Ang presentasyong ito ay tumatalakay sa kahulugan, kahalagahan, layunin at gamit ng makrong Kasanayan partikular na sa pagsasalita at pakikinig. Ipinaliliwanag nito ang ugnayan ng dalawa lalo na sa larangan ng komunikasyon.

2. KAHULUGAN
 Ang pakikinig ay isang aktibong gawain. May nagaganap na
pagpoproseso sa isip ng tagapakinig na kung saan nagbibigay kahulugan
ang mga tunog at salita. Ang mga tunog na naririnig ay nabibigyang
interpretasyon, nasusuri ang ating kaalaman sa estraktura ng wika at
naisasaisip ang mensahe, impormasyon at pahiwatig na napakinggan.
 Ang uri at layunin sa pakikinig ay lumilinang sa kasanayan sa
pakikipag-ugnay sa kapwa at kapaligiran. Sa mabuting pakikinig, tayo ay
nagiging disiplinado sa ating pagbibigay ng atensyon at paggalang sa
kapwa.
 Ang pakikinig ayon kina Howatt at Dakin, ay kakayahang kumilala
at umunawa sa sinasabi ng iba. Ito ay sumasaklaw sa pag-unawa sa diin at
pagbigkas ng nagsasalita, sa kanyang gramatika at talasalitaan, at sa
mensaheng nais niyang maiparating.
 Ayon naman kay Alcantara, ang pakikinig ay isang komplikadong
kasanayan na nangangailangan ng hirap at atensyon.

4. 1. Pansariling kahandaan tungo sa pakikinig.
2. May tiyak na layuning maging gabay sa pakikinig.
3. Tukuyin ang menshaseng ipinaparating ng tagapagsalita.
4. Ituon ang atensyon sa mensahe ng tagapagsalita.
5. Hintayin munang matapos ang tagapagsalita bago magbigay
ng reaksyon o pagpupuna.

6. 4. Pagtanda sa narinig (Remembering)
– sa bahaging ito, kailangang pakatandaang
mabuti at itanim sa isipan ang mga narinig na binibigyang
kahulugan upang magkaroon ng akmang tugon o pidbak.
5. Pagtugon (Feedback)
- Ang pagtugon ng tumatanggap ng
mensahe ay maaaring sa pamamagitan ng kanyang
reaksiyon sa mukha, paggalaw ng kanyang katawan o kaya
ay pagbitiw ng mga katagang maaaring sumasang-ayon o
kaya ay sumasalungat.

8. 3. Mapanuring Pakikinig
- Ebalweytib o selektib ang pakikinig na ito. Mahalaga rito
ang konsentrasyon sa napakinggan. Bukod sa pag-unawa ng
napakinggan, ang tagapakinig ay bumubuo ng mga konsepto at
gumagawa ng mga pagpapasya ng balyu sa uring ito ng pakikinig.
4. Implied na Pakikinig
- Sa pakikinig na ito, tinutuklas ng isang tagapakinig ang mga
mensaheng nakatago sa likod ng mga salitang naririnig. Ang hindi
sinasabi nang tuwiran ay inaalam ng tagapakinig sa uring ito ng
pakikinig.

10. 1. ORAS. Sadyang may mga oras na ang ating pandinig ay handing making, ngunit
may oras ding kulang iyon sa kahandaan o kaya’y ganap na walang kahandaan.
2. TSANEL. Madalas, ang daluyan na tunog ay nagiging sagabal sa pakikinig. Kung
nais ng isang taong maging malinaw ang pagdinig sa kanyang mensahe, siya ay
nakikibagay depende sa kung ano ang tsanel na gamit niya.
3. EDAD. Iba’t iba ang antas ng kasanayan sa pakikinig ng bawat tao. Isang batayan
ng pagkakaiba-iba ng antas ng kanilang kasanayan ay ang edad. Karaniwang mahina pa
ang kakayahan ng mga bata sa pagbibigay-kahulugan ng narinig samantalang
karaniwang humihina naman ang pandinig ng mga matatanda.

11. 4. KASARIAN. May mga taong higit na nakikinig sa babae kung
gaanong may iba namang sa lalaki. Kung ano ang preperensya
nila, malamang na higit na magiging epektibo ang pakikinig nila
kung ang nagsasalita ay ang kasariang higit nilang pinapaburan.
5. KULTURA. Hindi maihihiwalay ang kultura sa pakikinig. Sa
pagbibigay-kahulugan sa mga tunog na naririnig, ang isang tao ay
lagging naiimpluwensyahan ng kulturang kanyang kinabihasnan at
kinalakihan.
6. KONSEPTO SA SARILI. Ang konsepto sa sarili ng iba’t ibang tao ay
maari ring makaimpluwensya sa proseso ng komunikasyon. Iba-iba
ang konsepto sa sarili ng bawat tao. Kung gayon, maaari ring
magkaiba-iba ang pagpapakahulugan nila sa mga tunog na
narinig nila.

