ u tư tr c ti p nư c
ngoài. Kinh nghi m c a Trung Qu c và th c ti n Vi t nam", Nxb Lý lu n
chính tr , H, 2006. Công trình ñã phân tích nh ng v n ñ kinh t - xã h i n y
sinh và nh ng v n ñ r i ro trong ñ u tư tr c ti p nư c ngoài ; kinh nghi m
x lý các v n ñ n y sinh trong thu hút ñ u tư nư c ngoài ; nh ng v n ñ kinh
té – xã h i n y sinh trong quá trình thu hút FDI Vi t Nam và s ñi u ch nh
chính sách c a Vi t Nam ; nh ng v n ñ t n ñ ng c n ñư c gi i quy t. Các
tác gi nêu lên các quan ñi m, ñ nh hư ng và d báo nh ng v n ñ kinh t xã
h i n y sinh và các gi i pháp x lý các v n ñ n y sinh trong quá trình thu hút
FDI vào Vi t Nam trong th i gian t i.
* TS ðinh Văn Ân-TS Lê Xuân Bá (ñ ng ch biên) : “ Ti p t c xây
d ng và hoàn thi n th ch kinh t th trư ng ñ nh hư ng XHCN Vi t
Nam ”. Nxb KH-KT., H, 2006. Công trình nghiên c u m t s v n ñ lý lu n
v th ch kinh t th trư ng và s ñ i m i tư duy lý lu n v th ch kinh t
th trư ng ñ nh hư ng XHCN Vi t Nam ; th c tr ng xây d ng và v n hành

11. 7
th ch kinh t th trư ng, quan ñi m và ñ nh hư ng hoàn thi n th ch kinh t
th trư ng ñ nh hư ng XHCN Vi t Nam.
* PGS TS. Tr n ðình Thiên : “ Kh ng ho ng kinh t toàn c u và các
v n ñ ñ t ra cho Vi t Nam ”. Nghiên c u kinh t , s 375 tháng 8/2009, tr 3-9.
Tác gi công trình ñã phân tích sâu các nguyên nhân c a cu c kh ng ho ng
kinh t toàn c u hi n nay : nguyên nhân tr c ti p, ch y u, nguyên nhân cơ
b n, nguyên nhân g n v i nguyên lý v n hành c a h th ng kinh t th trư ng.
Tác gi cũng ñã phân tích nh ng v n ñ ñ t ra c a th i kỳ h u kh ng ho ng,
ñó là tái c u trúc và nh ng v n ñ ñ t ra cho Vi t Nam trong khung c nh h u
kh ng ho ng c a th gi i.
3-M c ñích và nhi m v nghiên c u c a lu n án
M c ñích nghiên c u: Trên cơ s nghiên c u m t s v n ñ lý lu n v
h i nh p kinh t qu c t và s ti n tri n c a vai trò nhà nư c, lu n án làm rõ
n i dung vai trò c a nhà nư c ñ i v i h i nh p kinh t qu c t , ñánh giá th c
tr ng vai trò c a nhà nư c ñ i v i h i nh p kinh t qu c t c a Vi t Nam
trong th i gian qua. T ñó, ñ xu t quan ñi m và các gi i pháp ch y u nh m
nâng cao vai trò c a nhà nư c ñ i v i h i nh p kinh t qu c t khi Vi t Nam
h i nh p sâu và ñ y ñ hơn v i kinh t th gi i và khu v c.
Nhi m v nghiên c u:
M t là, nghiên c u m t s v n ñ lý lu n v h i nh p kinh t qu c t và
s ti n tri n c a vai trò c a nhà nư c v lý thuy t và th c ti n, làm rõ n i
dung vai trò c a nhà nư c ñ i v i h i nh p kinh t qu c t .
Hai là, nghiên c u m t cách khái quát kinh nghi m c a m t s nư c
ðông Á sau khi gia nh p WTO, t ñó rút ra m t s bài h c kinh nghi m mà
Vi t Nam có th tham kh o.
Ba là, phân tích, ñánh giá th c tr ng vai trò c a nhà nư c ñ i v i quá
trình h i nh p kinh t qu c t t khi ñ i m i ñ n nay.
