Sách tra cứu “Những thuật ngữ và khái niệm thông dụng trong hội nhập khu vực và quốc tế”. Đây là cuốn sách tra cứu do hai tác giả Trần Trọng Toàn, nguyên đại sứ - Giám đốc điều hành Ban thư ký APEC quốc tế, trụ sở tại Singapore, và Ths. Nguyễn
Minh Vũ biên soạn.
ĐỀ THAM KHẢO THEO HƯỚNG MINH HỌA 2025 KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ 2 NĂM HỌC 2023-202...
Sách tra cứu những thuật ngữ và khái niệm thông dụng trong hội nhập khu vực và quốc tế
1. TTTMV06-07
Sách tra c u
NH NG THU T NG VÀ KHÁI NI M THÔNG D NG
TRONG H I NH P KHU V C VÀ QU C T
L I GI I THI U
Tháng 11 năm 2007 này là tròn m t năm k t khi Vi t Nam t
ch c “Tu n l H i ngh c p cao APEC l n th 14”, g n tròn m t năm
nư c ta tr thành thành viên th 150 c a WTO và là năm ñ u tiên
nư c ta ñư c các nư c tín nhi m b u làm U viên không thư ng tr c
H i ñ ng B o an Liên h p qu c. ðây là nh ng d u m c tr ng ñ i và
ngo n m c trong ti n trình h i nh p c a Vi t Nam vào khu v c và
toàn c u mà ngư i dân Vi t Nam nào cũng c m th y t hào và ph n
kh i. ð c bi t, v i ‘Tu n l H i ngh C p cao APEC 14”, có th nói
ñây là m t “quy trình chu n” kh ng l tuy t v i v t ch c s ki n mà
ngư i dân Vi t Nam ñã ñ t t i. ðó là quy trình chu n v “Tr t t an
toàn giao thông ñô th ”, v “V sinh môi trư ng ñư ng ph s ch ñ p
văn minh”, v “Ngư i dân Hà N i thanh l ch, văn hoá, m n khách”,
v “văn hoá k lu t v th i gian” ñúng gi t i t ng giây, t ng phút…
Nh ng “quy trình chu n” trong Tu n l H i ngh c p cao APEC ñã
góp ph n “làm Tâm ngư i Vi t sáng hơn, nâng T m ngư i Vi t cao
hơn”, ñư c c c ng ñ ng qu c t , b n bè th gi i th a nh n và khâm
ph c.
Vi t Nam nay ñã là m t b ph n không tách r i c a WTO,
APEC, ASEM, ASEAN/AFTA. Trong hành trang h i nh p toàn c u,
các doanh nhân, sinh viên, trí th c… và c b n là ngư i dân Vi t Nam
bình thư ng, b n ñã chu n b nh ng gì?
Trên Báo Di n ñàn Doanh nghi p ngày 8 tháng 10 năm 2007
Ts. Phan Qu c Vi t, T ng Giám ñ c Tâm Vi t Group, ñã trao ñ i v n
ñ “Doanh nhân “ñi” b ng gì vào WTO?”. H i nh p toàn c u ngày
càng sâu r ng v i n i dung liên quan ñ n nhi u lĩnh v c kinh t , k
thu t, văn hoá, xã h i, an ninh con ngư i. Nh ng t ch c, tên g i vi t
t t, nh ng thu t ng ti ng Anh và khái ni m s d ng trong các t ch c
qu c t ngày càng phong phú, ña d ng và ph c t p. Trong khi ñó,
Vi t Nam hi n nay chưa có cu n sách tra c u ñư c biên so n ñ y ñ
và t p trung nh ng thu t ng và khái ni m ñó.
2. TTTMV06-07
Nhân d p k ni m nh ng s ki n tr ng ñ i nói trên c a ti n
trình h i nh p qu c t , m ng ñi n t c a Tâm Vi t Group t i ñ a ch
http://www.tamviet.edu.vn s cung c p thêm cho b n ñ c là
doanh nhân, h c gi , nhà nghiên c u, sinh viên và t t c nh ng ai
quan tâm Trang thông tin tra c u “Nh ng thu t ng và khái ni m
thông d ng trong h i nh p khu v c và qu c t ”. ðây là cu n sách tra
c u do hai tác gi Tr n Tr ng Toàn, nguyên ð i s -Giám ñ c ñi u
hành Ban thư ký APEC qu c t , tr s t i Singapore, và Ths. Nguy n
Minh Vũ biên so n. M t ph n c a cu n sách v nh ng thu t ng &
khái ni m thông d ng trong h p tác APEC ñã ñư c xu t b n ñ ph c
v Năm APEC Vi t Nam 2006. ðư c s ñ ng ý c a hai tác gi , Tâm
Vi t Group hân h nh gi i thi u cu n sách này trên trang web c a Tâm
Vi t v i hy v ng cung c p thêm m t tài li u h u ích ñ b n ñ c tra
c u, tham kh o b t kỳ ñâu và b t c lúc nào c n ñ n.
4. TTTMV07 4
ABAC (APEC Business Advisory Council)
H i ñ ng Tư v n Doanh nhân APEC: Do các Nhà lãnh ñ o APEC
thành l p năm 1995 g m các ñ i di n tiêu bi u c a gi i doanh nghi p
t m i n n kinh t thành viên. ABAC có nhi m v tư v n cho các Nhà
lãnh ñ o APEC trong vi c th c hi n Chương trình Hành ñ ng Osaka
(OAA) v t do hoá, thu n l i hoá thương m i và ñ u tư (TILF), H p
tác Kinh t và K thu t (ECOTECH), và các v n ñ liên quan ñ n khu
v c doanh nhân. T 2005, ABAC ñư c các B trư ng APEC chính
th c th a nh n là m t trong năm thành ph n ñ i bi u ñư c tham d
các h i ngh chính th c c a APEC (các n n kinh t thành viên APEC,
ABAC, Ban Thư ký APEC, ba quan sát viên chính th c, và các khách
m i). ABAC h p m i năm 4 l n v i s tham d c a các nhà kinh
doanh hàng ñ u do chính ph 21 n n kinh t thành viên c ñ n. Năm
2006, Vi t Nam nh n trách nhi m ch trì ABAC.
ABF (Asian Bond Fund)
Qu Trái phi u Châu Á: Sáng ki n v Qu Trái phi u Châu Á ñư c
ñ xu t ngày 2/6/2003 t i h i ngh c a Ngân hàng Trung ương ðông
Á và Thái Bình Dương, m t t p ñoàn ngân hàng g m 11 ngân hàng
trung ương khu v c Châu Á-Thái Bình Dương (Thái Lan, Nh t B n,
Hàn Qu c, Trung Qu c, H ng Kông, Malaysia, Indonesia, Singapore,
Philippines, Australia và New Zealand). Sáng ki n này nh m t o ñi u
ki n ñ các chính ph châu Á ñ y m nh s h i nh p khu v c trong
lĩnh v c tài chính, ñ c bi t trong th trư ng trái phi u, qua ñó ñ t m c
ñích cu i cùng là h tr tài chính cho các doanh nhân ñ u tư vào châu
Á. Quy mô ban ñ u c a Qu là 1 t ñô la M .
ABS (Asset-Backed Securities)
Ch ng khoán ñư c ñ m b o b ng tài s n: Là các ch ng khoán ñư c
ñ m b o b ng phi u thu, gi y n , h p ñ ng cho thuê tài s n - phân
bi t v i các ch ng khoán ñư c ñ m b o b ng tài s n th c s .
A
5. TTTMV06-07
ABSN (APEC Business School Network)
M ng lư i các trư ng kinh doanh APEC: Sáng ki n này ñư c
ABAC ñưa ra tháng 2/2004 và ñư c các b trư ng giáo d c APEC
thông qua tháng 4/ 2004 nh m thúc ñ y quan h gi a các h c vi n và
tăng cư ng vi c s d ng ti ng Anh như là m t phương ti n trong kinh
doanh.
ABTC (APEC Business Travel Card)
Th Thông hành c a Doanh nhân APEC: Là gi y phép ñi l i ñư c
c p theo Chương trình c p th ñi l i c a doanh nhân APEC nh m t o
thu n l i cho s lưu chuy n c a các nhà kinh doanh b ng vi c mi n
th th c và các th t c sân bay cho h khi h ñi ñ n các n n kinh t
thành viên APEC. Theo Chương trình này, các doanh nhân ñư c c p
th s ñư c s d ng kênh nh p c nh nhanh t i sân bay và lưu trú ít
nh t 60 ngày t i các n n kinh t là thành viên c a Chương trình này
mà không ph i ñăng ký xin th th c. Vi t Nam tham gia ABTC t
1/1/2006. Thông tin chi ti t v vi c tham gia ABTC có th tham kh o
t i Quy ch v vi c c p và qu n lý th ñi l i c a doanh nhân APEC
(Ban hành kèm theo Quy t ñ nh s 45/2006/Qð-TTg ngày 28/02/2006
c a Th tư ng Chính ph ). ð n nay, có 17 n n kinh t thành viên
APEC tham gia chương trình này: Australia, Brunei Darussalam,
Chile, Trung Qu c; H ng Công, Trung Qu c; Indonesia, Nh t B n,
Hàn Qu c, Malaysia, New Zealand, Papua New Guinea, Peru,
Philippines, Singapore; ðài B c, Trung Qu c; Thái Lan và Vi t Nam.
ACBD (APEC Customs Business Dialogue)
ð i tho i gi a Doanh nhân và H i quan: là m t ho t ñ ng thư ng l
c a Ti u ban Th t c H i quan (SCCP) nh m tăng cư ng h p tác v i
gi i doanh nhân trong lĩnh v c H i quan. H i ngh ñ u tiên c a cơ ch
ñ i tho i ACBD ñư c t ch c vào tháng 8/2001 Thư ng H i, Trung
Qu c v i s tham gia c a các quan ch c h i quan, gi i doanh nghi p,
các di n ñàn c a APEC và các t ch c qu c t liên quan khác. Ch ñ
c a cu c ñ i tho i là “N n kinh t m i: Tăng cư ng s h p tác c a
doanh nhân trong lĩnh v c h i quan và ñưa thu n l i hóa thương m i
ti n lên m t bư c m i”.
ACEC (APEC Cyber Education Cooperation Consortium)
Liên k t H p tác ðào t o qua M ng c a APEC: ðư c ñ xu t tháng
6/2001 và thông qua t i H i ngh l n th 22 c a Nhóm công tác v
6. TTTMV06-07
Phát tri n ngu n nhân l c (HRDWG) và ñư c Qu Giáo d c APEC
ng h . M c ñích c a Liên k t này là nh m h tr thu h p kho ng
cách k thu t s , trao ñ i thông tin v giáo d c và phát tri n ngu n
nhân l c trong khu v c APEC, t ñó góp ph n th c hi n t m nhìn c a
các Nhà lãnh ñ o và các B trư ng trong lĩnh v c Giáo d c.
ACEN (APEC Cyber Education Network)
M ng lư i ðào t o qua M ng c a APEC: Là sáng ki n c a Hàn
Qu c ñư c thông qua t i H i ngh l n th 22 c a Nhóm công tác v
Phát tri n ngu n nhân l c (HRDWG) Brunei vào tháng 5/2000. M c
ñích c a ACEN là tri n khai m t m ng lư i ñào t o xuyên qu c gia
nh m gi m thi u s chênh l ch v ngu n l c, ki n th c chuyên môn
và trình ñ sư ph m trong giáo d c. M ng lư i này s ho t ñ ng như
m t trung tâm giáo d c có nhi m v thúc ñ y trao ñ i thông tin,
chuyên gia và h p tác giáo d c gi a các thành viên.
ACRS (Advanced Classification Rulings)
Quy ch v phân lo i thông tin s m: Là m t d án thu c Chương
trình hành ñ ng chung c a Ti u ban Th t c H i quan (SCCP) nh m
m c tiêu ñơn gi n hóa các th t c phân lo i thông tin trư c khi nh p
kh u, qua ñó giúp tăng cư ng tính n ñ nh và d d ñoán trong thương
m i th gi i, giúp các doanh nhân ñ ra ñư c nh ng quy t ñ nh kinh
doanh ñúng ñ n. 16 n n kinh t thành viên APEC ñã hoàn thành xây
d ng Quy ch này.
ACT (Anti-Corruption and Transparency Experts’ Task
Force)
Nhóm ð c trách các Chuyên gia v ch ng Tham nhũng và Minh
b ch hoá: ðư c thành l p năm 2005 theo quy t ñ nh c a các B
trư ng APEC tháng 11/2004. Nhi m v c a Nhóm là giúp APEC th c
hi n “Cam k t Santiago v Ch ng tham nhũng và B o ñ m minh
b ch” và “Chương trình Hành ñ ng c a APEC v ch ng Tham nhũng
và B m ñ m minh b ch” ñư c các Nhà lãnh ñ o APEC thông qua
năm 2004. Năm 2006, Vi t Nam ch trì Nhóm ACT.
ADB (Asian Development Bank)
Ngân hàng Phát tri n Châu Á: Là m t th ch tài chính ña phương,
ho t ñ ng vì m c tiêu gi m ñói nghèo trong khu v c châu Á – Thái
Bình Dương. ADB ñư c thành l p năm 1966, hi n nay có 64 thành
7. TTTMV06-07
viên, h u h t các nư c trong khu v c Châu Á-Thái Bình Dương là
thành viên c a ADB. ADB có tr s chính Manila, Philippines và 26
chi nhánh trên kh p th gi i.
ADOC (APEC Digital Opportunity Center)
Trung tâm cơ h i k thu t s APEC: Sáng ki n xây d ng ADOC
ñư c các Nhà lãnh ñ o APEC thông qua năm 2003 t i Thái Lan v i s
b o tr c a ðài B c, Trung Qu c. M c tiêu c a ADOC nh m th c
hi n “Chi n lư c APEC ñi n t ” (e-APEC) do các nhà lãnh ñ o
APEC ñưa ra năm 2001 nh m bi n “kho ng cách k thu t s ” thành
“cơ h i k thu t s ” và tăng cư ng năng l c công ngh thông tin cho
các thành viên APEC ñ ti n bư c vào n n kinh t tri th c. V i s h
tr c a ðài B c, Trung Qu c, Trung tâm ADOC Vi t Nam thành l p
năm 2004 có tr s t i Phòng Thương m i và Công nghi p Vi t Nam,
s 9 ðào Duy Anh, Hà N i.
ADOC Plus
Sáng ki n “ADOC m r ng”: Là ý tư ng c a ðài B c, Trung Qu c
d a trên sáng ki n ADOC nh m thúc ñ y ng d ng công ngh thông
tin trong vi c phát tri n kinh t c a các ñ a phương theo phương châm
“M i làng m t s n ph m” (OVOP). Ý tư ng này ph ng theo mô hình
OTOP ñã ñư c ng d ng r ng rãi Thái Lan nh m phát tri n các
ngành s n xu t các ñ a phương, nh t là các vùng nông thôn, trong
m i n n kinh t thành viên APEC.
AEBF (Asia-Europe Business Forum)
Di n ñàn Doanh nhân Á – Âu: Là sáng ki n ñư c tri n khai t i h i
ngh Thư ng ñ nh l n th nh t c a Ti n trình H p tác Á – Âu
(ASEM) Bangkok, 1996. M c ñích c a di n ñàn là tăng cư ng ñ i
tho i gi a các doanh nghi p trong 2 khu v c Á – Âu, ñ ng th i tăng
cư ng quan h gi a gi i doanh nhân và các chính ph cácnư c Á-Âu.
Theo sáng ki n này, các doanh nghi p hàng ñ u c a 25 nư c ASEM
ñã nhóm h p thư ng niên ñ th o lu n v các v n ñ thương m i, ñ u
tư và ñ xu t các ki n ngh v tăng cư ng tính h p d n c a môi trư ng
kinh t Á – Âu.
