1

แผนการจัดการเรียนรู้
รหัสวิชา ว 21101 รายวิชา วิทยาศาสตร์ 1
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2555
หลักสูตรสถานศึกษาโรงเรียนนนทรีวิทยา
พุทธศักราช 2552
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน
พุทธศักราช 2551
ผู้สอน
ชื่อ นายกอบวิทย์ พิริยะวัฒน์
ตำาแหน่ง ครู คศ.1
กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
โรงเรียนนนทรีวิทยา
สำานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 2
สำานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
กระทรวงศึกษาธิการ
บันทึกข้อความ

ส่วน
ราชการ โรงเรียนนนทรีวิทยา
ที่ - วันที่ 20 พฤษภาคม
2555
เรื่อง
ขออนุมัติการใช้แผนการจัดการเรียนรู้
เรียน ผู้อำานวยการโรงเรียนนนทรีวิทยา
ตามที่ข้าพเจ้า นายกอบวิทย์ พิริยะวัฒน์ ตำาแหน่ง ครู คศ.1
กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ได้รับมอบหมายให้ปฏิบัติ
งานสอนในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 รหัสวิชา ว 21101 รายวิชา
วิทยาศาสตร์ 1 จำานวน 1.5 หน่วยกิต ในภาค
เรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2555 นั้น
ข้าพเจ้าจึงได้วิเคราะห์ตัวชี้วัด/ผลการเรียนรู้ คำาอธิบายรายวิชา
โครงสร้างรายวิชา เพื่อจัดทำาแผนการจัดการเรียนรู้รายหน่วยการเรียนรู้
และรายคาบ ซึ่งสอดคล้องกับหลักสูตรสถานศึกษาโรงเรียนนนทรีวิทยา
พุทธศักราช 2552 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน
พุทธศักราช 2551 โดยจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็น
สำาคัญ เพื่อที่จะได้นำาไปใช้ในการจัดการเรียนรู้ เพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียน
ให้บรรลุเป้าหมายของหลักสูตรฯ ต่อไป
จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณาอนุญาต
...............................
..................
( นายกอบวิทย์ พิริยะวัฒน์)
ตำาแหน่งครู
ความเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
..............................................................................................
................................................................
ลงชื่อ
............................................................
( นายสุรสิทธิ์ จิรภัทรสกุล)
ความเห็นของรองผู้อำานวยการโรงเรียนกลุ่มบริหารวิชาการ
..............................................................................................
................................................................
ลงชื่อ
............................................................
( นายสาคร กฤษดารัตน์)

ความเห็นของผู้อำานวยการโรงเรียน
..............................................................................................
................................................................
ลงชื่อ
............................................................
( นายจิณณภัทร พิบูลวิทิต
ธำารง)
แผนการจัดการเรียนรู้ เล่มนี้ประกอบ
ด้วย
แบบวิเคราะห์ตัวชี้วัด / ผลการเรียนรู้
คำาอธิบายรายวิชา
โครงสร้างรายวิชา
แผนการจัดการเรียนรู้รายหน่วยการเรียนรู้
แผนการจัดการเรียนรู้รายคาบ
ใบงาน
ใบกิจกรรม
สื่อ/นวัตกรรม
แบบประเมิน.
แบบทดสอบก่อนเรียน/หลังเรียน
ฯลฯ
ภาพกิจกรรมการเรียนการสอน

การจัดทำาคำาอธิบายรายวิชา
แบบวิเคราะห์ตัวชี้วัด/ผลการเรียนรู้ เพื่อจัดทำาคำาอธิบาย รหัสวิชา ว
21101 รายวิชา วิทยาศาสตร์ 1
ตัวชี้วัด คำาสำาคัญ (Key word) สมรรถนะ
สำาคัญ
ของผู้
เรียน
เนื้อหา/ความ
รู้
กระบวนกา
ร/กริยา
คุณลักษณะ
อันพึง
ประสงค์
1. ทดลองและ
จำาแนกสารเป็นกลุ่ม
โดยใช้เนื้อสารหรือ
ขนาดอนุภาคเป็น
เกณฑ์ และอธิบาย
สมบัติของสารใน
แต่ละกลุ่ม ว 3.1
ม.1/1
- การจำาแนก
สารเป็นกลุ่ม
โดยใช้เนื้อสาร
หรือขนาด
อนุภาคเป็น
เกณฑ์ และ
สมบัติของสาร
ในแต่ละกลุ่ม
- ทดลอง
- จำาแนก
- อธิบาย
ใฝ่เรียนรู้ ความ
สามารถใน
การสื่อสาร
ความ
การคิด
ความ
การแก้
ปัญหา
ความ
การใช้
ทักษะชีวิต
ความ
การใช้
เทคโนโลยี
2. อธิบายสมบัติ
และการเปลี่ยน
สถานะของสาร
โดยใช้แบบจำาลอง
การจัดเรียงอนุภาค
ของสาร ว 3.1
ม.1/2
- สมบัติและการ
เปลี่ยนสถานะ
ของสาร โดยใช้
แบบจำาลองการ
จัดเรียงอนุภาค
ของสาร
- อธิบาย ใฝ่เรียนรู้
อธิบายสมบัติความ
เป็นกรด-เบสของ
สาระละลาย ว
3.1 ม.1/3
- สมบัติความ
เป็นกรด-เบส
ของสารละลาย
- ทดลอง
มุ่งมั่นในการ
ทำางาน
4. ตรวจสอบค่า
pH ของสาระ
ละลายและนำาความ
รู้ไปใช้ประโยชน์
- ค่า pH ของ
สาระละลายและ
นำาความรู้ไปใช้
ประโยชน์
- สังเกต
- อภิปราย
ทำางาน

ว 3.1 ม.1/4
อธิบายวิธีเตรียม
สารละลายที่มีความ
เข้มข้นเป็นร้อยละ
และอภิปรายการนำา
ความรู้เกี่ยวกับ
สารละลายไปใช้
ประโยชน์ ว 3.2
ม.1/1
- วิธีเตรียม
สารละลายที่มี
ความเข้มข้น
เป็นร้อยละ และ
การนำาความรู้
เกี่ยวกับ
สารละลายไป
ใช้ประโยชน์
- อภิปราย
ใฝ่เรียนรู้
อธิบายการ
เปลี่ยนแปลงสมบัติ
มวล และพลังงาน
ของสาร เมื่อสาร
เปลี่ยนสถานะและ
เกิดการละลาย ว
3.2 ม.1/2
- การ
เปลี่ยนแปลง
สมบัติ มวล และ
พลังงานของ
สาร เมื่อสาร
เปลี่ยนสถานะ
และเกิดการ
ละลาย
- ทดลอง
สำาคัญ
ของผู้
เรียน
รู้
ร/กริยา
อันพึง
อธิบายปัจจัยที่มีผล
ต่อการเปลี่ยน
สถานะและการ
ละลายของสาร
ว 3.2 ม.1/3
- ปัจจัยที่มีผล
ต่อการเปลี่ยน
สถานะและการ
ละลายของสาร
- ทดลอง
ใฝ่เรียนรู้ ความ
ความ
การคิด
ความ
การแก้
ปัญหา
ความ
การใช้
ความ
อธิบายอุณหภูมิและ
การวัดอุณหภูมิ
ว 5.1 ม.1/1
- อุณหภูมิและ
การวัดอุณหภูมิ
- ทดลอง
ทำางาน
9. สังเกตและ
อธิบายการถ่ายโอน
ความร้อน และนำา
ความรู้ไปใช้
ประโยชน์ ว 5.1
ม.1/2
- การถ่ายโอน
ความร้อน และ
10. อธิบายการดูด - การดูดกลืน - อธิบาย ใฝ่เรียนรู้

