1. T‹RO‹D BÜLTEN‹ NO: 11
Prof. Dr. Dilek Yavuz
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı
Subklinik hipotiroidi, “yüksek serum TSH düzeyine eşlik eden normal serum T4 düzeyi” olarak tanımlanmaktadır.
Tanısı biyokimya testlerine dayalıdır. Hastaların bir kısmında hipotiroidi ile ilişkili semptomlar görülebilmektedir.
Tiroid stimülan hormon (TSH) düzeyi <10 mIU/L olan vakaların çoğu asemptomatiktir.
Subklinik hipotiroidi, serum TSH düzeyinin yüksekliğine göre “TSH düzeyi hafif yüksek olanlar (4,0-10,0 mIU/L)”
ve “şiddetli yüksek olanlar (>10 mIU/L)” olmak üzere iki kategoride değerlendirilmektedir.
2
VAKALARLA SUBKLİNİK HİPOTİROİDİ
Vaka-1
TSH normal değerleri
Alt sınırı tüm
yaşlar için
aynıdır
Üst sınırı
yaşa göre
değişir
0.5 mlU/L 4 mlU/L erişkin
6 mlU/L 70-79 yaş
7.5 mlU/L 80 yaş üzeri
Şekil 1. TSH normal değerleri.
Vaka-2
Yetmiş altı yaşındaki kadın hasta, kardiyoloji bölümü tara-fından
hipertansiyon ve kalp yetmezliği nedeni ile takip edili-yor.
Rutin laboratuvar testlerinde TSH:4,7 mIU/L, sT4:1,9 ng/
dL (N:0,7-2,1 ng/dL) bulunması üzerine levotiroksin (LT4) rep-lasman
tedavisi başlanması isteği ile endokrin polikliniğine yön-lendiriliyor.
Hasta hipotiroidi ile ilişkili semptom tarif etmiyor (Kilo alımı,
uykuya eğilim, saç dökülmesi yok). Fizik muayenede tiroid bezi
ele gelmiyor.
Hastamızın laboratuvar ve klinik özellikleri incelendiğinde,
TSH değerinin yanlış olarak yüksek yorumlandığı izlendi. TSH
değeri yaşa göre normal sınırlar içerisinde idi. Subklinik hipoti-roidi
tanısı almadı. Replasman tedavisi önerilmedi.
Serum TSH düzeyinin üst sınırı yaşa göre değişmektedir.
Alt sınır tüm yaş grupları için 0,5 mIU/L iken, üst sınırı yaş
gruplarına göre Şekil 1’deki gibidir.
Ülkemizde TSH düzey ölçümü, çoğu merkezde üç veya dör-düncü
jenerasyon kemilüminesans metoda dayalı testlerle ya-pılmaktadır.
Ölçümler standart bir laboratuvarda yapılmışsa
güvenilirdir.
Kırk beş yaşındaki kadın hastada rutin inceleme sırasında
TSH:5,3 mIU/L, sT4:1,2 ng/dL (0,7-2,1 ng/dL) bulunması
üzerine endokrinoloji polikliniğinden görüş istendi.
Hasta genel olarak bir şikâyeti olmadığını ifade etmekte idi.
Ancak sistem sorgulamasında depresif semptomlar, kilo alımı,
uykuya eğilimi olduğu saptandı.

2. T‹RO‹D BÜLTEN‹ NO: 11
3
İlk Kez Yüksek Bulunmuş TSH Düzeyine Yaklaşım
Serum TSH konsantrasyonları geçici olarak yükselebi-lir.
Serum TSH düzeyi yüksek, T4 normal bulunduğunda
testler 1-3 ay sonra tekrarlanmalıdır. TPOAb düzeyine
bakılması rutin olarak önerilmemekle birlikte, subklinik
hipotiroidi tanısında tedavi kararı vermede önemli rol
oynar. Birlikte antitiroglobulin (TgAb) antikoru bakılma-sı
önerilmez. TgAb antikoru pozitif olup TPOAb negatif
olan vaka sayısı çok azdır; epidemiyolojik çalışmalarda
bu tür vakaların sıklığı %5 civarında rapor edilmiştir. Bu
nedenle kronik otoimmün tiroidit düşünülen hastalarda
yalnızca TPOAb bakılması yeterlidir.
