SlideShare a Scribd company logo
1 of 71
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik
Araştırma Kurumu (TÜBİTAK)
Anadolu Üniversitesi Bilimsel
Araştırma Projeleri Birimi (BAP)
3.3 Etkili İletişim Becerileri 2
3.3 Etkili İletişim Becerileri 3
İletişim
•«iki birim arasında
bilgi, duygu, düşünce
alışverişi»
Kişiler
arası
iletişim
• «bir kişinin bir başkası ya da
başkalarına niyetli ya da
niyetsiz olarak sözel ya da
sözel olmayan mesajlarını
iletmesi ve onun ya da
onların mesajlarını alması
süreci»
İletişim, düşüncenin sözel olarak (konuşma ile) karşılıklı değiş
tokuşudur.
İletişim, sayesinde dünyayı anlamlı kıldığımız ve bu anlamı
başkaları ile paylaştığımız insani bir süreçtir.
İletişim, katılanların bilgi üreterek birbirlerine ilettikleri, bu
iletileri anlamaya, yorumlamaya çalıştıkları süreçtir.
İletişim, insanların toplu halde yaşamaya başlamalarından
itibaren, toplumsal etkileşimlerde rol oynayan, sembolik
mesajların karşılıklı ulaştırılmasıyla bazı anlamların aralarında
paylaşılması sürecidir.
3.3 Etkili İletişim Becerileri 4
İletişim, iki birim arasında birbiriyle ilişkili mesaj alışverişidir.
İletişim, iki kişiyi ilişki içine sokan psiko-sosyal bir süreçtir.
Kişilerarası iletişim, bilgi, duygu, düşünce, tutum ve kanılarla davranış
biçimlerinin kaynak ile alıcı arasındaki bir ilişkileşme yoluyla bir insandan
diğerine bazı oluklar kullanılarak ve değişim amacıyla aktarılması sürecidir.
Duygu, düşünce veya bilgilerin akla gelebilecek her türlü yolla
başkalarına aktarılması, bildirişim, haberleşme, komünikasyon.
Bir düşüncenin, bir duygunun yüz anlatımı, el, kol ve baş hareketleri, konuşma
yoluyla ya da yazı telefon, radyo, televizyon gibi bildirişim araç ve
gereçlerinden yararlanarak bir kimseden başka bir kimseye iletimi.
3.3 Etkili İletişim Becerileri 5
Kişiler arası
iletişimde en az
iki insan vardır.
Tek yönlü
değil
karşılıklıdır.
Kişilerarası
iletişim bir
süreçtir.
Bilginin,
duygunun,
düşüncenin ve
yaşantının
paylaşılmasıdır.
Kişiler arasındaki
iletişim sağlıklı-
sağlıksız, etkili-
etkisiz, doyurucu-
mutsuz edici gibi
nitelendirilebilir ama
iletişim var-yok
biçiminde nitelemek
yanlış olur.
3.3 Etkili İletişim Becerileri 6
3.3.1 İletişimin Öğeleri 7
İletişimin öğeleri genel olarak; kaynak, mesaj, kanal, alıcı ve dönüt olarak
sıralanabilir.
Kaynak; iletişim sürecini başlatan kişi
Mesaj; kaynaktan alıcıya gönderilen uyarıcılar
Kanal; mesajın alıcıya iletilmesini sağlayan araç, yöntem ve
teknikler
Alıcı; gönderilen mesaja hedef olan kişi
Dönüt; ise alıcının kaynak tarafından gönderilen uyarıcılara verdiği
tepki
3.3.1 İletişimin Öğeleri 8
3.3.1 İletişimin Öğeleri 9
Hedef/alıcı
kaynaktan gelen
bu mesajı
aldıktan sonra bu
mesajı açar
yorumlar ve
kendisi de mesaj
üretir.
Gönderilen bu
mesaj karşıdaki
kişiye yönelir ve
karşıdaki kişi bu
mesajı aldığı
zaman hedef
durumundadır.
Kişilerarası
iletişimde
kaynak mesajı
gönderendir.
3.3.2 İletişim Süreci 10
Kodlama Kod açma
Yorumlama Geri bildirim
Gürültü
3.3.2 İletişim Süreci 11
3.3.2 İletişim Süreci 12
Dil, temel bir kodlama biçimidir.
Konuştuğumuz dildeki sözcükler birer simge ya da sembol
olarak bir anlam taşırlar yani bir anlamı kodlarlar.
El-kol hareketleri, jestler, mimikler, toplumsal tanıtıcı
levhalar (trafik işaretleri vb.) da birer sembol ya da simge
olarak mesajın oluşturulmasında işlev görürler.
3.3.2 İletişim Süreci 13
Kod açma ve
yorumlama
•Gönderilen mesajın
ne anlama geldiğini
anlamak ve buna
ilişkin bir yorumda
bulunmaktır.
Kod açma
•Size söylenmiş olan
bir sözün ne
anlama geldiğini
anlamanızdır.
Yorumlama
•Bu sözün neden
söylendiğine dair
düşüncelerinizdir.
3.3.2 İletişim Süreci 14
3.3.2 İletişim Süreci 15
3.3.2 İletişim Süreci 16
Geribildirim
Söylenilenin doğru
anlaşılıp anlaşılmadığı ve
nasıl yorumlandığının
mesajı verene (kaynak)
bildirilmesidir.
Geribildirim hem iletişimin
amacına ulaşmakta olup
olmadığını, hem de
iletişimin seyrini
etkilemektedir.
•Mesajı verene
mesajı alanın
verdiği yanıttır.
3.3.2 İletişim Süreci 17
Gürültü
• Kişilerarası iletişimde bireylerin,
birbirinin ne söylemek ya da ifade
etmek istediğini anlamalarına engel
olan her türlü faktöre gürültü
denilebilir.
• Gürültü aynı zamanda iletişimin
sağlıklı bir biçimde devam etmesine
engel olan şeylerdir.
3.3.2 İletişim Süreci 18
Gürültü
•Bir tarafın söylediği şeylerin karşı taraf tarafından
doğru bir şekilde anlaşılmasını engelleyen bu
faktörler mesajı gönderenden, mesajı alandan ya
da mesajın iletildiği kanaldan kaynaklanabilir.
•Bu faktörler birbirimizle anlaşmamızı engelleyen
ve birbirimizi doğru bir biçimde anlamamızı
güçleştiren faktörlerdir.
3.3.2 İletişim Süreci 19
Psikolojik
süreçler
• Karşımızdaki insanın bize söylediklerini
yorumlama biçimimize etki eden ruhsal
durumumuzdur.
• Karşımızdaki insana ilişkin sahip olduğumuz
duygu, düşünce ve tutumlarımız ya da
iletişimin yapıldığı duruma ilişkin
inançlarımız ve önyargılarımız
yorumlamalarımızı etkilemektedir.
3.3.2 İletişim Süreci 20
3.3.2 İletişim Süreci 21
Olumlu
İletişim
•Karşımızdaki kişiler ya da kurumlar
hakkında olumsuz bir takım düşüncelere
sahip olsak bile, sorunlarımızı çözmek için
iletişime geçtiğimizde, olumlu ve sorunu
çözmeye dönük bir iletişim için çaba sarf
edersek sorunlarımızla daha kolay baş
edebiliriz.
3.3.3 Etkili İletişim 22
Etkili ya da sağlıklı iletişim kişilerin birbirlerini doğru olarak anlayıp bunu
birbirlerine iletmeleri, birbirlerine saygı ile davranmaları, anladıklarını ve
anlaşıldıklarını hissetmeleriyle mümkündür.
Etkili kişilerarası iletişim mesajı alan kişinin mesajın anlamını, veren
kişinin iletmek istediği anlamda alması halinde gerçekleşir.
Sağlıklı bir iletişim için sahip olmamız gereken bir takım beceriler
vardır.
İletişimin yeri, zamanı ve şekli gibi bir takım etkenler iletişimin sağlıklı
olup olmaması üzerinde etki eder.
3.3.3 Etkili İletişim 23
İletişim becerilerinin doğuştan ve sezgi yoluyla gerçekleştiğini
düşünenler olsa da pek çok çalışma iletişim tekniklerinin çoğu öğesinin
öğrenilebilir ve öğretilebilir özelliktedir.
İletişimimizi daha sağlıklı hale getirmek için bir takım hususları
öğrenebiliriz ve bu yolla ailemizle, iş arkadaşlarımızla,
çocuklarımızın öğretmenleriyle ve toplumdaki diğer insanlarla
daha iyi ilişkiler kurabiliriz.
Etkili iletişim becerileri edinirken sağlıklı iletişim kurmamızı engelleyen
bir takım özelliklerimizden vazgeçmemiz ve yerine daha çok işimize
yarayacak beceriler öğrenmemiz gerekecektir.
3.3.3 Etkili İletişim 24
3.3.3 Etkili İletişim 25
İletişim becerileri sözel olan
ve olmayan mesajlara
duyarlılık, etkili olarak
dinleme ve etkili olarak tepki
vermedir.
İletişim becerileri sözel, sese
dayalı, bedensel, dokunsal,
hareket içeren mesajları ve
bu mesajların çeşitli
karışımlarını içermektedir.
İletişim her iki tarafta yer
alan insanların sahip olması
gereken bir takım
özelliklerdir.
Etkili bir iletişim kurabilmek
için etkili bir şekilde
dinlemek ve tepki vermek
gerekmektedir.
3.3.3.1 Saygı duymak 26
Etkili ve anlamlı bir iletişim kurabilmek için bireyin hem kendisine
hem de karşısındaki kişiye saygı duyması gerekmektedir.
Kendimize saygımız olduğunda kendimizi yanlışlarımız-
doğrularımız, olumlu-olumsuz özelliklerimizle olduğumuz gibi
kabul ederiz.
Saygı insanlara yalnızca insan oldukları için değer vermek,
önemsemek ve ilgi göstermektir.
Karşımızdaki kişinin bizden ayrı bir birey olduğunu, onun da kendisine ait
duygu, düşünce ve eylemleri olacağını ve bunu yapmada özgür olduğunu
kabul etmemiz sağlıklı bir iletişim için önemlidir.
3.3.3.1 Saygı duymak 27
Karşımızdaki insanı
yargılamamak,
eleştirmemek, alay
etmemek onu olduğu
gibi kabul etmek
önemlidir.
Din, dil, ırk, statü,
ekonomik gelir,
cinsiyet vb. özellikleri
ne olursa olsun saygı
duyarak iletişime
girmemiz önemlidir.
Saygı konusunda
üzerinde önemle
durulması gereken
noktalardan birisi
boyun eğicilikle
saygıyı birbirini
karıştırmamaktır.
3.3.3.1 Saygı Duymak 28
Boyun eğicilik
Bireyin sahip olduğu duygularını
yansıtmada yetersiz kalarak başkaları
hakkını çiğnediğinde buna karşı
koyamamasıdır.
Saygı insan olmaktan kaynaklanır ve bir
tarafın boyun eğmesini gerektirmez.
Bu türden bir karşılıklı saygı ile sağlıklı
bir iletişim kurulabilir.
3.3.3.1 Saygı Duymak 29
3.3.3.2 Empati 30
Empati
Bir insanın, kendisini karşısındaki insanın
yerine koyarak onun duygularını ve
düşüncelerini doğru olarak anlamasıdır.
Bir kişinin kendisini karşısındaki kişinin
yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla
bakması, o kişinin duygularını ve
düşüncelerini doğru olarak anlaması,
hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi
sürecidir.
3.3.3.2 Empati 31
Empati kuracak
kişi, kendisini
karşısındakinin
yerine koymalı,
olaylara onun
bakış açısıyla
bakmalıdır.
Empati kurmuş
sayılmamız için,
karşımızdaki
kişinin duygu ve
düşüncelerini
doğru olarak
anlamamız
gereklidir.
Karşımızdaki
insanın duygu ve
düşüncelerini
anladığımızı ona
iletmeliyiz.
3.3.3.2 Empati 32
3.3.3.3 Etkin dinlemek 33
Etkili iletişim becerilerinin en önemlilerinden birisi
de karşımızdaki kişiyi tam ve verimli bir şekilde yani
etkin dinlemektir.
İletişimin sağlıklı olmasının en temel koşulu
tarafların birbirini anlayabilmesidir.
Birbirimiz anlayabilmemiz için önce ne
söylenildiğini doğru bir biçimde dinlemek
gerekmektedir.
3.3.3.3 Etkin dinlemek 34
Etkili dinlemeyi sağlayacak koşullar
Sessizlik
Anlatılmak
istenenin ne
olduğunu
anlamaya çalışmak
Anlatılanın
altında yatan
duyguyu
anlamaya
çalışmak
Koşulsuz kabul
ederek dürüst bir
biçimde dinlemek
3.3.3.3 Etkin dinlemek 35
Fiziksel olarak karşımızdaki insana onu
dinlediğimizi hissettirmek için
Konuşanın yüzüne doğrudan bakmamız
Beden olarak ona yönelik olmamız
Gözle iyi bir ilişki kurmamız
Konuşana doğru eğik durmamız
Bu durumda rahat olabilmemiz gerekmektedir.
3.3.3.3 Etkin dinlemek 36
3.3.3.3 Etkin dinlemek 37
3.3.3.3 Etkin dinlemek 38
3.3.3.4 Somut konuşmak
39
3.3.3.4 Somut konuşmak 40
Karşımızdaki insan bizim söyleyeceklerimizi dinlemeye hazır
olduğunda, açık ve anlaşılır bir biçimde konuşmamız gerekir.
Kendimiz olduğumuzdan farklı, bilgili, karmaşık, ulaşılmaz göstermek
için bir çabaya girmemeliyiz.
Etkili bir iletişim için “kediye kedi demekte” yarar vardır.
Kişilerarası ilişkilerde karşımızdaki insanın anlayabileceği biçimde
duygularımızı, düşüncelerimizi ve isteklerimizi net bir biçimde ifade
etmeliyiz.
3.3.3.5 Uygun bir biçimde kendini açmak 41