13. 1. Mga Suliraning Eksternal – nakapaloob dito ang mga
distrakyong awral tulad ng ingay na likha ng bel, makina o
malakas na usapan. Ang mga problema sa pasilidad tulad ng di-
komportableng upuan, at ang labis na mainit o malamig na
temperatura sa silid ay maaari ring maikategorya sa ilalim ng
uring ito.
2. Mga Suliraning Mental – ilang halimbawa nito ay ang
preokupasyon o pag-iisip ng ibang bagay tulad ng mga
problema o pangangarap ng gising. Maikakategorya rin sa ilalim
nito ang pananakit ng ulo at kakulangan ng pag-iisip.
3. Iba pang mga tanging salik – may iba pang ispesyal na salik
na maaaring maging sagabal sa pakikinig. Ilan sa mga ito ay ang
labis na pagiging mahirap o kompleks ng isang konsepto o labis
na kadalian niyon na maaaring kawalan ng interes ng
tagapakinig, lubos na nagkasalungat na opinion ng nagsasalita
at tagapakinig at distraksyong biswal tulad ng mannerism at ang
anyo ng pagsasalita.

15. 4. MAKINIG SA PAGITAN NG BAWAT LINYA -
Nararamdaman ng tagapakinig kung nagsasabi ng totoo o
hindi ang tagapagsalita. Ang mga “clue” ay maaaring
nakita sa tono ng tagapagsalita, sa hitsura ng mukha o
kilos.
5. MAGTANONG – Kung may alinlangan o kalabuan sa
sinabi ng tagapagsalita, kailangang magtanong.
6. HINDI KAILANGANG MADISTRAK NG KAPALIGIRAN –
Huwag gawing hadlang sa pakikinig ang “ambiance” ng
kapaligiran, hitsura, punto, gawi, kilos ng tagapagsalita.
Pagtuunan ang mensahe at hindi sa kapaligiran.

16. 7. MAGBUKAS ANG ISIP – Huwag sarhan ang isip lalo na kung
taliwas o hindi tugma sa iyong paniniwala ang sinasabi ng
tagapagsalita. Tandaang ang layunin ng pakikinig ay makakuha
ng impormasyon.
8. GAMITIN ANG IYONG “BRAINPOWER” – Limiin, bigyan ng
ebalwasyon at isipin ang mga sinasabi ng tagapagsalita upang
kapag dumating ang debate o tanungan ay mas epektibo itong
magagawa.
9. MAGBIGAY NG FIDBAK O TUGON – Magkaroon ng “eye
contact” sa tagapagsalita. Maging mahinahon sa pagtatanong.
Iwasan ang kilos mayabang. Ang epektibong tagapakinig ay
nagbibigay ng berbal o di berbal na sagot o pahiwatig sa sinasabi
ng tagapagsalita. Ang iyong sagot ay tinatawag na tugon o
fidbak.

18. TIGER
– siya ang tagapakinig na laging
handang magbigay ng reaksyon sa anumang
sasabihin ng nagsasalita.
BELWILDERED
– tagapakinig na kahit anong
pilit ay walang naiintindihan sa narinig.

19. FROWNER
– siya ang tipo ng tagapakinig na wari
bang lagi nang may tanong at pagdududa.
RELAXED
– isa siyang problema sa isang nagsasalita.

21. MGA MUNGKAHI PARA MAGING EPEKTIBONG
TAGAPAKINIG
1. Pakinggan huwag lamang ang mga salita kundi maging
ang mga kahulugan.
2. Tulungan ang kausap na linawin ang kanyang mensahe.
3. Ipagpaliban hanggat maaari ang iyong mga paghuhusga.
4. Pagtuunan ang mensahe.
5. Pagtuunan din ng pansin ang istruktura ng mensahe.
6. Patapusin ang kausap.

23. - Ayon kina Espina at Borja mula sa aklat ni Bernales,
2013, ang pagsasalita ay ang kakayahang ipabatid ang
nasasaisip o nadarama sa pamamagitan ng pagbigkas. Ito ay
karaniwang nangangahulugang pag-uusap ng hindi
kukulangin sa dalawang tao.
- Ayon kina Belvez et al, ang pagsasalita ay karaniwang
nangangahulugan ng pag-uusap nang hindi kukulangin sa
dalawang tao: ang nagsasalita at ang kinakausap.