AEF (APEC Education Foundation)
Qu giáo d c APEC: T ch c phi l i nhu n và t c p v n, ñư c
thành l p năm 1995 và là m t ph n m r ng c a Sáng ki n Giáo d c
c a các nhà lãnh ñ o APEC t i H i ngh các nhà lãnh ñ o APEC l n
8. TTTMV06-07
ñ u tiên ð o Blake, Hoa Kỳ. Nhi m v c a AEF là tăng cư ng giáo
d c và phát tri n ngu n nhân l c trong các n n kinh t APEC. Theo
ñó, AEF thúc ñ y nghiên c u, giáo d c và h tr tài chính cho khu
v c châu Á – Thái Bình Dương thông qua các chương trình c p v n
cho các d án và sáng ki n ñ c bi t khác thu c các ưu tiên c a APEC.
AELM (APEC Economic Leaders’ Meeting)
H i ngh các Nhà lãnh ñ o Kinh t APEC: Là h i ngh không chính
th c hàng năm c a các Nhà lãnh ñ o các n n kinh t thành viên
APEC. H i ngh AELM l n ñ u tiên ñư c t ch c năm 1993 t i ð o
Blake, Hoa Kỳ. T i ñó, các Nhà lãnh ñ o ñã nh t trí xây d ng T m
nhìn APEC v m t C ng ñ ng n ñ nh, an ninh và th nh vư ng t i khu
v c Châu Á - Thái Bình Dương. T i AELM hàng năm, các Nhà lãnh
ñ o xem xét các ñ xu t t H i ngh quan ch c Cao c p (SOM), các
H i ngh B trư ng chuyên ngành, H i ñ ng Tư v n Doanh nhân
APEC (ABAC), và H i ngh liên B trư ng Ngo i giao - Kinh t
(AMM), ñ ng th i ra tuyên b ñ nh hư ng phát tri n cho nh ng năm
t i. H i ngh AELM l n th 14 ñư c t ch c t ngày 18-19/11/2006
t i Hà N i, Vi t Nam.
AFG (APEC Financiers’ Group)
Nhóm các nhà tài chính APEC: ðư c thành l p theo quy t ñ nh c a
các B trư ng Tài chính APEC năm 1994 nh m ñưa ra ñ xu t và
quan ñi m c a khu v c tư nhân v phát tri n th trư ng v n và các v n
ñ tài chính khác. Nhóm AFG h p cùng v i th i ñi m c a H i ngh
B trư ng Tài chính APEC và t ch c ñ i tho i hàng năm v i các BT
tài chính APEC.
AFS (APEC Food System)
H th ng lương th c APEC: Thành l p tháng 2/1999 v i tư cách là
m t nhóm ñ c trách. AFS ph i h p và liên k t ho t ñ ng gi a t t c
các n n kinh t thành viên APEC ñ th c hi n 3 m c tiêu v lương
th c là: phát tri n cơ s h t ng nông thôn, thúc ñ y buôn bán nông
s n, áp d ng công ngh hi n ñ i trong s n xu t và ch bi n lương
th c. Qua ñó nh m tăng cư ng tính hi u qu c a s n xu t và buôn bán
nông s n và ñem l i l i ích cho các thành viên.
AFTA (ASEAN Free Trade Area)
Khu v c M u d ch T do ASEAN: AFTA ñư c ñ ra t i H i ngh
Thư ng ñ nh ASEAN 4 Singapore, 1/1992. Theo AFTA, các nư c
9. TTTMV06-07
ASEAN s hoàn thành c t gi m thu quan, các bi n pháp phi thu
quan và các hàng rào thương m i khác không mu n hơn năm 2003 ñ i
v i 6 thành viên sáng l p, 2006 ñ i v i Vi t Nam, 2008 ñ i v i Lào
và Myanmar, 2010 ñ i v i Campuchia (theo Hi p ñ nh Thu quan Ưu
ñãi có Hi u l c chung - CEPT)
AGGI (Ad hoc Advisory Group on Gender Integration)
Nhóm tư v n ñ c bi t c a SOM v H i nh p Gi i: ðư c thành l p
năm 1999 nh m phát tri n Khuôn kh v H i nh p N gi i trong
APEC (ñư c thông qua năm 1999 Aukland, New Zealand). AGGI
ñã hoàn thành nhi m v và gi i th năm 2002, thay vào ñó là s ra ñ i
c a M ng lư i các ð u m i H p tác v Gi i (tháng 10/2002 Los
Cabos, Mexico).
AICST (APEC International Center for Sustainable Tourism)
Trung tâm Qu c t APEC v Du l ch B n v ng. ðây là trung tâm
nghiên c u v du l ch c a 21 n n kinh t thành viên APEC. AICST có
nhi m v ph i h p nghiên c u v các v n ñ s nh hư ng ñ n tương
lai c a ngành du l ch khu v c châu Á – Thái Bình Dương.
AIMP (APEC Information Management Portal)
H th ng Qu n lý Thông tin APEC: Là m t công c qu n lý thông
tin ñi n t do Ban Thư ký APEC ng d ng v i s h tr c a
Microsoft g m 4 b ph n c u thành: 1) H th ng ph i h p công vi c
trên m ng (APEC Collaboration System - ACS); 2) H th ng h i ngh
trên m ng (Online Meeting System - OMS) - thay th cho “H th ng
h i h p ít s d ng gi y t ” (LPMS) trư c ñây; 3) Cơ s d li u D án
APEC (Project Database - PDB); 4) Cơ s d li u Văn ki n APEC
(Meeting Document Database - DDB). H th ng AIMP s b t ñ u
ñư c ñưa vào s d ng th nghi m trong APEC t gi a năm 2006,
trong ñó h th ng ACS và OMS ñã ñư c s d ng th nghi m t i H i
ngh c a U ban Ngân sách và Qu n tr (BMC) tháng 3/2006.
ALEI (APEC Leaders’ Education Initiative)
Sáng ki n Giáo d c APEC: ðư c các Nhà lãnh ñ o APEC thông qua
và tri n khai t tháng 11/1993. M c tiêu c a ALEI là tăng cư ng h p
tác khu v c trong giáo d c b c cao, nghiên c u các v n ñ kinh t khu
v c tr ng ñi m, c i thi n k năng c a ngư i lao ñ ng, t o ñi u ki n
trao ñ i văn hóa và trí th c, thúc ñ y s lưu chuy n lao ñ ng và nâng
cao hi u bi t v s ña d ng c a khu v c châu Á – Thái Bình Dương.
10. TTTMV06-07
Theo sáng ki n này, Trung tâm nghiên c u APEC ñã ñư c thành l p
t i các n n kinh t thành viên.
Amber Box
H p vàng (ch các bi n pháp b o h n i ñ a): Là thu t ng c a GATT
ñư c s d ng trong ñàm phán thương m i, tương t như ñèn giao
thông, ñ phân lo i chính sách, bao g m H p vàng (amber box), H p
xanh da tr i (blue box), H p xanh lá cây (green box). H p vàng là các
bi n pháp b o h n i ñ a ñư c xác ñ nh trong ñi u 6 c a Hi p ñ nh
Nông nghi p (tr các bi n pháp ñư c ñưa vào Green box và Blue
Box) như tr c p hay tr giá tr c ti p. H u qu c a các bi n pháp này
là làm sai l ch s n xu t và thương m i.
AMETEC (APEC Marine Environmental Training and
Education Center)
Trung tâm Giáo d c và ðào t o v Môi trư ng bi n APEC: Trung
tâm này có ch c năng giáo d c và ñào t o v ki m soát môi trư ng
bi n. AMETEC ñư c APEC và B Ngư nghi p và Các v n ñ Hàng
h i c a Hàn Qu c thành l p và b t ñ u tri n khai ho t ñ ng t tháng
11/2003.
AMM (APEC Ministerial Meeting)
H i ngh c p B trư ng APEC. ðây là h i ngh liên B trư ng
Ngo i giao và B trư ng Ph trách Kinh t c a APEC ñư c t ch c
hàng năm và ngay trư c H i ngh các Nhà lãnh ñ o Kinh t APEC
(AELM). T i h i ngh này, các B trư ng s nh n ñ nh, ñánh giá các
ho t ñ ng h p tác c a APEC trong m t năm, phê chu n các ñ xu t
h p tác c a các Quan ch c cao c p APEC (SOM) và ki n ngh lên H i
ngh AELM ñ các Nhà lãnh ñ o xem xét và thông qua. H i ngh
AMM l n th 18 ñư c t ch c t ngày 15-16/11/2006 t i Hà N i, Vi t
Nam.
APB-NET (Asia Pacific Business Network)
M ng lư i Doanh nhân Châu Á – Thái Bình Dương: ðư c kh i
ñ ng t năm 1994 trong H i ngh các Nhà lãnh ñ o Kinh t APEC t i
Bogor, Indonesia. M c ñích c a APB-NET là tăng cư ng s tham gia
c a doanh nhân vào vi c ho ch ñ nh t m nhìn APEC. Các Phòng
Thương m i và Công nghi p c a các thành viên ñăng cai s ch u trách
nhi m t ch c APB-NET.
11. TTTMV06-07
APCC (APEC Climate Center)
Trung tâm Khí h u APEC (xem APCN)
APCN (APEC Climate Network)
M ng lư i Khí h u APEC: Sáng ki n v APCN ñư c thông qua t i
h i ngh l n th 17 c a Nhóm công tác v Khoa h c và Công ngh
Công nghi p (ISTWG) t ch c t i Seattle. Nhi m v c a APCN là
thúc ñ y trao ñ i thông tin v khí h u khu v c, ñ c bi t là thông tin v
d báo khí h u gi a các n n kinh t APEC, t ñó ñem l i l i ích kinh
t và xã h i cho các thành viên, gi m thi u nh hư ng c a thiên tai
phát sinh t các hi n tư ng khí h u và th i ti t b t thư ng. ð ng b o
tr c a APCN là Úc, Canada, Trung Qu c, Indonesia và Vi t Nam.
APEC (Asia - Pacific Economic Cooperation)
Di n ñàn H p tác Kinh t Châu Á - Thái Bình Dương: Thành l p
năm 1989, hi n có 21 n n kinh t thành viên g m Australia, Brunei
Darussalam, Canada, Chile, Trung Qu c ; H ng Công, Trung Qu c;
Indonesia, Nh t B n, Hàn Qu c, Malaysia, Mexico, New Zealand,
Papua New Guinea, Peru, Philippines, Nga, Singapore; ðài B c,
Trung Qu c; Thái Lan, M và Vi t Nam. APEC hi n chi m hơn 1/3
dân s th gi i, g n 60% GDP và 47% thương m i toàn c u. APEC là
di n ñàn quan tr ng hàng ñ u châu Á - Thái Bình Dương trong vi c
thúc ñ y hình thành m t n n thương m i và ñ u tư t do và m c a
trong khu v c vào năm 2010 ñ i v i các n n kinh t thành viên phát
tri n và năm 2020 ñ i v i các n n kinh t thành viên ñang phát tri n
(M c tiêu Bogor 1994). H p tác trong APEC d a trên 3 tr c t : t do
hoá thương m i và ñ u tư, thu n l i hoá kinh doanh và h p tác kinh
t -k thu t. M c tiêu lâu dài c a APEC là hư ng t i xây d ng m t
c ng ñ ng khu v c châu Á – Thái Bình Dương d a trên s n ñ nh, an
ninh và th nh vư ng (Tuyên b Seatle 1993).
APEC Engineer
D án Công nh n chéo v K sư APEC: ðư c Nhóm công tác v
Phát tri n Ngu n Nhân l c (HRDWG) nghiên c u t năm 1995. Năm
2000, HRDWG ñã xu t b n tài li u v tiêu chu n và trình ñ c a K
sư APEC – “S tay K sư APEC”, trong ñó ñ ra 1 khuôn kh v
ñ ng nh t hoá cách ñánh giá trình ñ các k sư c a các n n kinh t
thành viên và 1 khuôn kh song phương v mi n các th t c ch ng
nh n trình ñ cho các k sư c a nhau. APEC ñã thành l p y ban
ði u ph i v K sư APEC ñ ph trách v n ñ này.
12. TTTMV06-07
The APEC Geneva Caucus
Nhóm APEC t i Geneva: Thành l p năm 1990 v i tư cách là m t
di n ñàn không chính th c ñ Ch t ch APEC ho c ñ i di n c a Ch
t ch ph i h p quan ñi m và sáng ki n v i các ñ i di n c a APEC t i
Geneva. Khi c n thi t, Ch t ch APEC ho c ñ i di n c a Ch t ch
cùng v i các n n kinh t thành viên quan tâm khác có th s d ng
Nhóm APEC t i Geneva ñ thi t l p quan h tr c ti p v i các quan
ch c thư ng trú t i Geneva nh m chuy n t i quan ñi m c a APEC
ho c th o lu n và trao ñ i quan ñi m v nh ng v n ñ cơ b n c a
chương trình công tác c a WTO. Năm 2003, các thành viên APEC
nh t trí ph c h i và ñ y m nh các ho t ñ ng c a Nhóm nh m t o
di n ñàn cho các ñ i di n APEC Geneva rà soát l i ti n b c a
Vòng ñàm phán phát tri n Doha (DDA) và các sáng ki n t do hoá
c a WTO cũng như tìm cách ñ APEC thúc ñ y ti n trình DDA và
các chương trình công tác c a WTO.
APEC Privacy Framework
Khuôn kh B o m t Thông tin APEC: ðư c các B trư ng thông
qua t i AMM, 11/2004, Santiago, Chile nh m kh ng ñ nh t m quan
tr ng c a v n ñ b o m t ñ i v i tăng trư ng thương m i ñi n t và
thương m i xuyên biên gi i trong khu v c. Theo khuôn kh ñó, APEC
s ti n hành nghiên c u các bi n pháp ñ b o m t thông tin trong các
n n kinh t thành viên, ñ ng th i tránh t o ra các rào c n không c n
thi t ñ i v i s lưu chuy n thông tin. Khuôn kh này ñư c xây d ng
phù h p v i Hư ng d n B o m t c a OECD năm 1980.
APEC Secretariat
Ban Thư ký APEC: ðư c thành l p năm 1992 trong H i ngh B
trư ng APEC Bangkok, Thái Lan, v i tr s ñ t t i Singapore. Ban
Thư ký APEC là cơ ch ch ñ o h tr ti n trình APEC, cung c p tr
giúp k thu t, tư v n và ph i h p ho t ñ ng gi a các di n ñàn c a
APEC, ñ ng th i ph trách qu n lý d li u, các ho t ñ ng thông tin và
truy n thông ñ i chúng. Ban Thư ký cũng ñóng vai trò trung tâm trong
qu n lý d án và qu n lý ngân sách hàng năm c a APEC. Cơ c u c a
Ban Thư ký bao g m: a) Giám ñ c ði u hành v i nhi m kỳ 1 năm,
do n n kinh t ñăng cai APEC năm ñó c ; b) M t Phó Giám ñ c ði u
hành do n n kinh t s ñăng cai năm APEC ti p theo c (Giám ñ c và
Phó Giám ñ c ði u hành mang hàm ð i s ); c) Các Giám ñ c
Chương trình (PSM) do các n n kinh t thành viên c ñ n; và d) các
13. TTTMV06-07
nhân viên tr giúp (SSM) ngư i ñ a phương (Singapore). Ban Thư ký
có tr s 35 Heng Mui Keng Terrace, Singapore 119616. ði n tho i:
(65) 6775-6012. Fax: (65) 6775-6013. Website: www.apec.org
APEC Strategy on Response to and Preparedness for Emergency
Chi n lư c c a APEC v phòng ng a và ng phó v i các tình
hu ng kh n c p: Ngay sau th m h a sóng th n n ð Dương
(12/2004), SOM I (3/2005) ñã thông qua “Chi n lư c APEC v ng
phó v i thiên tai và các tình hu ng kh n c p”, ñ ng th i thành l p
“Nhóm ñ c trách v ng phó v i các tình hu ng kh n c p” (TFEP). Là
m t cơ quan ñi u ph i chuyên ngành, TFEP tri n khai h p tác và ph i
h p ho t ñ ng v i t t c các nhóm công tác và các di n ñàn c a APEC
nh m tăng cư ng năng l c d báo thiên tai; nâng cao hi u bi t c a
ngư i dân APEC v các k năng phòng ng a, t b o v cũng như x
lý h u qu thiên tai. Ho t ñ ng phòng ng a và ng phó v i các tình
hu ng kh n c p do các nhóm công tác và di n ñàn APEC th c hi n s
ñư c báo cáo lên TFEP. TFEP s t ng h p nh ng kinh nghi m t t
nh t v x lý thiên tai ñ ph bi n cho các n n kinh t ho c khu v c b
nh hư ng th c hi n.
