Σωκράτης ο φιλόσοφος, Κυριάκη-Ζγκούρη
•Download as PPTX, PDF•
1 like•253 views
Ο βίος και το έργο του μεγάλου φιλόσοφου συνοπτικά.
Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to Σωκράτης ο φιλόσοφος, Κυριάκη-Ζγκούρη
Similar to Σωκράτης ο φιλόσοφος, Κυριάκη-Ζγκούρη (20)
More from Iliana Kouvatsou
More from Iliana Kouvatsou (20)
Recently uploaded
Recently uploaded (20)
Σωκράτης ο φιλόσοφος, Κυριάκη-Ζγκούρη
- 1. Ο φιλόσοφος Σωκράτης που κατέβασε την φιλοσοφία από τα άστρα στην γη Εύα Κυριάκη Ευαγγελία Ζγκούρη 3ο ΓΕΛ ΙΛΙΟΥ
- 2. Η βιογραφία του O Σωκράτης ήταν Έλληνας Αθηναίος φιλόσοφος, μία από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες του ελληνικού και παγκόσμιου πνεύματος και πολιτισμού και ένας από τους ιδρυτές της Δυτικής φιλοσοφίας.Γεννήθηκε στην Αλωπεκή της Αθήνας το 470π.Χ και απεβίωσε το 399π.Χ.
- 3. Βίος Ήταν γιος του Σωφρονίσκου και της Φαιναρέτης από το δήμο της Αλωπεκής, της Αντιοχίδος φυλής. Παντρεύτηκε σε μεγάλη ηλικία την Ξανθίππη, για την οποία πολλά άσχημα έχουν γραφεί.Οι πληροφορίες για τη ζωή του Σωκράτη είναι ποικίλες και ο μελετητής του Αρχαιοελληνικού κόσμου μπορεί να βγάλει ενδιαφέροντα συμπεράσματα.
- 4. Στα 17 του χρόνια γνώρισε το φιλόσοφο Αρχέλαο, που του μετέδωσε το πάθος για τη φιλοσοφία και τον έπεισε να αφιερωθεί σ' αυτήν. Μία πιο βαθιά ψυχολογική πλευρά του φανερώνει ο Πλάτωνας, που στην Απολογία του παρουσιάζει τον Σωκράτη να θεωρεί τη φιλοσοφική ενασχόληση ως θεία εντολή.
- 5. Ο Σωκράτης ως σύζυγος και πατέρας Ο φτωχός Σωκράτης παντρεύτηκε σε μεγάλη ηλικία. Γνωρίζουμε ότι απέκτησε τον πρώτο του γιο σε ηλικία 55 ετών, οπότε, μπορούμε να υποθέσουμε πως ήταν τουλάχιστον τριάντα χρόνια μεγαλύτερος από τη σύζυγό του, δεδομένου ότι οι κοπέλες στην αρχαία Αθήνα παντρεύονταν σε νεαρή ηλικία. Εκτός από φτωχός, ο Σωκράτης ήταν επίσης πολύ άσχημος. Είχε πλακουτσωτή μύτη, παχιά χείλη και μάτια γουρλωτά. Οι σύγχρονοί του έλεγαν πως μοιάζει με Σάτυρο ή Σειληνό. Και αυτός ο φτωχός και άσχημος άνδρας είχε και κάτι αλλόκοτες συνήθειες.
- 6. Αυτός ο παράξενος άνθρωπος είχε έναν και μόνο στόχο στη ζωή του: να βοηθήσει τους συμπατριώτες του να ανακαλύψουν τις αλήθειες που είχαν απωθημένες στα βάθη της ψυχής τους. Πίστευε πως η κακία γεννάται από την άγνοια, και πως, αν βοηθούσε τον συνομιλητή του να αποκτήσει την απαραίτητη γνώση, τότε θα αντιλαμβανόταν πως δεν τον συμφέρει να είναι κακός. «Κανείς δεν είναι κακός με τη θέλησή του», ισχυριζόταν, καθώς καταπολεμούσε την άγνοια.