กลืน การคายความ
ร้อน โดย
การแผ่รังสีและนำา
ว 5.1 ม.1/3
การคายความ
ร้อน โดย
การแผ่รังสีและ
การใช้
11. อธิบายสมดุล
ความร้อนและผล
ของความร้อนต่อ
การขยายตัวของ
สารและนำาความรู้
ไปใช้ประโยชน์ ว
5.1 ม.1/4
- สมดุลความ
ร้อนและผลของ
ความร้อนต่อ
การขยายตัว
ของสารและนำา
- อธิบาย ใฝ่เรียนรู้
12. ตั้งคำาถามที่
กำาหนดประเด็น
หรือตัวแปรที่สำาคัญ
ในการสำารวจตรวจ
สอบ หรือศึกษา
ค้นคว้า เรื่องที่
สนใจได้อย่าง
ครอบคลุมและเชื่อ
ถือได้
ว 8.1 ม.1/1
- - ตั้งคำาถาม
- ศึกษา
ค้นคว้า
ซื่อสัตย์สุจริต
13. สร้าง
สมมติฐานที่
สามารถตรวจสอบ
ได้ และวางแผน
การสำารวจตรวจ
สอบหลายๆวิธี ว
8.1 ม.1/2
- - สร้าง
สมมติฐาน
- สำารวจ
ตรวจสอบ
สำาคัญ
ของผู้
เรียน
รู้
ร/กริยา
อันพึง
ความ
14. เลือกเทคนิควิธี
การสำารวจตรวจสอบ
ทั้งเชิงปริมาณและ
- - สำารวจ
- การใช้

เชิงคุณภาพที่ได้ผล
เที่ยงตรงและ
ปลอดภัย โดยใช้
วัสดุและเครื่องมือที่
เหมาะสม
ว 8.1 ม.1/3
เครื่องมือ ความ
การคิด
ความ
การแก้
ปัญหา
ความ
การใช้
ความ
การใช้
15. รวบรวมข้อมูล
จัดกระทำาข้อมูล
เชิงปริมาณและ
คุณภาพ ว 8.1
ม.1/4
- การจัด
กระทำาข้อมูล
ทำางาน
16. วิเคราะห์และ
ประเมินความ
สอดคล้องของ
ประจักษ์พยานกับข้อ
สรุป ทั้งที่สนับสนุน
หรือขัดแย้งกับ
สมมติฐานและความ
ผิดปกติของข้อมูล
จากการสำารวจตรวจ
สอบ ว 8.1 ม.1/5
- วิเคราะห์
ทำางาน
17. สร้างแบบ
จำาลอง หรือรูปแบบ
ที่อธิบายผลหรือ
แสดงผลของการ
สำารวจตรวจสอบ ว
8.1 ม.1/6
- สร้างแบบ
จำาลอง
18. สร้างคำาถามที่
นำาไปสู่การสำารวจ
ตรวจสอบในเรื่องที่
เกี่ยวข้องและนำาความ
รู้ที่ได้ไปใช้ใน
สถานการณ์ใหม่
หรืออธิบายเกี่ยวกับ
แนวคิดกระบวนการ

และผลของโครงงาน
หรือชิ้นงานให้ผู้อื่น
เข้าใจ ว 8.1
ม.1/7
สำาคัญ
ของผู้
เรียน
รู้
ร/กริยา
อันพึง
ความ
ความ
การคิด
ความ
การแก้
ปัญหา
ความ
การใช้
ความ
การใช้
19. บันทึกและ
อธิบายผลการ
สังเกต การสำารวจ
ตรวจสอบค้นคว้า
เพิ่มเติมจากแหล่ง
ความรู้ต่างๆ ให้ได้
ข้อมูลที่เชื่อถือได้
และยอมรับการ
เปลี่ยนแปลงความรู้
ความรู้ที่ค้นพบ เมื่อ
มีข้อมูลและ
ประจักษ์พยานใหม่
เพิ่มขึ้นหรือโต้แย้ง
จากเดิม ว 8.1
ม.1/8
- - บันทึก
- สำารวจ
20. จัดแสดงผลงาน
เขียนรายงานและ/
หรืออธิบายเกี่ยวกับ
แนวคิด กระบวนการ
และผลของโครงงาน
หรือชิ้นงานให้ผู้อื่น
เข้าใจ ว 8.1
ม.1/9
- - อธิบาย
- ปฏิบัติ
ทำางาน

คำำอธิบำยรำยวิชำพื้นฐำน/เพิ่มเติม
รหัสวิชำ ว 21101 รำยวิชำ วิทยำศำสตร์ 1 กลุ่ม
สำระกำรเรียนรู้วิทยำศำสตร์
ชั้นมัธยมศึกษำปีที่ 1 ภำคเรียนที่ 2553 เวลำ 60
ชั่วโมง จำำนวน 1.5 หน่วยกิต
ศึกษำวิเครำะห์กำรจำำแนกสำรเป็นกลุ่มโดยใช้เนื้อสำรหรือขนำด
อนุภำคเป็นเกณฑ์ และสมบัติของสำร ในแต่ละกลุ่ม สมบัติและ
กำรเปลี่ยนสถำนะของสำร โดยใช้แบบจำำลองกำรจัดเรียงอนุภำคของสำร
สมบัติควำมเป็นกรด-เบสของสำระละลำย ค่ำ pH ของสำระละลำยและนำำ
ควำมรู้ไปใช้ประโยชน์ วิธีเตรียมสำรละลำยที่มีควำมเข้มข้นเป็นร้อยละ และ
กำรนำำควำมรู้เกี่ยวกับสำรละลำยไปใช้ประโยชน์ กำรเปลี่ยนแปลงสมบัติ
มวล และพลังงำนของสำร เมื่อสำรเปลี่ยนสถำนะและเกิดกำรละลำย ปัจจัยที่
มีผลต่อกำรเปลี่ยนสถำนะและกำรละลำยของสำร อุณหภูมิและกำรวัด
อุณหภูมิ กำรถ่ำยโอนควำมร้อน กำรดูดกลืน กำรคำยควำมร้อน โดย
กำรแผ่รังสี สมดุลควำมร้อนและผลของควำมร้อนต่อกำรขยำยตัวของสำร
และนำำควำมรู้ไปใช้ประโยชน์
โดยใช้กระบวนกำรทำงวิทยำศำสตร์ กำรสืบเสำะหำควำมรู้ กำร
สำำรวจตรวจสอบ กำรสืบค้นข้อมูล และกำรอภิปรำย เพื่อให้เกิดควำมรู้
ควำมคิด ควำมเข้ำใจ สำมำรถสื่อสำรสิ่งที่เรียนรู้ มีควำมสำมำรถในกำร
ตัดสินใจ เห็นคุณค่ำของกำรนำำควำมรู้ไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำำวันบน
พื้นฐำนปรัชญำของเศรษฐกิจพอเพียง มีจิตวิทยำศำสตร์
จริยธรรม คุณธรรม และค่ำนิยมที่เหมำะสม
ตัวชี้วัด
ว 3.1 ม.1/1 , ว 3.1 ม.1/2 , ว 3.1 ม.1/3 , ว 3.1 ม.1/4
ว 3.2 ม.1/1 , ว 3.2 ม.1/2 , ว 3.2 ม.1/3
ว 5.1 ม.1/1 , ว 5.1 ม.1/2 , ว 5.1 ม.1/3 , ว 5.1 ม.1/4

ว 8.1 ม.1/1 , ว 8.1 ม.1/2 , ว 8.1 ม.1/3 , ว 8.1 ม.1/4 , ว
8.1 ม.1/5 , ว 8.1 ม.1/6 , ว 8.1 ม.1/7 , ว 8.1 ม.1/8
ว 8.1 ม.1/9
รวม 20 ตัวชี้วัด
โครงสร้ำงรำยวิชำ
รหัสวิชำ ว 21101 รำยวิชำ วิทยำศำสตร์ 1 ชั้นมัธยมศึกษำปีที่ 1
เวลำเรียน 60 ชั่วโมง
ลำำดั
บที่
มำตรฐำนกำร
เรียนรู้/ตัวชี้
วัด
สำระสำำคัญ
(Key Concept)
ชื่อหน่วย
กำรเรียน
รู้
เวลำ
(ชั่วโ
มง)
นำ้ำ
หนัก
คะแ
นน
1 ว 8.1 ม.1/1
,
ว 8.1 ม.1/2
,
ว 8.1 ม.1/3 ,
ว 8.1 ม.1/4 ,
ว 8.1 ม.1/5 ,
ว 8.1 ม.1/6 ,
ว 8.1 ม.1/7 ,
ว 8.1 ม.1/8 ,
ว 8.1 ม.1/9
กระบวนกำรทำง
วิทยำศำสตร์
กำรสืบเสำะหำควำมรู้
กำรสำำรวจตรวจสอบ
กำรสืบค้นข้อมูล และกำร
อภิปรำย เพื่อให้เกิด
ควำมรู้ ควำมคิด ควำม
เข้ำใจ สำมำรถสื่อสำรสิ่ง
ที่เรียนรู้ มีควำมสำมำรถ
ในกำรตัดสินใจ เห็น
คุณค่ำของกำรนำำควำมรู้
ไปใช้ประโยชน์ในชีวิต
ประจำำวัน บนพื้น
ฐำนปรัชญำของ
เศรษฐกิจพอเพียง มี
จิตวิทยำศำสตร์
จริยธรรม คุณธรรม และ
วิทยำศำสต
ร์น่ำรู้
10 10

