2. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
• Dünya’da 1840 yılında Isaac Pitman tarafından İngiltere'de mektupla uzaktan
öğretim ile başlar.
• Türkiye’de 1924 yılında John Devey’in sunduğu «öğretmen eğitimi raporu» ile
gündeme gelmiştir
• 1927 yılında bir kavram olarak kabul görmeye başladı.
• 1956 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Banka ve Ticaret Hukuku
Araştırma Enstitüsünde yapılan bir çalışma bir çalışma ile banka personeline yönelik
mektupla öğretim yoluyla hizmet içi eğitim şeklinde olmuştur.
Açık ve Uzaktan Öğretimde yönetim
3. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
Simonson, Smaldino ve Zvacek (2014) açık ve uzaktan
öğretimi 4 temel boyutta ele alır.
4. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
Yönetim tanım olarak, başında bulunduğu örgütün amaçlarını başarıyla
gerçekleştirmek için insan ve madde kaynaklarının koordinasyonunun sağlanması
karar verme ve takım çalışmasından sorumlu bir araç olarak tanımlanır.
Williams (2003), yüksek öğretimde açık ve uzaktan kurumlarında bulunması
gereken rolleri şöyle sıralamıştır: Yönetici, Öğretici-Kolaylaştırıcı, Öğretim
Tasarımcısı, Eğitimci, Lider-Değişim Ajanı, Teknoloji Uzmanı, Grafik Tasarımcısı,
Medya Yayıncısı-editörü, Teknisyen, Destek Personeli, Kütüphaneci, Değerlendirme
Uzmanı, Site Kolaylaştırıcı
6. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
• Kaya (2002) yüksek öğretimde açık ve uzaktan kurumlarında bulunması gereken
rolleri şöyle sıralamıştır:
1. Uzaktan çalışma, iletişim ve kayıt amacıyla kullanılacak çeşitli ders araç
gereçlerinin geliştirilmesi, üretilmesi, seçilmesi veya satın alınması,
2. Ders materyallerinin öğrencilere sunulması, dağıtılması veya ulaştırılması,
3. Öğrenci ve eğitmen arasında çift yönlü iletişim sağlanması,
4. Açık ve uzaktan öğretimin sunmuş olduğu çalışma olanakları hakkında
bilgilendirmeler yapılması,
5. Danışmanlık hizmetlerinin sağlanması
6. Ders değerlendirme hizmetleri
7. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
Sınıf yönetimi, genel olarak bilinen eğitim amaçlarının gerçekleştirilmesi için
planlama, örgütleme, uygulama ve değerlendirme işlevlerine ilişkin ilke, kavram,
kuram, model ve tekniklerin sistematik ve bilinçli bir şekilde uygulanması ile ilgili
etkinliklerdir.
Polat(2016), sınıf yönetiminin temel boyutlarını; sınıf ortamının fiziki düzeni,
plan program etkinlikleri, davranış ve kurallar yönetimi, zaman yönetimi,
motivasyon, eğitmen, iletişim ve etkileşim olarak ifade etmektedir.
Açık ve Uzaktan Öğretimde Sınıf Yönetimi
8. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
Murphy Ve Manzanares
(2008) yüz yüze ve sanal
sınıf ortamlarını oluşturan
bileşenlerin farklılıklarını
yandaki tabloda
karşılaştırarak vermiştir.
9. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
Açık ve Uzaktan Öğretimde Yönetici ve Lider
10. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
Lunenburg (2011), Lider ve yönetim karşılaştırması
11. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
Sanal liderlere e-lider de denilmektedir.
E-liderlik, tutum, duygu, düşünce, davranış ve performans ile bireyler, gruplar ve
organizasyonlarda değişiklik meydana getirmek için bilgi ve iletişim
teknolojilerindeki gelişmeler aracılığı ile gerçekleşen sosyal bir etki sürecidir.
E-liderler, sanal işgücünü ve sanal ekipleri organize eder, bilgi ve iletişim
teknolojisi araçlarını etkin kullanarak ekipleri iyi bir şekilde yönetir.
A. Sanal Liderlik
12. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
• Simonson ve arkadaşları (2014), açık ve uzaktan öğretim organizasyonunun
başarılı bir şekilde dönüşümün sağlanması için 8 adım tanımlamışlardır.