APERC (Asia Pacific Energy Research Center)
Trung tâm nghiên c u năng lư ng châu Á – Thái Bình Dương:
ðư c thành l p năm 1996 t i Tokyo và là m t thành viên c a Vi n
kinh t năng lư ng Nh t B n (IEEJ), nhi m v c a APERC là nâng
cao nh n th c trong các n n kinh t APEC v các v n ñ cung và c u
năng lư ng trong khu v c và trên th gi i, phát tri n cơ s h t ng
năng lư ng, c i cách các quy ñ nh v năng lư ng và các chính sách
liên quan; t ñó góp ph n b o ñ m an ninh năng lư ng, tăng trư ng
kinh t và b o v môi trư ng.
APG (Asia-Pacific Group on Money Laundering)
Nhóm ñ c trách v ch ng r a ti n châu Á - Thái Bình Dương:
ðư c thành l p tháng 2/1997 Bangkok t i m t h i th o qu c t v i
chuyên ñ ch ng ho t ñ ng t i ph m v r a ti n. APG ñư c coi là m t
cơ quan ch ng t i ph m r a ti n ñ c l p trong khu v c châu Á – Thái
Bình Dương.
API (Advance Passenger Information)
Cơ ch Cung c p Thông tin trư c v Hành khách: Là m t cơ ch
h p tác gi a các n n kinh t thành viên APEC trong vi c cung c p
14. TTTMV06-07
thông tin v hành khách cho nhà ch c trách nơi ñ n trư c khi hành
khách ñó ñ n sân bay. Cơ ch này t o ñi u ki n thu n l i cho s ñi l i
c a hành khách và tăng cư ng an ninh trong khu v c. API là “Sáng
ki n ngư i tìm ñư ng APEC” (áp d ng thí ñi m cho m t nhóm thành
viên) ñư c thông qua tháng 10/2002 t i AELM (Mexico), theo ñó các
thành viên s t nguy n tri n khai h th ng này ho c ti n hành nh ng
nghiên c u kh thi.
APIAN (APEC International Assessment Network)
M ng lư i ñánh giá qu c t APEC: Do H th ng các trung tâm
nghiên c u APEC (ASC) thành l p năm 1999. APIAN là m t m ng
lư i ñ c l p có m c ñích ph i h p ho t ñ ng gi a các trung tâm
nghiên c u APEC nh m rà soát và ñánh giá vi c ñi u hành và th c
hi n các sáng ki n do APEC ñưa ra.
APII (Asia - Pacific Information Infrastructure)
Cơ s H t ng Thông tin châu Á - Thái Bình Dương: Sáng ki n
APII ñư c Hàn Qu c ñưa ra t i H i ngh B trư ng Vi n thông và
Công ngh thông tin (TELMIN) l n th nh t (Seoul, Hàn Qu c,
5/1995). T i TELMIN l n 2 (9/1996), các thành viên ñã xác ñ nh
Chương trình Hành ñ ng c th v xây d ng APII. Tháng 10/1996,
Trung tâm H p tác APII (APIICC) ñư c thành l p nh m m r ng h p
tác và thúc ñ y các d án c a APII, ñ ng th i cung c p s tr giúp c n
thi t cho các n n kinh t thành viên nh m phát tri n cơ s h t ng
thông tin. T i AELM Vancouver, 11/1997, các thành viên kh ng
ñ nh APII ñóng vai trò thi t y u giúp giành th ng l i trong c nh tranh.
Nh t B n tích c c ng h và thúc ñ y APII v i 2 ñ xu t: “D án
ñánh giá APII” và “Thành l p trung tâm công ngh APII”.
APII Testbed
Khuôn kh ðánh giá v APII. M c tiêu c a d án này là thúc ñ y
xây d ng m t cơ s h t ng thông tin hi u qu , t ñó góp ph n c i
thi n tình hình kinh t - xã h i c a khu v c châu Á – Thái Bình
Dương (xem APII).
APLAC Multilateral MRA (Asia – Pacific Laboratory
Accreditation Mutual Recognition Agreement)
Hi p ñ nh ña phương công nh n l n nhau v Ch ng nh n c a
phòng thí nghi m trong khu v c châu Á – Thái Bình Dương: Hi p
ñ nh ñư c ký ngày 19/11/1997 t i Tokyo, Nh t B n nh m m c ñích
15. TTTMV06-07
hài hoà hoá th c ti n ch ng nh n trong khu v c châu Á – Thái Bình
Dương. Theo Hi p ñ nh, các bên tham gia ký k t công nh n giá tr
tương ñương c a các ch ng ch do các bên nư c ngoài c p và h tr
ñ các ch ng ch ñó ñư c th a nh n v giá tr tương ñương trong n n
kinh t n i ñ a c a mình. Vi c này s giúp gi m thi u th i gian ñ
ki m nghi m l i quy cách và ch t lư ng s n ph m và ti t ki m chi phí
cho các nhà xu t kh u. Hi n nay, ñã có 20 trong s 30 thành viên c a
APLAC tham gia ký k t Hi p ñ nh ña phương này.
APP (Advance Passenger Processing)
H th ng X lý s m thông tin v hành khách: APP là h th ng s
d ng Ch ñ thông tin trư c v hành khách (API) ñ ki m tra h sơ
nh p c nh qua m ng ñi n t trư c khi hành khách ñ n sân bay. Nhà
ch c trách có th ki m tra các d li u sinh tr c h c c a hành khách
trư c c khi h lên máy bay nh m ngăn ch n nh ng k gi danh lên
máy bay.
ARF (ASEAN Regional Forum)
Di n ñàn khu v c ASEAN: ðư c thành l p năm 1994 nh m thúc ñ y
cơ ch ñ i tho i và tham v n v các v n ñ an ninh và chính tr trong
khu v c, xây d ng lòng tin và phát tri n ngo i giao phòng ng a trong
khu v c châu Á – Thái Bình Dương. Hi n ARF có 25 thành viên g m
10 nư c thành viên ASEAN, Ôxtrâylia, Canaña, Trung Qu c, Liên
minh châu Âu (EU), n ð , Nh t B n, Mông C , Niu Dilân,
CHDCND Tri u Tiên, Papua Niu Ghinê, Pakixtan, Nga, Hàn Qu c,
M và ðông Timo.
ARS Alternative Remittance System
H th ng g i ti n ngoài lu ng: H th ng này còn g i là Hawala
(chuy n giao và tin c y), ñã t n t i và ho t ñ ng bên ngoài các ngân
hàng ho c các kênh tài chính “truy n th ng” và chính t c. ARS khác
v i các h th ng g i ti n khác ch nó ho t ñ ng d a trên m i quan
h tin c y gi a các thành viên trong m t gia ñình, m t khu v c ho c
m t m ng lư i (m ng Hawala). Ngư i g i ti n giao ti n cho ngư i
chuy n ti n (hawaladar), ngư i này s chuy n ti n ñi kh p th gi i
thông qua các kênh cá nhân, ñôi khi s d ng các tài kho n ngân hàng
h p pháp, nhưng thư ng ñ l i r t ít d u v t c a vi c chuy n ti n b ng
gi y t (thư ng s d ng ñi n tho i, fax, email ñ liên l c). Sáng ki n
v ARS c a APEC ñư c nhóm công tác v ARS b t ñ u tri n khai t
16. TTTMV06-07
tháng 9/2002 nh m ki m tra các nhân t v kinh t , cơ c u và lu t
pháp c a vi c s d ng ARS trong các thành viên.
ASC (APEC Study Centers)
Trung tâm nghiên c u APEC. Trung tâm nghiên c u APEC (ASC)
ñư c thành l p năm 1993 như là m t ph n c a Sáng ki n c a các Nhà
lãnh ñ o APEC v giáo d c. Hi n nay, các ASC ñã ñư c thành l p t i
19 n n kinh t thành viên và hình thành m t Liên k t các Trung tâm
ASC (APEC Study Centers’ Consortium) bao g m kho ng 100
trư ng ñ i h c, các trung tâm nghiên c u, các h c vi n ưu tú trong
khu v c APEC. M c tiêu c a ASC là nh m tăng cư ng s hi u bi t
l n nhau gi a các n n kinh t thành viên APEC v n r t ña d ng v văn
hoá, kinh t , xã h i, trình ñ phát tri n. ASC Vi t Nam ñư c thành l p
tháng 10/2005, có tr s t i H c vi n Quan h Qu c t , B Ngo i
giao, s 69 ph Chùa Láng, qu n ð ng ða, Hà N i (ðT: 8344540;
fax: 8343543).
ASEAN (Association of Southeast Asian Nations)
Hi p h i các nư c ðông Nam Á: Là m t trong 3 t ch c khu v c
(cùng v i H i ñ ng H p tác Kinh t Thái Bình Dương (PECC) và
Di n ñàn Các ñ o Thái Bình Dương (PIF) ñư c hư ng quy ch Quan
sát viên chính th c t i APEC. ASEAN ñư c thành l p 8/8/1967 theo
Tuyên b Bangkok. M c tiêu c a ASEAN là ñ y m nh tăng trư ng
kinh t , ti n b xã h i, phát tri n văn hoá; tăng cư ng h p tác tương
tr và thúc ñ y hoà bình, n ñ nh trong khu v c (Tuyên b Bangkok).
ASEAN bao g m 10 nư c khu v c ðông Nam Á (5 thành viên sáng
l p: Indonesia, Malaysia, Thái Lan, Philippines, Singapore, và 5 nư c
gia nh p sau là: Brunei, Vi t Nam, Lào, Myanmar, Campuchia).
ASF (APEC Support Fund)
Qu H tr APEC: ASF ñư c thành l p năm 2005 theo sáng ki n
c a Ôxtrâylia và ñã s n sàng h tr tài chính cho các d án APEC
năm 2006. M c tiêu c a Qu là cung c p v n cho các ho t ñ ng xây
d ng năng l c c a các n n kinh t thành viên ñang phát tri n trong các
lĩnh v c thu c ECOTECH. So v i Qu TILF và Qu ði u hành (AA),
ASF là cơ ch tài chính m và linh ho t ñ ti p nh n s ti p t c ñóng
góp c a các thành viên và các nhà tài tr khác.
17. TTTMV06-07
ASSN (APEC Sister Schools Networking)
M ng lư i các Trư ng h c k t nghĩa APEC: Là sáng ki n c a Thái
Lan ñư c Nhóm công tác v Phát tri n ngu n nhân l c (HRDWG)
tri n khai t năm 2002. M c tiêu c a ASSN là thúc ñ y vi c trao ñ i
quan ñi m gi a các sinh viên, giáo viên, nhà qu n tr v các v n ñ
giáo d c; tăng cư ng trao ñ i văn hóa, tăng cư ng hi u bi t v t m
nhìn APEC và nâng cao hơn n a ý th c c ng ñ ng trong khu v c châu
Á – Thái Bình Dương.
ASTN (APEC Science and Technology Network)
M ng lư i Khoa h c và Công ngh APEC: Là sáng ki n c a Hàn
Qu c, ñư c thông qua năm 1996 H i ngh l n th 11 c a Nhóm
công tác v Khoa h c và Công ngh công nghi p (ISTWG)
Canberra, Úc. M c tiêu c a ASTN là gi m kho ng cách gi a các khâu
nghiên c u và tri n khai, trao ñ i trang thi t b nghiên c u, tăng cư ng
s chu chuy n c a thông tin khoa h c công ngh , ti n t i ñ t ñư c s
phát tri n cân b ng và b n v ng trong xã h i. ASTN cũng là phương
ti n ñ thúc ñ y trao ñ i và h p tác hi u qu gi a các nhà khoa h c và
k sư trong khu v c APEC.
ATCWG (Agricultural Technical Cooperation Working Group)
Nhóm Công tác v H p tác K thu t Nông nghi p: ðư c thành l p
năm 1996 v i tư cách là m t cơ quan chính th c c a APEC. Chương
trình ph i h p hành ñ ng c a ATCWG là nh m tăng cư ng s ñóng
góp c a nông nghi p ñ i v i s tăng trư ng kinh t và th nh vư ng xã
h i, ñ ng th i xây d ng m t chương trình công tác cho các hành ñ ng
ph i h p. Theo ch ñ o c a SOM I, năm 1999, ATCWG ñã m r ng
ph m vi ho t ñ ng thông qua vi c tham gia vào các chương trình hành
ñ ng chung v Lương th c, Năng lư ng, Môi trư ng, Tăng trư ng
kinh t và Dân s (FEEEP).
AD (Automotive Dialogue)
ð i tho i v Ô tô : H i ngh B trư ng Thương m i APEC tháng
6/1999 ñã thông qua d án thi t l p cơ ch ð i tho i v Ô tô trong
khuôn kh chương trình T nguy n t do hóa s m m t s lĩnh v c
(EVSL). M c ñích c a d án nh m thu hút s tham gia c a các chính
ph và doanh nhân vào vi c ho ch ñ nh chi n lư c thúc ñ y s h i
nh p và phát tri n c a ngành công nghi p ô tô. Cu c ñ i tho i ñ u tiên
ñư c t ch c tháng 7/1999 t i Bali, Indonesia. Cơ ch ñ i tho i này
g m 7 nhóm công tác ph trách các v n ñ : 1) hài hòa hóa chính sách
18. TTTMV06-07
và an toàn ñư ng b ; 2) thu n l i hóa thương m i và h i quan; 3) h p
tác kinh t và k thu t; 4) công ngh thông tin; 5) ti p c n th trư ng;
6) môi trư ng; 7) s h u trí tu .
19. TTTMV06-07
19
BAC (Budget and Administrative Committee)
y ban Ngân sách và ði u hành: Tên cũ c a y ban Qu n tr và
Ngân sách (BMC) thu c APEC.
Behind the Border Barriers
Các hàng rào sau biên gi i: Là các quy ñ nh, lu t l , chính sách n i
ñ a c a m t n n kinh t và các th ch th c hi n các quy ñ nh, lu t l
và chính sách ñó. Các nhân t này có th thúc ñ y nhưng cũng có th
c n tr ti n trình h i nh p qu c t c a m t n n kinh t . Chúng s có
tác d ng thúc ñ y h i nh p n u chúng ñư c xây d ng và v n hành phù
h p v i tiêu chu n và lu t l qu c t . Ngư c l i, chúng s tr thành
các hàng rào c n ñ i v i thương m i qu c t trong trư ng h p chúng
không phù h p v i tiêu chu n và lu t l qu c t .
Beijing Initiative
Sáng ki n B c Kinh: Là sáng ki n v xây d ng năng l c APEC, do
Trung Qu c và Brunei ñ xu t t i H i ngh c p cao v xây d ng năng
l c (B c Kinh, 5/2001. Sáng ki n này b t ngu n t cam k t c a các
Nhà lãnh ñ o APEC Brunei v tăng g p 3 l n s ngư i s d ng
Internet vào năm 2005 và ph c p Internet cho toàn b ngư i dân
trong khu v c vào năm 2010. H i ngh B c Kinh nh n m nh: xây
d ng năng l c chính là chi n lư c ñ thích ng v i n n kinh t m i và
nh ng thay ñ i nhanh chóng mà n n kinh t m i ñ t ra, ñ ng th i b o
ñ m cho ngư i dân ñư c hư ng nh ng l i ích t các m c tiêu c a
APEC.
