Thực trạng quản lý chất thải rắn tại phường Uyên Hưng, thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương

Luận Văn Group viết thuê luận văn thạc sĩ,chuyên đề,khóa luận tốt nghiệp,
báo cáo thực tập, Assignment, Essay
Liên Hệ: Zalo/Sdt 0967 538 624/ 0886 091 915 Website:lamluanvan.net
-1-
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do nghiên cứu
Ngày 03/6/2013 Ban chấp hành Trung ương Đảng đã ban hành Nghị quyết số
24-NQ/TW về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài
nguyên và bảo vệ môi trường. Nghị quyết nhận định nguyên nhân “…Nhận thức và
tầm nhìn của các cấp uỷ, chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng về công tác này
chưa đầy đủ, thiếu thống nhất, còn thiên về lợi ích kinh tế trước mắt, chưa coi trọng
phát triển bền vững…” với Quan điểm “… tăng cường quản lý tài nguyên và bảo
vệ môi trường là những vấn đề có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, có tầm ảnh hưởng
lớn, quan hệ, tác động qua lại, cùng quyết định sự phát triển bền vững của đất
nước; là cơ sở, tiền đề cho hoạch định đường lối, chính sách phát triển kinh tế - xã
hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và an sinh xã hội…” và “…Môi trường là vấn
đề toàn cầu. Bảo vệ môi trường vừa là mục tiêu vừa là một nội dung cơ bản của phát
triển bền vững…” Nghị quyết xác định mục tiêu “…tiêu huỷ, xử lý trên 85% chất
thải nguy hại, 100% chất thải y tế; tái sử dụng hoặc tái chế trên 65% rác thải sinh
hoạt..”.
Quyết định 622/QĐ-TTg, ngày 10/5/2017 của Thủ tướng chính phủ, quyết
định về việc ban hành Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện Chương trình nghị
sự 2030 vì sự phát triển bền vững, với quan điểm “1. Phát triển bền vững là yêu
cầu xuyên suốt trong quá trình phát triển đất nước; kết hợp chặt chẽ, hợp lý và hài
hòa giữa phát triển kinh tế với phát triển xã hội và bảo vệ tài nguyên, môi
trường,…” Rác thải đang là chủ đề gây bức xúc tại nhiều đô thị trong nước
cũng như trên thế giới. Ý thức được điều này, những năm qua, các cấp ngành, các
nhà khoa học luôn quan tâm chú trọng và tìm kiếm công nghệ để xử lý chất thải
và tận dụng phế thải để giảm thiểu ô nhiễm môi trường và đem lại hiệu quả kinh tế
lớn.
Cùng với cả nước, tỉnh Bình Duơng đã và đang chú trọng đến công tác quản
lý môi trường. Nhiệm vụ quản lý chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) của tỉnh hiện nay

-2-
đã đạt được những kết quả nhất định, tuy nhiên, CTRSH chưa được phân loại tại
nguồn làm hạn chế khả năng tái chế nhiều thành phần có giá trị. Công nghệ tái chế
mới bắt đầu được triển khai trong một vài năm gần đây.
Quy hoạch chung xây dựng Đô thị Nam Tân Uyên đến năm 2030 tầm nhìn
đến năm 2050 đã được UBND tỉnh Bình Dương phê duyệt theo Quyết định số
1886/QĐ-UBND ngày 13/7/2012. Trong quy hoạch này đã xác định Uyên Hưng là
Khu đô thị cấp Phường của Thị xã Tân Uyên và là phường trung tâm của thị xã
Tân Uyên, cũng là trung tâm hành chính, văn hóa, thương mại dịch vụ.
Với vai trò, vị trí nêu trên, việc nâng cao hiệu quả quản lý chất thải rắn sinh
hoạt là việc làm cần thiết, nhằm cụ thể hóa định hướng quy hoạch chung xứng
đáng là phường trung tâm của thị xã, theo yêu cầu thời đại phát triển đô thị bền
vững.
2. Tổng quan nghiên cứu:
Trên thế giới, các nước phát triển đã có những mô hình phân loại và thu gom
rác thải rất hiệu quả:
California: Nhà quản lý cung cấp đến từng hộ gia đình nhiều thùng rác khác
nhau. Kế tiếp rác sẽ được thu gom, vận chuyển, xử lý hoặc tái chế, rác được thu
gom 3 lần/tuần với chi phí phải trả là 16,39 USD/tháng. Nếu có những phát sinh
khác nhau như: Khối lượng rác tăng hay các xe chở rác phải phục vụ tận sâu trong
các tòa nhà lớn, giá phải trả sẽ tăng thêm 4,92 USD/tháng. Phí thu gom rác được
tính dựa trên khối lượng rác, kích thước rác, theo cách này có thể hạn chế được
đáng kể lượng rác phát sinh. Tất cả chất thải rắn được chuyển đến bãi rác với giá
32,38 USD/tấn. Để giảm giá thành thu gom rác, thành phố cho phép nhiều đơn vị
cùng đấu thầu việc thu gom và chuyên chở rác.
Nhật Bản: Các gia đình Nhật Bản đã phân loại chất thải thành 3 loại riêng
biệt và cho vào 3 túi với màu sắc khác nhau theo quy định: rác hữu cơ, rác vô cơ,
giấy, vải, thủy tinh, rác kim loại. Rác hữu cơ được đưa đến nhà máy xử lý rác thải
để sản xuất phân vi sinh. Các loại rác còn lại: giấy, vải, thủy tinh, kim loại,... đều
được đưa đến cơ sở tái chế hàng hóa. Tại đây, rác được đưa đến hầm ủ có nắp