1. Dönüşümün kaçınılmaz olduğu hissi uyandırılmalıdır.
2. Etkili bir planlama grubu oluşturulmalıdır.
3. Bir vizyon oluşturulmalıdır.
4. Vizyon çevreye yayılmalıdır.
5. Vizyon doğrultusunda hareket edenler desteklenmelidir.
6. Kısa vadeli kazançlar oluşturulmalı ve bunun için plan yapılmalıdır.
7. Daha fazla değişim meydana getirmek için başarılı açık ve uzaktan öğretim faaliyetleri bir araya
getirilmeli ve birleştirilmelidir.
8. Açık ve uzaktan öğretimdeki başarılar bir araya getirilmelidir.
B. Açık ve Uzaktan Öğretim İçin Dönüşüm
13. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
Örgüt; merkezinde, saptanmış ortak bir
amacı gerçekleştirmek üzere bir araya
gelmiş insanlar bulunan, mali ve maddi
kaynaklar ile donatılan ve hukuksal
bağlarla da hiyerarşik ilişkileri saptanan
canlı, dinamik ve sosyal bir yapı, bir
sistemdir.
Açık ve Uzaktan Öğretimde Örgüt Yapıları
14. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
Açık ve Uzaktan Öğretim Yönetim Yapısı
16. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
1.Bağımsız Yapılı Açık ve Uzaktan Öğretim Örgütleri
a. Özel ve Devlet Uzaktan Öğretim Kurumları ya da Fakülteleri
b. Uzaktan Öğretim Üniversiteleri veya Açık Üniversiteler
2. Karışık Yapılı Açık ve Uzaktan Öğretim Örgütleri
a. Açık ve Uzaktan Öğretim Hizmeti Veren Fakülteler/Yüksekokullar/Merkezler
b. Konsültasyon Modeli
c. Entegre Olan Sistemler
3. Küresel Yapılı Açık ve Uzaktan Öğretim Örgütleri
a. Kitlesel Açık Çevrimiçi Ders ( KAÇD – MOOC ) Sistemleri
Açık ve uzaktan öğretimde örgüt yapıları
17. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
• Bağımsız Uzaktan Eğitim örgüt yapısında, uzaktan eğitim hizmeti sunan örgütler
tamamen bağımsızdır. Bu kurumlarda temel ve yetişkin eğitimden üniversite
programına kadar çeşitli dersler verilir.
• Bu bağımsız örgütler, kendi yapıları hakkında kendileri karar verme yetkisine sahiptir.
• Bu örgüt yapısına en iyi örnek İngiltere’de bulunan açık üniversite (Open University)
ve Çin’de bulunan açık üniversite verilebilir.
1.Bağımsız Yapılı Açık ve Uzaktan Öğretim Örgütleri
18. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
a. Özel ve Devlet
Uzaktan Eğitim Okulları
ya da Fakülteleri
b. Uzaktan Öğretim
Üniversiteleri veya
Açık Üniversiteler
19. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
• Uzaktan eğitim ve okulları ve fakülteleri kendi, içinde bağımsız kuruluşlardır.
• Bu kuruluşlar kendi elemanlarını alır; finans yapısı ve eğitim-öğretim
materyal geliştirme ve öğrenci işlerini kendileri bağımsız olarak organize
ederler.
• Bu örgütler, ulusal ya da uluslararası örgütlenmesini kendileri meydana
getirirler.
• Bu tür kuruluşlar, yönetimlerini okul ya da fakülte düzeyinde örgütlerler.
a. Özel Ve Devlet Uzaktan Eğitim Okulları ya da
Fakülteleri
20. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
• Bu örgütler kendi başına bağımsız kararlar verebilen
üniversitelerdir.
• Örgütlenmeleri üniversite düzeyinde
gerçekleşmektedir.
• Bu kuruluşlar, ekonomi, eğitim-öğretim, öğrenci
işleri, eleman çalıştırma, işletim ve örgütlenme
yapılarını kendileri bağımsız olarak organize ederler
b. Uzaktan Eğitim Üniversiteleri ya da Açık
Üniversiteler
21. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
Karışık uzaktan eğitim örgütlerinde, örgün ve uzaktan eğitim faaliyetleri aynı anda devam eder.
Örgüt yapısında , uzaktan eğitim hizmeti sunan örgütler yarı bağımsızdır.
Bu yarı bağımsız örgütler, kendi yapıları hakkında kendileri karar verme yetkisine tam olarak sahip
değildir.