3.3.3.5 Uygun bir biçimde kendini açmak 42
Kendini açma
•Bireyin kendi duygu,
düşünce ve eğilimlerini
istekli olarak başka
birisiyle paylaşmasıdır.
•Uzun süreli ve sağlıklı
bir iletişimin temelidir.
3.3.3.5 Uygun bir biçimde kendini açmak 43
Kendini açan bir birey
gerçek duygu ve
düşüncelerini ifade
etmiş olur.
Bu yolla karşımızdaki
insanla güven
temelinde bir ilişki
kurmuş oluruz.
Bir ilişkinin başında
insanlar birbirlerine
tam olarak açılmazlar.
Zaman içerisinde
güven oluştukça
açılırlar.
Güvenin oluşabilmesi
için bireylerin
birbirlerine karşı
samimi ve dürüst
olmalarında yarar
vardır.
Kendimizi anlatırken bazen duygularımızın yerine düşüncelerimizi
söyleme eğiliminde olabiliriz.
Kendi duygularımızı karşımızdakine açarak hem o anda neler
hissettiğimize dair kendimiz bilgi sahibi oluruz hem de karşımızdaki
bizim duygularımızı daha iyi anlayabilir.
Hem duygularımızın farkında olmalı hem de neden bunları
hissettiğimizi karşı tarafa açmalıyız.
Bunu yaparken karşımızdaki insanı suçlayan, küçülten, ona saldıran bir
dil kullanmamalıyız. Bu duruma “ben dili ile konuşmak” adı
verilmektedir.
3.3.3.5 Uygun bir biçimde kendini açmak 44
Ben-diliyle konuşmak
Kişinin o anda, karşılaştığı
durum ya da davranış
karşısında, kişisel tepkisini
duygu ve düşüncelerle
açıklayan bir ifade tarzıdır,
yani duygu ve
düşüncelerimizi içtenlikle
ifade eden sözcüklerdir.
Ben mesajları, kendimizle,
gerçek düşünce ve
duygularımızla, özümüzle
ilgili iletimlerdir.
3.3.3.5 Uygun bir biçimde kendini açmak 45
3.3.3.5 Uygun bir biçimde kendini açmak 46
BEN İLETİSİSEN İLETİSİ
3.3.3.6 Tam ve tek mesaj yollamak 47
3.3.3.6 Tam ve tek mesaj yollamak 48
SEN İLETİSİ BEN İLETİSİ
Kişilerarası ilişkilerde duygu ve düşüncelerin
ben-diliyle ifade edilmesi kadar, isteklerin de
ifade edilmesi önemlidir.
Önce kendi gördüğümüz duyduğumuz durum
her ne ise onu ifade edip ardından neler
hissettiğimizi söyledikten sonra isteğimizi
belirtmek yerinde olur.
3.3.3.6 Tam ve tek mesaj yollamak 49
3.3.3.7 Sözel olmayan davranışlarımızla sözel davranışlarımızın uyumlu olması 50
Karşımızdaki insanlarla konuşurken verdiğimiz mesajların
büyük bölümü söylediğimiz sözcüklerde değil duruşumuz,
bakışımız, sesimizin tonu gibi konuşma dışındaki mesajlarda
yatmaktadır.
İnsanlarla iletişim kurarken sadece dilimizi değil
bedenimizi de kullanırız.
Bir insanı dinlerken ona doğru dönmek, hafifçe ona
doğru eğilmek onu dinlemeye istekli ve açık
olduğumuzu gösterir.
Etkili bir iletişim için söylediklerimizle dile
getirmediklerimizin uyumlu olması önemlidir.
3.3.3.7 Sözel olmayan davranışlarımızla sözel davranışlarımızın uyumlu olması 51
3.3.4 İletişim Engelleri 52
Bazen karşımızdaki insanlarla iletişim kurduğumuzda derdimizi tam olarak
anlatamadığımızı, karşımızdakinin bizi yeterince dinlemediğini ya da bu
konuşma sırasında rahatsızlık duyduğumuzu hissedebiliriz.
Söylemek istediğimiz bir şeyin istediğimiz biçimde söylememizi ve
karşımızdaki insanın da tam da bizim anlatmak istediğimiz şekilde bunu
anlamasını engelleyen tüm etkenlere iletişim engelleri diyebiliriz
İletişim engelleri birçok nedenden kaynaklanabilmektedir. Bu
engellerden birisi gürültü, kalabalık gibi fiziksel kökenli engellerdir.
Bazen tarafların sorunu algılama biçimi yani sorunun nasıl bir sorun olduğuna
dair yorum ve düşünceleri de iletişimi engelleyebilmektedir.
3.3.4 İletişim Engelleri 53
Uygun olmayan tepkilerimiz
Emir vermek, yönlendirmek
Karşımızdaki insan bir sorunu dile getirdiğinde bu sorunu detayları ile
konuşmak yerine doğru çözümün ne olduğuna kendi zihnimizde karar
verip karşımızdakine emir vermek iletişimimizin sağlıklı olması önünde
bir engel oluşturabilir.
Bu durumda sorunumuzu çözmek yerine kendimizi
bir çatışmanın içinde bulabiliriz.
3.3.4 İletişim Engelleri 54
3.3.4 İletişim Engelleri 55
Uygun olmayan tepkilerimiz
Uyarma, gözdağı vermek
Karşımızdaki insanın davranmasını istediğimiz şekilde davranmaması
durumunda ona yaptırımlar uygulayacağımızı dile getirmektir.
Eğer karşımızdaki bir çocuksa onun kendine olan güvenini
zedeleyerek korkular yaşamasına ya da boyun eğen davranışlar
geliştirmesine yol açabiliriz.
Çocuk daha sonra başka insanlarla iletişiminde de gözdağı veren
birinden çekinerek onlara da boyun eğebilir.
Uyarı ya da gözdağı verdiğinizde karşınızdaki insan gücenebilir,
kızgınlık ve isyan duyguları yaşayabilir.
3.3.4 İletişim Engelleri 56
Uygun olmayan tepkilerimiz
Ahlak dersi vermek
Bazen karşımızdaki insanların yaptıkları bir
davranışın uygun olmadığını fark ederiz.
Yapılan davranışa ilişkin düşüncemizi dile
getirirken ahlak kurallarını hatırlatan türden bir
ifade kullanırız.
Bu durumu karşımızdaki insana ahlak dersi
vermek olarak tanımlayabiliriz.
3.3.4 İletişim Engelleri 57
3.3.4 İletişim Engelleri 58
Uygun olmayan tepkilerimiz
Öğüt vermek, çözüm getirmek
Öğüt vermek diğer bir deyişle nasihat etmek belki de
en verimsiz iletişim biçimlerinden birisidir.
Öğüt veren kişi iyi bir iş yaptığını düşünebilir. Ancak
öğütleri dinlemek zorunda kalan kişi aynı duyguları
yaşamaz ve bundan sıkıntı duyar.
Öğütler çoğu zaman işe de yarayabilir ancak bunu öğüt
vereceğiniz kişinin talep etmesi durumunda onun
istediği kadar yapmanız koşuluyla geçerlidir.
3.3.4 İletişim Engelleri 59
Uygun olmayan tepkilerimiz
Öğüt vermek, çözüm getirmek
Bazı durumlarda bireylerin bazı kararlarına, davranışlarına ve
tutumlarına katılmayabilirsiniz.
Bu durumlarda da çoğu kez insanlar karşısındaki insanlara
bu basit gerçekleri öğretme yoluna gidebilmektedirler.
Öğretim tekniği olarak çoğu kez süslü bir nutuk çekmeyi
deneyebilmektedirler. Öğreten insan olmak karşımızdakini
öğrenen insan konumuna sokmaktadır.
Öğretmen rolünü oynayan her ne kadar bundan memnun olsa
da payına öğrenci rolü düşen kişi bundan o kadar memnun
olmayabilir.
Çocuğunuzla kurduğunuz ilişkide de nutuk çekmek
yerine müzakere etmek daha faydalı olacaktır.
3.3.4 İletişim Engelleri 60
Uygun olmayan tepkilerimiz
Yargılamak, eleştirmek, suçlamak
Karşımızdaki insanlarda hoşumuza gitmeyen bir
takım özelliklerle ilgili olarak kafamızda bir takım
düşünceler oluşur.
Karşımızdaki insanın yeterince olgun davranmadığı, uzak
görüşlü olamadığı, gerçekleri tam olarak kavrayamadığı,
sürekli hata yaptığı gibi düşünceler bunlara örnek
oluşturabilir.
Bu insanla yaşadığımız her hangi bir sorunda da bu
yargılarımızı kullanarak durumu açıklamaya
çalışabiliriz.
İşe yarasa bile karşıdaki insanı rahatsız ettiğinden,
ona eleştiri ve suçlama getirdiğinden, o insan
tarafından kabul edilmeyebilinirler.
İnsanların eleştirilmekten, suçlanmaktan ve
yargılanmaktan çoğu kez memnun olmayacağını
anımsamakta yarar vardır.
3.3.4 İletişim Engelleri 61
3.3.4 İletişim Engelleri 62
Uygun olmayan tepkilerimiz
Övmek, aynı düşüncede olmak
Kişilerarası
iletişim sürecinde
sağlıklı ilişkiler
kurmaya
çalışırken bazen
olumlu bir iş
yaptığımızı
düşünüp
olumsuzluklara da
yol açabiliriz.
Bir insanla iletişimde
çatışma yaşamamak
için her zaman
karşımızdakinin
huyuna gitmek, onu
övmek ya da hep
onunla aynı fikirde
olmak da sağlıklı bir
iletişimi bozan
faktörler arasında yer
alabilmektedir.
Sürekli övgü ile
yaklaştığınız insanlar
belirli bir durum
karşısında övmeyi
ihmal ederseniz
onları eleştirdiğinizi
düşünebilirler.
Sorunların
çözümünde
karşımızdaki insanla
uygun bir dille
iletişim kurmak
önemlidir ancak bu
her zaman
karşımızdaki insanla
aynı fikirde olmak
zorunda olduğumuz
ya da onları her
durumda övmemiz
gerektiği gibi bir
anlama
gelmemektedir.
3.3.4 İletişim Engelleri 63
3.3.4 İletişim Engelleri 64
Uygun olmayan tepkilerimiz
Ad takma, alay etme
İnsanlarla iletişimde
beğenmediğimiz ya da
değişmesini istediğimiz
özelliklerine yönelik
fikirlerimizi uygun bir
şekilde dile getirmek
oldukça önemlidir.
Karşımızdaki insanın
olumsuz duygular
yaşamasına ve bize tepki
duymasına yol açacak
eylemlerden birisi de ad
takmak ya da alay
etmektir.
Bunun yerine saygın ve
karşımızdaki insanın
kendisini değersiz ve
önemsiz hissetmeyeceği
biçimde davranmak
önemlidir.
3.3.4 İletişim Engelleri 65
3.3.4 İletişim Engelleri 66
Uygun olmayan tepkilerimiz
Yorumlama, analiz etme
İletişim halinde olduğumuz insanların davranışlarının arkasında bir takım nedenler olabilir.
İnsanlar bir amaç uğruna bu davranışları gerçekleştiriyor olabilirler.
Bunun farkına varmamız nedenlerini ve amaçlarının analiz etmemiz sorunlarla baş ederken işimize
yarayabilir.
Karşımızdaki insanın bu şekilde davranmasının amaç ve nedenlerini ona iletmemiz işimizi kolaylaştıran ya da
ilişkimizi daha olumlu hale getiren bir girişim olmayabilir.
3.3.4 İletişim Engelleri 67
3.3.4 İletişim Engelleri 68
Uygun olmayan tepkilerimiz
Güven vermek, duyguları paylaşmak
Bazen karşımızdaki insanlar çeşitli sorunlar yaşadığında bununla baş edebilmeleri için onlara
destek olmaya çalışırız.
Bu yaklaşım her zaman işe yarar ve doğru olmayabilir.
Karşımızdaki insan bizim onu yeterince anlayamadığımızı düşünüp kızgınlık duyguları
yaşayabilir.
Karşımızdaki insanı avutmaya çalışmak yerine onun hissettiklerini dile getirebilmesi için kapı
aralamak daha çok işe yarayabilir.
3.3.4 İletişim Engelleri 69
Uygun olmayan tepkilerimiz
Sınama, soru sorma, çapraz sorgulama
Sorunlarla baş ederken sorunun ortaya çıkma sürecinde neler yaşandığını bilmek sorunun
anlaşılması ve doğru bir çözümün üretilebilmesi için oldukça önemlidir.
Bunu yaparken soru sorma biçimimizi dikkatli seçmemiz, sorundan uzaklaşmadan ve
karşımızdaki insanda olumsuz duygular yaşanmadan olan biteni anlamamıza yardımcı
olabilir.
Karşımızdaki insanı çapraz sorguya alıp üst üste sorularla bunalttığımızda aslında bir diğer
iletişim engeli olan suçlamayı da işin içine katarak sorunu ağırlaştırdığımızı da aklımızın bir
köşesinde bulundurmalıyız.
3.3.4 İletişim Engelleri 70
Uygun olmayan tepkilerimiz
Konuyu saptırma
Bazı durumlarda sorunlarla baş etmede kendimize güvenmediğimiz anlar olabilir.
Birçok insan bu durumda konuyu saptırarak var olan sorunu konuşmamayı ya da bunu
ertelemeyi tercih edebilir.
Çoğu zaman sorunu önemsiz gördüğümüzde ya da üzerinde konuşmaya değer
bulmadığımızda bu yola başvurabiliyoruz.
Bu durumun çocuk ya da yetişkin olsun karşımızdaki insanda olumsuz duygulara yol
açacağını bilmemiz gerekmektedir.
Bazen de o konuyu konuşacak ve sorunları çözecek kadar yeterli bilgi ve deneyime sahip
olmadığımızdan da konuyu saptırma yolunu seçebiliriz.
3.3.4 İletişim Engelleri 71

