Ang presentasyong ito ay tumatalakay sa kahulugan, kahalagahan, layunin at gamit ng makrong Kasanayan partikular na sa pagsasalita at pakikinig. Ipinaliliwanag nito ang ugnayan ng dalawa lalo na sa larangan ng komunikasyon.
Ang presentasyong ito ay tumatalakay sa kahulugan, kahalagahan, layunin at gamit ng makrong Kasanayan partikular na sa pagsasalita at pakikinig. Ipinaliliwanag nito ang ugnayan ng dalawa lalo na sa larangan ng komunikasyon.
Ang presentasyong ito ay tumatalakay sa mga makrong Kasanayan ng wika, partikular na ang pagsulat at pagbasa. Tinatampok dito ang kahulugan, gamit at kahalagahan ng paggamit nito sa komunikasyon.
Makabagong Gramar ng Filipino.
Sa pagsasalita, kailangan ng tatlong salik:
Ang pinagbubuhatan ng enerhiya;
Ang artikulador; at
Ang resonador
Ang interaksyon ng tatlong salik na ito ang lumilikha ng along ng mga tunog. Ang hangin naman ang nagiging midyum ng mga alon ng mga tunog upang marinig ang mga ito. An presyon o puwersang nilikha ng papalabas na hiningang galing sa baga ang siyang enerhiyang buhat sa babagtingang pantinig na nagpapagalaw sa artikulador. Nababago naman ang tunog dahil sa bibig na siyang resonador.
Nasa bibig ang apat na bahaging mahalaga sa pagbigkas ng mga tunog:
Dila at panga,
Ngipin at labi,
Matigas na ngalangala, at
Malambot na ngalangala
Nagkakaroon ng pagbabagu-bago ng hugis at laki ang guwang sa loob ng bibig sa malayang iginagalaw ang panga at dila. Maaaring mapahaba, mapaikli, mapalapad, mapapalag ang dila na maitutukod sa ngipin o sa ngalangala, maaari ring iarko ayon sa gustong bigkasin.
Nabibigkas ang mga patinig sa pagtaas at pagbaba ng harap, sentral o likod na bahagi ng dila kasama ng pagbabagu-bago ng hugis ng bibig, kasama na ang mga labi na dinarama ng tinig.
Nag-iiba naman ang mga tunog ng mga katinig batay sa:
Punto ng artikulasyon,
Paraan ng artikulasyon, at
Pagkakaroon o di-pagkakaroon ng tinig
Tinatawag na punto ng artikulasyon ang bahaging pinakamaliit na guwang para makalusot ang hangin o di makalabas ang hangin.
Anim ang punto ng artikulasyon:
Labyal o panlabi na nangangahulugan ng paglalapat ng mga labi,
Dental o pagngipin na nangangahulugan ng pagdidiit ng dulo ng dila at likod ng ngipin,
Palatal o pangngalangala o pagdidiit ng gitnang bahagi ng dila at ng ngalangala,
Velar o pagdidiit ng likod ng dila at ng velum,
Glotal o impit na pagdidiit ng mga babagtingan, at
Panlalamunan o larindyal/laryngeal.
Pamamaraan ng artikulasyon ang tawag sa paraan ng paglabas ng hangin. Maaaring mahati sa:
Pasara o istap o pabuga ang paglabas ng hangin kapag nasasarhan o napipigil ang paglabas ng hangin,
Pailong o nasal kapag lumalabas sa ilong ang hangin,
3. Pasutsot o fricative kapag lumalabas ang hangin
sa makitid na daanan sa pagitan ang artikulador
at punto ng artikulasyon.
4. Pagilid o lateral kapag lumalabas ang hangin sa
magkabilang tabi ng dila tungo sa sentro ng dila
na siyang pumipigil dito, at
5. Pangatal o tril na buhat sa sunod-sunod na galaw
ng dila.
Maibibilang na rito ang pagkakaroon o di-pagkakaroon ng tinig ng mga katinig. May tinig kapag gumagalaw ang babagtingan kaya lumalabas ang tunog at walang tinig kung hindi gumagalaw ang babagtinga.
