Cp Care IO2 Modul 0 Giriş

1. IO2 Modül 0
Giriş
CP-CARE - 2016-1-TR01-KA202-035094
(01.12.2016 – 30.11.2019)

2. Ünite [1]: [Eğitimin Amacı]

3.  Bakıcılara (formal ya da informal),
Serebral Palsiyle (CP) ilişkili her bireyin
(hastalar/aile üyeleri) ihtiyacına ve
türüne göre günlük temel bakım ve
rehabilitasyon desteği için gerekli bilgi ve
becerileri sağlanır.

4. Hedef Grup - Bakıcı / Fizyoterapistler - proje sonuçlarını
doğrudan günlük uygulamalarında kullanacaklar (ücretsiz).
Paydaşlar Fizyoterapi ve kişisel bakım hizmeti veren
dernekler / kuruluşlar.
Mesleki Eğitim merkezleri evde ve sağlık
alanında eğitimler sunmaktadır.
SP’li bireylerle çalışan ve kar amacı gütmeyen
kuruluşlar.
Hükümet organları - sosyal politikadaki
değişikliklerden sorumlu kurumlar.
Faydalananlar SP’li kişiler – onlar projemizin temel faydalanıcı
grubudur.

5. Ünite [2] – [Serebral Palsi Nedir?]

6.  Serebral Palsi (SP), beynin hareketleri kontrol eden kısımlarının
düzgün çalışmaması durumunda ortaya çıkan bir dizi hareket
güçlüğü terimidir.
Çocuklarda önemli fiziksel bozuklukların en sık karşılaşılan
nedenidir.
CP 1000 canlı doğumda 2 ila 3 arasında görülür. Bu oran, çok erken
ya da çok düşük doğum ağırlıklı bebekler arasında her 1000 canlı
doğumda 40-100'e yükselmektedir.
Dünya çapında: Serebral palsili 17 milyon insan.
350 milyon insan SP’li bir çocuk veya
yetişkinle yakından bağlantılıdır.

7. ◦ SP'li çocuklar, bunlarla sınırlı olmamak üzere, birçok bakım
yönüne ihtiyaç duyar:
◦ SP'li çocukların bakımı ve rehabilitasyonu mümkün olduğunca
erken yapılandırılmalıdır.
◦ Yakından katılım ve kişisel bakım verenlerin müdahalenin her
aşaamsında aktif olması, genel SP yönetiminin hayati bir
parçasıdır.
Spastisite
yönetimi ile
ilgili olanlar
Terapiler Modaliteler
Destekleme Siyalore İnsomnia

8.  Serebral Palsili her birey kendine özgüdür.
Serebral Palsili çocuklar bu ölçütlere göre birbirinden ayırt
edilebilirler:
Beyin hasarı
İlgili semptomlar
Teşhis zamanı ve müdahale
yaşı
Müdahalenin ve bakımın
kalitesi

9. SP’ye ne sebep olur?
 SP ile ilişkili olabilecek bazı risk faktörleri vardır.
Bunlar, yaşamın 3 farklı anında meydana gelir:
• Doğum öncesi (%75-80)
• Doğum sırası (%10-15)
• Doğum sonrası (%10)

10. Serebral Palsi Gelişiminde Risk Faktörleri
1- Doğum Öncesi
• Erken doğum
• Düşük doğum ağırlığı
• Rahim içi enfeksiyon
• Çoğul gebelik
• Hamilelik komplikasyonları
• Erken membran yırtığı
2- Doğum Sırası
• Doğum asfiksisi
• Aşırı doğum sancısı ve zor doğum
3- Doğum Sonrası
• Non-accidental ameliyatlar
• Kafa travması
• Menenjit/ensefalit
• Kardiyopulmoner tutukluk
Koruyucu Faktörler
Obstetrik Bakım
• Magnezyum
• Sülfat
• Antibiyotikler
• Kortikosteroidler

11.  SP’de nöronlar etkilenir.
 Nöronlar arası iletişim etkilenir, bu durum aynı
miktarda kas, hareket ve dengeyi de etkiler.
 Beynin etkilenen bölgesine göre:
◦ İşitme, görme, konuşma işlevleri de etkilenebilir.
◦ Eğer hasar beynin her iki tarafındaysa, her iki
taraf da etkilenir.

12. Dünyanın dört bir yanından yapılan popülasyona dayalı
araştırmalar, dünya genelinde serebral palsi prevalansının
1.000 canlı doğumda veya tanımlanmış bir yaş aralığındaki
çocuklarda 1,5 ile 4 arasında olduğunu göstermektedir.

13.  Türkiye'de yaygınlık her 1000 doğumda 4.4'tür.
 Ülkemizdeki yüksek frekans oranının nedenleri:
Akraba
evlilikleri
Enfeksiyonlar
Beslenme
sorunları
Kötü doğum
şartları

14. SP Tanısı
 Görüntüleme yöntemleri (örneğin MR) ve risk
faktörlerinin belirlenmesi, SP tanısına katkıda
bulunur.
 Ancak kesin bir tanı için yeterli değildir.
 Genellikle klinik belirti ve semptomlarla teşhis
edilir.

15. Klinik tanıya katkıda
bulunan bazı bulgular
Motor gecikmeler
Kas sertlikleri veya hipotoni
İstemsiz hareketler
Anormal refleksler
Vücudun sol ve sağ tarafında
asimetri
Anormal hareket paternleri
Taraf tercihi

16. Tanı
Motor hareket paternlerinin
gözlemlenmesi klinik tanıya
yardımcı olabilir.
Bebeğin spontan hareketlerinin
gözlemlenmesi, bebeklerde SP
tanısında çok önemlidir.

17. Beyindeki sorunun şiddeti ve başlangıcı, SP’nin tanı
yaşını etkileyebilir.
Çoğu şiddetli vakalarda tanı yaşamın erken
dönemlerinde konulurken, diğer vakalarda 2 yaşında
konulmaktadır.
Ortalama tanı yaşı 18 aydır.

18. Elbasan B. (2016). Pediatrik Fizyoterapi rehabilitasyon. İstanbul Tıp Kitabevi, p:27.
2 Aylık Sese gülümser ve oda etrafında hareket ederken gözleriyle takip eder
3 Aylık Yüzüstü yatarken başını ve göğsünü kaldırır
Nesneleri kavrar
Diğer insanlara gülümser
4 Aylık Agular, güler ve sesleri taklit etmeye çalışır; başını sabit tutar
6 Aylık Yüzüstünden sırtüstüne ve sırt üstünden yüz üstüne döner
Objeleri bir elinden diğerine geçirir
7 Aylık Kendi adına karşılık verir
Kaybolan nesneleri bir tarafa tutunarak bulur
9 Aylık Desteksiz oturur, emekler, "mama" ve "dada" gibi tekrarlı heceleri söyler
12 Aylık Destekli ya da desteksiz yürür
En az bir kelime söyler
İnsanları taklit etmekten hoşlanır
18 Aylık Bağımsız yürür, bardaktan içebilir, en az 15 kelime söyler, vücut kısımlarını işaret eder
2 Yaş Koşar ve zıplar
İki kelimelik cümlelerle konuşur
Basit talimatları uygular
Hayali oyunlar oynamaya başlar
3 Yaş İyi tırmanır
Çok kelimelerle konuşur
Nesneleri şekil ve renklere göre sınıflar
4 Yaş Ailenin dışındaki insanlarla birlikte olur
Yuvarlak ve kare çizebilir
Üç tekerlekli bisiklet sürer
5 Yaş İsim ve adres söyler
Zıplar, hoplar ve atlar
Giysilerini giyer
10 ya da daha fazla nesne sayar
Çocukluk Çağı Dönüm Noktalarının Zaman Çizelgesi

19. Kaynaklar
1. Elbasan B. Pediatrik Fizyoterapi rehabilitasyon. İstanbul Tıp Kitabevi, 2016.
2. Humphreys P. Cerebral Palsy: a Multidisciplinary Approach. Second Edition. 2011.
3. Rosenbaum, P., Paneth, N., Leviton, A., Goldstein, M., Bax, M., Damiano, D., ... &
Jacobsson, B. A report: the definition and classification of cerebral palsy April
2006. Dev Med Child Neurol Suppl, 2007.
4. Oskoui, M., Coutinho, F., Dykeman, J., Jetté, N., & Pringsheim, T. An update on the
prevalence of cerebral palsy: a systematic review and meta‐analysis.
Developmental Medicine & Child Neurology, 2013.
5. Jones, M. W., Morgan, E., Shelton, J. E., & Thorogood, C. Cerebral palsy:
introduction and diagnosis (part I). Journal of Pediatric Health Care, 2007.
6. Sankar, C., & Mundkur, N. Cerebral palsy-definition, classification, etiology and early
diagnosis. Indian journal of pediatrics, 2005.
7. O’Shea, T. M. Diagnosis, treatment, and prevention of cerebral palsy in near-
term/term infants. Clinical obstetrics and gynecology, 2008.
8. Kavčič, A., & Vodušek, D. B. A historical perspective on cerebral palsy as a concept
and a diagnosis. European journal of neurology, 2005.

