Khóa luận Quản trị kinh doanh Mối quan hệ giữa năng lược kinh doanh của doanh nhân và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp - Trường hợp nghiên cứu tại VNPT Thừa Thiên Huế

Luận Văn Group hỗ trợ viết luận văn thạc sĩ,chuyên đề,khóa luận tốt nghiệp, báo cáo thực
tập, Assignment, Essay
Zalo/Sdt 0967 538 624/ 0886 091 915 Website:lamluanvan.net
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH
----------------
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
MỐI QUAN HỆ GIỮA NĂNG LỰC KINH DOANH
CỦA DOANH NHÂN VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH
CỦA DOANH NGHIỆP:TRƯỜNG HỢP NGHIÊN
CỨU TẠI VNPT THỪA THIÊN HUẾ
Sinh viên thực hiện: Giảng viên hướng dẫn:
Nguyễn Trung Hiếu ThS. Hoàng La Phương Hiền
Lớp: K49B - QTKD
Niên khóa: 2015 – 2019
Huế, tháng 01 năm 2019

Khóa lu ận tốt nghiệp GVHD: Th.S Hoàng La Phương Hiền
LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian tìm hiểu và nghiên c ứu đề tài “ Mối quan hệ giữa năng
lực kinh doanh của doanh nhân và k ết quả kinh doanh của doanh nghiệp:
Trường hợp nghiên cứu tại VNPT Thừa Thiên Huế ” tôi đã nhận được sự giúp
đỡ nhiệt tình của cá nhân và t ổ chức. Tôi xin bày t ỏ lòng c ảm ơn đến tất cả cá
nhân và t ổ chức đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành t ốt trong quá trình học
tập và nghiên c ứu.
Trước hết xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến giảng viên hướng dẫn – Th.S
Hoàng La Phương Hiền người đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ và chỉ bảo tôi
trong quá trình thực hiện đề tài nghiên c ứu này.
Tôi xin chân thành c ảm ơn đến Ban giám hiệu, Khoa Quản trị kinh doanh
và các gi ảng viên đại học Kinh tế- Đại học Huế đã tạo điều kiện học tập tốt,
trang bị cho tôi nh ững kiến thức quý báu để tôi hoàn thành đề tài này. V ới vốn
kiến thức được tiếp thu trong quá trình học tập , không ch ỉ là nền tảng trong
quá trình thực hiện đề tài mà còn là hành trang để tôi bước vào đời một cách
chắc chắn và tự tin hơn.
Tôi xin đặc biệt cảm ơn Ban lãnh đạo, các anh chị phòng nghi ệp vụ của
Trung tâm kinh doanh VNPT Thừa Thiên Huế đã nhiệt tình giúp đỡ, hướng dẫn
tận tình trong quá trình thực tập để giúp tôi hoàn thành bài khóa lu ận này và có
được sự trải nghiệm thực tế công vi ệc để tôi có thêm kin h nghiệm.
Mặc dù tôi đã cố gắng và nỗ lực hết mình trong quá trình thực tập và thực
hiện đề tài nhưng trình độ và kỹ năng của bản thân còn h ạn chế nên chắc chắn
sẽ không tránh kh ỏi những thiếu sót.R ất mong nhận được sự góp ý, ch ỉ bảo từ
quý th ầy cô để bài khóa lu ận của tôi được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành c ảm ơn !
Huế, tháng 01 năm 2019
Sinh viên thực hiện
Nguyễn Trung Hiếu

MỤC LỤC
PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ............................................................................................................................ 1
1. Tính cấp thiết của đề tài......................................................................................................................... 1
2. Mục tiêu nghiên c ứu............................................................................................................................... 2
2.1 Mục tiêu tổng quát................................................................................................................................. 2
2.2 Mục tiêu cụ thể........................................................................................................................................ 2
2.3 Câu hỏi nghiên cứu................................................................................................................................ 2
3. Đối tượng nghiên cứu............................................................................................................................. 2
4. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................................................................. 2
5. Phương pháp nghiên cứu....................................................................................................................... 3
5.1 Phương pháp thu thập số liệu............................................................................................................ 3
5.2 Kích thước mẫu và Phương pháp chọn mẫu .............................................................................. 3
5.3 Phương pháp phân tích số liệu ......................................................................................................... 4
5.4 Thang đo các biến nghiên cứu.......................................................................................................... 5
PHẦN 2: NỘI DUNG VÀ K ẾT QUẢ NGHIÊN C ỨU .......................................................... 10
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN C ỨU................................. 10
1.1 Khái niệm và vai trò c ủa doanh nhân........................................................................................ 10
1.1.1 Khái niệm doanh nhân .................................................................................................................. 10
1.1.2 Vai trò c ủa doanh nhân đối với phát triển kinh tế và xã h ội...................................... 13
1.1.3 Vai trò c ủa doanh nhân đối với doanh nghiệp................................................................... 16
1.2 Năng lực kinh doanh của doanh nhân........................................................................................ 18
1.2.1 Khái niệm năng lực ........................................................................................................................ 18
1.2.2 Khái niệm năng lực kinh doanh và một số mô hình nghiên cứu năng lực kinh
doanh của doanh nhân............................................................................................................................... 19
1.2.2.1 Khái niệm năng lực kinh doanh............................................................................................ 19
1.2.2.2 Một số mô hình nghiên cứu về năng lực kinh doanh của doanh nhân................. 21
1.2.2.3 Khái niệm kết quả kinh doanh............................................................................................... 27
1.3 Mối quan hệ giữa năng lực kinh doanh của doanh nhân và k ết quả kinh doanh của
doanh nghiệp................................................................................................................................................. 28
1.3.1 Mối quan hệ giữa năng lực kinh doanh của doanh nhân và k ết quả kinh doanh
của doanh nghiệp ........................................................................................................................................ 28

SVTH: Nguyễn Trung Hiếu

1.3.2 Các giả thuyết nghiên cứu về sự ảnh hưởng của năng lực kinh doanh của doanh
nhân và k ết quả kinh doanh của doanh nghiệp .............................................................. 30
CHƯƠNG 2: MỐI QUAN HỆ GIỮA NĂNG LỰC KINH DOANH CỦA DOANH
NHÂN VÀ K ẾT QUẢ KINH DOANH TẠI VNPT THỪA THIÊN HU Ế .................. 33
2.1 Tổng quan tại VNPT Thừa Thiên Huế .................................................................... 33
2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển ........................................................................ 33
2.1.2 Các dịch vụ viễn thông -Công ngh ệ thông tin ch ủ yếu của VNPT Thừa Thiên Huế
....................................................................................................................................... 34
2.1.3 Chức năng và nhiệm vụ của VNPT Thừa Thiên Huế .......................................... 35
2.1.3.1 Chức năng.......................................................................................................... 35
2.1.3.2 Nhiệm vụ ........................................................................................................... 35
2.1.4 Cơ cấu tổ chức và chức năng nhiệm vụ của các phòng ban ................................. 36
2.1.4.1 Chức năng và địa bàn hoạt động của VNPT Thừa Thiên Huế.......................... 36
2.1.4.2 Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý ........................................................................ 39
2.1.5 Khái quát v ề số lượng và cơ cấu đội ngũ của trung tâm kinh doanh VNPT Thừa
Thiên Huế ...................................................................................................................... 41
2.1.6 Kết quả kinh doanh của trung tâm kinh doanh VNPT Thừa Thiên Huế qua 3 năm
2015 – 2017 ................................................................................................................... 43
2.2 Mối quan hệ giữa năng lực kinh doanh của doanh nhân và k ết quả kinh doanh tại
VNPT Thừa Thiên Huế ................................................................................................. 44
2.2.1 Đặc điểm của đối tượng khảo sát ......................................................................... 44
2.2.2 Phân tích nhân tố khám phá .................................................................................. 45
2.2.2.1 Phân tích nhân tố khám phá bi ến độc lập .......................................................... 45
2.2.2.2 Phân tích nhân tố khám phá bi ến phụ thuộc...................................................... 50
2.2.3 Đánh giá của nhân viên v ề năng lực kinh doanh của Giám đốc doanh nghiệp tại
VNPT Thừa Thiên Huế ................................................................................................. 51
2.2.3.1 Đánh giá của nhân viên v ề năng lực định hướng chiến lược ............................ 51
2.2.3.2 Đánh giá của nhân viên v ề năng lực cam kết .................................................... 52
2.2.3.3 Đánh giá của nhân viên v ề năng lực phân tích-sáng tạo .................................. 53
2.2.3.4 Đánh giá của nhân viên v ề năng lực nắm bắt cơ hội ......................................... 54
2.2.3.5 Đánh giá của nhân viên v ề năng lực tổ chức lãnh đạo ...................................... 55

2.2.3.6 Đánh giá của nhân viên v ề năng lực thiết lập mối quan hệ ..................................... 56
2.2.3.7 Đánh giá của nhân viên v ề năng lực học tập.................................................................. 57
2.2.3.8 Đánh giá của nhân viên v ề năng lực cá nhân................................................................. 58
2.3 Xem xét mối tương quan giữa các biến nghiên cứu ............................................................ 59
2.4 Phân tích hồi quy đa biến cho mối quan hệ giữa năng lực kinh doanh của doanh
nhân và k ết quả kinh doanh của doanh nghiệp............................................................................. 60
2.4.1 Kết quả hồi quy đa biến................................................................................................................ 62
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC KINH DOANH CỦA DOANH
NHÂN T ẠI VNPT THỪA THIÊN HU Ế...................................................................................... 73
3.1 Giải pháp nâng cao năng lực định hướng chiến lược.......................................................... 73
3.2 Giải pháp nâng cao năng lực cam kết ........................................................................................ 74
3.3 Giải pháp nâng cao năng lực phân tích-sáng tạo................................................................... 75
3.4 Giải pháp nâng cao năng lực nắm bắt cơ hội.......................................................................... 75
3.5 Giải pháp nâng cao năng lực tổ chức – lãnh đạo................................................................... 76
3.6 Giải pháp nâng cao năng lực thiết lập mối quan hệ............................................................. 76
3.7 Giải pháp nâng cao năng lực học tập.......................................................................................... 77
3.8 Giải pháp nâng cao năng lực cá nhân......................................................................................... 78
PHẦN 3: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ ............................................................................................... 79
3.1 Kết luận ................................................................................................................................................... 79
3.2 Kiến nghị................................................................................................................................................. 80
TÀI LI ỆU THAM KHẢO..................................................................................................................... 82