More Related Content

What's hot

Etkili İletişim Becerileri
Etkili İletişim BecerileriEtkili İletişim Becerileri
Etkili İletişim BecerileriUniverist
 
Hasta-Doktor İletişim Teknikleri
Hasta-Doktor İletişim TeknikleriHasta-Doktor İletişim Teknikleri
Hasta-Doktor İletişim TeknikleriOmer Cengiz
 
Topluluk Önünde Etkili Konuşma Dr. Sema Coşkun SEMRİN İK Eğitim ve Danışma...
Topluluk Önünde Etkili Konuşma  Dr. Sema Coşkun   SEMRİN İK Eğitim ve Danışma...Topluluk Önünde Etkili Konuşma  Dr. Sema Coşkun   SEMRİN İK Eğitim ve Danışma...
Topluluk Önünde Etkili Konuşma Dr. Sema Coşkun SEMRİN İK Eğitim ve Danışma...SEMRIN IK EGITIM VE DANISMANLIK
 
Beden Dili, Body language
Beden Dili, Body languageBeden Dili, Body language
Beden Dili, Body languageInanc Alikilic
 
Beden dili sunum
Beden dili sunumBeden dili sunum
Beden dili sunumramazan
 
Iletişim becerileri
Iletişim becerileriIletişim becerileri
Iletişim becerilericaklit79
 
Diksiyon, Hitabet ve Sunum Teknikleri
Diksiyon, Hitabet ve Sunum TeknikleriDiksiyon, Hitabet ve Sunum Teknikleri
Diksiyon, Hitabet ve Sunum TeknikleriFatoş Kanıtemiz
 
İnsan ve İletişim Sunumu
İnsan ve İletişim Sunumuİnsan ve İletişim Sunumu
İnsan ve İletişim SunumuHamilik Okulu
 
Müşteriler için değer yaratma
Müşteriler için değer yaratmaMüşteriler için değer yaratma
Müşteriler için değer yaratmasedadoc
 
Tongue fu sözlü dövüş sanati kisaltilmiş v- [1]
Tongue fu  sözlü dövüş sanati  kisaltilmiş v- [1]Tongue fu  sözlü dövüş sanati  kisaltilmiş v- [1]
Tongue fu sözlü dövüş sanati kisaltilmiş v- [1]Tuncer Arslan
 
Beden Dili - İzgören Akademi
Beden Dili - İzgören AkademiBeden Dili - İzgören Akademi
Beden Dili - İzgören Akademilasercontrolok1
 
MÜŞTERİYİ KAZANMA VE ELDE TUTUMA
MÜŞTERİYİ KAZANMA VE ELDE TUTUMAMÜŞTERİYİ KAZANMA VE ELDE TUTUMA
MÜŞTERİYİ KAZANMA VE ELDE TUTUMAsedadoc
 
