toraks lumbar bölge kırıkları, omurilik yaralanmaları, fraktür tipleri

1. Torakolomber Kırıklar
Stj Dr Aytaç CANDEMİR

2. Sunum içeriği
• Vertebra ve Torakolomber Bölge Anatomisi
• Torakolomber Bölge Kırık Etyolojisi
• Torakolomber Bölge Kırıklarına Yaklaşım
• Spinal Stabilite ve Unstabilite Kavramları
• Kırıkların Sınıflandırılması
• Fizik muayene, radyolojik görüntüleme, tedavi

3. Servikal ve lomber vertebra
çok hareketli torakal vertebra
ise az hareketlidir.
Omurga anatomisi ve
biyomekanik özellikleri
nedeniyle omurga kırıkların
büyük kısmı torakolomber
bileşke bölgesinde olur.
(t12-L2)
Torakolomber kırıklar
T1-10 %6-8
T11-L1 %62
L2-L5 %31

4. Etyoloji
• Trafik kazaları (%48,8)
• Düşmeler (%36,5)
• Delici yaralanmalar (%3,3)
• Ateşli silah yaralanmaları (%1,9)
• Dalma kazaları (%1,2)

5. Torakolomber kırıklara yaklaşım
Omurga kırığı şüphesi olan hastaların büyük
bölümünde sebep yüksek enerjili travmalardır
• “A, B, C”
• Boyunluk
• Hasta stabilize edildikten sonra ekstermite
kırıkları atellendikten sonra hasta kontrollü
olarak çevrilip sırtı muayene edilir.

6. Torakolomber kırıklara yaklaşım
Torakolomber kırık şüphesi olan hastalarda
Sırtta;
• Morarma, hematom, sıyrık
• Spinöz çıkıntılar arasında açıklık,
basamaklanma,
• Hassasiyet aranmalı
• Tam bir nörolojik muayene yapılmalıdır.

7. • Spinal Unstabilite:
Fizyolojik yüklenmeler altında erken ve ya
geç dönemde nörolojik defisit, önemli
deformite, günlük yaşamı engelleyen ağrı
yapan omurganın bütünlüğünü koruma
yeteneğini kaybetmesi olarak tanımlamıştır
Omurganın normal fizyolojik streslere
ilerleyici deformite veya nörolojik bulgular
olmadan dayanabilmesine stabilite denir..

8. Ön kolon Orta kolon Arka kolon
• anterior • Posterior • Lamina
longitudinal
longitudinal ligaman • Pediküller
liganam
• 1/3 arka • Spinöz
anulus procesler
• 2/3 anulus fibrosus
fibrosus • Lig. flavum
• 1/3 arka
vertebra • Faset
• 2/3 vertebra korpusu eklemler
korpusu

10. Stabil: Unstabil:
Tek kolon tutuluşu 3 kolon tutuluşu
2 komşu olmayan kolon 2 komşu kolon tutuluşu
tutuluşu
Orta kolon tutuluşu

11. Omurga kırıklarının sınıflandırılması
MAJOR KIRIKLAR MİNÖR KIRIKLAR
1. Çökme(kompresyon) Transvers, Spinöz,
kırıkları (%50) Artiküler proçeslerin
2. Patlama (burst) fraktürleri
kırıkları (%25)
3. Fleksiyon distraksiyon
kırıkları (%10)
4. Fraktür –dislokasyon
(kırıklı çıkık)

12. Çökme kırığı
• Öne eğilmiş bir omurda
aksiyel yüklenme sonucu
oluşur.
• Ön kolon kırıklarıdır
• Orta kolon sağlamdır.
• Arka kolon oluşan enerjinin
büyüklüğüne göre gerilim
altında yetersizliği
uğrayabileceği gibi sağlam da
kalabilir.
• Bu kırık tipinde stabiliteyi
belirleyen posterior kolonun
sağlamlığıdır.
• Yaşlı hastalarda osteoporoza
bağlı spontan olarak
görülebilir.

13. Çökme kırığı
• -Vertebra korpusunun ön
taraf yüksekliğinin
azalması sonucu kifotik
deformite ortaya çıkar.
• -Çoğunluğu stabil kırıktır.
• -Anteriyor çökme %50
den fazla yükseklik kaybı
20˚ den fazla açılanmaya
sebep olursa instabildir.

14. Çökme kırığı
• Spinal kanal bütünlüğü
zarar görmediği için
nörolojik lezyon
beklenmez.
• Burst kırıklarından ayırt
etmek için BT
çekilmelidir.

15. Patlama (burst) kırığı
• Vertebra korpusu
üzerine gelen aksiyel
kuvvetler sonucu
meydana gelir.
• Hem ön hemde orta
kolon etkilenmiştir.
• En sık görüldüğü
yaralanmalar yüksekten
düşmelerdir.