ค่ำนิยมที่เหมำะสม
2 ว 3.2 ม.1/1 ,
ว 3.2 ม.1/2 ,
ว 3.2 ม.1/3
ว.8.1 ม.1/1
กำรจำำแนกสำรเป็นกลุ่ม
โดยใช้เนื้อสำรหรือขนำด
อนุภำคเป็นเกณฑ์ และ
สมบัติของสำรในแต่ละ
กลุ่ม สมบัติและกำร
เปลี่ยนสถำนะของสำร
โดยใช้แบบจำำลองกำรจัด
เรียงอนุภำคของสำร
สำรรอบตัว 12 15
3 ว 3.2 ม.1/1 ,
ว 3.2 ม.1/2 ,
ว 3.2 ม.1/3 ,
ว 3.1 ม.1/4
วิธีเตรียมสำรละลำยที่มี
ควำมเข้มข้นเป็นร้อยละ
และกำรนำำควำมรู้เกี่ยว
กับสำรละลำยไปใช้
กำรเปลี่ยนแปลงสมบัติ
มวล และพลังงำนของ
สำร เมื่อสำรเปลี่ยน
สถำนะและเกิดกำร
ละลำย ปัจจัยที่มีผลต่อ
กำรเปลี่ยนสถำนะและ
กำรละลำยของสำร
สมบัติควำมเป็นกรด-เบส
ของสำระละลำย ค่ำ
pH ของสำรละลำยและ
นำำควำมรู้ไปใช้
สำรละลำย
(บูรณำกำร
หน่วยกำร
เรียนรู้
เรื่อง นำ้ำ
อัดลม
สยำม)
17
(รวม
นำ้ำ
อัดลม
สยำม
7
ชั่วโม
ง)
25
ลำำดั
บที่
มำตรฐำนกำร
เรียนรู้/ตัวชี้
วัด
(Key Concept)
ชื่อหน่วย
กำรเรียน
รู้
เวลำ
(ชั่วโ
มง)
นำ้ำ
หนัก
คะแ
นน
4 สรุปทบทวนภำพ
รวม(สอบกลำงภำค)
- 1 15
5 ว 5.1 ม.1/1
ว 5.1 ม.1/2
ว 5.1 ม.1/3
ว 5.1 ม.1/4
อุณหภูมิและกำรวัด
อุณหภูมิ กำรถ่ำยโอน
ควำมร้อน กำรดูดกลืน
กำรคำยควำมร้อน โดย
กำรแผ่รังสี สมดุลควำม
ร้อนและผลของควำม
ร้อนต่อกำรขยำยตัวของ
พลังงำน
ควำมร้อน
18 15

สำรและนำำควำมรู้ไปใช้
6 สรุปทบทวนภำพรวม
(สอบปลำยภำค)
- 2 20
รวม 60 100
กำรออกแบบหน่วยกำรเรียนรู้
หน่วยกำรเรียนรู้เรื่อง สำรละลำย เวลำ 17 ชั่วโมง
รหัสวิชำ ว21101 รำยวิชำ วิทยำศำสตร์ 1
จำำนวน 1.5 หน่วยกิต
กลุ่มสำระกำรเรียนรู้วิทยำศำสตร์ ชั้นมัธยมศึกษำปีที่ 1
ภำคเรียนที่ 1 ปีกำรศึกษำ 2555
ผู้สอน นำยกอบวิทย์ พิริยะวัฒน์
จำำนวนแผนกำรจัดกำรเรียนรู้รำยคำบ ในหน่วยกำร
เรียนรู้นี้ 4 + 4 (นำ้ำอัดลมสยำม) แผน

กำรออกแบบหน่วยกำรเรียนรู้
หน่วยกำรเรียนรู้เรื่อง สำรละลำย เวลำ 17 ชั่วโมง รหัสวิชำ ว 21101
รำยวิชำ วิทยำศำสตร์ 1 จำำนวน 1.5 หน่วยกิต
กลุ่มสำระกำรเรียนรู้วิทยำศำสตร์ ชั้นมัธยมศึกษำปีที่ 1 ภำคเรียนที่ 1 ปี
กำรศึกษำ 2555
ผู้สอน นำยกอบวิทย์ พิริยะวัฒน์
สำำหรับรำยวิชำพื้นฐำน
มำตรฐำนกำรเรียนรู้/ตัวชี้วัด
มำตรฐำน ว 3.1 เข้ำใจสมบัติของสำร ควำมสัมพันธ์ระหว่ำงสมบัติ
ของสำรกับโครงสร้ำง
และแรงยึดเหนี่ยวระหว่ำงอนุภำค มีกระบวนกำรสืบเสำะหำควำมรู้ และ
จิตวิทยำศำสตร์ สื่อสำร
สิ่งที่เรียนรู้ และนำำควำมรู้ไปใช้ประโยชน์
1. มฐ.ว 3.1 ม.1/3 ทดลองและอธิบำยสมบัติควำมเป็นกรด - เบส

ของสำรละลำย
2. มฐ.ว 3.1 ม.1/4 ตรวจสอบค่ำ pH ของสำรละลำยและนำำควำมรู้
ไปใช้ประโยชน์
มำตรฐำน ว 3.2 เข้ำใจหลักกำรและธรรมชำติของกำรเปลี่ยนแปลง
สถำนะของสำร กำรเกิดสำรละลำย กำรเกิดปฏิกิริยำ มีกระบวนกำรสืบเสำะ
หำควำมรู้และจิตวิทยำศำสตร์ สื่อสำรสิ่งที่เรียนรู้และนำำควำมรู้ไปใช้
1. มฐ.ว 3.2 ม.1/1 ทดลองและอธิบำยวิธีเตรียมสำรละลำยที่มีควำม
เข้มข้นเป็นร้อยละ และอภิปรำยกำรนำำควำมรู้เกี่ยวกับสำรละลำยไป
ใช้ประโยชน์
2. มฐ.ว 3.2 ม.1/2 ทดลองและอธิบำยกำรเปลี่ยนแปลงสมบัติ มวล
และพลังงำนของสำร เมื่อสำรเปลี่ยนสถำนะและเกิดกำรละลำย
3. มฐ.ว 3.2 ม.1/3 ทดลองและอธิบำยปัจจัยที่มีผลต่อกำรเปลี่ยน
สถำนะ และกำรละลำยของสำร
มำตรฐำน ว 8.1 ใช้กระบวนกำรทำงวิทยำศำสตร์และจิตวิทยำ
ศำสตร์ในกำรสืบเสำะ
หำควำมรู้ กำรแก้ปัญหำ รู้ว่ำปรำกฏกำรณ์ทำงธรรมชำติที่เกิดขึ้นส่วนใหญ่
มีรูปแบบที่แน่นอน สำมำรถอธิบำยและตรวจสอบได้ ภำยใต้ข้อมูลและเครื่อง
มือที่มีอยู่ในช่วงเวลำนั้นๆ เข้ำใจว่ำวิทยำศำสตร์ เทคโนโลยี สังคม และสิ่ง
แวดล้อมมีควำมเกี่ยวข้องสัมพันธ์กัน
1. มฐ.ว 8.1 ม.1-3/1 ตั้งคำำถำมที่กำำหนดประเด็นหรือตัวแปรที่สำำคัญ
ในกำรสำำรวจตรวจสอบ หรือศึกษำค้นคว้ำเรื่องที่สนใจได้อย่ำง
ครอบคลุมและเชื่อถือได้
2. มฐ.ว 8.1 ม.1-3/2 สร้ำงสมมุติฐำนที่สำมำรถตรวจสอบได้และ
วำงแผนกำรสำำรวจตรวจสอบหลำย ๆ วิธี
3. มฐ.ว 8.1 ม.1-3/3 เลือกเทคนิควิธีกำรสำำรวจตรวจสอบทั้งเชิง
ปริมำณและเชิงคุณภำพที่ได้ผลเที่ยงตรงและปลอดภัย โดยใช้วัสดุ
และเครื่องมือที่เหมำะสม
4. มฐ.ว 8.1 ม.1-3/4 รวบรวมข้อมูล จัดกระทำำข้อมูลเชิงปริมำณและ
คุณภำพ
5. มฐ.ว 8.1 ม.1-3/5 วิเครำะห์และประเมินควำมสอดคล้องของ
ประจักษ์พยำนกับข้อสรุป ทั้งที่สนับสนุนหรือขัดแย้งกับสมมุติฐำน
และควำมผิดปกติของข้อมูลจำกกำรสำำรวจตรวจสอบ
6. มฐ.ว 8.1 ม.1-3/6 สร้ำงแบบจำำลอง หรือรูปแบบที่อธิบำยผลหรือ
แสดงผลของกำรสำำรวจตรวจสอบ
7. มฐ.ว 8.1 ม.1-3/7 สร้ำงคำำถำมที่นำำไปสู่กำรสำำรวจตรวจสอบ ใน
เรื่องที่เกี่ยวข้อง และนำำควำมรู้ที่ได้ไปใช้ในสถำนกำรณ์ใหม่หรือ