MỤC LỤC BẢNG
Bảng 1 Số lượng điều tra và kích thước mẫu .................................................................................... 3
Bảng 2 Thang đo năng lực kinh doanh của doanh nhân và k ết quả kinh doanh của
doanh nghiệp.................................................................................................................................................... 7
Bảng 3 Định nghĩa và hành vi c ủa năng lực kinh doanh của doanh nhân........................ 25
Bảng 4 Tình hình laođộng của Trung tâm kinh doanh VNPT Thừa Thiên Huế giai
đoạn 2015-2017........................................................................................................................................... 41
Bảng 5 Kết quả kinh doanh của trung tâm kinh doanh qua 3 năm từ năm 2015-2017 .43
Bảng 6 Đặc điểm của đối tượng khảo sát......................................................................................... 44
Bảng 7 Kết quả kiểm định KMO and Bartlett’s Test biến độc lập ....................................... 46
Bảng 8 Bảng kết quả phân tích EFA về năng lực kinh doanh của doanh nhân............... 46
Bảng 9 Kết quả phân tích nhân tố khám phá (EFA) cho thang đo biến năng lực kinh
doanh................................................................................................................................................................ 47
Bảng 10 Kiểm định KMO & Bartlett’s Test biến phụ thuộc.................................................. 50
Bảng 11 Kết quả phân tích EFA về kết quả hoạt động kinh doanh...................................... 50
Bảng 12 Kết quả phân tích nhân tố khám phá (EFA) cho thang đo biến kết quả kinh
doanh................................................................................................................................................................ 51
Bảng 13 Đánh giá của nhân viên v ề năng lực định hướng chiến lược............................... 52
Bảng 14 Đánh giá của nhân viên v ề năng lực cam kết ............................................................. 53
Bảng 15 Đánh giá của nhân viên v ề năng lực phân tích-sáng tạo........................................ 54
Bảng 16 Đánh giá của nhân viên v ề năng lực nắm bắt cơ hội............................................... 55
Bảng 17 Đánh giá của nhân viên v ề năng lực tổ chức lãnh đạo ........................................... 56
Bảng 18 Đánh giá của nhân viên v ề năng lực thiết lập mối quan hệ.................................. 57
Bảng 19 Đánh giá của nhân viên v ề năng lực học tập tại VNPT Thừa Thiên Huế...... 58
Bảng 20 Đánh giá của nhân viên v ề năng lực cá nhân.............................................................. 58
Bảng 21 Hệ số tương quan Pearson.................................................................................................... 59
Bảng 22 Độ phù h ợp của mô hình...................................................................................................... 61
Bảng 23 Phân tích ANOVA................................................................................................................... 62
Bảng 24 Kết quả phân tích mối quan hệ giữa năng lực kinh doanh của doanh nhân và
kết quả kinh doanh của doanh nghiệp................................................................................................ 62
Bảng 25 Tổng hợp các giả thuyết nghiên cứu................................................................................ 66
Bảng 26 Tổng hợp kết quả phân tích năng lực kinh doanh...................................................... 73

MỤC LỤC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1 Mối quan hệ giữa năng lực kinh doanh và kết quả kinh doanh của doanh
nghiệp............................................................................................................................................................... 29
Sơ đồ 2 Bộ máy quản lý c ủa VNPT Thừa Thiên Huế............................................................... 39

PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Tính cấp thiết của đề tài
Doanh nhân là người luôn đi đầu trong các cuộc chiến trên thương trường. Để có
được các chiến lược kinh doanh vượt trội đòi h ỏi người doanh nhân cần hội tụ đủ
những phẩm chất năng lực kinh doanh cần thiết như năng lực định hướng chiến lược,
năng lực nắm bắt cơ hội…khi đó sẽ dẫn dắt doanh nghiệp vượt qua khó khăn và ổn
định. Năng lực kinh doanh ảnh hưởng rất lớn đến việc phát triển doanh nghiệp, một
khi năng lực không t ốt hay cò n hạn chế về năng lực kinh doanh sẽ kéo theo rất nhiều
hệ lụy không ch ỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh
toàn bộ công ty.
Do đó, mối quan hệ giữa năng lực kinh doanh của doanh nhân và k ết quả kinh
doanh của doanh nghiệp luôn l à vấn đề nhận được sự quan tâm của nhiều học giả trên
thế giới, tuy nhiên chưa có sự thống nhất chung về các mô hình nghiên c ứu. Nên đây
là vấn đề nghiên cứu có tính cấp thiết. Vì vậy tôi đã chọn VNPT Thừa Thiên Huế để
tiến hành nghiên c ứu đề tài.
VNPT Thừa Thiên Huế là chi nhánh tr ực thuộc công ty VNPT. Nh ắc đến VNPT
mọi người sẽ nghĩ ngay đến các dịch vụ viễn thông - công ngh ệ thông tin nhưng ngoài
ra thì VNPT Thừa Thiên Huế còn s ản xuất kinh doanh một số nghành nghề như kinh
doanh bất động sản, cho thuê văn phòng…VNPT Thừa Thiên Huế đã đi vào hoạt động
hơn 10 năm và có nhiều giải thưởng về doanh nhân và ý t ưởng sáng tạo như Giải
thưởng Sáng tạo Khoa học Công ngh ệ tỉnh Thừa Thiên - Huế, vào năm 2016 thì giám
đốc VNPT Thừa Thiên Huế được tôn vinh là “ Doanh nhân tiêu bi ểu” của tỉnh Thừa
Thiên Huế. Với slogan là “ Năng lực vượt trội, chất lượng bền vững” cam kết mang lại
cho khách hàng s ự yên tâm v ề sản phẩm dịch vụ. Không nh ững vậy giám đốc VNPT
Thừa Thiên Huế hiện nay điều hành 12 trung tâm và 7 phòng qu ản lý.
Đây là lí do tôi chọn VNPT Thừa Thiên Huế để nghiên cứu đề tài: “Mối quan hệ
giữa năng lực kinh doanh của doanh nhân và kết quả kinh doanh của doanh
nghiệp: Trường hợp nghiên cứu tại VNPT Thừa Thiên Huế”.

SVTH: Nguyễn Trung Hiếu 1

2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1 Mục tiêu tổng quát
Mục tiêu của đề tài là ti ến hành nghiên c ứu mối quan hệ giữa năng lực kinh
doanh của doanh nhân và kết quả hoạt động kinh doanh của VNPT Thừa Thiên Huế.
2.2 Mục tiêu cụ thể
 Hệ thống hóa cơ sở lý luận liên quan đến doanh nhân, năng lực kinh doanh của
doanh nhân, mối quan hệ giữa năng lực kinh doanh của doanh nhân và kết quả kinh
doanh của doanh nghiệp.

 Đánh giá năng lực kinh doanh của giám đốc doanh nghiệp và phân tích mối
quan hệ giữa năng lực kinh doanh của giám đốc doanh nghiệp và kết quả kinh doanh
tại VNPT Thừa Thiên Huế.

 Đề xuất một số giải pháp nâng cao năng lực kinh doanh của giám đốc doanh
nghiệp tại VNPT Thừa Thiên Huế.
2.3 Câu hỏi nghiên cứu

 Lý thuy ết, mô hình hay khung phân tích nào có thể phù h ợp cho đánh giá,
phân tích năng lực kinh doanh của doanh nhân và mối quan hệ giữa năng lực kinh
doanh của doanh nhân và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp?

 Năng lực kinh doanh của Giám đốc doanh nghiệp tại VNPT Thừa Thiên Huế và
mối quan hệ giữa năng lực kinh doanh của Giám đốc doanh nghiệp với kết quả kinh
doanh của doanh nghiệp như thế nào?

 Giải pháp nào giúp nâng cao năng lực kinh doanh của Giám đốc doanh nghiệp
tại VNPT Thừa Thiên Huế?
3. Đối tượng nghiên cứu

- Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của đề tài là năng lực kinh doanh
của Doanh nhân và sự ảnh hưởng của năng lực kinh doanh của doanh nhân đến kết quả
kinh doanh tại VNPT Thừa Thiên Huế.
- Đối tượng điều tra: Các nhân viên làm vi ệc tại VNPT Thừa Thiên Huế.
4. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi không gian: VNPT Thừa Thiên Huế

Luận Văn Group hỗ trợ viết luận văn thạc sĩ,chuyên đề,khóa luận tốt nghiệp, báo cáo thực tập,
Assignment, Essay
- Phạm vi thời gian: Đề tài thu thập số liệu thứ cấp tại VNPT Thừa Thiên Huế
trong giai đoạn từ năm 2015-2017 và tiến hành thu thập số liệu sơ cấp từ 30/9/2018
đến 15/11/2018.
- Phạm vi nội dung: Doanh nhân trong phạm vi luận văn này được xác định là
giám đốc doanh nghiệp.
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1 Phương pháp thu thập số liệu
 Dữ liệu thứ cấp: Thu nhập dữ liệu từ các phòng ban c ủa VNPT Thừa Thiên
Huế, ngoài ra còn thu th ập trên báo,website c ủa VNPT Thừa Thiên Huế, Internet và
các đề tài nghiên c ứu khoa học đã được đăng tải...
 Dữ liệu sơ cấp: Phỏng vấn trực tiếp các nhân viên c ủa công ty b ằng bảng hỏi.

