Đánh Giá Công Tác Thu Gom Rác Thải Sinh Hoạt Của Công Ty Môi Trường Đô Thị Thành Phố Hải Dương, Tỉnh Hải Dương

1. HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
KHOA MÔI TRƯỜNG
----------------------
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI:
ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC THU GOM RÁC THẢI SINH
HOẠT CỦA CÔNG TY MÔI TRƯỜNG ĐÔ THỊ
THÀNH PHỐ HẢI DƯƠNG, TỈNH HẢI DƯƠNG
Người thực hiện : ĐINH THỊ GIANG
Lớp : MTA
Khóa : 57
Chuyên ngành : KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG
Giáo viên hướng dẫn : PGS.TS.NGUYỄN XUÂN THÀNH
Địa điểm thực tập : CT MÔI TRƯỜNG ĐÔ THỊ HẢI DƯƠNG

2. Hà Nội 2016
ii

3. LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết qủa nghiên cứu trong khóa luận này
là trung thực và của riêng tôi chưa hề được sử dụng trong bất cứ tài liệu nào.
Tôi xin cam đoan rằng, mọi sự giúp đỡ thực hiện khóa luận này đã được
cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đã được ghi rõ nguồn gốc.
Hà Nội, ngày tháng năm 2016
Sinh viên
Đinh Thị Giang
i

4. LỜI CẢM ƠN
Trong suốt thời gian từ khi bắt đầu học tập ở giảng đường đại học đến
nay, em đã nhận được rất nhiều sự quan tâm, giúp đỡ của quý Thầy Cô, gia
đình và bạn bè.
Em xin chân thành cảm ơn PGS.TS Nguyễn Xuân Thành đã tận tâm
hướng dẫn, dìu dắt em trong suốt quá trình thực hiện đề tài và hoàn thành
khóa luận tốt nghiệp này.
Em xin chân thành cảm ơn các anh, chị, chú, bác công tác tại Công ty
TNHH Môi trường đô thị Hải Dương đã tận tình giúp đỡ em trong suốt quá
trình thực tập.
Cuối cùng, em xin gửi lời cảm ơn tới mọi người trong gia đình và các
bạn bè đã luôn quan tâm, lo lắng, động viên và tạo điều kiện cho em trong
suốt quá trình học tập và hoàn thành khóa luận này.
Mặc dù đã hết sức cố gắng, nhưng với kiến thức và kinh nghiệm bản
thân còn có hạn, khóa luận của em không tránh khỏi những thiếu sót, em rất
mong nhận được những ý kiến đóng góp của quý Thầy Cô và các bạn học để
kiến thức của em trong lĩnh vực này được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày tháng năm
2016
Sinh viên
Đinh Thị Giang
ii

5. MỤC LỤC
Theo Nguyễn Xuân Thành khác với rác thải, phế thải công nghiệp, rác thải sinh hoạt
là một tập hợp không đồng nhất. Tính không đồng nhất biểu hiện ngay ở sự không
kiểm soát được các nguyên liệu ban đầu dùng cho thương mại và sinh hoạt. Sự không
đồng nhất này tạo nên một số đặc tính rất khác biệt trong các thành phần của rác thải
sinh hoạt.........................................................................................................................4
iii

6. DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1 Thành phần rác thải sinh hoạt của một số tỉnh, thành phố.................4
(Nguồn: Nguyễn Xuân Thành và các cộng sự, 2010).......................................4
Thành phần hóa học: Trong các chất hữu cơ của rác thải sinh hoạt, thành
phần hóa học của chúng chủ yếu là C,H,O,N,S và các chất tro........................4
Bảng 1.2: Thành phần của các cấu tử hữu cơ rác đô thị....................................5
(Nguồn: Nguyễn Xuân Thành và các cộng sự, 2010).......................................5
Bảng 1.3: Số liệu trung bình về chất dư trơ và nhiệt năng của các hợp phần
trong CTR đô thị...............................................................................................9
Bảng 3.1: Tình hình dân số năm 2013- 2015..................................................31
Bảng 3.2: Dân số của thành phố Hải Dương năm 2015.................................32
Bảng 3.3: Số lượng thùng rác 2013 - 2015......................................................38
Bảng 3.4: Khối lượng rác thu gom (vận chuyển) 2012 – 2015.......................39
Bảng 3.5: Khối lượng và số chuyến rác vận chuyển trong năm 2015.............40
Bảng 3.6: Mức thu phí VSMT trên địa bàn thành phố Hải Dương.................42
Bảng 3.7: Ý kiến đánh giá một số chỉ tiêu của các hộ được thu gom RTSH..44
Bảng 3.8: Khối lượng rác thải hộ gia đình thành phố Hải Dương năm 2015 48
Bảng 3.9: Dự báo dân số, khối lượng rác thải hộ gia đình thành phố Hải
Dương giai đoạn 2015-2020............................................................................49
Bảng 3.10: Dự báo khối lượng RTSH phát sinh trên địa bàn thành phố Hải
Dương tới năm 2020........................................................................................50
DANH MỤC HÌNH
Hình 1.1: Sơ đồ các nguồn phát sinh chất thải rắn tại Việt Nam......................5
iv

7. Hình 1.2: Sơ đồ công nghệ xử lý rác thải của Mỹ - Canada...........................14
Hình 1.3: Sơ đồ dây chuyền công nghệ xử lý rác thải sinh hoạt của CHLB
Đức..................................................................................................................16
Hình 1.4 : Công nghệ xử lý rác thải sinh hoạt của Trung Quốc......................17
Hình 1.5: Sơ đồ quy trình kỹ thuật công nghệ xử lý rác thải Seraphin...........20
Hình 1.6 : Các công nghệ hiện đang được sử dụng để xử lý, tiêu hủy rác thải
rắn ở Việt Nam................................................................................................21
Hình 1.7: Sơ đồ công nghệ Dano System........................................................23
Hình 3.1: Sơ đồ hành chính thành phố Hải Dương, tỉnh Hải Dương..............29
Hình 3.2: Biểu đồ tình hình dân thành phố Hải Dương (2013-2015).............31
Hình 3.3: Công ty TNHH một thành viên Môi trường đô thị Hải Dương......33
Hình 3.4: Cơ cấu tổ chức hành chính của Công ty TNHH Một thành viên....34
Môi trường đô thị Hải Dương........................................................................34
Hình 3.5: Xe ép rác của Công ty Môi trường..................................................36
Hình 3.6: Xe gom chở rác của Công ty môi trường........................................36
Hình 3.7: Thùng để rác....................................................................................37
Hình 3.8: Quá trình thu gom, vận chuyển rác thải từ nơi phát sinh tới...........38
nhà máy xử lý..................................................................................................38
Hình 3.10: Lao công thu gom rác trên lòng, lề đường ...................................45
Hình 3.11: Điểm thu gom rác thải...................................................................47
v

8. DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
BHXH Bảo hiểm xã hội
CBCN Cán bộ công nhân
CHLB Cộng hòa liên bang
CP Cổ phần
CTR Chất thải rắn
CTRSH Chất thải rắn sinh hoạt
KL Khối lượng
KLN Kim loại nặng
MTV Một thành viên
RTSH Rác thải sinh hoạt
TNHH Trách nhiệm hữu hạn
TP HCM Thành phố Hồ Chí Minh
UBND Ủy ban nhân dân
VSCC Vệ sinh công cộng
VSMT Vệ sinh môi trường
VSV Vi sinh vật
vi

9. MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Bảo vệ môi trường và phát triển bền vững đang là mối quan tâm hàng đầu
của toàn nhân loại và là một trong những vấn đề thời sự ở nước ta hiện nay.
Sự phát triển kinh tế xã hội cùng với tốc độ đô thị hóa ngày càng tăng kéo
theo sự phát triển mạnh mẽ của các nghành công nghiệp, dịch vụ, du lịch…
nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân đã làm nảy sinh ra nhiều
vấn đề mới, gây khó khăn trong công tác bảo vệ môi trường và ảnh hưởng
nghiêm trọng tới sức khỏe của cộng đồng dân cư. Lượng chất thải phát sinh từ
các hoạt động sống của con người ngày một nhiều hơn, đa dạng hơn cả về
thành phần và tính chất. Vì vậy mà “Xử lý rác thải” đang là cụm từ nhận được
nhiều sự quan tâm của thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng.
Sự chuyển đổi từ nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa của tỉnh Hải Dương đã đẩy nhanh sự
tăng trưởng kinh tế, giải phóng sức sản xuất nông nghiệp, công nghiệp cũng
như dịch vụ, mở cửa cho đầu tư nước ngoài, đẩy mạnh xuất khẩu, tham gia
vào nền thương mại khu vực và quốc tế tạo ra được nhiều thành tựu to lớn về
kinh tế - xã hội. Nhưng cũng chính vì vậy, môi trường thành phố Hải Dương
đã bị tác động đáng kể do ô nhiễm nguồn nước , ô nhiễm không khí, ô nhiễm
do rác thải sinh hoạt. Đứng trước tình hình đó trong những năm vừa qua, các
cấp, các ngành trong thành phố nói riêng và tỉnh Hải Dương nói chung đã nỗ
lực rất nhiều trong việc hạn chế ô nhiễm và cải thiện môi trường. Song vẫn
còn nhiều vấn đề chưa thể giải quyết mà một trong số đó phải kể đến việc thu
gom, vận chuyển rác thải .
Với mục đích đánh giá công tác thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt
trên địa bàn thành phố Hải Dương, em chọn đề tài: “Đánh giá công tác thu
gom rác thải sinh hoạtcủa Công ty môi trường đô thị thành phố Hải
Dương, tỉnh Hải Dương”
1

10. 2. Mục đích và yêu cầu nghiên cứu
 Mục đích
- Đánh giá thực trạng thu gom rác thải sinh hoạt của công ty môi trường đô
thị thành phố Hải Dương;
- Đề xuất một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác thu gom rác thải trên
địa bàn thành phố Hải Dương.
 Yêu cầu
- Tìm hiểu về khối lượng, thành phần rác thải sinh hoạt theo ngày của thành
phố Hải Dương
- Tìm hiểu được quy trình thu gom rác thải.
- Sử dụng phiếu điều tra đối với các nhóm đối tượng.
- Đề xuất một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác thu gom rác thải trên
địa bàn thành phố Hải Dương.
2

11. Chương 1
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
1.1. Tổng quan về rác thải sinh hoạt
1.1.1. Khái niệm chung về rác thải sinh hoạt
Rác thải sinh hoạt (chất thải sinh hoạt) là những chất thải có liên quan
đến các hoạt động của con người, nguồn tạo thành chủ yếu từ các khu dân cư,
các cơ quan, trường học, các trung tâm dịch vụ, thương mại...RTSH có thành
phần bao gồm kim loại, sành sứ, thủy tinh, gạch ngói vỡ, đất, đá, cao su, thực
phẩm dư thừa, gỗ, vải, giấy, rơm, rạ, xác động vật, vỏ rau củ quả…(Nguyễn
Xuân Thành và các cộng sự, 2010).
Hoạt động quản lý CTR: bao gồm các hoạt động quy hoạch quản lý,
đầu tư xây dựng cơ sở quản lý CTR, các hoạt động phân loại, thu gom, lưu
giữ, vận chuyển, tái sử dụng, tái chế và xử lý CTR nhằm ngăn ngừa, giảm
thiểu những tác động có hại đối với môi trường và sức khoẻ con người (Nghị
định số 59/2007/NĐ-CP).
Phân loại rác tại nguồn: là việc phân loại rác ngay từ khi mới thải ra hay gọi
là từ nguồn. Đó là biện pháp tạo thuận lợi cho các công tác xử lý rác về sau.
Thu gom rác thải: là hoạt động tập hợp, phân loại, đóng gói và lưu trữ
tạm thời rác thải tại nhiều điểm thu gom tới địa điểm hoặc cơ sở được cơ quan
nhà nước có thẩm quyền chấp nhận.
Vận chuyển rác thải: là quá trình chuyên chở chất thải từ nơi phát sinh
đến nơi xử lý, có thể kèm theo hoạt động thu gom, lưu giữ (hay tập kết) tạm
thời, trung chuyển chất thải và sơ chế chất thải tại điểm tập kết hoặc trạm
trung chuyển. (Nghị định số 38/2015/NĐ-CP).
Xử lý chất thải: là quá trình sử dụng các giải pháp công nghệ, kỹ thuật
(khác với sơ chế) để làm giảm, loại bỏ, cô lập, cách ly, thiêu đốt, tiêu hủy,
chôn lấp chất thải và các yếu tố có hại trong chất thải (Nghị định số
38/2015/NĐ-CP).
1.1.2. Thành phần rác thải sinh hoạt
3

12. Theo Nguyễn Xuân Thành khác với rác thải, phế thải công nghiệp, rác
thải sinh hoạt là một tập hợp không đồng nhất. Tính không đồng nhất biểu
hiện ngay ở sự không kiểm soát được các nguyên liệu ban đầu dùng cho
thương mại và sinh hoạt. Sự không đồng nhất này tạo nên một số đặc tính rất
khác biệt trong các thành phần của rác thải sinh hoạt.
- Thành phần cơ học: Thành phần chất thải sinh hoạt có thể bao gồm:
+ Các chất dễ phân hủy sinh học: Thực phẩm thừa, cuộng, lá rau, lá cây, xác
động vật chết, vỏ hoa quả…
+ Các chất khó bị phân hủy sinh học: Gỗ, cành cây, cao su, túi nylon.
+ Các chất hoàn toàn không bị phân hủy sinh học: Kim loại, thủy tinh, mảnh
sành, gạch, ngói, vôi, vữa khô, đá, sỏi, cát, vỏ ốc hến.
Bảng 1.1 Thành phần rác thải sinh hoạt của một số tỉnh, thành phố
Thành phần % Hà Nội Hải Phòng TP HCM
Lá cây, vỏ hoa quả, xác động vật 50,27 50,07 62,24
Giấy 2,72 2,82 0,59
Giẻ rách, củi, gỗ 6,27 2,72 4,25
Nhựa, nylon, cao su 0,71 2,02 0,46
Vỏ ốc, xương 1,06 3,69 0,50
Thủy tinh 0,31 0,72 0,02
Rác xây dựng 7,42 0,45 10,04
Kim loại 1,02 0,14 0,27
Tạp chất khó phân hủy 30,21 23,9 15,27
(Nguồn: Nguyễn Xuân Thành và các cộng sự, 2010)
Thành phần hóa học: Trong các chất hữu cơ của rác thải sinh hoạt,
thành phần hóa học của chúng chủ yếu là C,H,O,N,S và các chất tro.
4

