Ernst van Win sloot het mini pensioen congres af. Hij nam ons mee in: Pensioen of doorwerken?

2. Pensioen of doorwerken?
door Ernst van Win
19 november 2014

4. 4
ONDERWERPEN:
1. Nieuw wetsvoorstel werknemers nu A.O.W
2. WWZ en pensioenontslag
3. Pensioen: van 65 naar 67
4. Pensioenontslagbeding
5. Ragetlie regel
6. Gelijke behandeling
7. Tips voor doorwerken na AOW-leeftijd
8. Eenzijdig wijzigingsbeding
9. Conclusie

5. 5
Nieuw ontslagrecht moeilijker, maar
pensioenontslag makkelijker!

6. 1. WWZ PER 1 JULI 2015
• Artikel 7:669 BW (nieuw):
nieuwe opzeggingsbeperkingen
• Ragetlie-regel (art. 7:667 lid 4 BW):
bepaalde tijd nu onbepaalde tijd
• Geen transitievergoeding verschuldigd (art. 7:673
lid 7 sub b BW)
6

7. 2. PENSIOEN: van 65 naar 67
7
Geen wettelijke regel die bepaalt dat de arbeidsovereenkomst
bij het bereiken van de AOW-leeftijd eindigt!

8. 2. PENSIOEN: van 65 naar 67
RATIO Pensioen einde arbeidsovereenkomst
1. Voor inkomen niet afhankelijk van inkomen uit arbeid
2. Objectieve criteria zonder aanziens des persoons
3. Vrijkomen arbeidsplaatsen jongeren
(doorstroom + solidariteitsbeginsel + werkgelegenheid)
4. Macroniveau: berekening opbouw pensioen
8

9. Maatschappelijke discussie
Ktr Bergen op Zoom 3 juli 2013:
arbeidsovereenkomst met 75 jarige bloembindster bij Intratuin
mocht niet worden ontbonden vanwege het bereiken van een
bepaalde leeftijd als 65 jaar!
9

10. Maatschappelijke discussie
Variëteit:
• Codfried (HR 13 januari 1995, NJ 1995, 430):
Leeftijdsdiscriminatie?
Het ontslag wegens het bereiken van de 65-jarige leeftijd berust op redelijke
en objectieve gronden
─ De rechtsopvatting van brede lagen van de bevolking
─ Redelijke en objectieve rechtvaardiging
• Functioneel leeftijdsontslag ivm goede vervulling van de arbeid
(gezondheids- en veiligheidsoverwegingen) = ontslag wordt verleend onder
toekenning van een inkomens vervangende uitkering
• Verschil per beroepsgroep bijv. Piloot (56 jr.) Brandweerman (60 jr.),
Scheidsrechter KNVB (47/49 jr.)
10

11. • “We moeten met z’n
allen langer
doorwerken!”
• Het kabinet-Rutte-
Asscher
Wetsvoorstel de
AOW-leeftijd sneller
verhogen naar 66
jaar in 2018 en 67
jaar in 2021.
11
2. PENSIOEN: VAN 65 NAAR 67

12. 2. PENSIOEN: VAN 65 NAAR 67
12

13. Hoofdlijnen
Volgens de MvT zijn dit de hoofdlijnen uit het wetsvoorstel Wet werken na de AOW-gerechtigde
leeftijd.
• Loondoorbetalingsplicht bij ziekte gedurende 6 weken (in plaats van 104)
• Re-integratieverplichtingen voor werkgever en werknemer worden beperkt tot 6 weken
• Opzegverbod tijdens ziekte wordt verkort tot 6 weken
• Wat als een werknemer ziek wordt als hij jonger is dan AOW-leeftijd, maar binnen twee jaar
wel AOW-leeftijd bereikt? De werkgever hoeft niet de hele 104-weken termijn vol te maken.
Het opzegverbod tijdens ziekte geldt tot (maximaal) 6 weken na AOW-datum.
• AOW-werknemer krijgt bij ziek uit dienst recht op ZW-uitkering voor maximaal 6 weken.
UWV krijgt verhaalsmogelijkheid op werkgever.
• Opzegtermijn voor werkgever 1 maand.
• Bij cao kan worden bepaald dat ketenregeling wordt verruimd: max 6 contracten, max 4 jaar.
Bepaald kan worden dat alleen contracten gesloten na AOW-leeftijd meetellen in de reeks.
• Arbeidsovereenkomst die is geëindigd wegens bereiken AOW-leeftijd telt niet mee in de
keten, als werknemer in dienst komt bij opvolgend werkgever.
• Minimumloon gaat ook gelden voor AOW’ers
• Wet aanpassing arbeidsduur is niet van toepassing meer op AOW’ers.
Beoogde ingangsdatum is 1 januari 2016.
13

14. Hoofdlijnen
In de WWZ is al het volgende geregeld voor werknemers ouder dan AOW-leeftijd:
• Geen transitievergoeding
• Eenmalig de mogelijkheid om op te zeggen zonder toestemming (mits
werknemer voor de AOW-leeftijd in dienst was)
• Ragetlie geldt niet
En in het Ontslagbesluit:
• Eerst AOW’ers in de categorie uitwisselbare functies opzeggen, daarna de
andere werknemers.
14

