2. ΠΛΗ21
Κεφάλαιο 1
Στόχοι του κεφαλαίου είναι να γνωρίσουμε:
• Τι είναι τα Αναλογικά κ τι τα Ψηφιακά Μεγέθη
• Τι είναι Σήμα, Αναλογικό Σήμα, Ψηφιακό Σήμα
• Τι είναι Δυαδικό Σήμα
• Τι είναι Σήμα με Ν στάθμες
• Τι είναι Παράλληλη κ τι Σειριακή Μετάδοση
• Πώς γίνεται η μετατροπή Αναλογικού σε Ψηφιακό Σήμα
– Δειγματοληψία, Κβαντοποίηση, Κωδικοποίηση
• Πώς γίνεται η ψηφιακή επεξεργασία Αναλογικού
Σήματος
3. ΠΛΗ21
Κεφάλαιο 1
Τί είναι Αναλογικά κ Ψηφιακά Μεγέθη.
Αναλογικά είναι τα μεγέθη που μπορούν να πάρουν
συνεχείς τιμές (θεωρητικά άπειρες τιμές) , άρα οι
τιμές που μπορούν να πάρουν είναι πραγματικοί
αριθμοί και κάθε τιμή του μεγέθους αντιστοιχεί σε μια
πληροφορία.
Π.χ. : όλα τα μεγάθη της κλασικής φυσικής,
θερμοκρασία, πίεση, ταχύτητα, ένταση ηλεκτρικού
ρεύματος κ.α
Ψηφιακά έιναι τα μεγέθη που οι καταστάσεις τους
παίρνουν διακριτές τιμές Π.χ. Φωτεινοί σηματοδότες,
(πράσινο, κόκκινο, πορτοκαλί), Ηλεκτρικοί Διακόπτες
(ανοικτός, κλειστός) κ.α
5. ΠΛΗ21
Κεφάλαιο 1
Τι είναι Σήμα
Για να μεταδοθεί η πληροφορία, πρέπει να εγγραφεί με μορφή
σήματος σε κάποιο φυσικό μέσο.
Ως σήμα ορίζεται ένα φυσικό μέγεθος το οποίο μεταβάλλεται σε
σχέση με το χρόνο ή το χώρο ή, με οποιαδήποτε άλλη ανεξάρτητη
μεταβλητή ή μεταβλητές.
Παραδείγματα σημάτων: το σήμα ομιλίας, που αντιστοιχεί στις
μεταβολές της ακουστικής πίεσης του αέρα σε σχέση με το χρόνο
και προέρχεται από τις ταλαντώσεις των φωνητικών χορδών.
Άλλα παραδείγματα σημάτων είναι η θερμοκρασία, η εικόνα της
τηλεόρασης (διαμόρφωση ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων), τα
σεισμικά σήματα, τα ιατρικά σήματα (όπως το καρδιογράφημα),
επίσης ο δείκτης του ποσοστού ανεργίας ανά μήνα κ.λπ.
8. ΠΛΗ21
Κεφάλαιο 1
ΑΝΑΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΑ – ΨΗΦΙΑΚΟ ΣΗΜΑ
Το αναλογικό σήμα παίρνει συνεχείς τιμές με τον χρόνο, ενώ το ψηφιακό παίρνει διακριτές τιμές με τον χρόνο
10. ΠΛΗ21
Κεφάλαιο 1
Ν- ΑΔΙΚΟ ΣΗΜΑ
Ν- ΑΔΙΚΟ ΣΗΜΑ είναι το σήμα που έχει Ν στάθμες.
Αν η μέγιστη μεταβολή του πλάτους ενός σήματος είναι Ε και το πλήθος των
σταθμών είναι Ν, τότε η απόσταση μιας στάθμης από τη γειτονική της είναι
δ=Ε/Ν
Λόγω περιορισμών που μας θέτει ο θόρυβος κ επειδή η διαχείριση ενός
σήματος με πολλές στάθμες δεν είναι εύκολη, διότι έχει απαιτήσεις ως προς
τον εξοπλισμό, οι ψηφιακές τιμές κωδικοποιούνται με δυαδικά σήματα,
δηλαδή τις καταστάσεις 1 κ 0.
Άρα: τα ψηφιακά σήματα κωδικοποιούνται με 1 κ 0.
11. ΠΛΗ21
Κεφάλαιο 1
Άσκηση
Πόσα bit ακούν για την αναπαράσταση των καταστάσεών ενός συστήματος:
• Με 30 διακριτές καταστάσεις.