อธิบำยเกี่ยวกับแนวคิดกระบวนกำร และผลของโครงงำนหรือชิ้น
งำนให้ผู้อื่นเข้ำใจ
8. มฐ.ว 8.1 ม.1-3/8 บันทึกและอธิบำยผลกำรสังเกต กำรสำำรวจ
ตรวจสอบค้นคว้ำเพิ่มเติมจำกแหล่งควำมรู้ต่ำงๆ ให้ได้ข้อมูลที่เชื่อ
ถือได้ และยอมรับกำรเปลี่ยนแปลงควำมรู้ที่ค้นพบเมื่อมีข้อมูลและ
ประจักษ์พยำนใหม่เพิ่มขึ้นหรือโต้แย้งจำกเดิม
9. มฐ.ว 8.1 ม.1-3/9 จัดแสดงผลงำน เขียนรำยงำนและ / หรือ
อธิบำยเกี่ยวกับแนวคิด กระบวนกำร และผลของโครงงำนหรือชิ้น
งำนให้ผู้อื่นเข้ำใจ
ผู้เรียนจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับควำมหมำยและองค์ประกอบของสำรละลำย
กำรละลำยของสำรในตัวทำำละลำย ควำมเข้มข้นของสำรละลำย พลังงำนกับ
กำรละลำยของสำร สำรละลำยกรด – เบสด้วยกำรจัดกำรเรียนกำรสอนด้วย
วิธีสืบสอบ รูปแบบวงจรกำรเรียนรู้ 5E เน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลำงและกำรใช้
คำำถำม เพื่อพัฒนำให้ผู้เรียนฝึกทักษะกระบวนกำรทำงวิทยำศำสตร์หลำย
ทักษะ เช่น ทักษะกำรสังเกต กำรจำำแนกประเภท กำรวัด กำรสื่อควำมหมำย
กำรตีควำมหมำย และลงข้อสรุป เป็นต้น เพื่อกำรหำคำำตอบของปัญหำให้ได้
มำซึ่งควำมรู้ ควำมเข้ำใจที่คงทน โดยกำรนำำข้อมูลมำทำำให้อยู่
ในแบบที่น่ำสนใจและเข้ำใจง่ำย พร้อมทั้งพัฒนำให้ผู้เรียนได้รับกำรพัฒนำ
จิตวิทยำศำสตร์ เช่น กำรเป็นผู้มีเหตุผล ไม่ด่วนสรุปโดยปรำศจำกข้อมูลหลัก
ฐำน กำรเป็นผู้มีควำมคิดสร้ำงสรรค์ มีควำมพยำยำม อดทนในกำร
ศึกษำค้นคว้ำ นอกจำกนี้ยังช่วยให้ผู้เรียนมีเจตคติที่ดีต่อวิทยำศำสตร์ เพรำะผู้
เรียนจะเห็นถึงควำมเชื่อมโยงระหว่ำงสิ่งที่เรียนกับชีวิตประจำำวันและนำำไปใช้
ในชีวิตประจำำวันได้
สำระกำรเรียนรู้
ด้ำนควำมรู้ ( Knowledge)
 สำรละลำย หมำยถึง สำรที่ได้จำกสำร 2 ชนิดขึ้นไปมำละลำยรวม
เป็นเนื้อเดียวกัน โดยไม่สำมำรถใช้กำรสังเกตด้วยตำเปล่ำ แล้วบอกว่ำสำร
ใดเป็นสำรใด
 สำรละลำยประกอบด้วยตัวทำำละลำยและตัวละลำย ในกำรบ่ง
ชี้ว่ำสำรใดเป็นตัวทำำละลำย และสำรใดเป็นตัวละลำย พิจำรณำสิ่งต่ำงๆ ดังนี้
1. ตัวทำำละลำยและตัวละลำยมีสถำนะเดียวกัน สำรที่มีปริมำณน้อยกว่ำ
เรียกว่ำ ตัวละลำย

สำรที่มีปริมำณมำกกว่ำ เรียกว่ำ ตัวทำำละลำย
2. ตัวทำำละลำยและตัวละลำยมีสถำนะต่ำงกัน สำรที่มีสถำนะ
เหมือนกับสำรละลำยจัดว่ำเป็นตัวทำำละลำย สำรที่มีสถำนะต่ำงไปจัดว่ำเป็น
ตัวละลำย
 สมบัติในกำรละลำยของสำร ได้แก่
1. ควำมสำมำรถในกำรละลำยของสำร ขึ้นกับชนิดของตัวทำำ
ละลำยและตัวละลำย
2. สำรชนิดเดียวกันละลำยในตัวทำำละลำยต่ำงชนิดกันได้ต่ำงกัน
3. สำรต่ำงชนิดกันละลำยในตัวทำำละลำยชนิดเดียวกันได้ต่ำงกัน
 ปัจจัยที่มีผลต่อกำรละลำยของสำร ได้แก่ ชนิดของตัวทำำละลำย
ชนิดของตัวละลำย อุณหภูมิและควำมดัน
 ควำมเข้มข้นของสำรละลำย หมำยถึง ปริมำณของตัวทำำละลำย
ในสำรละลำย นิยมบอกควำมเข้มข้นของสำรละลำยเป็นปริมำตร หรือมวล
ของตัวละลำยในสำรละลำย 100 cm3
- สำรละลำยเข้มข้น หมำยถึง สำรละลำยที่มีปริมำณตัวละลำยมำก
- สำรละลำยเจือจำง หมำยถึง สำรละลำยที่มีปริมำณตัวละลำย
น้อย
- สำรละลำยอิ่มตัว หมำยถึง สำรละลำยที่มีปริมำณตัวละลำยอยู่เต็ม
ที่จนไม่สำมำรถละลำยได้อีกที่อุณหภูมิขณะนั้น
 หน่วยของควำมเข้มข้นของสำรละลำย
1. ร้อยละโดยมวลต่อปริมำตร คือ มวลของตัวละลำยในสำรละลำย
100 cm3
เช่น นำ้ำเชื่อมมีควำมเข้มข้นร้อยละ 35 โดยมวลต่อปริมำตร
หมำยควำมว่ำ สำรละลำย 100 cm3
มีนำ้ำตำลทรำยละลำยอยู่ 35 g
2. ร้อยละโดยปริมำตรต่อปริมำตร คือปริมำตรของตัวละลำยใน
สำรละลำย 100 cm3
เช่นแอลกอฮอล์มีควำมเข้มข้นร้อยละ 70 โดย
ปริมำตร หมำยควำมว่ำ สำรละลำย 100 cm3
มีเอทำนอลอยู่ 70 cm3
3. ร้อยละโดยมวลต่อมวล คือ มวลของตัวละลำย 100 g เช่น นำ้ำ
เกลือมีควำมเข้มข้นร้อยละ 30 โดยมวลต่อมวล หมำยควำมว่ำ สำรละลำย
100 g มีเกลือละลำยอยู่ 30 g
 กำรละลำยของสำร จะมีกำรเปลี่ยนแปลงพลังงำนควำมร้อน
มำเกี่ยวข้อง โดยกำรละลำยของสำรบำงชนิด หลังกำรละลำยมี
อุณหภูมิตำ่ำลง จัดเป็นกำรละลำยแบบดูดควำมร้อน และกำรละลำยของสำรบำง
ชนิดหลังกำรละลำยมีอุณหภูมิสูงขึ้น จัดเป็นกำรละลำยแบบคำยควำมร้อน

