3. Ο Απόστολος και Ευαγγελιστής Λουκάς
Ο Απόστολος Λουκάς καταγόταν από την Αντιόχεια της
Συρίας και εξασκούσε το επάγγελμα του ιατρού ενώ
συγχρόνως, σύμφωνα με μια αρχαία παράδοση, ήταν και
άριστος ζωγράφος.
Ήταν επίσης και άριστος γνώστης της Εβραϊκής, της
Συριακής και της Ελληνικής γλώσσας και όπως φαίνεται
από έργα του είχε αξιόλογη φιλοσοφική και φιλολογική
κατάρτιση.
Υπήρξε προσφιλής μαθητής και ακόλουθος του μεγάλου
Αποστόλου των εθνών Παύλου, τον οποίο ακολούθησε κατά
το μεγαλύτερο μέρος της 2ης και 3ης περιοδείας του.
Μεγάλη προσφορά του Αγίου στην Εκκλησία πέρα από το
κηρυγματικό έργο είναι και η συγγραφή του Ιερού του
Ευαγγελίου και του βιβλίου των Πράξεων των Αποστόλων.
5. Ο Απόστολος και Ευαγγελιστής Λουκάς
Εκτός όμως από το θαυμάσιο συγγραφικό του έργο και την
σπουδαία ιεραποστολική του δράση, ο Άγιος Λουκάς, είχε
και ένα μεγάλο καλλιτεχνικό ταλέντο, είχε μεγάλη κλίση
προς την ζωγραφική.
Πηγές που του έδιναν εμπνεύσεις στην ζωγραφική του
τέχνη ήταν οι μεγάλες προσωπικότητες της νέας αληθινής
θρησκείας που τόσο τον είχε συγκλονίσει και τόσο πολύ
είχε αφοσιωθεί ολόψυχα σ’ αυτήν από την νεανική του
ηλικία.
6. Ο Ευαγγελιστής Λουκάς ως Θεομητορικός
Αγιογράφος
Σύμφωνα με την παράδοση της Εκκλησίας ο Απόστολος και
Ευαγγελιστής Λουκάς ήταν ο πρώτος ζωγράφος της Παναγίας.
7. Ο απέραντος θαυμασμός και σεβασμός του
προς το πρόσωπο της Παναγίας, της αγνής
κόρης της Ναζαρέτ, που καταξιώθηκε από
το Θεό να γίνει μητέρα του Θεανθρώπου
Ιησού τον έκανε να φιλοτεχνήσει μερικές
ωραίες εικόνες της Θεοτόκου που φέρει στις
αγκάλες της το Θείο βρέφος.
Ο Ευαγγελιστής Λουκάς ως Θεομητορικός
Αγιογράφος
8. Οι Παναγίες του ευαγγελιστή Λουκά
Ο Λουκάς ήταν ο πρώτος που ζωγράφισε την Παναγία και
μάλιστα την Οδηγήτρια της Κωνσταντινούπολης εικόνα
που καταστράφηκε κατά την Άλωση. Η κατωτέρω
θεωρείται αντίγραφό της και βρίσκεται στην Μονή
Ξενοφώντος του Αγίου Όρους.
Το πρωτότυπο που
καταστράφηκε με τσεκουριές
και κόπηκε στα τέσσερα κατά
την Άλωση θεωρείτο
θαυματουργή εικόνα και
φυλασσόταν στην Μονή των
Οδηγών της
Κωνσταντινούπολης.
10. Η δεύτερη εικόνα που θεωρείται ότι φιλοτέχνησε ο Λουκάς
βρίσκεται στη Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου στα
Καλάβρυτα, με την Παναγία Δεξιοκρατούσα, πλασμένη από
κερί, λιβάνι και μαστίχα.
Είναι ανάγλυφη, πάχους τριών πόντων. Η Παναγία φέρει
εσθήτα χρωματισμένη και χρυσά διαγράμματα. Από τις
πολλές πυρκαγιές στη Μονή, έχει αμαυρωθεί. Το σώμα
της είναι στραμμένο δεξιά, με κεκλιμένη την κεφαλή προς
τον Χριστό, κρατώντας τον στο δεξί χέρι (Δεξιοκρατούσα),
ο οποίος με το αριστερό του χέρι κρατεί ελαφρά την
αριστερή παλάμη της μητέρας του ενώ στο δεξί κρατάει το
Ευαγγέλιο. Δεξιά και αριστερά της κηρόπλαστης εικόνας
παρίστανται άγγελοι.
Η Παναγία στη Μονή του Μεγάλου
Σπηλαίου στα Καλάβρυτα
11. Η τρίτη εικόνα που του αποδίδεται είναι της Παναγίας Σουμελά
που από το 1952 φυλάσσεται στην Παναγία Σουμελά του
Βερμίου.
Η Παναγία Σουμελά
12. Επίσης του αποδίδεται η Παναγία της κυπριακής Μονής
Κύκκου. Εκεί από παράδοση έχουν σκεπασμένο το πρόσωπο
της Παναγίας και του Χριστού. Η Αγία Εικόνα είναι γνωστή και
ως Παναγία η Ελεούσα (πηγή ελέους). Σ’ αυτήν εικονίζεται η
Παναγία να βαστάζει με το δεξί της χέρι τον Χριστό.
Παναγία του Κύκκου
13. Έργο του Λουκά θεωρείται από
κάποιους και η Μαύρη
Παρθένος της Τσεστοχόβας,
όμως έχει διαπιστωθεί ότι το
ξύλο είναι μάλλον του 6ου
αιώνα. Οι Πολωνοί πιστεύουν
ότι το εικόνισμα τους έχει σώσει
από πολλούς εχθρούς και
θεωρούν την εικόνα
θαυματουργή.
Η Μαύρη Παρθένος της Τσεστοχόβας