1. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRENME YÖNETİMİ
AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRENME DERSİ
DOÇ. DR. AGAH TUĞRUL KORUCU
NİSANUR TÜR
18318271090
2. İÇİNDEKİLER:
Açık Ve Uzaktan Öğretim Yönetimi
Açık ve Uzaktan Öğretimde Sınıf Yönetimi
Açık ve Uzaktan Öğretimde Yönetici ve Lider
- Sanal Liderlik
- Açık ve Uzaktan Öğretim için Dönüşüm
Açık ve Uzaktan Öğretimde Örgüt Yapıları
- Bağımsız Yapılı Açık ve Uzaktan Öğretim Örgütleri
- Karışık Yapılı Açık ve Uzaktan Öğretim Örgütleri
- Küresel Yapılı Açık ve Uzaktan Öğretim Örgütleri
3. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNETİMİ
Yönetim tanım olarak, örgütün amaçlarını gerçekleştirmesi için sorun
çözme, planlama, örgütleme, koordinasyon gibi kavramların bilinçli bir
şekilde uygulanmasıyla ilgili faaliyetlerin tümüne denilmektedir.
Başka bir deyişle, ortam amacı başarmak yönünde insan kaynaklarının
maddi olanakların işe koşulması etkinliği olarak tanımlanabilir.
4. Williams (2003) Açık ve Uzaktan Öğretimde
Bulunması Gereken Roller:
- Yönetici
- Öğretici/ Kolaylaştırıcı
- Öğretim tasarımcısı
- Eğitimci
- Lider
- Teknoloji uzmanı
- Grafik tasarımcısı
- Medya yayıncısı
- Teknisyen
- Kütüphaneci
- Değerlendirme uzmanı
5. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİMDE SINIF YÖNETİMİ
Sınıf yönetimi, eğitim amaçlarının gerçekleştirilmesi için planlama,
örgütleme, uygulama ve değerlendirme işlevlerine ilişkin ilke, kavram, kuram,
model ve değerlendirmelerin sistematik ve bilinçli bir şekilde uygulanmasıdır.
Öğretim sürecinde gerçekleştirilen tüm etkinlikler sınıf yönetimi kapsamına
girmektedir.
Başar (2004), sınıf yönetiminin boyutlarını sınıf ortamının fiziksel düzeni,
plan-program etkinliklerinin yönetimi, zaman düzenine yönelik etkinlikler ve
davranış düzenlemeleri olarak tanımlar.
6. Polat (2016) Yönetimin Temel Boyutları
- Fiziki düzen: Öğrenci sayısı, oturma düzeni, renk, ışık, ısı vb.
- Plan ve program etkinlikleri: Hedeflerin belirlenmesi, kaynakların
sağlanması vb.
- Davranış ve kurallar yönetimi: Sınıf kurallarının önceden belirlenmesi,
uyulması, gelebilecek olumsuzlukları önceden belirlenmesi, tedbirlerin
alınması vb.
- Zaman yönetimi: Etkili bir öğretim için zaman iyi planlanmış olmalı.
Öğrencilerin derse devamı, ders süresi vb.
7. - Motivasyon: Yüz yüze ve sanal öğrenme ortamlarında da öğretimin etkililiği
için motivasyon çok önemlidir.
- İletişim ve etkileşim: Düşünce, bilgi, duygu, tutum ve beceriler iletişim için;
öğrenenlerin birbiri ile, öğretim içeriği, yönetim sistemi, öğretmenle
münasebeti etkileşim için önemlidir.
- Eğitmen: Sınıf yönetiminin en önemli boyutudur. Eğitmen, öğrenme
etkinliğini gerçekleştiren, sınıftaki davranış ve kuralları belirleyen, zaman
yönetimini etkili kullanan, sınıfı motive eden kişidir.
8. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİMDE YÖNETİCİ VE LİDER
Yönetici, planın başarısını garanti etmek için, raporlama, organize etme,
sonuçları izleme, problemleri saptama ve çözüm önerileri geliştirme ve
örgütleme işlerini yapan bireydir. (Kotter, 2011)
Açık ve uzaktan öğretim lideri, organizasyonun geleceğini, vizyonunu,
misyonunu, hedeflerini ve amaçlarını yönlendiren vizyon sahibi bir kişidir.
Lider, örgüte ve kendisine inanan kişilere rehberlik eder ve
organizasyonunun paylaşılan vizyonu ve hedeflerini açıkça anladığını ve
kabul ettiğini gösterir. (simonson,2004)
9. Açık ve Uzaktan Liderinin Yeterlilik Piramiti (Simonson, Smaldino ve Zvacek,
2014)
Bu piramitte açık ve uzaktan öğretim liderinde bulunması gereken yetkinlikler
gösterilmektedir.
Piramit, liderin altta açık ve uzaktan öğretim hakkında geniş bir bilgi tabanına sahip
olduğunu temsil ederken üstte görev yaptığı örgüt içinde açık bir vizyona sahip
olduğu ifade etmektedir.
11. Pahal (1999) Bilişim Teknolojisi Liderlerinin
Sahip Olmaları Gereken Özellikleri:
- Vizyon
- Doğruluk
- Güven
- Bencil olmama
- Sadakat
- Yaratıcılık
- Açık fikirlilik
- Dayanıklılık
- İletişim yeteneği
- Dinleme yeteneği
- Risk alma
- Yenilikçi olma
- Görünürlük
- Meraklılık
- Önsezi
- Samimiyet
- Azimlilik
- Ağ kurabilme
12. SANAL LİDERLİK
Bilgi ve iletişi teknolojisindeki gelişmeler, geçmişe oranla daha hızlı bir değişim hızı
sağlamış ve gittikçe karmaşık ve dinamikleşmiştir. Bu değişiklikler sayesinde ise
sistemler, yapılar ve süreçler daha esnek hale gelmiştir.
Bu sayede sanal işgücü (virtual workface) kavramı kullanılmaya başlanmıştır.
Sanal işgücü, dünyada bir örgütün yerine getirmesi gereken görevleri yürüten
çalışanların farklı konumlarda, bölgelerde ve ülkelerde olmasını sağlamaktadır.
Sanal ekip (virtual team): Sanal işgücünden oluşan çalışma ekipleri
Sanal organizasyon (virtual organization): Sanal ekip şeklinde çalışan organizasyonlar
13. o Sanal ekipler esnek bir şekilde farklı bölgelerde organizasyonların entegre
edilmesine olanak sağlarlar.
o Sanal işgücü ve bilgi ve iletişim teknolojilerinin sağladığı olanaklar
çerçevesinde kullanılan araçlar yardımı ile dağınık işleri gerçekleştiren
ekipler olarak tanımlanır.
o Bu ekipler yönetimi yerine getirecek liderlere ihtiyaç duymaktadır. Bu
lidere e-lider denir.
14. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM İÇİN DÖNÜŞÜM
Yükseköğretimde çağın gereksinimleri için dönüşüme ihtiyaç vardır. E-
öğrenmenin bu dönüşümün merkezinde olduğu düşünülür.
Başarılı bir dönüşüm için etkili bir lider gerekir. Başarılı lider adil, dürüst,
açık ve saygılı olmalıdır. Arıca vizyon sahibi, kurumuna bağlı, kararlı ve
yetenekli kişiler olmalıdırlar.
15. Simonson ve Arkadaşları (2014) Başarılı Bir Dönüşüm İçin 8 Adım:
- 1. Adım: Dönüşümün kaçınılmaz olduğu hissi uyandırılmalıdır.
- 2. Adım: Etkili bir planlama grubu oluşturulmalıdır.
- 3. Adım: Bir vizyon oluşturulmalıdır.
