Download luận án tiến sĩ ngành kế toán với đề tài: Tổ chức kế toán quản trị chi phí vận tải hàng hóa trong các công ty vận tải đường bộ VN, cho các bạn có thể tham khảo

1. i
Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹oBé gi¸o dôc vµ ®µo t¹oBé gi¸o dôc vµ ®µo t¹oBé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o
Tr−êng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©nTr−êng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©nTr−êng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©nTr−êng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n
-------- --------
NguyÔn thÞ ngäc lan
TæCHøCKÕTO¸NQU¶NTRÞCHIPHÝvËnt¶ihµnghãa
trongc¸cc«ngtyvËnt¶i®−êngbéviÖtnam
Chuyªn ngµnh: KÕ to¸n (KÕ TO¸N, KiÓm to¸n vµ Ph©n tÝch)
M· sè: 62.34.30.01
Ng−êi h−íng dÉn khoa häc:
1. pgs.ts. nguyÔn ngäc quang
2. pgs.ts. nguyÔn n¨ng phóc
Hµ néi, n¨m 2012Hµ néi, n¨m 2012Hµ néi, n¨m 2012Hµ néi, n¨m 2012

2. i
L I CAM ðOAN
Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên c u c a
riêng tôi. Các s li u nêu trong Lu n án là hoàn toàn
trung th c. Nh ng k t lu n khoa h c c a Lu n án chưa
t ng ñư c ai công b trong b t kỳ công trình nào khác.
TÁC GI LU N ÁN
Nguy n Th Ng c Lan

3. ii
M C L C
TRANG PH BÌA
L I CAM ðOAN
DANH M C CÁC CH VI T T T
DANH M C B NG, BI U, SƠ ð
M C L C
L I M ð U ......................................................................................................................8
CHƯƠNG 1: CƠ S LÝ LU N V T CH C K TOÁN QU N TR CHI PHÍ
TRONG CÁC DOANH NGHI P KINH DOANH D CH V ......................................17
1.1. ð c ñi m ho t ñ ng kinh doanh d ch v nh hư ng t i t ch c k toán
qu n tr chi phí...................................................................................................... 17
1.1.1. ð c ñi m v ho t ñ ng kinh doanh d ch v ................................................ 17
1.1.2. ð c ñi m v chi phí kinh doanh và giá thành d ch v ............................... 19
1.2. T ch c k toán qu n tr chi phí trong doanh nghi p kinh doanh d ch
v ............................................................................................................................. 20
1.2.2. K toán qu n tr chi phí trong doanh nghi p kinh doanh d ch v ............. 21
1.2.4. Yêu c u t ch c k toán qu n tr chi phí trong doanh nghi p kinh doanh
d ch v ..................................................................................................................... 24
1.2.5. Nguyên t c t ch c k toán qu n tr chi phí trong doanh nghi p kinh
doanh d ch v .......................................................................................................... 25
1.2.6. Các nhân t nh hư ng ñ n t ch c k toán qu n tr chi phí trong doanh
nghi p kinh doanh d ch v [37,77]........................................................................ 27
1.3. N i dung t ch c k toán qu n tr chi phí trong doanh nghi p kinh
doanh d ch v ......................................................................................................... 30
1.3.1. T ch c b máy k toán qu n tr chi phí trong doanh nghi p kinh doanh
d ch v ..................................................................................................................... 30
1.3.2. T ch c thu nh n thông tin ban ñ u v k toán qu n tr chi phí trong doanh
nghi p kinh doanh d ch v ..................................................................................... 36
1.3.3. T ch c phân tích, x lý và cung c p thông tin v k toán qu n tr chi phí
trong doanh nghi p kinh doanh d ch v ................................................................ 37
1.4. ð c ñi m t ch c k toán qu n tr chi phí v n t i hàng hoá trong các
công ty v n t i ñư ng b ...................................................................................... 63
1.4.1. Chi phí v n t i hàng hoá và phân lo i chi phí v n t i hàng hoá ................ 63

4. iii
1.4.2. T ch c h th ng ñ nh m c chi phí và l p d toán chi phí........................ 64
1.5. T ch c k toán qu n tr chi phí c a m t s nư c phát tri n và bài h c
kinh nghi m cho các doanh nghi p kinh doanh d ch v Vi t Nam........... 69
1.5.1. T ch c k toán qu n tr chi phí c a m t s nư c phát tri n..................... 69
1.5.2. Bài h c kinh nghi m t ch c k toán qu n tr chi phí cho các doanh nghi p
kinh doanh d ch v Vi t Nam............................................................................. 75
CHƯƠNG 2: TH C TR NG T CH C K TOÁN QU N TR CHI PHÍ V N T I
HÀNG HOÁ TRONG CÁC CÔNG TY V N T I ðƯ NG B VI T NAM...........79
2.1. T ng quan v các công ty v n t i hàng hoá ñư ng b Vi t Nam......79
2.1.1. L ch s hình thành và phát tri n c a v n t i hàng hoá ñư ng b [55]........79
2.1.2. ð c ñi m ho t ñ ng s n xu t kinh doanh và t ch c b máy c a các
công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam...............................................................82
2.1.3. ð c ñi m cơ ch tài chính nh hư ng t i t ch c k toán qu n tr chi
phí....................................................................................................................93
2.2. Th c tr ng t ch c k toán qu n tr chi phí v n t i hàng hoá trong
các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam ......................................................95
2.2.1. Th c tr ng t ch c b máy k toán qu n tr chi phí trong các công ty
v n t i ñư ng b Vi t Nam.............................................................................96
2.2.2. Th c tr ng t ch c thu nh n thông tin ban ñ u v k toán qu n tr chi
phí trong các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam..........................................96
2.2.3. Th c tr ng t ch c phân tích, x lý và cung c p thông tin v k toán
qu n tr chi phí trong các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam.......................98
2.3. ðánh giá th c tr ng t ch c k toán qu n tr chi phí v n t i hàng
hoá trong các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam...............................120
2.3.1. T ng h p k t qu kh o sát................................................................120
2.3.2. ðánh giá k t qu kh o sát.................................................................120
CHƯƠNG 3: HOÀN THI N T CH C K TOÁN QU N TR CHI PHÍ V N T I
HÀNG HOÁ TRONG CÁC CÔNG TY V N T I ðƯ NG B VI T NAM.........129
3.1. ð nh hư ng phát tri n c a ngành v n t i ñư ng b Vi t Nam.......129
3.1.1. Quan ñi m phát tri n c a ngành giao thông v n t i ...........................129
3.1.2. Chi n lư c phát tri n v n t i và d ch v v n t i trong chi n lư c phát
tri n ngành.....................................................................................................130