-3-
đậy và được chảy trong một dòng nước có thổi khí rất mạnh vào các chất hữu cơ
và phân giải chúng một cách triệt để. Sau quá trình xử lý đó, rác chỉ còn như một
hạt cát mịn và nước thải giảm ô nhiễm. Các cặn rác không còn mùi sẽ được đem
nén thành các viên gạch lát vỉa hè rất xốp, chúng có tác dụng hút nước khi trời mưa.
Mỹ: Hàng năm, rác thải sinh hoạt của các thành phố Mỹ lên tới 210 triệu tấn.
Tính bình quân mỗi người dân Mỹ thải ra 2kg rác/ngày. Hầu như thành phần các
loại rác thải trên đất nước Mỹ không có sự chênh lệch quá lớn về tỷ lệ, cao nhất
không phải là thành phần hữu cơ như các nước khác mà là thành phần chất thải vô
cơ (giấy các loại chiếm đến 38%), điều này cũng dễ lý giải đối với nhịp điệu phát
triển và tập quán của người Mỹ là việc thường xuyên sử dụng các loại đồ hộp,
thực phẩm ăn sẵn cùng các vật liệu có nguồn gốc vô cơ. Trong thành phần các
loại sinh hoạt thực phẩm chỉ chiếm 10,4% và tỷ lệ kim loại cũng khá cao là 7,7%.
Như vậy rác thải sinh hoạt các loại ở Mỹ có thể phân loại và xử lý chiếm tỉ lệ khá
cao (các loại khó hoặc không phân giải được như kim loại, thủy tinh, gốm, sứ chiếm
khoảng 20%) (Lê Văn Nhương, 2001) .
Pháp: Ở nước này quy định phải đựng các vật liệu, nguyên liệu hay nguồn
năng lượng nhất định để tạo điều kiện dễ dàng cho việc khôi phục lại các vật liệu
thành phần. Theo đó đã có các quyết định cấm các cách xử lý hỗn hợp mà phải xử
lý theo phương pháp nhất định. Chính phủ có thể yêu cầu các nhà chế tạo và nhập
khẩu không sử dụng các vật liệu tận dụng để bảo vệ môi trường hoặc giảm bớt sự
thiếu hụt một vật liệu nào đó. Tuy nhiên cần phải tham khảo và thương lượng để có
sự nhất trí cao của các tổ chức, nghiệp đoàn khi áp dụng các yêu cầu này.
Singapore: Đây là nước đô thị hóa 100% và là đô thị sạch nhất trên thế giới.
Để có được kết quả như vậy, Singapore đầu tư cho công tác thu gom, vận chuyển
và xử lý đồng thời xây dựng một hệ thống luật pháp nghiêm khắc làm tiền đề cho
quá trình xử lý rác thải tốt hơn. Rác thải ở Singapore được thu gom và phân loại
bằng túi nilon. Các chất thải có thể tái chế được, được đưa về các nhà máy tái chế
còn các loại chất thải khác được đưa về nhà máy khác để thiêu hủy. Ở
Singapore có 2 thành phần chính tham gia vào thu gom và xử lý các rác thải sinh

-4-
hoạt từ các khu dân cư và công ty, hơn 300 công ty tư nhân chuyên thu gom rác
thải công nghiệp và thương mại. Tất cả các công ty này đều được cấp giấy phép
hoạt động và chịu sự giám sát kiểm tra trực tiếp của Sở Khoa học công nghệ và môi
trường. Ngoài ra, các hộ dân và các công ty của Singapore được khuyến khích
tự thu gom và vận chuyển rác thải cho các hộ dân vào các công ty. Chẳng hạn, đối
với các hộ dân thu gom rác thải trực tiếp tại nhà phải trả phí 17 đôla
Singapore/tháng, thu gom gián tiếp tại các khu dân cư chỉ phải trả phí 7 đôla
Singapore/tháng.
Ở nước ta chỉ khoảng 7 người/1 triệu dân làm công tác quản lý nhà nước về
môi trường, trong khi con số này ở nước láng giềng Trung Quốc là 20 người, so với
các nước trong khu vực ASEAN như: Thái Lan là 30 người, Campuchia là 55
người, Malaysia là 100 người, Singapore là 330 người. Đối với các nước phát triển
thì con số này còn cao hơn nhiều, ví dụ như: Canada là 155 người, Anh là 204
người. Ngoài ra do hệ thống chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường vẫn còn
thiếu và chưa đồng bộ, chưa tương thích kịp thời với sự phát triển của nền kinh tế
thị trường. Các quy định về thu phí bảo vệ môi trường đối với nước thải, chất thải
rắn mặc dù đã được Chính phủ ban hành song còn mang tính hình thức, số kinh phí
thu được mới chỉ bằng 1/10 so với tổng kinh phí mà Nhà nước phải chi cho các dịch
vụ thu gom và xử lý chất thải. Các chế tài xử phạt vi phạm hành chính còn quá thấp,
chưa đủ sức răn đe, phòng ngừa. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng còn lúng
túng trong xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường... Do đó công
tác quản lý rác thải còn nhiều lỏng lẻo.
Tình hình quản lý rác thải tại một số tỉnh như sau:
Tại Hà Nội: Theo tính toán của Công ty TNHH Nhà nước một thành viên
Môi trường Đô thị (URENCO), mỗi ngày Hà Nội thải ra khoảng 3.000 tấn rác thải
sinh hoạt, tức một năm có trên dưới một triệu tấn. Hiện nay, ngoài URENCO còn
có nhiều đơn vị khác cùng tham gia thu gom rác như Công ty cổ phần Thăng Long,
Công ty cổ phần Tây Đô, Công ty cổ phần Xanh, Hợp tác xã Thành Công... nhưng
tất cả vẫn không thể thu gom nổi vì lượng rác thải sinh hoạt đang ngày một tăng