Bölüm 6 satışta sunum
Bölüm 6   satışta sunumBölüm 6   satışta sunum
Bölüm 6 satışta sunumersinweb
 
Müşteri deneyimi nedir ?
Müşteri deneyimi nedir ?Müşteri deneyimi nedir ?
Müşteri deneyimi nedir ?Dr.Hakan Tetik
 
İleti̇şi̇m beceri̇leri̇ne gi̇ri̇ş
İleti̇şi̇m beceri̇leri̇ne gi̇ri̇şİleti̇şi̇m beceri̇leri̇ne gi̇ri̇ş
İleti̇şi̇m beceri̇leri̇ne gi̇ri̇şgulduraan
 
Etkili iletişim
Etkili iletişimEtkili iletişim
Etkili iletişimEmre ER
 

What's hot (20)

Etkili İletişim Becerileri
Etkili İletişim BecerileriEtkili İletişim Becerileri
Etkili İletişim Becerileri
 
Hasta-Doktor İletişim Teknikleri
Hasta-Doktor İletişim TeknikleriHasta-Doktor İletişim Teknikleri
Hasta-Doktor İletişim Teknikleri
 
Topluluk Önünde Etkili Konuşma Dr. Sema Coşkun SEMRİN İK Eğitim ve Danışma...
Topluluk Önünde Etkili Konuşma  Dr. Sema Coşkun   SEMRİN İK Eğitim ve Danışma...Topluluk Önünde Etkili Konuşma  Dr. Sema Coşkun   SEMRİN İK Eğitim ve Danışma...
Topluluk Önünde Etkili Konuşma Dr. Sema Coşkun SEMRİN İK Eğitim ve Danışma...
 
Beden Dili, Body language
Beden Dili, Body languageBeden Dili, Body language
Beden Dili, Body language
 
Beden dili sunum
Beden dili sunumBeden dili sunum
Beden dili sunum
 
01 i̇letişim
01 i̇letişim01 i̇letişim
01 i̇letişim
 
Iletişim becerileri
Iletişim becerileriIletişim becerileri
Iletişim becerileri
 
Diksiyon, Hitabet ve Sunum Teknikleri
Diksiyon, Hitabet ve Sunum TeknikleriDiksiyon, Hitabet ve Sunum Teknikleri
Diksiyon, Hitabet ve Sunum Teknikleri
 
İLETİŞİM NEDİR
İLETİŞİM NEDİRİLETİŞİM NEDİR
İLETİŞİM NEDİR
 
Sağlık sektöründe iletişim
Sağlık sektöründe iletişimSağlık sektöründe iletişim
Sağlık sektöründe iletişim
 
İnsan ve İletişim Sunumu
İnsan ve İletişim Sunumuİnsan ve İletişim Sunumu
İnsan ve İletişim Sunumu
 
Müşteriler için değer yaratma
Müşteriler için değer yaratmaMüşteriler için değer yaratma
Müşteriler için değer yaratma
 
Tongue fu sözlü dövüş sanati kisaltilmiş v- [1]
Tongue fu  sözlü dövüş sanati  kisaltilmiş v- [1]Tongue fu  sözlü dövüş sanati  kisaltilmiş v- [1]
Tongue fu sözlü dövüş sanati kisaltilmiş v- [1]
 
Beden Dili - İzgören Akademi
Beden Dili - İzgören AkademiBeden Dili - İzgören Akademi
Beden Dili - İzgören Akademi
 
Empati
EmpatiEmpati
Empati
 
MÜŞTERİYİ KAZANMA VE ELDE TUTUMA
MÜŞTERİYİ KAZANMA VE ELDE TUTUMAMÜŞTERİYİ KAZANMA VE ELDE TUTUMA
MÜŞTERİYİ KAZANMA VE ELDE TUTUMA
 
Bölüm 6 satışta sunum
Bölüm 6   satışta sunumBölüm 6   satışta sunum
Bölüm 6 satışta sunum
 
Müşteri deneyimi nedir ?
Müşteri deneyimi nedir ?Müşteri deneyimi nedir ?
Müşteri deneyimi nedir ?
 
İleti̇şi̇m beceri̇leri̇ne gi̇ri̇ş
İleti̇şi̇m beceri̇leri̇ne gi̇ri̇şİleti̇şi̇m beceri̇leri̇ne gi̇ri̇ş
İleti̇şi̇m beceri̇leri̇ne gi̇ri̇ş
 
Etkili iletişim
Etkili iletişimEtkili iletişim
Etkili iletişim
 

Viewers also liked

3.2 karar verme ve problem çözme becerileri 2
3.2 karar verme ve problem çözme becerileri 23.2 karar verme ve problem çözme becerileri 2
3.2 karar verme ve problem çözme becerileri 2eabdep
 
3.5 stresle başa çıkma
3.5 stresle başa çıkma3.5 stresle başa çıkma
3.5 stresle başa çıkmaeabdep
 
3.4. zaman yönetimi
3.4. zaman yönetimi3.4. zaman yönetimi
3.4. zaman yönetimieabdep
 
8.4.eğitim hizmetleri
8.4.eğitim hizmetleri8.4.eğitim hizmetleri
8.4.eğitim hizmetlerieabdep
 
8.5 sağlık hizmetleri
8.5 sağlık hizmetleri8.5 sağlık hizmetleri
8.5 sağlık hizmetlerieabdep
 
8.6. i̇stihdam ve sosyal güvenlik
8.6. i̇stihdam ve sosyal güvenlik8.6. i̇stihdam ve sosyal güvenlik
8.6. i̇stihdam ve sosyal güvenlikeabdep
 
1.4.4 fiziksel sağlık özellikleri
1.4.4 fiziksel sağlık özellikleri1.4.4 fiziksel sağlık özellikleri
1.4.4 fiziksel sağlık özelliklerieabdep
 
1.4.1 zihinsel özellikleri 2. düzenleme
1.4.1 zihinsel özellikleri 2. düzenleme1.4.1 zihinsel özellikleri 2. düzenleme
1.4.1 zihinsel özellikleri 2. düzenlemeeabdep
 
1.3.3. doğum sonrası nedenler
1.3.3. doğum sonrası nedenler1.3.3. doğum sonrası nedenler
1.3.3. doğum sonrası nedenlereabdep
 
1.4.3 sosyal, davranışsal...
1.4.3 sosyal, davranışsal...1.4.3 sosyal, davranışsal...
1.4.3 sosyal, davranışsal...eabdep
 
1.3.4. önleme 2. düzenleme
1.3.4. önleme 2. düzenleme1.3.4. önleme 2. düzenleme
1.3.4. önleme 2. düzenlemeeabdep
 
1.2.3 yaygınlık
1.2.3  yaygınlık1.2.3  yaygınlık
1.2.3 yaygınlıkeabdep
 
1.3.1. doğum öncesi nedenler
1.3.1. doğum öncesi nedenler1.3.1. doğum öncesi nedenler
1.3.1. doğum öncesi nedenlereabdep
 
8.3 yaşam kalitesini artırmaya dönük düzenlemeler
8.3 yaşam kalitesini artırmaya dönük düzenlemeler8.3 yaşam kalitesini artırmaya dönük düzenlemeler
8.3 yaşam kalitesini artırmaya dönük düzenlemelereabdep
 
5.2 sık rastlanan sağlık sorunları
5.2 sık rastlanan sağlık sorunları5.2 sık rastlanan sağlık sorunları
5.2 sık rastlanan sağlık sorunlarıeabdep
 
5.3 diğer rastlanan sağlık sorunları
5.3 diğer rastlanan sağlık sorunları5.3 diğer rastlanan sağlık sorunları
5.3 diğer rastlanan sağlık sorunlarıeabdep
 
5.5. rehabilitasyon yaklaşımları
5.5. rehabilitasyon yaklaşımları5.5. rehabilitasyon yaklaşımları
5.5. rehabilitasyon yaklaşımlarıeabdep
 
5.4 sağlık sorunları i̇le baş edebilme
5.4 sağlık sorunları i̇le baş edebilme5.4 sağlık sorunları i̇le baş edebilme
5.4 sağlık sorunları i̇le baş edebilmeeabdep
 

Viewers also liked (18)

3.2 karar verme ve problem çözme becerileri 2
3.2 karar verme ve problem çözme becerileri 23.2 karar verme ve problem çözme becerileri 2
3.2 karar verme ve problem çözme becerileri 2
 
3.5 stresle başa çıkma
3.5 stresle başa çıkma3.5 stresle başa çıkma
3.5 stresle başa çıkma
 
3.4. zaman yönetimi
3.4. zaman yönetimi3.4. zaman yönetimi
3.4. zaman yönetimi
 
8.4.eğitim hizmetleri
8.4.eğitim hizmetleri8.4.eğitim hizmetleri
8.4.eğitim hizmetleri
 
8.5 sağlık hizmetleri
8.5 sağlık hizmetleri8.5 sağlık hizmetleri
8.5 sağlık hizmetleri
 
8.6. i̇stihdam ve sosyal güvenlik
8.6. i̇stihdam ve sosyal güvenlik8.6. i̇stihdam ve sosyal güvenlik
8.6. i̇stihdam ve sosyal güvenlik
 
1.4.4 fiziksel sağlık özellikleri
1.4.4 fiziksel sağlık özellikleri1.4.4 fiziksel sağlık özellikleri
1.4.4 fiziksel sağlık özellikleri
 
1.4.1 zihinsel özellikleri 2. düzenleme
1.4.1 zihinsel özellikleri 2. düzenleme1.4.1 zihinsel özellikleri 2. düzenleme
1.4.1 zihinsel özellikleri 2. düzenleme
 
1.3.3. doğum sonrası nedenler
1.3.3. doğum sonrası nedenler1.3.3. doğum sonrası nedenler
1.3.3. doğum sonrası nedenler
 
1.4.3 sosyal, davranışsal...
1.4.3 sosyal, davranışsal...1.4.3 sosyal, davranışsal...
1.4.3 sosyal, davranışsal...
 
