Ang presentasyong ito ay naglalaman ng pahapyaw na kasaysayan ng alpabetong Filipino mula sa makaluma hanggang sa makabagong panahon.

1. ANG ALPABETONG
FILIPINO: Pahapyaw na
Kasaysayan
Inihanda ni: Donna Delgado Oliverio, MATF
Father Saturnino Urios University
Butuan City

2. Pagpapahalaga sa akda: ANG PAGBABALIK
ni: Jose Corazon de Jesus
Babahagya ko nang sa noo’y nahagkan
Sa mata ko’y luha ang nangag-unahan
Isang panyong puti ang ikinakaway
Nang siya’y iwan ko sa tabi ng hagdan.
Sa gayong kalungkot na paghihiwalay
Mamamatay ako, siya’y nalulumbay……

3. Ang Sumusunod Ay Ang Mga
Pahapyaw Na Kasaysayan Ng
Alpabetong Filipino

4. 01.ANG BAYBAYIN:
Sinaunang Alpabeto
Bago pa man dumating ang mga Kastila, ang ating mga ninuno
ay may sariling sistema sa pagsulat gamit ang kanilang alpabeto
na tinawag nilang Baybayin.
Ito ay binubuo ng labimpitong (17) titik: tatlong (3) patinig
at labing-apat (14) na katinig.

5. Ang kasaysayan ng ortograpiya ng wikang Filipino
ay maaaring ugatin mula sa sinaunang panahong gumagamit ang
mga Filipino ng katutubong paraan ng pagsulat na tinatawag na
baybáyin. Sa ulat ng mga misyonerong Espanyol, nadatnan niláng
100 porsiyentong letrado ang mga Tagalog at marunong sumulat at
bumása sa baybáyin ang matanda’t kabataan, laláki man o babae.
Dahil sa pangyayaring ito, kailangan niláng ilimbag ang unang aklat
sa Filipinas, ang Doctrina Christiana (1593), nang may bersiyon ng
mga dasal at tuntuning Kristiyano sa paraang baybáyin. Sa gayon,
ang libro ay binubuo ng mga tekstong Espanyol at may salin sa
Tagalog, nakalimbag ang tekstong Espanyol at Tagalog sa
alpabetong Romano ngunit inilimbag din ang tekstong salin sa
baybáyin. Nakahudyat na rin sa libro ang isinagawang
Romanisasyon ng palatitikang Filipino sa buong panahon ng
kolonyalismong Espanyol.

6. ANG ABECEDARIO:
Romanisadong Alpabeto
Sa pagdating ng mga Kastila, napalitan ang
lumang baybayin ng alpabetong Romano. Itinuturing
na isa sa pinakamahalagang impluwensya sa atin ng
mga Kastila ang romanisasyon ng ating alpabeto. Ito
ay binubuo ng tatlumpung (30) titik.
Ang mga titik ay tinatawag nang pa-Kastila at
nakilala sa tawag na Abecedario.
02.

7. ABECEDARIO

8. Ang pagbubukod sa mga titik E/I at O/U ay
mahahalatang bunga ng matagal na panahon ng pagtuturo
sa bagay na ito kaugnay ng pag-aaral ng wikang Espanyol.
Sa aklat ni Tomas Pinpin, ang Librong pagaaralan nang
manga tagalog nang uicang Caftilla (1610), masikap niyang
ipinaliwanag na kailangang matutuhan ng mga kababayan
niya ang pagkilála sa magkaibang mga tunog ng E at I at ng
O at U dahil may mga salita sa Espanyol na magkatulad ng
ispeling ngunit nagkakaroon ng magkaibang kahulugan dahil
sa mga naturang titik. Halimbawa, iba ang pesa (timbang) sa
pisa (dapurakin); iba ang rota (pagkatalo) sa ruta (direksiyon
ng pasada).
Sa kabilâ ng pangyayaring lubhang
naimpluwensiyahan ng wikang Espanyol ang mga
wikang katutubo sa Filipinas, hindi isináma sa
abakada ang mga letra para sa mga tunog na C,
CH, F, J, LL, Ñ, Q, RR, V, X, Z. Nanatili ang mga ito
sa mga pangngalang pantangi, gaya sa Carmen,
Pacheco, Fullon, Jaro, Magallanes, Cariño,
Quirino, Barrameda, Vizcaya, Maximo, at
Zamboanga. Ngunit marami sa mga salitang hiram
sa Espanyol at nagtataglay ng naturang mga titik
ay tinapatan ng mga tunog sa mga titik ng
abakada, gaya ng nagaganap na noong paghiram
sa mga naging palasak na salitang Espanyol