Best Practices
Hình m u t t nh t: Là thu t ng thư ng ñư c dùng trong APEC ñ
ch s so sánh v các phương pháp khác nhau mà các n n kinh t
thành viên áp d ng khi ti p c n m t v n ñ ho c tình hình ñ c bi t nào
ñó. M c ñích là chia s kinh nghi m mà các n n kinh t , các cá
nhân/t ch c/ h c vi n ñã ñ t ñư c trong quá trình áp d ng các
phương pháp ñó. Trong ñó, các nhân t y u kém và tr ng i s ñư c
tránh ho c lo i b , còn các phương pháp thành công s ñư c ph bi n
ñ th c hi n như “nh ng hình m u t t nh t” và có th ñư c ñi u ch nh
cho phù h p hơn n u c n thi t.
B
20. 20
TTTMV06-07
BFSG (Business Facilitation Steering Group)
Nhóm ch ñ o v Thu n l i hóa kinh doanh: Là m t trong 4 ti u
nhóm c a Nhóm công tác v Vi n thông và Thông tin (TELWG), ph
trách 4 v n ñ tr ng ñi m c a TELWG. Ba ti u nhóm khác là: Ti u
nhóm ch ñ o v T do hóa, Ti u nhóm ch ñ o v H p tác phát tri n,
Ti u nhóm ch ñ o v Phát tri n ngu n nhân l c. Các ti u nhóm này
có nhi m v ñ xu t, th c hi n và qu n lý các d án và ho t ñ ng ñ
thúc ñ y các m c tiêu chung c a APEC.
Bilateralism
Ch nghĩa song phương: Là nguyên t c d a trên các hi p ñ nh song
phương, ch y u trong lĩnh v c thương m i và tài chính, gi a hai
nư c ho c hai n n kinh t . Các hi p ñ nh thương m i song phương
dành nh ng ưu ñãi thương m i cho các n n kinh t tham gia các hi p
ñ nh ñó mà không nh t thi t dành nh ng ưu ñãi tương t cho các n n
kinh t không tham gia.
Biodiversity
ða d ng sinh h c: Là s bi n ñ i c a các sinh v t t n t i các h
sinh thái trên c n, sinh thái bi n hay th y sinh và các t h p sinh thái
mà chúng sinh t n trong ñó. ða d ng sinh h c bao g m s ña d ng v
loài, gi a các loài và trong m t h sinh thái (theo “Công ư c Liên H p
Qu c v ña d ng sinh h c” (CBD)
Biometrics
Sinh tr c h c: Là công ngh nh n d ng d a trên nh ng ñ c ñi m v
sinh h c c a cơ th như vân tay, võng m c và tròng m t, ki u ñ ng
m ch, kích thư c tay, và ng x c a con ngư i như ch ký, dáng ñi...
ho c h n h p như gi ng nói.... Do nguy cơ ngày càng tăng c a ch
nghĩa kh ng b , v n ñ sinh tr c h c ñư c th o lu n t năm 2004
H i ngh c p B trư ng APEC (AMM). APEC kêu g i các thành viên
tăng cư ng h p tác và khuy n khích áp d ng h th ng Gi y thông
hành ki m tra b ng máy (MRTDs) ñ thay th các gi y thông hành
thông thư ng (n u có th s s d ng sinh tr c h c vào năm 2008), ñáp
ng các tiêu chu n an ninh c a T ch c Hàng không Dân d ng Qu c
t (ICAO).
21. TTTMV06-07
21
Biotechnology
Công ngh sinh h c: Là vi c s d ng th c th s ng ho c s n ph m
c a chúng ñ s n xu t ho c ch t o v t ch t. Các công ngh bao g m
nuôi c y ADN và công ngh lai gi ng. Công ngh sinh h c ñư c các
B trư ng và các Nhà lãnh ñ o ñ c p trong các tuyên b vào năm
2001. APEC kh ng ñ nh t m quan tr ng c a công ngh sinh h c trong
vi c phát tri n kinh t , tăng năng su t nông nghi p, c i thi n ch t
lư ng dinh dư ng, gi m tác ñ ng c a môi trư ng ñ i v i s n xu t
nông nghi p, ñ ng th i cam k t s d ng an toàn nh ng s n ph m công
ngh sinh h c. ð i tho i Chính sách c p cao v Công ngh sinh h c
Nông nghi p (HLPDAB) ñư c t ch c l n ñ u tiên năm 2002 và
ñư c t ch c hàng năm trong khuôn kh các SOM nh m th o lu n các
v n ñ v công ngh sinh h c d a trên các ñ xu t c a khu v c tư
nhân.
BIS (Bank of International Settlement)
Ngân hàng thanh toán qu c t : Là m t t ch c qu c t có nhi m v
thúc ñ y h p tác gi a các ngân hàng trung ương và các ñ nh ch qu c
t khác nh m giám sát và duy trì s n ñ nh tài chính. Các d ch v
ngân hàng c a BIS ñư c cung c p ñ c quy n cho các ngân hàng trung
ương và các t ch c qu c t .
Blue Box
H p xanh da tr i (xanh dương): Ch các bi n pháp tr c p n i ñ a có
ñi u ki n. ðây là thu t ng c a GATT ñư c s d ng trong ñàm phán
thương m i, tương t như ñèn giao thông, ñ phân lo i chính sách
(bao g m h p vàng - amber box, h p xanh da tr i - blue box, h p
xanh lá cây - green box). H p xanh da tr i ch các chính sách b o h
n i ñ a “có ñi u ki n” ñư c ñ ra trong ño n 5, m c 6 c a Hi p ñ nh
Nông nghi p c a GATT năm 1994, trong ñó chính ph tr c p nông
nghi p nhưng ñòi h i nông dân ph i h n ch s n xu t. Hi n t i không
có h n ch ñ i v i vi c s d ng các chính sách này.
BMC (Budget and Management Committee)
y ban Ngân sách và Qu n tr : Là m t trong 4 U ban c a SOM
(bên c nh U ban Thương m i và ð u tư - CTI, U ban Kinh t - EC,
U ban ch ñ o v h p tác kinh t và k thu t - SCE), có ch c năng tư
v n cho SOM v các v n ñ ngân sách, qu n tr và qu n lý d án.
22. 22
TTTMV06-07
Nhi m v chính c a BMC là chu n b ngân sách cho APEC và ñ xu t
vi c thông qua các d án hàng năm c a APEC. BMC cũng ki m soát
và ñánh giá các ho t ñ ng qu n lý d án c a các y ban và các Nhóm
công tác, sau ñó ñ trình báo cáo lên SOM v tính hi u qu c a các d
án này.
Bogor Goals
M c tiêu Bogor: Là m c tiêu c a APEC v t do hoá thương m i và
ñ u tư ñư c xác ñ nh t i H i ngh các Nhà lãnh ñ o APEC Bogor,
Indonesia năm 1994. Theo m c tiêu Bogor, APEC s ph n ñ u ñ t
ñư c thương m i và ñ u tư t do và m c a không mu n hơn năm
2010 ñ i v i các n n kinh t công nghi p phát tri n và năm 2020 ñ i
v i các n n kinh t ñang phát tri n.
Brunei Goals
M c tiêu Brunei: ðư c xác ñ nh t i H i ngh các Nhà lãnh ñ o
APEC Brunei năm 2000. Theo ñó, APEC cam k t th c hi n m t
khung chính sách cho phép ngư i dân thành th , t nh l và nông thôn
có th ti p c n v i thông tin và d ch v ñư c cung c p trên m ng vào
năm 2010. Bư c ñi ñ u tiên là tăng g p ba l n s ngư i truy c p
Internet trong khu v c APEC vào năm 2005.
B2B (Business-to-Business)
Liên h gi a các doanh nhân: là giao d ch ñi n t gi a các doanh
nhân, các ñ i tác thương m i thông qua h th ng m ng máy tính ñi n
t .
Busan Roadmap
L trình Busan: Năm 2005, trên cơ s k t qu ki m ñi m 10 năm
(1994-2005) ti n trình th c hi n m c tiêu Bogor c a APEC v m t
n n thương m i và ñ u tư t do và m c a trong khu v c châu Á –
Thái Bình Dương, APEC ñã ñ ra L trình Busan nh m thúc ñ y vi c
hoàn thành m c tiêu này vào năm 2010 ñ i v i các n n kinh t thành
viên phát tri n và năm 2020 ñ i v i các thành viên ñang phát tri n. L
trình này ñư c các Nhà lãnh ñ o APEC thông qua t i H i ngh
Busan, Hàn Qu c (11/2005), g m 6 y u t ch y u: 1) ng h h
23. TTTMV06-07
23
th ng thương m i ña phương; 2) Tăng cư ng các hành ñ ng chung và
c a t ng n n kinh t thành viên; 3) Thúc ñ y các hi p ñ nh thương
m i t do song phương và khu v c; 4) Chương trình ngh s Busan v
kinh doanh; 5) Ti p c n chi n lư c ñ i v i v n ñ xây d ng năng l c;
và 6) Áp d ng phương th c thí ñi m (“sáng ki n ngư i tìm ñư ng”)
trong vi c thúc ñ y t do hoá, thu n l i hoá thương m i và ñ u tư.
24. 24
TTTMV06-07
Cairns Group
Nhóm Cairns: Là t ch c c a m t s nư c xu t kh u lương th c, ng
h t do hóa thương m i các s n ph m nông nghi p. Nhóm ñư c
thành l p năm 1986 Cairns, Australia trư c khi vòng ñàm phán
Uruguay c a WTO ñư c tri n khai. Các thành viên hi n nay g m 17
nư c, chi m t i 1/3 xu t kh u nông s n c a th gi i: Argentina,
Australia, Bolivia, Brazil, Canada, Chile, Colombia, Costa Rica,
Guatemala, Indonesia, Malaysia, New Zealand, Paraguay, Philippines,
Nam Phi, Thái Lan và Uruguay.
CAIRNS Initiatives (Comprehensive Action Initiative
Recognizing the Need for Strengthening the APEC Energy
Security Initiative)
Sáng ki n CAIRNS: ðư c các B trư ng thông qua t i h i ngh
AMM 2004, v i tên g i ñ y ñ là: “Sáng ki n hành ñ ng toàn di n v
thúc ñ y Sáng ki n an ninh năng lư ng APEC – vì an ninh năng
lư ng, phát tri n b n v ng và th nh vư ng chung”. M c ñích c a
CAIRNS là nh m tăng cư ng s minh b ch c a d li u, c i thi n kh
năng ñáp ng kh n c p v năng lư ng, thúc ñ y ñ u tư năng lư ng, s
d ng hi u qu năng lư ng, phát tri n các năng lư ng thay th và năng
lư ng tái sinh, tăng cư ng s ñóng góp c a năng lư ng ñ i v i phát
tri n b n v ng và xóa ñói gi m nghèo.
CAPERS (Customs Asia – Pacific Enforcement Reporting
System)
H th ng báo cáo th c thi h i quan châu Á – Thái Bình Dương:
Là m t h th ng thông tin an toàn cho các cơ quan h i quan d a trên
m ng Internet. H th ng này ñang ñư c ti p t c m r ng. Hi n nay ñã
có 15 cơ quan h i quan s d ng m ng thông tin này bên c nh 3 thành
viên thư ng tr c c a U ban ch ñ o là Australia, New Zealand và
M . 13 cơ quan h i quan khác ñã ñư c m i tham gia và ñang trong
quá trình rà soát l i B n tho thu n s ký k t. Ch y u các nư c thu c
châu ð i Dương ñư c m i tham gia nhưng U ban ch ñ o có k
ho ch m i thêm c các cơ quan h i quan c a các nư c châu Á tham
gia trong th i gian t i.
C
25. TTTMV06-07
25
CAP (Collective Action Plan)
Chương trình hành ñ ng chung: ðư c xây d ng năm 1996
Manila, Philippines trong khuôn kh K ho ch hành ñ ng Manila
(MAPA). CAP xác ñ nh các ho t ñ ng chung c a t t c các n n kinh
t APEC ñư c tri n khai trong 15 lĩnh v c c a Chương trình ngh s
Osaka (OAA) và tương t như Chương trình hành ñ ng riêng c a n n
kinh t (IAP). ðó là: thu quan, phi thu quan, d ch v , ñ u tư, tiêu
chu n và ch ng nh n h p chu n, th t c h i quan, quy n s h u trí
tu , chính sách c nh tranh, mua s m c a chính ph , phi ch ñ nh hóa,
quy t c xu t x , gi i quy t tranh ch p, s lưu chuy n c a doanh nhân,
th c thi các k t qu Vòng Uruguay, thu th p và phân tích thông tin.
CBN (Capacity Building Network)
M ng lư i xây d ng năng l c APEC: ðư c thành l p tháng 7/2002
nh m tăng cư ng hi u qu c a vi c xây d ng năng l c trong h th ng
an sinh xã h i. Nhi m v c a CBN là th c hi n các ñ xu t v an sinh
xã h i c a các B trư ng Tài chính và Nhóm công tác v Phát tri n
ngu n nhân l c (HRDWG) thông qua vi c ti n hành kh o sát nghiên
c u v các h th ng an sinh xã h i. Phương th c ho t ñ ng c a CBN
là trao ñ i thông tin, phát tri n và nghiên c u ph i h p, t ch c các
cu c h i th o cho các cơ quan, các h c vi n và các t ch c qu c t
liên quan.
CDSG (Chemical Dialogue Steering Group)
Nhóm ch ñ o ð i tho i v hóa ch t: CDSG ti n hành cu c h p l n
ñ u tiên vào tháng 8/2001 thành ph ð i Liên, Trung Qu c. CDSG
có nhi m v h tr các ho t ñ ng c a Di n ñàn ð i tho i c a APEC
trong lĩnh v c hóa ch t.
CEO Summit
H i ngh Thư ng ñ nh các Nhà lãnh ñ o Doanh nghi p: ðư c t
ch c l n ñ u tiên vào năm 1996 Philippines bên l H i ngh các Nhà
lãnh ñ o kinh t APEC (AELM). CEO là m t s ki n quan tr ng di n
ra hàng năm trong Tu n l H i ngh AELM. T i h i ngh CEO, các
nhà lãnh ñ o doanh nghi p khu v c châu Á – Thái Bình Dương có
cơ h i ti p xúc v i các Nhà lãnh ñ o kinh t c a APEC, các nhà kinh
t , các nhà ho ch ñ nh chính sách và gi i doanh nhân ñ th o lu n v
các v n ñ kinh t , thương m i có liên quan trong khu v c. H i ngh
thư ng ñ nh CEO năm 2006 ñư c t ch c t i Hà N i bên l H i ngh
các Nhà lãnh ñ o kinh t APEC (AELM) t ngày 17-19/11/2006.
26. 26
TTTMV06-07
CERTs (Computer Emergency Response Teams)
Nhóm ng phó v i s c máy tính: S c m ng thông tin ñi n t là
nguy cơ l n ñ i v i cơ s h t ng ñi n toán, s phát tri n kinh t và
môi trư ng thương m i trong khu v c APEC. M ng thông tin ñi n t ,
ñ c bi t là các d ch v m ng, có th b phá ho i b ng nhi u lo i vi
khu n, siêu vi khu n, virus trojan (virus phá ho i d li u)... Do ñó,
CERTs ñư c xây d ng như m t h th ng phòng ch ng và c nh báo
s m s c m ng và t i ph m m ng trong khu v c, có nhi m v hư ng
d n và tư v n cho các thành viên APEC v ng phó v i s c m ng
thông tin ñi n t .
CFPN (Cultural Focal Point Network)
M ng lư i Các ñ u m i v Văn hóa: ðư c thành l p tháng 3/2005
t i H i ngh các quan ch c cao c p APEC (SOM), Seoul, Hàn Qu c.