• Με 246 διακριτές κατστάσεις
12. ΠΛΗ21
Κεφάλαιο 1
ΜΕΤΑΦΟΡΑ Ν ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΣΗΜΑΤΩΝ Α) Παράλληλη Β) Σειριακή
A) ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ Μεταφορά Ν Ψηφιακών Σημάτων
• N πηγές
• Ν γραμμές μεταφοράς
• Ν ανιχνευτές στάθμης
• Η μεταφορά όλων των σημάτων
γίνεται ταυτόχρονα κατά τη
χρονική στιγμή t
13. ΠΛΗ21
Κεφάλαιο 1
ΜΕΤΑΦΟΡΑ Ν ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΣΗΜΑΤΩΝ Α) Παράλληλη Β) Σειριακή
A) ΣΕΙΡΙΑΚΗ Μεταφορά Ν Ψηφιακών Σημάτων
• 1 πηγή
• 1 γραμμή μεταφοράς
• 1 ανιχνευτής στάθμης
• Τα σήματα Σ1, Σ2, Σ3, … Σν
στέλνονται σε διαδοχικές στιγμές
t1, t2, t3, …. tν & ανιχνεύονται
- παραλαμβάνονται με τη σειρά,
κατά τις χρονικές στιγμές
t1+δ, t2+δ, … tν+δ
14. ΠΛΗ21
Κεφάλαιο 1
ΜΕΤΑΦΟΡΑ Ν ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΣΗΜΑΤΩΝ
Σύγκριση Παράλληλης - Σειριακής
Α) ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ
Μεγαλύτερη ταχύτητα, αφού τα σήματα στέλνονται ταυτόχρονα
Ν-πλάσιο εξοπλισμό (ακριβότερη)
Β) ΣΕΙΡΙΑΚΗ
Μικρότερη ταχύτητα
Μικρότερος εξοπλισμός (φθηνότερη)
Σε μεγάλες αποστάσεις η σειριακή είναι ασφαλέστερη μέθοδος, διότι οι καθυστερήσεις
είναι ομοιόμορφες για όλα τα σήματα (αφού περνούν από την ίδια γραμμή - συγχρονισμός),
ενώ με την παράλληλη οι καθυστερήσεις μεταξύ των γραμμών μπορεί κ να διαφέρουν,
οπότε χάνεται ο συγχρονισμός
16. ΠΛΗ21
Κεφάλαιο 1
Δειγματοληψία (Sampling):
Η καταγραφή τιμών του σήματος για
πεπερασμένες το πλήθος, τακτικές χρονικές
στιγμές – Δείγμα τιμών
Κβαντοποίηση (Quantization):
Η διαίρεση του πλάτους του σήματος σε
παράθυρα με μικρότερο πλάτος κ
αντιστοίχιση κάθε τιμής από το δείγμα τιμών
στην τιμή πλάτους του αντίστοιχου
παράθυρου – Σφάλμα ψηφιοποίησης
Κωδικοποίηση (Coding):
Η μετατροπή της ακολουθίας των επιπέδων
πλάτους του κβαντιστή σε δυαδικές
κωδικολέξεις- συνδυασμούς 0 κ 1 bit
Αναλογικό Σήμα σε Ψηφιακό – Analog to Dogital (A/D)
17. ΠΛΗ21
Κεφάλαιο 1
ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ ΣΕ ΨΗΦΙΑΚΟ – ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ
Δειγματοληψία (sampling) είναι η μετατροπή ενός συνεχούς σήματος σε διακριτό. Ένα
συνηθισμένο παράδειγμα δειγματοληψίας είναι η μετατροπή ενός ηχητικού σήματος
(συνεχές σήμα) σε μια σειρά από δείγματα (που ονομάζεται σήμα διακριτού χρόνου).
• Το δείγμα συνήθως αναφέρεται σε μια τιμή
του συνεχούς σήματος σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή.
• Ο δειγματολήπης είναι ένα σύστημα, το οποίο εξάγει
δείγματα (σε ίσα χρονικά διαστήματα) από ένα συνεχές σήμα.
Ένας θεωρητικός ιδανικός δειγματολήπης δημιουργεί δείγματα
τα οποία αντιστοιχούν στην στιγμιαία τιμή του συνεχούς σήματος
στα επιθυμητά χρονικά σημεία.
Σχεδιάγραμμα δειγματοληψίας
σήματος. Το συνεχές σήμα
αναπαριστάται από την πράσινη
γραμμή ενώ τα διακριτά δείγματα
(αποτέλεσμα δειγματοληψίας) με το
μπλε χρώμα.
18. ΠΛΗ21
Κεφάλαιο 1
ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ ΣΕ ΨΗΦΙΑΚΟ - ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ
Δειγματοληψία (Sampling): Η
καταγραφή τιμών του σήματος
για πεπερασμένες το πλήθος,
τακτικές χρονικές στιγμές –
Δείγμα τιμών
Αναλογικό σήμα - Θερμοκρασία Δειγματοληψία
20. ΠΛΗ21
Κεφάλαιο 1
ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ ΣΕ ΨΗΦΙΑΚΟ – ΚΒΑΝΤΟΠΟΙΗΣΗ (Quantization)
Κβαντοποίηση (Quantization):
Χωρίζουμε την κλίμακα
θερμοκρασίας σε μικρότερα
παράθυρα, π.χ ανά βαθμό
Κελσίου, αριθμούμε τα
παράθυρα και αντιστοιχούμε
κάθε τιμή του δείγματος στο
αντίστοιχο παράθυρο–
2,3,3,3,2,1,1,1
Σφάλμα ψηφιοποίησης = εύρος
παραθύρου.
Αν διαρέσω σε διπλάσιο αριθμό
παραθύρων το σφάλμα
ψηφιοποίησης θα
υποδιπλασιαστεί