5. iv
3.2. S c n thi t, nguyên t c và yêu c u hoàn thi n t ch c k toán qu n
tr chi phí v n t i hàng hoá trong các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam
.......................................................................................................................132
3.2.1. S c n thi t ph i t ch c k toán qu n tr chi phí v n t i hàng hoá trong
các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam........................................................133
3.2.2. Nguyên t c hoàn thi n t ch c k toán qu n tr chi phi v n t i hàng hoá
trong các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam ..............................................134
3.2.3. Yêu c u c a vi c hoàn thi n t ch c k toán qu n tr chi phí v n t i
hàng hoá trong các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam...............................135
3.3. Gi i pháp hoàn thi n t ch c k toán qu n tr chi phí v n t i hàng
hoá trong các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam...................................137
3.3.1. Hoàn thi n t ch c b máy k toán qu n tr chi phí trong các công ty
v n t i ñư ng b Vi t Nam...........................................................................137
3.3.2. Hoàn thi n t ch c thu nh n thông tin ban ñ u v k toán qu n tr chi
phí trong các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam........................................139
3.3.3. Hoàn thi n t ch c, phân tích, x lý và cung c p thông tin v k toán
qu n tr chi phí trong các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam.....................142
3.4. ði u ki n ñ th c hi n các gi i pháp..................................................173
3.4.1. ð i v i Nhà nư c................................................................................173
3.4.2. ð i v i các doanh nghi p v n t i ñư ng b .......................................175
K T LU N ......................................................................................................................179
DANH M C CÁC CÔNG TRÌNH C A TÁC GI ....................................................180
TÀI LI U THAM KH O...............................................................................................180

6. v
DANH M C CÁC CH VI T T T
Ch vi t t t Di n gi i
ABC : Active Base Costing
BHTN : B o hi m th t nghi p
BHXH : B o hi m xã h i
BHYT : B o hi m y t
BTC : B Tài chính
CCDC : Công c d ng c
CPNCTT : Chi phí nhân công tr c ti p
CPNVLTT : Chi phí nguyên v t li u tr c ti p
CPSXC : Chi phí s n xu t chung
CVP : Chi phí – Kh i lư ng – L i nhu n
DNNN : Doanh nghi p Nhà nư c
DNVT : Doanh nghi p v n t i
GTGT : Giá tr gia tăng
GTSP : Giá thành s n ph m
KC : Kaizen Costing
KHTSCð : Kh u hao tài s n c ñ nh
KMCP : Kho n m c chi phí
KPCð : Kinh phí công ñoàn
KTQT : K toán qu n tr
KTTC : K toán tài chính
LN : L i nhu n
NVL : Nguyên v t li u
NVLTT : Nguyên v t li u tr c ti p
SXKD : S n xu t kinh doanh
TC. : Target Costing
TKKT : Tài kho n k toán
TSCð : Tài s n c ñ nh

7. vi
DANH M C B NG, ð TH , SƠ ð
B NG
B ng 2.1. M c lương c ñ nh c a lái xe, ph xe năm 2010............................................99
B ng 2.2: ð nh m c chi phí nhiên li u tr c ti p năm 2010...........................................107
B ng 2.3: H s quy ñ i ñư ng tiêu chu n tính bình quân cho các
tuy n hành trình – Năm 2010 ..........................................................................................107
B ng 2.4: ð nh m c tiêu hao d u nh n năm 2010.........................................................109
B ng 2.5: ð nh m c ñơn giá ti n lương s n ph m t i công ty C ph n
v n t i ô tô s 2 (ñ ng/1.000 ñ ng doanh thu) – Năm 2010 .........................................110
B ng 2.6: B ng ñ nh m c trích trư c chi phí săm l p t i công ty v n
t i ô tô s 2 – Năm 2010 ..................................................................................................113
B ng 2.7: Báo cáo tình hình nhiên li u tiêu hao.............................................................118
Tr m xe 204 – Tháng 10/2010 ........................................................................................118
B ng 3.1: Phân lo i chi phí theo m c ñ ho t ñ ng Công ty v n t i ô
tô s 2 tháng 10/2010 .......................................................................................................143
B ng 3.2: Phân lo i chi phí theo cách ng x c a chi phí.............................................144
B ng 3.3: D toán chi phí nhiên li u tr c ti p tháng 10 năm 2010 ..............................149
t i công ty V n t i s 2.....................................................................................................149
B ng 3.4: D toán linh ho t chi phí nhiên li u tr c ti p................................................152
tháng 10 năm 2010 t i công ty V n t i s 2....................................................................152
B ng 3.5: B ng phân b chi phí cho các ho t ñ ng tháng 5/2010................................153
B ng 3.6: Báo cáo tình hình th c hi n chi phí trung tâm chi phí..................................167
B ng 3.7: Báo cáo d toán trung tâm l i nhu n.............................................................168
B ng3.10:B ngphântíchchiphís nxu tkinhdoanhdchv ...................................................171
B ng 3.11 : B ng báo cáo k t qu ho t ñ ng kinh doanh..............................................172