 สารละลาย จำาแนกออกเป็น 3 กลุ่ม โดยใช้ความเป็นกรด –
เบส เป็นเกณฑ์ในการจำาแนก ดังนี้
1. สารที่เปลี่ยนสีกระดาษลิตมัสจากสีนำ้าเงินเป็นสีแดง แสดงว่า สาร
นั้นมีสมบัติเป็นกรด
2. สารที่เปลี่ยนสีกระดาษลิตมัสจากสีแดงเป็นสีนำ้าเงิน แสดงว่า สาร
นั้นมีสมบัติเป็นเบส
3. สารที่ไม่เปลี่ยนสีกระดาษลิตมัสทั้งสองสี แสดงว่า สารนั้นมีสมบัติ
เป็นกลาง
 อุปกรณ์ที่ใช้บ่งชี้ความเป็นกรด – เบสของสาร เช่น กระดาษ
ลิตมัส (litmus paper) กระดาษพีเอช (pH paper) พี
เอช มิเตอร์ (pH meter) ยูนิเวอร์ซัลอินดิเคเตอร์ (universal indicator)
เป็นต้น
 อินดิเคเตอร์ เป็นสารที่ใช้ตรวจสอบความเป็นกรด – เบสของ
สารละลาย เช่น เมทิลเรดเมทิลออเรนจ์ ฟีนอล์ฟทาลีน เป็นต้น
 ค่า pH คือ การระบุระดับความเป็นกรด – เบสของสารละลาย
โดยสารละลายที่มี pH ตำ่ากว่า 7 มีสมบัติเป็นกรด สารละลายที่มี pH
เท่ากับ 7 มีสมบัติเป็นกลาง และสารละลายที่มี pH มากกว่า 7 มีสมบัติเป็น
เบส
ตาราง การเปรียบเทียบสมบัติของสารละลายกรดและสารละลายเบส
สารละลาย

ด้านทักษะกระบวนการ ( Process)
 ทักษะทั่วไป
1. ทักษะการอธิบาย
2. ทักษะการคำานวณ
3. ทักษะการรวบรวมข้อมูล
 ทักษะเฉพาะ
1. ทักษะการสังเกต
2. ทักษะการจำาแนก
3. ทักษะการทำากิจกรรมโดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ และ
การสืบค้น
สมบัติของสารละลาย
1. กระดาษลิตมัส เปลี่ยนสีจากสีนำ้าเงินเป็นสีแดง
เปลี่ยนสีจากสีแดงเป็นสีนำ้าเงิน
กรด เบส
2. รสชาติ รสเปรี้ยว
รสฝาด
3. สารละลายฟีนอล์ฟทาลีน ไม่เปลี่ยนสี
เปลี่ยนจากไม่มีสีเป็นสีชมพูเข้ม1. ทำาปฏิกิริยากับโลหะ
เกิดแก๊ส
ไฮโดรเจนและทำาให้
โลหะ
ผุกร่อน
2. ทำาปฏิกิริยากับหินปูน
เกิดแก๊ส
คาร์บอนไดออกไซด์
และทำาให้
หินปูนผุกร่อน
1. ทำาปฏิกิริยากับ
อะลูมิเนียม
เกิดฟองแก๊ส และ
ทำาให้
อะลูมิเนียมผุกร่อน
2. ทำาปฏิกิริยากับ
แอมโมเนียม-
ไนเตรตเกิดแก๊สที่มี
กลิ่นฉุน
คือ แก๊สแอมโมเนีย
3. ทำาปฏิกิริยากับนำ้ามัน
1. กรดแอซีติก (นำ้าส้ม
สายชู)
2. นำ้ายาล้างห้องนำ้า
3. นำ้าอัดลม
4. นำ้ามะนาว
1. โซเดียมไฮโดรเจน
คาร์บอเนต
(ผงฟู)
2. แคลเซียมไฮดรอก
ไซด์
(นำ้าปูนใส)
3. โซเดียมไฮดรอกไซด์
(โซดาไฟ)
4. การเกิดปฏิกิริยา
5. ตัวอย่างสารในชีวิต
ประจำาวัน

ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ( Attitude )
คุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามหลักสูตรแกนกลางการ
ศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551
 รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์  อยู่อย่างพอเพียง  ซื่อสัตย์สุจริต
 มุ่งมั่นในการทำางาน
 มีวินัย  รักความเป็นไทย  ใฝ่เรียนรู้  มีจิต
สาธารณะ
คุณลักษณะของผู้เรียน ตามหลักสูตรโรงเรียนมาตรฐาน
สากล
 เป็นเลิศวิชาการ  สื่อสารสองภาษา  ลำ้าหน้าทางความคิด
 ผลิตงานอย่างสร้างสรรค์  ร่วมกันรับผิดชอบต่อสังคมโลก
เอกลักษณ์ของโรงเรียนนนทรีวิทยา
 รักษ์สิ่งแวดล้อม ใช้สารเคมีในชีวิตประจำาวันอย่างรอบคอบ ปลอดภัย
และคำานึงถึงผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
ด้านการ อ่าน คิดวิเคราะห์และเขียน
 การอ่าน : การอ่านใบความรู้ ใบงาน การสืบค้นข้อมูลเพิ่ม
เติม  การคิด วิเคราะห์ : การคิดแก้ปัญหา
คิดสร้างสรรค์ คิดอย่างมีวิจารณญาณ คิดคล่อง คิดยืดหยุ่น
การวิเคราะห์การนำาความรู้ไปใช้ในชีวิตประจำาวัน
 การเขียน : การทำาแบบฝึกหัด การสรุปความรู้ที่ได้
ด้านสมรรถนะสำาคัญของผู้เรียน
 ความสามารถในการสื่อสาร : การสนทนาพูดคุย แลก
เปลี่ยนคิดเห็น การติดต่อสื่อสาร
 ความสามารถในการคิด : การใช้กระบวนการคิดในการเรียน
รู้และการทำางาน
 ความสามารถในการแก้ปัญหา : การแก้ปัญหาจากสถานการณ์
ที่ครูกำาหนดและแก้ปัญหาเฉพาะหน้า
 ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต : การนำาความรู้ไปใช้ในชีวิต
อย่างเป็นประโยชน์ เพื่อความปลอดภัย
 ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี : การสืบค้นข้อมูลจากแหล่ง
เรียนรู้โดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ
ชิ้นงาน/ภาระงาน
1. รายงานผลการสืบค้นปัจจัยที่มีผลต่อการละลายของสาร
2. การเตรียมนำ้าหวานสีแดงที่มีความเข้มข้นต่างๆ
3. ผลึกที่ได้จากการทำากิจกรรมลองทำาดู เรื่อง การเลี้ยงผลึก

4. ป้ายนิเทศ พลังงานกับการละลายของสาร
5. การทดสอบสารอื่นๆ ที่ใช้ในชีวิตประจำาวันด้วยกระดาษลิตมัส
6. แผนภาพความคิด สมบัติของกรด
7. การตรวจสอบนำ้าส้มสายชูในบ้านว่าปลอมหรือไม่
8. แผนภาพความคิด สมบัติของเบส
9. ป้ายนิเทศเกี่ยวกับผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมกับการใช้สารทำาความ
สะอาด และแนวทางในการป้องกัน
การประเมิน
ผู้ประเมิน
 ครูผู้สอน  นักเรียน  เพื่อน  ผู้ปกครอง
 แบบประเมินพฤติกรรมขณะเข้าร่วมกิจกรรม
 แบบประเมินการสืบค้น
 แบบประเมินการทดลอง
 แบบประเมินการจัดป้ายนิเทศ
 แบบประเมินแผนภาพความคิด
สิ่งที่ต้อง
ประเมิน
วิธีการ
วัดผล
ประเด็นที่
เกณฑ์การให้คะแนน
การจัดกระทำา
และนำา เสนอ
ป้ายนิเทศ
แบบประเมิน
ตามสภาพ
จริง
ป้ายนิเทศ
3 (8 – 10 คะแนน)จัดและนำาเสนอ
ป้ายนิเทศได้สัมพันธ์กันและถูกต้อง
ตามหัวข้อที่กำาหนด มีการเชื่อมโยงให้
เห็น
เป็นภาพรวม
2 (5 – 7 คะแนน) จัดและนำาเสนอ
ป้ายนิเทศได้มีความรู้
ที่แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์กับ
หัวข้อที่กำาหนด
1 (ตำ่ากว่า 5 คะแนน) จัดและนำา
เสนอป้ายนิเทศได้แต่ไม่สอดคล้องกับ
หัวข้อที่กำาหนด
เกณฑ์การประเมินผล คะแนน 8 – 10 = ดี (3) คะแนน 5 – 7 = พอใช้
(2) ตำ่ากว่า 5 คะแนน = ควรปรับปรุง (1)
วัดผล