5.2 Kích thước mẫu và Phương pháp chọn mẫu

Kích thước mẫu: Áp d ụng công th ức tính mẫu của Hair về kích thước mẫu ít nhất
gấp 5 lần biến quan sát. Trong bài có 40 bi ến quan sát nên kích thước mẫu là 200
nhưng do sự hạn chế về thời gian, nguồn lực nên kích thước mẫu được chọn là 130.
Nghiên cứu dự kiến lựa chọn phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên phân t ầng.
Theo đó, tác giả tiến hành xây d ựng khung chọn mẫu được phân chia theo các đơn vị
thuộc VNPT Thừa Thiên Huế, các phòng ban ch ức năng tại VNPT Thừa Thiên Huế.
Đối với từng phân tầng, dự kiến lựa chọn phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên để xác
định đối tượng điều tra nhằm đảm bảo tính đại diện cho tổng thể.
Nghiên cứu chia tổng thể nhân viên thành 5 t ầng tương ứng với 5 phòng ban c ủa
công ty là Nhân s ự, Kế toán, Bán hàng, Marketing, Trung tâm Kinh doanh. C ụ thể:
Bảng 1 Số lượng điều tra và kích thước mẫu
Bộ phận
Nhân sự
Kế toán
Bán hàng
Marketing
Trung tâm kinh doanh
Số lượng
140
60
99
40
161
500
Tỷ lệ Số lượng mẫu sẽ
chọn
28% 36
12% 16
19.8% 26
8% 10
32.2% 42
100% 130
(Nguồn: Kết quả khảo sát)

Assignment, Essay

5.3 Phương pháp phân tích số liệu
 Phân tích độ tin cậy
Phân tích độ tin cậy thông qua đại lượng Cronbach Alpha để xem kết quả nhận
được đáng tin cậy ở mức độ nào. Độ tin cậy đạt yêu cầu khi hệ số Cronbach Alpha dao
động nằm trong khoảng từ 0.8 đến 1. Tuy nhiên, theo “Hoàng Trọng và cộng sự
(2005)” thì Cronbach Alpha từ 0.6 trở lên cũng có thể sử dụng được trong trường hợp
khái niệm đang nghiên được thực hiện trong bối cảnh nghiên cứu mới do đó nên
Cronbach Alpha ≥ 0.6
 Phân tích nhân tố khám phá
Phân tích nhân tố khám phá: được sử dụng để rút g ọn tập nhiều biến quan sát phụ
thuộc lẫn nhau thành một tập biến (gọi là các nhân t ố) ít hơn để chúng có ý ngh ĩa hơn
nhưng vẫn chứa đựng hầu hết thông tin c ủa tập biến ban đầu (Hair và cộng sự, 1998).
Để thang đo đạt giá trị hội tụ thì hệ số tương quan đơn giữa các biến và hệ số chuyển
tải nhân tố (factor loading) phải lớn hơn hoặc bằng 0.5 trong một nhân tố (Hair & ctg
(1998)) . Ngoài ra, để đạt độ giá trị phân biệt thì khác biệt giữa các hệ số chuyển tải
phải bằng 0.3 hoặc lớn hơn.
Số lượng nhân tố: được xác định dựa trên chỉ số Eigenvalue đại diện cho phần
biến thiên được giải thích bởi mỗi nhân tố. Theo tiêu chuẩn Kaiser thì những nhân tố
có Eigenvalue nh ỏ hơn 1 sẽ bị loại khỏi mô hình nghiên cứu. Phương pháp trích hệ số
được sử dụng trong nghiên cứu này là Pricipal Components Factoring v ới phép xoay
Varimax.
Thang đo được chấp nhận khi tổng phương sai trích được từ 50% trở lên.
 Thống kê mô t ả: Thống kê mô t ả được sử dụng để mô t ả những đặc tính
cơ bản của dữ liệu thu thập được. Thống kê mô t ả và thống kê suy luận cũng cung cấp
những tóm t ắt đơn giản về mẫu và các thước đo. Phân tích thống kê tần số để mô t ả
các thuộc tính của nhóm m ẫu khảo sát theo các đặc điểm năng lực của doanh nhân.
Ngoài ra, thông qua vi ệc biểu diễn dữ liệu bằng đồ thị có th ể giúp chúng ta có cái
nhìn tổng quát và so sánh được sự khác biệt trong mức độ đánh giá giữa các nhóm đối
tượng khác nhau.
 Phân tích hồi quy tuyến tính bội

Phân tích hồi quy tuyến tính bội: được sử dụng để mô hình hoá mối quan hệ nhân
quả giữa các biến, trong đó một biến gọi là biến phụ thuộc (hay biến được giải thích)
và các biến kia là các bi ến độc lập (hay biến giải thích). Mô hình này sẽ mô t ả hình
thức của mối liên hệ và mức độ tác động của các biến độc lập lên biến phụ thuộc.
Tương ứng với nội dung nghiên cứu của đề tài này, bi ến phụ thuộc là kết quả hoạt
động kinh doanh, còn các bi ến độc lập là các năng lực kinh doanh của doanh nhân tại
VNPT Thừa Thiên Huế.
Phân tích hồi quy được thực hiện bằng phương pháp hồi quy từng bước
(Stepwise) với phần mềm SPSS.
Mức độ phù h ợp của mô hình được đánh giá bằng hệ số R2
hiệu chỉnh. Giá trị R2
hiệu chỉnh không ph ụ thuộc vào độ lệch phóng đại của R2
do đó được sử dụng phù h
ợp với hồi quy tuyến tính đa biến.
5.4 Thang đo các biến nghiên cứu
Theo Man (2001) thang đo năng lực định hướng chiến lược gồm có các bi ến: xác
định những cơ hội kinh doanh dài hạn, nhận thức được các chiều hướng thay đổi của
thị trường và sự tác động của nó đến doanh nghiệp, ưu tiên những công vi ệc gắn với
mục tiêu kinh doanh, kết nối những hoạt động hiện tại cho phù h ợp với những mục
tiêu chiến lược.
Theo Man (2001) thang đo năng lực cam kết gồm có các bi ến: cống hiến hết
mình cho sự nghiệp kinh doanh, kiên định với các mục tiêu kinh doanh dài h ạn đã
được xây dựng, không để hoạt động kinh doanh thất bại khi vẫn còn kh ả năng.
Theo Man (2001) thang đo năng lực phân tích sáng tạo gồm có các bi ến: áp dụng
được các ý t ưởng kinh doanh vào trong từng hoàn cảnh phù h ợp, nhìn nhận vấn đề
theo những cách mới mẻ, chấp nhận những rủi ro có th ể xảy ra, đánh giá được các rủi
ro tiềm ẩn.
Theo Man (2001) thang đo năng lực nắm bắt cơ hội gồm các biến: xác định hàng
hóa/ dịch vụ khách hàng mong mu ốn, chủ động tìm kiếm những sản phẩm/dịch vụ
mang lại lợi ích thực sự cho khách hàng, n ắm bắt được những cơ hội kinh doanh tốt.

Theo Man (2001) thang đo năng lực tổ chức và lãnh đạo gồm các biến: lập kế
hoạch hoạt động kinh doanh, tổ chức nguồn lực, phối hợp công vi ệc, ủy quyền trong
quản trị, động viên cấp dưới, lãnh đạo cấp dưới và giám sát c ấp dưới.
Theo Man (2001) thang đo năng lực thiết lập mối quan hệ gồm các biến: xây
dựng mối quan hệ lâu dài và đáng tin cậy với người khác, giao tiếp với người khác,
duy trì mối quan hệ cá nhân để phục vụ cho hoạt động kinh doanh, đàm phán với
người khác.
Theo Man (2001) thang đo năng lực học tập gồm các biến: học tập từ nhiều cách
thức khác nhau (lớp, học từ thực tế công vi ệc), áp dụng được những kiến thức và kỹ
năng học được vào thực tiễn kinh doanh, luôn c ập nhật những vấn đề mới của lĩnh vực
kinh doanh.
Theo Man (2001) thang đo năng lực cá nhân g ồm các biến: lắng nghe những lời
phê bình có tính xây dựng, duy trì thái độ lạc quan trong kinh doanh, sử dụng hiệu quả
thời gian bản thân.
Theo Chandler và Hanks (1993) về kết quả kinh doanh gồm các biến; doanh thu
và thị phần.
Theo Walker và Brown (2004); Beaver và Jennin gs (2005) về kết quả kinh doanh
gồm các biến: sự hài lòng c ủa khách hàng đối với doanh nghiệp, danh tiếng và uy tính
của công ty, s ự hài lòng c ủa nhân viên, môi trường làm việc, mối quan hệ với đối tác.

Bảng 2 Thang đo năng lực kinh doanh của doanh nhân và kết quả kinh doanh
I. Thang đo năng
lực kinh doanh
1. Năng lực định
hướng chiến lược
2. Năng lực cam kết
3. Năng lực phân
tích- sáng tạo
của doanh nghiệp
Các biến quan sát
- Xác định những cơ hội kinh
doanh dài hạn
- Nhận thức được những chiều
hướng thay đổi của thị trường
và sự tác động của nó đến doanh
nghiệp
- Ưu tiên những công vi ệc gắn
với mục tiêu kinh doanh
- Kết nối những hoạt động hiện tại
cho phù h ợp với những mục
tiêu chiến lược
- Cống hiến hết mình cho
sự nghiệp kinh doanh
- Kiên định với các mục tiêu kinh
doanh dài hạn đã được xây dựng
- Không để hoạt động kinh doanh
thất bại khi vẫn còn kh ả năng
- Áp d ụng được các ý t ưởng
kinh doanh vào trong từng hoàn
cảnh phù h ợp
- Nhìn nhận vấn đề theo những
cách mới mẻ
- Chấp nhận những rủi ro có thể
xảy ra
- Đánh giá được các rủi ro tiềm
ẩn.
Nguồn
Man (2001)
Man (2001)
Man (2001)

4. Năng lực nắm
bắt cơ hội
5. Năng lực tổ chức
và lãnh đạo
6. Năng lực thiết
lập mối quan hệ
7. Năng lực học tập
- Xác định hàng hóa/ d ịch
vụ khách hàng mu ốn
- Chủ động tìm kiếm những sản
phẩm/ dịch vụ mang lại lợi ích
thực sự cho khách hàng
- Nắm bắt được những cơ hội
kinh doanh tốt
- Lập kế hoạch hoạt động
kinh doanh
- Tổ chức nguồn lực
- Phối hợp công vi ệc
- Uỷ quyền trong quản trị
- Động viên cấp dưới
- Lãnh đạo cấp dưới
- Giám sát c ấp dưới
- Xây dựng mối quan hệ lâu dài và
đáng tin cậy với người khác
- Giao tiếp với người khác
- Duy trì mối quan hệ cá nhân
để phục vụ cho hoạt động kinh
doanh
- Đàm phán với người khác
- Học tập từ nhiều cách thức
khác nhau, lớp, học từ thực tế
công việc
- Áp d ụng được những kiến
thức và kỹ năng học được vào
thực tiễn kinh doanh
- Luôn c ập nhật những vấn đề mới
Man (2001)
Man (2001)
Man(2001)
Man(2001)

của lĩnh vực kinh doanh
8. Năng lực cá nhân - Lắng nghe những lời phê bình có
tính xây dựng
- Duy trì thái độ lạc quan trong
kinh doanh
- Sử dụng hiệu quả thời gian bản
thân
II. Kết quả hoạt động kinh doanh
1. Phương diện tài Doanh thu
chính Thị phần
2. Phương diện phi Sự hài lòng c ủa khách hàng đối với
tài chính doanh nghiệp
Danh tiếng và uy tính của công ty
Sự hài lòng c ủa nhân viên
Môi trường làm việc
Mối quan hệ với đối tác
Man(2001)
Chandler và Hanks
(1993)
Walker và Brown
(2004); Beaver và
Jennings (2005)
(Nguồn: Tổng hợp bởi tác gi ả)

