Açık ve Uzaktan Öğretim Yönetimi

1. AÇıK VE UZAKTAN ÖĞRETIM YÖNETIMI
Hazırlayan:Gülşen Özge ÖZYILDIZ
Danışman: Doç.Dr.Ağah Tuğrul KORUCU

2. AÇıK VE UZAKTAN ÖĞRETIM YÖNETIMI
 Açık ve uzaktan öğretim örgütlerinin, bir sistem
yaklaşımı ile sanal boyut göz ardı edilmeden
yönetim yapısı oluşturulmalıdır. Yönetim tanım
olarak, başında bulunduğu örgütün amaçlarını
başarıyla gerçekleştirmek için insan ve madde
kaynaklarının koordinasyonunun sağlanması,
karar verme ve takım çalışmasından sorumlu
bir araç olarak tanımlanmaktadır.

3.  Yönetim kısaca, ortak amacı başarmak
yönünde insan kaynaklarının ve maddi
olanakların işe koşulması etkinliği olarak
tanımlanabilir. Bu açıdan açık ve uzaktan
öğretim kurumlarının yönetiminin, okul
yönetimleri ile benzerlikler göstermesi
beklenebilir.

4. WILLIAMS’ıN ÇALıŞMASıNDA BAHSETTIĞI
AÇıK VE UZAKTAN EĞITIM KURUMLARıNDA
BULUNMASı GEREKEN ÖZELLIKLER
 Yönetici: Yönetim becerileri, bütçeleme
becerileri, pazarlama becerileri ve stratejik
planlama becerileri gibi yeterlilikleri içerir.
 Öğretici/ Kolaylaştırıcı: İçerik bilgisi, öğretim
stratejileri/modelleri, genel eğitim teorisi,
öğretim için internet araçlarını kullanma
becerisi, interaktif teknolojiler için öğretim
tasarımı, kütüphane araştırma becerileri ve
davranış/becerileri modelleme gibi yeterlilikleri
içerir.

5.  Öğretim Tasarımcısı: Öğretim tasarımı becerileri,
interaktif teknolojiler için öğretim tasarımı, medya
niteliklerini anlama bilgisi, genel eğitim teorisi, metin
düzenleme becerileri, öğretim için internet araçlarını
kullanma becerisi, öğretim stratejileri/modelleri, web
temelli programlama becerileri; öğrenme/stil teorisi ve
HTML yazma becerileri gibi yeterlilikleri içerir.
 Eğitimci: Eğitim becerileri (teknoloji için), davranış
becerileri modelleme, genel eğitim teorisi, öğretim
stratejileri, öğretim için internet araçlarını kullanma
becerisi ve danışmanlık becerileri gibi yeterlilikleri içerir.

6.  Lider/Değişim ajanı: Davranış becerileri
modelleme, yönetsel beceriler, pazarlama
becerileri, stratejik planlama becerileri, politika
oluşturma becerileri ve genel eğitim teorisi gibi
yeterlilikleri içerir.
 Teknoloji Uzmanı: Bilgisayar donanım becerileri,
teknoloji kullanım/onarım becerileri ve öğretim
için internet araçlarını kullanma becerisi gibi
yeterlilikleri içerir.

7.  Grafik Tasarımcısı: Grafik tasarım becerileri; metin
düzenleme becerileri, medya niteliklerini anlama
bilgisi ve öğretim için internet araçlarını kullanma
becerisi gibi yeterlilikleri içerir.
 Medya yayıncısı/Editörü: Öğretim için internet
araçlarını kullanma becerisi, grafik tasarım
becerileri ve medya niteliklerini anlama bilgisi gibi
yeterlilikleri içerir.
 Teknisyen: Teknoloji kullanım/onarım becerileri
bilgisayar donanım becerileri ve bilgisayar ağı
becerileri gibi yeterlilikleri içerir.

8.  Destek Personeli: Danışmanlık/rehberlik
becerileri gibi yeterlilikleri içerir.
 Kütüphaneci: Kütüphane araştırma becerileri
gibi yeterlilikleri içerir.
 Değerlendirme Uzmanı: Genel eğitim teorisi
(ölçme ve değerlendirme) gibi yeterlilikleri içerir.

9. AÇıK VE UZAKTAN ÖĞRETIMDE SıNıF YÖNETIMI
 Sınıflar, yaşamları beslemenin ve öğrencilerin bilgilerini
oluşturmanın geleceklerini şekillendirmeye yardımcı
olacağı ortak öğrenme alanlarıdır. Öğretmen ve öğrenci
için olumlu bir okul deneyimi sağlamak, kültürel açıdan
farklı öğrenci demografisine ve çevresel faktörlere bağlı
olarak her ikisinin esnekliğine, anlayışına, yaratıcılığına
ve sabrına dayanmaktadır.
 Sanal sınıflar, öğretenlerin ve öğrenenlerin aynı ortamda
bulunma zorunluklarının olmadığı, öğrenme ve öğretme
sürecinin eş zamanlı (senkron) veya eş zamansız
(asenkron) olarak teknoloji tabanlı gerçekleştirildiği
ortamlardır.