20. Ünite [3] – [Tanımlar]

21.  Engele sahip bir hastanın tanımı
◦ Risk altındaki infant/bebek nedir?
 Risk faktörleri:
◦ Genç ya da 35 yaş üstü annelerden doğan bebekler daha
yüksek serebral palsi riski taşırlar.
◦ Annenin hamileliği sırasında belli problemleri olduğunda
bebeğin beyin anormallikleri ya da SP artışına yol açan
yaralanmaları geliştirme riski:
 Enfeksiyonlar; rubella, sitomegalovirüs enfeksiyonu,
korioamniotis ve toksoplasmosis vb.
 Belli ilaçlara maruz kalma; tiroid hormonlar, östrojen ya da
meotreksat vb.
 Alkol ya da yasal olmayan madde kullanımı
 Diğer problemler; gebeliğin 6 ila 9. ayları arasında uterusta
kanama, idrarda yüksek miktarda protein (proteinüri) ya da
yüksek kan şekeri düzeyleri vb.

22. ◦ Erken müdahale ve hedefler
 Çocuk gelişirken erken müdahele programının
bir parçası olan terapiler, bozukluğun etkisini
azaltıp çocuğun ilişkili durumlar geliştirme
potansiyelini azaltabilir.
Engele sahip bir hastanın tanımı

23. Engele sahip bir hastanın tanımı
 Erken müdahale servisleri çocuğun aşağıdaki 5
gelişimsel alandaki ihtiyaçlarını tanımlamak ve
karşılamak için tasarlanmıştır:
◦ Hareket (fiziksel gelişim)
◦ Öğrenme (kognitif gelişim)
◦ Etkileşim (iletişim gelişimi)
◦ Davranış (sosyal ya da duygusal gelişim)
◦ Adaptif gelişim (var olan becerilerin kullanımı)
 Erken müdahale servisleri tıbbi servisleri,
fizyoterapi ve ergoterapiyi ve yardımcı teknoloji
cihazlarını içerir.

24.  SP’li çocukların yaklaşık yarısı prematüre doğar (1).
Bebeğin doğumdaki ağırlığı azaldıkça SP olma riski artar.
 Doğumda SP için risk faktörleri:
◦ Prematür doğum. Prematür bebeklerde beyin kanaması
(intraventriküler hemoraj) ya da periventriküler lökomalazi adı
verilen beyin hasarı görülme riski daha fazladır. Bu
problemlerin her biri SP’ye neden olabilir.

25. Zor ya da uzamış doğum
◦ Beyin enfeksiyonu ya da fiziksel travma bebeğin SP olma
riskini artırır.
◦ Oksijen azlığı da bebeğin riskini artırır. Yaygın değildir.
◦ SP’nin kendisi durumla ilişkili vücut hareketleri ve postür
problemleri nedeniyle bebeğin zor bir şekilde doğmasına
neden olabilir.

26. Plasenta abrupsiyonu
 Plasenta genellikle bebeğin doğumundan
birkaç dakika sonra uterus duvarından
ayrılır. Fakat bebek doğmadan önce
ayrılırsa, bebek anneden kan ve oksijen
kaynağını kaybeder.
 Annenin uterus veya vajinasında strep
enfeksiyonları gibi doğum sırasında bebeğe
geçen enfeksiyonlar.

27.  Doğumdan hemen sonra veya yaşamın ilk 2 veya 3 yılı
içerisinde SP gelişimi için risk faktörleri beyin hasarına
bağlıdır.
Bunlar;
◦ Ciddi sarılık, menenjit veya kurşun zehirlenmesi gibi ciddi bir
hastalık (çok nadir).
◦ Kaza veya düşme sonucu ciddi kafa travması. Buna, bebeğin
sallanması, atılması veya başka bir güçten (sarsılmış bebek
sendromu) zarar gelmesi dahildir.
◦ Beyin tümörü veya yakın boğulma olayının sonucu vb.
durumlarda yaşanan beyin dokularında oksijen yetmezliği.
◦ Bazı kan pıhtılaşması veya genetik problemleri olması.

28.  Engele sahip bir hastanın tanımı
◦ Hastalarda görülen riskler
 SP kişinin postür, denge ve hareket etme
yeteneği, iletişim, yeme, uyku ve öğrenmesini
etkileyebilir.
3 çocuktan 1’i
yürüyememe
4 çocuktan 1’i
konuşamama
10 çocuktan 1’i
Ciddi görme
bozukluğu
4 çocuktan 3’ü
Ağrı deneyimi
4 çocuktan 1’i
epilepsi
2 çocuktan 1’i
Zihinsel bozukluk

29.  Mobilite Problemleri
◦ SP’li her 3 çocuktan 1’i yürüyememektedir.
◦ En büyük risk altında olanlar spastik kuadripleji, zihinsel
engel, epilepsi, görme bozukluğu olan ve 2 yaşında
bağımsız oturamayan çocuklardır.
 İletişim Problemleri
◦ SP’li her 4 bireyden 1’i konuşamamaktadır.
 SP, bir bireyin konuşma için gereken ağız ve dil
çevresindeki kaslarını hassas bir şekilde koordine etme
yeteneğini etkileyebilir. Konuşmayı desteklemek için
gereken koordineli nefes de etkilenebilir; bazı kişiler
konuştuğunda 'nefes nefese' olabilirler.
 SP'li bazı kişiler hiç ses çıkarmayabilir, bazıları ses
üretebilir, ancak hareketlerini başkaları tarafından
anlaşılan ve anlaşılan bir konuşma yapacak kadar kontrol
etmekte zorlanabilirler.

30. Ağrı
◦ SP’li her 4 bireyden 3’ü ağrıyı deneyimler.
 Ağrı genellikle SP ile ilişkili bozuklukların sonucudur.
Örneğin; kontraktürler, anormal postür, distoni, cilt
döküntüsü, kalça dislokasyonu, gastroözofegal reflü ve
skolyoz
 Bu ağrı, bir bireyin davranışını, kendisi için bir şeyler
yapma yeteneğini, uyku ve sosyal ilişkilerini
etkileyebilir. Bu kişiler okula ve sosyal etkinliklere
katılmak gibi bağımsızlık için önemli olan günlük
görevlerden kaçınabilirler.

31. Yeme ve içme Problemleri
◦ SP’li her 15 bireyden 1’i ağızdan beslenemez ve bir
beslenme tüpünden beslenmeye ihtiyaç duyar.
 SP, ağzı açıp kapatan, dudakları ve dili hareket ettiren kasları
etkileyebilir. SP'li bazı bireyler yiyecek ve içecekleri çiğneme
ve yutmada zorluk çekebilir ve bu durum disfaji olarak
adlandırılır.
 SP genellikle ince motor becerileri etkilediğinden, birçok kişi
ellerini kullanarak çatal bıçak takımı kullanamaz, bardak
tutamaz veya tabaktan ağzına yiyecek aktaramaz. Diğerleri,
mide asidinin yemek borusuna yükseldiği gastroözofageal
reflü durumundan muzdarip olabilir. Bu durum bazen ilaçla
kontrol edilebilir.

32.  Salya Kontrolü
◦ SP’li her 5 çocuktan 1’inde salya kontrolünde zorluk gözlenir.
◦ SP ağız çevresindeki kasları etkileyerek salya kontrolünde
zorluğa neden olabilir (salya akıtmak, ağzı sulanmak ya da
hipersalivasyon olarak bilinir). Salya kontrolünde zorluk, kişiler
diğer işleri yapmaya odaklandıklarında daha belirgin olabilir.
 Zihinsel Engel
◦ SP’li her 2 kişiden 1’i zihinsel engele sahiptir.
◦ Her 5 kişiden 1’inde ise orta-şiddetli düzeyde zihinsel engel
görülür. a moderate to severe intellectual disability.
 Genel olarak bir kişinin fiziksel bozukluğu ne kadar büyükse
zihinsel bir engele sahip olmaya o kadar yakındır. Fakat, şiddetli
fiziksel bozukluğa sahip olup, zihinsel engeli bulunmayan kişiler
vardır. Öte yandan, hafif fiziksel bozukluğa sahip olmasına rağmen
zihinsel engele sahip bireyler de olabilir.

33.  Öğrenme Güçlükleri
◦ SP’li çocuklar spesifik öğrenme güçlüklerine sahip olabilirler.
Bunlar kısa dikkat süresi, motor planlama zorlukları
(hareketin organizasyonu ve sıralanması), algısal zorluklar
ve dil zorlukları olabilir. Bunlar, okuryazarlık, sayısal ve
diğer sınıf becerileri ve etkinliklerini etkileyebilir.
◦ Öğrenme aynı zamanda ince motor ve kaba motor
koordinasyondaki ve iletişimdeki bozukluklar nedeniyle
etkilenebilir. SP’li öğrenciler hareketlerine odaklanmak için
yaşıtlarına göre daha fazla çaba sarf ederler, daha kolay
yorulabilirler.

34. İşitme Bozuklukları
◦ SP’li her 20 bireyden 1’i aynı zamanda farklı düzeylerde
işitme bozukluklarına sahiptir.
◦ SP’li her 25 çocuktan 1’i işitme engellidir.
Görme Bozuklukları
◦ SP’li her 10 çocuktan biri sağırdır..
 Görme bozukluğu SP’li bireylerde yaygın değildir. SP’nin daha
şiddetli formlarına sahip çocuklar myopi, binoküler füzyon
yokluğu, diskinetik strabismus (aynı zamanda şaşılık olarak
bilinir), ciddi bakış disfonksiyonu ve optik nöropati ya da
görme bozukluklarına diğer çocuklardan daha yatkındır.

