1. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRENME
Doç. Dr. AĞAH TUĞRUL KORUCU
SEVCAN ÇATKIN
18310341032 Okul Öncesi Öğretmenliği
2. Yönetim tanım olarak başında
bulunduğu örgütün amaçlarını
başarıyla gerçekleştirmek için insan
ve madde kaynaklarının
koordinasyonunun sağlanması,
karar verme ve takım
çalışmasından sorumlu bir araç
olarak tanımlanır.
AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
3. Williams, çalışmasında yükseköğretimdeki açık ve uzaktan
öğretim kurumlarında bulunması gereken rolleri ve bu roller
için genel yeterlikleri aşağıdaki gibi açıklamıştır:
• Yönetici: yönetim becerileri, bütçeleme becerileri,
pazarlama becerileri ve stratejik planlama becerileri gibi
yeterlilikleri içerir.
• Öğretici/kolaylaştırıcı: içerik bilgisi, öğretim modelleri, genel
eğitim teorisi, öğretim için internet araçlarını kullanma
becerisi, interaktif teknolojiler için öğretim tasarımı,
kütüphane araştırma becerileri gibi yetenekleri içine alır.
4. • Öğretim tasarımcısı: öğretim tasarımı
becerileri, interaktif teknolojiler için
öğrenme tasarımı, medya niteliklerini
anlama bilgisi, gene eğitim teorisi,
öğretim modelleri, öğretim için internet
araçlarını kullanma becerisi, HTML
becerileri gibi yeterlikleri içerir.
• Eğitimci: eğitim becerileri davranış
becerileri modelleme, genel eğitim
öğretim modelleri, danışmanlık gibi
becerileri gibi yeterlikleri içerir.
5. • Lider ajanı: davranış modelleme, yönetsel beceriler, pazarlama
becerileri, stratejik planlama becerileri, politika oluşturma becerileri ve
genel eğitim teorisi yeterlikleri içerir.
• Teknoloji uzmanı: bilgisayar donanım becerileri, teknoloji kullanımı ve
öğretim için internet araçlarını kullanma becerileri gibi yeterlikleri içerir.
6. • Grafik tasarımcısı: Grafik tasarım becerileri, metin
düzenleme becerileri, medya niteliklerini anlama bilgisi
gibi yeterlikleri içerir.
• Medya yayıncısı: öğretim için internet araçlarını
kullanma becerisi grafik tasarım becerileri ve medya
niteliklerini anlama becerisi gibi yeterlikleri içerir.
7. • Teknisyen: teknoloji kullanım ve onarım becerileri, bilgisayar
donanım becerileri ve bilgisayar ağı becerileri gibi yeterlikleri
içerir.
• Destek personeli: danışmanlık gibi becerileri içerir.
• Kütüphaneci : kütüphane araştırma becerileri gibi yeterlikleri
içerir.
• Değerlendirme uzmanı: genel eğitim teorisi gibi yeterlikleri
içerir.
• Site kolaylaştırıcı: bu rol için herhangi bir yeterlik konusunda
fikir birliğine varılmadığından bu rol çok önemli değildir.
8. Açık ve uzaktan öğretim yöneticisinin hizmetleri;
• Uzaktan çalışma iletişim ve kayıt amacıyla kullanılacak çeşitli
ders araç gereçlerinin geliştirilmesi, üretilmesi, seçilmesi veya
satın alınması.
• Ders materyallerinin öğrencilere sunulması, dağıtılması veya
ulaştırılması.
• Öğrenci ve eğitmen arasında çift yönlü iletişiminin
• Açık ve uzaktan öğretiminin sunmuş olduğu çalışma
hakkında bilgilendirmeler yapılması.
• Danışmanlık hizmetlerinin sağlanması.
• Ders değerlendirme hizmetleri.
9. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİMDE SINIF YÖNETİMİ
Sanal sınıf, çevrimiçi ortamda öğrenenler ile öğretenlerin
buluştuğu bir çevrimiçi öğrenme sistemidir. Burada önemli
nokta şudur; insanların coğrafi olarak nerede olduğu veya
sosyal/kültürel özellikleri birbirini ilgilendirmez. Herkes aynı
amaç için sanal sınıfa katılır ve ortak paydada buluşmuş
olurlar. Günümüzde en popüler sanal sınıf
uygulamalarına Google Classroom, Edmodo ve
Schology örnek olarak verilebilir. Türüne ve özelliklerine
göre değişen birçok sanal sınıf altyapısı mevcuttur. Bunların
haricinde çevrimiçi olarak konferans verilecek birçok
platform ile sanal sınıf yapılabilir fakat etkililiği tartışılır.
