Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Viewers also liked
Viewers also liked (13)
Similar to 1.3.1. doğum öncesi nedenler
Similar to 1.3.1. doğum öncesi nedenler (20)
More from eabdep
More from eabdep (15)
1.3.1. doğum öncesi nedenler
- 1. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi (BAP)
- 2. 1.3. Zihinsel Yetersizliğin Nedenleri ve Zihinsel Yetersizliği Önleme
- 3. 1.3. Zihinsel Yetersizliğin Nedenleri ve Zihinsel Yetersizliği Önleme 3 İnsanoğlu cinsiyet, ırk, renk gibi pek çok özellikleri açısından farklılıklar gösterir. Zihinsel yetersizlik durumu da bu bireysel farklılıklardan biridir.
- 4. Zihinsel yetersizlik durumunun önlenmesi açısından erken müdahale çok önemlidir. 1.3. Zihinsel Yetersizliğin Nedenleri ve Zihinsel Yetersizliği Önleme 4
- 5. Zihinsel Yetersizliğin Nedenlerini Bilmenin Anne Babalara Yararları Başka çocuk sahibi olmayı planlıyorsanız, gerekli önlemleri alabilirsiniz. Çevrenizdeki kişileri, yakınlarınızı uygun şekilde bilgilendirebilirsiniz. Suçluluk duygularınızın önüne geçecektir. Öğretmenler ve doktorlar ile çocuğunuzun durumu hakkında daha kolay iletişim kurabilirsiniz. 1.3. Zihinsel Yetersizliğin Nedenleri ve Zihinsel Yetersizliği Önleme 5
- 6. Uzmanlar, zihinsel yetersizliğin nedenlerini bilirlerse, aileleri olası riskler hakkında uyarabilirler. 1.3. Zihinsel Yetersizliğin Nedenleri ve Zihinsel Yetersizliği Önleme 6
- 7. Zihinsel yetersizliğin nedenleri oldukça karmaşık olabilir. Nedenlerin sınıflandırılması; 1.3. Zihinsel Yetersizliğin Nedenleri ve Zihinsel Yetersizliği Önleme 7 Doğum öncesi Doğum anı Doğum sonrası
- 8. 1.3.1. Doğum Öncesi Nedenler
- 10. Kalıtımsal Bozukluklar Genler bütün canlılarda bulunur ve canlıların bütün özelliklerini belirler. Genler insan vücudundaki bütün hücrelerde bulunur. Genler hücrenin ne yapması gerektiği konusunda kılavuzluk ederler. 1.3.1. Doğum Öncesi Nedenler 10
- 11. Kalıtımsal Bozukluklar Genler bir araya gelerek kromozomları oluştururlar. Her insanda 23 çift kromozom yer almaktadır. 1.3.1 Doğum Öncesi Nedenler 11
- 12. Genetik Bozukluklar Genetik geçiş baskın kalıtım veya çekinik kalıtım vasıtası ile olmaktadır. Bazı durumlarda bir takım genetik bozukluklar nesiller boyunca devam eder. 1.3.1. Doğum Öncesi Nedenler 12
- 13. Genetik Bozukluklar-Baskın Geçiş Anne veya babanın baskın gen nedeniyle sahip olduğu bir bozukluğu varsa, çocukta da aynı bozukluğun görülme ihtimali yüksektir. 1.3.1. Doğum Öncesi Nedenler 13
- 14. Genetik Bozukluklar-Baskın Geçiş • Tuberus sclerosis: 1.3.1. Doğum Öncesi Nedenler 14 Baskın kalıtım ile geçen bir bozukluktur. Vücuttaki organlarda çeşitli tümörler oluşur. Tümörler beyin ve sinir sistemi civarında oluşur ise zihinsel yetersizliğe neden olabilir.
- 15. Genetik Bozukluklar-Çekinik Geçiş Çekinik Geçiş 1.3.1. Doğum Öncesi Nedenler 15 Kendileri hastalıktan etkilenmezler ve taşıyıcı olarak adlandırılırlar. Akrabalık durumu aynı çekinik gene sahip olma olasılığına arttırmaktadır. İki çekinik genin bir araya gelmesi nedeniyle çocukta çeşitli sağlık sorunları ortaya çıkabilir.