Tiroid otoantikor pozitifliği, subklinik hipotiroidinin
aşikâr hipotiroidiye ilerleyeceği yönünde bir belirteçtir.
Bu nedenle hipotiroidi ile ilişkili klinik semptom olmasa
dahi LT4 replasman tedavisi başlanması için karar ver-dirici
bir belirteçtir.
Subklinik hipotiroidi tanı ve takibinde serum T3 dü-zey
ölçümüne çoğunlukla gerek yoktur. Aşikâr hipotiro-idi
vakalarında dahi T4 düşük olduğu halde T3 normal
sınırlarda olabilir. Periferik mekanizmalar serum T3 dü-zeyini
normal sınırlarda tutmak üzere çalışırlar.
Subklinik Hipotiroidinin Klinik Bulguları Nelerdir?
Subklinik hipotiroidi vakaların çoğunda asemptoma-tik
seyreder. En sık ve belirgin semptom halsizliktir. Kuru
cilt, hafızada zayıflık, kas güçsüzlüğü, kas krampları,
üşüme, seste kalınlaşma, konstipasyon izlenebilir. LT4
tedavisi ile hâlsizlik semptomunda iyileşme izlenebilir.
Altmış beş yaşından gençlerde dekleratif ve çalışma
hafızasında azalma olduğu ve LT4 tedavisi ile iyileşe-bileceği
bildirilmiştir. Ancak 65 yaş üzerinde LT4 teda-visinin
hafıza ve duygudurum üzerine etkinliği gösteril-memiştir.
Subklinik Hipotiroidinin Sonuçları Nelerdir?
• Aşikâr hipotiroidiye ilerleme: Prospektif çalışma-larda,
10-29 yıllık izlemlerde aşikâr hipotiroidi oranı
%33-55 olarak bildirilmektedir.
Hipotiroidiye gidişte risk faktörleri: Tanı sırasındaki
TSH değeri (>10 mIU/L) ve anti-TPO pozitifliğidir. Eti-yoloji
aşikâr hipotiroidiye geçişte önemlidir. Otoimmün
tiroid hastalığı, radyoaktif iyot tedavisi, yüksek doz eks-ternal
radyoterapi öyküsü olanlarda aşikâr hipotiroidi
gelişme riski yüksektir.
Subklinik hipotiroidi spontan olarak ötiroidiye döne-bilir.
Sıklığı bilinmemekle birlikte tiroid antikorları nega-tif
olan, serum TSH<10 mIU/L olan vakalarda ilk bir iki
yıl içinde ötiroidiye dönüş izlenebilir.
• Kardiyovasküler hastalık: Aşikâr hipotiroidide
kardiyovasküler hastalık riskinin arttığı bilinmektedir,
ancak subklinik hipotiroidide klinik veriler çelişkilidir.
Kardiyovasküler hastalığa eğilim belirlenmiştir. TSH>10
mIU/L olan vakalar ötiroid kişiler ile kıyaslandığında
kardiyak hastalık riskinde önemli oranda artış mevcut-tur.
• Mortalite: Subklinik hipotiroidi vakalarında TSH
düzeyi ile doğru orantılı olarak tüm nedenlere bağlı
mortalite oranı yüksektir.
• Tiroid kanser riski: Yüksek TSH düzeyi ve tiroid
kanser riski arasında pozitif korelasyon olduğunu bildi-ren
çalışmalar mevcuttur. Yirmi yedi bin kişilik büyük bir
kohortta, LT4 tedavisi düşük tiroid kanser riski ile ilişkili
bulunmuştur.
• Dislipidemi: Subklinik hipotiroidide dislipidemi
cinsiyetler arası farklılık göstermektedir. EPIC-Norfolk
prospektif çalışmasında serum total kolesterol, LDL ko-lesterol
ve trigliserid düzeyi yalnızca subklinik hipoti-roidisi
olan kadınlarda yüksek bulunmuştur. Subklinik
hipotiroidide lipid değişiklikleri kadınlarda belirgindir
ve yaş ile birlikte artmaktadır. LT4 tedavisinin LDL ve
trigliserid düzeylerine olumlu etkisine dair veriler güç-lüdür.