Ang presentasyong ito ay tumatalakay sa mga makrong Kasanayan ng wika, partikular na ang pagsulat at pagbasa. Tinatampok dito ang kahulugan, gamit at kahalagahan ng paggamit nito sa komunikasyon.
Makabagong Gramar ng Filipino.
Sa pagsasalita, kailangan ng tatlong salik:
Ang pinagbubuhatan ng enerhiya;
Ang artikulador; at
Ang resonador
Ang interaksyon ng tatlong salik na ito ang lumilikha ng along ng mga tunog. Ang hangin naman ang nagiging midyum ng mga alon ng mga tunog upang marinig ang mga ito. An presyon o puwersang nilikha ng papalabas na hiningang galing sa baga ang siyang enerhiyang buhat sa babagtingang pantinig na nagpapagalaw sa artikulador. Nababago naman ang tunog dahil sa bibig na siyang resonador.
Nasa bibig ang apat na bahaging mahalaga sa pagbigkas ng mga tunog:
Dila at panga,
Ngipin at labi,
Matigas na ngalangala, at
Malambot na ngalangala
Nagkakaroon ng pagbabagu-bago ng hugis at laki ang guwang sa loob ng bibig sa malayang iginagalaw ang panga at dila. Maaaring mapahaba, mapaikli, mapalapad, mapapalag ang dila na maitutukod sa ngipin o sa ngalangala, maaari ring iarko ayon sa gustong bigkasin.
Nabibigkas ang mga patinig sa pagtaas at pagbaba ng harap, sentral o likod na bahagi ng dila kasama ng pagbabagu-bago ng hugis ng bibig, kasama na ang mga labi na dinarama ng tinig.
Nag-iiba naman ang mga tunog ng mga katinig batay sa:
Punto ng artikulasyon,
Paraan ng artikulasyon, at
Pagkakaroon o di-pagkakaroon ng tinig
Tinatawag na punto ng artikulasyon ang bahaging pinakamaliit na guwang para makalusot ang hangin o di makalabas ang hangin.
Anim ang punto ng artikulasyon:
Labyal o panlabi na nangangahulugan ng paglalapat ng mga labi,
Dental o pagngipin na nangangahulugan ng pagdidiit ng dulo ng dila at likod ng ngipin,
Palatal o pangngalangala o pagdidiit ng gitnang bahagi ng dila at ng ngalangala,
Velar o pagdidiit ng likod ng dila at ng velum,
Glotal o impit na pagdidiit ng mga babagtingan, at
Panlalamunan o larindyal/laryngeal.
Pamamaraan ng artikulasyon ang tawag sa paraan ng paglabas ng hangin. Maaaring mahati sa:
Pasara o istap o pabuga ang paglabas ng hangin kapag nasasarhan o napipigil ang paglabas ng hangin,
Pailong o nasal kapag lumalabas sa ilong ang hangin,
3. Pasutsot o fricative kapag lumalabas ang hangin
sa makitid na daanan sa pagitan ang artikulador
at punto ng artikulasyon.
4. Pagilid o lateral kapag lumalabas ang hangin sa
magkabilang tabi ng dila tungo sa sentro ng dila
na siyang pumipigil dito, at
5. Pangatal o tril na buhat sa sunod-sunod na galaw
ng dila.
Maibibilang na rito ang pagkakaroon o di-pagkakaroon ng tinig ng mga katinig. May tinig kapag gumagalaw ang babagtingan kaya lumalabas ang tunog at walang tinig kung hindi gumagalaw ang babagtinga.
Isang presentasyon tungkol sa pakikinig, antas ng pakikinig, mga nakaka-impluwensya sa pakikinig, mga uri ng tagapakinig, mga sagabal ng pakikinig, at mga pamamaraan sa mabisang pakikinig.
pakikinig:
kahulugan ng pakikinig
proseso ng pakikinig
kahalagahan ng pakikinig
ang bagay nakaimpluwensya sa pakikinig
antas ng pakikinig
mga patnubay sa mabisang pakikinig
2. Kakayahang makilala at
maunawaan ang sinasabi
ng kausap. (Yong, 1993)
Ito’y prosesong panloob na
hindi tuwirang nakikita
(Nicolas, 1988)
Kahulugan ng Pakikinig
3. Kahulugan ng Pakikinig
Ito’y isang kakayahan na matukoy
at maunawaan ang sinasabi ng iba.