B n là, ñ xu t nh ng quan ñi m và gi i pháp ch y u có tính kh thi
nh m nâng cao vai trò c a nhà nư c ñ i v i h i nh p kinh t qu c t khi Vi t
Nam ñã gia nh p WTO, h i nh p sâu và ñ y ñ hơn v i kinh t th gi i và khu
v c.

12. 8
4-ð i tư ng và ph m vi nghiên c u
ð i tư ng nghiên c u c a lu n án là vai trò c a nhà nư c ñ i v i h i
nh p kinh t qu c t c a Vi t Nam. H i nh p qu c t là m t v n ñ th c s
r ng l n liên quan ñ n nhi u lĩnh v c, lu n án ch nghiên c u vai trò c a nhà
nư c ñ i v i h i nh p kinh t , mà không nghiên c u vai trò c a nhà nư c ñ i
v i h i nh p v chính tr , xã h i, văn hóa, an ninh. Lu n án t p trung vào hai
v n ñ cơ b n nh t là vai trò c a nhà nư c trong vi c m r ng các quan h
kinh t qu c t song phương, ña phương, ch ñ ng h i nh p kinh t qu c t
và vai trò c a nhà nư c trong vi c ñi u ch nh trong nư c ñ ñáp ng yêu c u
c a h i nh p kinh t .
V th i gian, vai trò c a nhà nư c ñ i v i h i nh p kinh t qu c t c a
Vi t Nam ñư c nghiên c u t khi ñ i m i ñ n nay.
5-Cơ s lý lu n và phương pháp nghiên c u
- Cơ s lý lu n: ð tài lu n án ñư c nghiên c u d a trên cơ s lý lu n
c a ch nghĩa Mác- Lênin và tư tư ng H Chí Minh, lý lu n v n n kinh t th
trư ng m c a và h i nh p; quán tri t ñư ng l i, chính sách ñ i m i c a
ð ng: Chuy n n n kinh t Vi t Nam sang kinh t th trư ng ñ nh hư ng
XHCN; ch ñ ng và tích c c h i nh p kinh t qu c t .
- Lu n án s d ng các phương pháp nghiên c u c a kinh t chính tr
h c Mác –Lê nin, nh t là phương pháp phân tích và t ng h p, phương pháp
phân tích các s li u th ng kê, phương pháp k t h p lô -gich v i l ch s , k
th a các công trình nghiên c u có liên quan.
6-Nh ng ñóng góp m i v khoa h c c a lu n án
- T s nghiên c u các quan ni m khác nhau, lu n án ñã nêu lên quan
ni m riêng v toàn c u hóa kinh t và h i nh p kinh t qu c t , làm rõ b n
ch t, bi u hi n m i và tính hai m t c a h i nh p kinh t qu c t .
- Lu n án ñã phân tích s ti n tri n c a vai trò nhà nư c v lý thuy t và
th c t , t ñó nêu lên xu hư ng ñi u ch nh ch c năng c a nhà nư c dư i s
tác ñ ng c a toàn c u hóa và h i nh p kinh t .
-Lu n án ñã khái quát và làm rõ ñư c n i dung vai trò nhà nư c và các
nhân t nh hư ng ñ n vai trò nhà nư c ñ i v i h i nh p kinh t qu c t .

13. 9
- T s nghiên c u kinh nghi m c a m t s nư c ðông Á, ñ c bi t là
c a Trung Qu c, lu n án ñã khái quát ñư c nh ng bài h c kinh nghi m h u
ích mà Vi t Nam có th tham kh o.
- Lu n án ñã phân tích m t cách có h th ng, súc tích s ti n tri n c a
ch trương, ñư ng l i c a ð ng v ñ i m i kinh t và h i nh p kinh t qu c
t , phân tích sát th c th c tr ng vai trò c a nhà nư c ñ i v i vi c m r ng
quan h kinh t qu c t song phương, ña phương và ñi u ch nh trong nư c ñ
ñáp ng yêu c u h i nh p kinh t qu c t c a Vi t Nam trong th i gian qua.
