Pháp Luật Về Phổ Biến, Giao Dục Pháp Luật Và Thực Tiễn Áp Dụng

DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934 573 149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – HOTROTHUCTAP.COM
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
KHOA LUẬT
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
TÊN ĐỀ TÀI: PHÁP LUẬT VỀ PHỔ BIẾN, GIAO DỤC PHÁP LUẬT VA THỰC
TIỄN ÁP DỤNG tại ủy ban nhân dân XÃ LANG QUÁN,
HUYỆN YÊN SƠN, TỈNH TUYÊN QUANG
Tuyên Quang, Tháng 10. 2023

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU...........................................................................................................1
Chương 1: Cơ sở lý luận và cơ sở pháp lý về phổ biến, giáo dục pháp luật ....3
1.1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT .......3
1.1.1. Khái niệm phổ biến, giáo dục pháp luật .................................................3
1.1.2. Ý nghĩa của phổ biến, giáo dục pháp luật
1.1.3. Các văn bản pháp luật chủ yếu về phổ biến, giáo dục pháp luật
1.2. NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA PHÁP LUẬT VỀ PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC
PHÁP LUẬT...................................................................................................21
1.2.1. Chủ thể có trách nhiệm phổ biến, giáo dục pháp luật
1.2.2. Đối tượng phổ biến, giáo dục pháp luật
1.2.3. Nội dung phổ biến, giáo dục pháp luật
1.2.4. Các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật
CHƯƠNG 2: THỰC TIỄN PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT TẠI
UBND XÃ LANG QUÁN, HUYỆN YÊN SƠN, TỈNH TUYÊN QUANG .27
2.1.GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ ĐƠN VỊ VÀ TÌNH HÌNH HOẠT
ĐỘNG CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬP:...............................................................27
2.1.1. Khái quát về xã Lang Quán- huyện Yên Sơn - tỉnh Tuyên Quang ......27
2.1.2. Khái quát về tình hình hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân
dân xã Lang Quán từ năm 2014 - 2016 ..........................................................28
2.1.2.1. Về phát triển kinh tế...........................................................................28
2.1.2.3. Xây dựng cơ bản:...............................................................................29
2.1.2.4. Giáo dục.............................................................................................30
2.1.2.5. Chính sách xã hội...............................................................................30
2.1.2.6. Văn hóa thông tin- thể thao................................................................31
2.1.2.7. Công tác an ninh ................................................................................32
2.2. THỰC TIỄN ÁP DỤNG PHÁP LUẬT ĐỐI VỚI VẤN ĐỀ NGHIÊN
CỨU TẠI ĐƠN VỊ THỰC TẬP: ...................................................................33
2.2.1. Tổng quan về Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật ở cơ
sở.....................................................................................................................33
2.2.2. Thực tiễn áp dụng pháp luật về Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo
dục pháp luật ở cơ sở của UBND xã Lang Quán...........................................37
2.2.2.1. Tuyên truyền, phổ biến Hiến pháp năm 2013: ..................................37
2.2.2.2. Công tác tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật mới do Quốc
hội khóa XIII ban hành tại kỳ họp thứ 8, 9, 10, 11 và các văn bản pháp luật
khác:................................................................................................................37
2.2.2.3. Hình thức tuyên truyền, PBGDPL chủ yếu, thường xuyên, hiệu quả:
.........................................................................................................................37

2.2.2.4. Về nguồn lực thực hiện công tác tuyên truyền, PBGDPL: ...............37
2.2.2.5. Công tác tuyên truyền, PBGDPL đến người dân...............................37
2.2.2.7. Hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật: .............................................37
2.2.2.8. Công tác hòa giải ở cơ sở:..................................................................37
2.2.2.9. Công tác xây dựng, quản lý, khai thác Tủ sách pháp luật:................37
CHƯƠNG III. KIẾN NGHỊ NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ ÁP DỤNG
PHÁP LUẬT VỀ CÔNG TÁC TUYÊN TRUYỀN, PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC
PHÁP LUẬT Ở CƠ SỞ TẠI UBND XÃ LANG QUÁN .............................38
3.1. ĐÁNH GIÁ THÀNH TỰU phông chữ ...................................................38
3.2. ĐÁNH GIÁ CÁC HẠN CHẾ, TỒN TẠI phông chữ..............................38
3.3. KIẾN NGHỊphông chữ............................................................................38
3.3.1.Đối với UBND xã Lang Quán về Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo
dục pháp luật ở cơ sở ......................................................................................38
3.3.2. Đối với ngành dọc cấp trên (chỉnh sửa, bổ sung luật, phân cấp thẩm
quyền quản lý....) bỏ phần chữ vàng...............................................................38
KẾT LUẬN.....................................................Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO........Error! Bookmark not defined.