- 16. Genetik Bozukluklar-Çekinik Geçiş • Fenilketonüri (PKU): 1.3.1. Doğum Öncesi Nedenler 16 Doğuştan zihinsel yetersizliğe neden olabilen bir metabolizma bozukluğudur. Vücut proteindeki fenilalalin maddesini ayrıştıramaz. PKU, doğumdan hemen sonra topuktan alınan bir damla kanın tahlil edilmesiyle belirlenebilmektedir. Fenilalalin maddesi içermeyen besinlerin bulunduğu bir diyet programı sağlanırsa çocuk normal gelişimini sürdürebilmektedir
- 17. Genetik Bozukluklar-Çekinik Geçiş • Tay-Sachs Hastalığı: 1.3.1. Doğum Öncesi Nedenler 17 Besinlerdeki çeşitli yağ maddelerinin, vücut tarafından parçalanamaması durumunda, bu maddelerin beyinde birikmesi ile ortaya çıkmaktadır. Tedavisi olmayan bir hastalıktır. Bu hastalık ile doğan çocuklar genelde 5 yaşına gelmeden hayatlarını kaybetmektedir.
- 18. Genetik Bozukluklar-Çekinik Geçiş • Galaktozemi: 1.3.1. Doğum Öncesi Nedenler 18 Süt ürünlerinde bulunan laktoz içerisindeki galaktoz maddesi vücut içerisinde ayrıştırılamaz ise vücutta birikmeye başlar. Bu durum zihinsel yetersizliğe, katarakt, karaciğer, böbrek yetersizliğine yol açabilir. Çocuğa uygun diyet sağlanması halinde, hastalığın etkilerinin önüne geçilebilmektedir.
- 19. Cinsiyete Bağlı Kalıtımsal Bozukluklar Erkek Çocuk Kız Çocuk 1.3.1. Doğum Öncesi Nedenler 19 Anneden gelen X kromozomu eğer bozukluk içeren bir gen içeriyorsa, babadan gelen kromozom Y olduğunda yani, çocuk erkek olduğunda, bozukluk çocukta belirgin olabilecektir. Babadan gelen kromozom eğer X ise, anneden gelen X kromozomunu baskılayabileceği için kız çocuğunda bir bozukluk görülmeyebilecek veya etkisi hafif olabilecektir.
- 20. Cinsiyete Bağlı Kalıtımsal Bozukluklar • Frajil X Sendromu 1.3.1. Doğum Öncesi Nedenler 20 Zihinsel yetersizliğin genetik olarak en yaygın geçme sebebidir. Bozukluğa X kromozomunun kırılgan yapısı nedeniyle bu isim verilmektedir. Çocuklarda zihinsel yetersizliğin yanı sıra aşırı hareketlilik, zayıf göz teması, yinelen konuşmalar gibi özellikler görülür .
- 21. Cinsiyete Bağlı Kalıtımsal Bozukluklar • Rett Sendromu 1.3.1. Doğum Öncesi Nedenler 21 Yürüme problemleri, hızlı nefes alıp verme, ileri derecede zihinsel yetersizlik, tekrarlayan el hareketleri görülür. Bazı durumlarda otizmle karıştırıldığı da olur. Genelde kız çocuklarında ortaya çıkar, erkeklerde görülme olasılığı çok düşüktür.
- 22. Kromozom Bozuklukları 1.3.1. Doğum Öncesi Nedenler 22 Kromozomlarda görülebilecek kusurlar, çeşitli bozukluklara neden olabilmektedir.
- 23. Kromozom Bozuklukları • Down Sendromu 1.3.1. Doğum Öncesi Nedenler 23 Down sendromunda kromozom sayısı 46 yerine 47’dir. Nedenleri kesin olarak bilinmemekle beraber annenin yaşı ilerledikçe Down sendromu olasılığı da artmaktadır. Belirgin yüz siması ve gözler, el ayasında tek çizgi, kasların yumuşak olması, sarkık dil ve kısa boy dikkat çeker. Bazı durumlarda kalp yetmezliği, mide sorunları, tiroit bozuklukları gösterebilirler.
- 24. Kromozom Bozuklukları • Down Sendromu 1.3.1. Doğum Öncesi Nedenler 24 Genelde hafif ve orta derece zihinsel yetersizlik gösterirler. Anne karnındaki taramalarda genelde belirlenebilir. Okulda ve sonraki yaşamlarında insanlarla kurdukları ilişkilerde desteklenirler ise başarılı olurlar.