16. Patlama (burst) kırığı
• Ön arka grafilerde ise
interpediküler
mesafedeki artma
• Yan grafilerde hem
anterior hem posterior
kolondaki yükseklik
kaybı

17. Patlama (burst) kırığı
• Bu tip kırıklarda santral
kanal içine hareket eden
kırık parçaların omurilik
üzerine bası yapması
nedeniyle nörolojik defisit
meydana gelebilir.
• BT ile spinal daralmanın
derecesi tayin edilebilir.
• MR ile sagittal planda
yaptığı daraltma, nöral
dokuların durumu iyi
anlaşılabilir.

18. Fleksiyon-distraksiyon kırıkları
• Daha çok emniyet
kemeri
yaralanmalarında
• Yaralanma arka ve orta
kolonda
• Kompresyon ve burst
kırığının aksine ezilme,
sıkışma ve parçalanma
tarzında değil kopma
tarzındadır.

19. Fleksiyon-distraksiyon kırıkları
• Genellikle T12 L1
etkilenir
• Distraksiyon etkisiyle
posterior yapılarda
yaralanma oluşurken
fleksiyon etkisiyle ön ve
orta kolonda
kompresyon oluşur.

20. Fleksiyon-distraksiyon kırıkları
• Transvers çıkıntı veya
pedinkülden geçen kırık
hattı lezyon için
patognomoniktir.
• Unstabildir ve sıklıkla
nörolojik defisit
meydana gelir.

21. Fraktür ve dislokasyon
• Majör vertebra
kırıklarının en ağır formu
• Yaralanma bütün
kolonları ilgilendirir
• Disk ve faset eklemlerde
çıkık meydana gelmiştir
• Fleksiyon-distraksiyon ;
fleksiyon-torsiyon ve
makaslama kuvvetleriyle
meydana gelebilir

22. Fraktür ve dislokasyon
• Nörolojik defisit torakal
seviyelerde %90,
lumbar seviyelerde %50
oranında görülür
• Tam omurilik kesisi sık
görülür.

23. Fizik Muayene
• Nörolojik muayene
Duyu muayenesi
Motor muayene
Refleksler
Kesin muayene spinal şok döneminin sonunda
yapılabilir.
Spinal şok:
Tüm omurilik işlevlerinin yitimine bağlı ortaya
çıkan gevşek felç durumu
Yaralanma seviyesinin altında kuvvet ve refleks
kaybı

26. Radyolojik İnceleme
1. Düz radyogram
– Ön arka grafi
– Yan grafiler
• Dizilim
• Omur yüksekliği
• Pediküller arası mesafe
• Faset eklem ilişkileri
• Spinöz çıkıntılar ve
birbirleriyle olan ilişkileri
2. BT
3. MR

27. tedavi
Konservatif tedavi:
• Stabil olan ve nörolojik defisit oluşturmayan
kompresyon kırıkları ve bazı burst kırıklarında
• Yatak istirahati
• Gövde alçısı
• Korse

28. tedavi
Cerrahi karar:
Omurganın dizilimi,
Kırığın stabilitesi,
Nörolojik durum ve genel durum

29. tedavi
Cerrahi tedavi
Anterior kolonda %50 den fazla yükseklik
kaybı oluşturan veya torakolomber bileşkede
20º den fazla angülasyona neden olan
kompresyon kırıkları unstabil olarak kabul
edilir ve cerrahi tedavi gerektirirler
Nörolojik defisit oluşturan kırıklarda ve
biomekanik olarak unstabil yaralanmalarda
geç nörolojik defisit ve deformite gelişimini
önlemek amacıyla cerrahi tedavi edilir.

30. Posterior cerrahi girişim
• Mekanik instabil
kompresyon kırıklarıyla,
fleksiyon-distraksiyon
yarlanmalarında, erken
dönemde burst
kırıklarında, kırıklı
çıkıklarda uygulanır.
Posterior redüksiyon ve
dekompresyon +
posterior stabilizasyon
(İnstrumentasyon+Füzyon
) işlemleri yapılır

31. Anterior cerrahi girişim
• Geç gelen burst
kırıklarında , kanal içi
daralmanın % 50 den
fazla olduğu
durumlarda ,
nörolojik defisitin
ilerlediği vakalarda
anterior
dekompresyon +
anterior stabilizasyon
(İnstrumentasyon+Fü
zyon) işlemleri yapılır

32. Posterior ve anterior ( Kombine )
cerrahi girişim
• Her iki cerrahi girişim
posterior girişim sonrası
kanal içi daralmanın
düzelmediği vakalarda
ve vertebra
korpuslarında iyileşecek
ve yük taşıyacak yeterli
kemik stoğunun
bulunmadığı
durumlarda uygulanır

33. • Teşekkürler….