TSH yüksekliği geçici olabileceği için bir ay sonra TSH ölçü-münün
tekrarlanması istendi. Altı hafta sonra yapılan ölçümler-de
TSH:4,9 mIU/L, sT4:1,2 ng/dL olarak saptandı. Hastalığın
progresyonu açısından antitiroid peroksidaz antikoru (TPOAb)
düzeyi ölçüldü ve sonuç pozitif bulundu.
Serum TSH düzeyi ikinci ölçümde de yüksek bulunan hasta-mızın
subklinik hipotiroidisinin kalıcı olduğu düşünüldü. Sonra-ki
aşamada L-Tiroksin (LT4) replasman tedavisi konusunda bir
karar verebilmek için semptom varlığı ve/veya antikor pozitif-liği
değerlendirmeye alındı. Hastanın hipotiroidi ile ilişkili ve
günlük yaşamını etkileyen semptomlarının bulunması, ayrıca
tiroid otoantikorunun pozitif olması nedeni ile LT4 replasman
tedavisi başlandı.

3. T‹RO‹D BÜLTEN‹ NO: 11
4
Vaka-3
Hangi Subklinik Hipotiroidi Vakaları Tedavi Edilmelidir?
Altmış beş yaşından genç, TSH>10 mIU/L olan vakalar,
sT4 düzeyi semptom veya antitiroid antikor pozitifliği aran-maksızın
LT4 replasman tedavisi almalıdır. Klinik çalışmalar
bu vakalarda aşikâr hipotiroidiye geçişin yüksek olduğunu,
ayrıca ateroskleroz, kardiyak yetmezlik ve miyokard infarktü-sü
riskinde artış olduğunu rapor etmektedir.
Mevcut veriler, 65-70 yaşından genç, serum TSH düzeyi
4-10 mIU/L olan vakalarda aşağıdaki faktörlerden birinin
varlığında tedaviyi önermektedir (Şekil 2):
• Hipotiroidi ile ilişkili semptom varlığı (hâlsizlik, kas ağrı-sı,
uykuya eğilim, hafızada yavaşlama, depresyon vb.),
• Anti-TPO antikor pozitifliği,
• Guatr mevcudiyeti.
Bazı araştırmacılar kardiyovasküler risk faktörlerinin varlı-ğında
da LT4 tedavisi başlanmasını önermektedir.
< 65 yaş, subklinik hipotiroidi
TSH: 4-10mIU/L, sT4:N TSH: >10mIU/L, sT4:N
Semptom/antikor
pozitifliği var mı?
Hayır Evet
İzle L- tiroksin tedavisi
başla
Şekil 2. Altmış beş yaşından genç subklinik hipotiroidi va-kalarında
tedavi kararı. (Kaynak 1'den uyarlanmıştır)
Subklinik Hipotiroidi Tedavisinde Tiroid Stimülan
Hormon Hedefi Ne Olmalıdır?
Genç ve orta yaş hastalarda TSH değerinin 0,5-2,5 mIU/L
arasında tutulması önerilmektedir, 65-70 yaş üzerinde ise bu
hedef 3-5 mIU/L’dir.
Levotiroksin Replasman Tedavisine Nasıl Başlanmalı,
Nasıl Takip Edilmelidir?
Subklinik hipotiroidide genel yaklaşım, serum TSH’yi hedef
düzeye getirecek en düşük LT4 miktarını kullanmaktır. 25-50
μg/gün dozu ile başlanıp sekiz haftalık periyotlarla ölçülen
TSH düzeyi ile doz ayarlaması yapılır. TSH hedef düzeye gel-dikten
sonra, altı ayda bir TSH ölçülerek takip edilebilir. Stabil
olan vakalarda ise takip yılda bir kez yapılabilir.
Tiroid cerrahisi veya radyoaktif iyot öyküsü olan genç has-talarda
tam replasman dozundan (1,6 μg/kg/gün) başlan-ması
önerilmektedir.