10. Sanal sınıflarda öğretmen, sınıf
düzenini çevrimiçi olarak
organize edebilir, öğrencileriyle
eşzamanlı olacak/olmayacak
şekilde iletişim kurabilir, ödevler,
görevler verebilir, sınavlar
yapabilir ve bunlara geri
dönütler de sağlayabilir. Bu geri
dönütlerin öğrenci özelinde
sağlanabilmesi ile de öğretmen-
öğrenci arasındaki ilişkiler
kuvvetlenir pek tabii bireysel
farklılıkların gözetilmesine de
katkı sağlar.
11. Sanal sınıflar, “uzaktan eğitimin gerçekleşmesi ve etkililiği için
de çok önemlidir. Bu teknoloji, eğitimin yanı sıra seminer,
video konferans, tanıtım, danışmanlık hizmeti gibi aynı
ortamda bulunma şartı olmayan birçok farklı iş için de
uygundur.
12. SANAL SINIFIN AVANTAJLARI
Daha kolay yönetim
Öğretmenler iyi bilir, bir sınıfı yönetmek için sadece “sınıf
yönetimi” dersini almak yetmez. Birçok yeteneği aynı anda
sergilemeniz gerekir. Fiziksel koşullar (ortam sıcaklığı, ışık seviyesi,
insan yoğunluğu, koku, düzen, araç gereç vb) devreye girince
işler bambaşka bir hal alabilir. Sanal sınıflarda bu tür problemler
yok hatta neredeyse hiçbir fiziksel ortam yok. Dolayısıyla
öğretmenin baş etmesi gereken etken sayısı önemli ölçüde az
diyebiliriz. Bu sayede öğretici işine, öğrenen de bilgiye veya
kazanacağı beceriye daha çok odaklanabilir.
13. Daha düşük maliyet
Eğitim deyince herkesin aklına gelen “okul” kavramı altında
onlarca, yüzlerce hatta binlerce kalem işi barındırıyor. Okulun
arazisi, sınıflar, boya, sıra, bilgisayar, atama işleri vs saymakla
bitmez. Bunların hepsi ayrı ayrı maliyet demek. Öte yanda sanal
sınıflar var. Bilgisayar (artık mobil platformlar da destekleniyor)
ve internet yeterli. Öğretici (bilgiyi sunan) için de bir kamera ve
mikrofon ekleniyor. En temel anlamda bunlar yeterli diyebiliriz
ama elbette günümüzdeki imkan ve gerekliliklerle bu kadar
demek pek gerçekçi olmaz. Her ne olursa olsun geleneksel sınıf
anlayışına göre karşılaştırılamayacak kadar düşük maliyetten
söz ediyoruz.
14. Çok daha hızlı
Fizik koşullar devreye
girince Kayseri’deki bir
öğrencinin Kaliforniya’daki
bir öğretmenden ders
almak için hiç yoksa 15
saatlik bir uçak
geçmesi gerekir. Fakat
bunu çevrimiçi ortamda
yaparsak birkaç saniyede
bu işi hallederiz.
15. Daha etkili geri bildirim
Elektronik ortamda her hareketin kaydı
yapılabilir ve bazı işlemler için
programlama yapıldıktan sonra insan
faktörü ortadan kalkabilir. Günümüzde
yapay zekanın da gelişmesiyle birlikte
bilgisayarlar birçok işi insanların istediği
şekilde yapabilir hale geldi. Artık
farklılıkları gözetmek ve öğrenciye özel
geri bildirim vermek teknoloji ve sanal
sınıf sistemleriyle mümkün!
16. SANAL SINIFIN DEZAVANTAJLARI
Daha çok teknoloji eğitimi gerektirir.