1.3.4. önleme 2. düzenleme
1.3.4. önleme 2. düzenleme1.3.4. önleme 2. düzenleme
1.3.4. önleme 2. düzenleme
 
1.2.3 yaygınlık
1.2.3  yaygınlık1.2.3  yaygınlık
1.2.3 yaygınlık
 
1.3.1. doğum öncesi nedenler
1.3.1. doğum öncesi nedenler1.3.1. doğum öncesi nedenler
1.3.1. doğum öncesi nedenler
 
8.3 yaşam kalitesini artırmaya dönük düzenlemeler
8.3 yaşam kalitesini artırmaya dönük düzenlemeler8.3 yaşam kalitesini artırmaya dönük düzenlemeler
8.3 yaşam kalitesini artırmaya dönük düzenlemeler
 
5.2 sık rastlanan sağlık sorunları
5.2 sık rastlanan sağlık sorunları5.2 sık rastlanan sağlık sorunları
5.2 sık rastlanan sağlık sorunları
 
5.3 diğer rastlanan sağlık sorunları
5.3 diğer rastlanan sağlık sorunları5.3 diğer rastlanan sağlık sorunları
5.3 diğer rastlanan sağlık sorunları
 
5.5. rehabilitasyon yaklaşımları
5.5. rehabilitasyon yaklaşımları5.5. rehabilitasyon yaklaşımları
5.5. rehabilitasyon yaklaşımları
 
5.4 sağlık sorunları i̇le baş edebilme
5.4 sağlık sorunları i̇le baş edebilme5.4 sağlık sorunları i̇le baş edebilme
5.4 sağlık sorunları i̇le baş edebilme
 

Similar to 3.3 etkili i̇letişim becerileri

KURUMSAL İLETİŞİMDE ETİK
KURUMSAL İLETİŞİMDE ETİKKURUMSAL İLETİŞİMDE ETİK
KURUMSAL İLETİŞİMDE ETİKÜMİT ÜNKER
 
Kisiler arasi_iletisim (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Kisiler arasi_iletisim (fazlası için www.tipfakultesi.org)Kisiler arasi_iletisim (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Kisiler arasi_iletisim (fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
Edssssss
EdssssssEdssssss
Edssssssbdr,
 
etkili iletişim 3 sınıf Ders sunumu.pptx
etkili iletişim  3 sınıf Ders sunumu.pptxetkili iletişim  3 sınıf Ders sunumu.pptx
etkili iletişim 3 sınıf Ders sunumu.pptxShahPacha
 
Sosyo360.com Tiktok takipçi satın almak.
Sosyo360.com Tiktok takipçi satın almak.Sosyo360.com Tiktok takipçi satın almak.
Sosyo360.com Tiktok takipçi satın almak.yunusweb35
 
Etki̇n satiş pazarlama i̇çi̇n etki̇n i̇leti̇şi̇m
Etki̇n satiş pazarlama  i̇çi̇n etki̇n i̇leti̇şi̇m Etki̇n satiş pazarlama  i̇çi̇n etki̇n i̇leti̇şi̇m
Etki̇n satiş pazarlama i̇çi̇n etki̇n i̇leti̇şi̇m Tanju Ayse Oflaz
 
Sinif IçI IletişIm
Sinif IçI IletişImSinif IçI IletişIm
Sinif IçI IletişImarzumadenoglu
 
9 political 10.standars and values
9 political 10.standars and values9 political 10.standars and values
9 political 10.standars and valuesKarel Van Isacker
 
http://www.slideshare.net/derslopedi/1iletisim-ve-insan-ilikileri-konu-anlatm
http://www.slideshare.net/derslopedi/1iletisim-ve-insan-ilikileri-konu-anlatmhttp://www.slideshare.net/derslopedi/1iletisim-ve-insan-ilikileri-konu-anlatm
http://www.slideshare.net/derslopedi/1iletisim-ve-insan-ilikileri-konu-anlatmmustafa2542
 
ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ VE ARABULUCULUK
ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ VE ARABULUCULUKALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ VE ARABULUCULUK
ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ VE ARABULUCULUKEren Öztürk
 
SöZsüZ+IletiþIm+
SöZsüZ+IletiþIm+SöZsüZ+IletiþIm+
SöZsüZ+IletiþIm+smsyah dnz
 
EĞİTİM TEKNOLOJİSİ VE İLETİŞİM 2.pptx
EĞİTİM TEKNOLOJİSİ VE İLETİŞİM 2.pptxEĞİTİM TEKNOLOJİSİ VE İLETİŞİM 2.pptx
EĞİTİM TEKNOLOJİSİ VE İLETİŞİM 2.pptxNazmiye KOYUN
 

Similar to 3.3 etkili i̇letişim becerileri (20)

KURUMSAL İLETİŞİMDE ETİK
KURUMSAL İLETİŞİMDE ETİKKURUMSAL İLETİŞİMDE ETİK
KURUMSAL İLETİŞİMDE ETİK
 
Iletisim kurallari telefon karsilama
Iletisim kurallari telefon karsilamaIletisim kurallari telefon karsilama
Iletisim kurallari telefon karsilama
 
10.2 im
10.2 im10.2 im
10.2 im
 
Kisiler arasi_iletisim (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Kisiler arasi_iletisim (fazlası için www.tipfakultesi.org)Kisiler arasi_iletisim (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Kisiler arasi_iletisim (fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
Edssssss
EdssssssEdssssss
Edssssss
 
etkili iletişim 3 sınıf Ders sunumu.pptx
etkili iletişim  3 sınıf Ders sunumu.pptxetkili iletişim  3 sınıf Ders sunumu.pptx
etkili iletişim 3 sınıf Ders sunumu.pptx
 
Sosyo360.com Tiktok takipçi satın almak.
Sosyo360.com Tiktok takipçi satın almak.Sosyo360.com Tiktok takipçi satın almak.
Sosyo360.com Tiktok takipçi satın almak.
 
Etki̇n satiş pazarlama i̇çi̇n etki̇n i̇leti̇şi̇m
Etki̇n satiş pazarlama  i̇çi̇n etki̇n i̇leti̇şi̇m Etki̇n satiş pazarlama  i̇çi̇n etki̇n i̇leti̇şi̇m
Etki̇n satiş pazarlama i̇çi̇n etki̇n i̇leti̇şi̇m
 
Iletisim
IletisimIletisim
Iletisim
 
E.eği̇ti̇mi̇ orji̇nal sunu111
E.eği̇ti̇mi̇ orji̇nal sunu111E.eği̇ti̇mi̇ orji̇nal sunu111
E.eği̇ti̇mi̇ orji̇nal sunu111
 
Sinif IçI IletişIm
Sinif IçI IletişImSinif IçI IletişIm
Sinif IçI IletişIm
 
İletişim hukuku 1 - giriş
İletişim hukuku   1 - girişİletişim hukuku   1 - giriş
İletişim hukuku 1 - giriş
 
9 political 10.standars and values
9 political 10.standars and values9 political 10.standars and values
9 political 10.standars and values
 
http://www.slideshare.net/derslopedi/1iletisim-ve-insan-ilikileri-konu-anlatm
http://www.slideshare.net/derslopedi/1iletisim-ve-insan-ilikileri-konu-anlatmhttp://www.slideshare.net/derslopedi/1iletisim-ve-insan-ilikileri-konu-anlatm
http://www.slideshare.net/derslopedi/1iletisim-ve-insan-ilikileri-konu-anlatm
 
ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ VE ARABULUCULUK
ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ VE ARABULUCULUKALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ VE ARABULUCULUK
ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ VE ARABULUCULUK
 
SöZsüZ+IletiþIm+
SöZsüZ+IletiþIm+SöZsüZ+IletiþIm+
SöZsüZ+IletiþIm+
 
EĞİTİM TEKNOLOJİSİ VE İLETİŞİM 2.pptx
EĞİTİM TEKNOLOJİSİ VE İLETİŞİM 2.pptxEĞİTİM TEKNOLOJİSİ VE İLETİŞİM 2.pptx
EĞİTİM TEKNOLOJİSİ VE İLETİŞİM 2.pptx
 
2 sunu
2 sunu2 sunu
2 sunu
 
Genel Kavramlarıyla Siyasal İletişim
Genel Kavramlarıyla Siyasal İletişimGenel Kavramlarıyla Siyasal İletişim
Genel Kavramlarıyla Siyasal İletişim
 
MedVET module 1 part 4 TR
MedVET module 1 part 4 TRMedVET module 1 part 4 TR
MedVET module 1 part 4 TR
 

More from eabdep

7.5 sosyal güvenlik, vasilik ve hukuksal i̇lişkiler
7.5 sosyal güvenlik, vasilik ve hukuksal i̇lişkiler7.5 sosyal güvenlik, vasilik ve hukuksal i̇lişkiler
7.5 sosyal güvenlik, vasilik ve hukuksal i̇lişkilereabdep
 
7.4 yetişkinliğe geçiş ve yaşam alternatifleri
7.4 yetişkinliğe geçiş ve yaşam alternatifleri7.4 yetişkinliğe geçiş ve yaşam alternatifleri
7.4 yetişkinliğe geçiş ve yaşam alternatiflerieabdep
 
7.3 mesleki eğitim ve i̇stihdam
7.3 mesleki eğitim ve i̇stihdam7.3 mesleki eğitim ve i̇stihdam
7.3 mesleki eğitim ve i̇stihdameabdep
 
7.2 ergenlik ve i̇lk gençlik dönemi
7.2 ergenlik ve i̇lk gençlik dönemi7.2 ergenlik ve i̇lk gençlik dönemi
7.2 ergenlik ve i̇lk gençlik dönemieabdep
 
6.4.4.problem davranışların azaltılması
6.4.4.problem davranışların azaltılması6.4.4.problem davranışların azaltılması
6.4.4.problem davranışların azaltılmasıeabdep
 
6.4.3.olumlu davranışların artırılması
6.4.3.olumlu davranışların artırılması6.4.3.olumlu davranışların artırılması
6.4.3.olumlu davranışların artırılmasıeabdep
 
6.4.2.problem davranışların nedenleri
6.4.2.problem davranışların nedenleri6.4.2.problem davranışların nedenleri
6.4.2.problem davranışların nedenlerieabdep
 
6.3.4. dil konuşma
6.3.4. dil konuşma6.3.4. dil konuşma
6.3.4. dil konuşmaeabdep
 
6.3.3 sosyal beceriler
6.3.3 sosyal beceriler6.3.3 sosyal beceriler
6.3.3 sosyal becerilereabdep
 