- 4. Adım: Vizyon çevreye yayılmalıdır.
16. - 5. Adım: Vizyon doğrultusunda hareket edenler desteklenmelidir.
- 6. Adım: Kısa vadeli kazançları oluşturulması ve plan yapılmalıdır.
- 7. Adım: Daha fazla değişim meydana getirmek için başarılı açık ve
uzaktan öğretim faaliyetleri bir araya getirilmelidir.
- 8. Adım: Açık ve uzaktan öğretimdeki başarılar bir araya getirilmelidir.
17. AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİMDE ÖRGÜT YAPILARI
Örgüt, ortak amaç için bir araya gelen bireylerin oluşturduğu
topluluklardır.
Örgütlerde de yönetim yapısına ihtiyaç duyulur.
Alt sistemlerin ve örgütün başarıya ulaşabilmesi, gelişimine ve öğrenmeye
açık yapıda bir örgüt ile mümkün olur.
18. Öğrenen örgüt, insanların gerçekten başarmak istedikleri sonuçlara ulaşmak
için sürekli olarak kapasitelerini geliştirdiği ve yeni düşünce yöntemlerinin
teşvik edildiği ortak hedeflerin serbest bırakıldığı bir örgüttür.
19. BAĞIMSIZ YAPILI AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM ÖRGÜTLERİ
Bağımsız yapılır açık ve uzaktan öğretim kurumları temelden yükseköğretime
kadar çeşitlenebilir.
Keegan (2003) bu kurumları ikiye ayırmıştır:
a) Özel ve devlet uzaktan öğretim kurumları: Bu kurumların yönetim
organizasyonları bağımsız olduğu için kendi kararlarını kedileri verebilir.
Yönetim yapısı, insan kaynakları, eğitim faaliyetleri, öğretim materyalleri
gibi konularda bağımsız karar alınabilir. Bu eğitimler genellikle belirli bir
alana yönelik sınav hazırlık eğitimleri veya yabancı dil öğretimi gibi
eğitimlerdir.
b) Uzaktan öğretim üniversiteleri veya açık üniversiteler: Açık ve uzaktan
öğretim üniversiteleri ülke/ dünya genelinde öğreneni bulunan ve uzaktan
diploma / sertifika programları veren kurumlardır. Örgüt yapıları
üniversitede olduğu gibidir. Bulundukları ülkenin örgüt yapısını barındırır.
20. KARIŞIK YAPILI AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM ÖRGÜTLERİ
Uzaktan ve örgün öğretim faaliyetlerini bir arada yürüten kurumlardır. Üç
gruba ayrılır:
a) Açık ve uzaktan öğretim hizmeti veren fakülteler: Bu kurumlar bağlı
bulundukları üniversite ya da devlet kuruluşu bünyesinde faaliyetlerini
sürdürmektedir. Anadolu Üniversitesi, İstanbul Üniversite ve Atatürk
Üniversite birkaçıdır.
b) Konsültasyon modeli: Bu modelde hizmet veren uzaktan eğitim kurumları
birden fazla kurumun bir araya gelerek oluşturdukları geniş yapılara sahip
kuruluşlardır. Örgüt yapıları bağımsız değildir.
c) Entegre olan sistemler: Bu modelde kampüs içi ve kampüs dışı öğrenenler bir
aradadır. Akademik personel her iki öğrenen grubuna da aynı öğretim
müfredatını ve değerlendirmeyi de uygular.
21. KÜRESEL YAPILI AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRETİM ÖRGÜTLERİ
a) Kitlesel Açık Çevrimiçi Ders (MOOC) Sistemleri: Bu sistemi dünya
genelinde tüm üniversiteler ya da özel kuruluşlar kullanabiliyor.
ABD başta olmak üzere birçok ülke desteklemektedir ve bazı platformlar
sağlamaktadır. Bunlardan bazıları Coursera, ed FutureLearn, XuetangX, ve
Udemy’dir.