Saydığımız özellikleri kullanmak ve derse entegre edebilmek
bambaşka bir beceridir. Örneğin bir matematik öğretmeni işini
harika bir şekilde yapıyor olabilir fakat eğer bu teknolojileri
kullanmak isterse öncelikle teknolojik araç gereçlere hakim olması
gerekir. Sonrasında ise bu araç gereçleri dersine ne zaman, ne
koşulda ve nasıl entegre edeceğine doğru karar vermesi gerekir.
Aksi halde saydığımız tüm olumlu şeyler etkin uygulanmadığından
dolayı birer olumsuzluğa dönüşebilir. Bu noktada öğreticiler konfor
alanını terk ederek teknolojiyi öğrenmeye ve kullanmaya
başlayacak mı bilemeyiz.
17. Daha çok alt yapı gerektirir.
Özellikle ülkemizde internet bağlantılarının büyük bir
olmaya devam ettiğini söylemek hiç zor değildir. Avrupa
Amerika’da internet bağlantıları fiber kablolar ile büyük
oranda çözülmüş durumda fakat ülkemizde maliyetler
sebebiyle bu tür çalışmalar çok yavaş ilerlemektedir. Fatih
Projesi kapsamında okullara teknolojik altyapı (akıllı tahta,
tablet, hızlı internet) ulaştırılıyor. Bu tür sorunlar gün
geçtikçe azalıyor olsa da işin bir de öğrenen kısmı var.
internet bağlantısı olmayan veya sınırlı hızda ve kotada
bağlantıya sahip olan insanlar için bu tür teknolojileri
kullanmak hayli maliyetli ve güç olabilir.
18. Daha çok vakit alır.
Geleneksel ortam için ders planı hazırlarken hiçbir araç
gereç kullanmadan düz anlatım yöntemiyle ders
anlatılabilir. Fakat iş sanal sınıfa gelince düz anlatım
yapmak için bile içeriği çevrimiçi ortama aktarmak
gerekecektir. Bu bir iştir ve öğretici buna hazır olmalıdır.
19. Öğrenme süresi aksayabilir.
Öğretici her şeyi yapsa bile öğrenen kaynaklı sorunlar
Bunların başında yine bağlantı sorunları gibi teknik sorunlar
gelir. Fakat göz ardı edilmemesi gereken bir diğer husus da
öğrenenin bilgiye ulaşmak istememesidir. Öğretici her türlü
içeriği öğrenene gönderebilir, her şeyi hazırlayabilir fakat
öğrenen en basitinden gelen epostayı okumazsa ve
sorumluluğunu yerine getirmezse bu (normal şartlarda) tespit
edilemez ve önlenemez. Geleneksel öğrenme öğretme
ortamlarının en büyük avantajlarından birisi disiplindir.
20. Dikkat çekici olma
Fiziksel bir öğrenme ortamında gözlemleme şansınız olan
öğrenciyi göremezseniz, derse ilgisinin ne derecede olduğunu
bilemezsiniz. Fiziksel ortamda dahi ilgi bir noktadan sonra
dağılırken sanal sınıfta bunu fark etmek, buna engel olmak
oldukça zor olabilir. Bu sebeple içeriklerin geleneksel sınıflara
göre hazırlanan içeriklerden daha dikkat çekici olması gerekir
diyebiliriz çünkü öğrenciyi bir şekilde derste tutacak, ilgisini
çekecek şeyle yakalamak gerekecektir. Aksi takdirde sanal sınıfın
öğrencinin olduğu tarafında kısa bir videoda, yazıda dikkat
dağınıklığı, sık sık mola verme ihtiyacı, kahve, çay, meyve tabağı
almaya mutfağa gitmesi gibi sorunların önüne geçilemeyebilir.
21. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİMDE YÖNETİCİ VE LİDER
• Yönetici, planın başarısını garanti etmek için, raporlama, organize
etme, sonuçları izleme, problemleri saptama ve çözüm önerileri
geliştirme ile örgütleme olarak tanımlanır.
• Liderlik, vizyon geliştirmek için insanlara motivasyon ve ilham
veren, aynı zamanda ihtiyaçlarına, değerlerine ve duygularına hitap
ederek değişiminin önünü açarak doğru yönde ilerlemeyi sağlayan
bireyler olarak tanımlanır.