Nhi m v c a CFPN là tăng cư ng hi u bi t l n nhau gi a các công
dân trong khu v c thông qua trao ñ i văn hóa, t ng h p và chia s
kinh nghi m v trao ñ i văn hóa, trao ñ i thông tin văn hóa gi a các
chuyên gia, ki n ngh nh ng phương pháp ñ xây d ng Ý th c c ng
ñ ng trong khu v c châu Á – Thái Bình Dương. ð u m i v văn hoá
c a Vi t Nam là B Văn hoá Thông tin.
Chemical Dialogue
ð i tho i v Hóa ch t: Là m t trong nh ng sáng ki n trong khuôn
kh c a chương trình T nguy n t do hóa s m m t s lĩnh v c
(EVSL) c a APEC. Di n ñàn ñ i tho i hóa ch t ñư c t ch c l n ñ u
tiên Mexico năm 2002. M c ñích c a Di n ñàn là tăng cư ng s
hi u bi t l n nhau gi a chính ph và khu v c tư nhân trong vi c ho ch
ñ nh chính sách và thúc ñ y năng l c c nh tranh c a ngành công
nghi p hóa ch t.
CIME - OECD (Committee on International Investment and
Multinational Enterprises)
y ban v ð u tư qu c t và Công ty ña qu c gia (thu c T ch c
h p tác và phát tri n OECD): CIME ñư c OECD thành l p năm 1995,
có nhi m v nghiên c u vi c xây d ng b lu t ng x c a các công ty
ña qu c gia (MNE) nh m b o v các MNE trư c s phân bi t ñ i x .
Tháng 4/2004, H i ñ ng OECD ñã sáp nh p CIME v i CMIT và
thành l p y ban ð u tư.
27. TTTMV06-07
27
CMI (Chiang Mai Initiative)
Sáng ki n Chiang Mai : ðư c các nư c « ASEAN+3 » (g m 10
nư c ASEAN và Trung Qu c, Nh t B n và Hàn Qu c) thông qua vào
tháng 5/2000 nh m m r ng các hi p ñ nh hoán ñ i hi n hành c a
ASEAN (ASA) và xây d ng m t m ng lư i hi p ñ nh hoán ñ i song
phương (BSA) gi a các nư c ASEAN+3. Hi n nay ñã có 16 BSA
ñư c ký k t trong khuôn kh CMI v i tr giá 36,5 t USD.
COA (APEC Course of Action on Fighting Corruption and
Ensuring Transparency)
Chương trình hành ñ ng v Ch ng tham nhũng và B o ñ m s
minh b ch: T i AELM 2004 Chile, các Nhà lãnh ñ o ñã nh t trí coi
tham nhũng là m i ñe d a nghiêm tr ng ñ i v i qu n lý nhà nư c và
ñ u tư. ð phát tri n tuyên b Bangkok v ch ng tham nhũng, các
Nhà lãnh ñ o ñã thông qua “Cam k t Santiago v ch ng tham nhũng
và ñ m b o minh b ch” và “Chương trình hành ñ ng v ch ng tham
nhũng và ñ m b o minh b ch” (COA). Chương trình này g m các n i
dung: ti n hành nh ng bi n pháp thích h p ñ phê chu n, ti p c n và
th c hi n Công ư c c a Liên h p qu c v ch ng tham nhũng
(UNCAC); thúc ñ y các bi n pháp ch ng tham nhũng và ñ m b o
minh b ch; không bao che cho các quan ch c và cá nhân tham nhũng
c a công; ch ng tham nhũng c khu v c công và khu v c tư nhân;
tăng cư ng quan h gi a tư nhân và khu v c nhà nư c; th c hi n các
hành ñ ng c th trong Tuyên b “T Santiago ñ n Seoul”.
Competition Policy
Chính sách c nh tranh: Là m t khái ni m trong kinh doanh qu c t .
Chính sách c nh tranh có m c ñích b o ñ m s c nh tranh trên th
trư ng không b h n ch theo hư ng gây thi t h i cho xã h i. Vi c ban
hành và th c thi lu t c nh tranh và các quy ñ nh thúc ñ y c nh tranh
có tác d ng giúp nâng cao tính hi u qu , s tăng trư ng và n ñ nh
c a n n kinh t . APEC ñã ban hành các nguyên t c sau v chính sách
c nh tranh: a) Không phân bi t ñ i x gi a các th c th kinh t trong
cùng hoàn c nh; b) B o ñ m tính toàn di n; c) Công khai minh b ch
trong vi c ban hành chính sách, lu t l và vi c th c hi n chúng; d)
Tính trách nhi m, theo ñó các nhà ch c trách trong nư c ph i ch u
trách nhi m rõ ràng ñ i v i vi c th c thi c nh tranh và b o ñ m hi u
qu trong vi c xây d ng chính sách, lu t l và th c thi chúng.
28. 28
TTTMV06-07
Comprehensive Strategy on IPR in APEC
Chi n lư c toàn di n v quy n s h u trí tu trong APEC: T i
AMM 15 (Thái Lan, 2003), các B trư ng nh t trí coi vi c qu n lý t t
v n ñ quy n s h u trí tu (IPR) là ñi u ki n c n thi t ñ xây d ng
n n kinh t tri th c. Do ñó, các B trư ng ñã thành l p Trung tâm tư
v n IPR và thông qua “Chi n lư c toàn di n v IPR trong APEC”
nh m tăng cư ng b o v , thi hành và t o ñi u ki n th c thi quy n s
h u trí tu trong APEC.
Consensus
Nguyên t c ð ng thu n: Là m t trong nh ng nguyên t c quan tr ng
nh t c a h p tác APEC mà trong Tuyên b Seoul (1991) ñã nêu rõ, là
d a trên “Cam k t v s ñ i tho i công khai và xây d ng s ñ ng
thu n, bình ñ ng, tôn tr ng quan ñi m c a t t c các thành viên tham
gia”. Khác v i ho t ñ ng trong WTO/GATT, APEC quy t ñ nh các
v n ñ d a trên cơ s ñ ng thu n. T t c các h i ngh , t H i ngh các
Nhà lãnh ñ o Kinh t (AELM) ñ n h i ngh c p B trư ng hay c p
chuyên viên ñ u mang tính ch t tham v n và không chính th c.Theo
ñó, các thành viên không tham gia thương lư ng ho c m c c ñ ñ t
t i nh ng quy t ñ nh có tính ràng bu c. Toàn b quy t ñ nh c a các
Nhà lãnh ñ o Kinh t , các B trư ng ñư c ñưa ra trong Tuyên b
chung, ph n ánh ý chí c a t t c các thành viên.
Convenor
Ch t ch: T dùng ñ ch ngư i ñ ng ñ u m t nhóm (hay ti u ban)
tr c thu c y ban Thương m i và ð u tư (CTI). C n phân bi t
Convenor (Ch t ch ti u ban ho c nhóm) v i Lead Shepherd (Trư ng
nhóm) – t dùng ñ ch ngư i ñ ng ñ u m t Nhóm Công tác
(Working Group) tr c thu c U ban Ch ñ o c a H i ngh các quan
ch c cao c p (SOM) v ECOTECH (SCE).
29. TTTMV06-07
29
Convention on Cybercrime
Công ư c v T i ph m trên m ng thông tin ñi n t : Là Công ư c
c a H i ñ ng Châu Âu v phòng ch ng t i ph m trên m ng thông tin
ñi n t (các thành viên EU ñã phê chu n Công ư c này năm 2001).
Các nư c không ph i là thành viên có th xem xét kh năng gia nh p
Công ư c này. T i AMM, Chile (11/2004), các B trư ng APEC ñã
nh t trí tăng cư ng n l c ch ng t i ph m trên m ng thông tin ñi n t
trên cơ s ban hành các h th ng lu t pháp phù h p v i các quy ñ nh
c a các công c pháp lý qu c t , bao g m Công ư c v t i ph m m ng
(2001) và các Ngh quy t c a ð i h i ñ ng Liên h p qu c có liên
quan.
Counter-Terrorism Statement
Tuyên b v ch ng kh ng b : T i AELM l n th 9 (Thư ng H i,
11/2001), các Nhà lãnh ñ o ra “Tuyên b v ch ng kh ng b ” ñ bày
t s công ph n c a các n n kinh t trong khu v c trư c s ki n
kh ng b ngày 11/9/2001 t i M . Các Nhà lãnh ñ o lên án m nh m
hành ñ ng kh ng b và quy t tâm ñ y m nh h p tác ch ng kh ng b
thông qua vi c tăng cư ng các bi n pháp ki m soát tài chính, an ninh
năng lư ng, an ninh hàng không và hàng h i, b o v nh ng ngành
công nghi p tr ng y u, xây d ng m ng lư i h i quan liên k t ñi n t ,
xây d ng h th ng h sơ ñi n t , tăng cư ng xây d ng năng l c và
h p tác kinh t và k thu t…
CPC (Common Policy Concepts)
Khái ni m chính sách chung: ñư c nêu trong Ph n II c a Chương
trình Hành ñ ng Osaka 1995, bao g m các m c ñích, nguyên t c cơ
b n và nh ng ưu tiên trong t ng lĩnh v c h p tác kinh t và k thu t
c th c a APEC. Các n n kinh t APEC th a nh n r ng, do tính ch t
ña d ng c a khu v c châu Á-Thái Bình Dương, các khái ni m chính
sách chung s ph c v cho vi c: a) Ch ñ o các ho t ñ ng ph i h p;
và b) Thông báo s phát tri n c a các chính sách ho c ho t ñ ng c a
m i n n kinh t APEC.
CPDG (Competition Policy and Deregulation Group)
Nhóm chính sách c nh tranh và phi ñi u ti t: ð tăng cư ng môi
trư ng c nh tranh trong khu v c, t tháng 11/1994, CTI ñã ti n hành
nghiên c u các v n ñ v c nh tranh, ñ c bi t chính sách và lu t l
c nh tranh c a các n n kinh t trong khu v c, tác ñ ng c a chúng t i
thương m i và ñ u tư trong APEC. Năm 1996, chương trình công tác
30. 30
TTTMV06-07
v chính sách c nh tranh và phi ch ñ nh hóa ñư c xây d ng trong
Chương trình hành ñ ng Osaka (OAA). Năm 1999, APEC thông qua
Các nguyên t c nh m tăng cư ng c nh tranh và c i cách lu t pháp.
Năm 2002, CPDG ñư c thành l p ñ ph trách v n ñ này v i m c
ñích thúc ñ y ñ i tho i, trao ñ i thông tin, thu th p, phân tích, chia s
kinh nghi m trong ho ch ñ nh và thi hành các chính sách, lu t l c nh
tranh và m i quan h qua l i v i các chính sách khác có liên quan ñ n
v n ñ ch ñ nh hóa trong thương m i và ñ u tư. CPDG cũng xác ñ nh
nh ng lĩnh v c h p tác kinh t và k thu t quan tr ng gi a các thành
viên. CPDG h p m i năm 1 l n trong khuôn kh CTI 2.
Credit Guarantee
B o lãnh tín d ng: Là hình th c h tr tài chính cho các doanh
nghi p, theo ñó doanh nghi p s ñư c c p m t kho n b o lãnh t bên
th 3 (thư ng là qu b o lãnh tín d ng) ñ có ñ ñi u ki n vay v n
ngân hàng. B o lãnh tín d ng thư ng ñư c s d ng trong các trư ng
h p có s s t gi m lòng tin c a khách hàng trên th trư ng nh m h n
ch r i ro cho doanh nghi p.
CSI (Container Security Initiative)
Sáng ki n an ninh công-ten-nơ: Là chương trình tăng cư ng an ninh
cho hàng hóa ñư c v n chuy n b ng công-ten-nơ t các nư c trên th
gi i ñ n M . ðây là sáng ki n c a M ñư c ñ ra vào tháng 1/2002,
sau s ki nkh ng b 11/9/2001, ñ ñ i phó v i nguy cơ ch nghĩa
kh ng b ñ i v i v n t i công-ten-nơ. Thông qua CSI, các công-ten-
nơ hàng h i s ñư c nh n d ng và ki m tra các c ng nư c ngoài
trư c khi ñ n M . Tính ñ n tháng 10/2005 ñã có 22 c ng qu c t
(thu c châu M , Á, Phi, Âu) ho t ñ ng trong h th ng CSI.
CSOM (Concluding Senior Officials’ Meeting)
H i ngh T ng k t c a các Quan ch c cao c p: CSOM là h i ngh
l n th 4 c a H i ngh các quan ch c cao c p trong 1 năm, di n ra
trư c th m H i ngh liên B trư ng Ngo i giao-Kinh t (AMM) và
h i ngh các Nhà lãnh ñ o APEC, nh m t ng k t nh ng ho t ñ ng ñã
di n ra trong năm, gi i quy t các v n ñ t n ñ ng, t ng k t các k t qu
d ki n ñ t ñư c và các khuy n ngh c a các di n ñàn ñ trình lên H i
ngh B trư ng (AMM) và H i ngh các Nhà lãnh ñ o Kinh t
(AELM).
31. TTTMV06-07
31
CTAG (G8) Counter-Terrorism Action Group
Nhóm hành ñ ng ch ng kh ng b (c a T ch c G8): ðư c thành
l p tháng 6/2003 ñ xây d ng ý chí chính tr và h tr xây d ng năng
l c v ch ng kh ng b khi c n tih t. CTAG cũng giúp y ban ch ng
kh ng b c a Liên h p qu c thúc ñ y vi c th c hi n Ngh quy t 1373
c a H i ñ ng B o an Liên h p qu c.
CTAPs (Counter-Terrorism Action Plans)
Các chương trình hành ñ ng v ch ng kh ng b c a APEC: ðư c
xây d ng trên cơ s “Tuyên b v ch ng kh ng b và thúc ñ y tăng
trư ng” c a các Nhà lãnh ñ o APEC năm 2002 và các ho t ñ ng có
liên quan ñ n an ninh trong các di n ñàn APEC. M i CTAP là m t
b n danh sách các bi n pháp ch ng kh ng b c a t ng n n kinh t
thành viên nh m ñ t ñư c nh ng m c tiêu ñ t ra trong Sáng ki n an
ninh thương m i (STAR). ðó là các bi n pháp b o v hàng hóa, b o
v hành khách quá c nh, b o v tàu thuy n trên các h i trình qu c t
ho c trong hàng không dân d ng qu c t ; các bi n pháp ngăn ch n tài
chính cho ch nghĩa kh ng b ; thúc ñ y an ninh m ng; an ninh năng
lư ng; b o v s c kh e c ng ñ ng.
CTC (UN Security Council Counter-Terrorism Committee)
y ban ch ng Kh ng b c a H i ñ ng B o an Liên H p Qu c:
Ngày 28/9/2001, theo chương 7 c a Hi n chương Liên h p qu c, H i
ñ ng B o an ñã thông qua Ngh quy t 1373 (2001) lên án hành ñ ng
t n công kh ng b vào nư c M 11/9/2001 và bày t quy t tâm ngăn
ch n các hành ñ ng này. Theo Ngh quy t 1373, y ban ch ng kh ng
b (CTC) ñư c thành l p nh m giám sát vi c th c hi n ngh quy t
này, ñ ng th i tăng cư ng năng l c ch ng kh ng b c a các thành
viên. CTC không có trách nhi m tr ng ph t ch nghĩa kh ng b và
cũng không có danh sách các t ch c hay cá nhân là kh ng b .
CTI (Committee on Trade and Investment)
y ban Thương m i và ð u tư: ðư c thành l p năm 1993 trên cơ s
c a “Tuyên b v Chương trình Công tác Thương m i và ð u tư”
nh m tăng cư ng ho t ñ ng kinh t và thúc ñ y s lưu chuy n hàng
hóa và d ch v gi a các n n kinh t thành viên APEC. V i tư cách là
cơ quan ñi u ph i c a APEC trong lĩnh v c t do hóa, thu n l i hóa
thương m i và ñ u tư, CTI giám sát 11 ti u ban APEC th c hi n các
lĩnh v c h p tác quy ñ nh trong Chương trình Hành ñ ng Osaka
(OAA).
