Α) Απόσπασμα από το σχολικό βιβλίο. Ποιες λαϊκές αντιλήψεις λανθάνουν στα λόγια της Νένας; Οι λαϊκές αντιλήψεις που βλέπουμε στο ποίημα είναι τα πουλιά που φαίνονται σαν ένας καλός οιωνός και προοικονομεί το γάμο της Αρετούσας «εμπήκα δυο όμορφα πουλιά κι εγλυκοκιλαδούσα» «ετούτα τα πουλιά, που εσμίξαν έτσι ομάδι, χαρά μεγάλη προμηνού και γάμου είναι σημάδι». Άλλη μια αντίληψη είναι ότι μια σωστή κόρη θα πρέπει να υπακούει στον πατέρα της. Η Νένα στηρίζει τον πατέρα της Αρετούσας και προσπαθεί να την μεταπείσει και να παντρευτεί κάποιον από αυτούς που τη ζητάνε. «Εσύ από τούτη φ’υλακήν…θεληματέψεις». Ακόμη μια αντίληψη είναι ότι ο γάμος γινόταν με συμφωνία των γονιών, που βασιζόταν κυρίως σε οικονομικά συμφέροντα και όχι από έρωτα των παιδιών. Τέλος οι πατεράδες είναι αυτοί που πρέπει να αποφασίζουν για τις κόρες τους και όχι οι ίδιες. Ποιός είναι ο ρόλος της κυρά Ευφροσύνης; Τι συμβουλεύει την Αρετούσα; Η Κυρά Ευφροσύνη παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην έκβαση του έργου. Καταρχάς μέσα από τα λόγια της, όταν βλέπει τα πουλιά και πιστεύει ότι είναι σημάδι γάμου, προοικονομεί το γάμο της Αρετούσας και του Ερωτόκριτου «Η νένα… γάμου σημάδι». Η Αρετούσα βρίσκεται φυλακισμένη, επειδή δεν υπάκουσε στον πατέρα της, επομένως ρόλος της κυρά Ευφροσύνης είναι να τη βοηθήσει να καταλάβει ότι όλο αυτό που κάνει είναι μάταιο «Ως πότε θα κάθεσαι … του κυρού σου εφέρα», «Εσύ από τούτη… θεληματέψεις», «μη βούλεσαι ανημπόρετα πράγματα να γυρέψεις». Της λέει ότι δεν πρέπει να περάσει τα υπόλοιπα χρόνια της στη φυλακή για κάποιον που δεν θα ξανάρθει ποτέ «Και χίλιοι χρόνοι … δικά σας μέρη», «Κι αν αποθάνει… κι εκείνοι». Την συμβο

1. Εργασία της: Παππά Χριστίνας-Ιωάννας και Πολυζωίδη Βίκης
Καθηγήτρια: Σχωρτσιανίτη Σταυρούλα
Σχολείο: 5ο ΓΕΛ Αμαρουσίου
Τμήμα: Α2
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ
Α) Απόσπασμα από το σχολικό βιβλίο.
Ποιες λαϊκές αντιλήψεις λανθάνουν στα λόγια της Νένας;
Οι λαϊκές αντιλήψεις που βλέπουμε στο ποίημα είναι τα πουλιά που φαίνονται σαν
ένας καλός οιωνός και προοικονομεί το γάμο της Αρετούσας «εμπήκα δυο όμορφα
πουλιά κι εγλυκοκιλαδούσα» «ετούτα τα πουλιά, που εσμίξαν έτσι ομάδι, χαρά
μεγάλη προμηνού και γάμου είναι σημάδι». Άλλη μια αντίληψη είναι ότι μια σωστή
κόρη θα πρέπει να υπακούει στον πατέρα της. Η Νένα στηρίζει τον πατέρα της
Αρετούσας και προσπαθεί να την μεταπείσει και να παντρευτεί κάποιον από αυτούς
που τη ζητάνε. «Εσύ από τούτη φ’υλακήν…θεληματέψεις». Ακόμη μια αντίληψη
είναι ότι ο γάμος γινόταν με συμφωνία των γονιών, που βασιζόταν κυρίως σε
οικονομικά συμφέροντα και όχι από έρωτα των παιδιών. Τέλος οι πατεράδες είναι
αυτοί που πρέπει να αποφασίζουν για τις κόρες τους και όχι οι ίδιες.
Ποιός είναι ο ρόλος της κυρά Ευφροσύνης; Τι συμβουλεύει την Αρετούσα;
Η Κυρά Ευφροσύνη παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην έκβαση του έργου. Καταρχάς
μέσα από τα λόγια της, όταν βλέπει τα πουλιά και πιστεύει ότι είναι σημάδι γάμου,
προοικονομεί το γάμο της Αρετούσας και του Ερωτόκριτου «Η νένα… γάμου
σημάδι». Η Αρετούσα βρίσκεται φυλακισμένη, επειδή δεν υπάκουσε στον πατέρα
της, επομένως ρόλος της κυρά Ευφροσύνης είναι να τη βοηθήσει να καταλάβει ότι
όλο αυτό που κάνει είναι μάταιο «Ως πότε θα κάθεσαι … του κυρού σου εφέρα»,
«Εσύ από τούτη… θεληματέψεις», «μη βούλεσαι ανημπόρετα πράγματα να
γυρέψεις». Της λέει ότι δεν πρέπει να περάσει τα υπόλοιπα χρόνια της στη φυλακή
για κάποιον που δεν θα ξανάρθει ποτέ «Και χίλιοι χρόνοι … δικά σας μέρη», «Κι αν
αποθάνει… κι εκείνοι». Την συμβουλεύει να παντρευτεί κάποιον άλλο, ο οποίος
στο τέλος θα είναι ο Ερωτόκριτος. Μέσα από όλα αυτά βλέπουμε ότι ο κύριος ρόλος
της κυρά Ευφροσύνης είναι να δείξει στην Αρετούσα ποιο είναι το σωστό πρότυπο
κοπέλας όμως έχει και έναν αφανή ρόλο, να βοηθήσει την Αρετούσα να
πραγματοποιήσει αυτό που θέλει.