MỞ ĐẦU
Phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) luôn giữ vị trí quan trọng trong đời
sống xã hội, là công việc không thể tách rời với quá trình xây dựng và hoàn
thiện hệ thống pháp luật. PBGDPL là khâu đầu tiên trong hoạt động thực thi pháp
luật, là phương tiện để chuyển tải những đường lối, chính sách của Đảng, pháp
luật của Nhà nước tới toàn thể cán bộ và nhân dân. Đặc biệt, trong công cuộc
đổi mới, xây dựng nhà nước pháp quyền Việt Nam của nhân dân, do nhân dân, vì
nhân dân hiện nay, công tác này càng có vai trò quan trọng về nhiều mặt. Nhận thức
được điều đó, trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước ta đã xác định rõ công tác
PBGDPL là một bộ phận của công tác giáo dục chính trị tư tưởng, là nhiệm vụ
của cả hệ thống chính trị, phải được tiến hành thường xuyên, liên tục với nhiều
hình thức phong phú, đa dạng và sáng tạo nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp
luật của cán bộ và nhân dân, góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển, giữ vững ổn định
chính trị và trật tự xã hội.
Thực tế, qua hơn 20 năm đổi mới đất nước, Nhà nước ta đã ban hành
nhiều văn bản pháp luật liên quan đến công tác PBGDPL, góp phần cụ thể hóa
chủ trương của Đảng cũng như xác định đúng vị trí của công tác PBGDPL
trong tăng cường pháp chế XHCN, xây dựng nhà nước pháp quyền. Thực hiện chủ
trương trên của Đảng, pháp luật của nhà nước, công tác PBGDPL ngày càng được
chính quyền các cấp quan tâm, chú trọng. Ủy ban nhân dân các cấp, trong đó có
Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (chính quyền cấp
huyện) có trách nhiệm tổ chức việc thực hiện pháp luật trên địa bàn. “Ủy ban
nhân dân cấp huyện có trách nhiệm chỉ đạo, tổ chức công tác tuyên truyền, giáo
dục pháp luật, kiểm tra việc chấp hành Hiến pháp, luật, các văn bản quy phạm
pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên và Nghị quyết của Hội đồng nhân dân
cùng cấp”1
.
Đối với UBND xã Lang Quán - một đơn vị hành chính cấp xã của huyện
Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang, trong những năm qua, công tác PBGDPL nhìn
chung đã được cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương quan tâm; đã có những
hoạt động phong phú, nội dung, hình thức cũng như phương pháp từng bước
1
khoản 1 Điều 106 -Luật Tổ chức Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân năm 2015

được đổi mới; thu được một số kết quả bước đầu đáng ghi nhận. Hoạt động
PBGDPL đã góp phần từng bước nâng cao ý thức pháp luật, hình thành dần thói
quen “Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật” trong cán bộ và nhân dân
trên địa bàn xã, đưa pháp luật vào các hoạt động quản lý nhà nước và đời sống xã
hội.
Mặc dù vậy, công tác PBGDPL trên địa bàn xã vẫn còn bộc lộ không ít
khó khăn, hạn chế ở nhiều mặt: Về nhận thức; về kinh phí, cơ sở vật chất; về nhân
lực; về nội dung; về phương pháp; về hình thức… đang đặt cấp ủy Đảng, chính
quyền địa phương cũng như đội ngũ làm công tác PBGDPL của xã trước những
băn khoăn, trăn trở. Thực trạng công tác PBGDPL trên địa bàn xã như thế nào?
Những mặt đạt được? Những mặt hạn chế? Giải pháp cụ thể gì cho công tác
PBGDPL tại UBND xã Lang Quán?... Chất lượng và hiệu quả thực hiện công tác
PBGDPL của UBND xã Lang Quán chỉ được cải thiện, được nâng cao khi tất cả
những vấn đề trên được nhìn nhận và giải quyết một cách có hệ thống, khoa học
trên cơ sở thực tiễn.
Xuất phát từ mục đích đó, tôi chọn nội dung: “Pháp luật về phổ biến giáo
dục pháp luật và thực tiễn áp dụng tại UBND xã Lang Quán, huyện Yên Sơn, tỉnh
Tuyên Quang” làm đề tài luận văn. Chuyên đề thực tập tốt nghiệp.
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung của
luận văn ????? gồm 3 chương:
Chương I: Cơ sở lý luận và cơ sở pháp lý của đề tài. ?????
Chương II: Thực tiễn áp dụng pháp luật của đề tài tại UBND xã Lang Quán.
Chương III. Kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật về Công tác tuyên
truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật tại UBND xã Lang Quán

