Открытый урок «Ұлттық киімдер»

1. Сабақ жоспары
тақырыбы:
«ҰЛТТЫҚ КИІМДЕР»
Дайындаған: қазақ тілі мен әдебиеті пәні
мұғалімі
Исаева Арайлым Дулатқызы

2. 2017 жыл
Өткізілетін күні:
Сынып: 6
Сабақтың тақырыбы: Қазақтың ұлттық киімдері
Сабақтың мақсаты:
- білімділік: оқушылардың ұлттық киімдер жайлы, олардыңсәнділігі,
практикалық маңызы туралы танымдарын кеңейту, қосымшаақпарат
беру, септік жалғауы туралы білімдерін пысықтау;
- дамытушылық: компьютердіигеру машықтарын дамыту, қазақ
тілінің спецификалық дыбыстарындұрыс айтуға дағдыландыру, арт-
сенсорикалықтерапия (қию, жапсыру);
- тәрбиелік: қазақ халқының ұлттық дәстүріне, соныңішінде
киімдеріне деген сыйластықтарынарттыру, отансүйгіштік тәрбие беру.
Сабақтың түрі: жаңа сабақ
Сабақтың әдіс-тәсілдері:ТРИЗ («Фокалды обьект» шығармашылыққа тарту
ойыны), АКТ, Power Point, интернетпен жұмыс жасау, сұрақ-жауап,
сәйкестендіру, әңгімелеу, сенсорика
Сабақтың көрнекілігі: бекіту тақтасы, компьютер, плакат,
бейнематериал, асық, қайшы, түрлі-түсті қағаз, қамшы, тымақ, сандық
Пәнаралық байланыс:Қазақстан тарихы, технология, ағылшын тілі,
информатика
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастырукезеңі. Шаттық шеңберінде тұрып, құшақтасып, бір-біріне
жылулығын беру. Балалардың көңілін сабаққа аударту.
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау. Қазақ тілінде жалғаудың неше түрі бар?
(4: көптік, тәуелдік, жіктік, септік жалғаулары). Неше септік бар?
Плакатта сызылғансептік жалғаулары бойынша сәйкестікті табу.
ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру.
Оқушылар, адамға киім не үшін қажет? Сендер қандай киім киесіңдер?
Қазақ халқында «Адам көркі – шүберек» деген сөз бар. Кез келген халықтың
ата-бабасынан мұра болып келе жатқан салт-дәстүрі, соның ішінде ұлттық
киімдері бар. Әр халықтың ұлттық киімі әр түрлі, оған елдің географиялық
орналасуы, салт-дәстүрі әсер еткен. Қазақ халқының ұлттық киімдеріне
назар аударайық. Одежда наших предков была не только красивой, но и
удобной. А материал, драгоценности говорили о социальном статусе
человека. Например, саукеле невесты оценивалось высоко и его стоимость
могло доходить до 2000 голов скота.
 Ұлттық киімдер туралы бейнематериал көрсету
Дәптерлеріңді ашып, бүгінгі күнді, сабақтың тақырыбын жаза қойыңдар.
«Ұлттық киімдер».
Сонымен, оқушылар, қазақ халқының ұлттық киімдерінен сендерге қайсысы
таныс?
Жаңа сөздер. Сөздікпен жұмыс (жазғызу, оқыту, сөз тіркестерін құрату).

3. Бөрік – головной убор; (шьется из дорогого материала, как бархат, край
обшивается мехом разных животных)
Қасаба – летний головной убор девушек (украшается драгоценными
камнями, металлами);
Ішік – дубленка (зимняя верхняя одежда из меха, снаружи сшитый
материалом);
Қамзол – женская жилетка (надевается сверху платья, украшается
орнаментом, драгоценностями, обязательный атрибут женского наряда);
Кебіс – туфли (летняя обувь на невысоком каблуке, украшенная
национальными узорами);
Саптама етік – сапоги (высокая обувь из кожи, украшенная орнаментом).
 Тымақ - ? (зимний мужской головной из меха диких животных) –
 интернеттен тапқызу.
 мәтінді экранға шығарып, мәтіннен қай сөздер таныс екендігін сұрау.
(Тапсырма орындағандарға асық беріп отырамын).
Ал сен іздегенше, қалған оқушылар жаңа сөздерменсөз тіркестерін құрасын.
Сөз тіркестерін құрату (3-5 сөз тіркесі). Сөздерді ағылшын тілінде айтқызу
Ақ етік; ақ – белый – white; етік – сапоги – boots;
Әдемі қамзол; әдемі – красивый – beautiful;
Жылы ішік; жылы – теплый – warm.
Тапсырма №1. Компьютерде мәтін тергізу. Оқушылар, бәріміз компьютерді
жақсы меңгергенбіз. Кім тез жаза алады, көрейік.
Сергіту сәті: «Таныдың ба?» ойыны. Сандықшадан әріп алып, оны көрмей,
қолмен ұстап, қандай әріп екендігін айтып беруі тиіс.
Сабақты бекіту:
 бекіту тақтасындағы сәйкестікті табу;
 Ойын (ТРИЗ әдісі бойынша). «Фокалды обьект» ойыны.
Ойынның мақсаты: балалардың шығармашылық қабілеттерін ояту, сабаққа
деген қызығушылығын жоғалтпау.
Бір-бір сөз жазады, оған қатысы жоқ тағы үш сөз жазады. Сол үш сөзді екі-
екі түсінікпен түсіндіреді.
Мысалы: көйлек; кесе: шай ішу үшін керек;
дөңгелек пішінді;
телефон: сөйлесу үшін керек;
қара;
Біздің фокалды нысанымыз – көйлек. Оған ойластырған сөздеріміздің
түсініктерін қосамыз. Шай ішу үшін, яғникірлемес үшін үйге киетінкөйлек;
дөңгелек пішінді көйлек – етегі кең сарафан;
Екінші сөздің түсініктерімен қосамыз: көйлек – сөйлесу үшін, яғни
келіссөздерге, ресми жағдайға арналған көйлек – классикалық жейде
шығады;
Қара көйлек.
 Қалған оқушылар ойластырғанша, екі бала өздеріне ұнаған
ұлттық киімді қиып, жапсыруы тиіс. Кейін не жапсырғанын айтып береді.

4. Қорытындылау: Кері байланыс (рефлексивтік сәт). Сонымен, оқушылар,
қандай тақырып өттік? Сабақ ұнады ма? Сабақ ұнаса, мына жапсырмаларға
жымиған адамның түрін, ұнамаса, көңілсіз адамның түрін салыңдар.
Үй тапсырмасын беру: (қонақтардың көмегімен) бөрік, қасаба сөздерін
септеу
Бағалау: жинаған асықтарына байланысты бағаларын алады.
Қоштасу: Сау болыңдар, балалар!