ผ ล ง า น
นักเรียน
/ ใบงาน
ผลงาน
- ก า ร คิ ด
วิเคราะห์
3 คะแนน = มีการจับประเด็นสำาคัญ
ขยายความ ยกตัวอย่าง เปรียบเทียบ
และสรุปความคิดรวบยอดได้ดี
2 คะแนน = มีการจับประเด็นสำาคัญได้
แต่ขยายความหรือยกตัวอย่างไม่ได้
1 คะแนน = มีการจับประเด็นสำาคัญได้
น้อย
- การเขียนสื่อ
ความ
3 คะแนน = เขียนสื่อความได้ถูกต้อง
ตามอักขรวิธี ตรงประเด็นและ เข้าใจ
ง่าย
2 คะแนน = เขียนสื่อความไม่ถูกต้อง
ตามอักขรวิธี 2-3 แห่ง ตรงประเด็น
1 คะแนน = เขียนสื่อความได้น้อย ไม่
ตรงประเด็น
- มีความคิด
สร้างสรรค์
3 คะแนน = ผลงานมีรูปแบบน่าสนใจ
มีความสัมพันธ์กับหัวข้อที่กำา หนด
ระบายสีได้สวยงาม
2 คะแนน = ผลงานมีความสัมพันธ์กับ
หัวข้อที่กำา หนด แต่ไม่ดึงดูดความ
สนใจ
1 คะแนน = ผลงานมีความสัมพันธ์กับ
หัวข้อที่กำาหนดน้อยมาก
- ประโยชน์
ข อ ง ก า ร นำา
ข้อมูลไปใช้
3 คะแนน = สามารถนำาไปประยุกต์กับ
สถานการณ์ในชีวิตประจำาวันได้อย่าง
เหมาะสม
2 คะแนน = สามารถนำาไปประยุกต์กับ
สถานการณ์ในชีวิตประจำาวันได้บ้าง
1 ค ะ แ น น = ส า ม า ร ถ นำา ไ ป ใ ช้
ประโยชน์ได้น้อยมาก
การประเมินผล คะแนน 12 -9 = ดี (3) คะแนน 8 - 5 = พอใช้ (2) คะแนน
4 - 0 = ควรปรับปรุง (1)
พ ฤ ติ ก ร ร ม
ข ณ ะ ร่ ว ม
กิจกรรมของ
นักเรียน
แบบบันทึก
การสังเกต
และประเมิน
ผ ล
พฤติกรรม
รายบุคคล
- ความสนใจ
ในการทำา
กิจกรรม
- การมีส่วน
ร่วมในการ
แสดงความ
คิดเห็น
- ก า ร ต อ บ
ระดับ 3 หมายถึง มีพฤติกรรมใน
ระดับ ดี
ระดับ ปานกลาง
ระดับ ปรับปรุง

คำาถาม
- การยอมรับ
ฟังความคิด
เห็นผู้อื่น
- ทำางานตาม
ที่ได้รับ
มอบหมาย
เกณฑ์การประเมินผล คะแนน 15 -13 = ดี (3) คะแนน 12 - 9 = พอใช้ (2)
คะแนน 8 - 5 = ควรปรับปรุง (1)
วัดผล
ก า ร ป ฏิ บั ติ
การท ด ล อ ง
ของนักเรียน
แ บ บ ก า ร
ประเมินตาม
สภาพจริง
การทดลอง
ตามแผนที่
กำาหนด
3 คะแนน = ทดลองตามวิธีการและขั้น
ตอนที่กำาหนดไว้อย่างถูกต้อง มีการปรับปรุง
แก้ไขเป็นระยะ
ตอนที่กำาหนดไว้โดยครูเป็นผู้แนะนำาในบาง
ส่วน มีการปรับปรุงแก้ไขบ้าง
ตอนที่กำาหนดไว้หรือดำาเนินการข้ามขั้นตอนที่
กำาหนดไว้ไม่มีการปรับปรุงแก้ไข
การใช้
อุปกรณ์
และ/หรือ
เครื่องมือ
3 คะแนน = ใช้อุปกรณ์และ/หรือเครื่องมือ
ในการทดลองได้อย่างคล่องแคล่วและถูกต้อง
ตามหลักการปฏิบัติ
ในการทดลองได้อย่างถูกต้องตามหลักการ
ปฏิบัติ แต่ไม่คล่องแคล่ว
ไม่ถูกต้อง
การบันทึก
ผล
การทดลอง
3 คะแนน = บันทึกผลเป็นระยะอย่างถูก
ต้องมีระเบียบและเป็นไปตามการทดลอง
2 คะแนน = บันทึกผลเป็นระยะ ไม่ระบุ
หน่วยไม่เป็นระเบียบ และเป็นไปตามการ
ทดลอง
1 คะแนน = บันทึกผลไม่ครบไม่มีการ
ระบุหน่วยและไม่เป็นไปตามการทดลอง
การจัด
กระทำา
ข้อมูลและ
การนำาเสนอ
3 คะแนน = จัดกระทำาข้อมูลอย่างเป็น
ระบบ และนำาเสนอด้วยแบบต่างๆ อย่าง
ชัดเจน ถูกต้อง
2 คะแนน = จัดกระทำาข้อมูลอย่างเป็น
ระบบ นำาเสนอด้วยแบบต่างๆ แต่ยังไม่ถูกต้อง
1 คะแนน = ไม่มีการจัดกระทำาข้อมูล และ
มีการนำาเสนอไม่สื่อความหมายและ
ไม่ชัดเจน

การสรุปผล
การ
ทดลอง
3 คะแนน = สรุปผลการทดลองได้อย่างถูก
ต้อง กระชับ ชัดเจน และครอบคลุมข้อมูลจาก
การวิเคราะห์ทั้งหมด
2 คะแนน = สรุปผลการทดลองได้ถูก
ต้องแต่ยังไม่ครอบคลุมข้อมูลจากการ
วิเคราะห์ทั้งหมด
1 คะแนน = สรุปผลการทดลองได้ตาม
ความคิดเห็น โดยไม่ใช้ข้อมูลจากการ
ทดลอง
การดูแลและ
การ
เก็บอุปกรณ์
และ/
หรือเครื่อง
มือ
3 คะแนน = ดูแลอุปกรณ์และ/หรือเครื่อง
มือในการทดลองและมีการทำาความสะอาด
และเก็บอย่างถูกต้องตามหลักการ
2 คะแนน = ดูแลอุปกรณ์และ/หรือเครื่อง
มือในการทดลองและมีการทำาความสะอาดแต่
เก็บไม่ถูกต้อง
1 คะแนน = ไม่ดูแลอุปกรณ์และ/หรือ
เครื่องมือในการทดลองและไม่สนใจทำาความ
สะอาดรวมทั้งเก็บไม่ถูกต้อง
การประเมินผล คะแนน 18 -14 = ดี (3) คะแนน 13 - 9 = พอใช้ (2)
ตำ่ากว่า 8 คะแนน = ควรปรับปรุง (1)
วัดผล
การแสวงหา
แหล่งข้อมูล
ของนักเรียน
จริง
การวางแผน
ค้นคว้าแหล่ง
ข้อมูล
3 คะแนน = มีการวางแผนที่จะค้นคว้า
แหล่งข้อมูลจากแหล่งการเรียนรู้ ที่หลาก
หลาย เชื่อถือได้
แหล่งข้อมูลจากแหล่งการเรียนรู้ ด้วย
หลากหลายวิธี
แหล่งข้อมูลเพียงแหล่งเดียว และได้ข้อมูล
ที่ตรงตามจุดประสงค์
ก า ร เ ก็ บ
ร ว บ ร ว ม
ข้อมูล
3 คะแนน = มีการเก็บรวบรวมข้อมูลตาม
แผนที่กำาหนดทุกประการ
2 คะแนน = มีการคัดเลือกและ/หรือ
ประเมินข้อมูล
1 คะแนน = มีการบันทึกข้อมูลเป็นระยะ
ข้อมูล
3 คะแนน = มีการจัดกระทำาข้อมูลอย่าง
เป็นระบบ แยกแยะข้อมูลและจัดกลุ่มข้อมูล
อย่างถูกต้องชัดเจน
2 คะแนน = มีการจัดเรียงลำาดับข้อมูลถูก
ต้อง
1 คะแนน = ไม่มีการจัดกระทำาข้อมูล
การนำา เสนอ
ข้อมูล
3 คะแนน = นำาข้อมูลมาจัดกระทำาเสนอ
ข้อมูลด้วยแบบนำาเสนอต่าง ๆ ได้ถูกต้อง
กะทัดรัด ชัดเจน และสื่อความหมาย