Chương 1: Cơ sở lý luận và cơ sở pháp lý của đề tài đánh lại tên
như đã sửa ở mục lục, chữ in hoa, cỡ 18
Sửa lại toàn bộ các đề mục và nội dung theo mục lục đã sửa
1.1.CÁC KHÁI NIỆM
1.1.1. Khái niệm phổ biến, giáo dục pháp luật
1.1.1.1.Khái niệm về pháp luật:
Khái niệm phổ biến, giáo dục pháp luật là sự kết hợp từ phổ biến pháp luật
và giáo dục pháp luật.
Phổ biến pháp luật theo nghĩa hẹp được hiểu là giới thiệu tinh thần văn bản
pháp luật cho đối tượng của nó. Theo nghĩa rộng, phổ biến pháp luật là truyền bá
pháp luật cho mọi đối tượng.
Khái niệm giáo dục pháp luật cũng thường được hiểu ở hai cấp độ khác nhau
(nghĩa rộng và nghĩa hẹp).
Giáo dục là hoạt động nhằm tác động một cách có hệ thống đến sự phát triển
tinh thần thể chất của một đối tượng nào đó làm cho đối tượng ấy dần dần có được
những phẩm chất và năng lực như yêu cầu đề ra2
.
Giáo dục pháp luật thì giáo dục pháp luật là một khái niệm rộng bao gồm cả
quá trình nâng cao tri thức pháp luật cho đối tượng bằng mọi cách (thuyết phục, nêu
gương, ám thị….) hình thành tình cảm, niềm tin pháp luật cho đối tượng, từ đó nâng
cao ý thức tôn trọng pháp luật nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật của đối tượng3
.
Theo nghĩa rộng thì giáo dục pháp luật là quá trình hình thành ý thức pháp
luật của các thành viên xã hội chịu sự tác động tích cực cũng như tiêu cực, có chủ
đích cũng như tự phát của các điều kiện khách quan và nhân tố chủ quan như các
điều kiện kinh tế - xã hội, chế độ chính trị hệ thống pháp luật và thực tiễn pháp lý,
môi truờng sống cũng như giáo dục xã hội.
Quan điểm này xuất phát từ khái niệm giáo dục pháp luật theo nghĩa rộng
khoa học giáo dục quan niệm giáo dục là quá trình tác động của những điều kiện
khách quan như chế độ chính trị, hệ tư tưởng, nền văn hóa trình độ phát triển kinh
2
Từ điển Tiếng Việt năm 2009
3
Theo Sổ tay hướng dẫn nghiệp vụ phổ biến

tế, hệ thống pháp luật, môi trường sống, phong tục, tập quán….và của cả những
nhân tố chủ quan như sự tác động tự giác, có chủ định và định hướng của nhân tố
con người nhằm hình thành ý thức pháp luật, văn hóa pháp luật của đối tượng giáo
dục pháp luật. Ý thức pháp luật của những giai cấp khác nhau thì khác nhau, do đó
ý thức pháp luật là sản phẩm của quá trình tác động của các nhân tố khách quan và
chủ quan, tích cực và tiêu cực.
Xuất phát từ khái niệm giáo dục pháp luật trên cho thấy giáo dục pháp luật là
hình thức giáo dục cụ thể, là “cái riêng, cái đặc thù” trong mối quan hệ với giáo dục
nói chung.
Trong quá trình nghiên cứu, quản lý và trực tiếp thực hiện các hoạt động
PBGDPL tại địa phương, tôi rất tâm đắc với quan niệm: Phổ biến, giáo dục pháp
luật là hoạt động có định hướng, có tổ chức, có dự định của sự nghiệp giáo dục tác
động lên đối tượng giáo dục một cách có hệ thống và thường xuyên để cung cấp tri
thức pháp luật bồi dưỡng tình cảm và hành vi hợp pháp cho đối tượng giáo dục
nhằm hình thành ở họ ý thức pháp luật phù hợp với các quy định của pháp luật và
đòi hỏi của nền pháp chế hiện hành.
Pháp luật xã hội chủ nghĩa là hệ thống các quy tắc mang tính bắt buộc xử sự
chung thể hiện ý chí của giai cấp công nhân liên minh với giai cấp nông dân và đội
ngũ trí thức xã hội chủ nghĩa do Nhà nước ban hành và đảm bảo thực hiện trên cơ
sở thuyết phục, giáo dục, cưỡng chế của bộ máy nhà nước.
1.1.1.2. Khái niệm về tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật:
Tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật là việc làm sáng tỏ về mặt tư
tưởng và nội dung các quy phạm pháp luật, đảm bảo cho sự nhận thức đúng đắn,
đầy đủ và thực hiện nghiêm chỉnh pháp luật của người tuyên truyền, phổ biến và
giáo dục pháp luật trong quá trình tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật.
1.1.1.3. Khái niệm về giáo dục pháp luật.
Trong khoa học pháp lý, giáo dục pháp luật được xem là hoạt động có tính
định hướng của các cơ quan Đảng, Nhà nước và các tổ chức xã hội, trong đó người
giáo dục và người được giáo dục luôn tác động qua lại lẫn nhau, thiết lập những

hành vi xử sự phù hợp các quy phạm pháp luật. Hoạt động của giáo dục pháp luật
nhằm hình thành ở con người thói quen xử sự phù hợp với đòi hỏi của pháp luật.
Giáo dục pháp luật là quá trình tác động có tính liên tục, lâu dài, thường
xuyên. Vì thế, giáo dục pháp luật phải thông qua nhiều cơ quan, tổ chức chính trị -
xã hội, trong đó Hội đồng phối hợp PBGDPL giữ vai trò quan trọng, nhưng cần
phải có sự kết hợp chặt chẽ với các ban ngành liên quan nhằm mục đích hướng dẫn
hành vi của con người xử sự phù hợp với các quy định của pháp luật. Bên cạnh đó,
các cơ quan Đảng, Nhà nước, các tổ chức xã hội, các cấp, các ngành, các phương
tiện thông tin đại chúng, các trường học, mỗi một cá nhân có trách nhiệm tuyên
truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật. Người giáo dục pháp luật thực sự phải là
tấm gương sáng trong việc chấp hành pháp luật, có như vậy mới tạo được niềm tin
và tính thuyết phục trực tiếp đối với người được giáo dục.
Tóm lại, tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật là hoạt động có tính
định hướng của các cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội với mục đích tăng
cường ý thức pháp luật xã hội chủ nghĩa dưới dạng lòng tin, thói quen, động cơ,
hành vi tích cực trong chấp hành pháp luật của cá nhân, nó chính là quá trình tác
động của nhân tố chủ quan vào ý thức của con người.
1.1.2. Chủ thể, đối tượng phổ biến, giáo dục pháp luật
1.1.2.1. Chủ thể phổ biến, giáo dục pháp luật
Ý thức pháp luật của các đối tượng trong xã hội được hình thành thông qua
ảnh hưởng của hoàn cảnh khách quan và sự tác động trực tiếp của công tác giáo dục
pháp luật. Sự tác động này được thực hiện nhờ các chủ thể của giáo dục pháp luật.
Như đã nêu trên, phổ biến, giáo dục pháp luật là hoạt động định hướng có tổ
chức, có chủ định của chủ thể giáo dục tác động lên đối tượng giáo dục. Vì vậy, tất
cả những người theo chức năng, nhiệm vụ hay trách nhiệm xã hội đã góp phần tham
gia vào việc thực hiện mục tiêu PBGDPL đều được hiểu là chủ thể PBGDPL.
Chủ thể phổ biến, giáo dục pháp luật là người thực hiện việc giáo dục pháp
luật cho các đối tượng. Theo quan điểm chung hiện nay, phổ biến, giáo dục pháp
luật là nhiệm vụ chung của các cơ quan, tổ chức và các cá nhân được phân công mà