22. Pahal’ın çalışmasına göre liderlerin sahip olması gereken
özellikler şöyledir:
• Vizyon
• Doğruluk
• Güven
• Bencil olmama
• Sadakat
• Yaratıcılık
• Açık fikirlilik
• Dayanıklılık
• İletişim yeteneği
• Dinleme yeteneği
23. • Risk alma
• Yenilikçi olma
• Görünürlük
• Meraklılık
• Önsezi
• Eylem oryantasyonu
• Samimiyet
• Azimlilik
• Ağ kurabilme
24. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM İÇİN DÖNÜŞÜM
Simonson ve arkadaşları açık ve uzaktan öğretim
organizasyonunun başarılı bir şekilde dönüşümünün sağlanması
için 8 adım tanımlamışlardır. Bunlar;
1.adım: dönüşümün kaçınılmaz olduğu hissi uyandırılmalıdır.
2.adım: etkili bir planlama oluşturulmalıdır.
3.Adım: bir vizyon oluşturulmalıdır.
4.adım: vizyon çevreye yayılmalıdır.
5.Adım: vizyon çevresinde hareket edenler desteklenmelidir.
25. 6.Adım: kısa vadeli kazançlar oluşturulmalı ve bunun
için plan yapılmalıdır.
7. Adım : daha fazla değişim meydana getirmek için
başarılı açık ve uzaktan öğretim faaliyetleri bir araya
getirilmeli ve birleştirilmelidir.
8.Adım: açık ve uzaktan öğretimdeki başarılar bir
araya getirilmelidir.
26. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİMDE ÖRGÜT YAPILARI
Örgüt, iki veya daha fazla insanın ortak bir amacı gerçekleştirmek
için davranışlarını biçimsel kurallara göre düzenlediği yapıdır.
27. Küresel yapılı açık ve uzaktan öğretim örgütleri
1. Bağımsız yapılı açık ve uzaktan öğretim örgütleri
• özel ve devlet uzaktan öğretim kurumları ya da
fakülteleri
• Uzaktan öğretim üniversiteleri veya açık üniversiteler
2. Karışık yapılı açık ve uzaktan öğretim örgütleri
• Açık ve uzaktan öğretim hizmeti veren fakülteler
• Konsültasyon modeli
• Entegre olan sistemler
3. Küresel yapılı açık ve uzaktan öğretim örgütleri
• Kitlesel açık çevrimiçi ders sistemleri
28. 1. Bağımsız yapılı açık ve uzaktan öğretim örgütleri
• özel ve devlet uzaktan öğretim kurumları ya da
fakülteleri: Açık ve uzaktan öğretim kurumları ya da
fakülteleri bağımsız kurumlardır. Kendi kararlarını
kendileri verebilirler. Açık öğretim ortaokulu, açık
öğretim lisesi, açık öğretim imam hatip lisesi, mesleki
açık açık öğretim lisesi bu kapsamdadır.
29. • Uzaktan öğretim üniversiteleri veya açık üniversiteler:
açık ve uzaktan öğretim üniversiteleri ülke/dünya
genelinde öğreneni bulunan ve uzaktan diploma/sertifika
programı veren kurumlardır.
2. Karışık yapılı açık ve uzaktan öğretim örgütleri
• Açık ve uzaktan öğretim hizmeti veren fakülteler: açık ve
uzaktan öğretim hizmeti veren bu kurumlar bağlı
bulundukları üniversite ya da devlet kuruluşu bünyesinde
faaliyetlerini sürdürmektedir.
• Konsültasyon modeli: bu modelde hizmet veren açık ve
uzaktan öğretim kurumları birden fazla kurumun bir araya
gelmesiyle oluşan geniş ölçekli yapıya sahip kuruluşlardır.
30. • Entegre olan sistemler: bu modelde kampüs içi kampüs dışı
öğrenenler bir aradadır. Akademik personel her iki öğrenen gruba da
aynı öğretim müfredatını ve aynı değerlendirme planını uygular.
3. Küresel yapılı açık ve uzaktan öğretim örgütleri
• Kitlesel açık çevrimiçi ders sistemleri: bu sistemi dünya genelinde tüm
üniversiteler ya da özel kuruluşlar kullanabiliyor. Söz konusu hizmet
ABD başta olmak üzere birçok ülke tarafından desteklenen platformlar
ile sağlanmaktadır.