ข้อมูลด้วยแบบนำาเสนอต่าง ๆ แต่ยังไม่ถูก
ต้อง
ข้อมูลที่ไม่สื่อความหมาย ไม่ถูกต้องและไม่
ชัดเจน
การสรุปผล 3 คะแนน = สรุปผลได้อย่างถูกต้อง
กระชับ และชัดเจน
มีเหตุผลที่อ้างอิงจากการสืบค้นได้
2 คะแนน = สรุปผลได้กระชับกะทัดรัด
แต่ไม่ชัดเจน
1 คะแนน = สรุปผลโดยไม่ใช้ข้อมูลและ
ไม่ถูกต้อง
ก า ร เ ขี ย น
รายงาน
3 คะแนน = เขียนรายละเอียดตรงตามจุด
ประสงค์ ถูกต้องและชัดเจน
2 คะแนน = เขียนรายงานโดยใช้ภาษา
ถูกต้อง
1 คะแนน = เขียนรายงานโดยสื่อความ
หมายได้
การประเมินผล คะแนน 18 -14 = ดี (3) คะแนน 13 - 9 = พอใช้ (2)
ตำ่ากว่า 8 คะแนน = ควรปรับปรุง (1)
แผนภาพ
แ บ บ
ป ร ะ เ มิ น
จริง
การจัดกระทำาและ
นำาเสนอแผนภาพ
3 (8 – 10 คะแนน) จัดกระทำา
แผนภาพอย่างเป็นระบบ และนำา
เสนอด้วยแบบที่ชัดเจน ถูกต้อง
2 (5 – 7 คะแนน) จัดกระทำา
แผนภาพอย่างเป็นระบบ แต่นำา
เสนอด้วยแบบที่ไม่ถูกต้อง
1 (ตำ่ากว่า 5 คะแนน) จัดกระทำา
แผนภาพ อย่างไม่เป็นระบบ และนำา
เสนอไม่สื่อความหมายและไม่ชัดเจน
เกณฑ์การประเมินผล คะแนน 8 – 10 = ดี (3) คะแนน 5 – 7 = พอใช้
(2) ตำ่ากว่า 5 คะแนน = ควรปรับปรุง (1)
กิจกรรมการเรียนรู้
1. ความหมายและองค์ประกอบของสารละลาย (4 ชั่วโมง)
1.1 ความหมายของสารละลาย (2 ชั่วโมง)
ครูให้นักเรียนทำากิจกรรมต่อไปนี้ แบ่งกลุ่มและทำากิจกรรมเรื่อง
สารชนิดใดละลายนำ้าได้ จากนั้นนำาเสนอผลการทำากิจกรรมและสรุปผลการทำา
กิจกรรม สรุปความหมายของสารละลาย จากนั้นครูประเมินผลตามสภาพจริง
จากการสังเกตพฤติกรรมขณะเข้าร่วมกิจกรรมกลุ่ม จากการทำากิจกรรมและ

จากแบบประเมินตนเองด้วยการเขียนบันทึกหลังการเรียน โดยใช้เกณฑ์การ
ให้คะแนนแบบการประเมินตามสภาพจริง
1.2 องค์ประกอบของสารละลายและการละลายของสารใน
ตัวทำาละลาย (2 ชั่วโมง)
ครูให้นักเรียนทำากิจกรรมต่อไปนี้ แบ่งกลุ่มและทำากิจกรรมเรื่อง
การละลายของสารในตัวทำาละลายที่ต่างกัน จากนั้นนำาเสนอผลการทำา
กิจกรรมและสรุปผลการทำากิจกรรม แล้วระบุชนิดตัวทำาละลาย และตัวละลาย
โดยใช้สถานะและปริมาณขององค์ประกอบของสารละลายเป็นเกณฑ์จากนั้น
ร่วมกันอภิปรายและสรุปตัวทำาละลายชนิดอื่นๆ ในชีวิตประจำาวัน แล้วจัดทำา
เป็นหลักฐานการเรียนรู้ จากนั้นครูประเมินผลตามสภาพจริง จากการสังเกต
พฤติกรรมขณะเข้าร่วมกิจกรรมกลุ่ม และจากแบบประเมินตนเองด้วยการ
เขียนบันทึกหลังการเรียนโดยใช้เกณฑ์การให้คะแนนแบบการประเมินตาม
2. ความเข้มข้นของสารละลาย (5 ชั่วโมง)
ครูให้นักเรียนทำากิจกรรมต่อไปนี้ ร่วมกันสนทนาเกี่ยวกับความหมาย
ของคำาว่า สารละลายเข้มข้น สารละลาย เจือจาง สารละลายอิ่มตัว จาก
นั้นครูอธิบายวิธีการคำานวณความเข้มข้นของสารละลาย แล้วให้นักเรียนคิด
คำานวณความเข้มข้นในใบงาน แบ่งกลุ่มให้นักเรียนทำากิจกรรม การเตรียม
สารละลายที่ความเข้มข้นต่างๆ การละลายของสารที่มีอุณหภูมิแตกต่างกัน นำา
เสนอผลการทำากิจกรรม สรุปผลการทำากิจกรรม เตรียมนำ้าหวานสีแดงที่มี
ความเข้มข้นต่างๆ ตามที่กำาหนด ทดลองเลี้ยงผลึกบอกความหมายของผลึก
และการตกผลึก จากนั้นครูประเมินผลตามสภาพจริง จากการสังเกตพฤติกรรม
ขณะเข้าร่วมกิจกรรมกลุ่ม และจากแบบประเมินตนเอง การเขียนบันทึกหลัง
การเรียน โดยใช้เกณฑ์การให้คะแนนแบบการประเมินตามสภาพจริง
3. พลังงานกับการละลายของสาร (2 ชั่วโมง)
ครูให้นักเรียนทำากิจกรรมต่อไปนี้ แบ่งกลุ่มทำากิจกรรมเรื่อง พลังงาน
กับการละลายของสารนำาเสนอผลการทำากิจกรรม และสรุปผลการทำา
กิจกรรม แล้วแบ่งประเภทของการละลายพร้อมทั้งร่วมกันอภิปรายแสดง
ความคิดเห็นเกี่ยวกับการนำาหลักการการเปลี่ยนแปลงพลังงานกับสารละลาย
มาอธิบายเหตุการณ์ในชีวิตประจำาวัน จากนั้นครูประเมินผลตามสภาพจริง
จากการสังเกตขณะเข้าร่วมกิจกรรมกลุ่ม จากการทำากิจกรรมและจากแบบ
ประเมินตนเองด้วยการเขียนบันทึกหลังการเรียน โดยใช้เกณฑ์การให้
คะแนนแบบการประเมินตามสภาพจริง