13. Bảng 1.2: Thành phần của các cấu tử hữu cơ rác đô thị
Cấu tử hữu cơ Thành phần %
C H O N S Tro
Thực phẩm 48 6,4 37,6 2,6 0,4 5
Giấy 43,5 6 44 0,3 0,2 6
Carton 44 5,9 44,6 0,3 0,2 5
Chất dẻo 60 7,2 22,8 - - 10
Vải 55 6,6 31,2 1,6 0,15 -
Cao su 78 10 - 2,0 - 10
Da 60 8 11,6 10 0,4 10
Gỗ 49,5 6 42,7 0,2 0,1 1,5
(Nguồn: Nguyễn Xuân Thành và các cộng sự, 2010)
1.1.3. Nguồn gốc phát sinh
Chất thải rắn nói chung (rác thải) phát sinh từ các nguồn chủ yếu: các
hộ gia đình (nhà ở riêng biệt, khu tập thể, chung cư...), các trung tâm thương
mại (chợ, văn phòng, khách sạn, trạm xăng dầu, gara...), cơ quan (trường học,
bệnh viện, các cơ quan hành chính...), các công trường xây dựng, dịch vụ
công cộng (rửa đường, tu sửa cảnh quan, công viên, bãi biển...).
Hình 1.1: Sơ đồ các nguồn phát sinh chất thải rắn tại Việt Nam
(Nguồn: Huỳnh Tuyết Hằng, TP Huế, 08/2005)
Rác thải
Cơ quan, trường học
Nhà dân, khu dân cư
Chợ, bến xe, nhà ga
Giao thông, xây dựng
Nơi vui chơi,
giải trí
Bệnh viện, cơ sở
y tế
Khu công nghiệp,
nhà máy, xí
nghiệp
Chính quyền địa phương
5

14. 1.1.4. Phân loại
Theo Trần Quang Ninh có các cách phân loại rác thải:
 Phân loại theo nguồn phát sinh
- Chất thải sinh hoạt: phát sinh hàng ngày ở các đô thị, làng mạc, khu dân cư,
các trung tâm dịch vụ, công viên.
- Chất thải công nghiệp: phát sinh từ trong quá trình sản xuất công nghiệp và
thủ công nghiệp (gồm nhiều thành phần phức tạp, đa dạng, trong đó chủ yếu
là các dạng rắn, dạng lỏng, dạng khí).
- Chất thải xây dựng: là các phế thải như đất đá, gạch ngói, bê tông vỡ, vôi
vữa, đồ gỗ, nhựa, kim loại do các hoạt động xây dựng tạo ra.
- Chất thải nông nghiệp: sinh ra do các hoạt động nông nghiệp như trồng trọt,
chăn nuôi, chế biến nông sản trước và sau thu hoạch.
 Phân loại theo mức độ nguy hại
- Chất thải nguy hại: là chất thải dễ gây phản ứng, dễ cháy nổ, ăn mòn, nhiễm
khuẩn độc hại, chứa chất phóng xạ, các kim loại nặng. Các chất thải này tiềm
ẩn nhiều khả năng gây sự cố rủi ro, nhiễm độc, đe doạ sức khoẻ con người và
sự phát triển của động thực vật, đồng thời là nguồn lan truyền gây ô nhiễm
môi trường đất, nước và không khí.
- Chất thải không nguy hại: là các chất thải không chứa các chất và các hợp chất có các tính chất nguy hại.
Thường là các chất thải phát sinh trong sinh hoạt gia đình, đô thị…
 Phân loại theo thành phần
- Chất thải vô cơ: là các chất thải có nguồn gốc vô cơ như tro, bụi, xỉ, vật liệu
xây dựng như gạch, vữa, thuỷ tinh, gốm sứ, một số loại phân bón, đồ dùng
thải bỏ gia đình.
- Chất thải hữu cơ: là các chất thải có nguồn gốc hữu cơ như thực phẩm thừa,
chất thải từ lò giết mổ, chăn nuôi cho đến các dung môi, nhựa, dầu mỡ và các
loại thuốc bảo vệ thực vật.
6

15.  Phân loại theo trạng thái chất thải: Phân loại theo các trạng thái rắn,
lỏng, khí.
- Chất thải trạng thái rắn: bao gồm chất thải sinh hoạt, chất thải từ các cơ sở
chế tạo máy, xây dựng (kim loại, da, hoá chất sơn, nhựa, thuỷ tinh, vật liệu
xây dựng…).
- Chất thải ở trạng thái lỏng: phân bùn từ cống rãnh, bể phốt, nước thải từ nhà máy lọc dầu, rượu bia, nước từ
nhà máy sản xuất giấy, dệt nhuộm và vệ sinh công nghiệp…
- Chất thải ở trạng thái khí: bao gồm các khí thải các động cơ đốt trong các
máy động lực, giao thông, ô tô, máy kéo, tàu hoả, nhà máy nhiệt điện, sản
xuất vật liệu…
1.1.5. Tính chất, đặc điểm rác thải sinh hoạt
a) Tính chất vật lý
Những tính chất quan trọng của chất thải bao gồm: Trọng lượng riêng, độ ẩm,
khả năng giữ ẩm…
- Trọng lượng riêng: Trọng lượng riêng (hay mật độ) của CTR là trọng lượng
của vật liệu trong một đơn vị thể tích (T/m3
, kg/m3
, Ib/ft3
, Ib/yd3
). Dữ liệu
trọng lượng riêng được sử dụng để ước lượng tổng khối lượng và thể tích rắn
phải quản lý. Trọng lượng riêng của CTR thay đổi theo vị trí địa lý, mùa trong
năm và thời gian dài chứa trong container.
- Độ ẩm: Độ ẩm CTR thường được biểu hiện bằng 2 cách:
+ Phương pháp trọng lượng ướt: độ ẩm của mẫu được biểu hiện bằng % của
trọng lượng ướt vật liệu.
Độ ẩm theo phương pháp trọng lượng ướt được biểu diễn dưới dạng toán học
như sau:
M = 100*[(a-b)/a)]
7

16. Trong đó:
M: độ ẩm (%)
a: trọng lượng ban đầu của mẫu (kg)
b: trọng lượng riêng của mẫu sau khi sấy khô ở 1050
C (kg)
+ Phương pháp trọng lượng khô: độ ẩm của mẫu được biểu hiện bằng % của
trọng lượng khô vật liệu.
- Khả năng giữ nước tại thực địa: Khả năng giữ nước tại thực địa của CTR là
toàn bộ lượng nước mà nó có thể giữ lại trong mẫu chất thải dưới tác dụng
kéo xuống của trọng lực. Khả năng giữ nước trong CTR là một tiêu chuẩn
quan trọng trong tính toán xác định lượng nước rò rỉ từ bãi rác.
b) Tính chất hóa học
Các chỉ tiêu hóa học quan trọng của RTSH gồm: chất hữu cơ, chất tro, hàm
lượng cacbon cố định, nhiệt trị.
- Chất hữu cơ: Chất hữu cơ được xác định bằng cách lấy mẫu đã phân tích
xác định độ ẩm đem đốt ở 9500
C trong 1 giờ, để nguội trong bình hút ẩm 1
giờ rồi đem cân để xác định lượng tro còn lại sau khi đốt. Thông thường chất
hữu cơ dao động trong khoảng 40 – 60%, giá trị trung bình 35%. Chất hữu cơ
được tính theo công thức sau:
Chất hữu cơ(%) = [(c-d)/c]x100
Trong đó:
c: Trọng lượng mẫu ban đầu
d: Trọng lượng mẫu chất rắn sau khi đốt ở 9500
C.
- Chất tro: là phần còn lại sau khi nung ở 9500
C, tức là chất hữu cơ dư hay
chất vô cơ.
Chất vô cơ(%) = 100 – chất hữu cơ(%)
- Hàm lượng cacbon cố định: là lượng cacbon còn lại sau khi đã loại các
chất vô cơ khác không phải là cacbon trong tro khi nung ở 9500
C, hàm lượng
này thường chiếm khoảng 5 – 12%, giá trị trung bình là 7%. Các chất vô cơ
khác trong tro gồm thủy tinh, kim loại… Đối với chất thải rắn đô thị, các chất
vô cơ này chiếm khoảng 15 – 30%, giá trị trung bình là 20%.
8

