2. PENGENALAN
Anatomi : Kajian tentang struktur tubuh yg normal
Fisiologi : Kajian tentang fungsi struktur tubuh serta
organisme yg normal
Terminologi:
- Kedudukan anatomi: Descriptions of body part in a
specific stance.
- Bhgn permukaan tubuh & arah: Descriptions of body
part and relative to another
- Satah/hirisan (planes/sections): Garis bayangan
/permukaan leper yg membahagi 3 dimensi struktur tubuh
3. Kedudukan anatomi
-Kepala & muka
Mengadap hadapan
-Kaki flat di lantai,
Mengadap hadapan
-tapak tangan
Mengadap hadapan
Anterior view
Posterior view
5. Anterior/ventral- Bahagian hadapan tubuh
Posterior/dorsal- Bahagian belakang tubuh
Inferior/caudal- Bahagian bawah tubuh
Superior/cephalic- Bahagian atas
Medial- Bahagian tengah
Lateral- Bahagian sisi
Proksimal- Mendekati bahagian tubuh
Distal- Menjauhi Bahagian tubuh
11. Objektif Am :
Memahami struktur dan fungsi sel
Objektif khusus:
• Menghuraikan struktur asas sel
• Menyenaraikan komposisi sel
• Menerangkan fungsi setiap struktur sel
• Menerangkan pembiakan sel
• Menerangkan fungsi gen dan kromosom
12. - Sel manusia = sel eukariot
- 3 jenis sel dlm tubuh:
i. sel somatik
ii. sel seks (gonad)
iii. sel stem
Komposisi Sel
i. Membran plasma
ii.Sitoplasma (organel & sitosol)
iii. Nukleus
15. - Lapisan plg luar sel
- Dwilapisan lipid: struktur asas membran plasma
- 75% Phospholipid (kump fosfat), Cholesterol
(mengikat dgn kump OH) & 5% glycolipid (mengikat
dgn kump CHO)
- polar & non-polar (amphipatic)
- kepala (fosfat): hidrofilik (polar)
- ekor (fatty asid): hidrofobik (non-polar)
Membran plasma
16.
17.
18. - Berfungsi utk:
1. mengasingkan persekitaran dlm sel drp persekitaran luar
sel.
2. pengangkutan molekul ke dlm & keluar sel melalui:
i. osmosis: pergerakan air merentasi ketelapan membran dr [air]
kpd [air].
ii. Difusi: difusi bahan melalui dwilapisan lipid
nonpolar= O2, fatty acid, vit larut lemak, steroid
polar= water & urea.
iii. Pengangkutan aktif: menggunakan tenaga eg.polar,ion
iv. Pengangkutan dlm vesikel: endositosis (phagositosis &
pinositosis) & eksositosis
19. Terdiri drp sitosol & organel
-
- cecair sitoplasma yg mengelilingi organel
- 55% drp isipadu sel
- terdiri drp ion, glukos, asid amino, fatty asid, protein, lipd,
ATP & waste product.
-
- struktur komponen tetap yg mempunyai bentuk & fungsi
pertumbuhan sel, mengekalkan sel & pembiakan sel.
Sitoplasma
Organel
Sitosol
21. - Protein filamen yg memanjang dlm sitosol
- Utk struktur rangka sel (btk & susunan komposisi sel)
- Organel tak bermembran
- Terdiri drp:
i. Mikrofilamen
ii. Mikrotubul
i. Mikrofilamen
- Filamen plg nipis
- Terdiri drp protein actin & miosin
- Mikrovili: mikrofilamen utk support mekanikal bg
pemanjangan sel.
Cytoskeleton
24. - Berfungsi utk:
- pergerakan: kontraksi otot, pembahagian sel, migration sel
kulit semasa penyembuhan luka.
- support mekanikal: kekuatan asas & bentuk sel.
25. ii. Mikrotubul
- panjang, bentuk spt paip
- terdiri drp protein tubulin
- komponen utama pd sentriol, flagela, gelendong mitosis
- bentuk rangka sel, pergerakan & pemindahan bahan dlm
sel
- berfungsi utk:
- menentukan bentuk sel
- fungsi pergerakan organel: secretory vesikel,
pergerakan kromosom dlm pembahagian sel,
unjuran sel spt flagela.
27. - Organel bermembran
- Lipatan membran yang memanjang dr envelope nukleus &
berhubung dgn sitoplasma
- Bentuk flat & memanjang spt tubul.
- Terdiri drp:
i. RE kasar (lipatan yg memanjang dr envelope nukleus &
byk terdapat ribosom)
ii. RE licin (Lipatan yg memanjang dr RE kasar,
membentuk tubul & kurang ribosom)
Retikulum endoplasma
28.
29. - Berfungsi utk:
- RE kasar:
i. memproses & menyusun semula protein yg disintesis di
ribosom
ii. Sintesis glycoprotein & phosfolipid
- RE licin:
i. Sintesis fatty asid & steroid.
ii. Detoksifikasi dadah
iii. Membebaskan Ca2+ dalam sel otot
30. - Organel bermembran
- Tempat sintesis protein
- Mengandungi protein & ribonukleik asid (RNA)
- Terdiri drp 2 subunit:
i. subunit besar
ii. subunit kecil
- Terdapat di RE, permukaan membran luar nukleus &
ada yg bebas dlm sitosol.