4. สารละลายกรด - เบส (10 ชั่วโมง)
ครูให้นักเรียนทำากิจกรรมต่อไปนี้ แบ่งกลุ่มและทำากิจกรรม การ
ทดสอบสมบัติกรด – เบส ของสารละลาย ด้วยกระดาษลิตมัส นำาเสนอผล
การทำากิจกรรม สรุปผลการทำากิจกรรมและนำาความรู้ที่ได้มาระบุสมบัติความ
เป็นกรด ของสารละลายในชีวิตประจำาวัน สรุปเป็นแผนภาพความคิดเกี่ยว
กับสมบัติของกรด จากนั้นแบ่งกลุ่มและ ทำากิจกรรม การทดสอบกรด
จากพืชและกรดจาก แร่ธาตุกิจกรรมลองทำาดูเรื่องการทดสอบนำ้าส้ม
สายชูที่ใช้ในบ้าน สมบัติบางประการของเบส สรุปเป็นแผนภาพความคิด
เกี่ยวกับสมบัติของเบส ทำากิจกรรมลองทำาดูเรื่องการเกิดสบู่ สารทำาความ
สะอาดที่ใช้กับร่างกาย นำาเสนอผลการทำากิจกรรม และสรุปผลการทำา
กิจกรรมและนำาความรู้ ที่ได้มาประยุกต์ใช้ในการเขียนแผนภาพความคิด
การทดสอบสมบัติของสารที่ใช้ในชีวิตประจำาวัน การจัดป้ายนิเทศแสดงผลก
ระทบและแนวทางในการป้องกันการใช้สารที่มีผลต่อสิ่งแวดล้อม จากนั้นครู
ประเมินผลตามสภาพจริง จากการสังเกตพฤติกรรมขณะเข้าร่วมกิจกรรม
กลุ่ม จากการทำากิจกรรมจากชิ้นงาน และจากแบบประเมินตนเอง ด้วยการ
เขียนบันทึกหลังการเรียน โดยใช้เกณฑ์การให้คะแนนแบบการประเมินตาม
กิจกรรมการเรียนรู้ Inspiring Science
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1: สำารวจตลาด
ขั้นสร้าง
ความ
สนใจ
นักเรียนคิดเกี่ยวกับปัญหา “ทำาอย่างไรจึงจะเพิ่มราย
ได้จากการขายนำ้าอัดลม ในขณะที่นำ้าอัดลมชนิดที่มีอยู่
ในตลาดไม่ประสบความสำาเร็จในการขาย นักเรียนจะ
ได้รับการแนะนำาให้รู้จักกับคุณณเดช ผู้ที่จะมาถาม
คำาถามเพื่อค้นหาความรู้เดิมของนักเรียน
10
ขั้น
สำารวจ
และ
ค้นหา
นักเรียนซึ่งเป็นทีมงานของณเดชได้ออกสำารวจนำ้า
อัดลมที่มีขายทั่วไปตามท้องตลาด นักเรียนเก็บ
ตัวอย่างและนำากลับมาทดสอบที่ห้องปฏิบัติการ
45
ขั้น
อธิบาย
และลง
ข้อสรุป
นักเรียนใช้ความรู้เกี่ยวกับตัวละลายและตัวทำาละลาย
เพื่ออธิบายผลการทดสอบนำ้าอัดลมที่ได้เก็บรวบรวมมา
จากการสำารวจตลาด ประเด็นสำาคัญที่ต้องเน้น คือ
นำ้าตาลยังคงมีอยู่ในนำ้าอัดลมแม้ว่าจะมองไม่เห็นก็ตาม
10

ขั้น
ขยาย
ความรู้
อภิปรายเกี่ยวกับตัวอย่างเครื่องดื่มอื่นๆ ทั่วไปที่มีตัว
ละลายที่หลากหลาย ชี้ให้นักเรียนเห็นถึงประเด็นว่า
แม้ว่าเครื่องดื่มนั้นๆ จะมีองค์ประกอบมากมายเพียงใด
มันก็เป็นเพียงสารละลายที่มีตัวละลายละลายในตัวทำา
ละลายที่เป็นนำ้า
15
ขั้น
ประเมินนักเรียนเพื่อให้เห็นว่านักเรียนสามารถขยาย
ความรู้จากนำ้าอัดลมไปสู่เครื่องดื่มชนิดอื่นๆ ที่มีองค์
ประกอบที่ซับซ้อนมากขึ้น
10
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 : หวานซาบซ่า
ความ
สนใจ
ณเดชระบุว่าความหวานและความซ่าของนำ้าอัดลม เป็นปัจจัย
สำาคัญสำาหรับความสำาเร็จนี้ และนักเรียนจะได้เรียนรู้วิธีที่จะ
เพิ่มความหวานและความซ่าให้กับนำ้าอัดลม
10
ขั้น
สำารวจ
และ
ค้นหา
ณเดชให้นักเรียนศึกษาการละลายของตัวละลายชนิดต่างๆ ใน
ตัวทำาลายต่างชนิดกัน ในขั้นนี้เป็นการสืบค้นอย่างง่ายซึ่ง
นักเรียนควรจะทำาได้เองโดยที่ครูไม่ต้องช่วยเหลือ และมีการ
ทดลองต่อเนื่องเกี่ยวกับเรื่องอัตราการละลายและปริมาณรวม
ของสารที่ละลายได้
75
ขั้น
อธิบาย
และลง
เมื่อถึงขั้นนี้นักเรียนจะต้องอธิบายเกี่ยวกับความสามาระในการ
ละลายของของแข็งในของเหลว ให้เวลานักเรียนบูรณาการ
ความเข้าใจเกี่ยวกับสารและข้อมูลต่างๆ ที่ปรากฏบนแผ่นพลิก
(flipchart)
15
ขั้น
ขยาย
ณเดชนำานักเรียนศึกษาต่อในเรื่องการละลายของแก๊สใน
ของเหลว โดยเฉพาะแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ในนำ้าอัดลม ซึ่ง
เป็นสิ่งที่ตรงข้ามกับธรรมชาติของสมบัติของแก๊ส แต่เราทำาให้
แก๊สปริมาณมากละลายลงในของเหลวได้โดยใช้แรงดันสูงอัด
แก๊ส ซึ่งแสดงให้นักเรียนดูจากวิดีทัศน์
20
ขั้น
ณเดชให้นักเรียนอธิบายถึงสิ่งที่ได้เรียนรู้จากหัวหน้า
ฝ่ายการผลิต
10
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 : ควบคุมคุณภาพ
ความ
สนใจ
ณเดชแนะนำาให้นักเรียนรู้เกี่ยวกับการควบคุมคุณภาพ
ของนำ้าอัดลม ซึ่งเป็นวิธีการเพื่อยืนยันว่าผลิตภัณฑ์ที่
ผลิตได้มีคุณภาพดีสมำ่าเสมอ และได้แนะนำาสูตรใน
การผลิตนำ้าอัดลม
10

ขั้น
สำารวจ
และ
ค้นหา
ณเดชให้นักเรียนเตรียมสารละลายที่มีความเข้มข้น
ตามที่กำาหนด โดยเตรียมจากนำ้าตาลและนำ้า
45
ขั้น
อธิบาย
และลง
ณเดชให้นักเรียนพิจารณาความแตกต่างระหว่าง
การเตรียมสารละลายจากของเหลวกับการเตรียม
สารละลายจากของแข็ง ให้เวลานักเรียนศึกษาความ
เข้มข้นของสารละลายที่คำานวณแบบมวลต่อปริมาตร
และแบบปริมาตรต่อปริมาตร
15
ขั้น
ขยาย
ณเดชให้นักเรียนทำาใบกิจกรรมเพื่อฝึกการคำานวณ
ความเข้มข้นของสารละลาย
20
ขั้น
ณเดชให้นักเรียนคำานวณความเข้มข้นของสารละลาย
จากฉลากของเครื่องดื่มชนิดอื่น
10
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 : ยิ่งซ่า ยิ่งน่ากลัว
ความ
สนใจ
ณเดชกล่าวถึงภาวะวิกฤตของบริษัท เนื่องจากบริษัทคู่แข่ง
กำาลังประโคมข่าวเกี่ยวกับความปลอดภัยของนำ้าอัดลมสยาม
เนื่องจากมีความเป็นกรดสูง
10
ขั้น
สำารวจ
และ
ค้นหา
ณเดชอธิบายวิธีการทดสอบความเป็นกรด-เบสด้วยกระดาษยูนิ
เวอร์ซัล อินดิเคเตอร์ให้กับนักเรียน และให้นักเรียนทดสอบกับ
สารละลายที่ได้เตรียมไว้ จากนั้นณเดชให้ศึกษาเกี่ยวกับปฏิ
กริยาสะเทินอย่างง่าย
75
ขั้น
อธิบาย
และลง
ณเดชให้นักเรียนอธิบายเกี่ยวกับสารละลายกรดซึ่งต้อง
ครอบคลุมกิจกรรมทั้งหมดที่ได้ทำาในแผนการจัดการเรียนรู้นี้
ขั้นนี้เป็นโอกาสที่ดีที่จะกระตุ้นให้นักเรียน
20
ขั้น
ขยาย
ประธานคณะกรรมการบริษัทให้นักเรียนสร้างสื่อการเรียนรู้ที่
จะใช้ในการอธิบายเกี่ยวกับความเป็นกรดของนำ้าอัดลมและ
ความเสี่ยงต่อสุขภาพ
40

ขั้น
ณเดชขอบคุณนักเรียนที่ร่วมเป็นทีมงานในการผลิตนำ้าอัดลม
และมอบหมายงานสุดท้ายให้กับนักเรียน ได้แก่ การผลิตวิดี
ทัศน์สั้นๆ เกี่ยวกับการผลิตนำ้าอัดลมโดยใช้กระบวนการทาง
วิทยาศาสตร์
30

1

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to 1

Similar to 1 (20)

1