17. - Nhiệt trị: là giá trị nhiệt tạo thành khi đốt chất thải rắn. Giá trị nhiệt được
xác định theo công thức Dulông:
Btu/lb = 145C + 610(H2 – 1/8O2) + 40S + 10N
(1 Btu/lb = 2.234 J/g)
Trong đó:
C: % trọng lượng của Cacbon S: % trọng lượng của sunfua
H2: % trọng lượng của Hidro N: % trọng lượng của Nitơ
O2: % trọng lượng của Oxy
Bảng 1.3: Số liệu trung bình về chất dư trơ và nhiệt năng của các hợp
phần trong CTR đô thị.
Thành phần Chất dư trơ+
(%) Nhiệt trị (Btu/lb)
Dao động Trung
bình
Dao động Trung bình
Chất thải thực
phẩm
2 – 8 5,0 1,500 – 3,000 2,000
Giấy 4 – 8 6,0 5,000 – 8,000 7,200
Bìa cứng 3 – 6 5,0 6,000 – 7,500 7,000
Nhựa dẻo 6 – 20 10,0 12,000 –
16,000
14,000
Hàng dệt 2 – 4 2,5 6,500 – 8000 7,50
Cao su 8 – 20 10,0 9,000 – 12,000 10,000
Da 8 – 20 10,0 6,500 – 8,500 7,500
Rác thải vườn 2 – 6 4,5 1,000 – 8,000 2,800
Gỗ 0,6 – 2 1,5 7,500 – 8,500 8,000
Thủy tinh 96 – 99* 98,0 50 – 100 60
Vỏ đồ hộp 96 – 99* 98,0 100 - 500 300
Nhôm 90 – 99* 96,0
Kim loại khác 94 – 99* 98,0 100 – 500 300
Bụi, tro 60 – 80 70,0 1,000 – 5,000 3,000
Rác sinh hoạt 4,000 – 5,0008 4,500
(Nguồn: George Tchobanoglous, et al, Mc Graw – Hill Inc, 1993)
Chú thích:
+
Sau khi cháy hoàn toàn
*
Dựa kết quả phân tích
9

18. c) Tính chất sinh học
Tính chất sinh học quan trọng nhất của phần hữu cơ trong CTRSH là hầu
như tất cả các thành phần hữu cơ có thể được chuyển hóa sinh học thành khí,
chất rắn vô cơ, hữu cơ khác. Sự phát sinh mùi và côn trùng có liên quan đến
quá trình phân hủy của các vật liệu hữu cơ tìm thấy trong chất thải sinh hoạt.
-Khả năng phân hủy sinh học các hợp phần hữu cơ trong chất thải
Thành phần CTR dễ bay hơi, được xác định bằng cách đốt ở 5500
C,
thường sử dụng như một thước đo sự phân hủy sinh học của phần hữu cơ
trong RTSH. Việc sử dụng CTR bay hơi để mô tả khả năng phân hủy sinh học
của phần hữu cơ trong CTR thì không đúng vì một vài thành phần tạo thành
chất hữu cơ của RTSH có khả năng dễ bay hơi cao nhưng khả năng phân hủy
lại thấp (như giấy in, báo, cành cây…). Thay vào đó, hàm lượng lignin của
CTR có thể được ứng dụng để ước lượng phần chất thải dễ phân hủy sinh học.
- Sự phát sinh mùi hôi: Mùi hôi sinh ra khi chất thải được chứa trong
khoảng thời gian dài ở trong nhà, trạm trung chuyển và ở bãi đỗ. Mùi hôi phát
sinh đáng kể ở các thùng chứa bên trong nhà vào mùa khô (khí hậu nóng ẩm).
Sự hình thành mùi hôi là do sự phân hủy kỵ khí của các thành phần hữu cơ dễ
phân hủy tìm thấy trong CTR.
- Sự sinh sản các côn trùng
Vào thời gian hè ở những vùng khí hậu nóng ẩm. Sự sinh sản của ruồi
trong rác thải là vấn đề đáng quan tâm. Ruồi có thể phát triển nhanh trong
khoảng thời gian ngắn, sau khi trứng ruồi được kí vào. Ngoài ra còn có chuột,
muỗi…
10

19. 1.1.6. Công tác quản lý rác thải sinh hoạt
Trên thế giới đặc biệt là các nước phát triển, vấn đề phân loại rác tại
nguồn được nghiên cứu và trở thành thói quen của người dân. Người dân ở
các nước này hầu hết đều có ý thức về quản lý rác thải.
- Tại Nhật Bản: Việc phân loại rác thải tại nguồn được thực hiện rất tốt.
Các hộ gia đình chia rác thành 3 loại: rác hữu cơ dễ phân hủy, rác không cháy
được có thể tái chế và rác khó tái chế. Các thùng rác có màu sắc khác nhau,
trên đó có vẽ hình các loại rác được phép bỏ vào, gia đình nào không chịu
phân loại thì công ty vệ sinh sẽ gửi giấy báo phạt tiền tới nhà ngay hôm sau.
Với các loại rác thải cồng kềnh như tivi, tủ lạnh, máy giặt… thì phải đăng ký
trước và đúng ngày quy định sẽ có xe của Công ty VSMT đến chở đi.
- Singapore: Là quốc đảo sạch bậc nhất thế giới. Để bảo vệ môi trường,
người dân Singapore đã thực hiện tối đa 3R để kéo dài thời gian sử dụng bãi
rác Semakau. Một mục tiêu trong kế hoạch Xanh của chính phủ Singapore
năm 2012 là “Không cần bãi rác” sẽ đạt được nếu tất cả mọi người cùng
chung sức.
- Tại Đức: Việc phân loại rác đã được thực hiện nghiêm túc từ năm 1991.
Rác bao bì gồm hộp đựng thức ăn, nước hoa quả, máy móc bằng nhựa, kim
loại hay carton được gom vào thùng màu vàng. Bên cạnh thùng vàng còn có
thùng xanh dương cho giấy, thùng xanh lá cây cho rác sinh học (thức ăn, cây
cỏ), thùng đen cho thủy tinh (có thể thay đổi màu sắc thùng tùy khu vực).
1.2. Cơ sở khoa học và quy trình công nghệ xử lý rác thải sinh hoạt
1.2.1. Cơ sở khoa học xử lý rác thải
Nguyên lý cơ bản của các quá trình phân hủy chuyển hóa phế
thải, chất thải rắn hữu cơ là nhờ sự hoạt động của VSV mà các chất khó tan
(Xenluloza, lignin, hemixenluloza và các chất cao phân tử khác) được chuyển
hóa thành chất dễ tan.
11