-5-
nhanh. Chính vì vậy mà tỉ lệ thu gom rác thải sinh hoạt ở các quận nội thành hiện
đạt khoảng 95%, còn các tuyến ngoại thành mới chỉ khoảng 60%. Hiện nay, Hà
Nội vẫn còn 66% số xã chưa có nơi chôn lấp hoặc xử lý rác thải. Khu vực ngoại
thành có 361/435 xã, thị trấn đã thành lập tổ thu gom rác; trong đó có 148 xã đã tổ
chức chuyển rác đi xử lý, chôn lấp tại bãi rác tập trung của thành phố (đạt tỉ lệ
34%).
Tại Cần Thơ: Ước tính toàn thành phố thải ra khoảng 650 tấn chất thải rắn
sinh hoạt mỗi ngày, nhưng tỷ lệ thu gom đạt thấp (khoảng 63% vào năm 2008, đến
năm 2009 tỷ lệ này nâng lên không đáng kể), lượng rác còn lại được người dân thải
vào các ao, sông, rạch... Năng lực quản lý chất thải rắn sinh hoạt tại địa bàn các
quận nội thành nhìn chung khá tốt; nhưng đối với các quận, huyện ngoại thành (Cờ
Đỏ, Thốt Nốt, Vĩnh Thạnh...) việc quản lý chất thải rắn sinh hoạt hiệu quả chưa cao.
Tại TP. Hồ Chí Minh: Là một đô thị lớn nên mức độ phát sinh chất thải rắn
đô thị hàng năm tại TP.Hồ Chí Minh rất cao. Theo số liệu của Sở Tài nguyên - Môi
trường, mỗi ngày trên địa bàn TP.Hồ Chí Minh đổ ra khoảng 5.800 - 6.200 tấn rác
thải sinh hoạt, 500 - 700 tấn chất thải rắn công nghiệp, 150 - 200 tấn chất thải
nguy hại, 9 - 12 tấn chất thải rắn y tế. Nguồn chất thải rắn sinh hoạt chiếm tỷ trọng
cao nhất, chủ yếu phát sinh từ các nguồn: hộ gia đình, trường học, chợ, nhà hàng,
khách sạn (Hoàng Thị Kim Chi, 2009).
Tại Đồng Nai: Hiện nay toàn tỉnh có 4/7 khu xử lý rác thải sinh hoạt đang
trong quá trình triển khai thực hiện đưa vào sử dụng và 03 khu xử lý tập trung liên
huyện, liên đô thị đang trong giai đoạn lập dự án đầu tư. Theo Sở Tài nguyên
và Môi trường Đồng Nai, tỷ lệ thu gom chất thải sinh hoạt ở Đồng Nai mới chỉ đạt
71%, còn 29% rác thải sinh hoạt đang thải ra môi trường chưa được xử lý. Trong
đó, tổng khối lượng chất thải sinh hoạt phát sinh trên địa bàn toàn tỉnh khoảng
1.167 tấn/ngày, bao gồm 1.080 tấn chất thải sinh hoạt ngoài khu công nghiệp và 87
tấn rác trong khu công nghiệp. Tình trạng xử lý rác thải sinh hoạt gặp nhiều khó
khăn do chưa có nhiều bãi chứa rác, không có các điểm trung chuyển rác.

-6-
3. Mục tiêu nghiên cứu, câu hỏi nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục tiêu nghiên cứu
Luận văn thực hiện với mục tiêu cung cấp những cơ sở lý luận và thực
tiễn nhằm nâng cao hiệu quả quản lý CTRSH theo hướng ứng dụng vào thực tế tại
địa phương, nghiên cứu trường hợp tại phường Uyên Hưng, thị xã Tân Uyên.
3.2. Câu hỏi nghiên cứu
- Quản lý chất thải rắn có vai trò như thế nào đối với việc thực hiện các mục
tiêu phát triển bền vững ở cấp độ địa phương?
- Quản lý chất thải rắn được thể hiện trên các nội dung nào? Các tiêu chí
đánh giá hiệu quả trên các phương diện kinh tế, xã hội và môi trường?
- Cần có những giải pháp, cơ chế, chính sách và sự tham gia của các chủ thể,
tổ chức nào ở phường Hưng Uyên để nâng cao hiệu quả quản lý chất thải rắn?
3.3. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để thực hiện mục tiêu trên, việc nghiên cứu đề tài này đặt ra những nhiệm
vụ sau:
 Tổng hợp và phân tích các quan điểm lý luận về quản lý chất thải rắn, vai
trò của quản lý CTRSH đối với bảo vệ môi trường và phát triển bền vững
trong xu thế công nghiệp hóa và đô thị hóa;
 Tổng hợp và phân tích các căn cứ thực tiễn của việc xây dựng mô hình quản
lý chất thải rắn với việc áp dụng tại phường Uyên Hưng trong quản lý
CTRSH.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Công tác quản lý CTRSH bao gồm các hoạt động thu
gom, vận chuyển, tái chế, xử lý CTRSH ở phường Uyên Hưng, thị xã Tân Uyên,
tỉnh Bình Dương.
Phạm vi nghiên cứu về mặt nội dung và không gian bao gồm hoạt động
quản lý CTRSH trong nội đô thị, bao gồm thu gom, vận chuyển và xử lý CTRSH tại
phường Uyên Hưng, thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương;
Phạm vi nghiên cứu về mặt thời gian bao gồm những hoạt động quản lý

-7-
CTRSH đô thị trong thời gian từ khi có Luật Bảo vệ Môi trường và những qui định
bắt buộc về quản lý chất thải rắn.
5. Phương pháp nghiên cứu và số liệu
5.1. Phương pháp nghiên cứu
Để thực hiện đề tài nghiên cứu này một cách hiệu quả và đảm bảo độ tin
cậy, các phương pháp nghiên cứu khoa học cụ thể đã được sử dụng đặt trong yêu
cầu cụ thể của từng nhóm vấn đề, từng nhiệm vụ cần thực hiện. Cụ thể:
Trong luận văn phương pháp phân tích tổng hợp số liệu, từ các bài báo
nghiên cứu khoa học, từ báo cáo của UBND phường Uyên Hưng và các cơ quan
có liên quan của thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương.
Phương pháp chuyên gia: Để phù hợp với nội dung nghiên cứu, đề tài đã
tham khảo ý kiến của các chuyên gia, cán bộ quản lý, cán bộ trực tiếp quản lý về
môi trường tại các phường.
5.2. Số liệu
Thu thập các số liệu thứ cấp như: các số liệu về điều kiện tự nhiên, kinh tế
xã hội của phường Uyên Hưng, thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương. Các số liệu
thứ cấp thu thập từ Ủy ban nhân dân phường, phòng Tài nguyên & Môi
trường, Sở Tài nguyên & Môi trường tỉnh và HTX Dịch vụ môi trường Khánh
Bình.
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiển của đề tài
Dưới góc độ bộ môn kinh tế học Tài nguyên và môi trường xem rác thải
sinh hoạt là một dạng tài nguyên. Nghiên cứu này nhằm đánh giá mức độ ảnh
hưởng của hành vi, thói quen sinh hoạt, thải bỏ chất thải ra môi trường, thông qua
đó có định hướng xác thực hành vi thải bỏ chất thải trong bối cảnh phát triển
kinh tế xã hội gắn với phát triển bền vững. Từ đó, đề xuất các giải pháp cho các nhà
quản lý trong giữ gìn vệ sinh môi trường sống, từng bước xây dựng đô thị văn
minh tại phường Uyên Hưng, thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương.
7. Kết cấu của bài
Luận văn được kết cấu như sau:

-8-
 Phần mở đầu
 Chương 1: Cơ sở lý luận về hiệu quả quản lý chất thải rắn ở cấp xã –
phường
 Chương 2: Thực trạng quản lý chất thải rắn tại phường Uyên Hưng, thị xã
Tân Uyên, tỉnh Bình Dương
 Chương 3: Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý chất thải rắn sinh hoạt
cho phường Uyên Hưng, thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương
 Kết luận
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ QUẢN LÝ
CHẤT THẢI RẮN Ở CẤP XÃ – PHƯỜNG
1.1. Những vấn đề cơ bản về quản lý chất thải rắn
1.1.1. Khái niệm và phân loại
1.1.1.1. Khái niệm
Theo nghị định Số: 38/2015/NĐ-CP Hà Nội, ngày 24 tháng 04 năm 2015 về
quản lý chất thải và phế liệu
 Chất thải rắn là chất thải ở thể rắn hoặc sệt (còn gọi là bùn thải) được thải
ra từ sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, sinh hoạt hoặc các hoạt động khác.
 Chất thải rắn sinh hoạt (còn gọi là rác sinh hoạt) là chất thải rắn phát sinh
trong sinh hoạt thường ngày của con người.
 Chất thải rắn công nghiệp là chất thải rắn phát sinh từ hoạt động sản xuất,
kinh doanh, dịch vụ.
Theo Nghị định 59/2007/NĐ – CP ngày 9/4/2007 về quản lý chất thải rắn
đưa ra các định nghĩa sau: Chất thải là sản phẩm được sinh ra trong quá trình sinh
hoạt của con người, sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, giao thông, dịch vụ, thương
mại, sinh hoạt gia đình, trường học, các khu dân cư, nhà hàng, khách sạn. Ngoài ra,
còn phát sinh trong giao thông vận tải như khí thải của các phương tiện giao thông,

-9-
chất thải là kim loại hoá chất và từ các vật liệu khác. Chất thải rắn là chất thải ở thể
rắn, được thải ra từ quá trình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, sinh hoạt hoặc các hoạt
động khác. Chất thải rắn sinh hoạt là chất thải rắn phát sinh trong sinh hoạt cá nhân,
hộ gia đình, nơi công cộng.
Như vậy, qua một số nghị định chúng ta có thể khái quát về chất thải rắn
như sau:
Về thành phần chất thải rắn, Chất thải rắn nói chung là một hỗn hợp đồng
nhất và phức tạp của nhiều vật chất khác nhau. Tuỳ theo cách phân loại, mỗi một
loại chất thải rắn có một số thành phần đặc trưng nhất định. Thành phần của chất
thải rắn đô thị là bao quát hơn cả bao gồm các chất thải từ nhiều nguồn gốc khác
nhau như sinh hoạt, công nghiệp, y tế, xây dựng, chăn nuôi, xác chết, chất thải
đường phố… Thành phần chủ yếu của chất thải rắn như sau:
 Hỗn hợp có nguồn gốc hữu cơ cao (50,27% – 62,22%)
 Chứa nhiều đất, cát, gạch vỡ…
 Độ ẩm cao, nhiệt trị thấp (900 cal/kg)
Chất thải rắn là chất thải ở thể rắn, được thải ra từ quá trình sản xuất, kinh
doanh, dịch vụ, sinh hoạt hoặc các hoạt động khác. Chất thải rắn bao gồm chất thải
thông thường và chất thải rắn nguy hại.
 Chất thải rắn phát thải trong sinh hoạt cá nhân, hộ gia đình, nơi công
cộng được gọi chung là chất thải rắn sinh hoạt. Chất thải rắn phát thải từ
hoạt động sản xuất công nghiệp, làng nghề, kinh doanh, dịch vụ hoặc các
hoạt động khác gọi là chất thải rắn công nghiệp.
 Chất thải rắn nguy hại là chất thải rắn chứa các chất hoặc hợp chất có một
trong những đặc tính: phóng xạ, dễ cháy, dễ nổ, dễ ăn mòn, dễ lây nhiễm,
gây ngộ độc hoặc các đặc tính nguy hại khác.
Phần lớn chất thải ở thể rắn và ở khắp mọi nơi xung quanh ta như gạch, đá,
xi măng, vôi, vữa, giấy, sắt vụn,… Loại chất thải này do các công trường, nhà máy,
hộ gia đình thải ra rất lớn. Chất thải rắn gồm các chất hữu cơ như: thức ăn thừa,

-10-
giấy, cát tông, nhựa, vải, cao su, gỗ, xác động thực vật,… và các chất vô cơ như:
thuỷ tinh, nhôm, đất cát, phế liệu, kim loại khác.
1.1.1.2. Nguồn phát sinh và phân loại chất thải rắn
a. Nguồn phát sinh chất thải rắn
- Từ sinh hoạt: Phát sinh từ hộ gia đình, các biệt thự và các căn hộ chung cư.
Thành phần chủ yếu bao gồm: thực phẩm dư thừa, bao bì hàng hoá (bằng giấy, gỗ,
cát tông, plastic, thiếc, nhôm, thuỷ tinh…), đồ dùng điện tử, vật dụng hư hỏng (đồ
gia dụng, bóng đèn, đồ nhựa…), chất thải độc hại như chất tẩy rửa, bột giặt, chất tẩy
trắng, thuốc diệt côn trùng…
- Từ khu thương mại: thương mại (nhà kho, quán ăn, chợ, văn phòng, khách
sạn, nhà in, trạm xăng dầu, gara…): giấy, cát tông, plastic, gỗ, thức ăn thừa, thuỷ
tinh, kim loại, các loại chất thải đặc biệt (dầu mỡ, lốp xe,…), các chất thải độc hại
khác…
- Từ khu công sở: Cơ quan (trường học, bệnh viện, các cơ quan hành
chính,…). Thành phần bao gồm: Giấy, cát tông, plastic, gỗ, thức ăn thừa, thuỷ tinh,
kim loại… Ngoài ra chất thải rắn y tế phát sinh từ bệnh viện phát sinh từ hoạt động
khám chữa bệnh, điều trị bệnh vì vậy chất thải y tế trở thành phức tạp nó bao gồm
các loại bệnh phẩm, kim tiêm, chai lọ chứa thuốc…
- Từ hoạt động giao thông: Phát sinh từ các hoạt động xây dựng và tháo dỡ
công trình xây dựng, giao thông vận tải như: nâng cấp mở rộng đường phố, cao ốc,
xây dựng di dời nhà cửa… từ đó sinh ra các loại chất thải như đất, đá, bê tông, gạch
ngói, gỗ, sắt thép…
- Từ các nguồn khác như: Từ các hoạt động công nghiệp; Từ các hoạt động
nông nghiệp; Từ các hoạt động xây dựng đô thị; Từ trạm xử lý nước thải và từ các
đường cống thoát nước của thành phố, khu, cụm dân cư.

