συνθετικές εργασίες Οδύσσεια

1. Συνθετικές εργασίες στην Οδύσσεια
Μαζί
δουλεύουμε
καλύτερα
1. O ξενιτεμός και ο νόστος, που αποβλέπει στη διερεύνηση των
προβλημάτων τόσο του ξενιτεμένου, όσο και των οικείων του, όπως
αυτά παρουσιάζονται στην Οδύσσεια, αλλά και διαχρονικά (σελίδα 119 για βοήθεια
στο «Διαθεματική δραστηριότητα»). H εργασία αυτή παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον,
καθώς προσεγγίζει το κεντρικό θέμα της Οδύσσειας, και καλό είναι να την προτιμήσουν
οι μαθητές.
2. Ο Οδυσσέας όπως παρουσιάζεται στην Οδύσσεια, με υποενότητες:
• α. ο Οδυσσέας πριν από τον Τρωικό πόλεμο
• β. στον Τρωικό πόλεμο
• γ. στον αγώνα του νόστου με τους συντρόφους του και χωρίς αυτούς: κίνδυνοι και
πειρασμοί, βοηθοί και αντίμαχοι,σχέσεις Οδυσσέα-συντρόφων, σφάλματα και συνέπειες
κτλ.
• δ. στην Ιθάκη (εκδίκηση και αποκατάσταση)
• ε. μετά την Ιθάκη (εξιλέωση του Ποσειδώνα κτλ.).
3. Ο Τηλέμαχος όπως παρουσιάζεται στην Οδύσσεια, με υποενότητες:
• α. Ο Τηλέμαχος της «Τηλεμάχειας» (πορεία προς την ενηλικίωση) και
• β. Ο Τηλέμαχος συνεργαζόμενος με τον πατέρα του.
3. H Πηνελόπη της Οδύσσειας: το ήθος και η στάση της απέναντι στον αγνοούμενο άντρα της,
η τακτική της απέναντι στους μνηστήρες, η εν αγνοία της σύμπραξη με τον Οδυσσέα, η
αναγνώριση κτλ.
4. Οι μνηστήρες της Πηνελόπης ως σύνολο αλλά και ως άτομα μερικοί (Αντίνοος, Ευρύμαχος,
Αμφίνομος κ.ά): τα κίνητρα και η συμπεριφορά τους, η τύχη τους στην Οδύσσεια αλλά και
η συνεχής φροντίδα του ποιητή για την αιτιολόγησή της κτλ.
5. Οι σύντροφοι του Οδυσσέα: ο ρόλος τους στις περιπέτειες, η συμπεριφορά τους, η σχέση
τους με τον Οδυσσέα, η ευθύνη τους για τη στέρηση του νόστου κτλ. (με βάση κυρίως τους
«Απολόγους», ραψ. -μ).
6. Οι ομηρικοί θεοί (θεϊκός ανθρωπομορφισμός) και η σχέση τους με τους ανθρώπους.
Ιδιαίτερα, ο ρόλος του Δία, της Αθηνάς και του Ποσειδώνα στον αγώνα του Οδυσσέα για
τον νόστο και την αποκατάστασή του στην Ιθάκη.
Σε όλα τα πιο πάνω θέματα ενδιαφέρουν και τα ονόματα, τα επίθετα και άλλοι προσδιορισμοί
των προσώπων που συνιστούν ήθος, επισημαίνουν ιδιότητες κτλ. - εντάσσονται δε σχετικές
εικόνες, των μαθητών και άλλες.
7. H ηθικοθρησκευτική αρχή, όπως τη διατύπωσε ο Δίας στο πρώτο συμβούλιο των θεών (α 36-
51), και οι εφαρμογές που βρίσκει σε όλη την Οδύσσεια.

2. 8. Αξίες της Οδύσσειας, διαχρονικές, όπως η αγάπη για την πατρίδα, η απαίτηση δικαιοσύνης
κ.ά., και ξεπερασμένες, όπως η αυτοδικία κ.ά.
9. H θέση και οι ασχολίες του άντρα, της γυναίκας, των δούλων (αντρών και γυναικών) στην
ομηρική κοινωνία (με αντίστοιχες εικόνες).
10. Λοιπά πολιτισμικά στοιχεία της Οδύσσειας (ανάκτορα και άλλα σπίτια, έπιπλα και σκεύη,
τροφές, θέρμανση, φωτισμός, ενδυμασία κτλ.• πλαισιωμένα, όσο γίνεται, με εικόνες και
σχέδια).
11. To ημερολόγιο της Οδύσσειας (η αρχή κάθε μέρας και τα γεγονότα κάθε ημερόνυχτου,
συνοπτικά.
12. H φιλοξενία, που προσφέρεται για τη μελέτη των ανθρώπινων σχέσεων και των φιλικών
δεσμών που αναπτύσσονται σε συνθήκες φιλοξενίας τόσο στην ομηρική όσο και σε άλλες
εποχές. Σε συνδυασμό δε με τη διευρυμένη φιλοξενία των Φαιάκων προς τιμήν του
Οδυσσέα μπορεί να μελετηθεί διαχρονικά και το θέμα των αθλητικών αγώνων στα πλαίσια
της φιλοξενίας (βλ. σχετικό πλάνο στη 12η Ενότητα)
13. H αυτοδικία στα ομηρικά έπη και διαχρονικά μέχρι σήμερα, που δίνει την ευκαιρία να
μελετηθεί αυτό το θέμα τόσο ως θεσμός της ομηρικής εποχής με κάλυψη θεϊκή (αίτια και
συνέπειες), όσο και στην εξέλιξή του μέχρι και τις επιβιώσεις του, δυστυχώς, σε ορισμένες
κυρίως περιοχές μέχρι σήμερα (σε συνεργασία με τον καθηγητή).
14. O Οδυσσέας ως διαχρονικό σύμβολο (σε συνεργασία με τον καθηγητή, βλ. σχετική
πρόταση στη 18η Ενότητα)
15. Ο ανθρωπομορφισμός των θεών (σε συνεργασία με τον καθηγητή).
Όλες οι εργασίες θα παρουσιαστούν μέσα με τέλη Μαρτίου.
Μπορούν να έχουν τη μορφή που θα επιλέξετε εσείς: Προφορική ή γραπτή παρουσίαση, σε
συνδυασμό με κολάζ ή παρουσίαση ppt ή δημιουργία κόμικ (με το χέρι ή ψηφιακό)ή…
Η εργασία σας θα αξιολογηθεί σε μεγάλο βαθμό για τη βαθμολογία του γ’ τριμήνου.