15. 2. PENSIOEN: van 65 naar 67
Waarom langer doorwerken?
Voordelen werkgevers:
− kennis en ervaring blijven behouden
− loondoorbetalingsverplichting bij ziekte eindigt als contract eindigt
− Wetsvoorstel wegnemen belemmeringen doorwerken na AOW-gerechtigde
leeftijd
− Lagere loonkosten; geen premies werknemersverzekeringen
Voordelen werknemers:
− extra inkomsten uit loon
− extra pensioen opbouwen (mits fiscale ruimte)
− pensioen uitstellen fiscaal gunstig
− gevoel nuttig te zijn
15

16. 2. PENSIOEN: van 65 naar 67
Waarom niet langer doorwerken?
Nadelen werkgevers:
- Risico van langdurige uitval wegens ziekte
- Let op risico contract onbepaalde tijd!
Nadelen werknemers:
- Bepaalde cao’s sluiten medewerkers boven de AOW-gerechtigde
leeftijd expliciet uit.
- Wetsvoorstel wegnemen belemmeringen doorwerken na AOW
gerechtigde leeftijd.
Tip: Doorwerk-cao (looptijd 1/1/2014 – 31/12/2015)
Dienstverband max 3 mnd + onbeperkte tijdelijke contracten
mogelijk + gelijke beloning + positieve beoordeling, van
commissie gelijke behandeling
16

17. 2. pensioen: van 65 naar 67
Kortom:
niet meer vanzelfsprekend dat arbeidsovereenkomst voor
onbepaalde tijd van rechtswege kan eindigen vanwege het
gebruik dat een werknemer op 65-jarige leeftijd stopt met
werken.
Tenzij: rechtsgeldig pensioenontslagbeding in cao of
contract
17

18. 3. PENSIOENONTSLAGBEDING
Wat is een pensioenontslagbeding?
De bepaling in een (collectieve) arbeidsovereenkomst die regelt dat de
arbeidsovereenkomst van rechtswege (automatisch) eindigt als de werknemer
de pensioengerechtigde leeftijd bereikt.
• Niet in de wet geregeld
• Dynamisch versus statisch
Voorbeeldtekst:
‘Deze arbeidsovereenkomst eindigt van rechtswege, zonder dat opzegging
vereist is, met ingang van de dag waarop werknemer de voor hem geldende,
vaste AOW-gerechtigde leeftijd bereikt.’
18

19. 19
3. PENSIOENONTSLAGBEDING

20. 3. PENSIOENONTSLAGBEDING
Tip: neem pensioenontslagbeding op in arbeidsovereenkomst!
• Contract zonder pensioenontslagbeding
 Bepaalde tijd:
- van rechtswege op de overeengekomen datum
- geen opzegging of aanzegging
 Onbepaalde tijd
- ontslagvergunning UWV (als geen nieuwe arbeidsovk)
- met wederzijds goedvinden en VSO
- ontbinding door de kantonrechter
Anders loopt overeenkomst door!
• Contract met niet rechtsgeldig pensioenontslagbeding? Risico loopt door,
niet automatisch conversie.
20

21. 3. PENSIOENONTSLAGBEDING
• Contract met pensioenontslagbeding
 Bepaalde tijd:
- van rechtswege op de overeengekomen datum
- geen opzegging of aanzegging
 Onbepaalde tijd
- van rechtswege op de overeengekomen datum
- geen opzegging of aanzegging
En na 1 juli 2015 geen pensioenontslagbeding meer nodig!
21

22. 4. RAGETLIE
22

23. 4. RAGETLIE
WWZ per 1 juli 2015:
• Geen pensioenontslagbeding nodig  ontslag eenvoudiger, werkgever zegt
op!
• Geen toestemming van het UWV of ontbinding door de rechter nodig,
want:
• Ragetlie wijzigt, dus onbep. tijd met einde i.v.m. pensioen + bepaalde tijd
= bepaalde tijd
• Mits: de arbeidsovereenkomst al vóór het bereiken van
de AOW- of pensioenleeftijd is aangegaan.
• Let op: De Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd
(WGBL) is en blijft van toepassing.
23

24. 24
5. WGBL

25. 6. TIPS TOT 1 JULI 2015
Doorwerken na AOW leeftijd?
• Vaststellingsovereenkomst en pro-forma bij de
kantonrechter
• Knip (ketenregeling)
• Payrolbedrijf met doorwerk-cao
TIP: Zorg dat in alle arbeidsovereenkomsten een
pensioenontslagbeding is opgenomen, handig als je niet
met elkaar verder wilt.
25

26. 7. EENZIJDIG WIJZIGINGSBEDING
• TIP: Pensioenbeding alsnog opnemen in contract voor nieuwe
werknemers!
• Eenzijdige wijziging van een arbeidsvoorwaarde van een bestaande
werknemer?:
─ Wetswijziging meestal geen reden wijzigen arbeidsvrw
─ Afspraak is afspraak: instemming werknemer
─ Is er sprake van een eenzijdig wijzigingsbeding?
─ Zwaarwichtig belang werkgever
─ Instemming OR kan helpen
─ Ga met elkaar in gesprek!
26

27. 8. CONCLUSIE
Wordt het makkelijker om werknemers na de AOW-leeftijd te laten
doorwerken?
• Ja:
─ Maatschappelijk draagvlak is er
─ AOW-leeftijd verhoogd
Per 1/7/15:
─ Ragetlie niet van toepassing bij pensioenontslag
─ Knip niet meer in acht nemen
─ Geen pensioenontslagbeding  ontslag eenvoudiger
─ Geen transitievergoeding
• Als Wetsvoorstel wegnemen belemmeringen doorwerken na AOW
gerechtigde leeftijd wordt aangenomen, nóg makkelijker!
27

28. VRAGEN?
28

29. 29