- 7. Και το «πρόβλημα» με τον Σωκράτη ήταν πως, σε αντίθεση με τους υπόλοιπους δασκάλους της εποχής του, εκείνος δεν δεχόταν πληρωμή από τους μαθητές του. Η δραστηριότητα στην οποία είχε αφιερώσει κάθε λεπτό της ζωής του δεν του απέφερε κανένα οικονομικό όφελος. Αυτό ήταν σίγουρα ένα πρόβλημα για την Ξανθίππη και πηγή οικογενειακών καυγάδων
- 8. Ωστόσο, ο Σωκράτης δεν αδιαφορούσε ούτε για τη γυναίκα του ούτε για τα παιδιά του. Όταν ο Λαμπροκλής του παραπονέθηκε για τη δυστροπία της μητέρας του, ο Σωκράτης αφιέρωσε χρόνο για να τον νουθετήσει. Αφού του περιέγραψε λεπτομερώς τους κόπους που κατέβαλε η μητέρα του για να τον μεγαλώσει, κατέληξε: «Αυτήν που σε φροντίζει όσο καλύτερα μπορεί, όταν αρρωσταίνεις, για να γίνεις καλά και για να μην σου λείψουν τα απαραίτητα, και που προσεύχεται στους θεούς και κάνει τάματα να σου δίνουν αγαθά, αυτήν λες ανυπόφορη;»
- 10. Ξανθίππη, το βάσανο του Σωκράτη Η σύζυγος του Σωκράτη, η Ξανθίππη, ήταν μία γυναίκα που δεν άφησε καλές εντυπώσεις, σήμερα όμως μπορούμε να εξετάσουμε τη σχέση του παράξενου αυτού ζεύγους με την καθαρή ματιά που μας εξασφαλίζει η χρονική απόσταση
- 11. Σε αντίθεση με τον σύζυγό της, ο οποίος ήταν απλώς ο γιος ενός λιθοξόου και μιας μαίας, έχουμε λόγους να πιστεύουμε πως η Ξανθίππη καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια της Αθήνας. Έχουμε δύο σημαντικά στοιχεία που υποστηρίζουν αυτή την υπόθεση: Πρώτον, το όνομά της είναι ο θηλυκός τύπος της λέξης που σημαίνει «ξανθός ίππος», και ονόματα με περιεχόμενο που παραπέμπει σε άλογα έδιναν στα παιδιά τους εκείνοι που είχαν την οικονομική άνεση να ασχοληθούν με το ακριβό χόμπι της ιππασίας. Δεύτερον, ο πρωτότοκος γιος του ζευγαριού δεν πήρε το όνομα του παππού από τη μεριά του πατέρα, όπως ήταν (και είναι ακόμα και σήμερα) η συνήθεια στην Ελλάδα. Ονομάστηκε Λαμπροκλής (= λαμπερή δόξα), που είναι επίσης αριστοκρατικό όνομα και ίσως έτσι να ονομαζόταν ο πατέρας της Ξανθίππης. Το όνομα του πατέρα του Σωκράτη (Σωφρονίσκος) δόθηκε στον δεύτερο γιο, κάτι που θα ήταν πραγματικά περίεργο, αν η Ξανθίππη δεν ήταν αριστοκρατικής καταγωγής ή τουλάχιστον ανώτερης τάξης από αυτή του Σωκράτη.
- 12. Ο Λαμπροκλής εμφανίζεται σε κείμενο του Ξενοφώντα να παραπονιέται για τη μητέρα του, πως είναι τόσο δύστροπη που κανείς δεν μπορεί να την υποφέρει. Ο Πλάτων μας την παρουσιάζει σε μία πολύ δύσκολη στιγμή της, όταν επισκέπτεται στη φυλακή τον Σωκράτη, λίγο πριν εκτελεστεί. Μόλις ήρθαν οι φίλοι του Σωκράτη, η Ξανθίππη κρατώντας τον έναν της γιο στην αγκαλιά, άρχισε να ξεφωνίζει και να μοιρολογεί «Σωκράτη, για τελευταία φορά τώρα θα σε χαιρετίσουν οι φίλοι σου κι εσύ εκείνους». Ο Σωκράτης ζήτησε να την πάει κάποιος στο σπίτι, κι εκείνη ξέσπασε σ’ έναν σπαρακτικό θρήνο χτυπώντας τον εαυτό της και ουρλιάζοντας, καθώς την απομάκρυναν από κοντά του. Επειδή θέλουμε να είμαστε δίκαιοι, θα πρέπει να λάβουμε υπόψιν μας πως η υπερβολή στον θρήνο δεν ήταν ιδιοτροπία της Ξανθίππης. Οι γυναίκες της αρχαίας Ελλάδας θρηνούσαν με ξέφρενο τρόπο, προσπαθώντας να μοιραστούν τη δυστυχία με το αγαπημένο τους πρόσωπο που πέθαινε ή είχε πεθάνει. Ο συγγραφέας Λουκιανός αναφέρει πως οι συγγενείς και οι φίλοι του νεκρού περιέρχονταν σε τόσο κακή κατάσταση, ώστε λυπόταν κανείς περισσότερο τους ζωντανούς από τους νεκρούς: έκλαιγαν με λυγμούς, τραβούσαν τα μαλλιά τους, χτυπούσαν το κεφάλι και το στήθος τους. Έσκιζαν με τα ίδια τους τα νύχια τα μάγουλά τους…
- 13. ” Σε συμβουλεύω να παντρευτείς. Αν βρεις μια καλή γυναίκα θα είσαι ευτυχισμένος. Αν όχι, θα γίνεις φιλόσοφος.”