-11-
Nguồn: moitruongviet.edu.vn
b. Phân loại chất thải rắn
b1. Phân loại chất thải theo nguồn gốc phát sinh
 Chất thải sinh hoạt: Phát sinh hàng ngày ở đô thị, làng mạc, khu du lịch,
nhà ga, trường học, công viên…
 Chất thải công nghiệp: Phát sinh trong quá trình sản xuất công nghiệp
nặng, công nghiệp nhẹ, chế biến nông sản trước và sau thu hoạch…
b2. Phân loại theo trạng thái tồn tại
 Chất thải rắn: Bao gồm chất thải sinh hoạt, chất thải nhà máy chế tạo
máy, xây dựng (kim loại, da, hoá chất, nhựa, thuỷ tinh, vật liệu xây dựng
v.v..)
 Chất thải lỏng: Phân bùn bể phốt, nước thải từ nhà máy lọc dầu, rượu bia,
nước thải nhà máy sản xuất giấy và vệ sinh công nghiệp…
 Chất thải khí: Bao gồm khí thải các động cơ đốt trong, máy động lực,
giao thông, ô tô, máy kéo, tàu hoả, nhà máy nhiệt điện, sản xuất vật
liệu…
b3. Phân loại theo tính chất nguy hại
Hình 1.1: Nguồn hình thành chất thải rắn

-12-
 Vật phẩm nguy hại sinh ra tại các bệnh viện trong quá trình điều trị người
bệnh (các loại vật phẩm gây bệnh thông thường được xử lý ở chế độ nhiệt
cao, từ 1150oC trở lên, cá biệt có loại vi sinh vật gây bệnh bị tiêu diệt khi
nhiệt xử lý lên tới 3000oC…)
 Kim loại nặng: Các chất thải sinh ra trong quá trình sản xuất công nghiệp
có thành phần As, Pb, Hg, Cd… là mầm mống gây bệnh ung thư cho
con người.
 Các chất phóng xạ, các phế thải có phóng xạ sinh ra qua quá trình xử lý
giống cây trồng, bảo quản, khai khoáng năng lượng…
1.1.2. Quản lý chất thải rắn
1.1.2.1. Ý nghĩa
Quản lý chất thải rắn có một số ý nghĩa như sau:
(i) Quản lý chất thải rắn giúp bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Thật vậy, việc
quản lý và xử lý chất thải rắn không hợp lý không những gây ô nhiễm môi trường
mà còn ảnh hưởng rất lớn tới sức khoẻ con người, đặc biệt đối với người dân sống
gần khu vực làng nghề, khu công nghiệp, bãi chôn lấp chất thải... Người dân sống
gần bãi rác không hợp vệ sinh có tỷ lệ mắc các bệnh da liễu, viêm phế quản, đau
xương khớp cao hơn hẳn những nơi khác. Các bãi chôn lấp rác cũng tiềm ẩn nhiều
nguy cơ khác đối với cộng đồng làm nghề này. Các vật sắc nhọn, thuỷ tinh vỡ, bơm
kim tiêm cũ,... có thể là mối đe dọa nguy hiểm với sức khoẻ con người (lây nhiễm
một số bệnh truyền nhiễm như HIV, AIDS,...) khi họ dẫm phải hoặc bị cào xước
vào tay chân,...
(ii) Quản lý chất thải rắn giúp bảo vệ môi trường đất. Thật vậy, nếu rác
không được chôn lấp đúng theo quy trình kỹ thuật, nó sẽ làm ô nhiễm đến môi
trường đất, nước mặt, nước ngầm, từ đó dễ dẫn đến khả năng gây ô nhiễm cây trồng
và nước uống của con người. Đất bị ô nhiễm bởi các nguyên nhân chủ yếu sau: (1)
Do thải vào đất một khối lượng lớn chất thải công nghiệp như xỉ than, khai khoáng,
hóa chất… Các chất ô nhiễm không khí lắng đọng trên bề mặt sẽ gây ô nhiễm đất,
tác động đến các hệ sinh thái đất. (2) Do thải ra mặt đất những rác thải sinh hoạt,