35.  Davranışsal ve Duygusal İyilik Hali
◦ SP’li her 4 çocuktan 1’inde davranış problemleri bulunur.
 En büyük risk altında olanlar, zihinsel engelli, epilepsi, şiddetli ağrı
veya daha hafif bir fiziksel engelli olan çocuklardır. Sorunlu
davranışlar arasında bağımlılık, dikkat çekici, hiperaktif, endişeli
veya meslektaşlarıyla çatışmaya yatkın olma veya antisosyal
davranışlar sergileme gibi davranışlar bulunur.
 SP’li çocuklar aynı zamanda akran grubuyla anlaşamama ve
yeni durumlara güçlü emosyonel cevaplar verme gibi duygusal
problemlere sahip olabilirler.
 SP’li gençler ve yetişkinler depresyon ve anksiyete
bpzukluklarına daha yatkın olabilirler.

36. Epilepsi
◦ SP’li her 4 çocuktan 1’inde epilepsi görülür.
 Çocuklarda hem SP hem de zihinsel bir bozukluk varsa
epilepsi insidansı daha fazladır - %48.
 Nöbetler konuşmayı, zihinsel ve fiziksel fonksiyonları
etkileyebilir. İlaçla tedavi epilepsi için en etkili müdahaledir ve
aynı zamanda çocuğun doktoru ya da terapisti çocuğun okul
destekleri ve ekipmanlarında modifikasyonlar önerebilir. Bazı
ilaçların sinirlilik ve uyuşukluk haline neden olan yan etkileri
bulunur.
 Hem epilepsi hem de tedavisinde kullanılan ilaçlar bir kişinin
davranış ve dikkat süresini etkileyebilir.

37. Uyku Problemleri
◦ SP’li her 5 çocuktan 1’i uyku bozukluğuna sahiptir.
 SP ile ilişkili kas spazmları, diğer kas-iskelet sistemi
ağrılarının ve gece boyunca vücut pozisyonunu
değiştirme yeteneğinin azalması gibi çeşitli faktörler
vardır.
 Epilepsinin aynı zamanda uykuyu böldüğü ve uyku
problemlerine yatkınlaştırdığı bilinir.
 Körlük ve ciddi görme problemleri melatonin
salınımına olan etkileri ve ışık algısındaki eksiklik
nedeniyle uykunun zamanlama ve sürdürülmesini
etkileyebilmektedir.

38.  Omurga ve Kalça Anormallikleri
◦ Her 3 SP’li çocuktan 1’inde kalça çıkığı vardır.
 Omurga ve kalçaların anormallikleri SP ile ilişkilidir ve oturma,
ayakta durma ve yürümeyi zorlaştırıp, kronik ağrıya neden
olurlar.
 Şiddetli fiziksel engeli ya da vücudunun her iki tarafında
etkilenimi olan çocuk ve yetişkinler kalça problemleri
bakımından daha büyük risk altındadır. Bu, çoğu zaman
tekerlekli sandalye kullanan kişilerin yardımcı cihazlarla ya da
bağımsız olarak yürüyen kişilere göre kalça problemleri
bakımından daha büyük risk altında oldukları anlamına gelir.

39. Mesane ve Barsak Kontrolü
◦ Her 4 SP’li çocuktan 1’inde mesane kontrol problemleri
bulunur.
 Kontinans ve kabızlık SP'li birçok kişi için sorun teşkil eder
zihinsel engelli ve / veya şiddetli SP’ye sahip çocuklar risk
altındadır.
 Mobilite eksikliği ve yeme zorlukları SP’li bireyleri
kabızlığa yatkın hale getirebilir.

40.  Sağlık durumlarının kötüleşmesini
önleyen aktivite ve prosedürler
◦ Fizyoterapi
 Fizik tedavi / fizyoterapi rehabilitatif sağlık
pratiğinin bazı farklı yollarla uygulanma şeklidir.
◦ Bir fizik tedavi uzmanı, özel doktor uygulamalarında,
özelleşmiş merkez veya kliniklerde çalışmak üzere
eğitilmiştir. Fizyoterapistler hastanelerde daha sık
bulunur.
◦ Bir fizik tedavi uzmanı yalnızca fiziksel aktivitelere
odaklanırken, fizyoterapist hedeflerine ulaşmak için
ultrason ya da diğer elektronik cihazları kullanabilir.

41.  Sağlık durumlarının kötüleşmesini
önleyen aktivite ve prosedürler
◦ Fizyoterapi
 Fiziksel fonksiyon ve optimal hareketi yeniden
düzenler sürdürür ve sağlarlar.
 Motor bozukluğu olan bireyler tarafından tecrübe
edilen aktivite limitasyonları, katılım kısıtlılıkları ve
çevresel engelleri hedeflerler.
 Fizyoterapi fonksiyonel egzersiz, manuel terapi,
yardımcı teknolojiler ve elektroteröpatik
modaliteleri kullanır.

42.  Sağlık durumlarının kötüleşmesini
önleyen aktivite ve prosedürler
◦ Fizyoterapi
 Fizyoterapinin amacı bireylere aşağıdaki konularda
yardım etmektir:
◦ Koordinasyonu geliştirmek
◦ Kuvveti geliştirme
◦ Dengeyi geliştirme
◦ Esnekliği koruma
◦ Fiziksel fonksiyon düzeylerini optimize etmek
◦ Bağımsızlığı maksimuma çıkarmak

43.  Sağlık durumlarının kötüleşmesini
önleyen aktivite ve prosedürler
◦ Fizyoterapi
 Fizyoterapi genel tedavi hedeflerine aşağıdaki
şekillerde yardımcı olur:
◦ Fiziksel limitasyonların üstesinden gelinmesi
◦ Eklem hareket açıklığının genişletilmesi
◦ Kas tonusunun sağlanması ve korunması
◦ Rekreasyon yeteneklerinin artırılması
◦ Günlük görevlerin sergilenmesine alternatif yöntemler
bulunması
◦ Bağımsızlığa teşvik edilmesi
◦ Kontraktüre gidişlerin ve kemik deformitelerinin azaltılması
◦ Çocuk ve ebeveynlerin adaptif cihazlar hakkında eğitilmesi
◦ Duyusal stimülasyon sağlanması
◦ Fitness’ın artırılması
◦ Esnekliğin artırılması
◦ Postürün geliştirilmesi
◦ Yürüyüşün iyileştirilmesi
◦ Ağrı ve konforsuzluğun minimale indirilmesi

44.  Sağlık durumlarının kötüleşmesini
önleyen aktivite ve prosedürler
◦ Fizyoterapi
 SP'li çocukta tedavinin en büyük yararı,
aşağıdakiler de dahil olmak üzere, ortaya çıkan
problemli durumların tedavisidir.
◦ Kas atrofisi ya da sıkılaşması
◦ Eklem hareket açıklığı kaybı
◦ Kas spastisitesi
◦ Kas ve eklemlerde ağrı
◦ Eklem inflamasyonu
◦ Kontraktürler (kasta rijidite)

45.  Sağlık durumlarının kötüleşmesini
önleyen aktivite ve prosedürler
◦ Uygun Pozisyonlama
 SP’li çocuklar ikincil komplikasyonları önlemek ve
hareketin daha normal yollarını tecrübe edip
geliştirmeleri amacıyla eksternal postüral desteğe
(pozisyonlama) ihtiyaç duyarlar.

46.  Sağlık durumlarının kötüleşmesini
önleyen aktivite ve prosedürler
◦ Uygun Pozisyonlama
 Klinik ve araştırma kanıtlarına dayanarak, yaygın
ve kabul edilen oturma ve pozisyonlama genel
amaçları şunları içerir:
◦ Tonusu normalize etmek ya da vücuda olan anormal
etkisini azaltmak
◦ Dizilimi korumak
◦ İskelet deformitesinin önleme ya da uzlaşma
◦ Fonksiyonu desteklemek için sabit bir destek yüzeyi
sağlama

47.  Sağlık durumlarının kötüleşmesini
önleyen aktivite ve prosedürler
◦ Uygun Pozisyonlama
 Klinik ve araştırma kanıtlarına dayanarak, yaygın
ve kabul edilen oturma ve pozisyonlama genel
amaçları şunları içerir:
◦ İstenen pozisyona artmış tolerasyonu sağlama
◦ Rahatlık ve gevşeme sağlama
◦ Normal gelişim paternlerini fasilite etme ya da anormal
hareket paternlerini kontrol altına alma
◦ Basıncı yönetme ya da bası yaralarının gelişimini önleme
◦ Yorgunluğu azaltma
◦ Otonom sinir sistem fonksiyonunu artırma (kardiyak,
sindirim ve solunum fonksiyonları)
◦ Maksimum fonksiyonu minimum patoloji ile fasilite etme

48.  Sağlık durumlarının kötüleşmesini
önleyen aktivite ve prosedürler
◦ Uygun Pozisyonlama
 İyi pozisyonlama bazı temel genel prensipleri
içerir:
◦ Tüm pozisyonlarda mümkün olduğunca simetri ve dizilime
önem verilmelidir.
◦ Çocuk rahat hissetmelidir. En başta çocuk yeni bir
pozisyondan hoşlanmayabilir ancak rahatsızlık göstermeye
devam ederse, muhtemelen pozisyonuna yerleştirmeden
önce biraz daha hazırlık yapılması gerekmektedir (sertliği
gevşet ve tonusu normalleştir) ve/veya ideal pozisyon
kısmen bozuluyor olsa bile bazı pozisyon ayarlamaları
yapılabilir.
◦ Ebeveynler çocuğun pozisyondan rahatsız olması
durumunda çocuğu o pozisyonda kalmaya zorlamama
konusunda uyarılmalıdır.