- Berfungsi utk sintesis protein utk spesifik organel. Eg:
ribosom di RE, akan sintesis protein utk membran
plasma.
Ribosom
Ribosom yg berfungsi
33. - Organel bermembran
- Bentuk kantung leper & tersusun secara bertingkat
- Dibahagian tepi spt bentuk vesikel yg menonjol
- Berfungsi utk:
- mengubahsuai, membungkus & mengangkut protein
dari RE kasar
Radas Golgi
34.
35. - Vesikel bermembran, bentuk bulat
- Mengandungi enzim pencernaan & hidrolitik
- Bertindak pd pH berasid
- Berfungsi utk:
i. mencerna bahan2 yg masuk ke dlm sel melalui
endositosis
ii. Mengangkut produk akhir pencernaan ke sitosol
iii. Mengangkut hasil autophagy (hasil pencernaan
organel)
iv. Mengangkut hasil autolisis (hasil pencernaan sel
sendiri)
v. Mengangkut pencernaan ekstraselular
Lisosom
37. - Bentuk bujur
- Tempat menghasilkan ATP
- Terdiri drp: membran lapisan dalam & luar.
- Lapisan dalam mengandungi lipatan-lipatan = cristae
- Cecair antara lapisan dlm dan luar = matrix
- Berfungsi untuk menghasilkan tenaga melalui
respirasi sel aerobik
Mitokondria
39. - Bentuk oval
- Terdiri daripada nukleus envelope (sampul nukleus),
nukleolus & kromatin
- Nukleus envelope:
- mengasingkan nukleus dgn sitoplasma
- terdiri drp 2 lapisan (dwilapisan lipid)
- bhgn lapisan luar bersambungan dgn RE
- 2 lapisan ini bertemu membentuk liang nukleus
- Fungsi:
i. menyimpan maklumat genetik
ii. liang nukleus berfungsi utk kawal pemindahan
bahan antara nukleus & sitoplasma
Nukleus
40.
41. - nukleolus:
- terdiri drp protein, DNA & RNA
- tidak bermembran
- tempat sintesis rRNA & protein: menghasilkan subunit
ribosom
- kromatin:
- kompleks protein, RNA & DNA
- kromosom= struktur bebenang yg membawa maklumat
genetik (gen)
- gen berfungsi mengawal struktur & aktiviti sel secara
langsung
42. - Terjadi apabila adanya kerosakan & penyakit. Juga semasa
pertumbuhan tisu.
- Terminologi:
DNA: Molekul nukleotide yg mengkodkan maklumat genetik
Kromosom: Struktur bebenang yg terdiri drp DNA
Gen: maklumat genetik yg diwarisi
Mekanisme Pembahagian Sel
43. - 2 jenis pembahagian sel:
i. sel somatik (mitosis = 1 sel menghasilkan 2 sel anak yg
sama genetik, 46 kromosom)
ii. sel pembiakan (meiosis = 1 sel menghasilkan 4 sel anak yg
setiapnya mengandungi 23 kromosom iaitu separuh drp sel
induk)
45. Kitar sel:
1. Interfasa:
i. Fasa G1- pengandaan organel & komponen dlm
sitosol, aktiviti metabolik sel
ii. Fasa S – Replikasi DNA
iii. Fasa G2 – pertumbuhan sel, sintesis protein &
enzim
2. Fasa Mitotik :
i. Mitosis
ii. Meiosis
46. - 1 sel menghasilkan 2 sel anak yg sama genetik, 46
kromosom (diploid)
- Berlaku pada fasa mitotik dlm kitar sel
- Terdiri drp:
- i. Interfasa (replikasi bahan2 genetik)
ii. Profasa
iii. Metafasa
iv. Anafasa
v. Telofasa
Mitosis
48. i. Profasa:
- Awal fasa- serat kromatin padat & memendek, menjadi
kromosom (sepasang kromatid yg sama)
- kromatid mengikat pasa sentromer
- sentriol berada di kutub bertentangan sel
- Akhir fasa- mikrotubul mula membentuk gentian
gelendong & menolak setiap kromosom pd kutub sel
yg bertentangan.
ii. Metafasa:
- Kromosom berkumpul di garisan khatulistiwa di
bahagian tengah gelendong
49. iii. Anafasa:
- sentromer membahagi & set kromosom terpisah &
masing2 bergerak ke kutub sel secara bertentangan.
iv. Telofasa:
- set kromosom di kutub sel, menjadi bentuk
bebenang kromatin (panjang & lurus)
- gentian gelendong mula hilang & terbentuk sampul
nukleus
- sitoplasma & membran sel membahagi menjadi 2 sel
anak yg baru
50. - 1 sel menghasilkan 4 sel anak yg setiapnya
mengandungi 23 kromosom iaitu separuh drp
bilangan kromosom sel induk (haploid)
- Terdiri drp:
1. Interfasa:
- Replikasi bahan2 genetik
2. Profasa 1 6. Profasa 2
3. Metafasa 1 7. Metafasa 2
4. Anafasa 1 8. Anafasa 2
5. Telofasa 1 9. Telofasa 2
Meiosis