- 25. Kafatası Bozuklukları Bazı kafatası bozuklukları zihinsel yetersizliğe neden olabilmektedir. Hidrosefali ve mikrosefali en çok bilinen türleri arasındadır. 1.3.1. Doğum Öncesi Nedenler 25
- 26. Kafatası Bozuklukları • Hidrosefali 1.3.1. Doğum Öncesi Nedenler 26 Kafatasının aşırı büyümesidir. Bu büyümeye kafatası içerisindeki beyin omurilik sıvısı neden olur.
- 27. Kafatası Bozuklukları • Hidrosefali 1.3.1. Doğum Öncesi Nedenler 27 Hidrosefali genelde şu üç nedenden dolayı gerçekleşir: a) Beyin omurilik sıvısının dolaşım yolundaki tıkanma nedeniyle belirli bölgelerde normalin üstünde yoğunlaşması, b) Beyin omurilik sıvısının aşırı üretimi, c) Beyin-omurilik sıvısının emiliminin düşük olması.
- 28. Kafatası Bozuklukları • Hidrosefali 1.3.1. Doğum Öncesi Nedenler 28 Hidrosefali zamanında tedavi edilmez ise çeşitli sağlık problemlerinin yanı sıra zihinsel yetersizliğe de neden olabilir. Tedavisi ise kafatasına yerleştirilen şant ismindeki cihazlar ile biriken beyin-omurilik sıvısının vücudun başka kısımlarına gönderilmesi ve vücuttan atılması ile gerçekleştirilir. Bir diğer tedavi ise operasyon ile kafatasında tıkanmaya neden olan noktanın belirlenmesi ve sıvı akışının yeninden düzenlenmesidir.
- 29. • Mikrosefali 1.3.1. Doğum Öncesi Nedenler 29 Kafanın normalden belirgin ölçüde küçük olmasıdır. Çeşitli kromozom bozuklukları veya anne karnındaki enfeksiyonlar gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanmaktadır. Mikrosefalinin herhangi bir tedavisi yoktur. Kafatası Bozuklukları
Editor's Notes
- ¶İnsanoğlunu cinsiyet, ırk, renk gibi pek çok özelikleri açısından farklılıklar gösterir. Bu farklılıkları insanların her türlü özelliğini dikkate alarak çoğaltabilirsiniz. Gözünün, saçının rengine göre, yüzünün şekline göre, düşüncelerine göre, inançlarına göre bireysel farklılıklar tanımlayabilirsiniz. Tüm bunların yanısıra zihinsel ve öğrenme özelliklerine göre de farklılıklarını ortaya koyabilirsiniz. ¶Zihinsel yetersizlik durumu da bu bireysel farklılıklardan biridir.
- ¶Zihinsel yetersizliğe yol açan pek çok etmen vardır. Bu etmenlerin başında sağlık ve çevresel koşullarla ilgili nedenler gelir. ¶Bu nedenlerin bilinmesi zihinsel yetersizlik durumunun önlenmesi açısından ve erken müdahalede bulunulması açısından son derece önemlidir
- ¶Zihinsel Yetersizliğin Nedenlerini Bilmenin Anne Babalara Yararları şu şekilde sıralanabilir; • ¶Başka çocuk sahibi olmayı planlıyorsanız, gerekli önlemleri alabilirsiniz. • ¶Çevrenizdeki kişileri, yakınlarınızı uygun şekilde bilgilendirebilirsiniz. • ¶Çocuğunuzun durumu ile ilgili nedenleri bilmek yaşanması muhtemel suçluluk duygularınızın önüne geçecektir. • ¶Eğer çocuğunuzun durumuyla ilgili nedenleri bilirseniz, öğretmenler veya doktorlar ile konuşurken, onlara çocuğunuzun durumunu daha kolay anlatabilir ve onların anlattıklarını daha iyi değerlendirebilirsiniz.
- Özel eğitim alanında çalışan uzmanlar için zihinsel yetersizliğin nedenlerini anlamak oldukça önemlidir. ¶ Uzmanlar, nedenler hakkında bilgi sahibi olurlar ise, aileleri olası riskler hakkında uyarabilirler.¶ Yetersizliğin önlenmesi veya olmuş ise yetersizliğin azaltılması için bu oldukça önemlidir. Bu nedenle zihinsel yetersizliğin doğasını tıbbi yönden veya sosyal yönden araştıran pek çok araştırma yapılmıştır.