49.  Sağlık durumlarının kötüleşmesini
önleyen aktivite ve prosedürler
◦ Uygun Pozisyonlama
 İyi pozisyonlama bazı temel genel prensipleri
içerir:
◦ Çocuk sabit olmalı fakat sıkışmış olmamalıdır. Pozisyon
çocuğun daha normal hareket paternlerini tecrübe
etmesine olanak sağlamalıdır.
◦ Örneğin, oturmada gövdenin iyi proksimal stabilitesi,
oynama, yazı yazma, yemek yeme vb. için üst
ekstremitenin seçici hareketlerini teşvik eder.

50.  Sağlık durumlarının kötüleşmesini
önleyen aktivite ve prosedürler
◦ Uygun Pozisyonlama
 İyi pozisyonlama bazı temel genel prensipleri
içerir:
◦ Pozisyonlar çeşitlilik göstermeli ve sık sık
değiştirilmelidir. Pozisyonlama bası alanlarından
kaçınmak, sertlik ve kontraktürleri önlemek ve çocuğun
farklı pozisyonlardaki hareketi deneyimlemesi için
sıklıkla değiştirilmelidir.

51.  Çocuklar kendilerini güvende hissettikleri postürde
olacakları bir pozisyona gelme eğilimindedirler.
 Pozisyonlamayla ilgili bu prensipi sıklıkla göz ardı
ederiz çünkü çocuğun bir postürdeki güvenliği
hakkında bu pozisyonun mobiliteyi nasıl
etkileyeceğinden daha fazla endişe duyarız.
Pozisyonlama ile ilgili daha fazla bilgi için
Modül 1, Bölüm 1’e gidiniz.

52.  Çocuk her ne yapıyorsa (uzanma, oturma,
emekleme, ayakta durma) aşağıdakilere teşvik
etmeye çalışın:
◦ Başı düz yukarı ve aşağı.
◦ Vücudu düz (bükülmemiş, eğilmemiş yada dönmemiş)
◦ Her iki kol da düz ve yanlardan uzak tutulur.
◦ Her iki eli de gözlerinin önünde kullanılır.
◦ Ağırlığını vücudunun her iki tarafına da eşit verir – her iki
kalçası, her iki dizi ya da her iki kolu boyunca.

53. Kaynaklar
1. Palmer FB, Hoon AH (2011). Cerebral palsy. In M Augustyn et al., eds., The
Zuckerman Parker Handbook of Developmental and Behavioral Pediatrics for
Primary Care, 3rd ed., pp. 164-171. Philadelphia: Lippincott Williams and
Wilkins.
2. WebMD, https://www.webmd.com/parenting/baby/features/is-your-baby-
on-track#1
3. https://www.cerebralpalsy.org.au/what-is-cerebral-palsy/how-cerebral-
palsy-affects-people/
4. Bar-On L, Molenaers G, Aertbeliën E, Van Campenhout A, Feys H, Nuttin B,
et al. Spasticity and its contribution to hypertonia in cerebral palsy. Biomed
Res Int (2015) 2015:1–10.10.1155/2015/317047,
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4306250/
5. Krzysztof, Czupryna & Nowotny-Czupryna, Olga & Nowotny, Janusz. (2014).
Back Pain in Mothers of Cerebral Palsied Children. Ortopedia, traumatologia,
rehabilitacja. 16. 497-505. 10.5604/15093492.1128840,
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25406923

54. Bölüm [4] – [Serebral Palsi Sınıflaması ve
Temel Klinik Özellikler]

55. SP için pek çok sınıflandırma sistemi bulunur.
Bugüne kadar en sık kullanılan sınıflama
Avrupa’da SP izlemidir.
Klinik Sınıflama:
-Spastik
-Diskinetik
-Ataksi
-Hipotoni
Anatomik Sınıflama:
-Hemiparezi
-Diparezi
-Kuadriparezi
-Monoparezi

56. ICF ve Serebral Palsi

57. Kas Tonusu Tipleri
•Azalmış kas tonusu ya da gerimi
Decreased muscle tone or tension (flask,
gevşemiş ya da sarkık ekstremiteler)Hipotoni
•Artmış kas tonusu ya da gerimi (sert ya da
katı ekstremiteler)
Hipertoni
•Dalgalanan kas tonusu ya da gerimi
(Bazen çok gevşek, bazen çok gergin)
Distoni

58. Spastisit
e
• Spastisite artmıştır, istemsiz hız bağımlı kas tonusu harekete
karşı dirence neden olur.
karma
• Kollar ve bacaklar hipertonikken gövde hipotonik olabilir.
Kas
spazml
arı
• Bazen ağrılı olabilen, istemsiz kas kontraksiyonu
Sabit
ekleml
er
• Eklemler uygun hareketi önleyecek şekilde birleşmiştir.
Modül 4 Bölüm 5’e gidiniz.

59. SP’li çocukların klinik sınıflaması
Motor Fonksiyon Ölçütü
6-12 yaş arası KMFSS
Tanımlamalar
KMFSS Seviye 5: Bu çocuklar tüm ortamlarda manuel
tekerlekli sandalye ile mobil olurlar. Bu çocuklar yer çekimine
karşı baş ve gövde postürlerini sürdürmekte ve kol-bacak
hareketlerini kontrol etmekte yetersizdirler.
KMFSS Seviye 4: Bu çocuklar çoğu ortamda fiziksel yardım
gerektiren ya da akülü tekerlekli sandalye kullanırlar. Evde kısa
mesafeleri fiziksel yardımla ya da akülü tekerlekli sandalye ile ya da
pozisyonlandıklarında vücut destekli bir walker ile yürüyebilirler.
Okulda, dışarda ya da toplulukta elle itilen ya da akülü bir tekerlekli
sandalye ile mobil olurlar.
KMFSS Seviye 3: Bu çocuklar çoğu iç mekanda elle tutulan bir
mobilite cihazı ile yürürler. Merdivenleri korkuluklara tutunarak ve
yardım-gözlem altında çıkabilirler. Uzun mesafeler için tekerlekli
mobilite aracı ve kısa mesafeler için walker kullanabilirler.
KMFSS Seviye 2: Çeşitli ortamlarda yürüyebilir ve korkuluklara tutunarak merdiven
çıkabilirler. Uzun mesafe yürümede ve engebeli yüzeylerde, eğimli yüzeylerde,
kalabalık yerlerde ve kapalı alanlarda denge sağlamada zorluk yaşayabilirler. Bu
çocuklar fiziksel yardımcılarla –elle tutulan mobilite aracı ya da uzun mesafeler için
tekerlekli mobilite yardımcıları – yürüyebilirler. Bu çocuklar koşma ve zıplama gibi
kaba motor becerileri minimal düzeyde sergileyebilirler.
KMFSS Seviye 1:
Evde, okulda, dışarda ve topluluk içinde yürüyebilirler. Korkuluklara
tutunmadan merdiven çıkabilirler. Koşma ve zıplama gibi kaba
motor becerileri sergileyebilirler fakat denge ve koordinasyon
sınırlıdır.

60. SP’de Yaygın Yürüyüş Paternleri
• Ayak parmakları içe acılaşmış ya da
dönmüştür.
In-toe yürüyüş
• Ayak parmakları dışa acılaşmış ya da
dönmüştür.
Out-toe yürüyüş
• Bir ayağa diğer ayaktan daha fazla
yük verilir, dalgalı bir yürüme ve
ayak sürümeye neden olur.
Topallama (Limping)
• Ağırlık düzensiz bir şekilde ayak
parmaklarından taşınırParmak ucu yürüyüşü
• Çocuk katı bir postürde
kamburlaşarak yürür ve başı ile
omuzları öne doğrudur.
Propulsive gait

61. SP’de Yaygın Yürüyüş Paternleri
• Kalçalar hafif fleksiyondayken ve
çocuk çömelmiş gibi görünürken
dizleri ve uylukları makas gibi
birbirine doğru kayar
Spastik ve
makaslama
yürüyüşü
• Bir bacak kas spastisitesinden dolayı
sürüklenir.Spastik yürüyüş
• Ayak parmakları sürüklenir çünkü
ayak da sürüklenmektedir.Stepaj yürüyüşü
• Yaşamın sonraki dönemlerinde
görülebilen ördekvari yürüyüş paterniÖrdek yürüyüşü

62. Refleksler
Refleksler vücudun bir uyarana karşı cevap olarak
oluşturduğu istemsiz hareketlerdir.
Belli primitif refleksler doğumda ya da doğumdan
kısa bir süre sonra varlığını korur fakat çocuk
büyüdükçe gelişiminin bazı tahmin edilebilir
aşamalarında kaybolur.
Sönmeyen –ya da çocuk büyüdükçe gelişmeyen-
bazı spesifik refleksler Serebral Palsinin bir bulgusu
olabilir.

63. Refleksler
Belli anormal refleksler de Serebral Palsiye işaret
edebilir.
Hiperrefleksi, seğirmeye ve spastisiteye neden
olan aşırı refleks cevaplarıdır.
Gelişmemiş ya da eksikliği görülen postüral ve
koruyucu refleksler Serebral Palsiyi de içeren
anormal gelişim bulgularıdır.