8. vii
ð TH
ð th 3.1: Phân tích m i quan h gi a chi phí – kh i lư ng – l i nhu n....................156
ð th 3.2: Phân tích m i quan h gi a chi phí – kh i lư ng – l i nhu n....................161
c a ñ i v n t i s 1...........................................................................................................161
ð th 3.3: Phân tích m i quan h gi a chi phí – kh i lư ng – l i nhu n....................162
c a ñ i v n t i s 2...........................................................................................................162
ð th 3.4: Phân tích m i quan h gi a chi phí – kh i lư ng – l i nhu n....................163
c a ñ i v n t i s 3...........................................................................................................163
SƠ ð
Sơ ñ 1.1: Mô hình t ch c b máy k toán chi phí k t h p...........................................33
Sơ ñ 1.2: Mô hình t ch c b máy k toán chi phí tách bi t.........................................34
Sơ ñ 1.3: Mô hình t ch c b máy k toán chi phí h n h p..........................................35
Sơ ñ 2.1: Quy trình t ch c ho t ñ ng kinh doanh d ch v v n t i hàng hoá ñư ng b
.............................................................................................................................................86
Sơ ñ 3.1: Mô hình t ch c b máy k toán k t h p .....................................................138

9. L I M ð U
1. Tính c p thi t c a ñ tài
D ch v v n t i ñư ng b có v trí quan tr ng trong n n kinh t qu c dân, là c u
n i gi a các vùng kinh t trong nư c, góp ph n ñáng k vào s phát tri n kinh t - xã
h i. Cùng v i s phát tri n c a s n xu t và lưu thông hàng hoá, nhu c u v v n chuy n
hàng hoá cho s n xu t và tiêu dùng ngày càng tăng. Th i gian qua cho th y, các công
ty v n t i ñã phát tri n không ng ng c v quy mô cũng như các d ch v cung c p.
Hi n nay, Vi t Nam cũng như trên th gi i, các công ty kinh doanh d ch v v n t i
ñư c chia thành v n t i hàng không, v n t i ñư ng s t, v n t i ñư ng bi n và v n t i
ñư ng b . Các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam có ñ c ñi m là cung c p d ch v
r ng kh p trên toàn qu c, cũng như các công ty kinh doanh d ch v khác, quá trình s n
xu t c a các công ty v n t i ñư ng b không t p trung mà di n ra kh p nơi vì v y r t
khó ki m soát chi phí phát sinh. Hơn n a, trong xu th h i nh p kinh t qu c t , các
công ty v n t i ñ u ch u s c nh tranh gay g t v i các công ty v n t i khác trong và
ngoài nư c. ð t n t i và phát tri n, các công ty v n t i ph i không ng ng s d ng có
hi u qu các ngu n l c ñ nâng cao hi u q a s n xu t kinh doanh. Mu n th c hi n
ñư c m c tiêu ñó, ñòi h i các công ty v n t i ñư ng b ph i c i ti n, ñ i m i công tác
qu n lý, phương th c kinh doanh cũng như h th ng các công c qu n lý, trong ñó có
k toán.
Trong nh ng năm qua, công tác k toán c a nư c ta nói chung và t i các công
ty kinh doanh d ch v v n t i ñư ng b nói riêng ñã không ng ng ñư c c i ti n, hoàn
thi n, ti p c n các thông l , chu n m c qu c t , t ng bư c ñáp ng ñư c yêu c u v
qu n lý trong h i nh p kinh t qu c t . Tuy nhiên, h th ng k toán c a các công ty
v n t i ñư ng b nhìn chung m i ch ñ c p ch y u ñ n k toán tài chính còn k toán
qu n tr nói chung và k toán qu n tr chi phí nói riêng v n ñang là v n ñ khá m i m
c v nh n th c và t ch c th c hi n.
Vì v y, tác gi nghiên c u ñ tài “T ch c k toán qu n tr chi phí v n t i
hàng hoá trong các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam” làm lu n án ti n s .
2. T ng quan v v n ñ nghiên c u

10. K toán không ph i là m c ñích cu i cùng, k toán ch là phương ti n ñ ñ t
ñư c m c ñích cu i cùng c a ngư i s d ng thông tin. Nhu c u thông tin k toán c a
ngư i s d ng khác nhau là khác nhau. ð i v i các ñ i tư ng bên ngoài doanh nghi p
như nhà ñ u tư, khách hàng, cơ quan qu n lý ch c năng c a Nhà nư c …ñòi h i thông
tin k toán mang tính nguyên t c, chu n m c, ph bi n, công khai….Nhưng ñ i v i
nhà qu n tr trong doanh nghi p l i ñ cao tính linh ho t, cá bi t, ng u h ng theo chi n
lư c, yêu c u qu n tr ho t ñ ng s n xu t kinh doanh c a thông tin k toán. T ñó,
trong n n kinh t th trư ng, h th ng k toán doanh nghi p hình thành nên hai phân
h k toán khác nhau ñ ñáp ng nhu c u s d ng thông tin k toán ñó là k toán tài
chính và k toán qu n tr .
K toán qu n tr ra ñ i, phát tri n nh m ñáp ng nhu c u thông tin ñ nhà qu n tr
th c hi n toàn di n các ch c năng qu n tr . Các v n ñ v k toán qu n tr ñã ñư c các tác
gi Vi t Nam b t ñ u nghiên c u t nh ng năm ñ u th p k 90 (th k 20). Trong Lu n
án “V n ñ hoàn thi n k toán Vi t Nam” c a tác gi Nguy n Vi t (1995) ñã trình bày
phương hư ng và gi i pháp xây d ng h th ng k toán tài chính và k toán qu n tr trong
các doanh nghi p Vi t Nam, tuy nhiên nh ng ñ xu t v k toán qu n tr trong công trình
này ch mang tính cơ b n nh t c a h th ng k toán qu n tr .
ð n năm 1997, tác gi Ph m Văn Dư c ñã nghiên c u v “Phương hư ng xây
d ng n i dung và t ch c v n d ng k toán qu n tr vào các doanh nghi p Vi t Nam”,
tác gi ñã có nh ng nghiên c u c th và ñ xu t các bi n pháp ng d ng k toán qu n
tr vào th c ti n trong các doanh nghi p Vi t Nam. Tác gi ñã ñưa ra lý lu n chung v k
toán và k toán qu n tr như: thông tin c a k toán v i ho t ñ ng s n xu t kinh doanh, t
ch c thông tin k toán tài chính và k toán qu n tr trong n n kinh t th trư ng, t ñó th y
ñư c vai trò c a k toán qu n tr . Bên c nh ñó, tác gi ñã ñánh giá th c tr ng h th ng k
toán doanh nghi p Vi t Nam và th c t v n d ng k toán qu n tr vào doanh nghi p Vi t
Nam. Tác gi ñã xây d ng n i dung t ch c k toán qu n tr như xây d ng b máy k
toán qu n tr , phân tích chi phí – doanh thu – l i nhu n nh hư ng ñ n quá trình ra quy t
ñ nh c a doanh nghi p, ñ ng th i tác gi cũng ñưa ra phương pháp l p d toán, phương
pháp ki m tra, ñánh giá th c hi n. T ñó tác gi cũng ñưa ra gi i pháp ñ v n d ng t
ch c k toán qu n tr trong các doanh nghi p Vi t Nam. Tuy nhiên nh ng nghiên c u này
còn mang tính ch t chung cho t t c các lo i hình doanh nghi p, trong khi tính linh ho t