6.3özbakim beceri̇leri̇
6.3özbakim beceri̇leri̇6.3özbakim beceri̇leri̇
6.3özbakim beceri̇leri̇eabdep
 
6.2 akademik olmayan beceriler
6.2 akademik olmayan beceriler 6.2 akademik olmayan beceriler
6.2 akademik olmayan beceriler eabdep
 
4.4 yasal haklar, kamu
4.4 yasal haklar, kamu4.4 yasal haklar, kamu
4.4 yasal haklar, kamueabdep
 
4.3 okul dışı destekler
4.3 okul dışı destekler4.3 okul dışı destekler
4.3 okul dışı desteklereabdep
 
4.2 aile danışmanlığı ve aile rehberliği destekleri
4.2 aile danışmanlığı ve aile rehberliği destekleri4.2 aile danışmanlığı ve aile rehberliği destekleri
4.2 aile danışmanlığı ve aile rehberliği desteklerieabdep
 
2.4.1 sosyal çevre modeli
2.4.1 sosyal çevre modeli2.4.1 sosyal çevre modeli
2.4.1 sosyal çevre modelieabdep
 
2.3.2 çocuğun durumunu anlatabilme
2.3.2 çocuğun durumunu anlatabilme2.3.2 çocuğun durumunu anlatabilme
2.3.2 çocuğun durumunu anlatabilmeeabdep
 

More from eabdep (16)

7.5 sosyal güvenlik, vasilik ve hukuksal i̇lişkiler
7.5 sosyal güvenlik, vasilik ve hukuksal i̇lişkiler7.5 sosyal güvenlik, vasilik ve hukuksal i̇lişkiler
7.5 sosyal güvenlik, vasilik ve hukuksal i̇lişkiler
 
7.4 yetişkinliğe geçiş ve yaşam alternatifleri
7.4 yetişkinliğe geçiş ve yaşam alternatifleri7.4 yetişkinliğe geçiş ve yaşam alternatifleri
7.4 yetişkinliğe geçiş ve yaşam alternatifleri
 
7.3 mesleki eğitim ve i̇stihdam
7.3 mesleki eğitim ve i̇stihdam7.3 mesleki eğitim ve i̇stihdam
7.3 mesleki eğitim ve i̇stihdam
 
7.2 ergenlik ve i̇lk gençlik dönemi
7.2 ergenlik ve i̇lk gençlik dönemi7.2 ergenlik ve i̇lk gençlik dönemi
7.2 ergenlik ve i̇lk gençlik dönemi
 
6.4.4.problem davranışların azaltılması
6.4.4.problem davranışların azaltılması6.4.4.problem davranışların azaltılması
6.4.4.problem davranışların azaltılması
 
6.4.3.olumlu davranışların artırılması
6.4.3.olumlu davranışların artırılması6.4.3.olumlu davranışların artırılması
6.4.3.olumlu davranışların artırılması
 
6.4.2.problem davranışların nedenleri
6.4.2.problem davranışların nedenleri6.4.2.problem davranışların nedenleri
6.4.2.problem davranışların nedenleri
 
6.3.4. dil konuşma
6.3.4. dil konuşma6.3.4. dil konuşma
6.3.4. dil konuşma
 
6.3.3 sosyal beceriler
6.3.3 sosyal beceriler6.3.3 sosyal beceriler
6.3.3 sosyal beceriler
 
6.3özbakim beceri̇leri̇
6.3özbakim beceri̇leri̇6.3özbakim beceri̇leri̇
6.3özbakim beceri̇leri̇
 
6.2 akademik olmayan beceriler
6.2 akademik olmayan beceriler 6.2 akademik olmayan beceriler
6.2 akademik olmayan beceriler
 
4.4 yasal haklar, kamu
4.4 yasal haklar, kamu4.4 yasal haklar, kamu
4.4 yasal haklar, kamu
 
4.3 okul dışı destekler
4.3 okul dışı destekler4.3 okul dışı destekler
4.3 okul dışı destekler
 
4.2 aile danışmanlığı ve aile rehberliği destekleri
4.2 aile danışmanlığı ve aile rehberliği destekleri4.2 aile danışmanlığı ve aile rehberliği destekleri
4.2 aile danışmanlığı ve aile rehberliği destekleri
 
2.4.1 sosyal çevre modeli
2.4.1 sosyal çevre modeli2.4.1 sosyal çevre modeli
2.4.1 sosyal çevre modeli
 
2.3.2 çocuğun durumunu anlatabilme
2.3.2 çocuğun durumunu anlatabilme2.3.2 çocuğun durumunu anlatabilme
2.3.2 çocuğun durumunu anlatabilme
 