Bu örgüt yapısına en iyi örnek, Anadolu Üniversitesi’nde bulunan Açık Öğretim Fakültesi
verilebilir.(http://eogrenme.Anadolu.edu.tr/)
Karışık uzaktan eğitim örgüt sisteminde üç farklı örgütlenme yapısı bulunmaktadır.
2. Karışık Yapılı Açık ve Uzaktan Öğretim Örgütleri
22. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
a. Entegre
Olan
Sistemler
b. Konsültasyon
modeli
c. Uzaktan Eğitim Veren
Bağımsız Fakülteler Ya da Örgün
Hizmet Veren Üniversitelerin
Uzaktan Eğitim Birimleri
23. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
Açık ve uzaktan öğretim hizmeti veren bu kurumlar bağlı
bulundukları üniversite ya da devlet kuruluşu bünyesinde
faaliyet gösterir.
Türkiye’de yükseköğretim kurumları bünyesinde faaliyet
sürdüren 74’ü devlet ve 20’si vakıf olmak üzere 94 uzaktan
eğitim uygulama ve araştırma merkezi bulunmaktadır.
a. Açık ve Uzaktan Öğretim Hizmeti Veren
Fakülteler/Yüksekokullar/Merkezler
24. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
Konsültasyon modeli türünde uzaktan eğitim hizmeti veren
kurumlar birkaç üniversitenin katılımıyla oluşturulmuştur.
Bu tür örgütler tam olarak bağımsız değildir.
Uzaktan eğitim veren kurumun maliyesi, işletmesi, öğrenci
işleri, eğitim-öğretim faaliyetleri bir konsültasyon ile
oluşturulan bir komite tarafından organize edilir.
b. Konsültasyon Modeli
25. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
Bu modelde kampüs içi ve kampüs dışı (açık ve uzaktan öğretim) öğrenenler bir aradadır.
Avustralya ve Kuzeydoğu Amerika Eyaletlerinin modelleridir. Avustralya çok geniş bir ülke olduğundan eğitim
sorunlarını uzaktan eğitimle çözmeye çalışmıştır.
Entegre olan sistemler modelinde , uzaktan eğitim birimleri örgün eğitim hizmeti veren üniversitelerin çok uzağına
kurulmuştur.
Bütün eğitim-öğretim faaliyetleri örgün eğitim-öğretim içinde görev yapan öğretim elemanları tarafından
yürütülmektedir.
Uzaktan eğitin öğrencileri örgün eğitim gören öğrencilerin sorumlu oldukları sınavların aynısından sorumludurlar.
Hem örgün eğitim gören öğrenciler hem de uzaktan eğitim öğrencileri aynı diplomaya ve haklara sahiptirler; ayrıca iş
bulma konusunda da öğrenciler aynı haklara sahiptirler. Çünkü uzaktan eğitim öğrencileri, örgün eğitim içinde aktif rol
oynamaktadırlar.
Bu tür sistemlerde içsel ve dışsal öğrenme birbiriyle bütünleşmiştir.
c. Entegre Olan Sistemler
26. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
a. Kitlesel Açık Çevrimiçi Ders ( KAÇD – MOOC ) Sistemleri
Bu sistemi dünya genelinde tüm üniversiteler ya da özel kuruluşlar kullanılabiliyor.
Bu platformların en bilinenleri; Coursera, edX, FutureLearn, XuetangX, Udacity ve Udemy’dir.
Lewin (2015) akridite kurslarının, üniversitelerin diploma programları tarafından kabul edilmeye
başlandığını haber yapmıştır. 5 ülkede bulunan 6 üniversite tarafından edX platformu üzerinden
sunulan bazı eğitimlerin üniversitelerin kredi sistemine transfer edilebildiğini yazmıştır.
Arizona Devlet Üniversitesi, Küresel Birinci Yıl Akademisi (Global Freshman Academy)’nin edX
üzerinden sunduğu eğitimleri kredilerinin bir kısmını diploma programına transfer edilebileceğini
duyurmuştur.
3. Küresel Yapılı Açık ve Uzaktan Öğretim Örgütleri
27. KAYNAKÇA
• Gürer, M.D. ve Tekinarslan, E. (2020). Açık ve uzaktan öğrenme. Ankara: Pegem.
• İşman, A. (2011). Uzaktan eğitim. Ankara: Pegem A.
