Author :: อาจารย์กรวรรณ สุวรรณสาร NPRU Open Courseware more info :: http://courseware.npru.ac.th/index.php

1. บทที่ 4
การดูแลให้ได้รับการพักผ่อนและความปลอดภัย
การจัดการสิ่งแวดล้อม การทาเตียง
อ.กรวรรณ สุวรรณสาร

2. การพักผ่อน
ปัจจัยที่มีผลต่อการพักผ่อน
• อายุ - แรงจูงใจ
• แสงสว่าง - กิจกรรม
• สิ่งแวดล้อม - ความเครียด อารมณ์
• อาหาร - ความเจ็บป่วย
• ยา

3. การพยาบาลเพื่อส่งเสริมการพักผ่อน
• สิ่งแวดล้อม: เสียง กลิ่น แสง การกาหนดเวลาเยี่ยมและ
จากัดจานวนผู้เข้าเยี่ยม การถ่ายเทของอากาศ อุณหภูมิ
การกาจัดแมลง ยุง มด ช่วงเวลาการจัดกิจกรรมการ
พยาบาล
• บรรเทาอาการที่เกิดจากความเจ็บป่วย

4. การพยาบาลเพื่อส่งเสริมการพักผ่อน
• พฤติกรรมการใช้ชีวิตประจาวัน : แบบแผนการนอนหลับ
การออกกาลังกาย การดูแลเรื่องอาหาร
• อารมณ์และจิตใจ
• ความสุขสบาย และความรู้สึกผ่อนคลาย
• ดูแลให้ยานอนหลับ ตามแผนการรักษา

5. การดูแลให้ได้รับความปลอดภัย
ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับความปลอดภัย
• ระดับพัฒนาการตามช่วงอายุ
• ความบกพร่องด้านประสาทสัมผัส
• สภาพร่างกาย
• ระดับความรู้สึกตัว
• ผลจากการรับประทานยา
• อุปกรณ์ช่วยเดิน

6. การพยาบาลเพื่อตอบสนองความต้องการ
ด้านความปลอดภัย
• ความปลอดภัยในด้านความต้องการพื้นฐานของมนุษย์ :อากาศ
อาหาร น้า อุณหภูมิ ความชื้น
• ความปลอดภัยจากการติดเชื้อโรค
• ความปลอดภัยจากการพลัดตกหกล้ม
• ความปลอดภัยจากการให้การพยาบาล การทาหัตถการ
• ความปลอดภัยจากการใช้เครื่องมือ
• การใช้เครื่องผูกยึด (restrain)

7. การจัดการสิ่งแวดล้อม
1. อุปกรณ์เครื่องใช้อยู่ในสภาพดี พร้อมใช้งาน มีความปลอดภัย
2. สิ่งแวดล้อม เป็นระเบียบ สวยงาม ทาลายเชื้อและกาจัดขยะอย่างถูก
วิธี
3. อุณหภูมิที่เหมาะกับการพักผ่อน
4. แสงสว่างพอเหมาะ
5. การถ่ายเทอากาศที่ดี
6. ไม่มีเสียงรบกวนการพักผ่อน
7. กาจัดกลิ่นที่รบกวนผู้ป่วย
8. สภาพแวดล้อมมิดชิด มีความเป็นส่วนตัว

8. การทาเตียง
1. หลักการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ
1.1 เก็บผ้าโดยม้วนด้านที่สัมผัสกับผู้ป่วยไว้ด้านใน
1.2 ห้ามสะบัดผ้า
1.3 ไม่นาผ้าไปวางบนเตียงอื่น ไม่วางผ้าที่ใช้แล้วบนเตียงผู้ป่วย
1.4 ไม่วางผ้าบนพื้น
1.5 ทาความสะอาดจากบริเวณที่สกปรกน้อยมาที่สกปรกมาก
1.6 เตียงผู้ป่วยด้วยโรคติดต่อเช็ดด้วยน้ายาฆ่าเชื้อ
1.7 ล้างมือให้สะอาดและเช็ดให้แห้งทุกครั้งก่อนและหลังสัมผัสกับผู้ป่วย หรือของใช้ผู้ป่วย
รวมถึงการใช้เครื่องป้องกันที่เหมาะสม
1.8 ระมัดระวังไม่ให้มือสัมผัสหน้าตาหรือร่างกาย
1.9 ไม่ให้ผ้าสกปรกมาสัมผัสชุดพยาบาล
1.10 เปลี่ยนผ้าปูที่นอนทุกเช้าหลังผู้ป่วยอาบน้าเสร็จ/เปียก/สกปรก
1.11 สารวจความสะอาด เรียบร้อยของเตียงในระหว่างวัน

9. การทาเตียง
2. หลีกเลี่ยงการเกิดอุบัติเหตุต่อตัวผู้ป่วย
3. ประหยัดเวลาและพลังงาน
4. คานึงถึงความเป็นบุคคลของผู้ป่วย
5. หลีกเลี่ยงการเกิดอุบัติเหตุต่อตัวพยาบาล
6. ตรวจสอบความเรียบร้อยของการทาเตียง
7. การปฏิบัติกับผ้าที่ใช้แล้วอย่างเหมาะสม

10. การทาเตียง 4 ประเภท
• การทาเตียงว่าง (closed bed/ ordinary bed)
• การทาเตียงที่ผู้ป่วยสามารถลุกออกจากเตียงได้ (open
bed)
• การทาเตียงที่มีผู้ป่วยนอนอยู่ (occupied bed)
• การทาเตียงรอรับผู้ป่วยดมยาสลบ (ether bed/
anesthetic bed)

11. วิธีปฏิบัติการทาเตียง
การเตรียม
1. ประเมินความสามารถในการช่วยเหลือตนเองของผู้ป่วย
2. ตรวจสอบคาสั่งการรักษาที่เกี่ยวข้องกับกิจกรรมการพยาบาล
3. ล้างมือให้สะอาดและเช็ดให้แห้ง
4. จัดเตรียมเครื่องใช้ให้ครบ
5. จัดสิ่งแวดล้อมให้เหมาะสม
6. นาราวกั้นเตียงด้านเดียวกับพยาบาลลง

12. การพับมุมผ้าปูเตียง
1 2 3

13. การทาเตียงที่ผู้ป่วยสามารถลุกออกจากเตียงได้
(open bed
การปูเตียงทีละด้าน

14. การทาเตียงที่มีผู้ป่วยนอนอยู่ (occupied bed)

15. การทาเตียงว่าง (closed bed/ ordinary bed)

16. การทาเตียงรอรับผู้ป่วยดมยาสลบ (ether bed/
anesthetic bed)

17. จบการนาเสนอบทที่ 4
นักศึกษาสามารถศึกษาเพิ่มเติมได้จากเอกสารประกอบการสอน และ
หนังสือตามที่ปรากฏรายชื่ออยู่ในบรรณานุกรมท้ายบทที่ 4