11. c a k toán qu n tr l i r t cao, ph thu c vào ñ c ñi m ho t ñ ng kinh doanh c a t ng
ngành.
Sang ñ u th kỳ 21, ñã có nhi u nghiên c u v các v n ñ c th c a k toán
qu n tr và ñi sâu nghiên c u k toán qu n tr áp d ng riêng cho t ng ngành như:
“Phương hư ng xây d ng h th ng báo cáo k toán qu n tr và t ch c v n d ng vào
các doanh nghi p Vi t Nam”, c a tác gi Ph m Quang (2002). Trong ñ tài nghiên c u
c a mình, tác gi ñã trình bày m t cách có h th ng các cơ s lý lu n v b n ch t c a
k toán qu n tr . Qua ñó, tác gi ñi sâu nghiên c u xây d ng h th ng báo cáo k toán
qu n tr như báo cáo hàng t n kho, báo cáo chi phí, xây d ng quy trình thu th p, x lý
d li u ñ l p báo cáo thu nh p, báo cáo ngân sách. K t qu nghiên c u cho th y tác
gi t p trung vào xây d ng h th ng báo cáo k toán qu n tr và vi c v n d ng vào các
doanh nghi p Vi t Nam nói chung.
Cùng trong năm 2002, tác gi Lê ð c Toàn nghiên c u v “ K toán qu n tr và
phân tích chi phí s n xu t trong ngành s n xu t công nghi p Vi t Nam”. Trong Lu n
án tác gi ñánh giá th c tr ng k toán qu n tr và phân tích chi phí s n xu t c a các
doanh nghi p s n xu t công nghi p. ð ng th i, tác gi cũng ñ c p ñ n xây d ng mô
hình k toán qu n tr và phân tích chi phí, t p trung vào hoàn thi n d toán chi phí,
phân tích ñánh giá tình hình tài chính theo bi n ñ ng c a các y u t . Trong lu n án, tác
gi có ñ c p ñ n m t s n i dung nghiên c u v k toán qu n tr , tuy nhiên tác gi ñi
sâu vào phân tích các y u t chi phí s n xu t nhi u hơn và ñưa ra mô hình k toán
qu n tr cho doanh nghi p s n xu t công nghi p.
Tác gi Giang Th Xuy n (2002) nghiên c u v “T ch c k toán qu n tr và
phân tích kinh doanh trong doanh nghi p Nhà nư c”. V i ñ tài c a mình, tác gi ñã
nghiên c u và ñưa ra các gi i pháp hoàn thi n h th ng thông tin k toán qu n tr như
ch ng t , tài kho n, s sách, báo cáo k toán qu n tr . Tuy nhiên, tác gi cũng t p
trung nghiên c u các ch tiêu, phương pháp s d ng trong phân tích ho t ñ ng kinh
doanh nhi u hơn là t ch c k toán qu n tr . Mô hình k toán qu n tr cũng d ng l i
vi c xây d ng cho các doanh nghi p Nhà nư c.
Năm 2002, còn m t s tác gi cũng nghiên c u các v n ñ liên quan ñ n k
toán qu n tr như tác gi Ph m Th Kim Vân nghiên c u v “T ch c k toán qu n tr
chi phí và k t qu kinh doanh các doanh nghi p kinh doanh du l ch”.