-13-
các chất thải của quá trình xử lý nước. Một số tác động của CTR tới môi trường đất
như: (3) Chất thải rắn vứt bừa bãi ra đất hoặc chôn lấp vào đất chứa các chất hữu cơ
khó phân huỷ làm thay đổi pH của đất. (4) Rác còn là nơi sinh sống của các loài côn
trùng, gặm nhấm, vi khuẩn, nấm mốc... những loài này di động mang các vi trùng
gây bệnh truyền nhiễm cộng đồng. (5) Chất thải nguy hại phát sinh từ hoạt động sản
xuất công nghiệp, nông nghiệp khi đưa vào môi trường đất sẽ làm thay đổi thành
phần cấp hạt, tăng độ chặt, 8 giảm tính thấm nước, giảm lượng mùn, làm mất cân
bằng dinh dưỡng... làm cho đất
(iii) Quản lý chất thải rắn giúp bảo vệ môi trường nước. Thật vậy nước
ngấm xuống đất từ các chất thải được chôn lấp, các hố phân làm ô nhiễm nước
ngầm. Nước chảy khi mưa to qua các bãi chôn lấp, các hố phân, chảy vào các
mương, rãnh, ao, hồ, sông, suối làm ô nhiễm nước mặt. Nước chứa chất thải rắn có
các vi trùng gây bệnh, các kim loại nặng, các chất hữu cơ, các muối vô cơ hoà tan
vượt quá tiêu chuẩn môi trường nhiều lần.
(iv) Quản lý chất thải rắn giúp bảo vệ môi trường không khí. Thật vậy việc
đốt rác không được kiểm soát ở những bãi chứa rác có thể gây ra ô nhiễm không khí
nghiêm trọng và cũng sẽ gây ảnh hưởng đến những sinh vật sống. Rác thải hữu cơ
phân hủy tạo ra mùi và các khí độc hại như CH4, CO2, NH3,... gây ô nhiễm môi
trường không khí. Khí thoát ra từ các hố hoặc chất làm phân, chất thải chôn lấp
chứa rác chứa CH4, H2S, CO2, NH3, các khí độc hại hữu cơ... Khí sinh ra từ quá
trình thu gom, vận chuyển, chôn lấp rác chứa các vi trùng, các chất độc lẫn trong
rác.
(v) Quản lý chất thải rắn giúp làm đẹp môi trường đô thị. Thật vậy chất thải
rắn, đặc biệt là chất thải rắn sinh hoạt nếu không được thu gom, vận chuyển, xử lý
sẽ làm giảm mỹ quan đô thị. Nguyên nhân của hiện tượng này là do ý thức của
người dân chưa cao. Tình trạng người dân vứt rác bừa bãi ra lòng lề đường và
mương rãnh hở vẫn còn phổ biến, gây ô nhiễm nguồn nước mặt và ngập úng khi
mưa.

-14-
1.1.2.2. Nội dung quản lý chất thải rắn
Theo Nghị định 59/2007/NĐ-CP ngày 09/4/2007 về quản lý chất thải rắn thì
các nội dung cơ bản của việc quản lý chất thải rắn gồm:
- Hoạt động thu gom chất thải rắn: Là hoạt động tập hợp, đóng gói, và tạm
thời lưu giữ chất thải rắn tại nhiều điểm thu gom.
- Hoạt động vận chuyển chất thải rắn: Là quá trình chuyên chở chất thải rắn
từ nơi phát sinh, thu gom, lưu giữ, đến nơi xử lý, tái chế, tái sử dụng hoặc bãi chôn
lấp.
- Hoạt động quản lý chất thải rắn bao gồm các hoạt động quy hoạch, quản lý,
đầu tư xây dựng bãi xử lý chất thải. Lưu giữ, vận chuyển, tái sử dụng, tái chế và xử
lý chất thải rắn nhằm ngăn ngừa, giảm thiểu các tác động xấu đến môi trường.
- Hoạt động xử lý chất thải rắn là quá trình sử dụng các biện pháp công nghệ,
kỹ thuật nhằm làm giảm, loại bỏ tiêu huỷ các thành phần có hại hoặc không có ích
trong chất thải rắn, thu hồi, tái chế, tái sử dụng lại các thành phần có ích.
Mô hình quản lý chất thải sinh hoạt tại Việt Nam từ trước đến nay hầu hết
mới chỉ tập trung cho khu vực đô thị. Mô hình quản lý chất thải rắn sinh hoạt tại
Việt Nam được thể hiện cụ thể trong sơ đồ sau

-15-
Nguồn: moitruongviet.edu.vn
1.2. Hiệu quả quản lý chất thải rắn
1.2.1. Hiệu quả về kinh tế
Hiệu quả quản lý chất thải rắn về mặt kinh tế được xem xét giựa trên các tiêu
chí sau:
 Doanh thu được từ phí thu gom chất thải rắn
 Doanh thu được từ việc phân loại, tái chế chất thải rắn
 Tiết kiệm được các chi phí liên quan tới quản lý chất thải rắn
 Tiết kiệm được các chi phí liên quan tới xử lý các ô nhiễm môi trường đất,
nước, không khí, cảnh quan.
 Có tạo được cơ chế thu hút đầu tư vào lĩnh vực xử lý chất thải rắn hay
không
Hình 1.1: Mô hình quản lý chất thải rắn tại Việt Nam

-16-
1.2.2. Hiệu quả về xã hội
Hiệu quả xã hội của quản lý chất thải rắn được xem xét trên các vấn đề sau:
 Có góp phần phần hình thành bộ mặt đô thị mới hay không?
 Có góp phần cải tạo môi trường, cảnh quan, chất lượng sống hay không?
 Có góp phần làm thay đổi hành vi thu gom, xả rác và ý thức xanh sạch đẹp
hay không?
 Có góp phần hình thành các dịch vụ công ích trong lĩnh vực xử lý rác thải
và môi trường hay không?
 Có góp phần hỗ trợ, tạo công ăn việc làm cho cư dân địa phương hay
không?
1.2.3. Hiệu quả về môi trường
Hiệu quả về môi trường của quản lý chất thải rắn được xem xét trên các vấn
đề sau:
 Có góp phần làm giảm ô nhiễm đất hay không?
 Có góp phần làm giảm ô nhiễm nguồn nước hay không?
 Có góp phần làm giảm ô nhiễm không khí hay không?
 Có góp phần nâng cao mỹ quan môi trường đô thị, môi trường cảnh quan
sống hay không?
 Có tạo ra không gian xanh, sạch, đẹp hay không?
 Có tạo đà phát triển bền vững, chống biến đổi khí hậu hay không?
1.3. Kinh nghiệm quản lý chất thải rắn ở một số địa phương
1.3.1. Kinh nghiệm quản lý chất thải rắn ở tỉnh Ninh Bình
Toàn tỉnh Ninh Bình hiện có 121 xã, trong đó có 102 xã đã hình thành được
mô hình tổ thu gom giác tự quản, đạt 90,1% số xã có mô hình thu gom rác thải. Rác
được thu gom, tập kết tại chân núi hoặc các bãi rác của các xã để đốt hoặc chôn lấp.
Hiện nay rác thải tại các xã với một lượng lớn được thu gom vận chuyển tới bãi rác
thải tại thôn Quèn Khó, xã Đông Sơn, thành phố Tam Điệp để xử lý.