- Lu n án ñã ñánh giá m t cách ñ c l p, sát th c nh ng tác ñ ng tích
c c cùng nh ng thành t u và nh ng h n ch trong vai trò c a nhà nư c ñ i
v i h i nh p kinh t trong th i gian qua.
- T s phân tích b i c nh kinh t qu c t và trong nư c, lu n án ñã
khái quát ñư c nh ng nét cơ b n xu hư ng v n ñ ng c a kinh t th gi i và
nh ng v n ñ ñ t ra ñ i v i Vi t Nam sau kh ng ho ng kinh t toàn c u ; nêu
lên quan ñi m có ý nghĩa th c t v nâng cao vai trò c a nhà nư c ñ i v i h i
nh p kinh t .
- Lu n án ñã ñ xu t 7 gi i pháp thi t th c, có tính kh thi nh m nâng
cao hơn n a vai trò c a nhà nư c ñ i v i h i nh p kinh t qu c t c a Vi t
Nam trong th i gian t i.
7-Ý nghĩa th c ti n c a lu n án
- Lu n án góp ph n làm rõ cơ s lý lu n và th c ti n v vai trò c a nhà
nư c ñ i v i h i nh p kinh t qu c t và các gi i pháp kh thi nh m nâng cao
hơn n a vai trò c a nhà nư c ñ i v i quá trình ñó khi Vi t Nam ñã gia nh p
WTO, h i nh p sâu và ñ y ñ v i kinh t qu c t .
- Lu n án có th ñư c dùng làm tài li n tham kh o cho vi c nghiên c u,
ho ch ñ nh chính sách h i nh p kinh t qu c t và gi ng d y nh ng v n ñ có
liên quan ñ n h i nh p kinh t qu c t .
8-K t c u c a lu n án
Ngoài ph n m ñ u, k t lu n, danh m c công trình ñã công b , danh
m c tài li u tham kh o, n i dung lu n án ñư c k t c u thành 3 chương, 7 ti t.

14. 10
Chương 1
CƠ S LÝ LU N VÀ TH C TI N V VAI TRÒ C A NHÀ
NƯ C ð I V I H I NH P KINH T QU C T
1.1 H I NH P KINH T QU C T VÀ S C N THI T C A VAI
TRÒ NHÀ NƯ C ð I V I H I NH P KINH T QU C T
1.1.1. H i nh p kinh t qu c t
1.1.1.1 Khái ni m, hình th c và m c ñ h i nh p kinh t qu c t
a)Các khái ni m
- Toàn c u hóa kinh t . Hi n nay có nhi u quan ñi m khác nhau v
toàn c u hóa kinh t . Các chuyên gia c a OECD cho r ng toàn c u hóa kinh t
là s v n ñ ng t do c a các y u t s n xu t nh m phân b t i ưu các ngu n
l c trên ph m vi toàn c u [44, tr18]. Khái ni m này ñã di n t ñư c hi n
tư ng kinh t th gi i ngày nay. Nhưng chưa nói rõ vì sao các y u t s n xu t
l i ph i di chuy n. Còn theo IMF, ” Toàn c u hóa là s gia tăng c a quy mô
và hình th c giao d ch hàng hóa, d ch v xuyên qu c gia, s lưu thông v n
qu c t cùng vi c chuy n bá r ng rãi nhanh chóng c a k thu t, làm tăng m c
ñ ph thu c l n nhau c a n n kinh t c a các nư c trên th gi i ” [112, tr 17].
Khái ni m này ñã nh n m nh ñư c khía c nh b n ch t c a toàn c u hóa kinh
t : gia tăng s tùy thu c l n nhau gi a các n n kinh t c a các qu c gia.
Theo các nhà kinh t thu c UNCTAD, “Toàn c u hóa liên h t i các
lu ng giao lưu không ng ng tăng lên c a hàng hóa và các ngu n l c qua biên
gi i gi a các qu c gia cùng v i s hình thành cơ c u t ch c trên ph m vi
toàn c u nh m qu n lý các ho t ñ ng và giao d ch kinh t qu c t không
ng ng gia tăng ñó” [11, tr44]. ð nh nghĩa này v toàn c u hóa kinh t ñ y ñ
hơn và c th hơn, ñ ng th i ñã ñ c p ñ n khía c nh cơ c u t ch c ñ qu n
lý các ho t ñ ng kinh t toàn c u.