Elli bir yaşındaki erkek hasta, kilo alımı ve hâlsizlik yakınma-sı
ile hekime başvurmuş. Son bir yıldır iştahında artış olmadı-ğı
hâlde 8 kg aldığını ve kilo vermeye direnci olduğunu belir-tiyor.
Fizik muayenesinde beden kitle indeksi (BKİ): 31 kg/m2,
kan basıncı:145/90 mmHg; laboratuvar tetkiklerinde TSH:11,2
mIU/L, sT4:0,9 ng/dL (N:0,7-1,2) olarak bulundu.
Hastanın TSH düzeyi >10 mIU/L olduğundan LT4 replasman
tedavisine başlandı, TSH değeri göz önüne alınarak 50 μg/gün
dozunda LT4 kullanması önerildi. Altı hafta sonra yapılan tetkik-lerde
TSH değerinin 5,6 mIU/L bulunması üzerine doz 75 μg/
gün’e yükseltildi. Sekiz hafta sonra TSH düzeyi 2,3 mIU/L olarak
ölçüldü. TSH hedeflenen düzeyde olduğundan, hastaya kullan-makta
olduğu 75 μg/gün LT4 dozu ile devam etmesi ve altı ay
sonra TSH ölçümü yapması önerildi.
Vaka 3 devam:
Subklinik hipotiroidi nedeni ile LT4 tedavisi başlanmış olan
hasta bir yıl sonra tekrar kontrole geldi. İstemli olarak 7 kg
verdiğini belirtiyor. LT4’yi en son bir yıl önceki kontrolünde
önerildiği gibi 75 μg/gün düzenli olarak sabah aç karnına
kahvaltıdan 30 dakika önce alıyor. Tekrarlanan ölçümlerinde
TSH:0,45 mIU/L, sT4:1,2 ng/dL olarak bulundu. Hastanın çar-pıntı,
terleme, saç dökülmesi şikâyetleri yok.

4. T‹RO‹D BÜLTEN‹ NO: 11
Levotiroksin Kullanımı Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
• LT4’ün terapötik sınırı dardır. Küçük dozlar ile büyük TSH değişiklikleri izlenebilir.
• Sabah aç karnına, günde tek seferde, ezilmeden su ile alınmalıdır.
• İlaç alımından sonra yemek yemeden önce 30 dakika beklenmelidir.
• LT4 asidik ortamda çözünür, proton pompa inhibitörü kullanımında emilimi azalır.
• LT4 multivitamin, demir, kalsiyum, sükralfat, kolestiramin vb. preparatlarla birlikte alınmamalıdır. Bu tür preparatlar
5
Hedef TSH değerinin 0,5-2,5 mIU/L olması istenirken, has-tamızda
TSH düzeyi beklenenden düşük izlendi. LT4 dozunun
fazla geldiği düşünülerek, günde 12,5 μg/gün’e düşürülmesi
düşünüldü. Ara doz LT4 preparat olmaması nedeni ile bir gün
Vaka-4
Yetmiş yedi yaşındaki kadın hasta kronik obstrüktif akciğer
hastalığı, hipertansiyon ve osteoporoz tanıları ile takip edili-yor.
Rutin tetkiklerinde TSH:8,7 mIU/L, T4:1,1 ng/dL olarak
bulunuyor.
Uzun zamandan beri hâlsizlik yakınması mevcut olan has-tanın
efor kapasitesi düşük, ev içinde kendi günlük işlerini gö-rebiliyor.
Fizik muayenede pretibial eser ödem, tiroid bir kat
difüz büyüklükte saptandı. İki ay sonra tekrarlanan tetkikle-rinde
TSH:9,3 mIU/L, T4:0,9 ng/dL olarak bulundu. TPOAb
pozitif, tiroid ultrasonografisinde heterojen görünüm; iki adet
milimetrik nodül izlendi. Kardiyak değerlendirmede diyastolik
disfonksiyon ve sol ventrikül hipertrofisi tespit edildi.