theo cách hiểu truyền thống thường bao gồm: Những người công tác tại các cơ quan
pháp luật; cán bộ tuyên huấn của các cơ quan, đơn vị; báo cáo viên, tuyên truyền
viên pháp luật; giáo viên giảng dạy môn pháp luật trong các trường học… Đây là
những người trực tiếp truyền tải những thông tin pháp luật, nội dung phổ biến, giáo
dục pháp luật đến các đối tượng.
Tùy theo nhiệm vụ và nội dung công việc, chủ thể phổ biến, giáo dục pháp
luật có thể phân chia thành các nhóm:
- Nhóm chủ thể chịu trách nhiệm lãnh đạo (Chủ thể tổ chức, quản lý công tác
phổ biến, giáo dục pháp luật): Các tổ chức Đảng, các cơ quan tư tưởng văn hóa, hội
đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật tại các cơ quan, đơn vị.
- Nhóm các chủ thể gián tiếp thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật: Những
người làm các chương trình truyền hình, chương trình phát thanh, chương trình giáo
dục pháp luật trong các nhà trường…
- Nhóm các chủ thể trực tiếp thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật: Các báo
cáo viên pháp luật, giảng viên pháp luật, giáo viên pháp luật, các nhà tư vấn pháp
luật, những người áp dụng pháp luật…
Căn cứ vào mức độ liên quan giữa chức năng, nhiệm vụ hay trách nhiệm pháp
lý của các chủ thể và mục đích của công tác PBGDPL mà chủ thể PBGDPL cũng có
thể được phân chia thành hai loại:
- Chủ thể chuyên nghiệp: Là những người có chức năng, nhiệm vụ hay trách
nhiệm pháp lý chủ yếu, trực tiếp, thường xuyên thực hiện các mục tiêu PBGDPL
bao gồm các báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật ở hệ thống các cơ quan
Đảng, Nhà nước, tổ chức xã hội các cấp; các phóng viên, biên tập viên, phát thanh
viên của cơ quan thông tin đại chúng (báo, đài phát thanh - truyền hình, tạp chí, bản
tin, tập san về pháp luật…); các giáo viên, giảng viên giảng dạy pháp luật trong các
nhà trường; cán bộ và chuyên gia nghiên cứu, chỉ đạo PBGDPL tại cơ quan Nhà
nước, tổ chức nghề nghiệp pháp luật, tổ chức xã hội… Đây chính là những chủ thể
quan trọng, chủ yếu có thể gọi là lực lượng nòng cốt của PBGDPL.
- Chủ thể không chuyên nghiệp: Là những người tuy chức năng, nhiệm vụ
chính không phải là PBGDPL nhưng thông qua hoạt động chuyên môn ở các lĩnh
vực khác nhau đã tham gia thực hiện mục tiêu PBGDPL như đại biểu Quốc hội , đại

