1. HİPOTİROİDİ
TANI VE TEDAVİSİ
Prof Dr Dilek Gogas Yavuz
Marmara ÜniversitesiTıp fakültesi
Endokrinoloji ve Metabolizma BD
TEMDTiroid Hastalıkları Kursu
TİROKURS-GAZİANTEP
11 MAYIS 2013
2. Hipotiroidi:
Doku düzeyinde tiroid hormonu yetersizliği veya nadiren
etkisizliği sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır.
Tersiyer : TRH yetmezliğine bağlı
Sekonder :TSH yetmezliğine bağlı
Primer: Tiroid bezininYetmezliği
4. Alt sınırı
tüm yaşlar
için aynıdır
0.5 mIU/L 4 mIU/L Erişkin
6 mIU/L 70-79 yaş
7.5 mIU/L 80 yaş üzeri
2.5mIU/L gebelik 1. trimester
3.0 mIU/L gebelik 2.-3. trimester
Üst sınırı
Yaşa göre
değişir
8. Hipotiroidide Semptomlar Nonspesifiktir
Halsizlik
kas güçsüzlüğü
soğuk intoleransı
kilo alımı
kognitif disfonksiyon
Konstipasyon
büyüme geriliği
İşitmede azalma
miyalji ,parestezi
Depresyon
Artralji
İnfertilite
Kuru cilt
Ses kısıklığı
Ödem
Sinir sıkışmaları
9. Hipotiroidide Semptom ve bulgular
Mekanizma Semptom bulgular
Metabolik yavaşlama Halsizlik ,kas güçsüzlüğü
soğuk intoleransı, kilo alımı
kognitif disfonksiyon
konstipasyon
büyüme geriliği
Hareketlerde ve
konuşmada yavaşlama
reflekslerde azalma
bradikardi
Matriks birikimi Kuru cilt
Ses kısıklığı
Ödem
Sinir sıkışmaları
Cillte kalınlaşma
Yüzde şişkinlik
Periorbital ödem
Dilde kalınlaşma
Diğer İşitmede azalma, miyalji
parestezi , depresyon
artralji, infertilite
Distolik hipertansiyon, saç
kaybı, plevral effüzyon
asit,galaktore, ataksi
10. Hareketlerde yavaşlama
konuşmada yavaşlama
reflekslerde azalma
Bradikardi
Cillte kalınlaşma
Yüzde şişkinlik
Periorbital ödem
Dilde kalınlaşma
Distolik hipertansiyon
saç kaybı
plevral effüzyon, asit
Galaktore
ataksi
Hipotiroidide bulgular
12. Primer hipotiroidi tanısı
0 10........4 TSH, mIU/L
Subklinik hipotiroidi
TSH >4.0 mIU/L, s T4 Normal
Aşikar hipotiroidi
TSH >4.0 mIU/L, s T4 düşük
TSH 0.5-4.0 mIU/L, sT4 Normal
Braverman LE, et al. Werner & Ingbar’s The Thyroid. A Fundamental and Clinical Text. 8th ed. 2000.
ötiroidi
14. Hipotiroidi taraması
Yüksek riskli kişilerde:
• kadınlar > 60
• Aile öyküsü olan kadınlar
• Tiroid hastalığı öyküsü olanlar
• Hipotiroidi semptom ve bulguları olanlar
• Guatrı olanlar
• Hiperlipidemi
• Tip1 diyabet
• Hiperprolaktinemi
• CPK yükseliği
• Otoimmün hastalık öyküsü
Consensus group :ATA,AACE, & ES
15. Ek tetkikler
• AntiTPO : Etyolojiye yönelik
Prognozu belirlemede faydalı
• Tiroid USG: muayenede patolojik bulgu varsa
• Hiponatremi (uygunsuzADH)
• Kreatinin yüksekliği
• Hiperlipidemi
• CPK yüksekliği
• AST/ALT yüksekliği
Klinik tabloya
eşlik edebilir
Rutin ölçümleri gerekli değildir
16. Kimler tedavi edilmelidir ?
TSH > 10 mIU/L
TSH >4 mIU/L, sT 4 ↓
TSH 4- 10 mIU/L veT4 N
Semptom varlığı
Tiroid otoantikor pozitifliği varsa (AntiTPo, AntiTG)
Gebelerde
ilk trimesterdeTSH > 2.5 mIU/L
İkinci veya 3. trimesterdeTSH > 3 mIU/L
17. 45 y kadın
Şikayeti yok
Rutin tetkik
Semptom sorgusu : halsizlik, uykuya eğilim
Açıklanamayan Kilo alımı, depresyon, algıda azalma
Ne yapayım?
TSH : 6.5 mIU/L
T4: 1 ng/ml (N)
Ne yapmalıyım?