2. Ποιες είναι οι αρετές μιας κόρης σύμφωνα με το απόσπασμα;
Οι αρετές μιας κόρης σύμφωνα με το απόσπασμα είναι ότι πρέπει να ακολουθεί τη
θέληση του πατέρα της, γιατί εκείνη την εποχή οι πατεράδες ήταν υπεύθυνοι για το
μέλλον των παιδιών τους. Ο κάθε πατέρας ήταν η κεφαλή της οικογένειας, λάμβανε
μόνος του τις βασικές αποφάσεις και η κόρη δεν έπρεπε να του αντιπαρατεθεί,
αλλιώς θα επέβαλλε τιμωρίες. Μια κοπέλα θα έπρεπε να υπακούει τον πατέρα της
και να μην του φέρνει αντιρρήσεις. Δεν θα μπορούσε και ούτε θα έπρεπε να
παντρευτεί κάποιον κοινωνικά κατώτερο της, και θα έπρεπε να καταλάβει ότι ο
γάμος βασίζεται στη λογική (χρήματα) και όχι στον έρωτα. Αυτά τα βλέπουμε μέσα
από το απόσπασμα του βιβλίου, όταν η Αρετούσα φυλακίζεται, επειδή έρχεται σε
αντίθεση με την απόφαση του πατέρα της και επίσης από τα λόγια της Νένας. «Ως
πότε θε….ξορίζουν τον κι εκείνοι». Τέλος το κοινωνικό πρότυπο του γάμου εκείνης
της εποχής ήταν μια συμφωνία μεταξύ των γονιών και όχι η κατάληξη ενός μεγάλου
έρωτα.
Πιστεύεται ότι η Αρετούσα είναι μια τυπική κοπέλα της εποχής της; Αν όχι γιατί;
Συγκρίνετε τη με τη σημερινή εποχή.
Η Αρετούσα δεν είναι μια τυπική κοπέλα της εποχής της, ούτε όμως ταιριάζει
απόλυτα και με τις κοπέλες της σημερινής εποχής. Η Αρετούσα δεν δέχεται να
παντρευτεί κάποιον από αυτούς που τη ζητάνε. Δηλαδή δεν δέχεται την απόφαση
του πατέρα της και έτσι είναι φυλακισμένη. Οι κοπέλες εκείνης της εποχής έκαναν
ότι έλεγε ο πατέρας τους, σε αντίθεση με την Αρετούσα που μένει πιστή στην αγάπη
της για τον Ερωτόκριτο. Οι κοπέλες στην σημερινή εποχή ακούν τι λένε οι
πατεράδες τους, όμως από μια συγκεκριμένη ηλικία και μετά είναι αρκετά ώριμες
ώστε να αποφασίζουν μόνες τους τι θέλουν. Όλα τα παραπάνω φαίνονται και στο
απόσπασμα του βιβλίου στους στοίχους «Ως πότε θε να κάθεσαι στο βρώμο,
θυγατέρα, να διώχνεις τόσες προξενιές που του κυρού σου εφέρα;» και στους
στοίχους «Εσύ από τούτη τη φ΄λακήν, ώστε να ζεις, δεν βγαίνεις, παρά στα θέλει ο
κύρης σου να του θεληματέψεις».
Χαρακτηρίστε την Νένα.
Η Νένα είναι η παραμάνα της Αρετούσας, σε αυτή η Αρετούσα εκμυστηρεύεται
όλα της τα μυστικά. Η Νένα μέσα στο απόσπασμα αυτό είναι η φωνή της λογικής,
συνετή, καθώς προσπαθεί να πείσει την Αρετούσα να υπακούσει στο πατέρα της,
που αυτό είναι το σωστό, και να της δώσει να καταλάβει ότι είναι μάταιο να
περιμένει κάποιον, ο οποίος δεν έχει φανεί, και να είναι φυλακισμένη.

3. Αγαπάει την Αρετούσα και θέλει το καλό της, νοιάζεται γι’αυτήν. Μέσα από τα
λόγια της όμως προοικονομεί και το γάμο της Αρετούσας με τον Ερωτόκριτο.
Χαρακτηρίστε την Αρετούσα.
Η Αρετούσα είναι ευαίσθητη, αγαπάει πολύ τον Ερωτόκριτο και θέλει να τον
παντρευτεί και να μείνει μαζί του. Επίσης έχει πολύ επιμονή και είναι πολύ
υπομονετική. Αυτό το καταλαβαίνουμε από το ότι δεν θέλει να παντρευτεί κάποιον
άλλο, και προτιμά να μείνει φυλακισμένη για όσο χρειαστεί. Ακόμα και για πάντα!
Εξάλλου από τους στοίχους «Λοιπό, κερά μου, …..βρεθεί καλή ώρα» φαίνεται ότι η
Αρετούσα πρέπει να αναγκαστεί να υποχωρήσει και να πάρει για άντρα της έναν
ξένο, που όμως χωρίς να το ξέρει, είναι ο Ερωτόκριτος.