biểu HĐND các cấp, cán bộ các cơ quan hành pháp, cán bộ là thành viên của các tổ
chức chính trị - xã hội, Đảng, đoàn thể, cán bộ, nhân viên cơ quan quản lý nhà
nước…
Ngoài ra, thông qua hoạt động thực tiễn liên quan đến pháp luật thì mỗi công
dân đều là chủ thể PBGDPL. Bằng sự tự giáo dục, bằng ý thức trách nhiệm công
dân của mình và bằng sự gương mẫu thực hiện pháp luật của nhà nước, đường lối
chính sách của Đảng mà mỗi công dân đã có tác dụng ảnh hưởng giáo dục tích cực
đến các công dân khác.4
1.1.2.2. Đối tượng phổ biến, giáo dục pháp luật
Đối tượng PBGDPL là một trong những vấn đề lý luận cơ bản của PBGDPL;
việc xác định nội dung, phương pháp, hình thức PBGDPL có phù hợp, hiệu quả hay
không phụ thuộc phần lớn vào việc nghiên cứu, đánh giá một cách đúng đắn, đầy đủ
và toàn diện đối tượng PBGDPL.
Đối tượng PBGDPL là các cá nhân công dân, những nhóm cộng đồng xã hội
cụ thể tiếp nhận trực tiếp hay gián tiếp những tác động của các hoạt động PBGDPL
do các chủ thể PBGDPL tiến hành nhằm đạt được những mục đích đề ra.
Đối tượng của PBGDPL rất đa dạng, phong phú về thành phần xã hội, về
trình độ, khả năng nhận thức, lứa tuổi, giới tính, nghề nghiệp... Trên cơ sở các yếu
tố như điều kiện, hoàn cảnh tiếp nhận, yếu tố dân tộc, địa lý, đặc điểm tâm lý, yếu
tố học vấn, địa vị xã hội… của mỗi công dân mà đối tượng PBGDPL được xác định
bao gồm các nhóm sau:
- Cán bộ, công chức, viên chức nhà nước: Trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ
của mình các cán bộ, công chức, viên chức nhà nước tham gia vào các quan hệ pháp
luật với tư cách là đại diện cho nhà nước để thực hiện các quyền và nghĩa vụ cụ thể.
Thái độ và hành vi xử sự đúng pháp luật hay không của họ là tấm gương phản chiếu
tính pháp chế trong tổ chức, hoạt động của bộ máy nhà nước.
Cán bộ, công chức, viên chức nhà nước trong mối quan hệ với pháp luật vừa là
đối tượng của giáo dục pháp luật vừa là chủ thể giá dục, vì vậy một mặt họ phải
được tiếp cận giáo dục pháp luật gắn liền với giáo dục đào tạo chuyên môn nghiệp
vụ trong các nhà trường đến bồi dưỡng nâng cao thường xuyên trong quá trình làm
4
Nguyễn Minh Đoan (2011), Ý thức pháp luật, NXB Chính trị Quốc Gia

việc, mặt khác phải được trang bị các kiến thức và kỹ năng trong việc giáo dục pháp
luật. Thực tiễn hiện nay giáo dục pháp luật cho đối tượng này vừa là vấn đề cấp
bách vừa là vấn đề lâu dài, phải thường xuyên, liên tục mới có thể đáp ứng được
yêu cầu quản lý nhà nước bằng pháp luật.
- Học sinh, sinh viên: Thế hệ công dân trẻ tuổi hôm nay là những người chủ
đất nước trong tương lai, giáo dục pháp luật phải được tiến hành ngay trong trường
học từ phổ thông đến đại học.
- Chủ doanh nghiệp và người lao động trong các doanh nghiệp: Giáo dục pháp
luật là đòi hỏi từ nhu cầu thiết thực của các nhà kinh doanh và yêu cầu quản lý kinh
tế của nhà nước. Vì vậy, phải giúp họ có đuợc những kiến thức cơ bản về pháp luật
liên quan đến lĩnh vực kinh doanh, tạo thói quen kinh doanh trong khuôn khổ pháp
luật, tránh tình trạng vi phạm pháp luật. Với người lao động trong các doanh
nghiệp, sự hiểu biết pháp luật là hết sức cần thiết để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp,
chấp hành nghĩa vụ đối với Nhà nước, cũng như yếu tố để góp phần đảm bảo doanh
nghiệp tuân thủ pháp luật.
- Các tầng lớp nhân dân (phụ nữ, nông dân, thanh niên, trẻ em, đồng bào dân
tộc thiểu số…): Đây là các lực lượng chiếm đa số trong xã hỗi, họ ít có điều kiện
được học tập, nghiên cứu tìm hiểu pháp luật. Vì vậy, cần phải giáo dục pháp luật để
họ nhận thức được trách nhiệm và nghĩa vụ, quyền lợi của công dân đối với nhà
nước và xã hội.
Việc xác định chủ thể, đối tượng của hoạt động giáo dục pháp luật có ý nghĩa
quan trọng trong lý luận và thực tiễn; trên cơ sở mối quan hệ, sự tác động qua lại
lẫn nhau giữa chủ thể và đối tượng trong quá trình giáo dục pháp luật. Trong đó,
chủ yếu là sự tác động có ý thức, có mục đích, có kế hoạch của người giáo dục pháp
luật lên người được giáo dục pháp luật. Điều đó tạo cho chủ thể xác định các nội
dung, hình thức, phương tiện, biện pháp phù hợp để tiếp cận với đối tượng giáo dục
pháp luật một cách có hiệu quả nhất.
Tuy nhiên, điều cần lưu ý là việc phân biệt chủ thể và đối tượng PBGDPL chỉ
có ý nghĩa về mặt lý luận và mang tính chất tương đối. Bởi như C.Mác đã từng nói:
“Người đi giáo dục cần phải được giáo dục”, thực tiễn pháp lý luôn có xu hướng và
buộc các chủ thể phải thường xuyên đóng vai trò của đối tượng PBGDPL và cùng