- ¶Zihinsel yetersizliğin nedenleri oldukça karmaşık olabilir. Çeşitli durumlar birbiriyle etkileşim halinde bulunabilir. Bununla beraber nedenlerin sınıflandırılmasında genelde; ¶ doğum öncesi, ¶doğum anı ve ¶doğum sonrası etmenler göz önünde bulundurulur. Demek oluyor ki bazı olumsuz durumlar çocuk, anne karnındayken başlayabilir, doğum anında ve çocuğunuz doğduktan sonra da devam edebilir.
- Doğum öncesi nedenler genel bir başlıktır ve içerisinde pek çok farklı durumu barındırır. Bu durumda çocuğun anne karnındayken çeşitli sorunlar ile karşılaşabileceğini anlamış oluyoruz. Bu başlıkta genelde kalıtımsal bozukluklar ve kafatası bozuklukları belirtilir.
- ¶Kalıtım sözlüklerde şu şekilde tanımlanmaktadır: Belirli bir özellik veya niteliğin ebeveynden yavrulara aktarılması ve bir bireyin genetik yapılanması. Bu tanıma göre sizin anne babanıza benzemeniz, çocuklarınızın da size benzemesi kalıtım yolu ile olmaktadır. Benzerlikler fiziksel olabileceği gibi, çeşitli mizaç özelliklerini içerebilir. Babası/annesi gibi uzun boylu veya babası/annesi gibi hırçın şeklindeki tabirler, kalıtımın rolüne işaret etmektedir. Kalıtımın etkisi genler aracılığı ile gerçekleşmektedir. Gen haritası, genetik gibi terimler günümüzde sık sık vurgulandığı için, sizlerin de bu konuda bazı bilgilere sahip olduğunuz düşünülmektedir. ¶Genler bireysel özellikleri bir kuşaktan diğer kuşağa aktaran birimlerdir. ¶Genler bütün canlılarda bulunur ve canlıların bütün özelliklerini belirler. ¶Genler insan vücudundaki bütün hücrelerde bulunur. İnsanlarda her bir hücredeki sayısı yaklaşık 20.000 civarındadır ve¶ her bir hücrenin ne yapması gerektiği konusunda kılavuzluk ederler.
- ¶Genler bir araya gelerek kromozomları oluştururlar. Kromozomlar daha büyük yapı taşlarıdır. ¶ Her insanda 23 çift kromozom yer almaktadır. Bu çiftlerin bir tanesi anneden bir tanesi ise babadan gelir. İnsandaki 23. kromozom cinsiyeti belirler. Bu kromozom XX ise çocuk kız olur. XY ise çocuk erkek olur. Anneden gelen kromozom her zaman X olduğu için babadan gelen kromozom çocuğun cinsiyetini belirler. Babadan gelen kromozom “X” ise çocuk kız olur. Babadan gelen kromozom “Y” ise çocuk erkek olur.
- Kromozom üzerindeki genler çiftler halinde bulunurlar ve bunlara alel denir. ¶Eğer bir gen eşi üzerinde baskın ise baskın gen denir. Baskın gen deyince kendi özelliğini eşine kabul ettiren genleri anlamaktayız. ¶Eğer eşi üzerinde baskın değilse, çekinik gen denir. Çekinik gen de tahmin edilebileceği gibi, kendi özelliğini eşi üzerinde ortaya koymayan gendir. ¶Genetik geçiş anne-babanın çeşitli özelliklerinin çocuğa geçmesini sağlar. Bu durum baskın kalıtım veya çekinik kalıtım vasıtası ile olmaktadır. ¶Bazı durumlarda bir takım genetik bozukluklar da nesiller boyunca devam eder. Bu durum baskın geçiş veya çekinik geçiş ile olur.
- Anne veya babanın baskın gen nedeniyle sahip olduğu bir bozukluğu varsa, çocukta da aynı bozukluğun görülme ihtimali yüksektir. Uzmanlar bunlarla ilgili anne babanın gen özelliklerine göre hesaplamalar yaparlar. Baskın geçiş nedeniyle zihinsel yetersizlik çok fazla görülmez. Çünkü orta - ileri derecede zihinsel yetersizlik gösteren bireylerin aile kurması sınırlı olmaktadır. Diğer yandan aşağıda belirtilen bozukluklar baskın kalıtım ile geçer ve çocukta zihinsel yetersizliğe neden olabilir.
