Bài Giảng Hội Chứng Viêm Phục Hồi Miễn Dịch (HC PHMD).pdf

1. 1
Hội chứng
viêm phục hồi miễn dịch
(HC PHMD)
HAIVN
Chương trình AIDS
của Đại học Y Harvard tại Việt Nam

2. 2
Mục tiêu học tập
Kết thúc bài này, học viên sẽ có thể:
 Định nghĩa và phân biệt 2 dạng của
hội chứng viêm phục hồi miễn dịch
(HC PHMD)
 Nhận biết các tác nhân và các hội
chứng của HC PHMD
 Giải thích tương tác Lao/HC PHMD
 Giải thích cách xử trí HC PHMD

3. 3
HC PHMD - Định nghĩa (1)
 HC PHMD = Hội chứng viêm phục hồi
miễn dịch
 HC PHMD: Xuất hiện các triệu chứng
mới hoặc tái phát các bệnh NTCH:
• Sau khi bắt đầu hoặc thay đổi điều trị ARV
• Với bằng chứng của miễn dịch hồi phục như
tăng CD4 hoặc giảm tải lượng vi rút

4. 4
HC PHMD - Định nghĩa (2)
 Một dạng bệnh xuất hiện sớm ngay
sau khi khởi đầu ARV:
• Điển hình, trong 2-12 tuần đầu
• Ít gặp sau nhiều tháng điều trị ARV
 Xảy ra do sự phục hồi nhanh chóng
của các đáp ứng miễn dịch đặc hiệu
mầm bệnh đối với các nhiễm trùng
cơ hội

5. 5
Hai dạng của HC PHMD
Phản ứng nghịch thường
 HC PHMD ở những
bệnh nhân đang được
điều trị NTCH khi bắt
đầu ARV, dẫn đến sự
xấu đi của bệnh trên
lâm sàng
HC PHMD bộc lộ
 HC PHMD có thể thúc
đẩy xuất hiện một
NTCH mà trước khi
điều trị ARV chưa có
biểu hiện trên lâm
sàng
Cả hai dạng của HC PHMD do sự quay lại nhanh
chóng của đáp ứng miễn dịch sau khi điều trị
ARV

6. 6
HC PHMD – Bệnh sinh
HC PHMD là thứ phát sau những thay đổi
miễn dịch học sau điều trị ARV:
 Ức chế nhanh và mạnh virus HIV trong
máu
VÀ
 Lượng lớn kháng nguyên vi sinh thúc
đẩy đáp ứng miễn dịch mạnh hơn khi
gặp sự gia tăng đột biến số lượng các tế
bào miễn dịch hoạt động chức năng

7. 7
HC PHMD - Biểu hiện lâm sàng
 Chính đáp ứng viêm gây ra tình trạng
bệnh nhân xấu đi ngoài dự kiến
 Thường không phát hiện được bằng
chứng của mầm bệnh tiềm tàng.
 Mycobacterium tuberculosis chiếm ít
nhất 1/3 các trường hợp HC PHMD ở
các nước đang phát triển

8. 8
Các mầm bệnh thường gặp nào
gây HC PHMD?
 Tất cả các nhiễm trùng đều đã được
báo cáo gây nên HC PHMD:
Mycobacteria Lao, MAC, BCG ở trẻ em
Nấm
Bệnh do Cryptococcus, PCP,
Histoplasma, Penicillium
Virus CMV, VZV, HBV, HCV
Ký sinh trùng
Giun lươn (Strongyloides),
Cryptosporidium

9. 9
HC PHMD - Các yếu tố nguy cơ (1)
 Số lượng CD4 thấp (< 50) trước khi
bắt đầu ARV
 Nhanh chóng giảm tải lượng virus
HIV với ARV
 Gánh mầm bệnh cao khi bắt đầu ARV
(tức là bắt đầu điều trị ARV trong bối
cảnh có NTCH hoạt động)
 Số lượng các NTCH trước đó cao

10. HC PHMD - Các yếu tố nguy cơ (2)
Yếu tố di truyền
Kháng nguyên mầm
bệnh cơ hội:
•Nhiễm trùng hoạt
động
•Nhiễm trùng chưa
biều hiện lâm sàng
•Mầm bệnh không
sống
Tế bào CD4 < 50/mm3
•Gánh mầm bệnh cao
•Rối loạn điều hòa miễn dịch
HC PHMD