PHẦN 2: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1 Khái niệm và vai trò của doanh nhân
1.1.1 Khái niệm doanh nhân
Doanh nhân là ai? Hi ện nay đã có hàng ch ục định nghĩa khác nhau về doanh
nhân được công b ố với nhiều quan niệm và cách hi ểu khác nhau.
Định nghĩa doanh nhân theo tiêu chí nghề nghiệp của họ trong xã hội. Cách định
nghĩa này dựa vào sự giải thích từ “doanh nhân” của các từ điển. Có s ự khác nhau
trong quan niệm của giới học thuật nước ta về việc giải nghĩa từ doanh dẫn đến cách
hiểu không gi ống nhau về danh từ doanh nhân. Từ điển từ và việt Hán – Việt hán của
GS. Nguyễn Lân chú giải từ “doanh” theo ba nghĩa (1) doanh là lo toan làm ăn; (2) là
đầy đủ và (3) là bi ển lớn. Hiểu theo nghĩa (1), thì doanh nhân có nghĩa rất rộng, gồm
tất cả những người biết lo toan làm ăn; là tất cả những người làm việc trong lĩnh vực
kinh tế, trước hết là nhóm người làm công vi ệc quản lí kinh tế, bao gồm những người
làm công vi ệc quản lý nhà n ước về kinh tế và những người hoạt động trong các
doanh nghiệp, cả doanh nghiệp công ích không có m ục tiêu vị lợi lẫn doanh nghiệp
kinh doanh vị lợi. Quan niệm như trên là quá rộng, không phân bi ệt được doanh nhân
với những dạng người khác cùng trong l ĩnh vực hoạt động kinh tế.
Quan niệm thứ hai về doanh nhân lại quá hẹp, chỉ bao gồm các ông ch ủ doanh
nghiệp tư nhân, không bao gồm những người lãnh đạo các doanh nghiệp Nhà nước
(DNNN). Tác giả Nguyễn Đức Thạc định nghĩa: “Doanh nhân là những người chủ
thực sự những quan hệ kinh tế trong các cơ sở sản xuất, các doanh nghi ệp tư nhân, từ
quan niệm sở hữu đến quan niệm điều hành và các quan h ệ phân ph ối. Doanh nhân
là những “ông chủ” doanh nghiệp tư nhân”.Quan niệm như vậy đã loại những người
làm kinh doanh cá th ể, hộ gia đình và doanh nghiệp nhà nước khỏi khái niệm doanh
nhân.
Quan niệm thứ ba về doanh nhân đã cố gắng khắc phục tính chất quá rộng hoặc
quá hẹp của hai quan niệm trên GS. Trần Ngọc Thêm chú gi ải kinh doanh theo nghĩa
đen là “ quản lý kinh t ế ” còn doanh nhân là “ người quản lý” “ là người làm kinh
doanh”. Cuồn bài giảng Văn hóa kinh doanh do Đại học Kinh tế Quốc dân xuất bản

năm 2006 chọn cách giải thích từ Hán- Việt “doanh” là lãi, “ nhân ” là người; “doanh
nhân” là người làm kinh doanh để kiếm lời.
Muốn biết doanh nhân là ai thì cần nhận biết thế nào là kinh doanh. Kinh doanh,
theo nghĩa rộng, là tất cả các hành vi có m ục đích vị lợi, nhằm đạt được lợi nhuận cho
chủ thể. Doanh nhân là m ột khái niệm rộng chỉ nhiều loại đối tượng theo lĩnh vực hoạt
động ( sản xuất, dịch vụ, thương mại…) và quy mô khác nhau ( cá thể, hộ gia đình,
doanh nghiệp…). Hiện nay, trên thế giới cũng như nước ta, nói đến doanh nhân là
người nghĩ ngay tới nhóm đối tượng tiêu biểu nhất của nó là nh ững người sáng lập và
lãnh đạo các doanh nghiệp, nhất là các t ập đoàn, công ty lớn. Hiểu như vậy là đúng
nhưng chưa đủ.
Theo Ông V ũ Tiến Lộc (2005), chủ tịch Phòng Th ương mại Công nghi ệp Việt
Nam định nghĩa : “Doanh nhân là nhà đầu tư, nhà quản lý, là ng ười chèo lái con
thuyền doanh nghiệp mà điểm khác biệt của doanh nhân với những người khác là ở
chỗ họ là người dám chấp nhận mạo hiểm, rủi ro khi dấn thân vào con đường kinh
doanh” .
Theo nhà nghiên cứu Vũ Quốc Tuấn (2007) , trong bài “ Doanh nhân Sài Gòn
cuối tuần”, ngày 13/10/2007, “ Nói một cách chặt chẽ, doanh nhân là nh ững người chủ
doanh nghiệp trực tiếp kinh doanh doanh nghiệp của mình, những người được cử hoặc
thuê để quản lý doanh nghi ệp, thực hiện nhiệm vụ kinh doanh; trách nhiệm và lợi ích
của họ gắn liền với kết quả kinh doanh của doanh nghiệp, mà yêu c ầu đầu tiên của họ
là phải có đủ điều kiện để sáng tạo, không ng ừng phát triển doanh nghiệp”.
Theo Drucker( 1985) cho rằng “ Doanh nhân là m ột bộ phận không ph ổ biến về
mặt số lượng. Họ là người sáng tạo nên cái m ới, sự khác biệt, họ thay đổi giá trị… họ
nhận thấy rằng sự thay đổi là một điều hiển nhiên”.
Doanh nhân thành đạt thường có địa vị cao quý trong xã h ội và là “ biểu tượng
của chủ nghĩa cá nhân, động lực và khả năng trực giác… là hiện thân của chủ nghĩa tài
chính” (Ehrlich, 1986).
Bolton và Thompson (2007) thì cho rằng doanh nhân là “người có thói quen sáng
tạo và cải tiến để tạo dựng điều gì đó trên cơ sở của việc nhận thức những cơ hội có
giá trị xung quanh”

Theo Zimmerer và Scarborough (2005) thì doanh nhân là “ người tham gia vào
tiến trình khởi sự kinh doanh trong bối cảnh phải luôn đương đầu với rủi ro và sự
không ch ắc chắn nhằm đạt được lợi nhuận và sự tăng trưởng thông qu a việc xác định
được những cơ hội quan trọng và huy động những nguồn lực cần thiết”.
Tóm l ại, có r ất nhiều định nghĩa và quan niệm về doanh nhân và không có m ột
định nghĩa hay quan niệm nào trong số đó thừa nhận là chính xác và trọn vẹn bởi sự đa
dạng và phức tạp trong chức năng và nhiệm vụ mà một doanh nhân phải thực hiện trên
con đường khởi nghiệp ( Henry, Hills & Leitch, 2003). Các tác gi ả trên đã đưa ra
những khái niệm dưới các khía cạnh và góc độ khác nhau. Tuy nhiên, gi ữa họ có
những quan điểm chung khi bàn luận về doanh nhân là người kết hợp các yếu tố sản
xuất và tổ chức quá trình sản xuất, kinh doanh để tạo ra giá trị mới cao hơn, không
phân biệt hình thức sỡ hữu, loại hình và quy mô kinh doanh. Một cách chung nhất,
doanh nhân là người chấp nhận rủi ro, nhà tổ chức sản xuất, kinh doanh và là người cải
cách sáng t ạo. Vì vậy, một doanh nhân có th ể được xác định như là người cố gắng tạo
ra những giá trị mới, tổ chức sản xuất và chấp nhận rủi ro, mạo hiểm và xử lý các y ếu
tố không ch ắc chắn mang tính kinh tế liên quan đến doanh nghiệp.
Hiểu theo nghĩa rộng thì doanh nhân là những người có v ị trí trong một doanh
nghiệp và làm công ăn việc quản trị trong doanh nghiệp. Họ là những người có năng
khiếu đặc biệt về kinh doanh, có k ỹ năng đặc biệt về kinh doanh, có kinh nghi ệm
phong phú để ứng dụng trong kinh doanh. Doanh nhân phải là người có năng lực quản
lý, qu ản trị hơn hẳn những người khác. Doanh nhân được xem là một nghề như nhiều
nghề khác trong xã h ội. Vai trò chính của doanh nhân là xây d ựng các doanh nghiệp,
vận hành, phát tri ển chúng để làm ra hàng hóa, d ịch vụ cho xã hội, giải quyết công ăn
việc làm cho người dân. Doanh nhân ph ải làm ra lợi nhuận và biết đóng góp cho xã
hội.
Tổng hợp từ nhiều quan điểm khác nhau thì đề tài này cho r ằng “ Giám đốc
doanh nghiệp cũng được xem là doanh nhân vì họ tham gia quản lý, định hướng hoạt
động kinh doanh của doanh nghiệp và hội tụ một số phẩm chất đặc trưng như dám mạo
hiểm, biết chấp nhận rủi ro để dấn thân vào con đường kinh doanh”.