32. 32
TTTMV06-07
CTTF (Counter-Terrorism Task Force)
Nhóm ñ c trách v Ch ng ch nghĩa kh ng b : ðư c các quan
ch c cao c p APEC (SOM) thành l p tháng 2/2003. Nhóm có nhi m
v h tr các n n kinh t thành viên nh n ñ nh và ñánh giá các yêu
c u v ch ng ch nghĩa kh ng b , ph i h p ho t ñ ng xây d ng năng
l c và tr giúp k thu t, h p tác v i các t ch c qu c t và khu v c
cũng như tăng cư ng h p tác gi a các di n ñàn APEC trong v n ñ
ch ng kh ng b .
Cybersecurity
An ninh m ng thông tin ñi n t : An ninh m ng thông tin ñi n t là
vi c b o v , ngăn ch n thi t h i và ph c h i h th ng máy tính, các
d ch v , h th ng liên l c ñi n t và liên l c h u tuy n, bao g m c
nh ng thông tin lưu tr trong các h th ng ñó; ñ m b o tính s n sàng,
ñ y ñ , ñúng ñ n, ñáng tin c y và d truy c p c a thông tin. APEC ñã
thông qua Chi n lư c An ninh m ng APEC, trong ñó có các bi n pháp
t ng th ñ b o v doanh nhân và ngư i s d ng m ng trư c t i ph m
m ng, tăng cư ng lòng tin c a ngư i s d ng trong thương m i ñi n
t . Các thành viên hi n ñang xây d ng lu t v an ninh m ng phù h p
v i Ngh quy t 55/63 (2000) và Công ư c v T i ph m m ng (2001)
c a ð i H i ñ ng Liên h p qu c. “Sáng ki n cơ s pháp lý v an ninh
m ng” và “D án xây d ng năng l c thi hành pháp lu t” c a TEL s
h tr cho vi c áp d ng nh ng lu t l m i này.
33. TTTMV06-07
33
DCSG (Development Cooperation Steering Group)
Nhóm Ch ñ o v H p tác phát tri n: Là m t trong 4 ti u nhóm c a
Nhóm công tác v Vi n thông và Thông tin (TELWG), ph trách 4
v n ñ tr ng ñi m c a TELWG. Ba ti u nhóm còn l i là: Nhóm ch
ñ o v T do hóa, Nhóm ch ñ o v Thu n l i hóa doanh nghi p và
Nhóm ch ñ o v Phát tri n ngu n nhân l c. Các nhóm này có nhi m
v ñ xu t, th c hi n và qu n lý các d án và ho t ñ ng ñ thúc ñ y
các m c tiêu chung c a APEC.
DDA (Doha Development Agenda)
Chương trình Ngh s Phát tri n Doha (Vòng ñàm phán Doha c a
WTO): ðư c kh i ñ ng tháng 11/2001 t i H i ngh B trư ng WTO
l n th 4 t i Doha, Qatar. Các thành viên ti n hành ñàm phán v nông
nghi p và d ch v nh m d b nh ng hàng rào thu quan và phi thu
quan ñ h tr cho xu t kh u c a các nư c ñang phát tri n. Chính vì
v y, vòng ñàm phàn này có tên g i “chương trình ngh s phát tri n”.
Tuy nhiên, ñàm phán ñ v sau ñó 2 năm t i Cancun, Mehico do
nh ng b t ñ ng gi a các nư c phát tri n và ñang phát tri n v v n ñ
tr c p nông nghi p. M c tiêu k t thúc vòng Doha vào 1/1/2005
không th c hi n ñư c và ph i lùi sang cu i 2006. H i ngh B trư ng
WTO l n th 6 t i H ng Công (12/2005) ñã nh t trí xoá b toàn b tr
c p nông nghi p vào năm 2013, n ñ nh th i h n 30/4/2006 ñ các
nư c ñưa ra th th c c t gi m thu nh p kh u và th i h n tháng
10/2006 ñ ñưa ra các ñ xu t v m c a th trư ng d ch v . Hi n nay,
vi c thúc ñ y s thành công c a vòng Doha v n là m t ưu tiên quan
tr ng c a APEC.
DED (Deputy Executive Director)
Phó Giám ñ c ði u hành Ban Thư ký APEC: Do n n kinh t thành
viên s gi ch c Ch t ch APEC vào năm ti p theo b nhi m. ðây là
quan ch c c a Chính ph mang hàm ð i s . Cũng như v trí Giám ñ c
ði u hành Ban Thư ký APEC (ED), v trí này thay ñ i luân phiên
hàng năm.
D
34. 34
TTTMV06-07
Derbez’s Text
Tuyên b Derbez: T i H i ngh B trư ng WTO t i Cancun (Mehico,
13/9/2003), B trư ng Ngo i giao Mexico Louis Ernesto Derbez, Ch
t ch h i ngh , ñã trình bày m t Tuyên b sơ th o c a H i ngh B
trư ng - ñư c g i không chính th c là Tuyên b Derbez. Tuyên b
này bao g m các v n ñ nông nghi p, ti p c n th trư ng phi nông
nghi p, các v n ñ v phát tri n, v n ñ “Singapore”, sáng ki n v
bông và các v n ñ khác. Tuy nhiên, Tuyên b này không ñư c s
nh t trí c a các B trư ng và Vòng ñàm phán Doha th t b i. T i
AMM Thái Lan, tháng 10/2003, các B trư ng APEC ñã kêu g i
các thành viên WTO kh i ñ ng l i quá trình ñàm phán trên cơ s
tuyên b Derbez.
Derivatives
Các s n ph m phái sinh: Là các công c tài chính mà b n thân
không có giá tr th c ch t nhưng ñ i di n cho giá tr c a các v t ch t
khác. Công c này có nhi u r i ro do nó ñ i di n cho nh ng v t có th
bi n ñ ng giá b t thư ng: như ngo i t , b t mỳ, c phi u, trái phi u
chính ph . Các s n ph m phái sinh có 2 d ng chính: a) h p ñ ng v
hàng hóa bán giao sau m t giá nh t ñ nh; và b) quy n mua bán c
ph n trong ñó m t bên có th mua ho c bán cho bên khác v i giá ñ nh
trư c.
Digital Economy
N n kinh t k thu t s : Là n n kinh t phát tri n d a trên s ng
d ng công ngh thông tin. T i H i ngh các Nhà lãnh ñ o Kinh t
APEC (AELM) Mexico (11/2002), các Nhà lãnh ñ o ñã ra “Tuyên
b v Th c hi n các chính sách c a APEC v thương m i và kinh t
k thu t s ”.
DLO (Delegation Liaison Officer)
Liên l c viên phái ñoàn: T i các h i ngh SOM và H i ngh B
trư ng, n n kinh t ch nhà thư ng b trí các cán b liên l c (DLO)
làm nhi m v giao ti p chính gi a n n kinh t ch nhà APEC và các
phái ñoàn ñ n d h i ngh . Liên l c viên có nhi m v ph c v Trư ng
ñoàn, ñ ng th i giúp ñoàn v các thông tin liên quan ñ n vi c ñăng ký
ñ i bi u, cung c p B n hư ng d n v chương trình và các tài li u
khác, thông báo cho các thành viên trong ñoàn B trư ng v các th
t c hành chính và l tân.
35. TTTMV06-07
35
EAP (ECOTECH Action Plan)
Chương trình Hành ñ ng v H p tác Kinh t và K thu t: EAP
ñư c tri n khai v i m c ñích giám sát m t cách hi u qu các ho t
ñ ng ECOTECH, xác ñ nh các hình m u t t nh t, khuy n khích vi c
t nguy n ñóng góp cho các ho t ñ ng ECOTECH nh m ñ t ñư c các
m c tiêu ñ ra trong Ph n Hai c a OAA. ðư c các n n kinh t ñ
trình trên cơ s t nguy n, EAP có tác d ng tăng cư ng nh hư ng và
v trí c a các ho t ñ ng h p tác kinh t - k thu t, t o ñi u ki n thu n
l i cho vi c xây d ng m t chương trình ngh s có tr ng tâm hơn và
v i cư ng ñ cao hơn.
e-APEC Strategy
Chi n lư c APEC ñi n t : ðư c các Nhà lãnh ñ o thông qua t i H i
ngh AELM l n th 13 Thư ng H i (11/2001), trong ñó xác ñ nh
m t môi trư ng pháp lý c n thi t, các hành ñ ng và m c tiêu c th
d a trên n l c hi n th i c a APEC. Chương trình hành ñ ng c a e-
APEC bao g m vi c t o ra m t môi trư ng thu n l i ñ thúc ñ y cơ
c u th trư ng và các th ch ; tăng cư ng ñ u tư và phát tri n cơ s h
t ng, công ngh cho các giao d ch trên m ng; thúc ñ y kinh doanh và
phát tri n ngu n nhân l c.
EBN (Energy Business Network)
M ng lư i doanh nhân v năng lư ng: ðư c Nhóm công tác v
năng lư ng (EWG) thành l p năm 1999 nh m tăng cư ng s ñóng góp
c a gi i doanh nhân vào ho t ñ ng c a EWG. Các ñ i di n c a EBN
ñư c m i tham d các h i ngh c a EWG. Thông qua EWG, các
doanh nhân EBN ñóng góp ý ki n v các v n ñ năng lư ng tr ng y u
c a APEC, t ñó góp ph n thúc ñ y m c tiêu chung c a APEC.
EC (Economic Committee)
y ban Kinh t : ðư c thành l p năm 1994, EC có nhi m v nghiên
c u và phân tích các chi u hư ng và các v n ñ kinh t tr ng y u có
tác ñ ng ñ n khu v c và l ch trình t do hóa, thu n l i hóa thương m i
và ñ u tư và h p tác kinh t -k thu t c a APEC. T năm 2005, EC t p
trung thêm vào n i dung nghiên c u v c i cách cơ c u trong APEC.
E
36. 36
TTTMV06-07
Economic Needs Test
Các bi n pháp ki m tra nhu c u kinh t : Là các bi n pháp ki m tra
nhu c u kinh t ho c tương t ñư c ti n hành ñ ñi u ti t vi c ti p c n
th trư ng trong thương m i qu c t , ch ng h n như: ki m tra s lư ng
ngư i cung c p d ch v , giá tr giao d ch d ch v , s lư ng ho t ñ ng
d ch v và t nhiên nhân. Các bi n pháp này ñã ñư c xác ñ nh là t o
ra các hàng rào c n tr thương m i trong ñi u 16 thu c Hi p ñ nh
chung v thương m i d ch v (GATS) c a WTO.
Economy
N n kinh t : Thu t ng dùng ñ ch “N n kinh t thành viên APEC”.
Các thành viên c a APEC ñư c g i là các n n kinh t ho c thành
viên, ch không g i là các nư c hay các qu c gia. ði u này là do
APEC k t n p c các thành viên không ph i là m t qu c gia có ch
quy n mà ch là m t th c th kinh t như ðài Loan (trong APEC ñư c
g i là “ðài B c, Trung Qu c”) và H ng Công (ñư c g i là “H ng
Công, Trung Qu c”).
ECOTECH (Economic and Technical Cooperation)
H p tác Kinh t và K thu t: Là m t trong ba tr c t h p tác c a
APEC. ECOTECH bao g m nhi u ho t ñ ng xây d ng năng l c và
chia s thông tin do các di n ñàn/nhóm công tác c a APEC ti n hành.
M c ñích c a các ho t ñ ng này là t o ñi u ki n cho các thành viên –
ñ c bi t là các thành viên ñang phát tri n – ñư c hư ng l i t ti n
trình t do hóa, ñ ng th i gi m kho ng cách gi a các n n kinh t h t
s c ña d ng trong khu v c APEC. Các B trư ng APEC ñã xác ñ nh
ECOTECH c n t p trung vào 6 lĩnh v c ưu tiên sau: phát tri n ngu n
l c con ngư i; phát tri n các th trư ng v n hi u qu , an toàn và n
ñ nh; tăng cư ng cơ s h t ng kinh t ; khai thác công ngh cho tương
lai; b o v ch t lư ng s ng thông qua tăng trư ng lành m nh có tính
ñ n y u t môi trư ng; phát tri n và tăng cư ng s năng ñ ng c a các
doanh nghi p v a và nh .
ECOTECH Information Exchange
Di n ñàn trao ñ i thông tin tr c tuy n ECOTECH: Là m t di n
ñàn không chính th c ñư c l p tháng 11/2000 trên m ng thông tin
ñi n t nh m chia s thông tin và kinh nghi m v ECOTECH. Di n
ñàn này thu hút s tham gia c a các cán b và t t c công chúng trong
C ng ñ ng h p tác kinh t và k thu t. Công chúng có th theo dõi
37. TTTMV06-07
37
E
các cu c th o lu n và nghiên c u v các ñ tài ñư c ñăng t i trên di n
ñàn. Tuy nhiên, ch có nh ng ngư i ñã ñăng ký tư cách thành viên
m i có th g i bình lu n lên di n ñàn, ñ xu t m t ch ñ m i hay
nghiên c u các v n ñ khác. Di n ñàn này hi n ñã ng ng ho t ñ ng.
ECOTECH Weightings Matrix
H th ng các bi u b ng v ñánh giá ho t ñ ng Ecotech: ðư c y
ban H p tác kinh t - k thu t (SCE) xây d ng năm 1999 ñ giúp các
di n ñàn APEC cũng như y ban Ngân sách và Qu n tr (BMC) ñánh
giá ch t lư ng c a các d án ECOTECH và hi u rõ hơn giá tr c a các
chương trình ho t ñ ng t ng th c a ECOTECH trong APEC. H
th ng này hi n ñã ñư c thay th b ng Khuôn kh ñánh giá ch t lư ng
(QAF) c a SCE ñư c thông qua t i AMM Chile, tháng 11/2004.
ECSG (E-Commerce Steering Group)
Nhóm Ch ñ o v Thương m i ði n t : ðư c SOM thành l p tháng
2/1999, có trách nhi m ñi u ph i các ho t ñ ng thương m i ñi n t
c a APEC trên cơ s các nguyên t c ñư c xác ñ nh trong Hư ng d n
hành ñ ng v Thương m i ði n t c a APEC 1998. ECSG cam k t
thúc ñ y và tăng cư ng vi c s d ng thương m i ñi n t , thông qua
vi c thi t l p m t môi trư ng chính sách, quy ñ nh, lu t l nh t quán,
minh b ch và d d ñoán.
ED (Executive Director)
Giám ñ c ði u hành: Giám ñ c ði u hành Ban Thư ký là ngư i
ñ ng ñ u Ban Thư ký APEC. Giám ñ c ði u hành là quan ch c
Chính ph có hàm ð i s , do n n kinh t ch t ch APEC năm ñó c và
thay ñ i luân phiên hàng năm.
EDIFACT (United Nation Directories for Electronic Data
Interchange for Administration, Commerce and Transport)
Hư ng d n c a Liên h p qu c v Trao ñ i d li u ñi n t trong
lĩnh v c Qu n lý, Thương m i và Giao thông: bao g m các hư ng
d n, ch d n và tiêu chu n qu c t ñã ñư c thông qua v trao ñ i d
li u ñi n t ñã ñư c h th ng hóa, ñ c bi t là các thông tin liên quan
ñ n thương m i hàng hóa, thương m i d ch v trong các h th ng
thông tin ñ c l p và ñư c vi tính hóa. EDIFACT ñã ñư c U ban Kinh
t v Châu Âu c a Liên h p qu c (UN/ECE) thông qua và xu t b n.