3.3 etkili i̇letişim becerileri

  • 1. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi (BAP)
  • 2. 3.3 Etkili İletişim Becerileri 2
  • 3. 3.3 Etkili İletişim Becerileri 3 İletişim •«iki birim arasında bilgi, duygu, düşünce alışverişi» Kişiler arası iletişim • «bir kişinin bir başkası ya da başkalarına niyetli ya da niyetsiz olarak sözel ya da sözel olmayan mesajlarını iletmesi ve onun ya da onların mesajlarını alması süreci»
  • 4. İletişim, düşüncenin sözel olarak (konuşma ile) karşılıklı değiş tokuşudur. İletişim, sayesinde dünyayı anlamlı kıldığımız ve bu anlamı başkaları ile paylaştığımız insani bir süreçtir. İletişim, katılanların bilgi üreterek birbirlerine ilettikleri, bu iletileri anlamaya, yorumlamaya çalıştıkları süreçtir. İletişim, insanların toplu halde yaşamaya başlamalarından itibaren, toplumsal etkileşimlerde rol oynayan, sembolik mesajların karşılıklı ulaştırılmasıyla bazı anlamların aralarında paylaşılması sürecidir. 3.3 Etkili İletişim Becerileri 4
  • 5. İletişim, iki birim arasında birbiriyle ilişkili mesaj alışverişidir. İletişim, iki kişiyi ilişki içine sokan psiko-sosyal bir süreçtir. Kişilerarası iletişim, bilgi, duygu, düşünce, tutum ve kanılarla davranış biçimlerinin kaynak ile alıcı arasındaki bir ilişkileşme yoluyla bir insandan diğerine bazı oluklar kullanılarak ve değişim amacıyla aktarılması sürecidir. Duygu, düşünce veya bilgilerin akla gelebilecek her türlü yolla başkalarına aktarılması, bildirişim, haberleşme, komünikasyon. Bir düşüncenin, bir duygunun yüz anlatımı, el, kol ve baş hareketleri, konuşma yoluyla ya da yazı telefon, radyo, televizyon gibi bildirişim araç ve gereçlerinden yararlanarak bir kimseden başka bir kimseye iletimi. 3.3 Etkili İletişim Becerileri 5
  • 6. Kişiler arası iletişimde en az iki insan vardır. Tek yönlü değil karşılıklıdır. Kişilerarası iletişim bir süreçtir. Bilginin, duygunun, düşüncenin ve yaşantının paylaşılmasıdır. Kişiler arasındaki iletişim sağlıklı- sağlıksız, etkili- etkisiz, doyurucu- mutsuz edici gibi nitelendirilebilir ama iletişim var-yok biçiminde nitelemek yanlış olur. 3.3 Etkili İletişim Becerileri 6
  • 8. İletişimin öğeleri genel olarak; kaynak, mesaj, kanal, alıcı ve dönüt olarak sıralanabilir. Kaynak; iletişim sürecini başlatan kişi Mesaj; kaynaktan alıcıya gönderilen uyarıcılar Kanal; mesajın alıcıya iletilmesini sağlayan araç, yöntem ve teknikler Alıcı; gönderilen mesaja hedef olan kişi Dönüt; ise alıcının kaynak tarafından gönderilen uyarıcılara verdiği tepki 3.3.1 İletişimin Öğeleri 8
  • 9. 3.3.1 İletişimin Öğeleri 9 Hedef/alıcı kaynaktan gelen bu mesajı aldıktan sonra bu mesajı açar yorumlar ve kendisi de mesaj üretir. Gönderilen bu mesaj karşıdaki kişiye yönelir ve karşıdaki kişi bu mesajı aldığı zaman hedef durumundadır. Kişilerarası iletişimde kaynak mesajı gönderendir.
  • 11. Kodlama Kod açma Yorumlama Geri bildirim Gürültü 3.3.2 İletişim Süreci 11
  • 13. Dil, temel bir kodlama biçimidir. Konuştuğumuz dildeki sözcükler birer simge ya da sembol olarak bir anlam taşırlar yani bir anlamı kodlarlar. El-kol hareketleri, jestler, mimikler, toplumsal tanıtıcı levhalar (trafik işaretleri vb.) da birer sembol ya da simge olarak mesajın oluşturulmasında işlev görürler. 3.3.2 İletişim Süreci 13
  • 14. Kod açma ve yorumlama •Gönderilen mesajın ne anlama geldiğini anlamak ve buna ilişkin bir yorumda bulunmaktır. Kod açma •Size söylenmiş olan bir sözün ne anlama geldiğini anlamanızdır. Yorumlama •Bu sözün neden söylendiğine dair düşüncelerinizdir. 3.3.2 İletişim Süreci 14
  • 16. 3.3.2 İletişim Süreci 16 Geribildirim Söylenilenin doğru anlaşılıp anlaşılmadığı ve nasıl yorumlandığının mesajı verene (kaynak) bildirilmesidir. Geribildirim hem iletişimin amacına ulaşmakta olup olmadığını, hem de iletişimin seyrini etkilemektedir. •Mesajı verene mesajı alanın verdiği yanıttır.
  • 18. Gürültü • Kişilerarası iletişimde bireylerin, birbirinin ne söylemek ya da ifade etmek istediğini anlamalarına engel olan her türlü faktöre gürültü denilebilir. • Gürültü aynı zamanda iletişimin sağlıklı bir biçimde devam etmesine engel olan şeylerdir. 3.3.2 İletişim Süreci 18
  • 19. Gürültü •Bir tarafın söylediği şeylerin karşı taraf tarafından doğru bir şekilde anlaşılmasını engelleyen bu faktörler mesajı gönderenden, mesajı alandan ya da mesajın iletildiği kanaldan kaynaklanabilir. •Bu faktörler birbirimizle anlaşmamızı engelleyen ve birbirimizi doğru bir biçimde anlamamızı güçleştiren faktörlerdir. 3.3.2 İletişim Süreci 19
  • 20. Psikolojik süreçler • Karşımızdaki insanın bize söylediklerini yorumlama biçimimize etki eden ruhsal durumumuzdur. • Karşımızdaki insana ilişkin sahip olduğumuz duygu, düşünce ve tutumlarımız ya da iletişimin yapıldığı duruma ilişkin inançlarımız ve önyargılarımız yorumlamalarımızı etkilemektedir. 3.3.2 İletişim Süreci 20
  • 21. 3.3.2 İletişim Süreci 21 Olumlu İletişim •Karşımızdaki kişiler ya da kurumlar hakkında olumsuz bir takım düşüncelere sahip olsak bile, sorunlarımızı çözmek için iletişime geçtiğimizde, olumlu ve sorunu çözmeye dönük bir iletişim için çaba sarf edersek sorunlarımızla daha kolay baş edebiliriz.
  • 23. Etkili ya da sağlıklı iletişim kişilerin birbirlerini doğru olarak anlayıp bunu birbirlerine iletmeleri, birbirlerine saygı ile davranmaları, anladıklarını ve anlaşıldıklarını hissetmeleriyle mümkündür. Etkili kişilerarası iletişim mesajı alan kişinin mesajın anlamını, veren kişinin iletmek istediği anlamda alması halinde gerçekleşir. Sağlıklı bir iletişim için sahip olmamız gereken bir takım beceriler vardır. İletişimin yeri, zamanı ve şekli gibi bir takım etkenler iletişimin sağlıklı olup olmaması üzerinde etki eder. 3.3.3 Etkili İletişim 23
  • 24. İletişim becerilerinin doğuştan ve sezgi yoluyla gerçekleştiğini düşünenler olsa da pek çok çalışma iletişim tekniklerinin çoğu öğesinin öğrenilebilir ve öğretilebilir özelliktedir. İletişimimizi daha sağlıklı hale getirmek için bir takım hususları öğrenebiliriz ve bu yolla ailemizle, iş arkadaşlarımızla, çocuklarımızın öğretmenleriyle ve toplumdaki diğer insanlarla daha iyi ilişkiler kurabiliriz. Etkili iletişim becerileri edinirken sağlıklı iletişim kurmamızı engelleyen bir takım özelliklerimizden vazgeçmemiz ve yerine daha çok işimize yarayacak beceriler öğrenmemiz gerekecektir. 3.3.3 Etkili İletişim 24
  • 25. 3.3.3 Etkili İletişim 25 İletişim becerileri sözel olan ve olmayan mesajlara duyarlılık, etkili olarak dinleme ve etkili olarak tepki vermedir. İletişim becerileri sözel, sese dayalı, bedensel, dokunsal, hareket içeren mesajları ve bu mesajların çeşitli karışımlarını içermektedir. İletişim her iki tarafta yer alan insanların sahip olması gereken bir takım özelliklerdir. Etkili bir iletişim kurabilmek için etkili bir şekilde dinlemek ve tepki vermek gerekmektedir.
  • 27. Etkili ve anlamlı bir iletişim kurabilmek için bireyin hem kendisine hem de karşısındaki kişiye saygı duyması gerekmektedir. Kendimize saygımız olduğunda kendimizi yanlışlarımız- doğrularımız, olumlu-olumsuz özelliklerimizle olduğumuz gibi kabul ederiz. Saygı insanlara yalnızca insan oldukları için değer vermek, önemsemek ve ilgi göstermektir. Karşımızdaki kişinin bizden ayrı bir birey olduğunu, onun da kendisine ait duygu, düşünce ve eylemleri olacağını ve bunu yapmada özgür olduğunu kabul etmemiz sağlıklı bir iletişim için önemlidir. 3.3.3.1 Saygı duymak 27
  • 28. Karşımızdaki insanı yargılamamak, eleştirmemek, alay etmemek onu olduğu gibi kabul etmek önemlidir. Din, dil, ırk, statü, ekonomik gelir, cinsiyet vb. özellikleri ne olursa olsun saygı duyarak iletişime girmemiz önemlidir. Saygı konusunda üzerinde önemle durulması gereken noktalardan birisi boyun eğicilikle saygıyı birbirini karıştırmamaktır. 3.3.3.1 Saygı Duymak 28
  • 29. Boyun eğicilik Bireyin sahip olduğu duygularını yansıtmada yetersiz kalarak başkaları hakkını çiğnediğinde buna karşı koyamamasıdır. Saygı insan olmaktan kaynaklanır ve bir tarafın boyun eğmesini gerektirmez. Bu türden bir karşılıklı saygı ile sağlıklı bir iletişim kurulabilir. 3.3.3.1 Saygı Duymak 29
  • 31. Empati Bir insanın, kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak onun duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlamasıdır. Bir kişinin kendisini karşısındaki kişinin yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakması, o kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlaması, hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi sürecidir. 3.3.3.2 Empati 31
  • 32. Empati kuracak kişi, kendisini karşısındakinin yerine koymalı, olaylara onun bakış açısıyla bakmalıdır. Empati kurmuş sayılmamız için, karşımızdaki kişinin duygu ve düşüncelerini doğru olarak anlamamız gereklidir. Karşımızdaki insanın duygu ve düşüncelerini anladığımızı ona iletmeliyiz. 3.3.3.2 Empati 32
  • 34. Etkili iletişim becerilerinin en önemlilerinden birisi de karşımızdaki kişiyi tam ve verimli bir şekilde yani etkin dinlemektir. İletişimin sağlıklı olmasının en temel koşulu tarafların birbirini anlayabilmesidir. Birbirimiz anlayabilmemiz için önce ne söylenildiğini doğru bir biçimde dinlemek gerekmektedir. 3.3.3.3 Etkin dinlemek 34
  • 35. Etkili dinlemeyi sağlayacak koşullar Sessizlik Anlatılmak istenenin ne olduğunu anlamaya çalışmak Anlatılanın altında yatan duyguyu anlamaya çalışmak Koşulsuz kabul ederek dürüst bir biçimde dinlemek 3.3.3.3 Etkin dinlemek 35
  • 36. Fiziksel olarak karşımızdaki insana onu dinlediğimizi hissettirmek için Konuşanın yüzüne doğrudan bakmamız Beden olarak ona yönelik olmamız Gözle iyi bir ilişki kurmamız Konuşana doğru eğik durmamız Bu durumda rahat olabilmemiz gerekmektedir. 3.3.3.3 Etkin dinlemek 36
  • 40. 3.3.3.4 Somut konuşmak 40 Karşımızdaki insan bizim söyleyeceklerimizi dinlemeye hazır olduğunda, açık ve anlaşılır bir biçimde konuşmamız gerekir. Kendimiz olduğumuzdan farklı, bilgili, karmaşık, ulaşılmaz göstermek için bir çabaya girmemeliyiz. Etkili bir iletişim için “kediye kedi demekte” yarar vardır. Kişilerarası ilişkilerde karşımızdaki insanın anlayabileceği biçimde duygularımızı, düşüncelerimizi ve isteklerimizi net bir biçimde ifade etmeliyiz.
  • 41. 3.3.3.5 Uygun bir biçimde kendini açmak 41