Normal değerler
TSH : 0.5- 4 mıu/L
subklinik hipotiroidi + semptomlar
Levotiroksin replasman tedavisi başlanmalıdır
18. 72 y, Kadın
Konjestif kalp yetmezliği, Hipertansiyon
Şikayet: Halsizlik
TSH: 4.5 mıu/L,sT4 :0.9 ng/ml (N:0.89-1.9 ng/ml)
Tedavi başlarmısınız ?
>70 yaş ,TSH Normal değeri: < 6 mIU/L
Tedavi başlanması önerilmez
Yıllık periodlar ile takibi önerilir
19. 50 y erkek
Şikayeti Kilo alımı
TSH: 11.2 mıu/L
sT4: 0.9 ng/ml (N : 0.89-1.9ng/ml)
Genç erkekte
TSH Normal aralığı : 0.5- 4 mıu/L
Hasta aşikar hipotiroididir
Levotiroksin replasman tedavisi başlanmalıdır
20. Levotiroksin (LT4) replasman
tedavisi
LT4:T4 hormonunun sentetik formudur
Doz ayarlaması kişiye özeldir ve
TSH düzeyine göre yapılır
Terapötik sınır dardır.
Küçük LT4 dozları ileTSH büyük değişiklik izlenebilir.
Hipotirodi tedavisi hayat boyu sürer
22. Aşikar hipotiroidide LT4 tedavi
başlanması
Kardiyak sorunu olmayan hipotiroid vakalarda:
1.6 g/kg/gün (1.4-1.8 g/kg/gün)
8 hafta sonraTSH kontrolü
gerekirse 25g doz arttırımı
Kardiyovasküler riski yüksek vakalarda
12.5 g/gün başlanmalı
4-6 haftalık dönemler ile doz ayarlaması
Subklinik hipotiroidide 25-75 g/gün yeterli olabilir
23. 76 y ,K
Koroner arter hastalığı (+)
Atrial fibrilasyon (+)
Hipertansiyon (+)
TSH: 20 mIU/L
sT4: 0.6 ng/ml
Ne yapalım?
12.5 g/gün levotiroksin başlanıp
4 hafta sonraTSH düzeyine göre + 6-12.5g/gün eklenebilir
HedefTSH :1-4 mıu/L
24. 45 y kadın
Halsizlik yakınması ile bakılan testlerinde
TSH: 18 mıu/L
sT4: 0.7 ng/ml
Tedavi ?
Levotiroksin 1.6 g/kg başlanabilir
60 kg 60x 1.6= 96 g/gün
KAH riski olmayanlarda tam doz başlanabilir
HedefTSH: 0.5-2.5 mıu/L
25. 30 y kadın
2 düşük öyküsü
Şikayeti yok
Yapılan tetkiklerinde
TSH : 4.3 mıu/L
St4: 1.2 ng/ml (N:0.89-1.9 ng/ml)
AntiTPO (+)
Tedavi verirmisiniz?
70 kg
Levotiroksin 50 g/gün
26. İlaç dozunun ayarlanması
• İlaç başlandıktan 6 hafta sonraTSH ölçülmeli
• HedefTSH değerlerine varıncaya kadar 6-8 haftalık
periodlar ileTSH ölçülmerek doz attırımı/azaltımı
yapılmaıdır
• HedefTSH değerlerine ulaştıktan sonra 6-12 aylık
dönemler ile kontrol edilmelidir.
• GebelerdeTSH ölçümü daha sık yapılmalıdır (3-4 hf)
Singer et al. JAMA. 1995;273:808-812.
TSH ölçümü sabah aç karnına LT4 tedavisi almadan yapılmalıdır
27. Uzun süreli takip
HedefTSH değerine ulaşıldıktan sonra
6-12 aylık periodlar ile izlem
ErkenTSH ölçümü yapılması gereken durumlar
• Cerrahi
• Gebelik
• İlaç değişimi
• VKI hızlı değişim
• Tiroİd metabolizmasını etkileyen ilaç kullanımı
28. Levotiroksin (LT4)
• Sabah aç karnına
• Günde tek seferde
• Ezilmeden su ile alınmalıdır
• Yemek yemeden önce 30 dk
beklenmeli
• Asit ortamda çözünür,PPI den
etkilenir
• mutivitamin, demir, kalsiyum,
sükralfat ,kolestiramin vb
preparatlarla birlikte
alınmamalıdır
Bu tür preparatlar LT4 dozundan
en az 4 saat sonra alınmalıdır
29. 2012 itibarı ile mevcut LT4
preparatları
Doz veya ilaç markası
değiştirildiğinde
8-12 hafta sonraTSH
kontrol edilmelidir
LT4 preparatları
aynı dozda aynı etkiyi
göstermeyebilirler
Tedaviye aynı ilaçla
devam edilmelidir