50, bir gün 75 μg dozunda alması önerildi. İki ay sonra TSH
düzeyinin 1,1 mIU/L bulunması üzerine aynı dozda devamı ve
altı ay sonra kontrolü önerildi.
Hastanın mevcut kardiyak problemlerine yüksek TSH değe-rinin
kötüleşme yönünde etki edebileceği düşünülerek düşük
doz 25 μg/gün LT4 başlandı. İki ay sonra TSH düzeyi 4,7 idi.
LT4’ye 25 μg/gün olarak devam etmesi ve altı ay sonra kont-rolü
önerildi. Hastanın yaşı ve kardiyak problemleri nedeni ile
tedavide TSH düzeyinin 3-5 mIU/L olması hedeflendi.
Subklinik hipotiroidisi olan 70 yaş üzeri kişilerde tedavi
yaklaşımı Şekil 3’te görülmektedir.
LT4 dozundan en az dört saat sonra alınmalıdır.
• LT4 preparatları benzer dozda aynı etkiyi göstermeyebilirler. Tedaviye aynı firmanın preparatı ile devam edilmelidir.
Farklı firmanın ilacına geçilmişse sekiz hafta sonra TSH kontrolü yapılmalıdır.
• Tedavi çoğu vaka için devamlı ve hayat boyudur.
> 70 yaş, subklinik hipotiroidi
TSH < 10mIU/L TSH ≥ 10mIU/L
İzle
6 ayda bir
TSH bak
Septom / yüksek vasküler
risk varsa LT4 tedavisi başla
Şekil 3. Subklinik hipotiroidisi olan yaşlılarda tedavi kararı. (Kaynak
1'den uyarlanmıştır)

5. T‹RO‹D BÜLTEN‹ NO: 11
6
Subklinik Hipotiroidi ve Kalp
Subklinik hipotiroidi kardiyak yetmezlik, koroner arter
hastalığı ve ateroskleroz gelişimi ile ilişkilidir. Fonksiyonel
kardiyak anomaliler (sol ventrikül diyastolik disfonksiyonu,
azalmış sistolik fonksiyon gibi) ile de ilişkili olan subklinik
hipotiroidide artmış vasküler direnç, arteriyel “stiffness”,
endotel disfonksiyonu, artmış ateroskleroz ile ilişkilidir. LT4
replasman tedavisi ile ötiroidi sağlanması aterosklerotik
belirteçlerde iyileşme sağlamaktadır.
Subklinik hipotiroidide özellikle TSH>10 mIU/L olan va-kalarda
kalp yetmezliğinin arttığına dair güçlü kanıtlar var-dır.
Kardiyovasküler riski olan hastaların dâhil edildiği üç
yıl takip edilen büyük bir kohortta, subklinik hipotiroidinin
kalp yetmezlği gelişimi ve ilerlemesinde bağımsız risk fak-törü
olduğu saptanmıştır. On bir prospektif çalışmadan 50
bin kişinin alındığı bir meta-analizde, serum TSH>7 mIU/L
olan vakalarda koroner arter hastalığına bağlı mortalite-nin,
TSH>10 mIU/L olan kişilerde ise koroner arter hasta-lığı
riskinin arttığı rapor edilmiştir. Ancak, LT4 replasman
tedavisinin kardiyak olayları önlediğine dair güçlü veriler
bulunmamaktadır.
Vaka-5
Gebelik ve Tiroid
Gebelikteki fizyolojik değişiklikler nedeni ile tiroid
hormonlarının normal aralıkları farklıdır. Trimesterlere
göre farklılık göstermektedir.
Gebelik TSH düzeyi referans aralıkları:
• Birinci trimester : 0,1-2,5 mIU/L,
• İkinci trimester : 0,2-3,0 mIU/L ve
• Üçüncü trimester : 0,3-3,0 mIU/L’dir.