  • 42. 3.3.3.5 Uygun bir biçimde kendini açmak 42 Kendini açma •Bireyin kendi duygu, düşünce ve eğilimlerini istekli olarak başka birisiyle paylaşmasıdır. •Uzun süreli ve sağlıklı bir iletişimin temelidir.
  • 43. 3.3.3.5 Uygun bir biçimde kendini açmak 43 Kendini açan bir birey gerçek duygu ve düşüncelerini ifade etmiş olur. Bu yolla karşımızdaki insanla güven temelinde bir ilişki kurmuş oluruz. Bir ilişkinin başında insanlar birbirlerine tam olarak açılmazlar. Zaman içerisinde güven oluştukça açılırlar. Güvenin oluşabilmesi için bireylerin birbirlerine karşı samimi ve dürüst olmalarında yarar vardır.
  • 44. Kendimizi anlatırken bazen duygularımızın yerine düşüncelerimizi söyleme eğiliminde olabiliriz. Kendi duygularımızı karşımızdakine açarak hem o anda neler hissettiğimize dair kendimiz bilgi sahibi oluruz hem de karşımızdaki bizim duygularımızı daha iyi anlayabilir. Hem duygularımızın farkında olmalı hem de neden bunları hissettiğimizi karşı tarafa açmalıyız. Bunu yaparken karşımızdaki insanı suçlayan, küçülten, ona saldıran bir dil kullanmamalıyız. Bu duruma “ben dili ile konuşmak” adı verilmektedir. 3.3.3.5 Uygun bir biçimde kendini açmak 44
  • 45. Ben-diliyle konuşmak Kişinin o anda, karşılaştığı durum ya da davranış karşısında, kişisel tepkisini duygu ve düşüncelerle açıklayan bir ifade tarzıdır, yani duygu ve düşüncelerimizi içtenlikle ifade eden sözcüklerdir. Ben mesajları, kendimizle, gerçek düşünce ve duygularımızla, özümüzle ilgili iletimlerdir. 3.3.3.5 Uygun bir biçimde kendini açmak 45
  • 46. 3.3.3.5 Uygun bir biçimde kendini açmak 46 BEN İLETİSİSEN İLETİSİ
  • 47. 3.3.3.6 Tam ve tek mesaj yollamak 47
  • 48. 3.3.3.6 Tam ve tek mesaj yollamak 48 SEN İLETİSİ BEN İLETİSİ
  • 49. Kişilerarası ilişkilerde duygu ve düşüncelerin ben-diliyle ifade edilmesi kadar, isteklerin de ifade edilmesi önemlidir. Önce kendi gördüğümüz duyduğumuz durum her ne ise onu ifade edip ardından neler hissettiğimizi söyledikten sonra isteğimizi belirtmek yerinde olur. 3.3.3.6 Tam ve tek mesaj yollamak 49
  • 50. 3.3.3.7 Sözel olmayan davranışlarımızla sözel davranışlarımızın uyumlu olması 50
  • 51. Karşımızdaki insanlarla konuşurken verdiğimiz mesajların büyük bölümü söylediğimiz sözcüklerde değil duruşumuz, bakışımız, sesimizin tonu gibi konuşma dışındaki mesajlarda yatmaktadır. İnsanlarla iletişim kurarken sadece dilimizi değil bedenimizi de kullanırız. Bir insanı dinlerken ona doğru dönmek, hafifçe ona doğru eğilmek onu dinlemeye istekli ve açık olduğumuzu gösterir. Etkili bir iletişim için söylediklerimizle dile getirmediklerimizin uyumlu olması önemlidir. 3.3.3.7 Sözel olmayan davranışlarımızla sözel davranışlarımızın uyumlu olması 51
  • 53. Bazen karşımızdaki insanlarla iletişim kurduğumuzda derdimizi tam olarak anlatamadığımızı, karşımızdakinin bizi yeterince dinlemediğini ya da bu konuşma sırasında rahatsızlık duyduğumuzu hissedebiliriz. Söylemek istediğimiz bir şeyin istediğimiz biçimde söylememizi ve karşımızdaki insanın da tam da bizim anlatmak istediğimiz şekilde bunu anlamasını engelleyen tüm etkenlere iletişim engelleri diyebiliriz İletişim engelleri birçok nedenden kaynaklanabilmektedir. Bu engellerden birisi gürültü, kalabalık gibi fiziksel kökenli engellerdir. Bazen tarafların sorunu algılama biçimi yani sorunun nasıl bir sorun olduğuna dair yorum ve düşünceleri de iletişimi engelleyebilmektedir. 3.3.4 İletişim Engelleri 53
  • 54. Uygun olmayan tepkilerimiz Emir vermek, yönlendirmek Karşımızdaki insan bir sorunu dile getirdiğinde bu sorunu detayları ile konuşmak yerine doğru çözümün ne olduğuna kendi zihnimizde karar verip karşımızdakine emir vermek iletişimimizin sağlıklı olması önünde bir engel oluşturabilir. Bu durumda sorunumuzu çözmek yerine kendimizi bir çatışmanın içinde bulabiliriz. 3.3.4 İletişim Engelleri 54
  • 56. Uygun olmayan tepkilerimiz Uyarma, gözdağı vermek Karşımızdaki insanın davranmasını istediğimiz şekilde davranmaması durumunda ona yaptırımlar uygulayacağımızı dile getirmektir. Eğer karşımızdaki bir çocuksa onun kendine olan güvenini zedeleyerek korkular yaşamasına ya da boyun eğen davranışlar geliştirmesine yol açabiliriz. Çocuk daha sonra başka insanlarla iletişiminde de gözdağı veren birinden çekinerek onlara da boyun eğebilir. Uyarı ya da gözdağı verdiğinizde karşınızdaki insan gücenebilir, kızgınlık ve isyan duyguları yaşayabilir. 3.3.4 İletişim Engelleri 56
  • 57. Uygun olmayan tepkilerimiz Ahlak dersi vermek Bazen karşımızdaki insanların yaptıkları bir davranışın uygun olmadığını fark ederiz. Yapılan davranışa ilişkin düşüncemizi dile getirirken ahlak kurallarını hatırlatan türden bir ifade kullanırız. Bu durumu karşımızdaki insana ahlak dersi vermek olarak tanımlayabiliriz. 3.3.4 İletişim Engelleri 57
  • 59. Uygun olmayan tepkilerimiz Öğüt vermek, çözüm getirmek Öğüt vermek diğer bir deyişle nasihat etmek belki de en verimsiz iletişim biçimlerinden birisidir. Öğüt veren kişi iyi bir iş yaptığını düşünebilir. Ancak öğütleri dinlemek zorunda kalan kişi aynı duyguları yaşamaz ve bundan sıkıntı duyar. Öğütler çoğu zaman işe de yarayabilir ancak bunu öğüt vereceğiniz kişinin talep etmesi durumunda onun istediği kadar yapmanız koşuluyla geçerlidir. 3.3.4 İletişim Engelleri 59
  • 60. Uygun olmayan tepkilerimiz Öğüt vermek, çözüm getirmek Bazı durumlarda bireylerin bazı kararlarına, davranışlarına ve tutumlarına katılmayabilirsiniz. Bu durumlarda da çoğu kez insanlar karşısındaki insanlara bu basit gerçekleri öğretme yoluna gidebilmektedirler. Öğretim tekniği olarak çoğu kez süslü bir nutuk çekmeyi deneyebilmektedirler. Öğreten insan olmak karşımızdakini öğrenen insan konumuna sokmaktadır. Öğretmen rolünü oynayan her ne kadar bundan memnun olsa da payına öğrenci rolü düşen kişi bundan o kadar memnun olmayabilir. Çocuğunuzla kurduğunuz ilişkide de nutuk çekmek yerine müzakere etmek daha faydalı olacaktır. 3.3.4 İletişim Engelleri 60
  • 61. Uygun olmayan tepkilerimiz Yargılamak, eleştirmek, suçlamak Karşımızdaki insanlarda hoşumuza gitmeyen bir takım özelliklerle ilgili olarak kafamızda bir takım düşünceler oluşur. Karşımızdaki insanın yeterince olgun davranmadığı, uzak görüşlü olamadığı, gerçekleri tam olarak kavrayamadığı, sürekli hata yaptığı gibi düşünceler bunlara örnek oluşturabilir. Bu insanla yaşadığımız her hangi bir sorunda da bu yargılarımızı kullanarak durumu açıklamaya çalışabiliriz. İşe yarasa bile karşıdaki insanı rahatsız ettiğinden, ona eleştiri ve suçlama getirdiğinden, o insan tarafından kabul edilmeyebilinirler. İnsanların eleştirilmekten, suçlanmaktan ve yargılanmaktan çoğu kez memnun olmayacağını anımsamakta yarar vardır. 3.3.4 İletişim Engelleri 61
  • 63. Uygun olmayan tepkilerimiz Övmek, aynı düşüncede olmak Kişilerarası iletişim sürecinde sağlıklı ilişkiler kurmaya çalışırken bazen olumlu bir iş yaptığımızı düşünüp olumsuzluklara da yol açabiliriz. Bir insanla iletişimde çatışma yaşamamak için her zaman karşımızdakinin huyuna gitmek, onu övmek ya da hep onunla aynı fikirde olmak da sağlıklı bir iletişimi bozan faktörler arasında yer alabilmektedir. Sürekli övgü ile yaklaştığınız insanlar belirli bir durum karşısında övmeyi ihmal ederseniz onları eleştirdiğinizi düşünebilirler. Sorunların çözümünde karşımızdaki insanla uygun bir dille iletişim kurmak önemlidir ancak bu her zaman karşımızdaki insanla aynı fikirde olmak zorunda olduğumuz ya da onları her durumda övmemiz gerektiği gibi bir anlama gelmemektedir. 3.3.4 İletişim Engelleri 63
  • 65. Uygun olmayan tepkilerimiz Ad takma, alay etme İnsanlarla iletişimde beğenmediğimiz ya da değişmesini istediğimiz özelliklerine yönelik fikirlerimizi uygun bir şekilde dile getirmek oldukça önemlidir. Karşımızdaki insanın olumsuz duygular yaşamasına ve bize tepki duymasına yol açacak eylemlerden birisi de ad takmak ya da alay etmektir. Bunun yerine saygın ve karşımızdaki insanın kendisini değersiz ve önemsiz hissetmeyeceği biçimde davranmak önemlidir. 3.3.4 İletişim Engelleri 65
  • 67. Uygun olmayan tepkilerimiz Yorumlama, analiz etme İletişim halinde olduğumuz insanların davranışlarının arkasında bir takım nedenler olabilir. İnsanlar bir amaç uğruna bu davranışları gerçekleştiriyor olabilirler. Bunun farkına varmamız nedenlerini ve amaçlarının analiz etmemiz sorunlarla baş ederken işimize yarayabilir. Karşımızdaki insanın bu şekilde davranmasının amaç ve nedenlerini ona iletmemiz işimizi kolaylaştıran ya da ilişkimizi daha olumlu hale getiren bir girişim olmayabilir. 3.3.4 İletişim Engelleri 67
  • 69. Uygun olmayan tepkilerimiz Güven vermek, duyguları paylaşmak Bazen karşımızdaki insanlar çeşitli sorunlar yaşadığında bununla baş edebilmeleri için onlara destek olmaya çalışırız. Bu yaklaşım her zaman işe yarar ve doğru olmayabilir. Karşımızdaki insan bizim onu yeterince anlayamadığımızı düşünüp kızgınlık duyguları yaşayabilir. Karşımızdaki insanı avutmaya çalışmak yerine onun hissettiklerini dile getirebilmesi için kapı aralamak daha çok işe yarayabilir. 3.3.4 İletişim Engelleri 69
  • 70. Uygun olmayan tepkilerimiz Sınama, soru sorma, çapraz sorgulama Sorunlarla baş ederken sorunun ortaya çıkma sürecinde neler yaşandığını bilmek sorunun anlaşılması ve doğru bir çözümün üretilebilmesi için oldukça önemlidir. Bunu yaparken soru sorma biçimimizi dikkatli seçmemiz, sorundan uzaklaşmadan ve karşımızdaki insanda olumsuz duygular yaşanmadan olan biteni anlamamıza yardımcı olabilir. Karşımızdaki insanı çapraz sorguya alıp üst üste sorularla bunalttığımızda aslında bir diğer iletişim engeli olan suçlamayı da işin içine katarak sorunu ağırlaştırdığımızı da aklımızın bir köşesinde bulundurmalıyız. 3.3.4 İletişim Engelleri 70
  • 71. Uygun olmayan tepkilerimiz Konuyu saptırma Bazı durumlarda sorunlarla baş etmede kendimize güvenmediğimiz anlar olabilir. Birçok insan bu durumda konuyu saptırarak var olan sorunu konuşmamayı ya da bunu ertelemeyi tercih edebilir. Çoğu zaman sorunu önemsiz gördüğümüzde ya da üzerinde konuşmaya değer bulmadığımızda bu yola başvurabiliyoruz. Bu durumun çocuk ya da yetişkin olsun karşımızdaki insanda olumsuz duygulara yol açacağını bilmemiz gerekmektedir. Bazen de o konuyu konuşacak ve sorunları çözecek kadar yeterli bilgi ve deneyime sahip olmadığımızdan da konuyu saptırma yolunu seçebiliriz. 3.3.4 İletişim Engelleri 71