Nakapaloob dito ang pag-unawa
sa wastong pagbigkas ng
nagsasalita, balarila, talasalitaan
at pagpapakahulugan.
4. Mga Hakbang sa Proseso ng Pakikinig
1. Pagbibigay- atensyon
ang tagapakinig ay nagbibigay ng
atensyon sa tagapagsalita.
5. Mga Hakbang sa Proseso ng Pakikinig
2. Persepsyon/ Pag-aakala
ginagamit ng tagapakinig ang isa o
higit pang mga pandama sa
pagtanggap ng verbal at di-verbal na
mga mensahe.
6. Mga Hakbang sa Proseso ng Pakikinig
3. Pag- iinterpret
Inuunawa ng tagapakinig ang
kahulugan ng mensahe na
ipinahahayag ng tagapagsalita.
Inaalam kung ano ang nais
ipahiwatig o iparating ng
tagapagsalita.
7. Mga Hakbang sa Proseso ng Pakikinig
4. Pagtasa/ Pag- ebalweyt
Tinitiyak ng tagapakinig kung dapat
paniwalaan ang tagapagsalita.
Nakataya dito ang kridibilidad ng
tagapagsalita.
8. Mga Hakbang sa Proseso ng Pakikinig
4. Pagtasa/ Pag- ebalweyt
isinaalang-alang ang mga
impormasyong dapat tandaan ng
tagapakinig.
9. Mga Hakbang sa Proseso ng Pakikinig
5. Pagtugon
sa lebel na ito nagaganap ang
pagtugon o reaksyon sa mensahe o
sa tagahatid ng mensahe.
10. Mga Elementong Nakaiimpluwensiya
sa Pakikinig
1. Tsanel
Ito ay daan ng pakikipagtalastasan.
Ang ideya ay maipahatid sa
pamamagitan ng pagsasalita.
11. Mga Elementong Nakaiimpluwensiya
sa Pakikinig
2. Lugar
Ang malamig at tahimik na lugar ay
nakatutulong sa pakikinig. Ngunit
ang silid na masama ang
bentilasyon at maingay at may mga
upuang hindi maginhawang upuan
ay
makasasagabal naman sa mabuting
pakikinig.
12. Mga Elementong Nakaiimpluwensiya
sa Pakikinig
3. Oras
May mga oras naman na hindi
kahali-halina sa pakikinig. Kapag
dumarating na sa alas dose ang
panayam o talumpati kaya,
mapapansin na aliwaswas na ang
mga nakakanig.
13. Mga Elementong Nakaiimpluwensiya
sa Pakikinig
4. Edad
Mas maingay makinig ang mga
bata kaysa sa mga may edad na.
Mahusay ang memorya ng mga
kabataan ngunit higit naman
madali ang pag-unawa ng mga may
edad na sa napapakinggan nila.
14. Mga Elementong Nakaiimpluwensiya
sa Pakikinig
5. Pinag-aralan
Kapag may pinag-aralan ang
nakikinig, higit na may kakayahan
umunawa sa pinakikinggan.
15. Mga Elementong Nakaiimpluwensiya
sa Pakikinig
5. Pinag-aralan
Mayaman kasi ang kanilang
talasalitaan at marami silang
karanasang nabasa sa mga aklat na
nagagamit nila sa pag-unawa sa
kanilang mga napapakinggan.
16. Mga Elementong Nakaiimpluwensiya
sa Pakikinig
6. Kalagayang Sosyal
Higit na sanay makinig ang mga
taong may mataas na pinag-aralan
at kalagayan sa buhay. Palagi silang
nakakapakinig at nagbibigay iyon
sa kanila ng higit na kasanayan na
makinig.
