Traballo de investigación arredor da Historia da Lingua

1. A situación do galego en Rianxo durante a
Idade Media.
O esplendor e as causas da decadencia
Feito por: Paula Cambeses Franco 1ºBACH A Nº5

2. ÍNDICE
 Introdución……………………………………………
……… 3-5
 Desenvolvemento do contido
a. O esplendor medieval do galego
contextualizado en Rianxo………………………..
6-10
a. Características do galego medieval…………......
11
b. Causas da
decadencia……………………………..12-16
c. Os Séculos
Escuros…………………………………. 17-19

3. INTRODUCIÓN
IDADE MEDIA (S.V-XV)
SÉCULOS ESCUROS
(S.XVI-XVII)
 Idade Media (S.V-XV): 700
anos de normalidade para
o galego
 Séculos Escuros (S. XVI-
XVII): Reino de Galiza
sometido a Castela.
Conflito lingüístico.

4. INTRODUCIÓN:
IDADE MEDIA
Comeza no s.V
Remata no s.XV
Alta Idade
Media
Nacemento linguas
romances
Baixa Idade
Media
Nacemento literaturas
romances
S. V-XI
S.XII-
XV
Distinguimo
s

5. INTRODUCIÓN:
IDADE MEDIA
 Primitiva ou preliteraria
 Galego lingua oral e
latín lingua escrita
 Glosas en galego
 Literaria
 Primeiros textos escritos
totalmente en galego
 Documentos públicos,
xudiciais, eclesiásticos,
didácticos, historiográficos
e literarios.
S.IX-
XII
S.XII-
XV
Carta da fundaçao e dotaçao
da igreja de Sao Miguel de
Lardosa. 882 Testamento de Afonso
II. 1214
Ai eu coitada!
Como vivo en gran cuidado
Por meu amigo
Que ei alongado!
Muito me tarda
O meu amigo na Guarda!
Ai eu coitada!
Como vivo en gran desejo
Por meu amigo
Que tarda e non vejo!
Muito me tarda
O meu amigo na Guarda!
Atribuída a Sancho I
Desenvolvemento das
cantigas de Santa María:
valor musical e lingüístico
de florecemento do galego
Prosa medieval:
•As Aventuras dos
cabaleiros da Mesa
Redonda
•Historia de Troia
•Os milagres de
Santiago
•Historia Universal
•Historia de España
Etapas
Cantigas de amigo, amor e
escarnio e maldicir

6. ESPLENDOR MEDIEVAL EN RIANXO
 Rianxo é a cabeza de
xurisdición
eclesiástica.
 Discriminación da
muller e xenofobia
 Economía
predominante agrícola
e mariñeira
 División social de
Rianxo:
 Mariñeiros na Praciña
 Fidalgos preto da Igrexa.
Non privilexiados: artesáns,
comerciantes, campesiños,
SOCIEDADE

7. ESPLENDOR MEDIEVAL EN RIANXO
Escaseza
de guerras
Melloras na
agricultura
Influencia
en Rianxo
do Camiño
de Santigo
Esplendor
literario,
artístico e
cultural
Crecemento
demográfico
CARACTERÍSTICA
S

8. ESPLENDOR MEDIEVAL EN RIANXO
 O señorío de Rianxo
pasa a estar en mans
dos Chariño.
 Paio Gómez Chariño
é considerado o
primeiro señor de
Rianxo.
Paio Gómez
Chariño

9. ESPLENDOR MEDIEVAL EN RIANXO
 Poeta, trobador e nobre galego: 28 composicións.
 Amplia temática mariñeira
 Caracterízase pola perfección técnica e estilística
Paio Gómez Chariño . Obra.1225-1295
Cantigas
de amigo
Cantigas
de amor
Cantigas
de
escarnio
Miniaturas
presentes nas
cantigas de
amigo de
Chariño
Muitos dizen con gran coita d'amor
que querrían morrer, e que assí
perderían coitas; mais eu de mí
quero dizer verdad'a mia senhor:
quería-me lh-eu mui gran ben
querer, mais non quería por ela
morrer,

10. ESPLENDOR MEDIEVAL RIANXO
 Pazo de Martelo
Data do S. XV, propiedade
de Paio Gómez Chariño.
 Castelo da lúa
Erixida no S. XIII por Paio
Gómez Chariño e
derrubado polos
Irmandiños.
Arquitectura