với mục đích đạt được của PBGDPL sẽ kéo theo sự vươn lên của đối tượng trở
thành chủ thể của PBGDPL.
1.1.2.3. Nội dung phổ biến, giáo dục pháp luật
Nội dung PBGDPL là yếu tố quan trọng của công tác PBGDPL. Xác định
đúng nội dung PBGDPL là đảm bảo cần thiết để PBGDPL có hiệu quả thiết thực.
Nội dung chính là yếu tố để phân biệt PBGDPL với các hoạt động giáo dục khác.
Trong lý luận về PBGDPL cần làm rõ một số vấn đề liên quan đến nội dung
PBGDPL như: Phạm vi, đặc điểm, những yếu tố chủ yếu của nội dung phổ biến,
giáo dục pháp luật.
Xuất phát từ mục đích của PBGDPL là trang bị tri thức; bồi dưỡng tình cảm,
lòng tin pháp luật; hình thành thói quen xử sự tích cực theo pháp luật; nội dung
PBGDPL theo quan điểm chung hiện nay được xác định bao gồm phạm vi tương
đối rộng, đó là:
- Các thông tin về pháp luật, gồm cả kiến thức cơ bản và văn bản pháp
luật thực định.
- Các thông tin về việc thực hiện pháp luật, về tình hình vi phạm pháp
luật và tội phạm, về việc điều tra, xử lý các vi phạm pháp luật.
- Các thông tin liên quan đến kết quả nghiên cứu, điều tra xã hội học về
thực hiện, áp dụng pháp luật; về vị trí, tác động của từng văn bản pháp luật đối
với đời sống kinh tế xã hội, đối với từng đối tượng; phản ánh những nhu cầu,
nguyện vọng, ý kiến, đề xuất của nhân dân, của các chuyên gia pháp luật và các
ngành khác trong việc xây dựng, thực hiện và hoàn thiện pháp luật.
- Các thông tin hướng dẫn hành vi pháp luật cụ thể của công dân như:
Quyền và nghĩa vụ theo quy định của pháp luật, các quy trình, thủ tục để bảo vệ
các quyền và lợi ích hợp pháp…
Tuy nhiên, chủ thể PBGDPL cũng cần lưu ý và nhận thức đầy đủ về trạng
thái động của các thông tin trong nội dung PBGDPL. Đây là cơ sở để người
PBGDPL lựa chọn phương pháp tiếp cận tới nội dung PBGDPL phù hợp cho
từng đối tượng nhất định, giúp họ có cách nhìn nhận đúng đắn về các thông tin là
nội dung PBGDPL. Bằng việc cung cấp, trang bị những loại thông tin trên,
người được PBGDPL sẽ có một hệ thống những tri thức cần thiết về pháp luật và

thực tiễn thực hiện pháp luật, có khả năng sử dụng những tri thức đó để phân tích, lý
giải một cách khoa học, có căn cứ về những vấn đề thực tế mà họ gặp hay chứng
kiến; từ đó, định hướng cho hành vi của mình. Đương nhiên, đó là một quá trình
tác động rất lâu dài, từ nhiều phía và bằng các hình thức khác nhau của chủ thể
PBGDPL; cũng như quá trình tự chọn lọc, tiếp thu theo nhu cầu, điều kiện của đối
tượng PBGDPL.
Những nội dung chủ yếu của PBGDPL, trên cơ sở lý luận và thực tiễn được
xác định theo những cấp độ khác nhau tùy thuộc từng loại đối tượng phù hợp với
những nhu cầu, đặc điểm của đối tượng mà hoạt động giáo dục pháp luật hướng
tới, bao gồm:
Một là, yêu cầu tối thiểu về nội dung PBGDPL cho mọi công dân.Sống
trong một xã hội được quản lý bằng pháp luật thì mỗi công dân phải có những hiểu
biết tối thiểu về pháp luật và có những kỹ năng tối thiểu để sử dụng pháp luật nhằm
thực hiện và bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp và thực hiện nghĩa vụ của mình.
Hai là, yêu cầu riêng về PBGDPLtheo nhu cầu ngành nghề của các công
dân hoạt động trong các lĩnh vực kinh tế, kỹ thuật, văn hóa, xã hội. Họ cần những
hiểu biết và kỹ năng sử dụng pháp luật ở mức độ cao hơn, mang tính định hướng
nghề nghiệp rõ hơn thì ngoài những khái niệm pháp lý cơ bản thường gặp trong
thực tiễn, nội dung giáo dục pháp luât theo ngành nghề còn bao gồm một số luật
thực định, liên quan trực tiếp đến lĩnh vực hoạt động của đối tượng. Các quyền và
nghĩa vụ của công dân trong lĩnh vực hoạt động và các trình tự giải quyết các tranh
chấp phổ biến liên quan trong lĩnh vực nghề nghiệp.
Ba là,yêu cầu về PBGDPL chuyên luật, tức là PBGDPL chuyên ngành cho
những người hành nghề pháp luật.Đây là mức độ cao nhất của nội dung giáo dục
pháp luật, nhằm mục đích đào tạo các luật gia cho bộ máy nhà nước và các tổ
chức mang tính nghề nghiệp về pháp luật. Sự hiểu biết của đối tượng này bao
gồm cả những quan điểm, những học thuyết về nhà nước và pháp luật trong lịch
sử và hiện tại. Những hiểu biết tương đối toàn diện về hệ thống pháp luật trong
nước và quốc tế trong lĩnh vực chuyên sâu cuả từng người (về hình sự, về dân
sự, về kinh tế, về hôn nhân gia đình, về luật quốc tế….). Kỹ năng của họ không
chỉ dừng lại ở việc tuân thủ pháp luật mà chủ yếu là vận dụng chính xác, linh hoạt
các quan hệ pháp luật vào việc xử lý, giải quyết các vấn đề liên quan đến pháp luật