- Baskın kalıtım ile geçen bir bozukluktur. Vücuttaki organlarda çeşitli tümörler oluşur. Eğer bu tümörler beyin ve sinir sistemi civarında oluşur ise zihinsel yetersizliğe neden olan nörofibromatozis olarak adlandırılır. Zihinsel yetersizliğin yanı sıra nöbetler, davranış problemleri ile gelişim gerilikleri ve bazı iç hastalıklar da ortaya çıkabilmektedir.
- ¶Zihinsel yetersizliğe neden olan pek çok durum çekinik geçiş ile meydana gelmektedir. Bazı durumlarda anne ve babanın ikisi de bir bozukluğu içeren çekinik gene sahiptir. ¶Kendileri hastalıktan etkilenmezler ve taşıyıcı olarak adlandırılırlar. Ancak iki çekinik gen bir araya geldiğinde çocuklarda genetik bir bozukluğa neden olabilmektedir. ¶Akrabalık durumu aynı çekinik gene sahip olma olasılığına arttırmaktadır. Bu durum akraba evliliğinin başlıca riskini oluşturmaktadır. Akraba olan anne ve baba sahip oldukları çekinik gen nedeniyle, kendileri belirgin bir sorun yaşamaz, ¶ancak çocukları iki çekinik genin bir araya gelmesi nedeniyle çeşitli sağlık sorunları yaşayabilir. Bu sağlık sorunlarından bazıları zihinsel yetersizliğe neden olabilir. Fenilketonüri, tay sachs hastalığı, galaktozemi bunlar arasındadır. Bu hastalıkları da kısaca ele alalım
- Fenilketonüri (PKU): Kısaca PKU olarak isimlendirilen fenilketonüri, doğuştan zihinsel yetersizliğe neden olabilen bir metabolizma bozukluğudur. Bu durumda vücut; besinlerde bulunan proteinlerdeki fenilalalin maddesini ayrıştıramaz. Vücutta birikmeye başlayan bu madde kısa süre içerisinde beyin gelişimini olumsuz etkilemeye başlar, ileri derecede zihinsel yetersizlik ve başka sinir sistemi bozuklukları ortaya çıkar. Fenilketonüri, ülkemizde her 4000 çocuktan birinde görülebilmektedir. PKU, doğumdan hemen sonra topuktan alınan bir damla kanın tahlil edilmesiyle belirlenebilmektedir. Çocuğa içerisinde fenilalalin maddesi içermeyen besinlerin bulunduğu bir diyet programı sağlanırsa çocuk normal gelişimini sürdürebilmektedir.
- Tay – Sachs hastalığı: Besinlerdeki çeşitli yağ maddelerinin, vücut tarafından parçalanamaması durumunda, bu maddelerin beyinde birikmesi ile ortaya çıkmaktadır. Tedavisi olmayan bir hastalıktır. Bu hastalık ile doğan çocuklar genelde 5 yaşına gelmeden hayatlarını kaybetmektedir.
- Daha önce de belirttiğimiz gibi, çocuğun cinsiyeti 23. kromozom çiftinde belirlenmektedir. ¶ Anneden gelen X kromozomu eğer bozukluk içeren bir gen içeriyorsa, babadan gelen kromozom Y olduğunda yani, çocuk erkek olduğunda, bozukluk çocukta belirgin olabilecektir. ¶ Babadan gelen kromozom eğer X ise, anneden gelen X kromozomunu baskılayabileceği için kız çocuğunda bir bozukluk görülmeyebilecek veya etkisi hafif olabilecektir. Bu nedenlerle bu duruma bağlı bozuklukların erkeklerde görülme olasılığı kızlarda görülme olasılığının yaklaşık 10 katıdır. Cinsiyete bağlı kalıtımsal bozukluklar içerisinde olan frajil x sendromu ve rett sendromuna biraz daha yakından bakalım.