24. 1. Naipapaabot sa kausap ang kaisipan at damdaming
niloloob ng nagsasalita.
2. Nagiging kasangkapan sa pagkakaunawaan ng mga tao.
3. Nakapag-aanyaya o nakaiimpluwensya ng saloobin ng
nakikinig.
4. Naibubulalas sa publiko ang opinyong at katwirang may
kabuuhan sa kapakanang panlipunan upang magamit sa
pagbuo ng mga patakaran at istratehiya sa pagpapatupad
ng mga ito.

25. Ang mabisang komunikasyon ay nakasalalay nang malaki sa mga participant
nito. Kung gayon, malaki ang impluwensya ng mabisang pagsasalita sa epektibong
proseso ng komunikasyon. Ang mga skailangan sa pagsasalita ay ang mga sumusunod:
1. KAALAMAN – kailangan may sapat na kaalaman hinggil sa iba’t ibang bagay.
Kailangang alam mo ang paksang pinag-uusapan, sapat na kaalaman sa gramatika,
sapat na kaalaman sa kulturang pinanggalingan ng wikang ginagamit mo, sa iyong
kultura at maging sa sa kultura ng iyong kausap.
2. KASANAYAN – sa pagsasalita kailangan ng kasanayang maaaring linangin.
Kinakailangang may sapat na kasanayan sa pag-iisip ng mensahe sa pinakamaikling
panahon. Sa pagkakataong ito, kailangan ng presence of mind. Kasanayan sa
paggamit ng mga kasangkapan sa pasasalita tulad ng tinig, tindig, galaw, kumpas
at iba pang anyo ng di-berbal.

26. 3. TIWALA SA SARILI – Isang mahalagang taglayin ng taong
nagsasalita ay ang pagkakaroon ng tiwala sa sarili. Ang
isang taong walang tiwala sa sarili ay karaniwang nagiging
kimi o hindi palakibo. Paminsan-minsan ay napipilitan siyang
magsalita, nailalantad ang kanyang mahinang tinig, garalgal
na boses, mabagal na pananalita, pautal-utal na pagbigkas o
di kaya’y panginginig o paninigas, o pag-iwas ng tindig o
labis na pagpapawis. Sa ganitong paraan, mahihirapan kang
makakuha ng atensyon at tiwala ng mga taong makikinig sa iyo
sapagkat sino ang magtitiwala sa isang taong wala namang
tiwala sa kanyang sarli mismo.

27. Masusukat ang bisa ng isang tagapagsalita sa lakas ng
kanyang panghikayat sa kanyang tagapakinig o hindi kaya’y kakayahan
niyang mapanatili ang interes ng kanyang tagapakinig sa kanyang
sinasabi. Ang mga sumusunod ay mga kasangkapan sa pananalita:
1. Tinig - itinuturing na pinakamahalagang puhunan ng isang
nagsasalita.
2. Bigkas – kinakailangan maging mataas at malinaw ang
pagbigkas ng isnag taong nagsasalita. Ang maling pagbigkas ng mga
salita ay nagbubunga ng ibang pagpapakahulugan sapagkat ang wika
natin ay may napakaraming homonimo (mga salitang magkapareho
ang baybay, ngunit magkaiba ngparaan ng pagbigkas).

28. 3. Tindig – kinakailangan ang magandang ayos ng pagtindig habang
nagsasalita.
4. Kumpas - ang kumpas ng kamay ay mahalaga rin sa pagsasalita
sapagkat kung wala nito, ang nagsasalita ay magmumukhang parang
isang robot. Ngunit, kinakailangan sa paggamit ng kumpas ay angkop sa
diwa ng salita o mga salitang binabanggit.
5. Kilos - ay maaaring makatulong o makasira sa isang nagsasalita.

29. Ang takot sa pagsasalita sa harap ng madla ay tinatawag na xenophobia o
stage fright. Ito ang takot na mapagtawanan bunga ng maling grammar, maling bigkas,
masagwang tindig o postyur, kakatawang ideya o anyong pisikal. Ito ang takot na hindi
tanggapin ng madla bunga ng kawalan o kakulangan ng tiwala sa sarili at di-
pagkaalaman kung ano ang sasabihin at kung paano iyon sasabihin.
May iba’t ibang dahilan ang stage fright. Ilan sa mga ito ay ang mga
sumusunod:
a. Takot sa malaki at di-pamilyar na madlang tagapakinig.
b. Di-kaaya-ayang karanasan sa pagsasalita sa harap ng madla.

30. c. Kakulangan o kawalan ng karansan sa pagsasalita sa harap ng
madla.
d. Dadaming kakulangan o insekyuriti bunga ng anyong pisikal.
e. Kakulangan o kawalan ng kahandaan, at
f. Kakulangan o kawalan ng pamilyaridad sa lugar o okasyon.

31. a. Magkaroon ng paositibong atityud. Isiping kaya mong magsalita sa
harap ng madla. Isipin ding hindi ka nag-iisa, dahil lahat ng
tagapagsalita ay kinakabahan sa mga unang segundo o minute ng
pagsasalita.
b. Magtiwala sa iyong sarili. Isiping mayroon kang mahalagang ideya
na ibabahagi sa madla.
c. Tanggapin mo ang iyong sarili, ang iyong mga tagumpay at
kabiguan, ang iyong mga kalakasan at kahinaan, ang iyong mga
kagandahan at kapintasan. Isiping maging ang mga taong may
depekto ay maaaring magtagumpay.
d. Magkaroon ng marubdob na pagnanasang maging mahusay na
tagapagsalita.

32. e. Harapin mo ang takot, huwag mong takasan. Hindi ka magkakaroon
ng karanasan kung hindi mo susubukan.
f. Magpraktis ka nang magpraktis. Magsimula sa pagharap sa
maliliit na pangkat hanggang sa paharap sa malaking madla.
g. Isipang ang mga madlang tagapakinig ay palakaibigan at hindi
mapanghusga.
h. Magbihis nang naaayon sa okasyon.
i. Mag-imbak ng maraming kaalaman.
j. Dumating nang maaga upang maging pamilyar sa lugar at sa
madlang tagapakinig.
k. Magdasal. Humingi ka ng lakas at dunong sa Poong Maykapal.

33. Maraming katangiang dapat taglayin ang isang tagapagsalita
upang maituring siyang epektibo. Ilan sa mga katangiang ito ay ang
sumusunod:
a. Ang isang epektib na tagapagsalita ay responsible. Isinasaalang-
alang niya ang kanyang responsibilidad sa kanyang tagapakinig, sa
kanyang paksa at sa kapwa niya tagapagsalita.
b. Magiliw siyang magsalita at kawili-wiling pakinggan.
c. May malawak na kaalaman hinggil sa paksang kanyang tinatalakay.

34. d. Siya ay palaisip.
e.Siya ay palabasa.
f. Mayroon siyang mayamang koleksyon ng mga ideya at babasahin.
g. May interes siya sa paksang kanyang tinatalakay.
h. Siya ay obhetibo. Tinatanggap niya ang ideya ng iba, taliwas man
sa kanyang paniniwala.
i. Mayroon siyang sense of humor. Nagpapatawa siya kung
kinakailangan upang makuha ang atensyon ng kanyang mga
tagapakinig.

35. j. Gumagamit siya ng mga angkop na salita.
k. Nirerespeto niya ang pagkakaiba-iba ng kanyang mga tagapakinig.
l. Sapat at angkop ang lakas ng kanyang tinig.
m. Malinaw at wasto ang bigkas niya sa mga salita.
n. Gumagamit siya ng mga angkop na kumpas at kilos.
o. Hindi niya iniinsulto o sinasaktan ang damdamin ng kanyang mga
tagapakinig.
p. Maingat siya sa paggawa ng mga kongklusyon, paratang at batikos.

36. q. May panunuunan siya ng paningin sa kanyang mga tagapakinig.
r. Angkop ang kanyang kasuotan sa okasyon at mainam na tindig o
postyur.
s. Paniniwalaan at isinasabuhat niya ang kanyang sinasabi.
t. Wala siyang mga nakakasagabal na mga kilos o pag-uugali.
u. Maayos at lohikal ang kanyang presentasyon mula sa simula, gitna
hanggang wakas.
v. Iniiwasan niya ang labis na mapalabok na pananalita

37. w. Binibigyan niya ng diin ang mga mahahalagang konsepto o kaisipan.
x. Alam niya kung kalian tatapusin ang pagsasalita.
y. Iniiwasan niya ang magyabang o himig-pagyayabang. Dapat siya ay
mayaman sa kanyang bokabularyo.
z. Taglay niya ang angkopa at inaasahang gawi, personalidad at
karakter.
MGA SANGGUNIAN:
Bernales, Rolando A. 2009. Komunikasyon sa Makabagong Panahon.
Malabon City: Mutya Publishing House, Inc.
Montera, Godfrey. 2013. Komunikasyon sa Akademikong Filipino. Cebu
City: Likha Publishing House, Inc.
________________. Modyul sa Filipino 1 – Sining ng Komunikasyon.
Mindanao State University, Marawi City.