1.1.2 Vai trò của doanh nhân đối với phát triển kinh tế và xã hội
Lịch sử phát triển của doanh nhân Việt Nam đã bắt đầu với những trang phong
phú, sinh động, bước đầu xác định vị trí và vai trò của doanh nhân trong lịch sử hiện
đại của dân tộc. Trong nền kinh tế thị trường, doanh nhân là người có vai trò quy ết
định sự phát triển sản xuất kinh doanh, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế, góp
phần quan trọng tạo việc làm và đóng góp cho ngân sách nhà nước, đồng thời tham gia
phát triển văn hóa, xã hội. Vai trò c ủa đội ngũ doanh nhân cò n gắn liền với vai trò c
ủa đội ngũ doanh nghiệp ở nước ta. Cụ thể:
Một là, doanh nhân là m ột bộ phận quan trọng của lực lượng xã h ội chủ yếu
quyết định giải phóng l ực lượng sản xuất, thúc đẩy nhanh quá trình Công nghi ệp hóa
- Hiện đại hóa và t ạo ra chuỗi giá tr ị mới cho xã h ội.
Đội ngũ doanh nhân nước ta ra đời và phát tri ển cùng v ới quá trình hình thành
mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Trong mô hình đó, doanh
nhân chính là hạt nhân của mô hình doanh nghiệp. Sự phát triển nhanh của đội ngũ
doanh nhân gắn liền với sự phát triển nhanh của khu vực doanh nghiệp. Thực tế cho
thấy, chính sự tăng trưởng và phát tri ển của doanh nghiệp là yếu tố quyết định đến
tăng trưởng cao và ổn định của nền kinh tế những năm qua. Doanh nghiệp phát triển
nhanh những năm gần đây đã làm cho t ỷ trọng đóng góp của khu vực này vào GDP
tăng nhanh. Lợi ích cao hơn mà tăng trưởng doanh nghiệp đem lại là góp ph ần giải
phóng và phát tri ển sức sản xuất, huy động và phát huy n ội lực vào phát tri ển kinh tế
xã hội, tạo ra khối lượng hàng hóa và d ịch vụ lớn hơn, phong phú hơn, chất lượng tốt
hơn, thay thế được nhiều mặt hàng phải nhập khẩu, góp ph ần quan trọng cải thiện và
nâng cao mức tiêu dùng trong nước và tăng kim ngạch xuất khẩu, đó cũng là yếu tố
giữ cho nền kinh tế ổn định và phát tri ển những năm qua.
Doanh nhân Việt Nam còn là m ột trong những trụ cột của chiến lược toàn diện
về tăng trưởng và xóa đói giảm nghèo. Các doanh nghi ệp đã tạo điều kiện cho người
nghèo tham gia vào th ị trường, góp ph ần giải quyết việc làm, nân g cao thu nhập, cải
thiện đời sống của người lao động và thu hút lao động dôi dư, một trong những nhiệm
vụ quan trọng hiện nay.

Hai là, doanh nhân là l ực lượng tạo lập mô hình tổ chức sản xuất kinh doanh
mới - mô hình doanh nghiệp, đại biểu cho lực lượng sản xuất mới.
Trong quá trình xây dựng và phát tri ển kinh tế ở nước ta từ năm 1986 đến nay,
doanh nhân là nhân t ố quan trọng, quyết định sự tồn tại và phát tri ển của doanh
nghiệp và các hình thức tổ chức sản xuất kinh doanh hiện đại. Doanh nhân là l ực
lượng chủ yếu tạo lập và phát tri ển một mô hình tổ chức kinh doanh mới- mô hình
doanh nghiệp hiện đại, đại biểu cho lực lượng sản xuất mới trong nền kinh tế thị
trường định hướng XHCN. Các doanh nghiệp, doanh nhân thuộc các thành ph ần kinh
tế vừa hợp tác, bổ sung cho nhau, vừa cạnh tranh và thúc đẩy nền kinh tế phát triển.
Ba là, doanh nhân là l ực lượng có vai trò quy ết định trong việc nâng cao năng
lực cạnh tranh của doanh nghiệp, của quốc gia và thúc đẩy hội nhập kinh tế.
Có th ể nói, doanh nhân là người quyết định thành bại của doanh nghiệp trong
cạnh tranh. Thị trường luôn bi ến động khôn lường, luôn t ồn tại cơ hội và thách th ức.
Bởi vậy, hơn ai hết, doanh nhân phải là người hiểu được đối thủ cạnh tranh của mình,
phải giành được ưu tiên trên thị trường.
Trong tiến trình hội nhập của bất kỳ nền kinh tế nào, doanh nhân luôn là nh ững
chiến sỹ đi đầu, là cầu nối giữa nền kinh tế trong nước và thế giới.Chính doanh nhân là
người tạo dựng nên thương hiệu và uy tín của một đất nước trong bối cảnh toàn cầu
hóa. Thông qua các sản phẩm hàng hóa và thương hiệu Việt Nam, doanh nhân góp
phần nâng cao vị thế của dân tộc trên trường quốc tế.
Thêm vào đó, sự phát triển nhanh chóng c ủa đội ngũ doanh nhân, doanh nghiệp,
đặc biệt là doanh nghiệp ngành công nghi ệp, là nhân t ố đảm bảo cho việc thực hiện
các mục tiêu Công nghi ệp hóa -Hiện đại hóa đất nước, nâng cao hiệu quả kinh tế, giữ
vững ổn định và tạo vị thế mạnh hơn về năng lực cạnh tranh của nền kinh tế trong quá
trình hội nhập.
Bốn là, doanh nhân góp ph ần tạo lập cơ cấu giai cấp xã h ội mới, giữ vững ổn
định chính trị-xã h ội.
Với lực lượng doanh nhân đông đảo và đang tiếp tục tăng nhanh nói trên, trong
cơ cấu giai tầng Việt Nam đã và đang hình thành một tầng lớp xã hội mới- tầng lớp

doanh nhân. Cùng v ới giai cấp công nhân, nông dân và đội ngũ doanh nhân của Việt
Nam đã và đang tích cực tham gia vào công cu ộc đổi mới đất nước.
Đội ngũ doanh nhân, với trách nhiệm lớn lao đối với vận mệnh dân tộc, dưới sự
lãnh đạo của Đảng, là lực lượng xung kích trong phát triển kinh tế, góp ph ần quan
trọng vào việc giữ vững ổn định kinh tế- chính trị- xã hội. Hơn thế, với tư cách là một
tầng lớp xã hội, doanh nhân ngày càng có vai trò và v ị thế chính trị quan trọng, tham
gia vào hệ thống chính trị, các tổ chức xã hội- nghề nghiệp, góp ph ần xây dựng xã hội
dân sự ở nước ta.
Năm là, doanh nhân có vai trò quan tr ọng trong tư vấn hoạch định chính sách,
xây d ựng hệ thống chính trị và góp ph ần hoàn thi ện thể chế kinh tế thị trường định
hướng XHCN.
Thông qua các cơ quản lý Nhà n ước và các t ổ chức đại diện của mình, doanh
nhân Việt Nam đã đóng vai trò là m ột kênh tham mưu quan trọng trong xây dựng
đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước. Nhiều doanh nhân là đại biểu quốc hội,
đại biểu hội đồng nhân dân các c ấp, Ủy viên Ban chấp hành Mặt trận tổ quốc Việt
Nam, thành viên c ủa các tổ chức chính trị xã hội... Đồng thời, doanh nhân Việt cũng
tích cực tham gia vào việc xây dựng chính sách phát triển kinh tế xã - hội của ngành,
địa phương.
Bên cạnh đó, sự phát triển của các DNTN ở nước ta trong thời gian qua chính là
nhân tố quyết định thúc đẩy đa dạng hóa các lo ại hình sỡ hữu, các hình thức tổ chức
sản xuất kinh doanh, tạo môi trường cạnh tranh giữa các chủ thể, các thành ph ần kinh
tế. Trên cơ sở đó, mô hình kinh tế thị trường từng bước được xác lập. Vì vậy, có t hể
nói, l ực lượng chủ lực tạo nên môi trường kinh doanh và mô hình kinh tế thị trường là
đội ngũ doanh nhân.
Sáu là, đội ngũ doanh nhân và doanh nghi ệp đã góp ph ần giải quyết tốt hơn các
vấn đề xã h ội.
Những năm gần đây, sản phẩm hàng hóa và d ịch vụ do khối doanh nghiệp tạo ra
ngày càng phong phú, đa dạng về chủng loại mặt hàng, chất lượng hàng hóa, d ịch vụ
được nâng lên, do đó đã giải quyết cơ bản nhu cầu tiêu dùng hàng hóa, d ịch vụ ngày
càng cao của toàn xã h ội, góp ph ần nâng cao mức sống vật chất của dân cư và tăng

nhanh lượng hàng hóa xu ất khẩu. Nhiều sản phẩm trước đây thường phải nhập khẩu
cho tiêu dùng thì nay đã được các doanh nghiệp sản xuất thay thế và được người tiêu
dùng trong nước tín nhiệm như: Ô tô, xe máy, phương tiện vận tải, các mặt hàng đồ
điện, điện tử, may mặc, thực phẩm, đồ uống, hóa m ỹ phẩm, đồ dùng gia đình, sản
phẩm phục vụ xây dựng…
Nhờ đó, vai trò và v ị thế của doanh nhân đang ngày càng được xã hội đề cao và
trên trọng, bằng chứng là trong số gần 100 doanh nhân ứng cử đại biểu Quốc hội khóa
XVIII, 38 người trúng c ử. Điều này cho phép doanh nhân có ti ếng nói hơn trong các
vấn đề phát triển kinh tế xã hội liên quan đến hoạt động của mình.
1.1.3 Vai trò của doanh nhân đối với doanh nghiệp
Doanh nhân và doanh nghi ệp là hai chủ thể luôn s ong hành với nhau. Trong phạm
vi Doanh nghiệp, doanh nhân có vai trò quy ết định tới sự phát triển của doanh nghiệp
do doanh nhân lãnh đạo. Vì vậy, việc phân tích, đánh giá vai trò c ủa doanh nhân trên
nhiều mặt được thể hiện thông qua ho ạt đông của doanh nghiệp do doanh nhân lãnh
đạo. Vai trò c ủa doanh nhân đối với doanh nghiệp thể hiện trên một nội dung sau đây
( Hoàng Văn Hoa, 2010).
Thứ nhất, doanh nhân là người lãnh đạo, trực tiếp điều hành doanh nghiệp, quyết
định sự tồn tại và phát tri ển của doanh nghiệp. Như đã nêu trên, trong n ền kinh tế thị
trường, doanh nhân có th ể là chủ sở hữu, người trực tiếp thành lập doanh nghiệp, hoặc
người được ủy quyền, được thuê quản lý, điều hành doanh nghiệp. Trong mỗi Doanh
nghiệp, doanh nhân là người lãnh đạo cấp cao, trực tiếp hoạch định chính sách phát
triển doanh nghiệp, tổ chức triển khai các hoạt động của Doanh nghiệp, đại diện
Doanh nghiệp chịu trách nhiệm về mặt pháp lý c ủa Doanh nghiệp, chịu trách nhiệm
hoàn toàn v ề các hoạt động sản xuất kinh doanh, về các lợi ích chung và kết quả cuối
cùng c ủa doanh nghiệp.
Thứ hai, doanh nhân là người tổ chức lực lượng sản xuất của doanh nghiệp.
Doanh nhân là người giữ vai trò quy ết định trong việc xây dựng và thực thi chiến lược
của doanh nghiệp, trực tiếp lập kế hoạch và phân bổ, sử dụng các nguồn của doanh
nghiệp; kiểm tra, đánh giá mức độ thực hiện mục tiêu của doanh nghiệp. Họ giữ vai trò