- Frajil x sendromu: Zihinsel yetersizliğin genetik olarak en yaygın geçme sebebidir. Bozukluğa X kromozomunun kırılgan yapısı nedeniyle bu isim verilmektedir. Çocuklarda zihinsel yetersizliğin yanı sıra aşrı hareketlilik, zayıf göz teması, yinelen konuşmalar gibi özellikler görülür
- Rett sendromu: Bu hastalığa sahip çocuklar ilk 6-18. aylarda normal gelişim gösterir gibiyken sonraki dönemlerde gerilemeye başlarlar. Yürüme problemleri, hızlı nefes alıp verme, ileri derecede zihinsel yetersizlik, tekrarlayan el hareketleri görülür. Bazı durumlarda otizmle karıştırıldığı da olur. Genelde kız çocuklarında ortaya çıkar, erkeklerde görülme olasılığı çok düşüktür
- İnsanlarda 23 çift kromozom, bir başka deyişle 46 kromozom olduğunu söylemiştik. Bu kromozomlarda görülebilecek kusurlar, çeşitli bozukluklara neden olabilmektedir. Bazı durumlarda kromozom sayısı fazla olabilir veya kromozomların bazı parçaları kopmuş, üst üste binmiş olabilir.
- Down sendromu: En çok bilinen kromozom bozukluğu Down sendromudur. Down sendromunda kromozom sayısı 46 yerine 47’dir. Trisonomy 21, translokasyon ve mozaik olarak başlıca üç tipi vardır (11). Nedenleri kesin olarak bilinmemekle beraber annenin yaşı ilerledikçe Down sendromu olasılığı da artmaktadır. Down sendromlu çocuklar fiziksel özellikleri itibariyle genelde belirgin özellik gösteriler. Belirgin yüz siması ve gözler, el ayasında tek çizgi, kasların yumuşak olması, sarkık dil ve kısa boy dikkat çeker. Bazı durumlarda kalp yetmezliği, mide sorunları, tiroit bozuklukları gösterebilirler. Genelde hafif ve orta derece zihinsel yetersizlik gösterirler (Alexander, 1998). Anne karnındaki taramalarda genelde bu durum belirlenebilir. Ancak anlaşılamayan durumlar da olur. Down sendromlu bireyler, sosyal yönden kuvvetli özellikler gösterirler. Okulda ve sonraki yaşamlarında insanlarla kurdukları ilişkilerde desteklenirler ise başarılı olurlar.
- Down sendromu: Genelde hafif ve orta derece zihinsel yetersizlik gösterirler. Anne karnındaki taramalarda genelde bu durum belirlenebilir. Ancak anlaşılamayan durumlar da olur. Down sendromlu bireyler, sosyal yönden kuvvetli özellikler gösterirler. Okulda ve sonraki yaşamlarında insanlarla kurdukları ilişkilerde desteklenirler ise başarılı olurlar.
- Nedenleri tam olarak anlaşılamamış bazı kafatası bozuklukları zihinsel yetersizliğe neden olabilmektedir. Hidrosefali ve mikrosefali en çok bilinen türleri arasındadır
- Kafatasının aşırı büyümesidir. Bu büyümeye kafatası içerisindeki beyin omurilik sıvısı neden olur.
- Hidrosefali genelde şu üç nedenden dolayı gerçekleşir: a) Beyin omurilik sıvısının dolaşım yolundaki tıkanma nedeniyle belirli bölgelerde normalin üstünde yoğunlaşması, b) Beyin omurilik sıvısının aşırı üretimi, c) Beyin-omurilik sıvısının emiliminin düşük olması (Spina Bifida Derneği, 2011).
- Hidrosefali zamanında tedavi edilmez ise çeşitli sağlık problemlerinin yanı sıra zihinsel yetersizliğe de neden olabilir. Tedavisi ise kafatasına yerleştirilen şant ismindeki cihazlar ile biriken beyin-omurilik sıvısının vücudun başka kısımlarına gönderilmesi ve vücuttan atılması ile gerçekleştirilir. Bir diğer tedavi şekli ise yapılacak operasyon ile kafatasında tıkanmaya neden olan noktanın belirlenmesi ve sıvı akışının yeninden düzenlenmesidir. Bu operasyona endoskopik ventrikülostami denmektedir
- Kafanın normalden belirgin ölçüde küçük olmasıdır. Çok çeşitli nedenleri olabilir. Çeşitli kromozom bozuklukları veya anne karnındaki enfeksiyonlar bunlar arasındadır. Kafatasının küçük kalması, beyin gelişimini de olumsuz etkilemekte ve zihinsel yetersizliğe neden olabilmektedir. Mikrosefalinin herhangi bir tedavisi yoktur.