Genel yaklaşım olarak, tüm kılavuzlarda gebelik sü-resince
TSH değerlerinin referans aralığında tutulması
önerilmektedir. (Şekil 5)
Klinik çalışma sonuçları gebeliğin erken döneminde
subklinik hipotiroidinin fetüsün entelektüel ve psiko-motor
gelişimini engellediği ve LT4 replasman tedavisi-nin
de bu hasarı önleyebileceği yönünde olduğundan,
“Endocrine Society”, Türkiye Endokrinoloji ve Metabo-lizma
Derneği gebelikte subklinik hipotiroidinin teda-visini
önermektedir.
LT4 dozu 25-75 μg/gün olarak başlanıp, dört hafta-lık
periyotlarla serum TSH düzey ölçümü ile doz ayarla-ması
önerilmektedir. Gebelik süresince üçüncü trimestere
kadar LT4 ihtiyacı artar. Üçüncü trimesterde bu ihtiyaç
genellikle sabit kalır.
Subklinik hipotiroidi tanısını ilk kez gebelikte almış
kadınlar postpartum dönemde LT4 ihtiyacı açısından ya-kın
takip altında olmalıdır.
LT4 gebelikte A kategorisinde olan bir ilaçtır. Emzir-me
döneminde güvenilirdir. Kontrendike değildir, anne
sütüne az miktarda geçer. Gebelikte sıklıkla kullanılan
demir, antiasitler, kalsiyum gibi takviyeler ve LT4 alımı
arasında en az dört saat olmalıdır.
Gebelik dönemindeki hipotiroidi risk faktörleri Şekil
4’te görülmektedir.
Otuz bir yaşındaki kadın hastada, gebeliğinin 12. hafta-sında
rutin tetkikleri sırasında serum TSH:4,8 mIU/L, sT4:0,88
ng/dL (N:0,7-1,2) saptanmış. Gebelik doğal seyrinde, hasta-nın
bir şikâyeti yok. Hasta, kadın-doğum hastalıkları bölümü
tarafından endokrinoloji polikliniğine yönlendirildi.
Hasta, subklinik hipotiroidi olarak kabul edildi ve 50 μg/
gün LT4 başlandı. Dört hafta sonra TSH düzeyinin 2,7 mIU/L
bulunması üzerine, LT4’ün cumartesi-pazar 75 μg/gün, hafta
içi 50 μg/gün kullanımı önerildi. Dört hafta sonra TSH ölçümü
tekrar edildi ve 2,2 mIU/L bulundu. Dört haftalık periyotlarla
serum TSH düzeyi takip edilen hasta 28 haftalık gebe iken TSH
değeri 3,5 mIU/L’ye yükseldi. İlaç uyumu iyi olmasına rağmen
gebelik süresince toplam 8 kg almıştı. LT4 dozu her gün 75 μg
olacak şekilde ayarlandı.

6. T‹RO‹D BÜLTEN‹ NO: 11
Gebelerde rutin TSH taraması önerilmemektedir ancak
hipotiroidi riski yüksek olan vakalarda TSH bakılmalıdır
• Yaş>30
• Ailede tiroid hastalığı öyküsü
• Tiroid hastalık semptomları veya guatr varlığı
• Tiroid ameliyatı öyküsü
• Baş-boyun irradyasyonu
• Anti-TPO (+)
• Tip 1 DM veya diğer otoimmün hastalıklar
• İnfertilite
• Düşük (abortus) öyküsü
• Obezite (BKİ≥35 kg/m2)
• Orta-şiddetli iyot eksikliği bölgesinde yaşayanlar
• Amiodaron, lityum, radyokontrast kullanımı
Şekil 5. Gebelikte subklinik/aşikâr hipotiroidiye yaklaşım.
7
Tiroid Otoantikorları ve Gebelik
Doğurganlık çağındaki kadınların %5-15’inde tiroid oto-antikorları
pozitiftir. Gebelikte TPOAb, TgAb varlığı subk-linik/
aşikâr hipotiroidi, postpartum tiroidit, artmış düşük
sıklığı ile ilişkilidir.
Birinci trimesterde ötiroid ve anti-TPO pozitif veya anti-
Tg pozitif kadınların %60’ında üçüncü trimesterde yüksek
TSH saptanmıştır. Bu vakalar erken gebelik döneminde
ötiroid olsalar bile geç gebelik döneminde subklinik veya
aşikâr hipotiroidi geliştirebilmektedir.