38. 38
TTTMV06-07
EDNET (Education Network)
M ng lư i Giáo d c APEC: T i h i ngh B trư ng Giáo d c APEC
l n th 14 Washington, Hoa Kỳ, tháng 8/1992, APEC ñã thành
l p”Di n ñàn giáo d c APEC” dư i s qu n lý c a Nhóm công tác v
Phát tri n ngu n nhân l c (HRDWG). Năm 2000, HRDWG s a ñ i
chương trình ho t ñ ng c a Di n ñàn giáo d c APEC và thành l p
EDNET. M c tiêu c a EDNET là phát tri n các h th ng giáo d c
m nh và năng ñ ng trong các n n kinh t APEC, thúc ñ y giáo d c
cho m i ngư i và tăng cư ng vai trò c a giáo d c ñ i v i phát tri n
kinh t , cá nhân và xã h i.
EDTF (Expanded Dialogue on Trade Facilitation)
ð i tho i m r ng v thu n l i hóa thương m i: Là m t n i dung
c a “Chương trình hành ñ ng v thu n l i hóa thương m i APEC”
(TFAP) ñư c ñ ra năm 2002 nh m rà soát gi a kỳ vi c th c hi n
Th a thu n Thư ng H i v c t gi m 5% chi phí giao d ch trong khu
v c. EDTF ñư c CTI và ABAC ñ ng t ch c Santiago, Chile, tháng
10/2004. Tham d di n ñàn ñ i tho i là các quan ch c chính ph ,
doanh nhân, h c gi và ñ i di n c a các t ch c qu c t liên quan.
Education Foundation
Qu Giáo d c APEC (xem AEF)
Education Ministerial Meeting
H i ngh B trư ng giáo d c: ðư c t ch c l n ñ u tiên vào năm
1992, l n th 2 năm 2000 và g n ñây nh t vào năm 2004. H i ngh các
B trư ng Giáo d c APEC th o lu n các v n ñ : tăng cư ng h p tác
và trao ñ i kinh nghi m và chuyên gia trong lĩnh v c giáo d c, ph n
ñ u xây d ng m t xã h i h c t p trong th k 21, tăng cư ng áp d ng
công ngh thông tin trong giáo d c, c i cách h th ng qu n lý giáo
d c, c ng c h th ng gi ng d y…
EEMRA (MRA on Conformity Assessment of Electrical and
Electronic Equipment)
Th a thu n công nh n l n nhau v ñánh giá s phù h p c a thi t
b ñi n và ñi n t : Là m t n i dung quan tr ng trong chương trình
ho t ñ ng c a Ti u ban Tiêu chu n và H p chu n (SCSC). Th a thu n
39. TTTMV06-07
39
E
này g m 3 ph n: 1) Trao ñ i thông tin (Information Exchange); 2)
Báo cáo ki m tra (Test Report); 3) Ch ng nh n (Certificate). Hi n
nay, ña s các thành viên ñang trong giai ño n th c hi n ph n 1 c a
EEMRA và m t s thành viên ñã th c hi n ph n 2 và ph n 3 (3 thành
viên).
E-FITS (APEC Working Group on Electronic Financial
Transaction System)
Nhóm công tác APEC v các H th ng giao d ch tài chính ñi n t
(thu c Di n ñàn B trư ng Tài chính): ñư c thành l p t i H i ngh B
trư ng Tài chính l n th 7 tháng 9/2000 nh m thúc ñ y vi c s d ng
các phương ti n ñi n t trong các giao d ch tài chính trong khu v c.
Thành viên c a Nhóm bao g m các chuyên gia tài chính c a các n n
kinh t APEC. Nhóm ti n hành nghiên c u và báo cáo B trư ng Tài
chính v tình hình phát tri n c a ho t ñ ng tài chính ñi n t trong các
n n kinh t thành viên APEC và các khuôn kh thúc ñ y các ho t
ñ ng này, ñ ng th i nghiên c u ho t ñ ng tài chính ñi n t c a các
di n ñàn qu c t khác.
Egmont group
Nhóm Egmont: Tháng 6/1995, các cơ quan chính ph và t ch c
qu c t nhóm h p cung ñi n Egmont-Arenberg, Brussels ñ th o
lu n v v n ñ r a ti n và các bi n soát ki m soát v n ñ này. H i
ngh ñã thành l p Nhóm Egmont, m t cơ quan không chính th c c a
Các ñơn v tình báo tài chính (FIU). ðây là m t di n ñàn ñ tăng
cư ng hi u bi t l n nhau và chia s thông tin ph c v vi c ñi u tra và
tri t phá ho t ñ ng r a ti n.
e-GP (Electronic Government Procurement)
B n kê ñi n t v Mua s m c a chính ph :
E-GP là chương trình do Nhóm chuyên gia v Mua s m c a chính ph
(GPEG) ñ m nhi m nh m làm minh b ch hóa v n ñ Mua s m c a
chính ph . Theo ñó, GPEG ti n hành t ng h p và ñưa lên m ng các
thông tin v chính sách mua s m c a các Chính ph 21 n n kinh t
thành viên APEC.
40. 40
TTTMV06-07
e-IAP
B n kê ñi n t v Chương trình hành ñ ng c a n n kinh t thành
viên (IAP): Năm 2000, t i Brunei, các Nhà lãnh ñ o Kinh t APEC ñã
nh t trí xây d ng các e-IAP ñ thay th cho m u IAP cũ. Theo ñó, các
thông tin v vi c th c hi n t do hóa, thu n l i hóa thương m i và ñ u
tư c a t ng n n kinh t thành viên APEC ñư c ñưa lên m ng. Thông
qua các e-IAP, thông tin v IAP tr nên minh b ch, c th , toàn di n,
d tra c u, d ñánh giá hơn, và ñ c bi t h u ích ñ i v i các doanh
nghi p. Hi n nay, trang thông tin ñi n t v e-IAP ñư c ñ t dư i s
qu n lý c a Ban Thư ký APEC. ð ti p c n ñư c e-IAP c a t ng
thành viên, ngư i s d ng có th truy c p theo ñ a ch :
www.apec-iap.org
ECH (ECOTECH Clearing House)
Ngân hàng thông tin v H p tác kinh t - k thu t: là m t trang c a
m ng thông tin ñi n t cho phép ti p c n ngu n thông tin ch y u v
h p tác kinh t và k thu t. ECH cũng bao g m Di n ñàn trao ñ i
thông tin ECOTECH nh m thúc ñ y quan h ñ i tác trong lĩnh v c
này. Hi n nay, ECH ñã ng ng ho t ñ ng.
ECO Electronic Certificate of Origin
Ch ng nh n xu t x ñi n t : Là vi c ñi n t hóa ch ng nh n xu t
x c a hàng hóa (là ch ng nh n xu t x , trong ñó thông tin ñư c lưu
tr b ng phương th c ñi n t và d ng có th nh n th c ñư c). D án
này n m trong khuôn kh “Sáng ki n ngư i tìm ñư ng” c a APEC,
ñư c các Nhà lãnh ñ o APEC thông qua tháng 10/2002 Los Cabos,
Mexico và do ECSG ñ m nhi m. M c ñích c a d án là nh m gi m
chi phí giao d ch, góp ph n ñ t m c tiêu xây d ng môi trư ng thương
m i phi gi y t c a APEC vào năm 2020.
Electronic Commerce
Thương m i ñi n t : Thu t ng này ch vi c th c hi n nh ng giao
d ch thương m i d a trên các công c ñi n t (electronic) mà c th là
m ng Internet và WWW (World Wide Web - t c nh ng trang web
hay website). Ví d , vi c trưng bày hình nh hàng hóa, thông tin v
doanh nghi p trên website cũng là m t ph n c a Thương m i ñi n t ,
hay vi c liên l c v i khách hàng qua email, tìm ki m khách hàng
thông qua vi c tìm ki m thông tin trên m ng Internet v.v... Hi n nay,
thương m i ñi n t ñã tr thành lĩnh v c ưu tiên các t ch c qu c t
như APEC, OECD, WTO. Tháng 5/1998, WTO ñã thông qua “Tuyên
41. TTTMV06-07
41
b v thương m i ñi n t toàn c u”, trong ñó kêu g i ng ng ñánh thu
h i quan ñ i v i các giao d ch ñi n t cho ñ n h i ngh B trư ng
WTO Seattle năm 1999. Tháng 6/2000, APEC cũng ñã nh t trí
ng ng ñánh thu ñ i v i các giao d ch ñi n t .
EMC (Electronic Magnetic Compatibility)
Quy ñ nh v s an toàn t trư ng ñi n t : Sóng t trư ng ñi n t
phát ra t các thi t b ñi n và ñi n t có th nh hư ng ñ n ho t ñ ng
bình thư ng c a các thi t b khác g n ñó, ñe d a cu c s ng c a con
ngư i và s an toàn c a c ng ñ ng. Do ñó, nhi u n n kinh t ñã áp
d ng các bi n pháp ki m soát và các quy ñ nh b o ñ m s an toàn v
t trư ng ñi n t ñ i v i hàng hóa nh p kh u. Hài hòa hóa các quy
ñ nh v t trư ng ñi n t s giúp làm gi m b t các tr ng i ñ i v i
thương m i. V n ñ này hi n do Ti u ban Tiêu chu n và Ch ng nh n
H p chu n (SCSC) c a APEC ph trách.
EMEAP(Executives’ Meeting of East Asia-Pacific Central Banks)
H i ngh Giám ñ c ñi u hành các ngân hàng trung ương ðông Á –
Thái Bình Dương: Là di n ñàn c a các ñ nh ch tài chính và ngân
hàng trung ương khu v c ðông Á – Thái Bình Dương nh m thúc
ñ y s h p tác gi a các thành viên. EMEAP bao g m 11 thành viên là
các ngân hàng l n khu v c: Ngân hàng D tr Australia, Ngân hàng
Nhân dân Trung Qu c, C c Ti n t H ng Công, Ngân hàng Indonesia,
Ngân hàng Nh t B n, Ngân hàng Hàn Qu c, Ngân hàng Qu c gia
Malaysia, Ngân hàng D tr New Zealand, Ngân hàng Trung ương
Philipin, C c Ti n t Singapore và Ngân hàng Thái Lan.
Enabling Clause
ði u kho n ưu ñãi: ðư c thông qua dư i Hi p ñ nh chung v thu
quan và thương m i (GATT) năm 1979, trong ñó cho phép các nư c
ñang phát tri n mi n th c hi n nguyên t c t i hu qu c (không phân
bi t ñ i x ), các nư c phát tri n s dành cho các nư c ñang phát tri n
nh ng ñ i x khác bi t và ưu ñãi hơn. ði u kho n này là cơ s pháp
lý WTO cho H th ng ưu ñãi có hi u l c chung (GSP). Thông qua
GSP, các nư c phát tri n có th áp d ng hình th c ñãi ng không yêu
c u có ñi có l i ñ i v i các m t hàng nh p kh u t các nư c ñang phát
tri n. ði u kho n này cũng là cơ s pháp lý cho các hi p ñ nh thương
m i khu v c gi a các nư c ñang phát tri n và là cơ s cho H th ng
ưu ñãi thương m i toàn c u (GSTP), trong ñó các nư c ñang phát tri n
có th dành cho nhau nh ng ưu ñãi nh t ñ nh trong trong thương m i
42. 42
TTTMV06-07
hàng hóa. ði u kho n này hi n v n ñư c áp d ng trong hi p ñ nh
GATT 1994 c a WTO.
Energy Ministers’ Meeting
H i ngh B trư ng năng lư ng (EMM) c a APEC: ðư c t ch c
l n ñ u tiên vào năm 1996 Sydney, Australia. EMM cung c p nh ng
ñ nh hư ng chính sách cho Nhóm công tác v Năng lư ng (EWG), ñ
b o ñ m EWG ho t ñ ng phù h p v i các m c tiêu mà các Nhà lãnh
ñ o APEC ñ t ra. H i ngh EMM g n ñây nh t di n ra vào tháng
10/2005 Hàn Qu c nh m ñ i phó v i v n ñ giá d u cao khu v c
Châu Á – Thái Bình Dương.
EPG (Eminent Persons Group)
Nhóm danh nhân: T i h i ngh B trư ng APEC l n 4, tháng 9/1992
Băng C c, Thái Lan, các B trư ng ñã thành l p Nhóm các Danh
nhân (EPG). ðây là m t nhóm ñ c l p phi chính ph , có nhi m kỳ t
1993 – 1995. Nhi m v c a EPG là: phát tri n t m nhìn v thương
m i khu v c châu Á – Thái Bình Dương ñ n năm 2000, ñ xu t các
bi n pháp th c hi n và nh n ñ nh các thách th c v kinh t và thương
m i mà APEC s g p ph i. EPG ñã hoàn thành 3 báo cáo: “T m nhìn
APEC: Hư ng t i m t c ng ñ ng kinh t Châu Á – Thái Bình
Dương” (1993), “Ph n ñ u ñ t t m nhìn APEC: Thương m i t do và
m c a trong khu v c châu Á – Thái Bình Dương” (1994), “Th c
hi n T m nhìn APEC” (1995).
ESC (SOM Committee on ECOTECH)
Ti u ban SOM v H p tác Kinh t và K thu t c a APEC: ESC
tr giúp H i ngh các quan ch c cao c p (SOM) trong vi c ñi u ph i
và qu n lý ti n trình ECOTECH c a APEC và xác ñ nh các ho t ñ ng
h p tác m i trong lĩnh v c ECOTECH. ESC thúc ñ y vi c th c hi n
Chương trình hành ñ ng Manila v Tăng cư ng Phát tri n và H p tác
kinh t - k thu t 1996 thông qua vi c góp ý ki n tư v n cho các di n
ñàn APEC và phát tri n các hư ng d n và các công c qu n lý chính
sách cho các d án. Năm 2005, ESC chính th c ñ i tên thành U ban
Ch ñ o c a SOM v ECOTECH (SCE).
43. TTTMV06-07
43
ESCAP (United Nations Econnomic and Social Commission for
Asia and the Pacific)
U ban Kinh t - Xã h i khu v c châu Á – Thái Bình Dương c a
Liên H p Qu c: Là cơ quan khu v c c a Ban Thư ký Liên h p qu c
ph trách Châu Á - Thái Bình Dương, có tr s Bangkok, Thái Lan.
UNESCAP ho t ñ ng v i tư cách là m t di n ñàn c a Liên h p qu c
nh m thúc ñ y phát tri n kinh t - xã h i thông qua h i nh p và h p
tác khu v c và ti u khu v c, phát tri n các d án và các ho t ñ ng tr
giúp v kinh t - xã h i, cung c p các cơ s v t ch t, tài li u và qu n
lý, ti n hành nghiên c u, tư v n cho chính ph , phát tri n h p tác k
thu t, ph i h p ho t ñ ng v i các phòng, ban khác c a Liên h p
qu c...
ESI (Energy Security Initiative)
Sáng ki n An ninh năng lư ng APEC (ESI): ðư c các nhà lãnh ñ o
APEC thông qua tháng 10/2001. Sáng ki n này bao g m: các bi n
pháp ng n h n ñ ñ i phó v i s ngưng tr t m th i v cung ng năng
lư ng; các bi n pháp chính sách dài h n ñ kh c ph c nh ng khó khăn
v cung ng năng lư ng trong khu v c. Hi n nay, Nhóm công tác v
năng lư ng (EWG) ch u trách nhi m th c hi n sáng ki n này và ñã
ti n hành nh ng nghiên c u phát tri n, rà soát, ñánh giá và m r ng
ESI.
e-SPS (Electronic Sanitary and Phytosanitary Measures)
Ch ng nh n ñi n t v các bi n pháp v sinh và v sinh th c v t:
Là ch ng nh n v v sinh, trong ñó các thông tin ñư c ñi n t hóa.
ðây là m t sáng ki n n m trong khuôn kh “Sáng ki n ngư i tìm
ñư ng” c a APEC do Nhóm ch ñ o v Thương m i ñi n t (ECSG)
ñ m nhi m. M c ñích c a d án là nh m gi m chi phí giao d ch, góp
ph n ñ t m c tiêu xây d ng môi trư ng thương m i phi gi y t c a
APEC vào năm 2020.
EVSL (Early Voluntary Sectoral Liberalization)
Chương trình t nguy n t do hóa s m theo ngành: Năm 1997,
APEC ñã nh t trí th c hi n chương trình t nguy n t do hóa s m
(EVSL) trong 15 lĩnh v c h a h n ñem l i nh ng tác ñ ng tích c c
ñ i v i thương m i, ñ u tư và tăng trư ng kinh t c a các thành viên
và khu v c. EVSL ñư c th c hi n theo nguyên t c t nguy n và trên
cơ s các cam k t cùng có l i. Tuy nhiên, do nhi u nguyên nhân,
trong ñó có tác ñ ng c a cu c kh ng ho ng kinh t khu v c (1997-
44. D
TTTMV06-07
98), EVSL g p khó khăn trong vi c th c hi n và ñư c ñưa vào ñàm
phán trong WTO. Hi n nay, 2 lĩnh v c ñư c ñ ra trong EVSL là Hóa
ch t và Ô tô v n ñư c ti p t c thúc ñ y trong khuôn kh c a di n ñàn
ð i tho i công nghi p c a APEC.
EWG (Energy Working Group)
Nhóm công tác v Năng lư ng (c a APEC): ðư c thành l p năm
1990 nh m m c ñích t i ña hóa s ñóng góp c a ngành năng lư ng
ñ i v i s tăng trư ng kinh t và th nh vư ng c a xã h i, ñ ng th i
gi m thi u nh ng tác ñ ng môi trư ng do cung ng và tiêu th năng
lư ng gây ra. EWG tham gia vào quá trình ho ch ñ nh chính sách
thông qua các ho t ñ ng sau: th o lu n k ho ch và chính sách v
năng lư ng; chia s các d li u v cung c u năng lư ng và xem xét
các tác ñ ng c a các chính sách năng lư ng khu v c; gi i quy t các
v n ñ năng lư ng ñang ngày càng gia tăng.
45. TTTMV06-07
45
FAO (Food and Agriculture Orgnization)
T ch c Lương th c và Nông nghi p c a Liên h p qu c: ðư c
thành l p năm 1945, ñi ñ u trong các ho t ñ ng qu c t nh m xóa ñói
nghèo. ðây là m t di n ñàn trung l p ñ các nư c ti n hành ñàm phán
hi p ñ nh và chính sách, ñ ng th i là ngu n cung c p thông tin và ki n
th c v các v n ñ lương th c và nông nghi p. FAO giúp các qu c
gia, ñ c bi t là các nư c ñang phát tri n, trong vi c phát tri n và hi n
ñ i hóa nông nghi p, lâm nghi p và ngư nghi p nh m b o ñ m nâng
cao ch t lư ng dinh dư ng cho m i ngư i. T khi thành l p, FAO chú
tr ng vào v n ñ phát tri n khu v c nông thôn, nơi sinh s ng c a 70%
s ngư i nghèo trên th gi i.
FATF (G8)(Financial Action Task Force) Nhóm ñ c trách v ho t
ñ ng tài chính: ðư c thành l p t i H i ngh thư ng ñ nh Nhóm 7
nư c công nghi p phát tri n (G7) năm 1989 Paris ñ ñ i phó v i
nguy cơ ngày càng tăng c a t i ph m r a ti n. M c ñích c a FATF là
phát tri n và thúc ñ y các chính sách qu c gia và qu c t ñ ch ng
hành vi r a ti n và ngăn ch n vi c cung c p tài chính cho các l c
lư ng kh ng b . FATF ñã xu t b n “Các ki n ngh 40 + 9” nh m th c
hi n m c tiêu này. Website c a FATF là www.fatf-gafi.org
FDI (Foreign Direct Investment)
ð u tư tr c ti p nư c ngoài: Là hình th c ñ u tư qua biên gi i qu c
gia, trong ñó nhà ñ u tư s n m quy n ki m soát doanh nghi p (s
h u nhi u hơn ho c b ng 10% c ph n c a công ty). FDI ñư c ñánh
giá là ñ ng l c ñ phát tri n kinh t do FDI thư ng ñư c ñ u tư dài
h n vào cơ s h t ng, c u trúc, t ch c và thư ng ñi kèm v i chuy n
giao công ngh , kinh nghi m qu n lý tiên ti n... T do hoá, thu n l i
hoá ñ u tư là m t trong nh ng lĩnh v c h p tác quan tr ng trong
APEC.
FEEEP (Food, Energy, Environment, Economic Growth and
Population)
Chương trình nghiên c u v Lương th c, Năng lư ng, Môi
trư ng, Tăng trư ng kinh t và Dân s : Là chương trình nghiên
c u tác ñ ng c a gia tăng dân s và tăng trư ng kinh t ñ i v i lương
th c, năng lư ng và môi trư ng. Năm 1995, t i Osaka, Nh t B n, các
F
46. D
TTTMV06-07
Nhà lãnh ñ o kinh t APEC ñã nh t trí ñưa FEEEP vào l ch trình hành
ñ ng dài h n c a APEC nh m b o ñ m s th nh vư ng b n v ng c a
khu v c.
Fighting Terrorism and Promoting Growth Statement
Tuyên b v ch ng kh ng b và thúc ñ y tăng trư ng: Là Tuyên
b c a các Nhà lãnh ñ o APEC t i H i ngh AELM (26/10/2002)
nh m lên án cu c t n công kh ng b t i Bali, Indonesia (2002). Tuyên
b th hi n cam k t c a các n n kinh t áp d ng nh ng bi n pháp
m nh hơn ch ng ch nghĩa kh ng b , ñ ng th i xác ñ nh th i gian
bi u hành ñ ng c th . N i dung chính c a Tuyên b là: cam k t th c
hi n ñ y ñ Tuyên b Thư ng H i (2001) v ch ng kh ng b , tăng
cư ng b o ñ m an toàn thương m i trong khu v c APEC (STAR),
ngăn ch n vi c cung c p tài chính cho các l c lư ng kh ng b , tăng
cư ng an ninh m ng, xây d ng năng l c.
Finance Deputies’ Meeting
H i ngh Th trư ng Tài chính (APEC): Thành ph n tham gia g m
các Th trư ng Tài chính và Phó Th ng ñ c Ngân hàng Trung ương
c a các n n kinh t APEC, do ñó còn g i là H i ngh các Th trư ng
Tài chính và Phó Th ng ñ c Ngân hàng Trung ương (Finance and
Central Bank Deputies Meeting). ðây là h i ngh chu n b cho H i
ngh B trư ng Tài chính (FMM) c a APEC và di n ra ngay trư c
H i ngh B trư ng Tài chính.
FMP (Finance Ministers’ Process)
Di n ñàn B trư ng Tài chính APEC (FMP): ðư c t ch c hàng
năm ñ các n n kinh t thành viên trao ñ i quan ñi m và thông tin v
tình hình tài chính khu v c nh m thúc ñ y các chương trình h p tác
ph c v t do hóa và phát tri n trong lĩnh v c tài chính. FMP bao g m
m t s ho t ñ ng l n: H i ngh B trư ng tài chính, H i ngh Th
trư ng Tài chính và H i ngh c a Nhóm công tác k thu t (TWG)
Financial Stability Forum
Di n ñàn v s n ñ nh tài chính: ðư c thành l p tháng 4/1999
nh m thúc ñ y s n ñ nh tài chính thông qua trao ñ i thông tin và
h p tác qu c t trong lĩnh v c qu n lý và ki m soát tài chính. Tham
d di n ñàn là các cơ quan tài chính qu c gia (như Ngân hàng Trung
ương, B Tài chính, cơ quan giám sát tài chính), các th ch tài chính
47. TTTMV06-07
47
qu c t , các nhóm giám sát và ñi u ti t tài chính qu c t , H i ñ ng các
chuyên gia ngân hàng, và Ngân hàng trung ương Châu Âu
FIU (Financial Intelligence Unit)
C c Tình báo tài chính: Là cơ quan trung ương c a các qu c gia có
nhi m v thu th p, phân tích các thông tin nghi v n v giao d ch tài
chính c a các t ch c và cá nhân, sau ñó trình lên cơ quan hành pháp
qu c gia và ph i h p v i các FIU nư c ngoài ñ ch ng t i ph m r a
ti n. Các FIU ñ u tiên ñư c thành l p t nh ng năm 1990 và ngày
càng phát tri n. Năm 2003, Nhóm ñ c trách v tài chính ñã ñ ra
nh ng quy ñ nh c th v vi c thành l p và ch c năng c a các FIU.
Qu Ti n t qu c t (IMF), Ngân hàng th gi i (WB) và nhi u nư c
thành viên ñã tăng cư ng h tr k thu t cho các nư c ñ thành l p và
thúc ñ y ho t ñ ng c a các FIU.
FMM (Finance Ministerial Meeting)
H i ngh B trư ng Tài chính: Theo th a thu n ñ t ñư c t i Seattle
năm 1993, H i ngh FMM l n ñ u tiên ñư c t ch c Honolulu,
Hawaii tháng 3/1994. T ñó, FMM ñư c t ch c ñ nh kỳ hàng năm.
H i ngh th o lu n v các thách th c kinh t cơ b n ñ i v i khu v c
Châu Á – Thái Bình Dương: phát tri n b n v ng v i l m phát th p,
phát tri n cơ s h t ng, ñ u tư tài chính và thúc ñ y phát tri n th
trư ng v n. H i ngh B Trư ng Tài chính l n th 13 s ñư c t ch c
t ngày 4-8/9/2006 t i Hà N i, Vi t Nam.
Food Security
An ninh lương th c: Là khái ni m/ch trương v vi c h n ch m
c a th trư ng n i ñ a ñ nh p kh u s n ph m nông nghi p nư c ngoài
v i l p lu n r ng, m t nư c, trong kh năng c a mình, ph i t s n
xu t lương th c ñ ñ ñáp ng nhu c u c a mình trong m i tình
hu ng.
Forum
Di n ñàn: APEC bao g m 4 y ban và hơn 50 nhóm công tác, nhóm
ñ c trách, nhóm chuyên gia khác nhau ho t ñ ng trong các lĩnh v c v
t do hóa, thu n l i hóa thương m i và ñ u tư (TILF) và h p tác kinh
t - k thu t (ECOTECH) nh m th c hi n các m c tiêu c a APEC.
M i y ban, m i nhóm ñ c trách, m i nhóm chuyên gia và m i nhóm
48. D
TTTMV06-07
công tác ñư c g i riêng là m t Di n ñàn APEC (APEC Forum). Các
y ban, các nhóm ñ c trách, các nhóm chuyên gia, các nhóm công tác
này ñư c g i chung là Các di n ñàn APEC (APEC Fora).
FOTC (Friends of the Chair) on APEC Reform
Nhóm B n c a Ch t ch (SOM) v C i cách APEC: ðư c thành
l p vào ñ u năm 2005 nh m h tr Ch t ch SOM trong vi c nghiên
c u và ñ xu t các lĩnh v c c i cách APEC. Nhóm ñã gi i th vào
cu i năm 2005 sau khi ñã hoàn thành các ñ xu t v tăng cư ng ph i
h p nh m nâng cao hi u qu và b o ñ m tài chính cho APEC. Năm
2006, Ch t ch SOM Vi t Nam ti p t c thành l p FOTC ñ giúp
nghiên c u các v n ñ liên quan ñ n c i cách APEC. FOTC năm 2006
g m 10 thành viên: Australia, Nh t B n, Peru, Trung Qu c,
Singapore, M , Vi t Nam và 3 thành viên m c nhiên là Giám ñ c
ði u hành, Phó Giám ñ c ði u hành Ban Thư ký APEC, Ch t ch U
ban Ngân sách và Qu n tr . Theo ñ xu t c a Ch t ch SOM, Nhóm
tri n khai nghiên c u c i cách trong 3 lĩnh v c: nâng cao hi u qu
ho t ñ ng, tăng cư ng ph i h p ho t ñ ng và ñ y m nh s năng ñ ng
trong APEC.
FOTC (Friends of the Chair) on Hanoi Action Plan to Implement
the Busan Roadmap
Nhóm B n c a Ch t ch v xây d ng K ho ch Hành ñ ng Hà N i
nh m th c hi n L trình Busan. Nhóm ñư c thành l p tháng 3/2006
theo sáng ki n c a Ch t ch SOM Vi t Nam. Nhóm có nhi m v tư
v n cho Ch t ch trong vi c xây d ng “K ho ch Hành ñ ng Hà N i”
nh m th c hi n “L trình Busan” ti n t i hoàn thành m c tiêu Bogor
c a APEC v m t n n thương m i và ñ u tư t do và m c a trong
khu v c Châu Á – Thái Bình Dương.
Free-rider
Ngư i ăn theo (nguyên văn: ngư i ñi nh xe không ph i tr ti n): Là
thu t ng ñ ch m t nư c không th c hi n b t c như ng b thương
m i nào nhưng v n ñư c hư ng l i ích t vi c c t gi m thu và ưu ñãi
thương m i c a các nư c khác nh vào k t qu thương lư ng c a các
nư c ñó theo nguyên t c t i hu qu c (MFN).
49. TTTMV06-07
49
FRTFSI (Fund of Regional Trade and Financial Security
Initiative)
Qu h tr Sáng ki n v Thương m i khu v c và An ninh tài
chính: ðư c thành l p t i AELM Bangkok (2003) do k t qu h p tác
gi a APEC v i Ngân hàng phát tri n châu Á (ADB). FRTFSI có m c
tiêu h tr ho t ñ ng xây d ng năng l c v ch ng kh ng b trong khu
v c, tăng cư ng an ninh sân bay và c ng bi n, ch ng r a ti n và ngăn
ch n cung c p tài chính cho b n kh ng b . FRTFSI cũng h tr ADB
trong vi c phát tri n và th c hi n các sáng ki n xây d ng năng l c
ch ng kh ng b trong khu v c. Tháng 7/2004, Nh t B n ñã ñóng góp
1 tri u USD cho qu FRTFSI.
FTA (Free Trade Agreement)
Hi p ñ nh thương m i t do: Là m t hình th c h i nh p kinh t
qu c t , trong ñó các bên ký k t hi p ñ nh cam k t xoá b thu quan,
các hàng rào c n tr thương m i khác ñ i v i hàng hóa, d ch v , ñ u
tư, s h u trí tu … c a nhau. Các nư c không tham gia hi p ñ nh
thương m i t do thì không ñư c hư ng ưu ñãi t các hi p ñ nh này.
FTAAP (Free Trade Agreement in the Asia - Pacific)
Khu v c thương m i t do châu Á – Thái Bình Dương: Trư c xu
hư ng xu t hi n nhi u FTA song phương và ti u khu v c mang tính
phân bi t ñ i x v i bên ngoài, H i ñ ng tư v n doanh nhân APEC
(ABAC) ñã th c hi n m t nghiên c u kh thi v vi c xây d ng m t
khu v c thương m i t do trên quy mô toàn châu Á – Thái Bình
Dương. Nghiên c u này ñã ñư c trình lên h i ngh các Nhà lãnh ñ o
kinh t APEC (AELM) năm 2004 t i Chile.
FWG (Fisheries Working Group)
Nhóm công tác v ngư nghi p: Do SOM thành l p năm 1991 v i
m c ñích tăng cư ng b o t n và s d ng b n v ng tài nguyên thu
s n, thúc ñ y nuôi tr ng th y s n b n v ng và b o t n môi trư ng
s ng c a ñ ng v t th y sinh, tìm ki m gi i pháp cho các v n ñ v
qu n lý tài nguyên thu s n và ki m soát b nh d ch trong nuôi tr ng
th y s n, tăng cư ng an toàn th c ph m và ch t lư ng th y s n, thúc
ñ y ho t ñ ng chuyên ngành có liên quan ñ n t do hóa, thu n l i hóa
thương m i và ñ u tư.