9. HIRAM NA TITIK TITIK TAGALOG SALITANG
ESPANYOL
BAYBAY TAGALOG
C k –
s -
CALESA
CINE
KALESA
SINE
CH TS –
S -
CHEQUE
CHNELAS
TSEKE
SINELAS
F P - FIESTA PISTA
J H - JOTA HOTA
LL LY –
Y -
BILLAR
CABALLO
BILYAR
KABAYO
Ň NY - PANO BANYO
Q K - QUESO KESO
RR R - BARRICADA BARIKADA
V B - VENTANA BINTANA
X KS –
S -
EXPERIMENTO
XILOFONO
EKSPERIMENTO
SILOPONO
Z S - ZAPATOS SAPATOS

10. ANG ABAKADA
03.
Noong 1940, nang mapahintulutan ang pagpapalimbag ng
diksyunaryong at aklat sa gramatika ng Wikang Pambansa at ng
pagpapasimula ng pagtuturo ng Wikang Pambansa ng mga paaralan,
binalangkas nib Lope K. Santos ang bagong alpabeto na nakilala sa tawag na
ABAKADA dahil sa tawag sa unang apat na titik niyon.
Binubuo ito ng dalawampung (20) titik; labinlimang (15) katinig at limang
(5) patinig, na kumakatawan sa isang makabagong tunog bawat isa.

12. PINAGHIRAP /
PINAYAMANG ALPABETO
04.
Noong 1971, dahil sa madamang di-kasapatan
ng dating Abakada sa malawakang panghihiram ng
mga salita at sa pagbaybay ng mga pantanging ngalan,
minungkahing dagdagan ng labing-isang (11) titik ang
dating Abakada. Iminungkahing dagdag ang mga
sumusunod: C, CH, F, J, Ñ, LL, Q, RR, V, X aT Z.

13. Dalawang mungkahi ang ikinusidera sa
magiging katawagan ng bawat titik at ang
magiging kaayusan o order ng mga ito sa
alpabeto:

14. Unang Mungkahi:

15. Pangalawang Mungkahi

16. ANG ALPABETONG FILIPINO:
BAGONG ALPABETO
05.
Noong 1987, ipinalabas ang Kautusan Pangkagawaran Blg. 81
ng Linangan ng mga Wika sa Pilipinas (LWP), na may pamagat na
Ang Alpabeto at Patnubay sa Ispeling ng Wikang Filipino.
Ang bagong alpabeto ay nagkaroon nan g dalawampu’t walong (28)
titik na tinatawag nang pa-Ingles maliban sa Ñ na tawag-Kastila, at
may pagkakasunod-sunod na ganito:

18. ***WAKAS

19. MGA
SANGGUNIAN
Almario, Virgilio S. 2014.
Ortograpiyang
Pambansa.Manila City:
Komisyon sa Wikang Filipino.
Santiago, Alfonso O. 1979.
Panimulang Linggwistika.
Quezon City: Rex Book Store.
Santiago, Alfonso O. at
Tiangco, Norma G.
2003.Makabagong Balarilang
Filipino,Binagong
Edisyon.Manila: Rex Book
Store, Inc.
Igot, Irma V. 2005. Batayang
Linggwistika. Cebu
City:University of San
Carlos.

20. MARAMING SALAMAT!!