64. Düzgün işlev görmeyen veya devam edebilen
ortak primitif refleksler şunları içerir, ancak
bunlarla sınırlı değildir:
Asimetrik
Tonik
Refleks
Baş döndüğünde aynı
taraftaki bacaklar
ekstansiyona gelir ve
karşı taraf ekstremiteler
eskrim pozu gibi kasılır.
Asimetrik tonik refleks
yaşamın altıncı ayında
kaybolmalıdır.

65. Simetrik
Tonik Boyun
Refleksi
Bebek başı ekstansiyona
geldiğinde bir emekleme
pozisyonu alır. Simetrik
tonik boyun refleksi 8. ve
11. aylar arasında
kaybolmalıdır.
Spinal Gallant
Refleksleri
Bebek karnının üzerine
uzandığında kalçalar
vücudun dokunulan
tarafına doğru döner.
Spinal gallant refleksleri 3.
ve 9. aylar arasında
kaybolmalıdır.

66. Tonik
Labirent
Refleks
Kafa geriye doğru
yatırıldığında, sırt eğrileşir,
bacaklar düzleşir ve kollar
bükülür. Tonik labirent
refleks üç buçuk
yaşlarındayken
kaybolmalıdır.
Palmar
Kavrama
Refleksi
Avuç içi uyarıldığında el
kavrama hareketiyle
fleksiyona gelir. Palmar
kavrama refleksi dört ila
altı ay arasında
kaybolmalıdır.

67. Placing
Refleksi
Bir bebek dik tutulursa ve
ayağın arkası yere
dokundurulursa bacaklar
fleksiyona gelir. Placing
refleksi beşinci ayda
kaybolmalıdır.
Moro (ürkme)
Refleksi
Bebek bacakları başının
üzerinde olacak şekilde
tutulduğunda kollar
ekstansiyona gelir. Moro
refleksi altıncı ayda
kaybolmalıdır.

68. Erken el tercihi de
muhtemel bozuklukları
gösterebilir.
Çocuklar el tercihini
normalde yaşamlarının
ikinci yılında geliştirirler.

69. Spastik Tip SP
SP’nin en yaygın tipidir.
Oran %70-80 civarındadır.
Kaslar beynin sinir sisteminin üst
kısımlarıyla olan iletişiminin
eksikliğinden dolayı serttir.

70. Spastik Tip SP
Serebral palsili çocuklarda vücut kısmının
her iki tarafındaki kaslar aynı anda kasılır.
Bu, hareketi zorlaştırır.
Normal harekette bir kas grubu bir yöne doğru
hareket ederken diğer taraftaki kaslar gevşer. Bu,
hareketi mümkün kılar.

71.  Temel klinik özellikler: kol ve bacaklarda artmış
tonus ve;
Spastik Tip SP
• Gövde kaslarında hipotoni,
• Hiperrefleksi,
• Seçici hareket eksikliği,
• Zor ve yavaş hareket,
• Eklemlerde sertlik,
• Yürüyüş problemleri

72. Diskinetik Tip SP
Diskinetik terimi kontrolsüz
hareketler için kullanılır.
SP’li çocukların %6-15’inde
görülür.
Hareket kontrolündeki eksiklik
hareketin başlangıcında daha belirgin
olabilir. Çocuğun aktif hareketiyle
istemsiz hareketler artabilir.

73. Diskinetik Tip SP
Diskinetik Serebral Palsi kendi içinde 2 gruba ayrılır, atetoid ve
distonik.
Atetoid Serebral Palsi özellikle kollar, bacaklar ve
ellerde istemsiz hareketleri olan vakaları içerir.
Distoni/Distonik Serebral Palsi gövde kasları
ekstremite kaslarından daha çok etkilenmiş ve sabit,
bükülü postüre sahip vakaları kapsar.

74. Ataksik Tip SP
En nadir görülen SP tipidir (%4).
Ataksik Serebral Palsi
koordine hareketleri etkiler.
Denge ve postür
etkilenmiştir.
Yürüme genellikle çok geniştir
ve bazen düzensizdir.
Göz hareketlerinin kontrolü ve derin
algı bozuk olabilir.

75. Klinik bulgular;
Ataksik Tip SP
Sıklıkla, eller ve
gözlerin
koordinasyonunu
gerektiren yazma
gibi ince motor
beceriler zordur.
İstemsiz
hareketler açığa
çıkmaz fakat
bozulmuş denge
ve koordinasyon
görülür.

76. Hipotoni/Hipotonik Tip SP
Sıklıkla gevşek ekstremitelerle
sonuçlanan azalmış kas tonusu
Hipotoni spastik olmayan
Serebral Palsi ile ilişkilidir.
Genellikle tüm tiplerdeki
Serebral Palsi’nin erken
dönemlerinde görülür.

77. Klinik Bulgular;
Hipotonik SP
Gövdede düşük tonus
Zayıf refleksler
Baş ve gövde
kontrolünde eksiklik
Eklemlerde artmış
hareket açıklığı
Denge problemleri

78. Topografik Yayılımı Temel Alan Sınıflandırma
• Tek ekstremitenin etkilendiği anlamına
gelir. Hemipleji/hemiparezi’nin bir
ekstremitenin belirgin olarak etkilendiği
formu olduğuna inanılır.
Monopleji/Monoparezi
• Genellikle bacakların kollardan
daha fazla etkilendiğine işaret
eder, öncelikle alt gövdeyi etkiler.
Dipleji/Diparezi
Topografik sınıflandırma, etkilenen vücut kısımlarını belirtir.

79. • Vücudun bir tarafındaki kol ve
bacağın etkilendiğini gösterir.
Hemipleji/
Hemiparezi
• Her iki bacak da dahil olmak üzere
vücudun alt yarısının etkilendiğini
gösterir.
Parapleji/
Paraparezi
• Üç ekstremitenin etkilendiğini gösterir.
Bu her iki bacak ve bir kol ya da her iki
kol ve bir bacak olabilir. Ya da bir üst
ekstremite, bir alt ekstremite ve yüz
anlamına da gelebilir.
Tripleji/
Triparezi

80. • Dört ekstremitenin tümünün
katıldığı anlamına gelir fakat
vücudun bir tarafı diğer tarafa göre
daha çok etkilenmiştir.
Çift hemipleji / Çift
hemiparezi
• Dört ekstremitenin tümünün
katıldığı anlamına gelir fakat üç
ekstremite dördüncüden daha
fazla etkilenmiştir.
Tetrapleji/
Tetraparezi
• Dört ekstremitenin tümünün
katıldığı anlamına gelir.
Kuadripleji/
Kuadriparezi

81. 6 aydan küçük bebeklerde erken
Serebral Palsi Bulguları
Bebek sırtüstü yatarken kaldırıldığında, baş arkadan gelir
Ancak, boyun kaslarındaki artmış tonus, baş kontrolünün
gerçekte olduğundan daha normal görünmesine neden
olabilir.
Bebek çok katı ya da gevşek hissedilir.
Bebeğin kol ve bacakları titrer ya da bükülür.

82. 6 aydan küçük bebeklerde erken
Serebral Palsi Bulguları
Bebek kaldırıldığında bacaklar sertleşir ve makas gibi
üst üste biner.
Bebeğin kol ve bacakları titrer ya da bükülür.
Bebek huzursuzdur, beslenmekte ve uykuda zorlanır (emme,
yutma veya çiğneme) ya da sık sık kusar.
Bebeği tutmak ve sarılmak zordur.
Bebeğin görsel dikkati zayıftır.
Bebek aşırı derecede hassas bir yapıya sahiptir (vücut uygun
şekilde gerilmez veya sertleşmez)

83. 6 aydan küçük bebeklerde erken
Serebral Palsi Bulguları
Elleri bir araya
getirememe
Elleri sürekli
yumruk şeklinde
tutma
Bebek bir elini
yumruk yaparken bir
eliyle uzanır.
Zayıf baş
kontrolü
Bebek iki yöne de
dönmez

84. 6 aydan küçük bebeklerde erken
Serebral Palsi Bulguları
Yüzüstü
uzanırken elleri
üzerine
gelememe
Elleri ağıza
getirmede zorluk
Huzursuzluk Sık kusma
Bebeği tutmak
ve sarılmak
zordur.
Zayıf görsel
dikkat
Anormal kas
tonusu (sertlik
ya da gevşeklik)

85. 10 aydan büyük bebeklerde erken
Serebral Palsi Bulguları
Dengesiz emekleme refleksi (Bebek karşı el ve
bacağını sürüklerken bir eliyle ayağını iter)
Destek olmadan ayakta
duramama
Destek olmadan bağımsız oturamama

86. Serebral Palsinin Bebek ve Küçük
Çocuklarda Genel Klinik Bulguları
Bebek gelişimsel olarak uygun olmadan önce bir elini
ötekine tercih eder.
Anormal motor gelişim ve koordinasyon
Eklem ve kemik deformiteleri ve kontraktürleri
(ısrarlı sabit, sert kaslar ve eklemler)
Sesleri ve / veya kelimeleri oluşturmada zorluk
Primitif reflekslerin (arama gibi) kaybolması gereken
yaştan daha uzun süre kalması

87. Serebral Palsinin Bebek ve Küçük
Çocuklarda Genel Klinik Bulguları
Yumuşak doku prblemleri; azalmış kas kütlesi gibi.
Duyusal zorluklar (işitme, görme ya da işlemleme
bozuklukları)
Makaslama ya da parmak ucu yürüyüşü
Bağırsak ve mesanenin kontrolünün olmaması
Artmış refleksler ve klonus (kol veya bacağın hızlı,
istemsiz, ritmik, kas kasılmaları ve gevşemeleri dizisi)

88. Anormal ağız ve dil paternleri: Dili geri
çekme ve öne itme, çok sert ısırma ve
bırakmama, aşırı hassas ağız ve sıklıkla yüz
buruşturma
Gecikmiş postural reaksiyonlar: Postüral
reaksiyonlar yaşamın ilk yılında gelişen ve
fonksiyonel motor becerilerin temelini
oluştura becerilerdir. Bu reaksiyonlar kas
tonusundaki değişikliklerle vücudun ve
vücut parçalarının pozisyonuna cevap olarak
vücudu otomatik olarak dik konumda
tutarlar.