20. a) Trong điều kiện hiếu khí
Quá trình phân giải các hợp chất hưu cơ trong điều kiện hiếu khí có thể
tóm tắt như sau:
Chất hữu cơ + O2
VSV
CO2 + H2O + Sinh khối vi sinh vật (các chất dinh dưỡng)
Theo Eckenfekler W.W và Connon D.J thì quá trình phân hủy các hợp chất
hữu cơ trong điều kiện hiếu khí được thực hiện bởi các phản ứng sau:
- Ôxy hóa các chất hữu cơ:
CxHyOz + O2
Enzym
CO2 + H2O + ΔH
- Tổng hợp để xây dựng tế bào:
CxHyOz + O2
Enzym
Sinh khối vi khuẩn + CO2 + H2O + C5H7NO2 – ΔH
- Ôxy hóa chất liệu tế bào (Tự ôxy hóa):
Tế bào vi khuẩn
C5H7NO2
Enzym
CO2 + H2O ± ΔH
Trong đó, ΔH là năng lượng thải ra hoặc hấp thụ vào.
Điều kiện để thực hiện được quá trình sử lý sinh học:
-Đảm bảo cung cấp liên tục ôxy.
-Đảm bảo đầy đủ các nguyên tố dinh dưỡng cần thiết cho quá trình sinh
hóa xảy ra trong quá trình lên men.
-Đảm bảo nồng độ chất hữu cơ cho phép quá trình lên men.
-Đảm bảo nồng độ cho phép của các chất độc hại.
-pH thích hợp.
b) Trong điều kiện yếm khí
Trong điều kiện yếm khí VSV phân giải các hợp chất hữu cơ qua hai
giai đoạn:
-Giai đoạn thủy phân: các chất hữu cơ sẽ bị thủy phân dưới tác động của
các enzym VSV. Sản phẩm cuối cùng của quá trình là các chất khí chủ yếu là
12

21. CO2 và CH4. Giai đoạn này được gọi là giai đoạn tạo khí.
Chất hữu cơ
Enzym
CH4 + CO2 + Sinh khối vi sinh vật
- Giai đoạn lên men yếm khí:
Theo Eckenfekler quá trình lên men yếm khí chất thải được chia làm ba giai
đoạn:
+ Giai đoạn lên men axit: Ở giai đoạn này những hidratcacbon (đường, tinh
bột, chất xơ) dễ bị phân hủy và tạo thành các axit hữu cơ (axit acetic, axit
butyric, axit propionic) nên pH giảm xuống dưới 5 có kèm mùi hôi thối.
+ Giai đoạn chấm dứt lên men axit: Các chất hữu cơ tiếp tục được phân giải
tạo thành các chất khí khác nhau như: CO2, N2, CH4, H2... pH của môi trường
dần dần tăng lên. Mùi thải ra rất khó chịu do thành phần của H2S, indol, sctol
và mecaptan.
+ Giai đoạn lên men kiềm hay giai đoạn lên men Metan: Các sản phẩm
trung gian chủ yếu là xenluloza, axit béo, các hợp chất chứa nitơ tiếp tục bị
phân hủy và tạo ra nhiều khí CO2, CH4, pH môi trường tiếp tục tăng lên và
chuyển sang dạng kiềm.
1.2.2. Công nghệ xử lý rác thải trên thế giới
Theo Trần Quang Ninh, tổng luận về công nghệ xử lý chất thải
rắn của một số nước và ở Việt Nam
13

22.  Công nghệ xử lý rác thải sinh hoạt của Mỹ - Canada
Hình 1.2: Sơ đồ công nghệ xử lý rác thải của Mỹ - Canada
Các vùng của Mỹ và Canada có khí hậu ôn đới nên thường áp dụng
phương pháp xử lý rác thải ủ đống tĩnh có đảo trộn như sau: Rác thải được
tiếp nhận và tiến hành phân loại. Rác thải hữu cơ được nghiền và bổ sung
VSV, trộn với bùn và đánh đống ở ngoài trời để lên men tự nhiên cho đến khi
được phân hủy hoàn toàn (thường từ 8 – 10 tuần lễ), sau đó sàng lọc và đóng
bao.
- Ưu điểm: Thu hồi được sản phẩm làm phân bón; Tận dụng được nguồn bùn
là phế thải của thành phố hoặc bùn ao; Cung cấp được nguyên liệu tái chế cho
các ngành công nghiệp; Kinh phí đầu tư và duy trì thấp.
Đánh luống
Đóng bao phân bón
Bùn
Loại bỏ tạp chất vô
cơ
Lên men từ 8 – 10 tuần
Nghiền hữu cơ
Sàng xử lý chất hữu cơ Chôn lấp chất trơ
Bổ sung VSV
Tiếp nhận
rác
14

23. - Nhược điểm: Hiệu quả phân hủy hữu cơ không cao; Chất lượng phân bón
được thu hồi không cao vì có lẫn các KLN trong bùn thải hoặc bùn ao; Không
phù hợp với khí hậu nhiệt đới tại Việt Nam vì phát sinh nước rỉ rác, không
đảm bảo được VSMT, ảnh hưởng đến nguồn nước mặt và nước ngầm; Diện
tích đất sử dụng quá lớn.
 Công nghệ xử lý rác thải làm phân bón của Đức
Công nghệ phổ biến nhất của Đức là xử lý rác đi đôi với thu hồi khí sinh
học và phân bón hữu cơ vi sinh. Cụ thể như sau: Rác thải ở các gia đình đã
được phân loại, ở những nơi công cộng phân loại chưa triệt để, được tiếp nhận
và tiến hành phân loại tiếp. Rác hữu cơ được đưa vào các thiết bị ủ kín dưới
dạng các thùng chịu áp lực cùng với thiết bị thu hồi khí sinh ra trong quá trình
lên men phân giải hữu cơ.
- Ưu điểm: Xử lý triệt để, đảm bảo VSMT; Thu hồi sản phẩm là khí đốt có
giá trị cao, phục vụ cho các ngành công nghiệp ở khu lân cận nhà máy; Thu
hồi phân bón có tác dụng cải tạo đất; Cung cấp nguyên liệu tái chế cho các
ngành công nghiệp.
- Nhược điểm: Đòi hỏi kinh phí đầu tư lớn và kinh phí duy trì cao; Chất
lượng phân bón thu hồi không cao.
15

24. Hình 1.3: Sơ đồ dây chuyền công nghệ xử lý rác thải sinh hoạt của CHLB Đức
 Công nghệ xử lý rác thải làm phân bón của Trung Quốc
Ở những thành phố lớn thường áp công nghệ trong các thiết bị kín. Rác
được tiếp nhận, đưa vào thiết bị ủ kín (hầm ủ) sau 10 – 12 ngày, hàm lượng
các khí H2S, CH4, SO2... giảm được đưa ra ngoài ủ chín.Sau đó mới tiến hành
phân loại, chế biến thành phân bón hữu cơ.
Ưu điểm: Rác được ủ từ 10 – 12 ngày đã giảm mùi H2S, sau đó mới đưa
ra ngoài xử lý, góp phần giảm nhẹ mức độ độc hại đối với người lao động;
Thu hồi được nước rác, không gây ảnh hưởng tới tầng nước ngầm; Thu hồi
được sản phẩm tái chế; Rác vô cơ khi đưa đi chôn lấp không gây mùi và ảnh
hưởng tới tầng nước ngầm vì đã được oxy hóa trong hầm ủ; Thu hồi được sản
phẩm làm phân bón.
Tiếp nhận RTSH
Phân loại
Rác vô cơ Rác hữu cơ lên men
(thu khí 64%)
Tái chế
Chôn lấp chất
trơ
Hút khí
Lọc
Nạp khí
Phân hữu cơ vi
sinh
16

25. Nhược điểm: Chất lượng phân bón không cao, chưa xử lý triệt để các vi khuẩn
gây bệnh; Thao tác vận hành phức tạp; Diện tích hầm ủ rất lớn không được
phân loại; Kinh phí đầu tư ban đầu lớn.
Hình 1.4 : Công nghệ xử lý rác thải sinh hoạt của Trung Quốc
1.2.3. Công nghệ xử lý rác thải sinh hoạt tại Việt Nam
- Tỷ lệ CTR được chôn lấp hiện chiếm khoảng 76 – 82% lượng CTR thu
gom được ( trong đó, khoảng 50% được chôn lấp hợp vệ sinh và 50% là chôn
lấp không hợp vệ sinh). Thống kê trên toàn quốc có 91 bãi chôn lấp chất thải
tập trung ở các thành phố lớn đang vận hành, nhưng chỉ có 17 bãi được coi là
Tiếp nhận rác thải
Sàng phân loại theo kích thước
(bằng băng tải sàng quay)
Rác vô cơ Phân loại trọng lượng bằng
không khí có thu kim loại
Phân loại sản
phẩm để tái chế
Phải trộn các nguyên tố khác
N, P, K và các nguyên tố khác
Chôn lấp chất trơ Ủ phân bón (nhiệt độ từ 30 –
400
C) trong thời gian 5 – 10
ngày
Đóng gói tiêu thụ
sản phẩm
17

26. hợp vệ sinh. Hịên ước tính có khoảng 60% CTR đô thị đã được xử lý bằng
phương pháp chôn lấp hợp vệ sinh và tái chế trong các nhà máy xử lý CTR
để tạo ra phân compost, tái chế nhựa...
- RTSH tại các bãi chôn lấp không hợp vệ sinh chủ yếu được xử lý bằng
phương pháp đốt. Rác sau khi thu gom được đổ ra bãi rác, sau đó phun chế
phẩm EM để khử mùi và định kỳ phun vôi bột để khử trùng. Rác để khô rồi
đổ dầu vào đốt. Tuy nhiên vào mùa mưa, rác bị ướt không đốt được hoặc đốt
không triệt để. Ước tính khoảng 40 – 50% rác đưa vào bãi chôn lấp không hợp
vệ sinh được đốt lộ thiên. Công nghệ đốt CTRSH với hệ thống, thiết bị đốt được
thiết kế bài bản mới được áp dụng tại nhà máy đốt rác ở Tây Sơn (Hà Nội). Hà
Nội và Thành phố Hồ Chí Minh đang có kế hoạch nhập dây chuyền công nghệ
đốt chất thải có tận dụng nhiệt để phát điện trong thời gian tới.
- Rác hữu cơ sau khi được phân loại được đem tập trung tại bể ủ. Quá
trình ủ được coi như quá trình lên men yếm khí mùn hoặc hoạt chất mùn. Sản
phẩm thu hồi là hợp chất mùn không mùi, không chứa VSV gây bệnh và hạt
cỏ. Để đạt mức độ ổn định như lên men, việc ủ đòi hỏi năng lượng để tăng
cao nhiệt độ của đống ủ. Trong quá trình ủ ôxy sẽ được hấp thụ hàng trăm lần
so với bể aeroten. Quá trình ủ áp dụng với chất hữu cơ không độc hại, lúc đầu
là khử nước, sau là xử lý cho đến khi nó thành xốp và ẩm. Độ ẩm và nhiệt độ
được kiểm tra và giữ cho vật liệu ủ luôn ở trạng thái hiếu khí trong suốt thời
gian ủ. Quá trình tự tạo ra nhiệt riêng nhờ quá trình ô xy hoá các chất thối rữa.
Sản phẩm cuối cùng là CO2, nước và các hợp chất hữu cơ bền vững như:
lignin, xenlulo, sợi….
- Công nghệ Seraphin
Công nghệ Seraphin là công nghệ có thể xử lý hoàn toàn rác không được
phân loại tại nguồn, mà không phải đốt hoặc chôn lấp, phù hợp với đặc điểm
rác thải ở Việt Nam. Có thể tóm tắt quá trình xử lý rác bằng công nghệ
Seraphin như sau:
18

27. Rác từ khu dân cư được đưa tới nhà tập kết nơi có hệ thống phun vi sinh
khử mùi cũng như ôzôn diệt VSV độc hại.
Băng tải sẽ chuyển rác tới máy xé bông để phá vỡ mọi loại bao gói.
Rác tiếp tục đi qua hệ thống tuyển từ (hút sắt thép và các kim loại khác)
rồi lọt xuống sàng lồng. Sàng lồng có nhiệm vụ tách chất thải mềm, dễ phân
hủy, chuyển rác vô cơ (kể cả bao nhựa) tới máy vò và rác hữu cơ tới máy cắt.
Trong quá trình vận chuyển này, một chủng VSV ASC đặc biệt được phun
vào rác hữu cơ nhằm khử mùi hôi, làm chúng phân hủy nhanh và diệt một số
tác nhân độc hại.
Rác hữu cơ được đưa vào buồng ủ trong thời gian 7 – 10 ngày. Buồng ủ có chứa
một chủng VSV khác làm rác phân hủy nhanh cũng như tiếp tục khử vi khuẩn.
Rác biến thành phân khi được đưa ra khỏi nhà ủ, tới hệ thống nghiền
sàng. Phân trên sàng được bổ sung một chủng vi sinh đặc biệt nhằm cải tạo
đất và bón cho nhiều loại cây trồng, thay thế trên 50% phân hóa học. Phân
dưới sàng tiếp tục được đưa vào nhà ủ trong thời gian 7 – 10 ngày.
Do lượng rác vô cơ khá lớn nên các nhà khoa học đã tiếp tục phát triển hệ
thống xử lý phế thải trơ và dẻo, tạo ra một dây chuyền xử lý rác khép kín. Phế
thải trơ và dẻo đi qua hệ thống sấy khô và tách lọc bụi tro gạch. Chúng tiếp
tục đi qua tổ hợp băm cắt, phối trộn, sơ chế, gia nhiệt bảo tồn rồi qua hệ thống
thiết bị định hình áp lực cao. Thành phẩm cuối cùng là ống panel, cọc gia cố
nền móng, ván sàn, cốp pha, gạch bloc...
Cứ 1 tấn rác xử lý theo công nghệ này thành phẩm sẽ là 300 – 350 kg
seraphin (chất thải vô cơ không hủy được) và 250 – 300 kg phân hữu cơ vi
sinh. Loại phân này hiện đã được bán trên thị trường. Như vậy, qua các công
đoạn tách lọc – tái chế, công nghệ Seraphin làm cho RTSH được chế biến gần
100% trở thành phân bón hữu cơ vi sinh, vật liệu xây dựng, vật liệu sản xuất
đồ dân dụng, vật liệu cho công nghiệp. Các sản phẩm này đã được cơ quan
chức năng, trong đó có Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng kiểm định
và đánh giá là hoàn toàn đảm bảo về mặt vệ sinh và thân thiện môi trường.
19