quyết định đối với việc ứng dụng khoa học- công ngh ệ, tổ chức phân công, h ợp tác
kinh doanh của doanh nghiệp.
Thứ ba, doanh nhân là người có vai trò quy ết định nâng cao năng lực cạnh tranh
của doanh nghiệp trên thị trường. Họ quyết định thành bại của doanh nghiệp trong
cạnh tranh, Vì vậy, doanh nhân là người hơn ai hết phải hiểu đối thủ cạnh tranh, phải
giành được ưu thế trong cạnh tranh.
Thứ tư, doanh nhân là người sáng tạo ra giá trị của Doanh nghiệp. Mỗi Doanh
nghiệp trong quá trình phát triển phải tạo cho mình một giá trị riêng. Vai trò c ủa
doanh nhân là ph ải sáng tạo cho mình một giá trị riêng. Vai trò c ủa doanh nhân là ph
ải sáng tạo ra những giá trị có tính cá biệt của doanh nghiệp để vừa đáp ứng được nhu
cầu thị trường, thỏa mãn được người tiêu dùng l ại vừa khác với đối thủ cạnh tranh,
đảm bảo sự tồn tại và phát tri ển.
Thứ năm, doanh nhân là người xây dựng chiến lược kinh doanh và hoạch định các
chính sách phát triển doanh nghiệp. Trong quá trình thực hiện các chính sách cụ thể,
doanh nhân có trách nhi ệm hạn chế đến mức thấp nhất mọi rủi ro của doanh nghiệp,
bao gồm rủi ro tài chính cũng như rủi ro bên ngoài.
Thứ sáu , doanh nhân là người tạo lập và xây d ựng các mối liên kết trong và
ngoài doanh nghiệp. Lãnh đạo doanh nghiệp là người thường xuyên tiếp xúc v ới các
đối tác, khách hàng, các hi ệp hội, cơ quan chính quyền. Trong quá trình đó, doanh
nhân thu thập các nguồn thông tin và t ạo sự ủng hộ cần thiết cho Doanh nghiệp. Vì
thế, họ còn là những nhà hoạt động xã hội.
Như vậy:
Vai trò ch ủ chốt của các doanh nhân là xây d ựng các doanh nghiệp của mình về
vận hành và phát tri ển chúng thật tốt để làm ra hàng hóa ch ất lượng, uy tín và đáng
tin cậy. Giải quyết được các dịch vụ cho xã hội, giải quyết công ăn việc làm ổn định
cho người dân không chỉ quốc gia mình mà còn cho người dân của các quốc gia khác.
Doanh nhân trước hết phải làm ra lợi nhuận và biết đóng góp tích cực cho xã hội.
Hầu hết các doanh nhân tập hợp trong một tầng lớp xã hội gọi là tầng lớp doanh nhân.
Từ xưa đến bây giờ thì doanh nhân Việt Nam chủ yếu cố gắng chiếm lĩnh thị trường

nội địa trong nước. Nhưng nay các doanh nhân Việt Nam đã bắt đầu có những bước
tiến mới đầu tư lớn ra nước ngoài.
Doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ phát triển kinh tế mạnh mẽ như hiện nay
muốn phát triển cũng rất khốc liệt khi phải cạnh tranh thương trường với các doanh
nhân của thế giới.
Những yêu cầu, đòi h ỏi từ khách hàng, cũng như người dân cũng vì vậy mà ngày
càng cao. Do vậy, xã hội có cái nhìn ngày càng khắt khe hơn đối với doanh nhân về
bổn phận, phải có trách nhiệm trước cộng đồng, xã hội.
Các doanh nhân muốn phát triển doanh nghiệp bền vững phải luôn tuân thủ
không ch ỉ những chuẩn mực về bảo đảm sản xuất – kinh doanh phải có lợi nhuận,
thậm chí siêu lợi nhuận, mà còn c ả những chuẩn mực về bảo vệ môi trường thiên
nhiên, môi trường lao động, về thực hiện bình đẳng giới, an toàn lao động, quyền lợi
về lao động, quyền lợi đào tạo và phát tri ển của nhân viên, góp ph ần phát triển cộng
đồng, bao hàm cả các hoạt động thực hiện an sinh xã hội như nhân đạo, từ thiện.
1.2 Năng lực kinh doanh của doanh nhân
1.2.1 Khái niệm năng lực
Năng lực (NL) có 2 đặc trưng cơ bản: Một là được bộc lộ qua hoạt động; Hai là
đảm bảo hoạt động có hi ệu quả. Ở đầu vào (cấu trúc b ề mặt), Năng lực được tạo
thành từ tri thức, kĩ năng và thái độ. Ở đầu ra (cấu trúc b ề sâu), các thành t ố đó trở
thành năng lực hiểu, năng lực làm và năng lực ứng xử. Mỗi năng lực ứng với một loại
hoạt động, có th ể phân chia thành nhi ều năng lực bộ phận; bộ phận nhỏ nhất, gắn với
hoạt động cụ thể là kĩ năng (hành vi). Các năng lực bộ phận có th ể đồng cấp với nhau,
bổ sung cho nhau, nhưng cũng có thể là những mức độ phát triển khác nhau.Cách hi ểu
về năng lực là cơ sở để đổi mới phương pháp dạy học và đánh giá kết quả giáo dục.
Theo tổ chức và hợp tác và phát tri ển kinh tế Thế giới ( OECD) quan niệm năng
lực là “ khả năng đáp ứng một cách hiệu quả những yêu cầu phức hợp trong một bối
cảnh cụ thể.”
Chương trình Giáo dục Trung học ( GDTH) bang Quesbec, Canada năm 2004
xem năng lực “ là một khả năng hành động hiệu quả bằng sự cố gắng dựa trên nhiều
nguồn lực”.

Denyse Tremblay cho rằng năng lực là “ khả năng hành động, thành công và ti ến
bộ dựa vào việc huy động và sử dụng hiệu quả tổng hợp các nguồn lực để đối mặt với
các tình huống trong cuộc sống ”.
Còn theo F.E Weinert (2014) , n ăng lực là “ tổng hợp các khả năng và kỹ năng
sẵn có ho ặc học được cũng như sẵn có c ủa cá thể nhằm giải quyết những vấn đề nảy
sinh và hành động một cách có trách nhi ệm, có s ự phê phán để đi đến giải pháp”.
Theo cách hiểu của Trần Trọng Thủy và Nguyễn Quang Uẩn (2009). “ Năng lực
là tổng hợp những thuộc tính độc đáo của cá nhân phù h ợp với những yêu cầu đặc
trưng của một hoạt động nhất định, nhằm đảm bảo việc hoàn thành có k ết quả tốt
trong lĩnh vực hoạt động ấy ”.
Cách hiểu của Đặng Thành Hưng (2005): Năng lực là thuộc tính cá nhân cho
phép cá nhân th ực hiện thành công ho ạt động nhất định, đạt kết quả mong muốn
trong những điều kiện cụ thể.
Dựa vào những khái niệm trên trong phạm vi luận văn này “năng lực là s ự kết
hợp giữa kiến thức, kỹ năng, hành vi, thái độ và m ột số đặc điểm cá nhân khác c ủa
doanh nhân, phù h ợp với những yêu cầu của một hoạt động nhất định và đảm bảo cho
hoạt động có hi ệu quả”.
1.2.2 Khái niệm năng lực kinh doanh và một số mô hình nghiên cứu năng lực
kinh doanh của doanh nhân
1.2.2.1 Khái niệm năng lực kinh doanh
So với nhà quản trị thì doanh nhân là người phải đảm nhiệm rất nhiều hoạt động
liên quan đến các lĩnh vực khác nhau trong tổ chức như là hoạt động chức năng, quản
trị và đặc biệt là kinh doanh. Côn g việc mà họ đảm trách rất phức tạp và có th ể thực
hiện một cách hiệu quả thông qua nh ững hành vi hợp lý. Nh ững hành vi này được kết
tinh từ một số đặc điểm cá nhân như là niềm tin, động cơ, vai trò xã h ội, kiến thức và
tính cách ( Bird, 1995) giúp doanh nhân thực hiện hoạt động kinh doanh một cách hiệu
quả và thành công.
Trên nền tảng lý thuy ết về năng lực của Boyatzis (1982) thì năng lực kinh doanh
có th ể được định nghĩa như là những đặc điểm cần thiết của một cá nhân để khởi sự
kinh doanh, để tồn tại và phát triển (Bird, 1995). Những đặc điểm này bao gồm các