Bu nedenle gebelikte herhangi bir sebeple TPOAb ve/
veya TgAb varlığı saptanmışsa, her trimesterde bir kez TSH
ölçülmesi önerilmektedir.
Gebelikte tiroid otoantikorlarının varlığı düşük riski ile
de ilişkilidir. Geniş katılımlı bir çalışmada, tiroid otoantikor-larının
varlığı artmış düşük sıklığı ile de ilişkili bulunmuştur
(OR2.73). Aynı çalışmada, LT4 tedavisi altında düşük ris-kinde
azalma rapor edilmiştir (%52 risk azalması).
Gebelerde
hipotiroidi
risk faktörleri
Kaynaklar
1. Pearce SH, Brabant G, Duntas LH, Monzani F, Peeters RP, Razvi S, et al. 2013 ETA Guideline: Management of Subclinical Hypothyroidism. Eur Thyroid J 2013;2(4):215-28.
2. Garber JR, Cobin RH, Gharib H, Hennessey JV, Klein I, Mechanick JI, et al; American Association Of Clinical Endocrinologists And American Thyroid Association Taskforce On Hypothyroi-dism
In Adults. Clinical practice guidelines for hypothyroidism in adults: cosponsored by the American Association of Clinical Endocrinologists and the American Thyroid Association. Thyroid
2012;22(12):1200-35.
3. Lazarus J, Brown RS, Daumerie C, Hubalewska-Dydejczyk A, Negro R, Vaidya B. 2014 European thyroid association guidelines for the management of subclinical hypothyroidism in pregnancy
and in children. Eur Thyroid J 2014;3(2):76-94.
4. Haymart MR, Glinberg SL, Liu J, Sippel RS, Jaume JC, Chen H. Higher serum TSH in thyroid cancer patients occurs independent of age and correlates with extrathyroidal extension. Clin En-docrinol
(Oxf) 2009;71(3):434-9.
5. Fiore E, Rago T, Provenzale MA, Scutari M, Ugolini C, Basolo F, et al. L-Thyroxine-treated patients with nodular goiterhave lower serum TSH and lower frequencyof papillary thyroid cancer:
results of a crosssectionalstudy on 27,914 patients. Endocr Relat Cancer 2010;17(1):231-9.
6. Boekholdt SM, Titan SM, Wiersinga WM, Chatterjee K, Basart DC, Luben R, et al. Initial thyroid status and cardiovascular risk factors: the EPIC-Norfolk prospective population study. Clin
Endocrinol (Oxf) 2010;72(3):404-10.
7. Pasqualetti G, Tognini S, Polini A, Caraccio N, Monzani F. Is subclinical hypothyroidism a cardiovascular risk factor in the elderly? J Clin Endocrinol Metab 2013;98(6):2256-66.
8. Biondi B. Mechanisms in endocrinology: heart failure and thyroid dysfunction. Eur J Endocrinol 2012;167(5):609-18.
9. Rodondi N, den Elzen WP, Bauer DC, Cappola AR, Razvi S, Walsh JP, et al; Thyroid Studies Collaboration. Subclinicalhypothyroidism and the risk of coronary heart disease and mortality.
JAMA 2010;304(12):1365-74.
10. Thangaratinam S, Tan A, Knox E, Kilby MD, Franklyn J, Coomarasamy A. Association between thyroid autoantibodies and miscarriage and preterm birth: meta-analysis of evidence. BMJ
2011;342:d2616.
Gebelikte subklinik/aşikâr hipotiroidi
Gebelik öncesinde var ise:
• LT4 dozu düzenlenmeli
• LT4 ihtiyacı %40 artabilir
• Trimester spesifik TSH hedeflenmeli (2. ve 3. trimesterde 0.5-3.0 mIU/L)
• Aylık TSH takibiyle doz ayarlanmalı
Gebelik sırasında tespit edildi ise:
• Hızlıca hedef TSH değerine ulaşmalı
• Aylık TSH takibi - LT4 doz ayarlaması
Şekil 4. Gebelerde hipotiroidi risk faktörleri.