(hoặc tư vấn cho việc giải quyết các vấn đề về pháp luật, như các tranh chấp, các
vi phạm pháp luật….). Kỹ năng quan trọng và đặc thù của đối tượng là sáng tạo
pháp luật, là khả năng tham gia vào việc hoàn thiện pháp luật.
Nội dung của hoạt động PBGDPL được căn cứ vào đối tượng mà hoạt động
này hướng tới, có thể phân chia thành hai nhóm lớn sau:
* Nhóm cán bộ và công chức: Trong quá trình dân chủ hóa đời sống xã hội,
bảo vệ quyền lợi chính đáng của nhân dân, PBGDPL để nâng cao nhận thức về
pháp luật cho cán bộ công nhân viên chức Nhà nước có đóng góp rất lớn lao. Bởi
họ là những người thường xuyên tiếp xúc, giải quyết những vấn đề có liên quan
trực tiếp đến quyền lợi nhiều mặt trên mọi lĩnh vực của nhân dân, đặc biệt là dân
chủ trong lĩnh vực kinh tế, chính trị. Để thực hiện được quá trình dân chủ hóa này
đòi hỏi cán bộ công nhân viên chức nhà nước phải có hiểu biết về pháp luật, tâm
lý pháp luật phải kiên định vững vàng, có kiến thức pháp luật rộng, công minh
chính trực và có tinh thần trách nhiệm trước nhiệm vụ được giao. Việc đảm bảo
quyền lợi chính đáng, hợp pháp, công bằng qua các vụ việc cụ thể trong mối quan
hệ giữa Nhà nước, công dân, giữa các bộ phận, các cá nhân khác nhau trong xã
hội chính là sự thể hiện công bằng, dân chủ, văn minh và tiến bộ xã hội; thái
độ, tác phong, ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, công chức, viên chức nhà
nước sẽ tạo cho nhân dân tin tưởng hơn vào sự công bằng, dân chủ pháp luật.
Từ đó thúc đẩy họ tham gia vào quá trình xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội
chủ nghĩa. Tâm lý pháp luật của cán bộ hành chính có ảnh hưởng rất lớn trong việc
giải quyết các vấn đề cụ thể, nếu họ giải quyết một cách hợp tình, hợp lý, đúng với
quy định của pháp luật thì họ sẽ tạo thêm niềm tin đối với nhân dân; và ngược lại,
vì trình độ hiểu biết pháp luật còn thấp hoặc có thái độ coi thường pháp luật mà
họ giải quyết không minh bạch sẽ ảnh hưởng tới tính hiệu quả của pháp luật Nhà
nước cũng như không đảm bảo được tính khách quan dân chủ. Đối với những cán
bộ trong các cơ quan bảo vệ pháp luật, tâm lý pháp luật của họ tác động rất lớn đến
việc xử lý từng trường hợp cụ thể. Nếu họ xét xử công minh, xử lý đúng người,
đúng tội thì người dân sẽ có cảm tình với pháp luật, yên tâm tin vào pháp luật.
Ngược lại nếu việc xét xử không đúng người, đúng tội thì người dân dễ có thái độ
coi thường pháp luật. Thực tế nhiều năm qua đã cho thấy, một số cán bộ có chức,
có quyền đã vi phạm các điều cấm trong pháp luật Việt Nam. Vì lợi nhuận cao,
họ đã lợi dụng chức quyền, bất chấp pháp luật, coi thường pháp luật, họ không

tự điều chỉnh được hành vi của mình, hành vi mà pháp luật không cho phép làm
thì họ lại làm dù họ là người hiểu biết rõ về pháp luật. Như vậy, hoạt động
PBGDPL có vai trò rất lớn, nó giúp con người tự điều chỉnh hành vi của bản thân
và hành vi của người khác trong xã hội.
Mặt khác, cán bộ, công chức cũng là những người trực tiếp có tác động rất
mạnh đến hiểu biết, nhận thức, thái độ, tình cảm của nhân dân đối với pháp
luật. Với tư cách này, cán bộ, công chức phải được trang bị các kiến thức và kỹ
năng trong việc áp dụng pháp luật và trước tiên họ phải có ý thức đầy đủ về trách
nhiệm chủ thể giáo dục pháp luật của mình trong khi tiến hành các hoạt động
chuyên môn nghiệp vụ.
* Nhóm quảng đại quần chúng nhân dân: Đảng và Nhà nước ta đang
hướng đến mục tiêu xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do
dân và vì dân. Để nhân dân có thể hưởng các quyền tự do, dân chủ và thể hiện
nghĩa vụ công dân của mình thì họ phải có một trình độ hiểu biết, một thái độ
đúng đắn và một khả năng nhất định khi sử dụng pháp luật. Sự kết hợp nhận thức
pháp luật và tình cảm pháp luật thể hiện ở trình độ ý thức pháp luật, tâm lý pháp luật
của người đó. Song nhận thức về pháp luật của mỗi người là khác nhau, do vậy sự
hưởng thụ các quyền tự do, dân chủ và thực hiện nghĩa vụ của mình cũng có phần
khác nhau. Trên thực tế, do trình độ nhận thức về pháp luật có hạn, một số đối
tượng không hiểu rõ về pháp luật, thậm chí hiểu sai pháp luật, do đó có thái độ
chống đối pháp luật. Đối với đồng bào các dân tộc thiểu số, trình độ văn hóa thấp,
văn hóa pháp lý hạn chế, họ hiểu biết rất ít về pháp luật, thậm chí không cần quan
tâm tới pháp luật, họ xem thường pháp luật, lảng tránh pháp luật. Trong các hành
vi của mình họ không chú ý tới pháp luật, nhiều hành vi vi phạm pháp luật mà
họ vẫn không biết. Điều này không phải do họ cố ý mà nhiều khi do không hiểu
biết các quy định của pháp luật, không có tình cảm đối với pháp luật, một phần do
họ quen sống và xử sự theo phong tục tập quán làng xã “lệ làng”.
Nâng cao hoạt động PBGDPL góp phần điều chỉnh mọi hành vi, mọi mối
quan hệ của con người. Nếu PBGDPL tốt thì đa số hành vi của con người diễn ra
thuận chiều với quá trình xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa. Ngược lại,
hoạt động PBGDPL yếu kém thì sẽ góp phần cản trở sự phát triển của quá trình
xây dựng lên nền dân chủ đó.