yếu tố di truyền, kiến thức, động cơ, tính cách, hình ảnh cá nhân, vai trò xã h ội và kỹ
năng của cá nhân. M ột trong số nhưng năng lực kinh doanh là bẩm sinh trong khi số
khác là có th ể được hun đúc từ quá trình học tập, đào tạo và phát tri ển.
Man và cộng sự (2002) cho rằng năng lực kinh doanh là sự tựu trung của những
đặc điểm đặc biệt giúp th ể hiện một cách đầy đủ những khả năng của một doanh nhân
để hoàn thành xu ất sắc công vi ệc và những đặc điểm cá nhân này bao g ồm kiến thức,
kỹ năng, tính cách được hình thành từ sự giáo dục, đào tạo, nền tảng gia đình, kinh
nghiệm và một số đặc điểm nhân chủng học khác.
Muzychenko và Saee (2004) phân bi ệt những khía cạnh di truyền với những khía
cạnh có th ể đạt được của năng lực cá nhân. Ngu ồn gốc nguyên thủy của tính cách, thái
độ, hình ảnh cá nhân và vai trò xã h ội được biết đến như là “những nhân tố bên trong” và
những nhân tố như là kỹ năng, kiến thức và kinh nghiệm hình thành thông qua quá trình
trải nghiệm công việc, lĩnh hội từ lý thuy ết hay thực hành thành công quá trình trải
nghiệm công vi ệc, lĩnh hội từ lý thuy ết hay thực hành được biết đến như là “ những nhân
tố bên ngoài”. Những thuộc tính bên trong năng lực thì mang tính bẩm sinh và khó thay
đổi trong khi những thuộc tính bên ngoài có th ể đạt được và phát tri ển thông qua quá
trình giáo d ục, rèn luyện những năng lực này thường được nghiên cứu như là một phần
đặc điểm của người chủ sở hữu (Gibb, 2005; McGregor & Tweed,
2001).
Theo Mitchelmore và Rowley (2010) năng lực kinh doanh được biết đến như là
một nhóm các năng lực liên quan và c ần thiết cho tiến trình khởi nghiệp và kinh
doanh. Trên cơ sở tham khảo nghiên cứu của Bird (1995), Mitchelmore và Rowley
(2010) định nghĩa năng lực kinh doanh là “ sự kết tinh của những đặc điểm cần thiết
như là kiến thức, động cơ, tính cách, hình ảnh cá nhân, vai trò xã h ội và kỹ năng giúp
cho việc khai sinh, duy trì và phát triển một sự nghiệp kinh doanh”.
Nghiên cứu này cũng dựa trên quan niệm rằng “năng lực kinh doanh là những đặc
điểm cá nhân bao g ồm thái độ và hành vi giúp doanh nhân đạt được và duy trì sự thành
công trong kinh doanh” (Ahmad, 2007). Một một trong những thách thức lớn nhất khi đo
lường năng lực kinh doanh của doanh nhân làm vi ệc đo lường các thuộc tính cá nhân bên
trong t ạo nên năng lực như là nhu cầu thành đạt, xu hướng chấp nhận rủi ro,

sự tự tin bởi đây là những thuộc tính không thể quan sát trực tiếp nên cách th ức được
tiến hành thường được thực hiện là thông qua s ự tường thuật cá nhân, phân tích nội
tâm và sự liên hệ thông qua bi ểu hiện hành vi của doanh nhân.
Tóm l ại, trên cơ sở tham khảo những định nghĩa khác nhau về năng lực kinh
doanh của các nghiên c ứu trước đây thì trong khuôn khổ của đề tài này “ năng lực
kinh doanh là s ự kết hợp giữa kiến thức, kỹ năng, hành vi, thái độ và m ột số đặc điểm
cá nhân khác c ủa doanh nhân nh ằm đáp ứng các yêu c ầu của hoạt động kinh doanh
từ đó giúp h ộ đạt được và duy trì sự thành công trong kinh doanh ”.
1.2.2.2 Một số mô hình nghiên cứu về năng lực kinh doanh của doanh nhân
Một số mô hình nghiên cứu định tính về năng lực kinh doanh của doanh
nhân
Snell và Lau (1994) đã tiến hành nghiên c ứu định tính về năng lực kinh doanh
của 21 doanh nghiệp nhỏ và vừa do người Trung Quốc làm chủ ở Hồng Kông. B ảng
hỏi mở được sử dụng để phỏng vấn chủ các doanh nghiệp. Thông qua quan điểm của
những đối tượng được phỏng vấn thì nghiên cứu này cho rằng năng lực kinh doanh của
doanh nhân được cấu thành các thành ph ần sau: Có m ục tiêu và t ầm nhìn, khả năng
thiết lập chiến lược kinh doanh hiệu quả, khả năng quản trị nguồn nhân lực và chiến
lược, khả năng phát huy văn hóa học tập, khả năng duy trì mối quan hệ với khách
hàng/ đối tác, khả năng định hướng bởi chất lượng. Không ch ỉ dừng lại ở bước nghiên
cứu định tính, nghiên cứu này sau đó được tác giả kiểm định lại tính giá trị và độ tinh
cậy để suy rộng kết quả nghiên cứu thông qua các k ỹ thuật nghiên cứu định lượng với
một kích thước mẫu lớn hơn.
Tương tự, Thompson & ctg (1997) đã thực hiện nghiên cứu với 30 doanh nghiệp
nhỏ và vừa ở Bắc IreLand và chỉ ra được những năng lực kinh doanh mà một doanh
nhân cần có vào các giai đoạn khác nhau của chu kỳ phát triển doanh nghiệp. Khi
doanh nghiệp ở giai đoạn khởi đầu thì một số năng lực sau được cho là quan trọng như
là: Năng lực chiến lược, thích nghi với sự thay đổi, tập trung, không s ợ hãi, có động
lực, có k ỹ năng giao tiếp, khả năng tạo biên lợi nhuận, tầm nhìn toàn cầu, khả năng
động viên người khác. Khi doanh nghiệp ở thời kỳ tăng trưởng thì một số năng lực
khác lại trở nên cần thiết như: Năng lực quản lý tài chính, năng lực Marketing, năng

lực dùng người, năng lực xã hội, hiểu biết về môi trường kinh doanh, nắm bắt được nhu
cầu và thị hiếu của khách hàng, kh ả năng huấn luyện và đào tạo nhân sự, khả năng giải
quyết vấn đề, dám mạo hiểm, trung thực và liêm chính, có k ỹ năng bán hàng.
Vào năm 2002, một nghiên cứu được thực hiện bởi Winterton ở Mỹ và tác gi ả đã
chỉ ra 4 nhóm năng lực kinh doanh gồm có: Năng lực nhận thức, năng lực chức năng,
năng lực nhân sự, năng lực thích nghi. Theo tác giả, năng lực nhận thức đó là hiểu về
nghành và l ĩnh vực kinh doanh. Năng lực chức năng bao gồm năng lực quản lý m ục
tiêu, kỹ năng lãnh đạo, kỹ năng quản trị nguồn nhân lực, năng lực nhân sự ám chỉ hành
vi đạo đức, tạo lập nhóm ho ạt động, giao tiếp, định hướng kết quả, ảnh hưởng người
khác, quản trị bản thân, tìm kiếm thông tin. Cu ối cùng là năng lực thích nghi được đề
cập đến như là khả năng ứng phó v ới sự thay đổi, học tập, dự báo và c ải tiến
(Winterrton, 2002). Tuy nhiên mô hình năng lực kinh doanh của tác giả vẫn chưa được
kiểm chứng thực nghiệm.
Một số mô hình nghiên cứu định lượng về năng lực kinh doanh của doanh
nhân
Một số mô hình năng lực kinh doanh được thảo luận ở trên đóng vai trò h ết sức
quan trọng cho những nghiên cứu tiếp theo dù r ằng chúng chưa được kiểm chứng thực
nghệm. Theo Bird (1995) và Kigguundu (2002) việc tiến đến hành các nghiên c ứu
thực nghiệm đã kiểm chứng các mô hình năng lực kinh doanh là một điều cần thiết.
Tuy nhiên, chỉ một vài nghiên c ứu được phát triển xa hơn thông qua các nghiên cứu
thực nghiệm để kiểm chứng giá trị và độ tin cậy của mô hình ( Chandler & Jansen,
1992; Georgellis et al. 2004; Man, 2001; Martin & Staines, 1994; McGee & Peterson,
2000). Một trong số những nghiên cứu này được thực hiện bởi Chandler và Jansen
(1992) trên 134 chủ doanh nghiệp ở Utah, (Hợp chủng quốc Hoa Kỳ). Kết quả nghiên
cứu xác định được một số năng lực kinh doanh quan trọng là: Năng lực nhận thức cơ
hội, năng lực chính trị, động cơ khởi nghiệp, năng lực xã hội, năng lực thực hành.
Những năng lực này có m ối quan hệ chặt chẽ với sự thành công c ủa doanh nghiệp.
Phân tích nhân tố khám phá được thực hiện để kiểm tra tính nhất quán nội tại. Một
phát hiện quan trọng từ nghiên cứu này là năng lực quản lý và n ăng lực kỹ thuật là 2
năng lực kinh doanh được cho là nổi trội của các doanh nhân thành đạt. Hạn chế mà

nghiên cứu này phải gặp phải là phạm vi nghiên cứu nhỏ do đó, Admad(2007) cho
rằng các nghiên c ứu tiếp theo nên cân nh ắc khi kế thừa mô hình này trong những bối
cảnh nghiên cứu khác.
Một nghiên cứu khác với phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng được
áp dụng của 2 tác giả Martin và Stains (1994). Trong nghiên cứu này 30 chủ doanh
nghiệp và nhà qu ản trị được phỏng vấn trực tiếp và 150 đối tượng điều tra khác được
quan sát qua email. Nghiên c ứu này được thực hiện với nỗ lực khám phá s ự khác biệt
của năng lực quản trị giữa nhóm doanh nghi ệp nhỏ và vừa độc lập và nhóm doanh
nghiệp phụ thuộc ở Scotland. Kết quả nghiên cứu này chỉ ra rằng năng lực kỹ thuật có
đóng góp quan trọng cho sự thành công. H ọ cũng phát hiện rằng doanh nhân thuộc cả
2 nhóm doanh nghi ệp đều cần đến những năng lực kinh doanh mang tính chất toàn
cầu, phổ biến như là những năng lực liên quan đến việc thực hiện các chức năng quản
trị tài chính, quản trị sản xuất. Đặc biệt quan trọng là (1) năng lực cá nhân và (2) năng
lực ra quyết định. Năng lực cá nhân t ập trung vào những thuộc tính cá nhân như là
hướng nội hay hướng ngoại, kỹ năng tương tác với người khác, trung thực và liêm
chính, xu hướng chấp nhận rủi ro, cải tiến và sáng t ạo, lãnh đạo nêu gương, tham vọng
và tự tin. Năng lực ra quyết định liên quan đến kiến thức và khả năng có được từ kinh
nghiệm thực tiễn, kỹ năng kỹ thuật và kiến thức ngành chuyên sâu. M ột nghiên cứu
được thực hiện bởi Martin và Staines cũng kiểm chứng một vài mô hình năng lực kinh
doanh và có nhi ều điểm tương đồng giữa những năng lực kinh doanh được đề xuất bởi
họ và những năng lực đã được xác định trong các nghiên c ứu trước đó.
Phương pháp nghiên cứu tổng hợp giữa định tính và định lượng trong lĩnh vực
dịch vụ Hồng Kô ng năm 2001 thực hiện bởi Man, nghiên cứu sự tác động của năng
lực kinh doanh của doanh nhân đến hoạt động của doanh nghiệp và mô hình năng lực
kinh doanh cũng được xây dựng trong nghiên cứu này. Dựa trên khảo sát 19 chủ doanh
nghiệp nhỏ và vừa tác giả xác định được 8 nhóm năng lực kinh doanh cụ thể như sau:
Năng lực nhận thức cơ hội, năng lực thiết lập mối quan hệ, năng lực nhận thức, năng
lực tổ chức, năng lực tư duy chiến lược, năng lực cam kết, năng lực học tập và năng
lực cá nhân. Sau đó tính giá trị của những nhóm năng lực này được xác định thông qua
phân tích nhân tố khám phá, s ử dụng bộ dữ liệu khảo sát 153 chủ doanh nghiệp nhỏ và