-17-
Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Ninh Bình đã thẩm định 63/118 xã đạt
tiêu chí về Môi trường, an toàn thực phẩm. Đây là một trong số các tiêu chí khó
thực hiện ở nhiều địa phương...
Sở Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm thẩm định các báo cáo đánh giá
tác động môi trường các dự án xử lý chất thải rắn (CTR) trên địa bàn tỉnh thuộc
thẩm quyền của UBND tỉnh; thực hiện thanh tra, kiểm tra, giám sát công tác bảo vệ
môi trường đối với các dự án xử lý chất thải rắn.
Hình 1.3: Đường giao thông nông thôn xã Yên Hoà (Yên Mô, Ninh Bình)
Nguồn: Ninhbinh.gov.vn
Hàng năm, UBND tỉnh Ninh Bình đã giao Sở Tài nguyên và Môi trường
phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng mở các chuyên mục tuyên truyền phổ
biến kiến thức và pháp luật về BVMT; thực hiện các chương trình phối hợp hành
động BVMT phục vụ phát triển bền vững; tổ chức các lớp tập huấn về công tác
BVMT cho Chủ tịch UBND, cán bộ địa chính các xã, phường, thị trấn, đơn vị, các
tổ chức xã hội trên địa bàn tỉnh; hướng dẫn, kiểm tra UBND các huyện, thị xã,
thành phố tổ chức triển khai các hoạt động BVMT hưởng ứng Ngày môi trường thế
giới và Chiến dịch làm cho thế giới sạch hơn; chỉ đạo các xã, phường, thị trấn, các
cơ quan, đơn vị trên địa bàn đồng loạt ra quân vệ sinh đường làng ngõ xóm, thu

-18-
gom, vận chuyển rác thải về nơi quy định; khơi thông cống rãnh; phát quang bụi
rậm; các huyện, thị xã đã tổ chức mít tinh, kết hợp với ra quân dọn vệ sinh môi
trường tại các xã trên địa bàn. Công tác tuyên truyền đã đạt được nhiều kết quả
đáng khích lệ.
Đồng thời, theo chức năng nhiệm vụ Sở đã tổ chức các đoàn thanh tra, kiểm
tra tình hình tuân thủ quy định pháp luật BVMT nói chung và công tác quản lý chất
thải rắn nói riêng lồng ghép vào kế hoạch kiểm soát môi trường định kỳ trên địa bàn
tỉnh. Tuy nhiên, do lực lượng cán bộ thanh tra, giám sát môi trường tại tỉnh còn rất
mỏng, không đủ người, không đủ thiết bị cần thiết nên công tác này đã gặp không ít
các khó khăn khi giải quyết các vấn đề thực tế. Đây cũng là một thách thức đối với
công tác quản lý chất thải rắn.
Trong những năm qua, công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát tập trung vào
các vấn đề môi trường bức xúc, xử lý triệt để các cơ sở gây ô nhiễm môi trường
nghiêm trọng, công tác bảo vệ môi trường của các doanh nghiệp trong các xã và
làng nghề. Ở tỉnh, công tác thanh tra, kiểm tra xử lý các vi phạm cũng được củng cố
và tăng cường qua các năm.
1.3.2. Kinh nghiệm quản lý chất thải rắn ở thành phố Hà Nội
Hà Nội thải ra gần 3.900 tấn chất thải rắn, trong đó, chất thải sinh hoạt 2.600
tấn, chất thải công nghiệp, y tế, xây dựng khoảng 1.300 tấn. Khối lượng này tăng
dần với tỷ lệ từ 15 - 20 %/năm.
Hầu hết lượng chất thải rắn của Hà Nội được xử lý ở Khu liên hiệp xử lý rác
Nam Sơn (huyện Sóc Sơn), Nhà máy sản xuất phân compost và lò đốt chất thải rắn
y tế Cầu Diễn.
Đến nay, phương pháp xử lý chất thải rắn chủ yếu vẫn là chôn lấp. Công
nghệ chôn lấp tuy giá thành rẻ nhưng tốn diện tích đất trong khi quỹ đất hiện nay rất
hạn chế. Mặt khác, phương pháp này không những không tạo khả năng thu hồi, tái
chế, sử dụng lại nguồn tài nguyên rác mà còn kéo theo vấn đề xử lý nước rỉ rác gây
ô nhiễm nguồn nước.

-19-
Nhằm nâng cao hiệu quả quản lý chất thải rắn, Hà Nội đã thực hiện một số
việc như sau:
 Thúc đẩy cơ chế hợp tác công tư trong lĩnh vực xử lý chất thải rắn và
công tác xã hội hóa vệ sinh môi trường
 Thường xuyên tổ chức các hội thảo chuyên đề về chất thải rắn. Hội thảo
diễn ra nhằm chia sẻ quan điểm của các đại biểu về thực trạng quản lý
chất thải rắn tại Hà Nội và đề xuất kế hoạch thực hiện có hiệu quả trong
thời gian tới thông qua hình thức thảo luận nhóm. Hội thảo đã tạo ra cơ
hội để các đại biểu tham dự Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm quản lý chất
thải rắn của Nhật Bản và Việt Nam trong thời gian qua; đưa ra các vấn
đề cần quan tâm về quản lý chất thải rắn và thảo luận các kịch bản cho
các vấn đề đó; so sánh các mục tiêu cần đạt được trong quản lý chất thải
rắn ở Hà Nội trong tương lai, chọn ra một kịch bản tốt nhất.
1.3.3. Kinh nghiệm quản lý chất thải rắn ở thành phố Hải Phòng
UBND TP Hải Phòng vừa ban hành Kế hoạch quản lý tổng hợp chất thải rắn
đến năm 2025, tầm nhìn đến 2050 trên địa bàn. Mục tiêu của kế hoạch nhằm phòng
ngừa kiểm soát, hạn chế về cơ bản mức độ phát sinh chất thải rắn gia tăng, giảm
thiểu tối đa ô nhiễm môi trường do chất thải gây ra. Qua đó, bảo vệ sức khỏe con
người, môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu và hướng tới mục tiêu phát triển
bền vững đất nước. TP Hải Phòng khuyến khích, tạo mọi điều kiện cho các tổ chức,
cá nhân phân loại rác thải tại nguồn, thu gom, tái sử dụng, tái chế chất thải.
Theo thống kê, khối lượng chất thải rắn sinh hoạt đô thị thu gom tại 7 quận
tại TP Hải Phòng khoảng 1.100 tấn/ngày (97,5%), tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt đô thị
thu gom được xử lý hợp vệ sinh đạt 100%. Công nghệ xử lý chất thải rắn chủ yếu
theo phương thức chôn lấp hợp vệ sinh tại 2 khu xử lý Tràng Cát và Đình Vũ. Tại
khu xử lý rác Đình Vũ, ngoài chôn lấp, thử nghiệm mô hình xử lý rác Fukuoka của
Nhật Bản. Tuy nhiên, do điều kiện về hạ tầng kỹ thuật, mô hình này mới ở mức thử
nghiệm. Đối với chất thải rắn sinh hoạt khu vực nông thôn, khối lượng chất thải rắn
sinh hoạt của 8 huyện tại TP Hải Phòng khoảng 220.776 tấn/năm; tỷ lệ thu gom, xử