28. Với công nghệ Seraphin, Việt Nam có thể xóa bỏ khoảng 52 bãi rác lớn, thu
hồi đất bãi rác để sử dụng cho các mục đích xã hội tốt đẹp khác.
Hình 1.5: Sơ đồ quy trình kỹ thuật công nghệ xử lý rác thải Seraphin
(Nguồn: Nguyễn Xuân Thành và các cộng sự, 2010)
Bãi tập kết
Thu gom rác (rác,
lá cây…)
Hệ thống phun
VSV khử mùi, ôzôn
Băng tải phân loại
Máy xé bông
Sàng lồng
Hữu cơ
Ủ 7 ngày
Nghiền
Sàng phân loại
Đóng bao
Bảo quản và sử dụng
Vi sinh vật ASC (tác
dụng khử mùi và
phân giải)
Hệ thống tuyển hút
sắt thép và kim loại
khác.
20

29. Như vậy, ta có thể tóm tắt các công nghệ xử lý rác thải ở Việt Nam như sau:
Hình 1.6 : Các công nghệ hiện đang được sử dụng để xử lý, tiêu hủy rác
thải rắn ở Việt Nam
Nguồn: Tổng cục môi trường tổng hợp 2008
1.3. Các phương pháp xử lý rác thải hiện nay
1.3.1. Phương pháp chôn lấp
Chôn lấp là phương pháp xử lý lâu đời, cổ điển nhất, đơn giản, dễ làm
nhất. Rác được thu gom lại rồi chôn xuống đất. Phương pháp này đòi hỏi
nhiều diện tích đất và thời gian xử lý lâu, có mùi hôi thối do sinh ra các khí độc
như CH4, H2S, NH3. Nước rỉ rác rò rỉ, làm ô nhiễm đất, ô nhiễm nguồn nước.
Nhìn chung phương pháp chôn lấp rác ngày càng ít được lựa chọn do chúng ngăn
cản sự thu hồi các sản phẩm có thể dùng lại được (plastic, giấy, các vật liệu xây
dựng...) và chúng ít hiệu quả trong việc thu hồi năng lượng (biogas).
1.3.2. Phương pháp thiêu đốt
Xây dựng các lò thiêu đốt rác ở nhiệt độ cao có thể đốt được chất
thải rắn thông thường và chất thải nguy hại. Đốt rác là biện pháp triệt để vệ
sinh nhất. Trong nhiều trường hợp có thể kết hợp giữa lò đốt rác với việc sản
xuất năng lượng như phát điện, cấp nước nóng. Phương pháp này có ưu điểm
là giảm thể tích chất thải phải chôn lấp (xỉ, tro của lò đốt) nên giảm được diện
tích đất dùng cho bãi thải. Tuy nhiên, việc đầu tư cho lò đốt rác là tương đối
Rác thải sinh hoạt
Tái chế Làm phân hữu
cơ
Công nghệ
Seraphin
Đốt Chôn
lấp
Thải bừa bãi
21

30. lớn, chi phí vận hành cho lò đốt cũng rất cao. Ngoài ra, khói thải của lò đốt
cũng nguy hại, cần phải xử lý bằng công nghệ cao mới bảo vệ môi trường
được.
1.3.3. Phương pháp sinh học (chế biến rác thải hữu cơ thành phân compost).
Thực chất của phương pháp này là ủ lên men rác thải hay xử lý
rác thải có sự tham gia của VSV. Phương pháp này có ưu điểm là rẻ tiền,
phần mùn rác sau lên men có thể sử dụng làm phân bón, nhưng có nhược
điểm là thời gian xử lý lâu hơn các biện pháp trên, các chất thải vô cơ sẽ
không xử lý được nên xử lý RTSH bằng phương pháp này sẽ không triệt để.
Ở các nước tiên tiến do RTSH được phân loại sơ bộ trong quá trình thu gom:
thủy tinh, chất dẻo...được đem đi tái chế tại các nhà máy nên quá trình xử lý
rác theo kiểu lên men rác là khá đơn giản. Ở nước ta khâu thu gom, phân loại
rác tại nguồn chưa được thực hiện tốt nên quá trình lên men xử lý gặp nhiều
khó khăn.
1.3.4. Một số phương pháp khác
Tái chế, thu hồi năng lượng, sản xuất sản phẩm từ các phần có
ích trong rác thải sinh hoạt: Tất cả các dạng xử lý và chôn lấp chất thải tạo ra
các cơ hội để chiết và tái chế chất thải. Tái chế có thể được thực hiện tại
nguồn phát sinh chất thải, tại điểm thu gom và trên các xe thu gom và chuyên
chở, tại các trạm chuyển hoặc tại nơi chôn lấp cuối cùng.
Các phương pháp khác thân thiện với môi trường...
22

31. 1.4 Một số biện pháp xử lý rác thải sinh hoạt và hiệu quả xử lý tại một số
thành phố Việt Nam.
 Công nghệ Dano System
Hình 1.7: Sơ đồ công nghệ Dano System
Đây là công nghệ được đưa vào sử dụng tại Hóc Môn, TP. Hồ Chí
Minh do chính phủ Vương Quốc Đan Mạch viện trợ. Công suất xử lý 240 tấn
rác/ngày, sản xuất được 25 000 tấn phân hữu cơ/năm.
Rác tươi
Phễu tiếp nhận rác
Sàng phân loại
Lên men 16h bằng
ống sinh hóa
Băng tải phân loại
Sàng rung
Máy nghiền
Ủ chín (28 ngày)
Nam châm điện
Kho thành phẩm
23

32. Ưu điểm: Quá trình lên men ủ phân rất đều, quá trình được đảo trộn liên
tục trong ống sinh hoá, các VSV hiếu khí được cung cấp khí và độ ẩm nên
phát triển rất nhanh.
Nhược điểm: Thiết bị nặng nề, khó chế tạo trong nước, đặc biệt là các hệ
thống máy nghiền, xích băng tải và các vòng bi lớn. Tiêu thụ điện năng cho
hệ thống rất lớn (670 kWh) làm cho giá thành sản phẩm cao. Chất lượng sản
phẩm thô không phù hợp với nền nông nghiệp Việt Nam, mà chỉ phù hợp với
nền nông nghiệp cơ giới hoá.
 Công nghệ xử lý rác thải sinh hoạt ở Nhà máy phân hữu cơ, Cầu
Diễn Hà Nội.
Đây là công nghệ ủ đống tĩnh có thổi khí, quá trình lên men được kiểm
soát bằng hệ thống điều khiển tự động nhiệt độ, với công suất theo thiết kế
210 tấn/ngày. Sản phẩm phân hữu cơ đã được đăng ký tiêu chuẩn chất lượng
và đang được bán trên toàn quốc. Các sản phẩm thu hồi phục vụ tái chế là:
sắt, nylon, nhựa, giấy, thủy tinh.
Ưu điểm: Đơn giản, dễ vận hành; Máy móc thiết bị dễ chế tạo, thay thế
thuận lợi; Tiêu thụ năng lượng ít; Đảm bảo hợp vệ sinh; Thu hồi được nước
rác để phục vụ quá trình ủ lên men, không ảnh hưởng tới tầng nước ngầm, có
điều kiện mở rộng nhà máy để nâng công suất.
Nhược điểm: Rác lẫn quá nhiều tạp chất, chưa được cơ giới hóa trong
khâu phân loại, chất lượng phân bón chưa cao vì còn lẫn tạp chất, dây chuyền
chế biến, đóng gói còn thủ công, không có quy trình thu hồi vật liệu tái chế.
24