vừa trong lĩnh vực dịch vụ Hồng Kô ng. Kết quả cho thấy những năng lực được xác
định là đáng tin cậy với những giá trị thống nhất nội tại thay đổi từ 0.78 đến 0.94. Các
năng lực kinh doanh xây dựng được từ nghiên cứu định tính đều được giữ lại trong kết
quả nghiên cứu định lượng, riêng chỉ có năng lực nhận thức và năng lực tổ chức bị
chia thành hai nhóm năng lực nhỏ. Trong đó, năng lực nhận thức chia thành năng lực
cải tiến và năng lực phân tích; năng lực tổ chức chia thành năng lực nhân sự và năng
lực hoạt động.
Mô hình năng lực kinh doanh của Man (2001) được đánh giá là có tính tổng hợp
cao nhất so với các mô hình khác. Ta có th ể thấy rằng những hành vi liên quan đến
năng lực kinh doanh được xác định từ các nghiên c ứu khác đều được phân loại trong
các nhóm năng lực kinh doanh mà Man đề xuất.
Ngoài ra, mô hình năng lực kinh doanh của Man (2001) có m ột lợi thế vượt trội
so với các mô hình khác ở chỗ dữ liệu thu thập được thực hiện ở châu Á ch ứ không
phải châu Âu hay châu M ỹ như các mô hình khác nên nó đặc biệt có ý ngh ĩa cho
trường hợp nghiên cứu năng lực kinh doanh ở Việt Nam bởi sự tương đồng về văn hóa
và các y ếu tố môi trường nghiên cứu. Tuy nhiên, việc sử dụng mô hình này cũng chứa
đựng nhiều rủi ro tiềm ẩn bởi dữ liệu thu thập được chủ yếu trong lĩnh vực dịch vụ nên
rất khó để suy diễn kết quả nghiên cứu cho tổng thể lớn hơn. Ngoài ra, sự tương quan
mạnh giữa các nhóm năng lực kinh doanh thành phần làm cho nghiên c ứu đứng trước
nguy cơ bị hiện tượng tương quan và độ tin cậy của kết quả sẽ không cao. M ặc dù mô
hình kinh doanh của Man(2001) còn t ồn tại một số hạn chế nhưng so với những lợi
thế và sự phù h ợp của mô hình nên nó v ẫn đóng vai trò chính trong mô hình tham
khảo trong nghiên cứu này. Trên cơ sở kế thừa kết quả nghiên cứu của các tác gi ả đi
trước đã tổng hợp thì đề tài này ti ếp cận và xây d ựng thang đo mối quan hệ giữa năng
lực kinh doanh của doanh nhân và k ết quả kinh doanh của doanh nghiệp theo các
nhóm năng lực kinh doanh thành phần cụ thể sau:

Assignment, Essay
Bảng 3 Định nghĩa và hành vi của năng lực kinh doanh của doanh nhân
Yếu tố thang đo Định nghĩa Hành vi
Năng lực định Năng lực này liên quan đến khả Tạo ra những mục tiêu kinh doanh
hướng chiến lược năng tư duy chiến lược, khả và tầm nhìn đầy thách thức nhưng
năng lãnh đạo, phát triển tầm khả thi, đánh giá được hiệu quả
nhìn trong tương lai và có hành của các chiến lược và có hành
động chiến lược đòi h ỏi phải động phù h ợp, linh hoạt trong việc
phù h ợp với từng hoàn cảnh. lựa chọn chiến lược và sử dụng
(Amad 2010) các chiến thuật trong kinh doanh
Năng lực nắm Năng lực này bao gồm những Xác định, đánh giá và tìm kiếm cơ
bắt cơ hội hành vi liên quan đến việc nhận hội kinh doanh
diện cơ hội kinh doanh trên thị
trường bằng nhiều cách thức
khác nhau đồng thời năng lực
này cũng gắn liền với khả năng
tìm kiếm, phát triển và đánh giá
các cơ hội chất lượng cao có
sẵn trong thị trường.( Man,
2001)
Năng lực phân Năng lực này nói đến những Suy nghĩ một cách thấu đáo và
tích và sáng tạo phẩm chất cá nhân quan tr ọng nhanh chóng trước khi ra quyết
tạo sức mạnh cá nhân và nâng định, có cách nhìn đa chiều, cải
cao hiệu quả cá nhân trong việc tiến, đánh giá và chấp nhận rủi ro
thực hiện những nhiệm vụ khó
nhất định.( Man & lau, 2000).
Điều này có th ể bao gồm sự
quyết tâm và t ự tin( Thomson,
1996),tự kiểm soát và ch ịu đựng
căng thẳng (Markman và Bổn,
1998), động cơ thúc đẩy (Marin

Assignment, Essay

Năng lực cam kết
Năng lực thiết
lập mối quan hệ
Năng lực tổ chức
và lãnh đạo
Năng lực học tập
và Staines,1994) cũng như tự
quản lý (Winter ton, 2002).
Năng lực động viên doanh nhân
tiếp tục thẳng tiến trên con
đường kinh doanh đầy chông gai
của mình (Man & ctg 2002).
Năng lực này liên quan đến sự
tương tác giữa cá nhân v ới nhau
và nhóm v ới nhau ví dụ như xây
dựng những mối quan hệ hợp tác
đáng tin cậy, giao lưu, kết nối,
thuyết phục, giao tiếp (Man
& ctg, 2002).
Năng lực này liên quan đến
việc tổ chức các nguồn lực bên
trong và bên ngoài t ổ chức như
là: con người, các yếu tố vật
chất, tài chính, công nghệ, lãnh
đạo, huấn luyện và kiểm soát
cấp dưới (Man & ctg, 2002)
Năng lực này liên quan đến khả
năng học tập từ nhiều cách thức
khác nhau như chủ động học
tập, tiếp thu và cập nhật những
vấn đề mới mẽ trong các lĩnh
vực kinh doanh, luôn c ập nhật
những vấn đề mới của lĩnh vực
kinh doanh, áp dụng được
những kiến thức và kỹ năng
Nổ lực bền bỉ, kiên định với mục
tiêu dài h ạn, kiên trì với các mục
tiêu của cá nhân và s ẵn sàng
đứng dậy từ thất bại
Thiết lập quan hệ và xây d ựng
mạng lưới giao tiếp, đàm phán,
quản trị xung đột
Hoạch định, tổ chức, lãnh đạo,
động viên, phân quyền và kiểm tra
Học tập từ những người có kinh
nghiệm đi trước, rút ra nh ững bài
học sai lầm trong quá khứ đồng
thời áp dụng được những kiến
thức đã học được vào tình huống
kinh doanh phù h ợp.

Năng lực cá nhân
học được vào thực tiễn kinh
doanh (Man, 2001).
Năng lực này liên quan đến khả
năng kiểm soát thời gian, khả
năng duy trì nguồn lực ổn định
và dồi dào đồng thời phải nhận
diện được những điểm mạnh
cũng như điểm yếu của bản thân
để phát huy những điểm mạnh
và khắc phục những điểm yếu,
duy trì thái độ lạc quan trong
kinh doanh, sử dụng hiệu quả
thời gian của bản thân, duy trì
được nguồn năng lượng dồi dào
cho bản thân trong tiến trình
kinh doanh… (Man,
2001)
Hành vi của năng lực cá nhân là
sự tự tin trong kinh doanh, ý th
ức bản thân, sự kiên trì và hiểu
được bản thân muốn gì, lạc quan
trong mọi tình huống.
(Nguồn: Tổng hợp bởi tác gi ả)
1.2.2.3 Khái niệm kết quả kinh doanh
Theo Chandler và Hanks (1993), thì kết quả hoạt động kinh doanh là những lợi
ích về mặt tài chính như doanh thu, thị phần, lợi nhuận. Các chỉ số trên được dùng để
đo lường sự thành công trong k ết quả hoạt động kinh doanh.
Theo Walker và Brown , 2004; Beaver và Jennings (2005) thì kết quả kinh doanh
là những lợi ích về mặt phi tài chính như là sự hài lòng c ủa khách hàng, duy trì, sự hài
lòng c ủa doanh nhân, danh tiếng và thiện chí của kinh doanh, sự hài lòng c ủa nhân
viên và môi trường làm việc, mối quan hệ. Những yếu tố này thường được dùng để đo
lường sự thành công c ủa kết quả kinh doanh cuối cùng.

Khóa luận Quản trị kinh doanh Mối quan hệ giữa năng lược kinh doanh của doanh nhân và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp - Trường hợp nghiên cứu tại VNPT Thừa Thiên Huế

Khóa luận Quản trị kinh doanh Mối quan hệ giữa năng lược kinh doanh của doanh nhân và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp - Trường hợp nghiên cứu tại VNPT Thừa Thiên Huế

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Khóa luận Quản trị kinh doanh Mối quan hệ giữa năng lược kinh doanh của doanh nhân và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp - Trường hợp nghiên cứu tại VNPT Thừa Thiên Huế

Similar to Khóa luận Quản trị kinh doanh Mối quan hệ giữa năng lược kinh doanh của doanh nhân và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp - Trường hợp nghiên cứu tại VNPT Thừa Thiên Huế (20)

More from lamluanvan.net Viết thuê luận văn

More from lamluanvan.net Viết thuê luận văn (20)

Khóa luận Quản trị kinh doanh Mối quan hệ giữa năng lược kinh doanh của doanh nhân và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp - Trường hợp nghiên cứu tại VNPT Thừa Thiên Huế