89. Üç tip postüral reaksiyon vardır:
• Kafayı gövdeyle aynı hizada tutar ve
üst gövdeyi alt gövdeyle aynı hizada
tutar.
Düzeltme
Reaksiyonları
• Yer değiştirmeden sonra vücudu dikey
konuma getiren reaktif reaksiyonlardır.
Denge
reaksiyonları
• Vücut bir noktanın ötesine yer
değiştirdiğinde Postüral düzeltme vücudu
dik pozisyona getirerek yeniden aktif olur
vücudu düşmekten korur
Koruyucu
reaksiyonlar

90.  Fiziksel ve mobilite sorunları
 Nöbetler
 Disfaji
 Ağız sağlığı sorunları
 Görsel problemler
 Bilişsel sorunlar
 Sindirim sorunları
 Cilt sorunları
 Solunum sorunları
 Davranışsal ve duygusal problemler
 Uyku sorunları ve hastalıkları
SP ile İlişkili Bozukluklar

91. • Nöbetler Serebral Palsi ile genellikle ilişkilidir.
Serebral palsili tüm çocukların yaklaşık% 35'i
nöbet geçirir.
• Farklı tür nöbetler vardır ve belirtiler çocuğun ne
tür bir biçimde yaşadığına bağlı olacaktır.

92. Absans nöbetler: Absans nöbeti geçiren çocukların gözleri
boşluğa dalar ve göz kırpma, dudak şapırdatma gibi küçük ve ince
vücut hareketleri vardır.
Atonik nöbetler: Atonik nöbet geçiren çocukların geçici kas
kontrolü kaybı vardır ve herhangi bir uyarı olmadan yere
çökebilirler.
Klonik nöbetler: Klonik nöbetler, kollar, yüz ve boyundaki
düzensiz kas hareketleri olarak bilinir.
Miyoklonik nöbetler: Miyoklonik nöbet geçiren çocukların
kollarında ve bacaklarında geçici bir titreme olur.
Tonik-klonik nöbetler: Tonik-klonik nöbetler, vücut titremeleri,
bilinç kaybı, vücut sertleşmesi ve bazı durumlarda mesane
kontrolünün kaybı ile işaretlenen en şiddetli nöbet tipidir.

93. Disfaji (Yutma Güçlüğü)
Disfaji basitçe yutma zorluğu
anlamına gelen tıbbi bir terimdir.
SP'li çocuklar zayıf kas ve motor
fonksiyon kontrolü nedeniyle
disfaji riski altındadır.

94. Belirtiler şunları içerebilir:
Yutmaya
çalışırken
yutkunma
yetersizliği/ağrı
Boğazda
mide asidi
hissetmek
Kusma
Asit
hazımsızlığı
Salya artışı
Göğüs
bölgesinde
ve/veya
boğazda
sıkışmış
yiyecekler
Yutmaya
çalışırken
öğürme ve
öksürük
Olağandışı
kilo kaybı
Boğuk ses
Gecikmeli (ya
da bazen
yoktur)
yutma
refleksi
Sırt ağrısı

95. Serebral palsi ve ağız sağlığı ile ilgili
durumlar
Diş çürüğü ve oyuklar
Uyurken dişleri gıcırdatma
Salya artışı
Üst dişlerde ve alt dişlerde
anormal yerleşim
Ağız travması

96. Serebral palsi ve görme ile ilgili
durumlar
Görme problemleri, aşağıdakiler de dahil olmak üzere, birtakım
ilişkili rahatsızlıklara neden olabilir:
Azalmış ömür (çalışmalara göre, görüş süresinin yaşam
süresini etkileyip etkilemediği veya görme sorunlarının
azalmış bir yaşam süresi ile ilişkili beyin hastalığı ile ilişkili
olup olmadığı hala belirsizdir)
Okumayı ve yazmayı öğrenmedeki
zorluklar
Görme sorunları nedeniyle kazaya
yatkın
Yetersiz öğrenme becerileri

97. Serebral palsi ve bilişsel sorunlarla
ilgili durumlar
Serebral palsi ile ilişkili yaygın bilişsel sorunlar (çocuklar her sorunu
yaşamaz):
Dikkat eksikliği
hiperaktivite
bozukluğu
Duygusal problemler
(duygusal olarak diğerleriyle
bağlantı kuramama)
Psikolojik
Sorunlar
Depresyon,
anksiyete ve
ruh hali
değişimleri
Anlama ve karar verme
becerileri ile ilgili
sorunlar
Hafıza ve
öğrenme
sorunları
Tanıma sorunları
Davranış
zorlukları

98. Serebral palsi ve sindirim sorunu ile
ilgili durumlar
Kabızlık İdrar kaçırma
Beslenememe
(bebekler gibi)
Yutma ve /
veya emme ile
ilgili sorunlar
Olağandışı kilo
alımı veya kilo
kaybı
Mesane
enfeksiyonları
Kusma
Sıradışı
yorgunluk
Aspirasyon

99. Serebral palsi ve cilt problemleri ile
ilgili durumlar
Deri enfeksiyonları ve tahrişleri
Cilt ülserleri
Staph enfeksiyonları
Çıban ve sivilce
İmpetigo-derinin yüzeyel bulaşıcı piyojenik bir
enfeksiyonudur
Vb.

100. Serebral palsi ve solunum problemleri
ile ilgili durumlar
Bronşit
Zatürre
Bronkopulmoner displazi
Solunum sıkıntısı sendromu
Astım
Aspirasyon
Kronik akciğer hastalığı

101. Serebral palsi ve davranışsal ve
duygusal problemlerle ilişkili durumlar
Sosyal aktivitelerden çekilme
Akranlarla tartışmak
Yıkıcı davranış
Kolay sinirlenme
Depresyon
Anksiyete

102. Serebral palsi ile ilişkili Genetik
Metabolik Hastalıklar
Konjenital metabolik hastalıklar
(Fenilketonüri,mukopolisakaridoz)
Wilson hastalığı
Lesch-nyhan Sendromu
Tay-sachs
Krabbe hastalığı

103.  Travmatik Periferik Sinir Hasarı
◦ Obstetrik Brakiyal Pleksus Hasarı
◦ Spinal sinir yaralanmaları
 Medulla spinalis yaralanmaları ve tümörleri
 Spinal ve serebrovasküler malformasyonlar
Serebral palsi ile ilişkili ayırıcı tanı

104. Aşağıdaki hastalıkları SP ile karıştırmayın!
Nöromüsküler
hastalıklar:
• Myotoni
• Müsküler distrofi
• Poliomyelit
• Polinöropati
Nörodejeneratif
hastalıklar:
• Ataksi telenjiektazi,
• Friedreich Ataksisi,
• Spinal Müsküler Atrofi
• Herediter Spastik
Paraparezi

105. Referanslar
1. Elbasan B. Pediatrik Fizyoterapi rehabilitasyon. İstanbul Tıp Kitabevi, 2016.
2. Humphreys P. Cerebral Palsy: a Multidisciplinary Approach. Second Edition. 2011.
3. Rosenbaum, P., Paneth, N., Leviton, A., Goldstein, M., Bax, M., Damiano, D., ... &
Jacobsson, B. A report: the definition and classification of cerebral palsy April 2006. Dev
Med Child Neurol Suppl, 2007.
4. Jones, M. W., Morgan, E., Shelton, J. E., & Thorogood, C. Cerebral palsy: introduction
and diagnosis (part I). Journal of Pediatric Health Care, 2007.
5. Sankar, C., & Mundkur, N. Cerebral palsy-definition, classification, etiology and early
diagnosis. Indian journal of pediatrics, 2005.
6. O’Shea, T. M. Diagnosis, treatment, and prevention of cerebral palsy in near-term/term
infants. Clinical obstetrics and gynecology, 2008.
7. Kavčič, A., & Vodušek, D. B. A historical perspective on cerebral palsy as a concept and
a diagnosis. European journal of neurology, 2005.
8. Desiree L. Roge. Cerebral Palsy. Braddom's Rehabilitation Care: A Clinical Handbook,
2018, Pages 331-337.e4
9. Harvey S. Singer, Jonathan W. Mink, Donald L. Gilbert, Joseph Jankovic. Cerebral Palsy.
Movement Disorders in Childhood (Second Edition), 2016, Pages 453-475.
10. http://www.cerebralpalsy.org/about-cerebral-palsy/sign-and-symptoms

106. Ünite [5] - [Serebral Palsi'de Müdahalelere
Giriş]

107. SP'de beyni tedavi
etmek imkansızdır.
Ancak: tedavinin amacı çocuklara
günlük yaşam aktivitelerinde daha
bağımsız olmalarını sağlamak için
hastalığın belirtileriyle baş
etmelerini öğretmektir.

