Morpema at morpolohiya

2. Ang morpolohiya ay isang pag-
aaral o pagsusuri sa mga
morpema ng isang wika at
pagsasama-sama nito upang
makabuo ng isang salita.

3. Pinakamaliit ng yunit ng salita
na nagtataglay ng kahulugan.

4. 1. Morpemang ponema o makabuluhang
tunog.
-binubuo lamang ng ponemang /o/ at /a/
na may kahulugang taglay na
nagpapakita ng kasarian.

5. Halimbawa:
o a
doktor doktora
propesor propesora
abugado abugada
Kusinero kusinera
Mario Maria
Ignacio Ignacia

6. Maituturing itong malayang morpema
dahil nakatatayo itong mag-isa.
Halimbawa:
Dagat takbo hiram puti
Sulat linis bata galaw

7. Ito’y ikinakabit sa salitang-ugat na
may kahulugang taglay at matatawag
ding di-malayang morpema dahil
hindi nakakatayong mag-isa.
Halimbawa:
ma- may kahulugang taglay o
pagkamayroon
um- gawi o gawain

8. Ang mga panlaping idinudugtong sa
salitang-ugat ay maaaring makabuo
ng salitang makangalan, makauri at
makadiwa.
Halimbawa:
mag- + laro= maglaro (makadiwa)
ma- + sipag= masipag (makauri)
mag- + ama= mag-ama
(makangalan)

9. 1. Morpemang may kahulugang
pangnilalaman o leksikal
Ito ay binubuo ng mga pangngalan at
panghalip bilang nominal, pandiwa at
mga panuring pang-abay at pang-uri
Hal: aso- pangngalan
maganda- pang-uri

10. 2. Morpemang may kahulugang
pangkayarian
Walang kahulugang taglay hanggaa’t di
naisasama sa iba pang morpema.
Pananda- si, sina, ng, mga, ang, ang mga,
Pang-angkop- na, -ng
Pang-ukol- uol sa/kay, alinsunod sa/kay, sa,
ayon sa/kay
Pangatnig- at, subalit, datapwa’t, ngunit

11. 3. Derivasyonal
Ito ay morpemang pinaghahanguan o
pinagmulan.
Hal: awit(song) = mang-aawit (singer)
sulat (letter) = manunulat (writer)

12. 4. Infleksyunal
Nagagawa ito sa pamamagitan ng
paggamit ng mga morpemang panlapi sa
pandiwa sa iba’t ibang aspekto.
Hal: kumain kumakain kakain