11. 11
HC PHMD – LAO

12. 12
Giới thiệu
 Sự xấu đi của các triệu chứng lao ở bệnh
nhân mới bắt đầu ARV
 Xuất hiện ở 1/3 bệnh nhân
 Hay gặp khi bắt đầu ARV trong vòng 2
tháng sau khi bắt đầu điều trị lao
 Hai loại HC PHMD lao:
Phản ứng
nghịch thường
sự xấu đi của các triệu chứng lao ở
bệnh nhân đang điều trị lao
Bộc lộ lao
Các triệu chứng mới của lao ở một
bệnh nhân chưa được điều trị lao

13. 13
HC PHMD – Lao bộc lộ (1)
Bộc lộ HC PHMD lao có 3 đặc điểm chính
Đặc điểm Biểu hiện qua:
Chưa có biểu hiện
lâm sàng hoặc không
rõ lao ở thời điểm bắt
đầu điều trị ARV
• Không đủ triệu chứng lâm sàng
biện minh cho việc điều trị Lao
• X-quang phổi bình thường
• Sàng lọc lao và phiến đồ AFB
đờm âm tính
Đáp ứng tốt với điều
trị ARV
• Tuân thủ đầy đủ
• Tải lượng virus giảm
Lao xuất hiện trong
vòng 6 tháng đầu
điều trị ARV

14. 14
HC PHMD – Lao bộc lộ (2)
 Nguy cơ bộc lộ HC PHMD có thể giảm
bởi:
• Sàng lọc lao ở tất cả các bệnh nhân
• Đánh giá kỹ sự có mặt của các NTCH khác
trước khi điều trị ARV
 Hậu quả của bộc lộ HC PHMD có thể
giảm bởi:
• Theo dõi sát suốt vài tháng đầu sau khi bắt
đầu điều trị ARV
• Thúc đẩy chẩn đoán và điều trị các nhiễm
trùng cơ hội

15. 15
HC PHMD lao - phản ứng
nghịch thường (1)
Bệnh nhân đang điều trị lao khi bắt
đầu ARV:
Có đáp ứng lâm sàng ban đầu với điều
trị lao, sau đó:
Triệu chứng lao mới xuất hiện hoặc tái
phát
và
Tuân thủ đầy đủ điều trị ARV và điều
trị lao

16. 16
HC PHMD Lao - phản ứng
nghịch thường (2)
 Phải loại trừ NTCH mới hoặc lao
kháng thuốc:
• X quang phổi/siêu âm: xấu đi hoặc có tổn
thương mới
• Đáp ứng virus học tốt
• Loại trừ dứt khoát các tình trạng khác:
 Thất bại điều trị lao
 NTCH khác
 Kém hấp thu
 Tương tác thuốc
Tải bản FULL (36 trang): https://bit.ly/3J54vmt
Dự phòng: fb.com/TaiHo123doc.net

17. 17
HC PHMD lao - phản ứng nghịch
thường (3)
Định nghĩa trường hợp bệnh:
1 tiêu chuẩn lâm sàng chính hoặc 2 tiêu chuẩn lâm
sàng phụ
Tiêu
chuẩn
chính
 Hạch mới/to ra, áp xe lạnh hoặc tổn thương mô
khu trú khác
 Hình ảnh X quang lao mới/xấu đi
 Lao màng não mới bộc phát hoặc tổn thương
khu trú hệ TKTW mới/to ra
 Viêm thanh mạc mới hoặc xấu đi
Tiêu
chuẩn
phụ
 Triệu chứng toàn thân (sốt, và mồ hôi đêm)
 Triệu chứng hô hấp (ho, khó thở)
 Đau bụng và/hoặc gan to
 Hết các biểu hiện lâm sàng và/hoặc X quang mà
không phải thay đổi điều trị lao
Tải bản FULL (36 trang): https://bit.ly/3J54vmt
Dự phòng: fb.com/TaiHo123doc.net

18. 18
Thời điểm tối ưu để
bắt đầu điều trị ARV khi
đã có chẩn đoán lao?
4353175