Trình Ân Phú, m t tác gi Trung Qu c, l i nêu lên ñ nh nghĩa “ Toàn
c u hóa kinh t là ch xu th cùng v i s phát tri n c a khoa h c, k thu t,
c a phân công lao ñ ng qu c t và nâng cao trình ñ xã h i hóa s n xu t, ho t
ñ ng kinh t c a các nư c, các khu v c trên th gi i vư t ra kh i ph m vi m t
nư c ho c khu v c, liên h v i nhau và k t h p v i nhau” [84, tr 668]. ð nh
nghĩa này ñã ch rõ toàn c u hóa kinh t là k t qu phát tri n c a k thu t, c a

15. 11
phân công lao ñ ng và xã h i hóa s n xu t và ch ra m t cách ñúng ñ n r ng
toàn c u hóa kinh t là ho t ñ ng kinh t vư t qua biên gi i các qu c gia.
Võ ð i Lư c nêu lên m t ñ nh nghĩa c th hơn: “Th c ch t c a toàn
c u hóa (v kinh t ) là t do hóa kinh t và h i nh p kinh t qu c t trư c h t là
v thương m i, ñ u tư, d ch v …T do hóa kinh t cũng có nh ng m c ñ
khác nhau, t gi m thu quan ñ n xóa b thu quan, t do hóa thương m i ñ n
t do hóa ñ u tư, d ch v ; t do hóa kinh t trong quan h hai ñ n nhi u bên,
trong quan h khu v c ñ n toàn c u” [61, tr3]. Quan ni m như v y v toàn c u
hóa kinh t là khá rõ ràng và c th , nói lên ñư c b n ch t c a toàn c u hóa
kinh t là t do hóa kinh t nhưng ñ nh nghĩa này chưa v ch rõ ñư c t do hóa
kinh t là do cái gì quy t ñ nh và cái ñích mà t do hóa hư ng t i.
Nghiên c u quan ñi m c a các nhà nghiên c u trong và ngoài nư c v
toàn c u hóa kinh t , tôi cho r ng n i hàm c a khái ni m này bao g m nh ng
ñi m ch y u sau ñây:
+ Toàn c u hóa kinh t là bi u hi n c a quá trình phát tri n cao c a l c
lư ng s n xu t, c a s phát tri n khoa h c-công ngh và phân công lao ñ ng
qu c t .
+ Toàn c u hóa kinh t là s gia tăng m nh m các m i quan h kinh t
vư t qua biên gi i qu c gia, vươn t i qui mô toàn c u; và do ñó,
+ Toàn c u hóa t o nên m t s g n k t các n n kinh t c a các nư c
hư ng t i m t n n kinh t th gi i th ng nh t;
+ N i dung ch y u c a toàn c u hóa kinh t là t do hóa kinh t và h i
nh p kinh t , nghĩa là t do hóa thương m i và d ch v , t do hóa ñ u tư, tài chính.
+ Vi c t do hóa kinh t , các ho t ñ ng kinh t qu c t ñư c ñi u ch nh
b i các qui t c chung, b i các ñ nh ch toàn c u và khu v c.
V i n i hàm như v y, có th nêu lên khái ni m toàn c u hóa kinh t như
sau: Toàn c u hóa kinh t là k t qu c a s phát tri n l c lư ng s n xu t hi n
ñ i và c a phân công lao ñ ng qu c t , t o nên s liên h và ph thu c l n
nhau gi a các n n kinh t qu c gia hư ng t i m t n n kinh t toàn c u th ng
nh t, trong ñó hàng hóa, d ch v và các y u t s n xu t ñư c t do di chuy n
và ñư c phân b t i ưu trên ph m vi toàn c u dư i s ñi u ch nh, qu n lý b i
các qui t c chung và m t cơ c u t ch c có tính ch t toàn c u.

16. DOWNLOAD ĐỂ XEM ĐẦY ĐỦ NỘI DUNG
MÃ TÀI LIỆU: 52772
DOWNLOAD: + Link tải: tailieumau.vn
Hoặc : + ZALO: 0932091562