108. Bu ilerleyici olmayan bir hastalıktır. Ancak kas sertliği ve
istemsiz hareketler gibi semptomlar yaşam boyu devam
edebilir.
Ancak, müdahale ve tedavilerle, çocuğa bu problemlerle
nasıl başa çıkabileceği ve durumu nasıl karşılayabileceği
öğretilebilir.
Hastalığı iyileştirmek imkansızdır ancak semptomlar kontrol
altına alınabilir veya yumuşatılabilir.

109.  Geniş bir semptom çeşitliliğine sahip olduğu için
farklı uzmanlık alanlarından bütünsel bir yaklaşım
gereklidir ve inter / multi / disiplinlerarası ekip
tarafından tedavi ve müdahalede dikkate
alınmalıdır.

110. En azından ekip şunları içermelidir:
Çocuk nöroloğu Sosyal hizmet uzmanı
Fizyoterapist Hemşire
Ortopedi cerrahı Kulak, boğaz ve burun uzmanı
Ergoterapist Göz doktoru
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon
doktoru
Diş doktoru
Konuşma ve dil terapisti Özel Eğitim Öğretmeni
Psikolog Psikiyatrist

111. Müdahale Türleri
Fizyoterapi
Yardımcı cihazlar ve ekipmanlar
Farmakolojik
Medikal: İnvaziv yöntemler / İnvaziv olmayan yöntemler
Bakınız: Modül 2 Ünite 5-
6, Modül 5 Ünite 6

112. Fizyoterapi
•Doğum sonrası dönemde başlar.
•SP riski olan bebekler de fizyoterapi için düşünülmeli ve yönlendirilmelidir.
•Fizyoterapi yaşamın erken evrelerinde çok önemlidir, tüm yaşam boyu
devam ettirilmelidir.
•Amaç, bireylerin duruşlarını ve hareketlerini iyileştirmektir.
•Müdahale şunları içermelidir: ergoterapi, güçlendirme, germe,
pozisyonlama, fonksiyonel eğitim, ortez destekleri ve terapötik ekipmanlar.

113. Hareket bozuklukları için ilaç
tedavisi
Oral İlaçlar:
 Kas gevşemesi için ilaç kullanmak mümkündür.

114. Konvülsiyon / Epilepsi
Fenobarbital
Carbamazepine
Valproate
Topiramat
Levetirasetam
Spastisite
Baclofen
Dantrolen
Tizanidine
Diazepam
Distoni Levodopa (L-DOPA)
Gastrointestinal Sorunlar
Reflü
H2-
receptorantagonist
Gastrointestinal Sorunlar
Kabızlık
Osmotic laxatives
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite
Bozukluğu
Atomoxetine

115. Diğerleri: ör. Botulinium Toksin
•Kasın kas-iskeletli kavşağını etkiler.
•Bu şekilde impulslar sinirden kasa
doğru bloke edilir.
•Gevşeme etkisi enjeksiyondan 2-4 gün
sonra başlar ve 4-6 ay boyunca devam
eder.

116.  Diğerleri: ör. İntratekal Baklofen
• Oral baklofen, bir pompa kadar etkili değildir. Bu
nedenle, gevşeme daha az olabilir.
• Şiddetli spastik çocuklarda, ilacı serebrospinal sıvıdan
pompayla enjekte etmek önerilir.

117. Ameliyatlar
Şiddetli kas sertliği ve başka kassal veya rotasyonel
problemler, ameliyata neden olabilir.
Kemik ve yumuşak doku ameliyatları, bireylerin
fonksiyonel durumunu iyileştirmek için planlanmalıdır.

118. Kaslar, kemikler ve eklemler için
ameliyatlar
• Şiddetli kontraktür durumunda, deformite ve skolyoz.
• Genel amaç: mobilite, fonksiyonelliği geliştirmek, günlük
yaşam aktivitelerine katılım ve daha iyi biyomekanik dizilim
• Zamanlama, doğru cerrahi prosedür ve hasta seçimi
müdahalenin etkisini etkileyebilir.

119.  Ameliyat üst ekstremite, alt
ekstremite ve omurga için
prosedür içerebilir.
Skolyoz
Kalça
subluksasyonu,
dislokasyonu
Ayak bileği
deformiteleri
Diz
deformiteleri

120.  Ekstremiteler ve gövde için
kullanılabilirler.
Amaçlar:
Ortez destekleri ve ekipmanları
Fonksiyonu geliştirmek
Deformiteleri önlemek
Sertliği azaltmak
Zayıf kasları desteklemek

121. İletişim problemleri için uygulamalar
 Konuşma ve dil bozuklukları
•Oral motor bölgedeki ve yüzdeki problemler sonraki yaşamda konuşma
problemlerine yol açabilir. Bu emme, yutma ve telaffuzu geciktirebilir.
•Oral alanda koordinasyon ayrıca beslenme ve yutma problemlerine yol
açabilir.
•Akademik becerilerdeki gecikme, algı ve dikkat problemleri konuşmayı
da etkiler.
Bakınız: Modül 5 Ünite 4,
5, 8

122. Dil ve konuşma bozuklukları kapsamında amaçlar:
•Oral motor becerilerin geliştirilmesi
•Ayrıca buz uygulaması, dil hareketlerinin titreşiminin kolaylaştırılması,
fırçalama, dudak hareketleri gibi teknikler mevcut müdahalenin
desteklenmesi için oral motor gelişime katkı sağlayabilir.
•İfade edici ve alıcı dili geliştirilmesi
•Artikülasyon ve seslendirmenin iyileştirilmesi
Bakınız: Modül 5 Ünite 8

123. Entelektüel problemlere
müdahaleler
 Entelektüel işlevleri etkileyen birkaç sebep var:
Entelektüel gelişimi etkileyen tüm alanlar dikkate alınmalı ve
disiplinlerarası ekip çalışması teşvik edilmelidir.
Konuşma ve dil bozuklukları
Kişisel Bakım
İnce ve kaba motor gelişim
İşitme, görsel ve davranışsal gelişim

124. • Okul çağındaki çocuklarda okula hazır olma durumu
değerlendirilmelidir
• Sosyal entegrasyon için okullara gitmek genellikle tavsiye
edilir.
• Zihinsel sorunları olan çocuklar için özel eğitim düşünülmelidir.

125. Epilepsi için Müdahale
İlaç
Uzun vadede epilepsi tedavisi aile, hasta ve
doktor arasındaki iletişime bağlıdır.
Tedavinin başarısı doğru tanıya bağlıdır.
Anti-epileptik ilaçlar, beyindeki elektriksel
aktiviteyi kontrol etmek için kullanılır
Epilepsi türüne göre ilaç tercih edilir.

126.  İlaç Kullanımı: İlacın dozu ve tipi önemlidir.
Epilepsi için ilaç şunlara bağlıdır:
İlaçlar sadece bir doktor tarafından tıbbi gözetim altında verilmelidir.
İlaç zehirlenmesini en aza indirmek için ilaçlar mutlak asgari düzeyde
kullanılmalıdır.
İlaç ve dozaj her birey için deneme yanılma şeklinde uygulanır.
Dozaj çocuğun ağırlığına göre ayarlanmalıdır.
İlaç zaman içinde ve bir doktor gözetiminde durdurulmalıdır.
İlacın etkileri epilepsinin türüne ve sıklığına göre düşünülmelidir.
En az 2 yıl boyunca epilepsi olmazsa ilaç kullanımı sonlandırılmalıdır.

127. Ağrı için Müdahale
İlaç:
 Ağrının ciddiyetine ve zamanlamasına göre farklı
ilaçlar kullanılabilir.
 Birkaç çeşit ilaç vardır:
◦ Opioid olmayan analjezikler
◦ Steroid olmayan anti-enflamatuar ilaçlar

128. Fizyoterapi
Ağrı için Uygulamalar
Hot pack ve cold
pack
Egzersiz
Terapötik dokunuş
Masaj
Transkutanöz
elektriksel sinir
uyarımı
Mobilizasyon/Mani
pulasyon
Fonksiyonel
Bantlama

129. Bilişsel Davranışsal Yöntemler:
• Gevşeme yöntemleri
• Dikkat yönünü değiştirme
• Hayal etme
• Sakinleştirici teknikler
• Müzik
• Bilişsel stratejiler

130. Uyku bozuklukları için Uygulamalar
 Özellikle ağır tetraplejik çocuklar uyku bozuklukları yaşarlar.
Nedenleri şöyledir:
• Pozisyon değişikliği ile başa çıkmak
• Dilin büyüklüğü
• Solunumu etkileyen ağız ve boğazın yapısı
• Reflü
• Psikiyatrik problemler

131. Ekipmanlar: üst solunum yolu tıkanıklığı olan
kişiler için kullanılabilir.
 CPAP (Sürekli Pozitif Havayolu Basıncı)
 BPAP (İki Seviyeli Pozitif Havayolu Basıncı)

132. Davranışsal ve Bilişsel Tedavi
• Ağırlık Kontrolü
• Uyarıcı kontrol terapisi
• Gevşeme eğitimi
• Bilişsel kontrol

133. Pozisyonlama:
 Hava yolu tıkanıklığı varsa sırtüstü pozisyonunu
kullanmamalısınız (sırt üstü yatmak).
 Uyku bozukluğu reflüden kaynaklanıyorsa,
uyumak için yüksek yastıklar önerilir. Sırtüstü ya
da yan yatma pozisyonu (yüksek yastıklar
kullanarak) daha sonra da önerilir.