12. Cũng gi ng như các tác gi trên, năm 2004, m t s tác gi khác l i ti p t c
nghiên c u v k toán qu n tr như tác gi Nguy n Th H ng Nga nghiên c u v
“Hoàn thi n t ch c k toán qu n tr trong các doanh nghi p d u khí Vi t Nam”; tác
gi Mai Th Hà Trâm v i ñ tài “Xây d ng h th ng k toán qu n tr trong các doanh
nghi p d t may Vi t Nam”. Tác gi Nguy n Thanh Quý nghiên c u “Xây d ng h
th ng thông tin kinh t ph c v qu n tr doanh nghi p kinh doanh bưu chính vi n
thông”….
ð n th i kỳ này, các tác gi ñã ñi vào nghiên c u ñ i tư ng, m c tiêu, n i dung
t ch c k toán qu n tr . Tuy nhiên, các v n ñ v t ch c k toán qu n tr ñã ñư c các
tác gi nghiên c u trong ngành c th là du l ch, vi n thông, khai thác d u khí và d t
may.
Năm 2007, tác gi Ph m Th Thu nghiên c u “Xây d ng mô hình k toán qu n tr
chi phí cho các doanh nghi p s n xu t dư c ph m Vi t Nam”. Trong công trình này, các
tác gi ñã h th ng n i dung cơ b n c a k toán qu n tr và ñ xu t phương hư ng ng
d ng k toán qu n tr vào ngành c th theo ph m vi nghiên c u c a ñ tài.
Tác gi H Văn Nhàn nghiên c u “T ch c công tác k toán qu n tr chi phí và
giá thành d ch v v n chuy n hành khách trong các doanh nghi p taxi” năm 2010.
Trong lu n án, tác gi t p trung vào nghiên c u k toán t p h p chi phí và tính giá
thành d ch v v n chuy n. T ñó, tác gi ñ c p ñ n l p d toán chi phí và phân tích
tình hình th c hi n d toán chi phí d ch v v n chuy n, t ñó ñ nh giá bán d ch v v n
chuy n d a vào thông tin k toán qu n tr chi phí và giá thành.
Trong năm 2010, tác gi Hoàng Văn Tư ng cũng ñã nghiên c u “T ch c k
toán qu n tr v i vi c tăng cư ng qu n lý ho t ñ ng kinh doanh trong các doanh
nghi p xây l p Vi t Nam”. Trong Lu n án, tác gi ñã ñ c p ñ n t ch c k toán qu n
tr theo ch c năng và chu trình c a thông tin k toán, t ch c theo n i dung công vi c
như t ch c các y u t s n xu t, t ch c k toán trách nhi m, t ch c k toán chi phí
và xây d ng mô hình k toán qu n tr nói chung. Tuy nhiên, ph n t ch c k toán qu n
tr chi phí chưa ñư c tác gi ñ c p sâu mà ch mang tính ch t chung chung, hơn n a
mô hình k toán qu n tr này cũng ñư c xây d ng c th cho ngành ñ c thù ñó là các
công ty xây l p thu c ngành xây d ng công nghi p.
V lĩnh v c v n t i ñư ng b , tác gi ð ng Th Mai Hiên nghiên c u trong
lu n văn th c s “Hoàn thi n h ch toán chi phí v n t i trong các doanh nghi p kinh

13. doanh v n t i hàng hóa b ng ô tô trên ñ a bàn thành ph Hà n i” năm 2006. Trong
lu n văn c a mình tác gi cũng m i ch nghiên c u v h ch toán chi phí v n t i
hàng hóa mà chưa ñ c p ñ n t ch c k toán qu n tr chi phí trong doanh nghi p
này.
Bên c nh ñó, cũng có m t s bài vi t trên t p chí chuyên ngành c a các tác gi
như “Thi t l p mô hình t ch c k toán qu n tr trong các doanh nghi p” (TS ðoàn
Xuân Tiên, t p chí K toán), “K toán chi phí c a m t s nư c phát tri n và bài h c
kinh nghi m cho Vi t Nam” (PGS.TS Nguy n Ng c Quang, t p chí Kinh t và phát
tri n), “Bàn v vai trò c a h th ng k toán qu n tr trong doanh nghi p Vi t Nam”,
(Hoàng Văn Ninh – t p chí nghiên c u tài chính k toán s 9/2009), “M t s kinh
nghi m t ch c k toán qu n tr chi phí – giá thành c a Pháp và M ” (TS Tr n Văn
Dung, t p chí K toán), “K toán qu n tr chi phí v n t i m t s nư c: kinh nghi m
và áp d ng t i Vi t Nam” (Vũ Th Kim Anh, t p chí K toán s 87 tháng
12/2010)….Các bài vi t c a các tác gi cũng m i ch ñ c p ñ n m t ph n n i dung r t
nh liên quan ñ n t ch c k toán qu n tr chi phí, chưa khái quát ñư c toàn b n i
dung t ch c k toán qu n tr chi phí trong doanh nghi p nói chung và trong doanh
nghi p kinh doanh d ch v nói riêng.
Như v y, t t c các công trình nghiên c u v k toán qu n tr ñã công b trên ñ u
chưa nghiên c u sâu v t ch c k toán qu n tr trong các doanh nghi p kinh doanh d ch v
v n t i ñư ng b , trong khi ngành kinh doanh d ch v v n t i ñư ng b ñang r t c n nh ng
thông tin k toán qu n tr và vi c v n d ng t lý thuy t v t ch c k toán qu n tr vào th c
ti n ho t ñ ng kinh doanh c a t ng ngành th t không ñơn gi n.
Chính vì v y, các v n ñ mà lu n án c n t p trung nghiên c u là xây d ng mô
hình t ch c k toán qu n tr chi phí v n t i hàng hóa áp d ng cho các doanh nghi p
kinh doanh d ch v v n t i ñư ng b Vi t Nam trên cơ s nghiên c u v s hình thành
và phát tri n c a h th ng k toán qu n tr chi phí trên th gi i g n li n v i các b i
c nh kinh t c th , kinh nghi m v n d ng các phương pháp k toán qu n tr trong các
n n kinh t khác nhau, ñ c bi t là các n n kinh t có tính ch t tương ñ ng v i n n kinh
t Vi t Nam.
3. M c ñích và ph m vi nghiên c u
3.1. M c ñích nghiên c u