10. SıNıF YÖNETIMININ TEMEL BOYUTLARı
 Sınıf Ortamının;
 Fiziki Düzeni
 Plan program etkinlikleri
 Davranış ve Kurallar Yönetimi
 Zaman Yönetimi
 Motivasyon
 Eğitmen
 İletişim ve Etkileşim

11.  Fiziki Düzen: Yüz yüze öğrenme ortamları
açısından ele alındığında öğrenci sayısı, oturma
düzeni, renkler, ışık, ısı, temizlik ve görünüm
gibi unsurlarla ilişkilidir.
 Plan Program Etkinlikleri: Hedeflerin
belirlenmesi, Kaynakların sağlanması,
hedeflerle kaynaklar arası ilişkilerin kurulması
yüz yüze öğrenme ortamlarında plan ve
program faaliyetidir.

12.  Davranış ve Kurallar Yönetimi: Sınıf kurallarının
önceden belirlenmesi ve uyulması, sınıf ikliminin
oluşturulması, meydana gelecek olumsuz
davranışların önceden belirlenerek önlenmesi için
gerekli tedbirlerin alınması açısından önemlidir.
 Zaman Yönetimi: Etkili bir öğretim için zaman
yönetimi iyi planlanmış olmalı ve uygulanmalıdır.
 Motivasyon: Genel olarak öğretimin
gerçekleşmesinde önemli unsurdur.

13.  İletişim ve Etkileşim: İletişim, davranış
değişikliği meydana getirmek için düşünce,
bilgi, duygu, tutum ve becerilerin paylaşılması
olarak tanımlanmaktadır.
 Eğitmen: Sınıf yönetiminin belki de en önemli
boyutu eğitmendir. Çünkü yukarıdaki diğer
boyutlarda ifade edilen ve planlanan amaçlara
istenilen düzeye ulaşmak ancak eğitmenin
çabası ile mümkündür.

14. AÇıK VE UZAKTAN ÖĞRETIMDE VE LIDERLIK
 Açık ve uzaktan eğitim lideri; organizasyonun
geleceğini, vizyonunu, misyonunu, hedeflerini,
amaçlarını yönlendiren vizyon sahibi bir kişidir.
Lider örgüte ve kendisine inanan kişilere
rehberlik eder ve organizasyonun paylaşılan
vizyonu ve hedeflerini açıkça anladığını ve
kabul ettiğini gösterir.

15. AÇıK VE UZAKTAN ÖĞRETIM LIDERININ
YETERLILIK PIRAMIDI

16. LIDERLIK VE YÖNETIM KARŞıLAŞTıRıLMASı
Faaliyet Liderlik Yönetim
Düşünme Süreci İnsana Odaklanır
Dışa Bakar
Nesneye Odaklanır
İçe Bakar
Hedef Belirleme Bir vizyon geliştirir
Geleceği oluşturur
Ormanı görür
Planları uygular
Şimdiyi Geliştirir
Ağaçları Görür
Personel İlişkileri Güçlendirir
İş arkadaşlarıdır
Güvenir ve Geliştirir
Kontrol eder
Alt-Üst ilişkisi vardır
Komuta eder ve düzenler
İşlem Doğru işleri yapar
Değişim yaratır
Astlarına hizmet eder
İşleri doğru yapar
Değişimi yönetir
Üstlerine hizmet eder
Yönetim Etkiyi kullanır
Fikir ayrılıklarını kullanır
Kararlı davranır
Otoriteyi Kullanır
Fikir ayrılıklarından kaçınır
Sorumlu davranır

17. AÇıK VE UZAKTAN ÖĞRETIMDE ÖRGÜT YAPıLARı
 Bir örgüt olarak tanımlayabileceğimiz açık ve
uzaktan öğretim kurumlarında örgütün yapısı
ve yönetimi, ilgili kurumların önemli bir
boyutunu oluşturmaktadır. Bu örgütlerin yapısı
ve yönetimin temel değişkeni, açık ve uzaktan
öğretimin amaçlarına ve sunulma biçimine göre
değişen kurumsal yapıyla yakından ilgilidir. Bu
nedenle etkin bir yönetim sistemi oluşturmak
için amaca uygun bir kurumsal yapının
oluşturulması gerekir.