-20-
lý khoảng 87,2%. Chất thải rắn công nghiệp thông thường, năm 2016 loại chất thải
này phát sinh hơn 2,5 triệu tấn; năm 2017 gần 2,5 triệu tấn, loại chất thải này được
các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ phân loại, lưu giữ tại cơ sở về cơ bản đúng
quy định. Loại chất thải rắn nguy hại cơ bản được các chủ nguồn thải phân loại, lưu
giữ theo Thông tư hướng dẫn số 36 của Bộ TN&MT. Tuy nhiên, nhiều doanh
nghiệp chưa thu gom triệt để, lưu giữ tạm thời chất thải nguy ngại chưa đúng quy
định. Hiện, tổng lượng chất thải y tế nguy hại phát sinh trên địa bàn thành phố
khoảng 789,91 kg/ngày.
Hình 1.3: Rác thải rắn tại phường Tràng Minh, quận Kiến An
Nguồn: baohanhphong.gov.vn
Trước thực trạng trên, TP Hải Phòng triển khai các giải pháp quản lý tổng
hợp chất thải rắn phù hợp với định hướng phát triển KTXH, quy hoạch bảo vệ môi
trường thành phố. Trong đó, kế hoạch đề ra 8 giải pháp trọng tâm để thực hiện.
Trong đó, tập trung hoàn thiện hệ thống chính sách về quản lý chất thải rắn, thực
hiện điều chỉnh thu phí vệ sinh trên địa bàn nông thôn, giá dịch vụ thu gom, vận
chuyển và xử lý rác thải sinh hoạt khu vực đô thị, dịch vụ xử lý chất thải rắn xây

-21-
dựng… đảm bảo phù hợp sát với thực tế. Nghiên cứu, áp dụng công nghệ tiên tiến
về tái chế, tái sử dụng và xử lý chất thải rắn, đặc biệt ưu tiên phát triển công nghệ
thu hồi năng lượng, phát điện từ xử lý chất thải rắn. Rà soát, điều chỉnh Quy hoạch
quản lý chất thải rắn, thiết lập hệ thống cơ sở dữ liệu về chất thải rắn cấp địa
phương, phát triển nguồn nhân lực, xây dựng và thực hiện các chương trình truyền
thông nâng cao nhận thức cộng đồng ở các trường học, cộng đồng dân cư, cơ quan.
Trao đổi và hợp tác với các nước, tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ về đào tạo
nâng cao năng lực, học tập kinh nghiệm, chuyển giao công nghệ, hỗ trợ tài chính
trong lĩnh vực quản lý chất thải rắn…
1.3.4. Bài học kinh nghiệm
Một là, xu hướng tiêu dùng, sản xuất, vòng đời sản xuất sản phẩm, hành vi
công chúng, hệ thống quản trị đô thị, năng lực của lãnh đạo thành phố và các mô
hình tài chính sáng tạo đều là một phần giải pháp quản lý chất thải rắn.
Hai là, sự tham gia một cách minh bạch, hợp pháp của các chủ thể, bao gồm
bên phát thải, bên tái chế và bên thu gom cũng là một yếu tố quan trọng. Lồng ghép
tái chế rác thải phi chính thức trong nền kinh tế, kết hợp với đảm bảo sức khỏe và
tính mạng cho người thu gom rác thải sẽ tạo nên thay đổi cho công việc phi chính
thức và nguy hiểm này. Xây dựng thị trường cho các sản phẩm sáng tạo, hấp dẫn
được làm từ rác thải sẽ góp phần lồng ghép ngành rác thải phi chính thức vào trong
nền kinh tế.
Ba là, xây dựng giải pháp dựa trên nguồn lực, thế mạnh của mỗi đô thị, bất
kể là chính thức, phi chính thức hay là doanh nghiệp quy mô nhỏ. Xây dựng mạng
lưới chia sẻ kinh nghiệm, thực tiễn tốt sẽ giúp các thành phố học hỏi được lẫn nhau.
Bốn là, cần thúc đẩy “Khung quản lý Chất thải rắn Tổng hợp”, bao gồm:
dịch vụ thu gom rác thải; bảo vệ môi trường thông qua xử lý, thải rác hiệu quả, kết
hợp với quản lý tài nguyên; các giải pháp hiệu quả về mặt chi phí, giá rẻ và hòa
nhập, công nhận vai trò của khu vực phi chính thức và doanh nghiệp quy mô nhỏ
trong mục tiêu hướng tới tỷ lệ tái chế cao.

-22-
Năm là, các hoạt động giáo dục và nâng cao nhận thức đóng vai trò quan
trọng; chính quyền địa phương có thể phối hợp với các tổ chức xã hội hay các nhóm
vận động chính sách để thực hiện hoạt động nâng cao nhận thức trong trường học,
đây là yếu tố quan trọng, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý chất thải rắn.

Thực trạng quản lý chất thải rắn tại phường Uyên Hưng, thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Thực trạng quản lý chất thải rắn tại phường Uyên Hưng, thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương

Similar to Thực trạng quản lý chất thải rắn tại phường Uyên Hưng, thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương (20)

More from lamluanvan.net Viết thuê luận văn

More from lamluanvan.net Viết thuê luận văn (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Thực trạng quản lý chất thải rắn tại phường Uyên Hưng, thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương