1. ΜΟΥΣΤΟΣ-ΞΙΔΙ-ΠΕΤΙΜΕΖΙΜΟΥΣΤΟΣ-ΞΙΔΙ-ΠΕΤΙΜΕΖΙ
Μαριλένα ΣεργουλοπούλουΜαριλένα Σεργουλοπούλου
1o Γυμνάσιο Γέρακα
Σχ. Έτος 2012-13
Εκπονήθηκε στο πλαίσιο του Πολιτιστικού
Προγράμματος «Ένα ποτήρι κρασί μας ενώνει»

2. ΜΟΥΣΤΟΣΜΟΥΣΤΟΣ
 ΟΟ μούστος ή γλεύκοςμούστος ή γλεύκος(το) είναι το υγρό προϊόν(το) είναι το υγρό προϊόν
σύνθλιψης των καρπών του κλήματος, ο χυμός πουσύνθλιψης των καρπών του κλήματος, ο χυμός που
παράγεται από τις ρώγες των σταφυλιών. Παίρνει τοπαράγεται από τις ρώγες των σταφυλιών. Παίρνει το
χρώμα του από τις χρωστικές ουσίες του φλοιού τωνχρώμα του από τις χρωστικές ουσίες του φλοιού των
σταφυλιών, οπότε μπορεί να είναι λευκωπός έωςσταφυλιών, οπότε μπορεί να είναι λευκωπός έως
ερυθρός, με υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα.ερυθρός, με υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα.
Χρησιμοποιείται για την παραγωγή διαφόρων άλλωνΧρησιμοποιείται για την παραγωγή διαφόρων άλλων
προϊόντων, όπως του οίνου, μετά από αλκοολικήπροϊόντων, όπως του οίνου, μετά από αλκοολική
ζύμωση, καθώς και σε παραδοσιακά προϊόντα όπωςζύμωση, καθώς και σε παραδοσιακά προϊόντα όπως
το πετιμέζι, η μουσταλευριά και το μουστοκούλουρο.το πετιμέζι, η μουσταλευριά και το μουστοκούλουρο.
Ο μούστος δημιουργείται με σύνθλιψη στα πατητήριαΟ μούστος δημιουργείται με σύνθλιψη στα πατητήρια
των οινοπαραγωγών και στη συνέχεια ακολουθείται ητων οινοπαραγωγών και στη συνέχεια ακολουθείται η
διαδικασία.διαδικασία.

3. ΜΟΥΣΤΟΣΜΟΥΣΤΟΣ

4. Πετιμέζι: ένα μέλι φτιαγμένο απόΠετιμέζι: ένα μέλι φτιαγμένο από
μούστο.μούστο.
 Το πετιμέζι είναι το σιρόπι που φτιάχνεται από το βρασμό τουΤο πετιμέζι είναι το σιρόπι που φτιάχνεται από το βρασμό του
μούστου και αποτελεί μέρος της γαστρονομικής μαςμούστου και αποτελεί μέρος της γαστρονομικής μας
παράδοσης από αρχαιοτάτων χρόνων, αφού είναι μία από τιςπαράδοσης από αρχαιοτάτων χρόνων, αφού είναι μία από τις
δύο γλυκαντικές ουσίες, η άλλη είναι το μέλι.δύο γλυκαντικές ουσίες, η άλλη είναι το μέλι.
 Στην αρχαιότητα ο μούστος λεγόταν «οπός» και είχε διάφορεςΣτην αρχαιότητα ο μούστος λεγόταν «οπός» και είχε διάφορες
παραλλαγές αναλόγως με το πόσο βρασμένος και πυκνόςπαραλλαγές αναλόγως με το πόσο βρασμένος και πυκνός
ήταν. Η πιο εκλεκτή και ακριβή μορφή ήταν ο γλεύκος, απόήταν. Η πιο εκλεκτή και ακριβή μορφή ήταν ο γλεύκος, από
πολύ ώριμα και παραγινωμένα σταφύλια πριν να πατηθούν.πολύ ώριμα και παραγινωμένα σταφύλια πριν να πατηθούν.
 Το έψημα ήταν πολύ πυκνός οπός που χρησιμοποιούνταν σανΤο έψημα ήταν πολύ πυκνός οπός που χρησιμοποιούνταν σαν
υποκατάστατο του μελιού. Όταν βράσουμε τον μούστο καιυποκατάστατο του μελιού. Όταν βράσουμε τον μούστο και
πήξει, παίρνουμε το πετιμέζι.πήξει, παίρνουμε το πετιμέζι.

5. Πετιμέζι: ένα μέλι φτιαγμένο απόΠετιμέζι: ένα μέλι φτιαγμένο από
μούστο.μούστο.
 Το πετιμέζι χρησιμοποιείται πολύ στην παραδοσιακή ελληνικήΤο πετιμέζι χρησιμοποιείται πολύ στην παραδοσιακή ελληνική
ζαχαροπλαστική. Στη Μακεδονία περιχύνουν τον μπακλαβά με πετιμέζιζαχαροπλαστική. Στη Μακεδονία περιχύνουν τον μπακλαβά με πετιμέζι
αντί για σιρόπι. Στη Νάουσα το πετιμέζι είναι το τοπικό μέλι, σαν μελάσα,αντί για σιρόπι. Στη Νάουσα το πετιμέζι είναι το τοπικό μέλι, σαν μελάσα,
που παρασκευάζεται από το μούστο των ξινόμαυρων σταφυλιών. Ένα απόπου παρασκευάζεται από το μούστο των ξινόμαυρων σταφυλιών. Ένα από
τα αγαπημένα τοπικά γλυκά είναι οι κόρες στο μέλι, ένα χυμώδεςτα αγαπημένα τοπικά γλυκά είναι οι κόρες στο μέλι, ένα χυμώδες
παρασκεύασμα με χοντροκομμένες μελιτζάνες που διατηρούνται στοπαρασκεύασμα με χοντροκομμένες μελιτζάνες που διατηρούνται στο
σταφυλοσίροπο. Στη Θράκη τρώνε ταχίνι ανακατεμένο με πετιμέζι.σταφυλοσίροπο. Στη Θράκη τρώνε ταχίνι ανακατεμένο με πετιμέζι.
Εξαιρετικά σημαντικός είναι ο ρόλος του και στη μαγειρική καιΕξαιρετικά σημαντικός είναι ο ρόλος του και στη μαγειρική και
ζαχαροπλαστική των νησιών. Στη Σάμο φτιάχνουν τον περίφημο χυλό πουζαχαροπλαστική των νησιών. Στη Σάμο φτιάχνουν τον περίφημο χυλό που
είναι ζυμαρικά ανακατεμένα με λίγο αλεύρι, κανέλα, μοσχοκάρυδο,είναι ζυμαρικά ανακατεμένα με λίγο αλεύρι, κανέλα, μοσχοκάρυδο,
καρύδια και πετιμέζι. Στη Λήμνο περίφημα είναι τα μουστοκούλικα,καρύδια και πετιμέζι. Στη Λήμνο περίφημα είναι τα μουστοκούλικα,
χοντρά ζυμαρικά που βράζουν μέσα σε πετιμέζι. Στην Τήνο υπάρχουνχοντρά ζυμαρικά που βράζουν μέσα σε πετιμέζι. Στην Τήνο υπάρχουν
τυρόπιτες με μάραθο και πετιμέζι.τυρόπιτες με μάραθο και πετιμέζι.
 Αλλά το πιο αγαπημένο γλυκό είναι το γλυκό των παιδικών μας χρόνων.Αλλά το πιο αγαπημένο γλυκό είναι το γλυκό των παιδικών μας χρόνων.
Τηγανίτες και ψητό ψωμί περιχυμένα και τα δύο με βαθυκόκκινο πετιμέζιΤηγανίτες και ψητό ψωμί περιχυμένα και τα δύο με βαθυκόκκινο πετιμέζι
που φτιάχνουμε εύκολα και στο σπίτι βράζοντας μούστο.που φτιάχνουμε εύκολα και στο σπίτι βράζοντας μούστο.

6. Πετιμέζι: ένα μέλι φτιαγμένο απόΠετιμέζι: ένα μέλι φτιαγμένο από
μούστομούστο

7. ΞΙΔΙΞΙΔΙ
 Το ξίδι (παλαιότεραΤο ξίδι (παλαιότερα ξύδιξύδι) είναι ένα όξινο υγρό που προέρχεται) είναι ένα όξινο υγρό που προέρχεται
από τη ζύμωση της αιθανόλης του κρασιού σε αιθανικό οξύ,από τη ζύμωση της αιθανόλης του κρασιού σε αιθανικό οξύ,
μετά από χρόνια, χωρίς την προσθήκη ζάχαρης και με τημετά από χρόνια, χωρίς την προσθήκη ζάχαρης και με τη
βοήθεια κάποιων χρήσιμων βακτηρίων.βοήθεια κάποιων χρήσιμων βακτηρίων.
 Οι απαρχές του ξιδιού φαίνεται να έχουν τις ρίζες τους στηνΟι απαρχές του ξιδιού φαίνεται να έχουν τις ρίζες τους στην
Κίνα, κατά το 2000 π.Χ. Επίσης, το ξίδι αναφέρεται και στηνΚίνα, κατά το 2000 π.Χ. Επίσης, το ξίδι αναφέρεται και στην
Βίβλο και συγκεκριμένα στο σημείο όπου ο ΙησούςΒίβλο και συγκεκριμένα στο σημείο όπου ο Ιησούς
διψασμένος ζητάει από τους Ρωμαίους νερό και αυτοί τουδιψασμένος ζητάει από τους Ρωμαίους νερό και αυτοί του
βάζουν στο στόμα ένα σφουγγάρι εμποτισμένο με ξίδι.βάζουν στο στόμα ένα σφουγγάρι εμποτισμένο με ξίδι.
 Το ξίδι φτιάχνεται κυρίως από κρασί, αλλά μπορεί και ναΤο ξίδι φτιάχνεται κυρίως από κρασί, αλλά μπορεί και να
φτιαχτεί και από φρούτα όπως μήλα, ντομάτα και καρύδα, απόφτιαχτεί και από φρούτα όπως μήλα, ντομάτα και καρύδα, από
όσπρια όπως ρύζι και από μπύρα.όσπρια όπως ρύζι και από μπύρα.

8. ΞΙΔΙΞΙΔΙ