18. AÇıK VE UZAKTAN ÖĞRETIM SISTEMI
BILEŞENLERI
 1)Farkındalık
 2)Kabul Öncesi Danışma
 3)Kabul

 1)Meteryal Üretim ve Dağıtımı
 2)Danışmanlık
 3)Ödev
 4)Öğrenci şikayet bildirimi
 5)Sınav/Değerlendirme
 6)Mezuniyet Etkinliği


 1)Akademik programın Tasarım
 ve Geliştirilmesi
 2) Akademik Danışmanları belirlemesi
 ve Geliştirilmesi

Öğrenciler Bilgi Yönetimi
Öğrenme
Çevresi
Hizmet Yönetimi
Öğrenme
Meteryali
Akademik
Yönetim

19. AÇıK VE UZAKTAN ÖĞRETIM KURUMLARı YAPıSı
İTIBARI İLE ÜÇ GRUBA AYRıLıR
 1)Bağımsız Yapılı Öğretim Kurumları
 &Özel ve Devlet Uzaktan Öğretim Kurumları ya da Fakülteleri
 &Uzaktan Öğretim Üniversiteleri veya Açık Üniversiteler
 2)Karışık Yapılı Açık ve Uzaktan Öğretim Kurumları
 &Açık ve Uzaktan Öğretim hizmeti veren Fakülteler/ Yüksekokullar/
merkezler
 &Konsültasyon Modeli
 &Entegre olan sistemler
 3)Küresel Yapılı Açık ve Uzaktan Öğretim Kurumları
 &Kitlesel, açık, çevrimiçi ders (KAÇD-MOOC) Sistemleri

20. BAĞıMSıZ YAPıLı AÇıK VE UZAKTAN EĞITIM
KURUMLARı
 Bu kapsamda değerlendirilebilecek açık ve
uzaktan öğretim kurumları iki alt gruba ayrılır
 Birincisi; Üniversite seviyesinin altında
öğrenenler ve yetişkinler için eğitimler
düzenleyen kurumlar.
 İkincisi; Üniversite derecesinde eğitim veren
kurumlar.

21.  A) Özel ve Devlet Uzaktan Öğretim Kurumları ya da
Fakülteleri:
 MEB hayat boyu öğrenme genel müdürlüğüne
bağlı olarak temel eğitim ve ortaöğretim düzeyinde
faaliyet gösteren Açık öğretim Ortaokulu, Açık
öğretim lisesi, Açık Öğretim İmam hatip lisesi,
Mesleki açık öğretim lisesi ve Mesleki ve Teknik
Açık öğretim lisesi bu kapsamda değerlendirilebilir.


23.  B) Uzaktan Öğretim Üniversiteleri veya Açık
Üniversiteler;
 Açık ve uzaktan Öğretim üniversiteleri
ülke/dünya genelinde öğreneni bulan ve
uzaktan diploma/sertifika programları veren
kurumlardır. Bu kapsamda ülkemizde sadece
açık ve uzaktan öğretim faaliyeti yürüten bir
üniversite bulunmamaktadır. Ancak dünyada
bir çok örneği bulunmaktadır:

24.  İngiltere (Open University)
 Kanada (Athabasca University)


25.  The Open Unıversıty Of Hong Kong
 Unıversıty of Helsinki

26. KARıŞıK YAPıLı AÇıK VE UZAKTAN ÖĞRETIM
ÖRGÜTLERI
 Karışık yapılı açık ve uzaktan Öğretim örgütleri
uzaktan ve örgün öğretim faaliyetlerini bir
arada yürüten kurumlardır.
 Kendi içinde 3 alt gruba ayrılır. Bunlar;

27. AÇıK VE UZAKTAN ÖĞRETIM HIZMETI VEREN
FAKÜLTELER/YÜKSEKOKULLAR/MERKEZLER

28. KONSÜLTASYON MODELI
 Konsültasyon modelinde hizmet veren açık ve
uzaktan öğretim kurumları birden fazla
kurumun bir araya gelerek oluşturdukları geniş
ölçekli yapıya sahip kuruluşlardır. Bu kurumların
örgüt yapısı bağımsız değildir.

29. ENTEGRE OLAN SISTEMLER
 Bu modelde kampüs içi ve kampüs dışı
öğrenenler bir aradadır. Akademik personel her
iki öğrenen grubuna da aynı öğretim
müfredatını ve aynı değerlendirme planını
uygular. Böylece öğrenenlerin aynı diploma
derecesine ve eşit haklara sahip olması garanti
altına alınır.

30. KÜRESEL YAPıLı AÇıK VE UZAKTAN ÖĞRETIM
ÖRGÜTLERI
 Kitlesel açık çevrimiçi ders (MOOC) sistemleri;
 Bu sistemi dünya genelinde tüm üniversiteler
ya da özel kuruluşlar kullanabiliyor. Söz konusu
hizmet ABD başta olmak üzere bir çok ülke
tarafından desteklenen platformlar ile
sağlanmaktadır.

31. KAYNAKÇA
 Pegem Yayınları Açık ve Uzaktan Öğrenme ders
kitabı syf.(145-167)
 https://dergipark.org.tr/tr/download/article-
file/1352063