134. Davranışsal ve duygusal
problemlerde uygulamalar
Davranışsal sorunlara ek olarak farklı duygusal
sorunlar da gözlemlenebilir :
 Bu problemler fizyoterapi müdahalelerini
etkileyebilir.
Adaptasyon sorunları
Gerginlik
Asosyal Tutum
Agresif davranışlar

135.  Çocuklarda belirtileri hafifletmek için bir psikolog
desteği önerilebilir.
 Aşağıdakiler geliştirilebilir:
Öz Saygı
Pozitif tutumlar
Daha iyi sosyal etkileşim
SP ve sosyal entegrasyon ile başa
çıkmak

136. Yeme ve Yutma Bozukluğunda
Uygulamalar
• Hipotoni nedeniyle, emme eksikliği, zayıf yutma ve hiperaktif gag
refleksi yeme bozukluklarına neden olabilir.
• Artmış karın içi basınç ve yatar pozisyonda geçirilen uzun süreler
reflü yapabilir.
• Yetersiz sıvı tüketimi ve zayıf lifler ve kontrolsüz kas spazmları ile
tüketilen besinler kabızlık sorunlarına neden olabilir.

137. İlaç ve cerrahi
 İlaç reflü tedavisinde kullanılabilir.
 İlaç daha az etkiliyse, cerrahi prosedür de
düşünülebilir.

138. Yutma’da fizyoterapi ve rehabilitasyonu
 Bu oral motor ve yutma bozukluğu olan SP'li çocuklarda
kullanılabilir.
• Çiğneme egzersizleri
• Dil hareketleri için egzersizler
• Taktil oral stimülasyonlar
• Yutma kasları için elektroterapi
• Aspirasyonları kontrol etmek için kas eğitimi
Bakınız: Modül 5 Ünite 5

139.  Diyet Önerileri:
Hipotonik ve yürüyemeyen çocuklar daha az
enerjiye ihtiyaç duyarlar ve oksijen ihtiyacı
daha düşüktür.
Spastik ve diskinetik Serebral palsili
çocuklarda enerji ihtiyacı daha yüksek
olabilir.
SP'li çocuklarda enerji ihtiyacını belirlemek
için mobilizasyon seviyesi, kas tonusu,
aktivite seviyesi ve metabolik değişiklikler
dikkate alınmalıdır.

140. Salya Akmasını Önlemek İçin
Uygulamalar
Salya akması, 2 yaşın altındaki
çocuklarda normal olarak kabul edilir.
Dişlerin çıkması çocuklara 4-6 yaş
arasında olabilir
Öte yandan, oral motor koordinasyon
problemleri olan SP’li daha büyük
çocuklarda salya problemleri olabilir.

141. Çeşitli müdahaleler:
•Oral motor terapi
•Diş problemleri ve diş eti iltihabı tedavisi
•Postural eğitim
•İlaç tedavisi: Antikolinerjik ilaçlar
•Tükrük bezleri için botulinum toksin enjeksiyonu
•Cerrahi: Tükürük bezinin kısmi rezeksiyonu, tükürük bezlerinin yerleşim yeri
değişikliği, tükürük bezleri sinirlerinin kesilmesi

142. İşitme ve Görme Problemlerinde
Uygulama
İşitme kaybı, işitme implantları ile tedavi edilir:
İmplantlar, işitme kaybının ciddiyetine ve etiyolojisine göre değişebilir.
Örneğin: iç kulaktan kaynaklanan işitme kaybını tedavi etmek zordur.
En popüler ve yaygın kullanılan cihazlar, kulağın arkasına takılan cihazlardır.
Koklear implant tedavisi işitme kaybında çok önemlidir.
• Genel olarak iç kulak işitme kaybında kullanılır ve kalıcı işitme kaybında
çok etkilidir.
• İşitme kaybı için en kritik süre 0 ila 6 yıldır.

143. En yaygın görsel problemler:
Görme alanındaki miyop, şaşılık, nistagmus ve görme
bozukluğu, SP'li çocuklar arasında en sık karşılaşılan
problemlerdir.
Miyop: gözlük, kontakt lens ve refraktif cerrahi
Şaşılık: Egzersiz, botulinum toksini, cerrahi vb.
Nistagmus: Egzersiz, botulinum toksini, cerrahi vb.

144. Referanslar
1. Patel, Dilip R. Therapeutic interventions in cerebral palsy. Indian journal of pediatrics, 2005.
2. Krigger, Karen W. Cerebral palsy: an overview. American family physician, 2006.
3. Papavasiliou, Antigone S. Management of motor problems in cerebral palsy: a critical update for the
clinician. european journal of paediatric neurology, 2009.
4. Graham, H. Kerr; SELBER, P. Musculoskeletal aspects of cerebral palsy. Bone & Joint Journal, 2003.
5. Pirila, Silja, et al. Language and motor speech skills in children with cerebral palsy. Journal of
communication disorders, 2007.
6. Bøttcher, Louise. Cognitive impairments and cultural-historical practices for learning: Children with
cerebral palsy in school. In: Vygotsky and special needs education. Bloomsbury Academic, 2011.
7. Stephenson, J. B. P.; DRAVET, Charlotte. Epilepsy and cerebral palsy. New York: Cambridge University
Press, 2002.
8. Nolan, J., et al. Anaesthesia and pain management in cerebral palsy. Anaesthesia, 2000, 55.1: 32-41.
9. Senner, Jill E., et al. Drooling, saliva production, and swallowing in cerebral palsy. Developmental
medicine and child neurology, 2004.
10. Pennington, Lindsay; GOLDBART, Juliet; MARSHALL, Julie. Speech and language therapy to improve
the communication skills of children with cerebral palsy. The Cochrane Library, 2004.
11. Kuperminc, Michelle N.; STEVENSON, Richard D. Growth and nutrition disorders in children with
cerebral palsy. Developmental disabilities research reviews, 2008.

145. Ünite [6] – [Telerehabilitasyon]

146. Telerehabilitasyon:
Bu telekomünikasyon ağları ve internet üzerinden
rehabilitasyon hizmetlerinin sunulmasıdır. Çoğu hizmet
tipi iki kategoriye ayrılır: klinik değerlendirme (hastanın
kendi ortamındaki işlevsel yetenekleri) ve klinik tedavi.

147. Telerehabilitasyonun araştırıldığı bazı rehabilitasyon uygulamaları:
Telerehabilitasyon, hastanın yetersizliği nedeniyle veya seyahat
süresi nedeniyle kliniğe gelemeyenlere, terapi sağlayabilir.
nöropsikoloji
Konuşma-dil patolojisi
odyoloji
iş terapisi
fizyoterapi

148. Klinik uygulamalar
Telerehabilitasyon araştırmasının klinik popülasyonlar
üzerine incelenmesi
Profesyonelden profesyonele (klinikten kliniğe
uygulamalar)
Telesağlık - Bilgi erişimi
• Klinik yaklaşımlar
• değerlendirme
• İzleme
• müdahale
• Tele-denetim (lisanslı asistanların)
• Tele-rehberlik
• Tele-eğitim

149. Serebral Palside Telerehabilitasyon:
Hareket ve dengeyi geliştirmek
Bilişsel performansın iyileştirilmesi
Günlük yaşam aktivitelerinin
iyileştirilmesi
Konuşma, dil ve yutma becerisini
geliştirmek

150. Referanslar
1. Forducey, Pamela G., et al. "Using telerehabilitation to promote TBI recovery and
transfer of knowledge." NeuroRehabilitation, 2003.
2. McCue, M., Fairman, A.,Pramuka, M. Enhancing quality of life through
telerehabilitation. Phys Med Rehabil Clin N Am, 2010.
3. Golomb, M.R., Warden, S.J., Fess, E., Rabin, B., Yonkman, J., Shirley, B. ve
diğerleri. Maintained hand function and forearm bone health 14 months after an in-
home virtual-reality videogame hand telerehabilitation intervention in an adolescent
with hemiplegic cerebral palsy.
4. Cikajlo, I., Rudolf, M., Goljar, N., Burger, H.,Matjacic, Z. Telerehabilitation using
virtual reality task can improve balance in patients with stroke. Disabil Rehabil,
2012.
5. Kairy, D., Poissant, L., Rushton, P., Messier, F., Vincent, C., Zidarov, D.,& Lavoie, V.
Telerehabilitation implementation and routine clinical use: Preliminary findings from
a case study across three rehabilitation centers, 2017.

151. CP-Care proje ortakları
 Gazi University (Turkey)
 PhoenixKM BVBA (Belgium)
 Bilge Special Education And Rehabilitation
Clinic (Turkey)
 Spastic Children Foundation Of Turkey
(Turkey)
 Serçev- Association For Children With
Cerebral Palsy (Turkey)
 Asociacion Espanola De Fisioterapeutas
(Spain)
 National Association Of Professionals Working
With People With Disabilities (Bulgaria)
This project (CP-CARE - 2016-1-TR01-KA202-035094) has been funded with support from the European
Commission. This communication reflects the views only of the author, and the Commission cannot be held
responsible for any use which may be made of the information contained therein.

152. CP-CARE curriculum, learning material,
handbook by www.cpcare.eu is licensed
under a Creative Commons Attribution-
NonCommercial 3.0 Unported License.
Based on a work at www.cpcare.eu
Permissions beyond the scope of this
license may be available at www. cpcare.eu
This project (CP-CARE - 2016-1-TR01-
KA202-035094) has been funded with
support from the European Commission.
This communication reflects the views only
of the author, and the Commission cannot
be held responsible for any use which may
be made of the information contained
therein.