- 14. Ένα αταίριαστο, ταιριαστό ζευγάρι Αν η Ξανθίππη ήταν μία συνηθισμένη κοπέλα της εποχής της, αν δεν την ενδιέφερε τίποτα περισσότερο από την ευημερία των παιδιών της και την υλική επάρκεια του νοικοκυριού της, τότε ο πατέρας της έκανε μία κακή επιλογή συζύγου για την κόρη του. Από την άλλη, αν ήταν στ΄αλήθεια δυστυχισμένη κοντά του, ο αθηναϊκός νόμος δεν την εμπόδιζε να τον χωρίσει. Δεν το έκανε όμως ούτε εκείνη ούτε ο Σωκράτης, κι έτσι μπορούμε να υποθέσουμε πως με κάποιον τρόπο η σχέση αυτή λειτουργούσε. Οι φίλοι του είχαν πάντα την απορία, γιατί να επιλέξει μία τέτοια αυταρχική γυναίκα, αυτός ο συνετός και μειλίχιος άνθρωπος. Μάλιστα ένας από αυτούς, ο Αντισθένης, τον ρώτησε ευθέως: «Πώς ζεις με αυτή τη γυναίκα που χειρότερή της ούτε υπήρξε, ούτε υπάρχει ούτε θα υπάρξει;». Και ο Σωκράτης του απάντησε: «Επειδή έχω επιλέξει ως έργο της ζωής μου να συναναστρέφομαι τους ανθρώπους, έχω την Ξανθίππη γνωρίζοντας πως, αν αυτήν μπορώ να υποφέρω, σίγουρα θα υποφέρω όλους τους άλλους ανθρώπους.»
- 16. Η σημασία του Σωκράτους Ενδεικτικό της σημασίας του για την Αρχαία ελληνική φιλοσοφία είναι ότι όλοι οι Έλληνες φιλόσοφοι πριν από αυτόν ονομάστηκαν Προσωκρατικοί.Αναρίθμητοι είναι οι μελετητές που έχουν ασχοληθεί με τον Σωκράτη, στους αιώνες που ακολούθησαν το θάνατό του, πολλοί από τους οποίους είναι ιδιαίτερα φημισμένοι, έτσι ώστε ο W.K.C. Guthrie να γράψει πως «στο τέλος ο καθένας έχει το δικό του, ως ένα βαθμό Σωκράτη, που δεν είναι ίδιος ακριβώς με τον Σωκράτη κανενός άλλου».Ορισμένοι από αυτούς έγιναν γνωστοί ως ιδρυτές φιλοσοφικών σχολών διαφόρων κατευθύνσεων. Οι γνωστότεροι ήταν ο Πλάτων και ο Αντισθένης στην Αθήνα, ο Ευκλείδης στα Μέγαρα, ο Φαίδων στην Ηλεία και ο Αρίστιππος στην Κυρήνη.
- 17. Σωκράτης Ἓν οἶδα ὅτι ουδὲν οἶδα (Ένα ξέρω, ότι τίποτα δεν ξέρω) (Πλάτωνας, Απολογία Σωκράτη) ΤΑΣ ΜΕΝ ΠΟΛΕΙΣ ΑΝΑΘΗΜΑΣΙ ΤΑΣ ΔΕ ΨΥΧΑΣ ΜΑΘΗΜΑΣΙ ΔΕΙ ΚΟΣΜΕΙΝ (Τις μεν πόλεις πρέπει να στολίζουμε με αγάλματα, τις δε ψυχές με αρετές) Απολογία Οὐκ ἔστιν ἀνδρὶ ἀγαθῷ κακὸν οὐδὲν οὔτε ζῶντι οὔτε τελευτήσαντι. Απολογία Σωκράτους Ο καλός άνθρωπος δεν παθαίνει τίποτα κακό, ούτε ζωντανός ούτε και νεκρός. Κατηγορία: Φιλόσοφοι
- 18. Η φιλοσοφία του Ο φιλόσοφος Σωκράτης παραμένει ένα αίνιγμα, όπως άλλωστε υπήρξε και όσο ζούσε. Παρόλο που δεν άφησε ούτε δείγμα συγγράμματος, θεωρείται ακόμα και σήμερα ένας από τους φιλοσόφους που άλλαξαν για πάντα το πώς αντιλαμβανόμαστε την φιλοσοφία και επηρέασε σχεδόν όλες τις υπόλοιπες φιλοσοφικές σχολές. Πέρασε τη ζωή του στις αγορές και του δρόμους της Αθήνας και θεωρούσε ότι τα χωράφια και τα δέντρα δεν έχουν κάτι να του πουν. Η ζωή του θεωρείται παράδειγμα προς μίμηση για μια φιλοσοφική ζωή – όπως εξάλλου και ο θάνατός του. Είναι πολύ δύσκολο όμως να διακρίνουμε τον ιστορικό Σωκράτη, από τον Σωκράτη όπως τον παρουσιάζει κάθε ένας που γράφει γι’ αυτόν, που τελικά έχει δημιουργηθεί μια κατάσταση γνωστή ως το “Σωκρατικό πρόβλημα”.
- 19. Σωκράτης – Ένας μεγάλος φιλόσοφος χωρίς γραπτό φιλοσοφικό έργο ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΘΑΥΜΑΖΕΙΝ ΣΩΚΡΑΤΗΣ Ο Σωκράτης δεν ήταν φιλόσοφος με τη θεωρητική έννοια του όρου. Ο ίδιος δεν αγόρευε σε συναθροίσεις των Αθηναίων, μόνο σε μικρές παρέες έθετε ερωτήσεις σε συνομιλητές του, και απαντούσε στις δικές τους ερωτήσεις. Ούτε και διατύπωσε τις αντιλήψεις του σε γραπτά κείμενα. Άλλοι, σύγχρονοι και μεταγενέστεροί του, έγραψαν γι’ αυτόν και για τον τρόπο που προσέγγιζε τα θέματα γενικού ενδιαφέροντος. Παρ’ όλα αυτά, γενική είναι η άποψη πως ο Σωκράτης ήταν ο θεμελιωτής της πολιτικής και ηθικής φιλοσοφίας στην Αθήνα τον 5ο π. Χ. Αιώνα.
- 20. Η ζωή του Σωκράτη Ο Σωκράτης πίστευε ότι η αυτογνωσία ήταν επαρκής για να ζήσει κανείς μια καλή ζωή. Ταύτιζε την γνώση με την αρετή. Οι άνθρωποι είναι δυνατόν να φτάσουν στην απόλυτη γνώση έλεγε, αρκεί να ακολουθήσουν τη σωστή μέθοδο. Η γνώση δεν είναι δεδομένη και ανώδυνη, παρομοιάζεται μάλιστα με τις ωδίνες του τοκετού. Αν μπορούμε να “μάθουμε τη γνώση”, τότε μπορούμε να διδαχθούμε και την αρετή. Πρέπει κανείς να αναζητά τη γνώση και τη σοφία πριν από τα άλλα ιδιωτικά του συμφέροντα. Η γνώση αναζητείται ως μέσο για την ηθική δράση. Η λογική αποτελεί προϋπόθεση για να ζήσει κανείς μια καλή ζωή, κατά τον Σωκράτη. Η αληθινή μας ευτυχία εξαρτάται από το αν κάνουμε αυτό που είναι σωστό.
- 21. Δεν μπορείς να είσαι ευτυχισμένος αν δρας αντίθετα με όσα πιστεύεις.
- 22. Παρότρυνε τους ανθρώπους να “νοιαστούν για την ψυχή τους, να γνωρίσουν τον εαυτό τους, γιατί άπαξ και μάθουμε τους εαυτούς μας μπορεί και να αρχίσουμε να νοιαζόμαστε για αυτούς”. Θεώρησε την ψυχή ως την πραγματική ουσία του ανθρώπου και την αρετή ως αυτό που επιτρέπει την πλήρωση της ανθρώπινης φύσης μέσα από την αναζήτηση και βελτίωση της ψυχής. Η αυτογνωσία δεν είναι παρά σοφία και δε γίνεται να ξεχωρίσουμε το σωστό από το λάθος (είτε για μας, είτε για τους άλλους), αν δεν έχουμε σοφία. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ, ΟΛΟΙ ΕΡΧΟΜΑΣΤΕ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΟΙ ΜΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΠΙΛΕΞΟΥΜΕ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΒΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Η ΣΤΗΝ ΑΦΟΣΙΩΣΗ ΣΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΛΟΓΙΚΗ. ΣΩΚΡΑΤΗΣ
- 23. Η δημόσια ζωή τουΌσον αφορά τη δημόσια ζωή του τα στοιχεία που σώθηκαν είναι περισσότερα. Ο μεγάλος στοχαστής υπερασπίσθηκε την πατρίδα του με απαράμιλλο σθένος και θάρρος όσες φορές κλήθηκε να πολεμήσει. Υπηρέτησε ως οπλίτης στη μάχη της Ποτίδαιας (431 π.Χ.), στη μάχη του Δηλίου (424 π.Χ.) και στη μάχη της Αμφίπολης (422 π.Χ.) τις μοναδικές φορές δηλαδή, που ταξίδεψε εκτός Αττικής όπως αναφέρει ο Πλάτων στον «Κρίτωνα» To 406, ο Σωκράτης ανέλαβε την προεδρία των Πρυτάνεων σε μια χρονιά ιδιαίτερα σημαδιακή για την Αθήνα, λόγω της αντιφατικής -και εν τέλει καταστροφικής- αντιμετώπισης των Αθηναίων στρατηγών στη ναυμαχία των Αργινουσών. Αν και η σύγκρουση έληξε με νίκη του αθηναϊκού στόλου, οι Αθηναίοι στρατηγοί καταδικάστηκαν σε θάνατο επειδή δεν διέσωσαν τους ναυαγούς. Ως πρόεδρος αντιτάχθηκε στη διαδικασία επιβολής της θανατικής ποινής καθώς παραβίαζε κατάφωρα τους κανόνες λειτουργίας της Εκκλησίας του Δήμου. Η στάση του τον στοχοποίησε σε μια περίοδο στην οποία ο αθηναϊκός λαός αναζητούσε το εύκολο θύμα, και ο Σωκράτης ήταν ο καταλληλότερος για αυτόν τον ρόλο.
- 24. Ο Αθηναίος διανοητής παράλληλα εναντιώθηκε και στις διαταγές των Τριάκοντα τυράννων (404 π.Χ). Η ολιγαρχική σωματοφυλακή διέταξε κατά την διάρκεια της τυραννικής της διακυβέρνησης τόσο τον Αθηναίο φιλόσοφο όσο και άλλους τέσσερις πολίτες να συλλάβουν τον Λέοντα τον Σαλαμίνιο με την κατηγορία - πιθανώς- της απείθειας προκειμένου να εκτελεστεί. Ο Σωκράτης αρνήθηκε έντονα. Η στάση του αυτή ίσως να του κόστιζε τη ζωή, αν δεν έχαναν την εξουσία οι Τριάκοντα τύραννοι. ”Δεν είμαι Αθηναίος, ούτε Έλληνας πολίτης, αλλά πολίτης του κόσμου.” ΣΩΚΡΑΤΗΣ
- 25. Η Σωκρατική μέθοδος Ο σκοπός της Σωκρατικής μεθόδου δεν είναι η μετάδοση νέας γνώσης, αλλά να εκμαιεύσει κάτι που ο άλλος ξέρει ήδη, έχει μέσα του ήδη. Ο Σωκράτης, σε αντίθεση με τους σοφιστές, πίστευε ότι η γνώση ήταν δυνατή, αλλά πίστευε ότι το πρώτο βήμα για τη γνώση ήταν αρχικά να παραδεχτεί κανείς την άγνοιά του. Ο ίδιος ο Σωκράτης έλεγε ότι το μόνο που γνωρίζει είναι ότι δε γνωρίζει τίποτα και αυτή η συνειδητότητα της αμάθειάς του ήταν τελικά που τον έκανε τον πιο σοφό από τους συμπολίτες του. Η ουσία της μεθόδου του Σωκράτη εξάλλου ήταν να πείσει τον συνομιλητή του ότι ενώ νόμιζε ότι γνωρίζει κάτι, στην ουσία δεν το γνώριζε. Ο Σωκράτης πίστευε ότι ο καλύτερος τρόπος να ζει κανείς ήταν να επικεντρωθεί στην αυτο-εξέλιξη και όχι στο κυνήγι του υλικού πλούτου. Πάντα παρότρυνε τους άλλους να επικεντρωθούν περισσότερο στις φιλίες και στην αίσθηση κοινότητας γιατί αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος να μεγαλώσουν όλοι μαζί σαν λαός.
- 26. Μαιευτική μέθοδος Η μαιευτική ήταν η μέθοδος διδασκαλίας , η οποία, σε συνδυασμό με τη χρήση της ειρωνείας, αποτελούσε χαρακτηριστικό της σωκρατικής διδασκαλίας. Σύμφωνα με τη μέθοδο αυτή, ο Σωκράτης κατά τις συζητήσεις του, προσποιούμενος την πλήρη άγνοια για το θέμα που συζητούσε κάθε φορά, προσπαθούσε μέσα από ερωτήσεις να εκμαιεύσει την αλήθεια από τον συνομιλητή του. Ουσιαστικά, ο Σωκράτης επωμιζόταν το ρόλο της συνείδησης και μέσα από αυτή τη διαδικασία ερωτήσεων και απαντήσεων δημιουργούσε ένα πνεύμα διαλόγου στη συζήτηση. Ο συνομιλητής, απαντώντας σ' αυτές τις ερωτήσεις, έφτανε σε ένα συμπέρασμα -στην αλήθεια για τον Σωκράτη- από μόνος του. Η μέθοδος ονομάστηκε μαιευτική , διότι όπως η μαία (επάγγελμα που έκανε και η Φαιναρέτη, μητέρα του Σωκράτη) φέρνει στον κόσμο το νεογνό, έτσι και ο Σωκράτης ή ο εκάστοτε συνομιλητής, που παίρνει το ρόλο της συνείδησης, εξάγει από τον συνομιλητή του την αλήθεια.
- 28. Διαλεκτική μέθοδος Διαλεκτική σημαίνει "διάλογος". Πρόκειται για μία μορφή διαλόγου η οποία χρησιμοποιήθηκε από τον Σωκράτη, κατά την οποία ο φιλόσοφος προσπαθούσε να οδηγήσει τον συνομιλητή του στην ανακάλυψη της βαθύτερης αλήθειας των πραγμάτων, αυτής που μένει ανεξάρτητη από περιστάσεις και συνθήκες. Στη συγκεκριμένη μέθοδο, ο Σωκράτης άφηνε τον συνομιλητή του να εκφράσει ελεύθερα την άποψή του σχετικά με το θέμα που συζητούσαν, θεωρώντας αρχικά, αυτή την άποψη ως ολοκληρωμένη και θεμελιωμένη. Στη συνέχεια, μέσα από τη διαδικασία ερωτήσεων και απαντήσεων, δείχνει μέσω απλοϊκών παραδειγμάτων τις ακραίες συνέπειες των απόψεων αυτών, αποδεικνύοντας έτσι τη σαθρότητα των επιχειρημάτων τους. Οδηγεί, λοιπόν, τον συνομιλητή του, στην ανακάλυψη νέων συμπερασμάτων και νέων προσεγγίσεων της αλήθειας.
- 29. Επαγωγική συλλογιστική μέθοδος Για να φτάσει στην αρχή των ηθικών εννοιών, ο Σωκράτης χρησιμοποίησε την επαγωγική συλλογιστική μέθοδο, μέσω της οποίας σκόπευε να φτάσει στην εξαγωγή καθολικών συμπερασμάτων. Ξεκινούσε με παραδείγματα παρμένα από την καθημερινότητα και την εμπειρία του και αποσκοπούσε στην εξαγωγή καθολικών συμπερασμάτων, τα οποία ξεπερνούν την εμπειρία και φτάνουν στην απόλυτη γνώση ενός θέματος. Η διαδικασία αυτή είναι επιτυχής, όταν θα προκύψει ένας απόλυτος ορισμός για την αλήθεια του καλού και του κακού, της ομορφιάς και της ασχήμιας, της ορθής διακυβέρνησης και της δεσποτείας, της σωφροσύνης και της άνοιας.
- 30. Σωκράτης: Ο φιλόσοφος της..άγνοιας Στην Απολογία του Σωκράτη, όπου ο Πλάτωνας ανασυγκροτεί με τον δικό του τρόπο τον λόγο που εκφώνησε ο Σωκράτης ενώπιον των κριτών του κατά τη δίκη του όπου και καταδικάστηκε, ο Σωκράτης διηγείται πως ένας από τους μαθητές του, ο Χαιρέφωντας, ρώτησε το μαντείο των Δελφών αν υπάρχει κάποιος σοφότερος από τον Σωκράτη και το μαντείο απάντησε αρνητικά. Ο Σωκράτης λοιπόν αναρωτιέται τι πραγματικά ήθελε να πει το μαντείο και αρχίζει μια εκτεταμένη έρευνα ανάμεσα στους ανθρώπους εκείνους που σύμφωνα με την ελληνική παράδοση κατέχουν τη σοφία, δηλαδή τη γνώση μιας τέχνης, δημόσιους άνδρες, ποιητές και χειροτέχνες, για να ανακαλύψει κάποιον σοφότερο από τον ίδιον. Τότε λοιπόν συνειδητοποιεί πως όλοι αυτοί πιστεύουν πως τα ξέρουν όλα, ενώ δεν ξέρουν τίποτα. Συμπεραίνει λοιπόν πως αν είναι ο σοφότερος, είναι γιατί εκείνος δεν πιστεύει ότι γνωρίζει αυτό που δεν γνωρίζει.
- 32. Σωκράτης: Ο Διαμορφωτής της Ηθικής Φιλοσοφίας 5 Μαρτίου 399 π.Χ. αφήνει την τελευταία του πνοή ίσως ο σημαντικότερος φιλόσοφος του αρχαίου κόσμου, ο Σωκράτης. Ο Αθηναίος φιλόσοφος από νεαρή ηλικία ανέπτυξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη φιλοσοφία, προσέλκυσε τους νέους της εποχής του μέσω της ρηξικέλευθης φιλοσοφικής του θεωρίας, κατηγορήθηκε, δικάστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο· πίνοντας το κώνειο το 399 π.Χ. έδωσε τέλος στη ζωή του. Παρ’όλα αυτά, ο εμβληματικός αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος ήταν αυτός που άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τη φιλοσοφία, επηρέασε τις κατοπινές φιλοσοφικές σχολές μέσω των φιλοσοφικών του θεωριών, δίδαξε τα πάντα προφορικά και ανέδειξε έναν εξίσου τεράστιο και αξεπέραστο φιλόσοφο, τον Πλάτωνα.
- 33. Τα γνωμικά του Σωκράτη Ο Σωκράτης ήταν ο σπουδαιότερος κλασικός Έλληνας φιλόσοφος και θεωρείται ως ένας από τους ιδρυτές της δυτικής φιλοσοφίας. Είναι μια αινιγματική φιγούρα γνωστή κυρίως μέσω των έργων των κλασικών συγγραφέων, ειδικά τα γραπτά των μαθητών του Πλάτωνα και του Ξενοφώντα και τα έργα του Αριστοφάνη. Κυρίως, οι Διαλόγοι του Πλάτωνα είναι το πιο σημαντικό έργο εκ του οποίου η φιλοσοφία του Σωκράτη επιβίωσε απο την αρχαιότητα εως σήμερα.
- 34. “H αρχή της σοφίας είναι η αναζήτηση.”
- 37. Θα προτιμήσω να πεθάνω, παρά να ζω χωρίς ελευθερία.
- 38. Εν οίδα ότι ουδέν οίδα
- 39. Η πασίγνωστη δίκη του Σωκράτη και το ένδοξο τέλος του Η ζωή του Σωκράτη έμελλε να τερματιστεί με τον πιο άδικο και παράλληλα ένδοξο τρόπο. Μια ζωή γεμάτη φιλοσοφία, απολαύσεις και κατηγορίες κυρίως λόγω της στάσης και των απόψεων ενός ανθρώπου που δεν φοβήθηκε ποτέ του και κανέναν. Ο Σωκράτης κατηγορήθηκε, ότι εισήγαγε «καινά δαιμόνια» (νέες, ρηξικέλευθες ιδέες), ότι διέφθειρε τους νέους και ότι πίστευε σε θεούς μη αναγνωρισμένους από την πόλη των Αθηνών. Στην πραγματικότητα, καμία από τις κατηγορίες δεν ευσταθούσε. Οι άνθρωποι που τον κατηγόρησαν ήταν ένας βυρσοδέψης (ο Άνυτος), ένας ρήτορας (ο Λύκων) κι ένας παντελώς άγνωστος πολίτης, ο Μέλητος, που λόγω της κατηγορίας του προς τον Σωκράτη κέρδισε λίγη δημοσιότητα. Ο Αθηναίος στοχαστής καταδικάστηκε σε θάνατο με μεγάλη πλειοψηφία, ενώ ο ίδιος πρότεινε για ποινή του το πρόστιμο της μιας μνας (νόμισμα εποχής). Παρά τις προτροπές πολλών φίλων του να δραπετεύσει, δεν το έκανε, κι ας είχε τη δυνατότητα. Σεβάστηκε απόλυτα τους νόμους της πόλης του, και πίνοντας το κώνειο, τερμάτισε το βίο του. Διάλεξε ο ίδιος τον τρόπο θανάτου του και λόγω της στάσης του μπορούμε να μιλάμε για έναν ένδοξο θάνατο.
- 40. ΣΩΚΡΑΤΗΣ Συμπέρασμα: Ο Σωκράτης αποτέλεσε αναμφισβήτητα σπουδαίο παράδειγμα σεβασμού των νόμων, αλλά και της ίδιας του της πόλης, μιας πόλης που τον καταδίκασε σε θάνατο. Αποφάσισε να εκτίσει την ποινή του στωικά, γιατί δεν ήθελε να έρθει σε αντίθεση με όσα πίστευε και κήρυττε, το σεβασμό προς τους νόμους και την πόλη. Θέλησε να αποτελέσει παράδειγμα, κυρίως για τους νεώτερους, πως -παρά το γεγονός ότι αδικήθηκε από τους συμπολίτες του- δεν προέβη σε αντιδικία. Διαφορετικά, δε θα διέφερε από εκείνους. Είπε λίγο πριν καταδικαστεί: ” Ο Άνυτος και ο Μέλητος μπορούν να με σκοτώσουν αλλά όχι να με βλάψουν.”
- 41. ΕΙΝΑΙ ΦΥΣΙΚΟ ΕΝΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΟΥ ΑΦΙΕΡΩΣΕ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΝΑ ΜΗ ΛΙΠΟΘΥΜΕΙ ΤΗΝ ΩΡΑ ΠΟΥ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΠΕΘΑΝΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΕΥΕΛΠΙΣΤΕΙ ΠΩΣ,ΟΤΑΝ ΠΕΘΑΝΕΙ,ΘΑ ΕΧΕΙ ΕΚΕΙ ΤΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΑΓΑΘΑ ΣΩΚΡΑΤΗΣ
- 42. Ο Θάνατος του Σωκράτη είναι πίνακας που φιλοτέχνησε ο Γάλλος ζωγράφος Ζακ-Λουί Νταβίντ το 1787. Απεικονίζει τη σκηνή του θανάτου του Σωκράτη ο οποίος καταδικάστηκε γιατί, σύμφωνα με τις κατηγορίες, εισήγαγε "καινά δαιμόνια" (νέες θεότητες) στη λατρεία ενώ παράλληλα διέφθειρε τους νέους.