18. Mga Elementong Nakaiimpluwensiya
sa Pakikinig
8. Kasarian
May iba’t ibang gustong pakinggan
ang mga babae at ganoon din
naman ang mga lalaki. Bibihira
lamang sa mga babae at lalaki na
may parehong paksang nais
pakinggan.
19. Mga Elementong Nakaiimpluwensiya
sa Pakikinig
9. Konseptong Pansarili
Nakadepende sa tagapakinig kung
paano niya bibigyan ng
pagpapakahulugan ang mga
mensaheng kanyang napakinggan.
20. 1. Marginal o Pasibo
Pakikinig na ang pinakikinggan
ay di
gaanong napagtutuunan ng pansin
dahil sa ibang gawaing kanyang
isinasakatuparan.
Uri ng Pakikinig
21. 2. Atentibo
Taimtim ang uri ng pakikinig na
ito.
Puno ng konsentrasyon,
inuunawang
mabuti ang mensaheng
pinakikinggan.
Uri ng Pakikinig
22. 3. Analitikal
Tinatawag din itong pahusgang
pakikinig, ito ay may layuning
makapagbigay ng reaksyon,
magtaya o mag-evaluate kung
sapat , balido, mahalaga, at
karapat-dapat ang napakinggan.
Uri ng Pakikinig
23. 4. Kritikal
Mapanuri ang uring ito ng
pakikinig. Pagkuha ito ng mensahe,
pagpapahalagang moral, pagpuna
sa pagkakatulad at pagkakaiba,
kalimitang ginagawa ito sa
pakikinig ng mga awitin, sermon ng
pari o pastor, parabula at pabula.
Uri ng Pakikinig
24. 5. Apresyatibo
Mapagpahalagang tagapakinig ang
tawag dito. Nakikinig ang tao dahil
sa kanyang sariling kapasyahan.
Tulad ng pakikinig ng musika o
mga akdang panitikan.
Uri ng Pakikinig
25. 1. Pseudolistener
Ito ay uri ng tagapakinig na
kunwari ay nakatingin sa kausap,
may patangu-tango pa at pangiti-
ngiti ngunit hindi naman pala ang
sinasabi ng nagsasalita ang
kaniyang iniisip kundi may ibang
naglalaro sa kaniyang
imahinasyon.
Mga Uri ng Masamang Tagapakinig
26. Mga Uri ng Masamang Tagapakinig
2. Selective Listener
Ito ay tagapakinig na kung ano
lang ang gustong pakinggan, iyun
lamang ang pakikinggan.
27. Mga Uri ng Masamang Tagapakinig
3. Ambusher
Ito ay tagapakinig na ang laging
tinitingnan ay ang magiging
pagkakamali ng tagapagsalita at sa
mga pagkakamali niya ito titirahin
o sisiraan.
28. Mga Uri ng Masamang Tagapakinig
4. Defensive Listener
Ito ang tagapakinig na kahit hindi
mo intensiyon na magsalita, lagi
niyang iniisip na sila ang
pinariringgan.Kaya bawat sabihin
mo, lagi silang naka-react sa iyo.
29. Mga Uri ng Masamang Tagapakinig
5. Insensitive Listener
Ito ang tagapakinig na walang
pakialam at manhid.
30. Mga Patnubay sa Mabisang Pakikinig
1. Maging handa sa pakikinig.
2. Magkaroon ng layunin sa
gagawing pakikinig.
3. Bigyang-pansin ang agwat o
pagkakaiba ng pagsasalita at
pakikinig.
31. Mga Patnubay sa Mabisang Pakikinig
4. Kilalanin ang mahahalagang
kaalaman o impormasyon.
5. Unawaing mabuti ang sinasabi ng
nagsasalita.
6. Iwasan ang pagbibigay ng puna
hanggang hindi pa tapos ang
nagsasalita.
32. Mga Hadlang sa Epektibong Pakikinig
1. Mental at emosyonal na
Ingay/gulo sa sarili at kalooban
2. Pagkawala sa Sarili, Lumilipad na
Diwa
3. Masyason kang madaldal.
4. Perseptwal na salamin.
5. Negatibong Pagtanaw