Download luận án tiến sĩ ngành kế toán với đề tài: Hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu phân tích tài chính tại Tổng công ty Hàng không VN, cho các bạn làm luận văn tham khảo

1. B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TRƯ NG I H C KINH T QU C DÂN
********
TR N TH MINH HƯƠNG
HOÀN THI N H TH NG CH TIÊU
PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH T I T NG CÔNG TY
HÀNG KHÔNG VI T NAM
Chuyên ngành : K toán, Ki m toán và Phân tích
Mã s : 62.34.30.01
LU N ÁN TI N SĨ KINH T
Ngư i hư ng d n khoa h c:
1. PGS.TS. NGUY N NĂNG PHÚC
2. PGS.TS. NGUY N MINH PHƯƠNG
HÀ N I - 2008

2. ii
L I CAM OAN
Tôi xin cam oan ây là công trình nghiên c u c a riêng tôi.
K t qu trình bày trong lu n án là trung th c và chưa t ng ư c ai công b
trong b t kỳ công trình nào khác.
Tác gi lu n án
Tr n Th Minh Hương

3. iii
M C L C
Trang
Trang ph bìa
L I CAM OAN
DANH M C CÁC CH VI T T T ................................................................................vi
DANH M C CÁC B NG.................................................................................................vii
DANH M C CÁC TH ...............................................................................................ix
M U...............................................................................................................................1
CHƯƠNG 1-NH NG V N LÝ LU N CƠ B N V PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH
DOANH NGHI P VÀ H TH NG CH TIÊU PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TRONG
NGÀNH D CH V HÀNG KHÔNG.................................................................................6
1.1. Tài chính doanh nghi p và phân tích tài chính doanh nghi p...................6
1.1.1. B n ch t, vai trò c a tài chính doanh nghi p và n i dung c a qu n lý tài
chính doanh nghi p..............................................................................................6
1.1.2. Khái ni m, vai trò, m c tiêu c a phân tích tài chính doanh nghi p ........12
1.1.3. H th ng ch tiêu phân tích tài chính doanh nghi p ................................16
1.1.3.1. Căn c xây d ng h th ng ch tiêu phân tích tài chính doanh nghi p
........................................................................................................................16
1.1.3.2. H th ng ch tiêu phân tích tài chính doanh nghi p.........................17
1.1.4. Các phương pháp phân tích .....................................................................38
1.1.5. Cơ s d li u và t ch c công tác phân tích............................................44
1.2. c i m h th ng ch tiêu phân tích tài chính áp d ng trong ngành d ch
v hàng không......................................................................................................50
1.2.1. Khái ni m, phân lo i và c i m c a ngành kinh doanh d ch v ..........50
1.2.2. c i m kinh doanh ngành d ch v hàng không ...................................54
1.2.3. c i m c a h th ng ch tiêu phân tích tài chính áp d ng trong ngành
d ch v hàng không............................................................................................59
TI U K T CHƯƠNG 1....................................................................................................63
CHƯƠNG 2-TH C TR NG H TH NG CH TIÊU PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH T I
T NG CÔNG TY HÀNG KHÔNG VI T NAM ...........................................................64

4. iv
2.1. c i m kinh doanh c a T ng công ty Hàng không Vi t Nam và nh
hư ng c a nó n h th ng ch tiêu phân tích tài chính..................................64
2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n c a ngành Hàng không Vi t Nam ....64
2.1.2. Mô hình t ch c qu n lý c a T ng công ty Hàng không Vi t Nam........67
2.1.3. Nh ng c i m kinh doanh ch y u c a T ng công ty Hàng không Vi t
Nam và nh hư ng c a nó n h th ng ch tiêu phân tích tài chính................70
2.2. Th c tr ng h th ng ch tiêu phân tích tài chính t i T ng công ty Hàng
không Vi t Nam...................................................................................................73
2.2.1. Th c tr ng t i c p 1- T ng công ty Hàng không Vi t Nam....................75
2.2.2. Th c tr ng t i c p 2- Kh i thu c T ng công ty.......................................79
2.2.3. Th c tr ng t i c p 3- ơn v tr c thu c ..................................................87
2.3. ánh giá th c tr ng h th ng ch tiêu phân tích tài chính t i T ng công
ty Hàng không Vi t Nam ....................................................................................95
2.3.1. Ưu i m ...................................................................................................95
2.3.2. Như c i m .............................................................................................97
2.4. H th ng ch tiêu phân tích tài chính áp d ng trong m t s hãng hàng
không nư c ngoài ..............................................................................................106
TI U K T CHƯƠNG 2..................................................................................................109
CHƯƠNG 3-HOÀN THI N H TH NG CH TIÊU PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH T I
T NG CÔNG TY HÀNG KHÔNG VI T NAM .........................................................111
3.1. Tính c p thi t và nh ng yêu c u cơ b n c a vi c hoàn thi n h th ng ch
tiêu phân tích tài chính t i T ng công ty Hàng không Vi t Nam .................111
3.1.1. Chi n lư c phát tri n c a T ng công ty Hàng không Vi t Nam...........111
3.1.2. Tính c p thi t và nh ng yêu c u cơ b n c a vi c hoàn thi n h th ng ch
tiêu phân tích tài chính t i T ng công ty Hàng không Vi t Nam....................113
3.2. Hoàn thi n h th ng ch tiêu phân tích tài chính t i T ng công ty Hàng
không Vi t Nam.................................................................................................115
3.2.1. Hoàn thi n h th ng ch tiêu phân tích tài chính t i T ng công ty Hàng
không Vi t Nam...............................................................................................115

5. v
3.2.2. Áp d ng h th ng ch tiêu ư c hoàn thi n trong phân tích tài chính ..134
3.3. Hoàn thi n phương pháp, cơ s d li u và t ch c công tác phân tích 148
3.3.1. Hoàn thi n phương pháp phân tích........................................................148
3.3.2. Hoàn thi n cơ s d li u ph c v cho phân tích ...................................157
3.3.2.1. Hoàn thi n báo cáo tài chính ph c v cho phân tích ......................157
3.3.2.2. Hoàn thi n h th ng thông tin ph c v cho phân tích ....................159
3.3.3. Hoàn thi n t ch c công tác phân tích...................................................161
3.3.3.1. Xây d ng quy trình phân tích k t h p v i l a ch n lo i hình phân
tích phù h p..................................................................................................161
3.3.3.2. T ch c b máy th c hi n...............................................................163
3.4. Nh ng i u ki n cơ b n nh m hoàn thi n h th ng ch tiêu phân tích tài
chính t i T ng công ty Hàng không Vi t Nam ...............................................164
3.4.1. V phía Nhà nư c..................................................................................164
3.4.2. V phía T ng công ty ............................................................................167
TI U K T CHƯƠNG 3..................................................................................................169
K T LU N.......................................................................................................................170
CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG B C A TÁC GI CÓ LIÊN QUAN N LU N ÁN
...........................................................................................................................................172
TÀI LI U THAM KH O...............................................................................................173
PH L C................................................................................ Error! Bookmark not defined.

6. vi
DANH M C CÁC CH VI T T T
Ch vi t t t y ti ng Vi t y ti ng Anh
DNNN Doanh nghi p nhà nư c
EBIT L i nhu n trư c thu và chi phí lãi vay Earning before
interest and tax
NVBQ Ngu n v n bình quân
ROA T su t l i nhu n trên t ng tài s n Return on assets
ROE T su t l i nhu n trên v n ch s h u Return on equity
TNBQ Thu nh p bình quân
TNDN Thu nh p doanh nghi p
TSC Tài s n c nh
VCSH V n ch s h u
VCSHBQ V n ch s h u bình quân
VVBQ V n vay bình quân

7. vii
DANH M C CÁC B NG
B ng 2.1: H th ng ch tiêu phân tích tài chính áp d ng t i c p 1-T ng công ty.....76
B ng 2.2: S li u v các ch tiêu phân tích tài chính t i T ng công ty Hàng không
Vi t Nam ...................................................................................................................78
B ng 2.3: H th ng ch tiêu phân tích tài chính áp d ng t i c p 2- Kh i thu c T ng
công ty.......................................................................................................................81
B ng 2.4: S li u v các ch tiêu phân tích tài chính t i c p 2- Kh i thu c T ng
công ty.......................................................................................................................84
B ng 2.5: H th ng ch tiêu phân tích tài chính áp d ng t i c p 3- Hãng Hàng không
Qu c gia Vi t Nam....................................................................................................91
B ng 2.6: S li u v các ch tiêu phân tích tài chính t i c p 3- Hãng Hàng không
Qu c gia Vi t Nam....................................................................................................92
B ng 3.1: Hoàn thi n h th ng ch tiêu phân tích tài chính t i T ng công ty Hàng
không Vi t Nam ......................................................................................................123
B ng 3.2: Các ch tiêu phân tích khái quát tài s n, ngu n v n c a T ng công ty
Hàng không Vi t Nam ............................................................................................134
B ng 3.3: Các ch tiêu phân tích tình hình công n và kh năng thanh toán c a T ng
công ty Hàng không Vi t Nam................................................................................136
B ng 3.4: Các ch tiêu phân tích lu ng ti n c a T ng công ty Hàng không Vi t Nam
.................................................................................................................................139
B ng 3.5: Các ch tiêu phân tích hi u qu s d ng tài s n c a T ng công ty Hàng
không Vi t Nam ......................................................................................................140
B ng 3.6: Các ch tiêu phân tích doanh thu, chi phí và năng l c ho t ng theo c
i m riêng trong ngành c a T ng công ty Hàng không Vi t Nam.........................141
B ng 3.7: Các ch tiêu phân tích kh năng sinh lãi c a T ng công ty Hàng không
Vi t Nam .................................................................................................................143
B ng 3.8: Các ch tiêu phân tích m c tăng trư ng c a T ng công ty Hàng không
Vi t Nam .................................................................................................................146

8. viii
B ng 3.9: Các ch tiêu phân tích r i ro tài chính c a T ng công ty Hàng không Vi t
Nam.........................................................................................................................147
B ng 3.10: K t c u tài s n và ngu n v n c a T ng công ty Hàng không Vi t Nam
.................................................................................................................................154
B ng 3.11: M t s ch tiêu phân tích kh năng sinh lãi c a T ng công ty Hàng
không Vi t Nam ư c minh h a b ng th ..........................................................155
B ng 3.12: T su t l i nhu n trên doanh thu c a m t s hãng hàng không trong khu
v c...........................................................................................................................156

9. ix
DANH M C CÁC TH
th 3.1: K t c u tài s n c a T ng công ty Hàng không Vi t Nam năm 2006....154
th 3.2: K t c u ngu n v n c a T ng công ty Hàng không Vi t Nam năm 2006
.................................................................................................................................155
th 3.3: Xu hư ng bi n ng kh năng sinh lãi c a T ng công ty Hàng không
Vi t Nam .................................................................................................................156
th 3.4: So sánh t su t l i nhu n trên doanh thu c a m t s hãng hàng không
trong khu v c ..........................................................................................................157

10. 1
M U
1. Tính c p thi t c a tài lu n án
Trong ho t ng s n xu t kinh doanh, các doanh nghi p ph i huy ng và s
d ng v n v i hi u qu cao nh t trên cơ s tôn tr ng các nguyên t c tài chính. Phân
tích tài chính là m t công c c l c giúp cho các doanh nghi p th y rõ th c tr ng
ho t ng tài chính và d oán ti m năng tài chính trong tương lai, xác nh y
và úng n nguyên nhân và gi i pháp h u hi u n nh và c ng c ho t ng tài
chính c a doanh nghi p. Trong phân tích tài chính, h th ng ch tiêu phân tích có
vai trò c bi t quan tr ng. V i m t h th ng ch tiêu phù h p, phân tích tài chính
s giúp doanh nghi p cũng như các i tư ng có liên quan ra các quy t nh úng
n trong ho t ng c a mình nh m t hi u qu cao nh t trong kinh doanh.
V n t i hàng không là m t ngành kinh t quan tr ng, ư c Nhà nư c ch
trương xây d ng thành m t ngành kinh t l n m nh ngang t m v i các nư c trong
khu v c. M t khác, trong xu th h i nh p kinh t hi n nay, các doanh nghi p nói
chung và doanh nghi p ngành Hàng không nói riêng có nh ng i u ki n thu n l i
trong h p tác kinh t nhưng cũng ph i i m t v i nhi u khó khăn thách th c, c
bi t là trong c nh tranh. ng v ng, phát tri n và th c hi n th ng l i ch trương
c a Nhà nư c, T ng công ty Hàng không Vi t Nam c n ph n u không ng ng
nâng cao hi u qu ho t ng kinh doanh, l n m nh v quy mô và có uy tín v ch t
lư ng. Nâng cao hi u qu qu n lý là i u ki n thi t y u t ư c các m c tiêu
trên. V i ch c năng là công c c a qu n lý tài chính doanh nghi p, phân tích tài
chính c n ư c chú tr ng t ch c th c hi n v i h th ng ch tiêu phân tích phù h p
giúp cho nhà qu n lý i u hành ho t ng c a doanh nghi p v i hi u qu cao nh t.
Trên th c t , công tác phân tích tài chính ã ư c th c hi n t i T ng công ty
Hàng không Vi t Nam nhưng v n chưa th c s áp ng ư c yêu c u c a qu n lý
do h th ng ch tiêu phân tích chưa ư c xây d ng m t cách phù h p. Xu t phát t
nh n th c trên, lu n án ã ch n tài “Hoàn thi n h th ng ch tiêu phân tích tài
chính t i T ng công ty Hàng không Vi t Nam”.

11. 2
2. T ng quan
Các v n v phân tích tài chính trong các doanh nghi p nói chung ã ư c
nhi u tác gi quan tâm, c p n trong các sách báo, t p chí, công trình nghiên
c u. Các tài li u này có th ư c chia làm hai lo i, lo i th nh t g m các công trình
chuyên v phân tích tài chính và lo i th hai g m các công trình trong ó phân tích
tài chính ch là m t ph n bên c nh nhi u ch khác.
Các công trình chuyên v nghiên c u phân tích tài chính ã c p n các
v n cơ b n c a phân tích như h th ng ch tiêu phân tích, phương pháp, cơ s d
li u và t ch c công tác phân tích. TS Nguy n Vi t L i (năm 2003) trong lu n án
“Hoàn thi n h th ng báo cáo tài chính nh m cung c p thông tin ph c v cho phân
tích tài chính doanh nghi p Vi t Nam” ã nghiên c u v cơ s d li u ph c v
cho phân tích. PGS. Nguy n Năng Phúc, PGS. Nghiêm Văn L i, TS. Nguy n Ng c
Quang (năm 2006) trong tác ph m “Phân tích tài chính công ty c ph n” ã trình
bày h th ng ch tiêu phân tích tài chính trong các công ty c ph n cùng các phương
pháp ư c áp d ng và quy trình phân tích. Trong các công trình chuyên v nghiên
c u phân tích tài chính cũng có m t s công trình c bi t nghiên c u sâu v h
th ng ch tiêu phân tích, ch ng h n TS Nguy n Tr ng Cơ (năm 1999) ã nghiên c u
v “Hoàn thi n h th ng ch tiêu phân tích tài chính trong doanh nghi p c ph n phi
tài chính Vi t Nam”. TS Nguy n Ng c Quang (năm 2002) cũng nghiên c u v h
th ng ch tiêu phân tích trong ngành xây d ng trong lu n án “Hoàn thi n h th ng
ch tiêu phân tích tài chính trong các doanh nghi p xây d ng Vi t Nam”.
Các công trình trong ó có c p n phân tích tài chính bên c nh nhi u ch
khác bao g m nhi u lo i như giáo trình trong các trư ng i h c, các cu n sách
vi t v phương pháp l p, c, ki m tra và phân tích báo cáo tài chính hay các cu n
vi t v k toán, ki m toán và phân tích trong nư c cũng như nư c ngoài. Trong
cu n “K toán, ki m toán và phân tích tài chính doanh nghi p” (năm 1995), ngoài
các n i dung v k toán và ki m toán, GS Ngô Th Chi, PGS oàn Xuân Tiên, PGS
Vương ình Hu ã c p n n i dung và các ch tiêu phân tích các báo cáo tài
chính. PGS. Nguy n Văn Công, PGS. Nguy n Năng Phúc, TS. Tr n Quý Liên trong

12. 3
tác ph m “L p, c, ki m tra và phân tích báo cáo tài chính” (năm 2002) bên c nh
các v n v n i dung, cách th c l p báo cáo tài chính ã c p n n i dung,
phương pháp phân tích và các ch tiêu ư c s d ng trong phân tích báo cáo tài
chính. Tác gi Josette Peyrard (năm 1994) trong cu n sách “Qu n lý tài chính doanh
nghi p” ngoài các v n v vai trò, n i dung qu n lý tài chính doanh nghi p ã
c p n phân tích tài chính doanh nghi p trên các khía c nh như n i dung phân tích,
cơ s d li u và phương pháp phân tích.
Tuy nhiên, trong t t c các công trình nghiên c u v phân tích tài chính
doanh nghi p nói chung và h th ng ch tiêu phân tích nói riêng ã ư c công b ,
chưa có công trình nào nghiên c u v h th ng ch tiêu phân tích tài chính áp d ng
trong ngành d ch v Hàng không là m t ngành kinh t quan tr ng c a Vi t Nam
ang r t c n ư c quan tâm v v n này. Chính vì v y, lu n án ã t p trung
nghiên c u xây d ng m t h th ng ch tiêu phân tích tài chính phù h p cho T ng
công ty Hàng không Vi t Nam là t ch c nòng c t c a ngành Hàng không Vi t
Nam trên cơ s nghiên c u các v n lý lu n cơ b n v h th ng ch tiêu phân tích,
th c tr ng c a h th ng này t i T ng công ty và kinh nghi m v n d ng c a các hãng
hàng không nư c ngoài, c bi t là các hãng trong khu v c có tính tương ng v
môi trư ng và ph m vi ho t ng.
3. M c ích và ý nghĩa nghiên c u c a lu n án
T ng h p và h th ng các v n lý lu n cơ b n v h th ng ch tiêu phân
tích tài chính trong ngành d ch v nói chung và ngành Hàng không nói riêng. Trên
cơ s ó, lu n án góp ph n phát tri n lý thuy t phân tích tài chính trong n n kinh t
th trư ng.
Phân tích c i m kinh doanh c a T ng công ty Hàng không Vi t Nam và
nh hư ng c a nó n h th ng ch tiêu phân tích tài chính. Xem xét và ánh giá
th c tr ng h th ng ch tiêu tài chính t i T ng công ty Hàng không Vi t Nam, qua
ó nh n bi t các ưu i m và các như c i m c a h th ng.
Xây d ng h th ng ch tiêu phân tích tài chính phù h p cũng như các i u
ki n cơ b n áp d ng h th ng này t i T ng công ty Hàng không Vi t Nam, t o cơ

13. 4
s phân tích tài chính th c s tr thành m t công c quan tr ng c a nhà qu n lý
cũng như các i tư ng quan tâm n ho t ng c a T ng công ty.
4. Ph m vi nghiên c u và i tư ng nghiên c u c a lu n án
- Ph m vi nghiên c u
Lu n án nghiên c u h th ng ch tiêu phân tích tài chính và các i u ki n áp
d ng t i T ng công ty Hàng không Vi t Nam qua các giai o n phát tri n t trư c
n nay.
- i tư ng nghiên c u
Nghiên c u các v n lý lu n cơ b n và th c ti n v h th ng ch tiêu phân
tích tài chính t i T ng công ty Hàng không Vi t Nam.
5. Phương pháp nghiên c u
Lu n án d a trên phương pháp lu n duy v t bi n ch ng và duy v t l ch s
c a ch nghĩa Mác-Lênin. Lu n án s d ng các phương pháp th ng kê, t ng h p,
phân tích, so sánh, k t h p nghiên c u lý lu n và kh o sát th c t .
6. Nh ng óng góp c a lu n án
- V m t lý lu n, lu n án h th ng hóa và phát tri n các lý thuy t v phân
tích tài chính và h th ng ch tiêu phân tích tài chính.
-V m t nghiên c u th c ti n, lu n án khái quát h th ng ch tiêu phân tích
tài chính ư c áp d ng t i 20 hãng hàng không nư c ngoài thu c Hi p h i Hàng
không Châu Á Thái Bình Dương và phân tích th c tr ng h th ng ch tiêu phân tích
tài chính t i T ng công ty Hàng không Vi t Nam hi n nay.
- V tính ng d ng vào th c ti n, lu n án ã xây d ng m t h th ng ch tiêu
phân tích tài chính phù h p v i c i m ho t ng kinh doanh và yêu c u c a phân
tích cho T ng công ty Hàng không Vi t Nam.
7. Gi i thi u b c c c a lu n án
Ngoài ph n m u, k t lu n, danh m c tài li u tham kh o và ph l c, lu n
án ư c k t c u thành 3 chương:
Chương 1: Nh ng v n lý lu n cơ b n v phân tích tài chính doanh nghi p
và h th ng ch tiêu phân tích tài chính trong ngành d ch v hàng không

14. 5
Chương 2: Th c tr ng h th ng ch tiêu phân tích tài chính t i T ng công ty
Hàng không Vi t Nam
Chương 3: Hoàn thi n h th ng ch tiêu phân tích tài chính t i T ng công ty
Hàng không Vi t Nam

15. 6
CHƯƠNG 1
NH NG V N LÝ LU N CƠ B N V PHÂN TÍCH TÀI
CHÍNH DOANH NGHI P VÀ H TH NG CH TIÊU PHÂN
TÍCH TÀI CHÍNH TRONG NGÀNH D CH V HÀNG KHÔNG
1.1. Tài chính doanh nghi p và phân tích tài chính doanh nghi p
1.1.1. B n ch t, vai trò c a tài chính doanh nghi p và n i dung c a qu n lý tài
chính doanh nghi p
B n ch t c a tài chính doanh nghi p
Qua quá trình nghiên c u và phát tri n lý thuy t v tài chính doanh nghi p,
ã có nhi u khái ni m v tài chính doanh nghi p ư c nêu ra. Tuy nhiên nh ng khái
ni m này v cơ b n ư c chia thành hai quan i m.
Theo quan i m th nh t, tài chính doanh nghi p là h th ng nh ng quan h
kinh t dư i hình thái giá tr phát sinh trong quá trình hình thành, phân ph i và s
d ng các qu ti n t c a doanh nghi p nh m ph c v cho các ho t ng c a doanh
nghi p và góp ph n t ư c các m c tiêu c a doanh nghi p [15, tr. 157], [25, tr.
12], [38, tr. 86], [50, tr. 5].
N u xét trên ph m vi ho t ng, các quan h tài chính doanh nghi p bao
g m:
- Quan h tài chính gi a doanh nghi p v i Nhà nư c: ó là nh ng quan h v
c p phát v n và thu h i v n i v i các doanh nghi p Nhà nư c, các doanh nghi p
th c hi n nghĩa v tài chính i v i Nhà nư c như n p các kho n thu , l phí i
v i m i lo i hình doanh nghi p. Các quan h này tuân th các quy nh c a Nhà
nư c.
- Quan h tài chính gi a doanh nghi p v i th trư ng: bao g m các quan h
c a doanh nghi p v i các th trư ng hàng hóa, th trư ng s c lao ng, th trư ng
tài chính… ó là các quan h trong mua bán hàng hóa d ch v , trao i các y u t
ph c v cho quá trình s n xu t kinh doanh và tiêu th s n ph m c a doanh nghi p,

16. 7
các quan h cung ng, u tư v n cho doanh nghi p.
- Quan h tài chính trong n i b doanh nghi p: là các quan h v phân ph i
v n, phân ph i thu nh p trong n i b doanh nghi p, ví d như quan h v i u
chuy n v n gi a các b ph n, chi nhánh c a doanh nghi p, quan h v thanh toán
ti n lương, ti n thư ng cho cán b nhân viên c a doanh nghi p, chi tr c t c cho
các c ông c a doanh nghi p.
N u xét theo n i dung kinh t , các quan h tài chính doanh nghi p ư c chia
thành các nhóm như sau:
- Các quan h tài chính v khai thác, thu hút v n: bao g m nh ng quan h v
vay v n, nh n góp v n dư i nhi u hình th c như vay ngân hàng, phát hành trái
phi u, c phi u, nh n v n góp liên doanh… Thông qua các quan h này, v n kinh
doanh c a doanh nghi p ư c t o l p .
- Các quan h tài chính v u tư, s d ng v n kinh doanh: bao g m nh ng
quan h trong phân ph i v n c a doanh nghi p hình thành cơ c u v n kinh doanh
phù h p và s d ng chúng nh m ph c v cho các m c tiêu kinh doanh. Nh ng quan
h này h u h t x y ra trong n i b doanh nghi p, tuy nhiên, các doanh nghi p cũng
có th u tư v n ra bên ngoài như mua c phi u c a công ty khác, góp v n liên
doanh… ây cũng là m t kênh u tư quan tr ng mà các doanh nghi p có th s
d ng nh m thu l i nhu n.
- Các quan h tài chính v phân ph i thu nh p và l i nhu n: bao g m các
quan h v i nhi u i tư ng phân ph i khác nhau như Nhà nư c, ngân hàng, c
ông, các doanh nghi p góp v n liên doanh, quan h trong n i b doanh
nghi p…M i quan h v i Nhà nư c ư c th hi n trong vi c n p thu , quan h v i
ngân hàng trong vi c thanh toán lãi ti n vay, quan h v i các c ông, các doanh
nghi p góp v n trong thanh toán c t c, lãi liên doanh, quan h trong n i b doanh
nghi p th hi n trong bù p chi phí c a các y u t u vào, phân ph i các qu c a
doanh nghi p…
Theo quan i m th hai, tài chính doanh nghi p là h th ng các lu ng
chuy n d ch giá tr , các lu ng v n ng c a nh ng ngu n tài chính trong quá trình

17. 8
t o l p ho c s d ng các qu ti n t ho c v n ho t ng c a các doanh nghi p,
nh m t t i m c tiêu doanh l i trong khuôn kh c a pháp lu t [6, tr. 6], [52, tr. 75].
S v n ng c a các ngu n tài chính u ư c n y sinh và g n li n v i các khâu
c a ho t ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. S v n ng này ư c hoà
nh p vào chu trình kinh t c a n n kinh t , ó là s v n ng chuy n hoá t các
ngu n tài chính thành các qu , ho c v n kinh doanh c a doanh nghi p và ngư c l i.
Theo tác gi , v hình th c hai quan i m trên có s khác bi t vì quan i m
th nh t cho r ng tài chính doanh nghi p là h th ng các quan h kinh t còn quan
i m th hai cho r ng tài chính doanh nghi p là h th ng các lu ng chuy n d ch giá
tr . Tuy nhiên, xét v b n ch t, hai quan i m trên có s tương ng vì các quan h
tài chính u ph n ánh nh ng lu ng d ch chuy n giá tr hay ph n ánh s v n ng
và chuy n hoá c a các ngu n l c tài chính trong quá trình kinh doanh c a doanh
nghi p.
V i phân tích trên, tác gi cho r ng tài chính doanh nghi p ư c c trưng
b i quá trình hình thành, phân ph i và s d ng v n trong ho t ng kinh doanh c a
doanh nghi p. Các quan h kinh t dư i hình thái giá tr phát sinh trong quá trình
trên ư c g i là các quan h tài chính c a doanh nghi p. Quan i m này s là cơ s
cho các phân tích khác ư c trình bày trong n i dung lu n án.
Vai trò c a tài chính doanh nghi p
V i b n ch t như trên, tài chính doanh nghi p có vai trò quan tr ng trong
ho t ng kinh doanh, các vai trò này th hi n c th như sau [14, tr. 99-101], [38,
tr. 91-95], [52, tr.80-86]:
- Tài chính doanh nghi p là công c khai thác, thu hút v n cho ho t ng s n
xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
có th ho t ng ư c, doanh nghi p c n có v n. Nhu c u v v n c a
doanh nghi p bao g m c v n dài h n và ng n h n. Vai trò c a tài chính doanh
nghi p ư c th hi n qua c quá trình t xác nh chính xác nhu c u v n cho ho t
ng kinh doanh n l a ch n và ti n hành huy ng v n v i các hình th c phù

18. 9
h p. Ngày nay, trong n n kinh t th trư ng, doanh nghi p có th huy ng v n v i
nhi u hình th c như i vay ngân hàng, vay các cá nhân và t ch c khác, phát hành
trái phi u, c phi u, liên doanh liên k t…Tài chính doanh nghi p l a ch n hình
th c huy ng v n v i hi u qu cao m b o cho doanh nghi p ho t ng liên t c
v i chi phí huy ng v n ti t ki m nh t.
- Tài chính doanh nghi p là công c trong vi c t ch c s d ng v n ti t ki m
và có hi u qu .
Vi c s d ng v n ti t ki m và có hi u qu là m t trong nh ng i u ki n quan
tr ng nh t cho s t n t i và phát tri n c a m i doanh nghi p. Hi u qu ho t ng
s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p ph thu c r t l n vào vi c t ch c s d ng
v n. xác nh v n nên s d ng như th nào, tài chính doanh nghi p có vai trò
quan tr ng thông qua ánh giá và l a ch n phương án u tư, trên cơ s phân tích
kh năng sinh lãi và m c r i ro c a phương án, t ó góp ph n ch n ra phương
án u tư t i ưu. Cũng trên cơ s phân tích các ch tiêu tài chính có th ánh giá
hi u qu s d ng v n, cơ c u phân ph i v n, ch ra nh ng i m b t h p lý c n kh c
ph c, giúp doanh nghi p có bi n pháp i u ch nh, s d ng v n t t hơn.
- Tài chính doanh nghi p là công c ki m soát các ho t ng s n xu t
kinh doanh c a doanh nghi p.
Tình hình tài chính c a doanh nghi p ph n ánh t ng h p hi u qu ho t ng
s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. Tài chính doanh nghi p th hi n vai trò
ki m soát ch y u thông qua vi c phân tích, ánh giá h th ng các ch tiêu tài chính.
Thông qua các ch tiêu như h s thanh toán, h s sinh lãi, hi u qu s d ng v n,
cơ c u ngu n v n, cơ c u phân ph i s d ng v n…nhà qu n lý có th ánh giá
ư c th c tr ng các khâu c a quá trình s n xu t kinh doanh. Trên cơ s ó, ngư i
qu n lý có th k p th i phát hi n các i m y u, nh ng v n t n t i vư ng m c và
nguyên nhân c a nó có bi n pháp kh c ph c, i u ch nh quá trình s n xu t kinh
doanh nh m t các m c tiêu ã ra.
- Tài chính doanh nghi p là công c giúp doanh nghi p phát tri n s n xu t
kinh doanh

19. 10
Ho t ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p có quan h v i nhi u ch
th khác nhau như ngân hàng, các c ông, các ơn v góp v n liên doanh, các
khách hàng và nhà cung c p… Tài chính doanh nghi p th hi n vai trò thúc y
phát tri n s n xu t kinh doanh trên cơ s các ch c năng c a nó ư c v n d ng m t
cách t ng h p nh m m b o l i ích c a các ch th trên. Như v y, vai trò này ư c
phát huy như th nào còn ph thu c vào kh năng và i u ki n v n d ng c a ngư i
qu n lý tài chính. N u ngư i qu n lý tài chính có kh năng v n d ng t t các ch c
năng c a tài chính doanh nghi p th hi n qua vi c huy ng v n, qu n lý phân ph i
s d ng v n, phân ph i thu nh p m t cách h p lý, t hi u qu cao, phù h p v i
i u ki n kinh doanh và cơ ch qu n lý c a nhà nư c thì tài chính doanh nghi p s
th hi n ư c vai trò tr giúp c l c trong vi c phát tri n ho t ng s n xu t kinh
doanh. C th hơn, ngư i qu n lý tài chính có th s d ng các công c tài chính
xác nh phương án u tư, xác nh lãi su t trái phi u, c t c, xác nh cơ c u tài
s n, ti n lương, ti n thư ng … thu hút v n v i chi phí ti t ki m nh t, s d ng v n
m t cách hi u qu , kích thích tăng năng su t lao ng, … nh m thúc y s tăng
trư ng trong ho t ng kinh doanh.
N i dung qu n lý tài chính doanh nghi p
th hi n t t vai trò c a mình, qu n lý tài chính doanh nghi p c n ti n
hành các n i dung c th như sau [6, tr. 14-15], [9, tr. 9-12], [14, tr. 105-107]:
- Tham gia th m nh các k ho ch kinh doanh và d án u tư
Trong ho t ng kinh doanh, doanh nghi p c n có các k ho ch phát tri n
dài h n và ng n h n. Trong ó, doanh nghi p c n xác nh rõ chi n lư c kinh
doanh, quy mô và t c phát tri n, trang b k thu t, các ho t ng c th trong
t ng giai o n…Trên cơ s các s li u tài chính như kh năng v ngu n tài chính,
kh năng thanh toán, kh năng sinh lãi… qu n lý tài chính có th tham gia th m
nh các k ho ch trên b ng nh ng lu n c có tính thuy t ph c cao.
Trên th c t , nhi u b ph n trong doanh nghi p cùng h p tác trong vi c xây
d ng và l a ch n các d án u tư. V khía c nh tài chính, ch y u c n ph i xem

20. 11
xét hi u qu tài chính c a d án, t c là xem xét cân nh c gi a chi phí b ra và kh
năng thu l i nhu n c a d án, ng th i ánh giá kh năng r i ro có th g p ph i
khi th c hi n d án. Bên c nh ó, khi phân tích, ánh giá nh m l a ch n các d án
t i ưu, qu n lý tài chính c n ph i xem xét kh năng huy ng và s d ng v n u
tư. c bi t, v i các d án òi h i v n u tư l n và th i gian th c hi n lâu dài, vi c
phân tích kh năng huy ng và s d ng v n trong t ng giai o n c a d án c n
ư c xem xét k trong quá trình th m nh.
- Xác nh nhu c u v n, huy ng v n áp ng cho ho t ng kinh doanh
ti n hành ho t ng kinh doanh c a doanh nghi p yêu c u ph i có v n.
Qu n lý tài chính doanh nghi p c n ph i xác nh nhu c u v n cho kinh doanh. Bên
c nh ó, i u quan tr ng là ph i t ch c huy ng v n k p th i và y . Vi c l a
ch n các ngu n v n có nh hư ng l n n hi u qu ho t ng kinh doanh. xác
nh huy ng ngu n v n nào, v i s lư ng bao nhiêu c n xem xét t ng h p các
khía c nh như k t c u ngu n v n, chi phí c a vi c s d ng các ngu n v n, các ưu
i m và như c i m c a các hình th c huy ng v n.
- T ch c s d ng v n có hi u qu , qu n lý ch t ch chi phí và thu nh p.
Qu n lý tài chính doanh nghi p c n có bi n pháp s d ng v n có hi u qu ,
huy ng t i a s v n hi n có vào ho t ng kinh doanh, gi i phóng các kho n v n
b ng. ng th i qu n lý tài chính c n theo dõi ch t ch các kho n chi phí và
thu nh p, xác nh rõ các lo i chi phí và thu nh p, phân tích bi n ng các kho n
chi phí và thu nh p, tìm ra các kho n không phù h p t ó có bi n pháp i u
ch nh k p th i.
- Phân ph i l i nhu n, trích l p và s d ng các qu c a doanh nghi p
L i nhu n là m c tiêu c a ho t ng kinh doanh, là m t ch tiêu c bi t
quan tr ng liên quan n s t n t i và phát tri n c a doanh nghi p. Do v y, phân
ph i l i nhu n h p lý sau thu như trích l p và s d ng t t các qu c a doanh
nghi p cũng là m t n i dung r t quan tr ng c a qu n lý tài chính doanh nghi p, vi c
này có nh hư ng l n n phát tri n ho t ng kinh doanh c a doanh nghi p.
Doanh nghi p c n có chính sách h p lý trong vi c s d ng l i nhu n, trong vi c

21. DOWNLOAD ĐỂ XEM ĐẦY ĐỦ NỘI DUNG
MÃ TÀI LIỆU: 52873
DOWNLOAD: + Link tải: tailieumau.vn
Hoặc : + ZALO: 0932091562