11. CARACTERÍSTICAS DO GALEGO MEDIEVAL
• Existencia de vogais nasais
• Hiato sen solución
• Sistemas de sibilantes sonoras
Ortografía e
Fonoloxía
• Senhor (masc. e femi.)
• Inexistencia de che
• Pronomes mesoclíticos
• Existencia de formas compostas con aver
• Existencia de participios en –UDO
• Existencia de pronomes anafóricos
Morfoloxía
• Uso dos posesivos sen o artigo
• Anteposición do pronome átonoSintaxe
•Provenzalismos, galicismos e palabras hoxe
arcaicas…Léxico
A dona que eu am’e tenho por
senhor
amostrade-mi-a, Deus, se vos en
prazer for,
senon dáde-mi a morte.
A que tenh’eu por lume destes
olhos meus
e por que choran sempr’,
amostrade-mi-a, Deus,
senon dáde-mi a morte.
Essa que vos fezestes melhor
parecer
de quantas sei, ai Deus!, fezéde-
mi-a veer,
senon dáde-mi a morte.
Ai Deus!, que mi-a fezestes mais
ca min amar,
mostráde-mi-a u possa con ela
falar,
senon dáde-mi a morte.
Bernal de Bonaval

12. CAUSAS DA DECADENCIA
 Decadencia da Escola Trobadoresca
(segunda metade do século XIV)
• Desaparición de
mecenas
• Difusión da poesía
de influencia italiana
• Consolidación dos
reinos de Galiza e
Portugal
• Nacemento da
burguesía

13. CAUSAS DA DECADENCIA I
 Independencia de Portugal no ano 1121
 Unificación das coroas de Galiza, León e
Castela no 1230

14. CAUSAS DA DECADENCIA III
 A nobreza galega apoia a
Pedro I en detrimento do seu
irmá Henrique de
Trastámara, vencedor. Como
consecuencia, entra en
Galiza a aristocracia castelá.
 A nobreza galega e Portugal
apoian a Xoana e os outros
nobres optan por Isabel (a que
gaña). As tropas dos Reis
Católicos ocupan Galiza e
someten á nobreza.
GUERRAS DE
SUCESIÓN

15. CAUSAS DA DECADENCIA IV
 Protesta do pobo contra os
abusos dos señores
feudais esixindo terras e a
fin dos impostos. Como
protesta, destrúense
fortalezas e castelos
FRACASO DAS REVOLTAS
IRMANDIÑAS

16. CAUSAS DA DECADENCIA V
 Novo grupo social integrado pola baixa nobreza e
os burgueses
 Instauración da monarquía borbónica e nacemento
da nación-estado española.
NACEMENTO DA FIDALGUÍA
NACEMENTO DA FIDALGUÍA

17. OS SÉCULOS ESCUROS
 Os reis católicos e os seus
sucesores castelanizan á
sociedade galega.
 Nobreza, clero e
administración.
 O galego deixa de ser lingua
de cultura e a produción
literaria é escasa.
 Sobrevive grazas á fala do
pobo
 Séculos de ouro para o
castelán
Nacemento da
imprenta
Xorden as
primeiras
gramáticas
Reis católicos

18. OS SÉCULOS ESCUROS II
 Disolven exércitos dos nobres e crean a Santa Hermandad
e a Real Audiencia.
 Designan un gobernador para Galiza e un Xustiza Maior.
 Colocan persoas non galegas nos altos cargos
eclesiásticos.
 Obrigan a examinarse en Toledo no Real Consejo para
exercer de escribán.
Medidas dos Reis Católicos tras a execución de
Pardo de Cela e a morte de Pedro Madruga
Pardo de
Cela
Santa Hermandad

19. SÉCULOS ESCUROS III
Como resultado:
Uso
exclusivo
do galego
no ámbito
oral
Desprezo
do galego
nos
ámbitos
sociais
elevados
Imaxe negativa do
galego e de Galiza no
resto da Península
Ibérica
Con un cuerto de turrón
y con agua y con
gragea,
Goza un Piramo barata
Cualquier Tisbe Gallega
Quevedo
Galego para as clases
baixas e ausente en
numerosas funcións da
lingua
Galego carente de
gramáticas e izado de
castelanismos
Prexuízos

20. CONCLUSIÓN
NA ACTUALIDADE
Malia os intentos de normalización, a lingua galega
non acadou o esplendor propio da Idade Media e
non se superaron os prexuízos xerados nos
Séculos Escuros.
SÉCULOS ESCUROS (XVI-XVII)
A Coroa de Castela somete ao Reino de Galiza e
comeza a decadencia. A produción literaria é
practicamente inexistentes e fórxanse abundantes
prexuízos contra os galegos.
IDADE MEDIA (V-XV)
O Reino de Galicia acada o seu maior esplendor
político e cultural. O galego é a lingua de todos e
para todo.

21. BIBLIOGRAFÍA
 Wikipedia
 Portal da lingua galega
 Presentación Román Cerqueiro
 Marlou literatura
 O mar feito tradición
 Paio Gómez Chariño
 Libro de apoio: Lingua e Literatura
Bacharelato 1. Consorcio Editorial Galego

22. IMAXES

23. IMAXES