33. Hình 1.8: Sơ đồ công nghệ xử lý rác thải sinh hoạt, Nhà máy phân hữu
cơ Cầu Diễn, Hà Nội
Rác được thu gom, vận chuyển
tới nhà máy
Xác định trọng lượng
Xử lý sơ bộ (VSV)
Tuyển chọn
Bổ sung VSV, phụ gia,
ủ lên men
Ủ chín, bổ sung nước sạch 35%
Tinh chế 30%
Mùn loại I, 8,5%
Đóng gói, hoàn thiện
sản phẩm
Mùn loại II,
8,5%
Chất vô cơ đi chôn
lấp 50%
Bay hơi 15%
Bay hơi 5%
Chất vô cơ đi chôn
lấp 13%
Làm phân bón, cải
tạo đất
Tiêu thụ sản phẩm
25

34. Chương 2
ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
2.1.1. Đối tượng nghiên cứu
Công tác thu gom vận chuyển rác thải sinh hoạt
2.1.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi không gian: Công ty TNHH MTV môi trường đô thị Hải
Dương, thành phố Hải Dương, tỉnh Hải Dương.
- Phạm vi thời gian: từ 1/2016 đến 5/2016.
2.2. Nội dung nghiên cứu:
2.2.1 Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của thành phố Hải Dương, tỉnh
Hải Dương.
- Điều kiện tự nhiên của thành phố Hải Dương.
- Điều kiện kinh tế - xã hội của thành phố Hải Dương.
2.2.2. Giới thiệu về Công ty Môi trường đô thị Hải Dương.
- Lịch sử hình thành.
- Cơ cấu tổ chức.
- Nhiệm vụ chính trị được giao.
- Nhân sự, lao động việc làm.
- Cơ sở vật chất, máy móc trang thiết bị.
2.2.3. Công tác thu gom, vận chuyển rác thải trên địa bàn thành phố Hải Dương.
- Tỷ lệ thu gom, phân loại rác thải sinh hoạt tại địa bàn nghiên cứu (%).
- Tổng lượng rác thải sinh hoạt công ty môi trường đô thị thu gom
(tấn/ngày).
- Tỷ lệ rác thải hữu cơ và phi hữu cơ (%).
- Số điểm thu gom, tần suất thu gom.
- Vận chuyển rác thải sinh hoạt (chuyến).
- Chế độ chính sách và trang thiết bị bảo hộ lao động.
2.2.4. Các hình thức xử lý rác thải sinh hoạt của Công ty môi trường đô thị
Hải Dương.
- Quy trình xử lý theo công nghệ, nhà máy.
26

35. - Các hình thức khác (chôn lấp hợp vệ sinh, không hợp vệ sinh, đốt, tái
chế…).
2.2.5 Đánh giá của người dân về công tác thu gom, vận chuyển và biện
pháp xử lý rác thải sinh hoạt của Công ty môi trường đô thị Hải Dương.
2.2.6 Dự tính khối lượng rác thải sinh hoạt trên địa bàn TP Hải Dương
đến năm 2020.
2.2.7 Đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý rác thải sinh hoạt
tại thành phố Hải Dương, tỉnh Hải Dương.
- Giải pháp cơ chế chính sách và đầu tư.
- Giải pháp về khoa học công nghệ.
- Giải pháp về tuyên truyền giáo dục cộng đồng.
2.3. Phương pháp nghiên cứu
2.3.1. Phương pháp thu thập tài liệu
2.3.2. Phương pháp thu thập tài liệu thứ cấp.
- Thu thập các tài liệu liên quan đến điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội,
hoạt động của Công ty, các báo cáo về công tác vệ sinh môi trường, công tác
thu gom rác thải sinh hoạt, các kết quả xử lý hằng năm của các ban ngành,
đoàn thể trên địa bàn nghiên cứu...
- Thu thập các luận văn, khóa luận, chuyên đề liên quan đến công tác thu
gom rác thải sinh hoạt ở thành phố Hải Dương, Việt Nam và trên thế giới.
2.3.3.Phương pháp thu thập tài liệu sơ cấp.
- Điều tra, khảo sát thực địa kết hợp chụp ảnh hiện trường.
- Điều tra, phỏng vấn:
• Bằng bộ câu hỏi gồm 30 phiếu chia cho 3 phường đại diện tại thành phố
Hải Dương (Mỗi phường 10 phiếu: số hộ trung bình chiếm đa số => 4 phiêú,
số hộ giàu và nghèo mỗi loại chiếm 3 phiếu).
• 10 phiếu cho công nhân vệ sinh môi trường thu gom rác thải sinh hoạt
và cán bộ quản lý của Công ty.
i. Phương pháp dự báo dự tính khối lượng rác thải trong tương lai
- Dựa vào phát triển dân số và định hướng phát triển kinh tế xã hội trên
địa bàn thành phố Hải Dương, tỉnh Hải Dương.
- Sử dụng công thức:
27
Tải bản FULL (71 trang): https://bit.ly/3phO1Pr
Dự phòng: fb.com/TaiHo123doc.net

36. Khối lượng rác (kg/ngày) = Dân số* Hệ số phát sinh rác thải
(kg/người/ngày).
Dân số được tính bằng công thức euler cải tiến, được biễu diễn như sau:
N*
i+1 = Ni + r.Ni.∆t
Trong đó
Ni là dân số ban đầu (người)
N*
i+1 là dân số sau một năm (người)
r là tốc độ gia tăng dân số tự nhiên (% /năm)
∆t là thời gian (năm).
2.3.4 Phương pháp thống kê: Sử dụng phần mềm excel để xử lý số liệu.
28
Tải bản FULL (71 trang): https://bit.ly/3phO1Pr
Dự phòng: fb.com/TaiHo123doc.net

37. Chương 3
KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
3.1 Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của thành phố Hải Dương, tỉnh Hải Dương
3.1.1 Điều kiện tự nhiên của thành phố Hải Dương
- Vị trí địa lý:
Thành phố Hải Dương trực thuộc tỉnh Hải Dương, có tọa độ địa lý 200
57
vĩ độ Bắc, 1060
05 kinh độ Đông, nằm trên đường quốc lộ 5A, cách thành phố
Hải Phòng 46 km về phía Đông và cách thành phố Hà Nội 58 km về phía Tây.
Diện tích toàn bộ thành phố theo địa giới hành chính là 3.475 ha.
Phía Bắc thành phố giáp huyện Nam Sách.
Phía Nam và Đông của thành phố giáp huyện Tứ Kỳ.
Phía Tây của thành phố giáp huyện Cẩm Giàng.
Phía Nam của thành phố giáp huyện Gia Lộc.
Hình 3.1: Sơ đồ hành chính thành phố Hải Dương, tỉnh Hải Dương
29
4217444