14. - H th ng hoá và phát tri n nh ng v n ñ lý lu n v t ch c k toán qu n tr
chi phí trong các doanh nghi p kinh doanh d ch v nói chung và trong các công ty v n
t i ñư ng b nói riêng.
- D a trên nh ng tài li u kh o sát th c t t i m t s công ty v n t i ñư ng b
Vi t Nam v t ch c k toán qu n tr chi phí v n t i hàng hóa, phân tích làm rõ th c
tr ng t ch c k toán qu n tr chi phí v n t i hàng hoá t i các công ty v n t i ñư ng b
Vi t Nam. T ñó, ñưa ra nh ng nh n xét, ñánh giá v th c tr ng t ch c k toán qu n
tr chi phí trong các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam.
- Trên cơ s nh ng v n ñ lý lu n ñã nghiên c u và th c tr ng, tác gi ñưa ra
nh ng gi i pháp nh m hoàn thi n t ch c k toán qu n tr chi phí v n t i hàng hoá
trong các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam ñ cung c p thông tin h u ích nh t cho
các nhà qu n tr trong vi c ra quy t ñ nh kinh doanh.
3.2. Ph m vi nghiên c u
Trong n n kinh t th trư ng, các công ty v n t i ñư ng b chia làm nhi u lĩnh
v c ho t ñ ng khác nhau như v n t i hàng hoá, v n t i hành khách và có nhi u công ty
ho t ñ ng c hai lĩnh v c trên nhưng tác gi ch nghiên c u v lĩnh v c v n t i hàng
hóa.
Lu n án nghiên c u hoàn thi n mô hình t ch c k toán qu n tr chi phí v n t i
hàng hoá phù h p cho các công ty kinh doanh d ch v v n t i ñư ng b Vi t Nam.
4. ð i tư ng và phương pháp nghiên c u
4.1. ð i tư ng nghiên c u
Lu n án nghiên c u cơ s lý lu n v t ch c k toán qu n tr chi phí trong các
doanh nghi p kinh doanh d ch v nói chung cùng v i kinh nghi m c a m t s nư c
trên th gi i, tác gi xây d ng mô hình t ch c k toán qu n tr chi phí v n t i hàng
hóa cho các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam.
4.2. Phương pháp nghiên c u
Lu n án s d ng phương pháp duy v t bi n ch ng, duy v t l ch s k t h p
nh ng lý lu n cơ b n c a khoa h c kinh t ñ nghiên c u các v n ñ lý lu n cũng như
th c ti n liên quan m t cách logic và luôn chú ý b o ñ m tính h th ng. ð ng th i
lu n án cũng v n d ng các phương pháp c th trong quá trình nghiên c u như phương
pháp phân tích, phương pháp t ng h p, so sánh, th ng kê, ki m ñ nh ñ phân tích các
v n ñ lý lu n và th c ti n thu c t ch c k toán qu n tr chi phí v n t i hàng hoá t i
các công ty v n t i ñư ng b . Trên cơ s ñó t ng h p, rút ra các k t lu n c n thi t t

15. th c t , ñưa ra các gi i pháp hoàn thi n phù h p có kh năng th c hi n. Phương pháp
nghiên c u ñư c chia làm ba bư c:
Bư c 1:.Ch n ñ a ñi m nghiên c u
Các công ty v n t i ñư ng b ho t ñ ng theo nhi u mô hình khác nhau như
công ty c ph n có c ph n c a Nhà nư c, công ty c ph n không có c ph n c a Nhà
nư c, công ty TNHH và công ty tư nhân, m i mô hình tác gi ch n m t s công ty ñ i
di n như:
- Công ty c ph n có c ph n c a Nhà nư c: Công ty V n t i và xây d ng
TRANCO, Công ty v t tư v n t i công trình giao thông, công ty v n t i ô tô s 4, công
ty c ph n d ch v v n t i TRACO, công ty c ph n v n t i ô tô s 2. ðây là nh ng
công ty có quy mô v n l n, m ng lư i ho t ñ ng r ng kh p toàn qu c và chi m th
ph n cung ng d ch v v n t i ch y u.
- Công ty liên doanh v i nư c ngoài: Công ty liên doanh h n h p v n t i Vi t
Nh t s 2, Công ty v n t i Sài Gòn Shipping. ðây là nh ng công ty liên doanh ñ u tiên
và chi m th ph n cung c p d ch v không nh .
- Công ty TNHH: Công ty TNHH thương m i và v n t i Thiên Lâm, công ty
Trư ng Hưng, Công ty Vi t Phương…các công ty này mang tính ñ c trưng c a các
công ty tư nhân ho t ñ ng trong lĩnh v c v n t i hàng hóa ñư ng b .
Vì m i lo i hình ho t ñ ng s có cơ c u t ch c b máy qu n lý cũng như b
máy k toán riêng và yêu c u v thông tin k toán riêng nên vi c t ch c k toán qu n
tr chi phí t i m i lo i hình doanh nghi p cũng có s khác nhau.
Bư c 2: Thu th p tài li u
- Tài li u sơ c p:
+ Ph ng v n tr c ti p các nhà lãnh ñ o công ty và m t s phòng ban có liên
quan như phòng k toán, phòng kinh doanh, phòng v t tư.
+ Ph ng v n tr c ti p các k toán viên và các lái xe, ph xe nh ng ngư i tr c
ti p tham gia cung c p d ch v .
+ ð i v i các công ty xa (các công ty mi n Trung, mi n Nam), tác gi
không tr c ti p ph ng v n ñư c thì phát phi u ñi u tra cho các ñ i tư ng trên.

16. Tác gi ph ng v n và phát phi u ñi u tra cho các ñ i tư ng trên nh m tìm hi u
v th c tr ng t ch c k toán qu n tr chi phí v n t i hàng hóa c a các công ty v n t i
ñư ng b Vi t Nam hi n nay.
- Tài li u th c p:
Bên c nh các tài li u sơ c p thu th p ñư c, tác gi cũng s d ng các tài li u th
c p như các văn b n, ch ñ c a các b , ngành liên quan. S d ng s li u c a niên
giám th ng kê, các t p chí, các báo, các báo cáo c a các công ty v n t i ñư ng b Vi t
Nam.
Bư c 3: X lý và phân tích tài li u
Tài li u sau khi ñư c thu th p, l a ch n và x lý b ng các phương pháp như
ki m tra thông tin, phân tích, so sánh, ñ h th ng hóa và phát tri n lý lu n t ch c k
toán qu n tr chi phí trong doanh nghi p kinh doanh d ch v , t ñó ñánh giá th c tr ng
t ch c k toán qu n tr chi phí v n t i hàng hóa trong các công ty v n t i ñư ng b
Vi t Nam. Trên c s th c tr ng, ñưa ra các gi i pháp ñ hoàn thi n t ch c k toán
qu n tr chi phí v n t i hàng hóa trong các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam sao cho
ho t ñ ng hi u qu nh t.
5. Câu h i nghiên c u
- Lý lu n chung v t ch c k toán qu n tr chi phí kinh doanh d ch v ñư c
v n d ng như th nào trên th gi i và Vi t Nam?
- Th c t t ch c k toán qu n tr chi phí v n t i hàng hóa t i các công ty v n
t i ñư ng b Vi t Nam ra sao?
- T ch c k toán qu n tr chi phí v n t i hàng hóa t i các công ty v n t i ñư ng
b Vi t Nam nên ñư c th c hi n như th nào?
6. Các k t qu nghiên c u d ki n
- H th ng hóa và nâng cao lý lu n t ch c k toán qu n tr chi phí trong các
doanh nghi p kinh doanh d ch v .
- Phân tích rõ th c tr ng t ch c k toán qu n tr chi phí v n t i hàng hoá trong
các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam hi n nay.
- Phân tích nh ng nguyên nhân ch quan và khách quan c a nh ng h n ch
trong th c t t ch c k toán qu n tr chi phí c a các doanh nghi p v n t i ñư ng b
Vi t Nam.

17. - ðưa ra m t s quan ñi m m i t ch c k toán qu n tr chi phí v n t i hàng hoá
t i các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam m t cách hi u qu .
7. B c c c a Lu n án
Ngoài ph n m ñ u và k t lu n, Lu n án ñư c k t c u thành 3 chương:
- Chương 1: Cơ s lý lu n v t ch c k toán qu n tr chi phí trong các doanh
nghi p kinh doanh d ch v .
- Chương 2: Th c tr ng t ch c k toán qu n tr chi phí v n t i hàng hóa trong
các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam.
- Chương 3: Hoàn thi n t ch c k toán qu n tr chi phí v n t i hàng hóa trong
các công ty v n t i ñư ng b Vi t Nam.

18. CHƯƠNG 1
CƠ S LÝ LU N V T CH C K TOÁN QU N TR CHI PHÍ
TRONG CÁC DOANH NGHI P KINH DOANH D CH V
1.1. ð c ñi m ho t ñ ng kinh doanh d ch v nh hư ng t i t ch c k toán
qu n tr chi phí
1.1.1. ð c ñi m v ho t ñ ng kinh doanh d ch v
Kinh doanh d ch v là ho t ñ ng cung ng lao v d ch v ph c v nhu c u
sinh ho t ñ i s ng cho dân cư toàn xã h i. Ho t ñ ng r t ña d ng phong phú, t n t i
dư i nhi u hình th c khác nhau. S n ph m d ch v có th ñư c chia thành các
nhóm như: D ch v du l ch, v n t i, b o hi m, ñ u tư, tư v n, thương m i, xu t
nh p kh u…
Căn c vào tính ch t, ho t ñ ng d ch v ñư c chia thành hai lo i:
- D ch v có tính ch t s n xu t như d ch v v n t i, bưu ñi n, may ño, s a ch a,
ăn u ng…
+ Kinh doanh d ch v v n t i: V n t i là ngành s n xu t ñ c bi t, quá trình s n
xu t c a v n t i không t o ra s n ph m m i cho xã h i. S n ph m c a v n t i là s di
chuy n c a hành khách, hàng hóa t nơi này ñ n nơi khác. S n ph m v n t i không có
hình thái hi n v t, ñơn v tính s n ph m v n t i là t n.km ho c ngư i.km ho c km v n
chuy n. S n ph m c a ngành v n t i không có d tr mà ch t n t i trong quá trình v n
chuy n. D tr trong quá trình v n t i ñó là d tr năng l c v n t i như phương ti n
v n t i, năng l c chuyên tr ….S n ph m v n t i có tính thay th th p, m t d ch v này
thư ng là không thay th cho d ch v khác ñư c. Hơn n a, d ch v l i b gi i h n b i
công su t cho phép nên ph i có s ñi u ti t ñ t n d ng t i ña công su t c a phương
ti n v n t i m t cách hi u qu .
Doanh nghi p v n t i qu n lý quá trình ho t ñ ng kinh doanh theo nhi u khâu
có liên quan ch t ch v i nhau: như giao d ch, ký k t h p ñ ng v n chuy n v i khách
hàng, ch hàng, thanh toán theo h p ñ ng, l p k ho ch ñi u v n và ki m tra tình hình
th c hi n k ho ch ñi u v n.

19. K ho ch tác nghi p v n t i ñư c th c hi n c th , chi ti t t ng ngày, t ng gi .
Ngư i ñi u hành phương ti n và phương ti n v n t i ch y u n m bên ngoài doanh
nghi p.
Quá trình s n xu t c a v n t i di n ra trên ph m vi r t r ng v i ñ c trưng
cư c thu m t nơi còn phí l i phát sinh nhi u nơi. Vì v y, vi c qu n lý kinh
doanh v n t i r t ph c t p ñ i v i t ng lo i phương ti n v n t i, t ng cung ñư ng,
t ng tuy n ñư ng v n chuy n và luôn ñòi h i các doanh nghi p v n t i ph i xây
d ng các d toán chi phí v n t i m t cách c th , chi ti t thư ng xuyên, qua ñó có
bi n pháp ki m soát chi phí k p th i, tránh th t thoát trong quá trình kinh doanh v n
t i.
T ch c quá trình v n t i ch u nh hư ng nhi u c a tình tr ng k thu t c a
phương ti n v n t i, h th ng giao thông (ñư ng xá, c u c ng…), th i ti t và mang
tính th i v (ngày l t t, mùa du l ch, …)
Ngành v n t i g m nhi u lo i hình như v n t i ñư ng b , v n t i ñư ng th y,
v n t i ñư ng không, v n t i ñư ng s t… M i lo i có ñ c ñi m riêng chi ph i t ch c
công tác k toán nói chung và t ch c k toán qu n tr chi phí nói riêng.
+ Kinh doanh d ch v bưu ñi n
Bưu ñi n là ngành kinh t ñ c bi t, v a có tính ph c v , v a có tính kinh doanh.
S n ph m bưu ñi n không có hình thái v t ch t, k t qu d ch v th c hi n ñư c ñánh
giá thông qua hi u qu có ích c a vi c truy n t i thông tin, thư t , ñi n báo, ñi n tho i,
bưu ph m… chuy n t nơi này ñ n nơi khác.
- D ch v không có tính ch t s n xu t như d ch v tư v n, hư ng d n du l ch…
+ Kinh doanh d ch v du l ch
Ho t ñ ng kinh doanh du l ch là ngành kinh t mang tính t ng h p cao. S n
ph m c a ngành du l ch nh m ñáp ng nhu c u r t ña d ng phong phú c a khách du
l ch. Ngoài các nhu c u v ñi l i, thăm vi ng các danh lam th ng c nh, ngư i ñi du l ch
còn có nhu c u v ăn, ng , thư ng th c âm nh c, vui chơi, gi i trí trong th i gian nhàn
r i, nhu c u v mua s m ñ dùng, ñ lưu ni m….
+ Kinh doanh d ch v khách s n
Ho t ñ ng kinh doanh này ch y u là cho thuê phòng ng . ðây là ngành có t
l l i nhu n trên v n l n, tuy nhiên v n ñ u tư ban ñ u thư ng cao.

20. ð i v i các doanh nghi p d ch v thì ho t ñ ng d ch v là ho t ñ ng kinh
doanh chính, mang l i ngu n thu ch y u cho các doanh nghi p này, tuy nhiên ñ i v i
các doanh nghi p khác, ho t ñ ng d ch v ch mang tính ph tr , b sung cho ho t
ñ ng kinh doanh chính.
Kinh doanh d ch v là ngành cung c p nh ng s n ph m vô hình. Trong cơ c u
giá thành s n ph m d ch v , chi phí nhân công thư ng chi m t tr ng l n, chi phí v t
li u thư ng chi m t tr ng nh . Ch t lư ng s n ph m ch u tác ñ ng c a nhi u y u t
khách quan và ch quan như ñi u ki n th i ti t, khí h u, con ngư i. Quá trình s n xu t
và tiêu dùng s n ph m d ch v thư ng di n ra m t cách ñ ng th i t i cùng m t th i
gian và ñ a ñi m. S n ph m d ch v sau khi hoàn thành không có quá trình nh p kho
và xu t kho. S n ph m kinh doanh d ch v khó có th phân bi t ñư c chi phí khâu
s n xu t và chi phí khâu tiêu th . Tùy theo t ng lo i hình ho t ñ ng d ch v ñ c thù
có th xác ñ nh n i dung chi phí phù h p c u thành nên giá thành s n ph m.
1.1.2. ð c ñi m v chi phí kinh doanh và giá thành d ch v
ð ti n hành ho t ñ ng kinh doanh, các doanh nghi p kinh doanh d ch v cũng
ph i tiêu hao m t lư ng lao ñ ng s ng, lao ñ ng v t hóa và các kho n chi phí khác
nh t ñ nh.
Các hao phí v lao ñ ng s ng bao g m ti n lương, ti n công. Hao phí v lao
ñ ng v t hóa g m chi phí kh u hao TSCð, chi phí v v t li u, ñi n năng, trang thi t b ,
công c d ng c . Các chi phí khác như các kho n trích theo ti n lương, lãi vay ngân
hàng, thu GTGT ñ u vào không ñư c kh u tr …Trong ñó, chi phí lao ñ ng s ng
thư ng chi m t tr ng l n hơn các chi phí còn l i và nó nh hư ng tr c ti p ñ n k t
qu c a d ch v do s n ph m d ch v ph thu c r t nhi u vào y u t con ngư i như
kinh nghi m, trình ñ nghi p v chuyên môn, ý th c k lu t cu ngư i lao ñ ng…
Giá thành s n ph m d ch v là bi u hi n b ng ti n c a nh ng hao phí v lao
ñ ng s ng, lao ñ ng v t hóa và các chi phí c n thi t khác mà doanh nghi p ñã b ra có
liên quan ñ n kh i lư ng s n ph m d ch v ñã hoàn thành.
Giá thành d ch v là căn c ch y u cho các nhà qu n lý ñưa ra các quy t ñ nh
giá bán, quy t ñ nh ti p t c hay ng ng kinh doanh….
Giá thành d ch v có các ñ c ñi m sau:
+ Chi phí nguyên v t li u tr c ti p thư ng chi m t tr ng nh trong t ng chi phí
s n xu t c a doanh nghi p như d ch v thi t k , tư v n, v n t i.

21. DOWNLOAD ĐỂ XEM ĐẦY ĐỦ NỘI DUNG
MÃ TÀI LIỆU: 52804
DOWNLOAD: + Link tải: tailieumau.vn
Hoặc : + ZALO: 0932091562