Quá trình đổi mới đất nước, xây dựng “nhà nước pháp quyền xã hội chủ
nghĩa” và một “xã hội công dân” đòi hỏi phải xây dựng một hệ thống pháp luật
hoàn chỉnh, đồng bộ, phù hợp với sự phát triển của nền kinh tế - xã hội, xây dựng
một xã hội trong đó mọi người đều có ý thức tôn trọng pháp luật, tự nguyện tuân
thủ và nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật, có tinh thần bảo vệ pháp luật, sống và
làm việc theo pháp luật. Để thực hiện mục tiêu này, song song với việc xây dựng
và không ngừng hoàn thiện hệ thống pháp luật, một trong những vấn đề có tầm
quan trọng đặc biệt là phải đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả công tác PBGDPL; mà
trước hết chính là việc xác định đúng nội dung của PBGDPL.
1.2.PHÂN TÍCH CÁC ĐẶC ĐIỂM, PHÂN LOẠI, VAI TRÒ, Ý NGHĨA
1.2.1. Sự cần thiết của công tác giáo dục pháp luật :
Pháp luật ra đời cùng với Nhà nước, do Nhà nước ban hành và pháp luật là sự
biểu hiện của quyền lực chính trị, đồng thời là công cụ sắc bén để thực hiện quyền
lực chính trị của giai cấp thống trị duy trì địa vị và bảo vệ lợi ích của giai cấp thống
trị.
Công tác giáo dục pháp luật có vai trò không những cung cấp tri thức pháp
luật, nâng cao hiểu biết pháp luật cho mọi người mà còn góp phần hình thành ý thức
pháp luật, xây dựng những tình cảm pháp lý trong sáng và thói quen xử sự theo
pháp luật. Đây là việc làm rất cần thiết của Nhà nước mà nhất là Nhà nước xã hội
chủ nghĩa, Nhà nước của dân do dân và vì dân. Vai trò của công tác giáo dục pháp
luật Nhà nước xã hội chủ nghĩa không chỉ là tất yếu mà còn có ý nghĩa hết sức
quan trọng, đặc biệt là trong thời kỳ quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội. Giáo dục pháp
luật chính là sự hình thành ý thức của con người là quá trình ảnh hưởng tác động
thống nhất của các điều kiện khách quan lẫn các nhân tố chủ quan. Về khách quan
Mác – Ănghen cho rằng quá trình giáo dục người lao động không được tách rời
những điều kiện của xã hội như : kinh tế, chính trị với sự phát triển cụ thể của xã
hội.
1.2.2. Bản chất của hoạt động giáo dục pháp luật :
Để pháp luật đi vào cuộc sống không chỉ dừng lại ở việc xây dựng và ban hành
pháp luật kịp thời, phản ánh đúng nhu cầu xã hội; đáp ứng sự điều chỉnh của pháp
luật đối với quan hệ xã hội ở từng giai đoạn nhất định, mà điều kiện tiên quyết bảo
đảm cho pháp luật đi vào cuộc sống là đẩy mạnh công tác phổ biến giáo dục pháp

luật; nhằm truyền tải thông tin pháp luật tới các chủ thể pháp luật. Qua đó nâng cao
sự hiểu biết và thái độ tôn trọng cho các tầng lớp nhân dân trong xã hội.
Như vậy, phổ biến pháp luật là sự truyền tải thông tin về pháp luật hiện hành, làm
cho mọi người hiểu, biết về pháp luật, biết được quyền và nghĩa vụ của mình.
1.2.3. Mối quan hệ giữa giáo dục pháp luật và giáo dục đạo đức:
Giáo dục pháp luật là một dạng trong hệ thống giáo dục chung có mối quan hệ
với tất cả các dạng khác nhau trong cùng một hệ thống như giáo dục pháp luật tác
động tương hỗ một cách sâu sắc với giáo dục chính trị. Giáo dục pháp luật là một
yếu tố rất quan trọng nhằm nâng cao trình độ dân trí và pháp luật. Giáo dục pháp
luật với tư tưởng giáo dục đạo đức.v.v.
Giữa giáo dục pháp luật và giáo dục đạo đức tuy là những phạm trù khác nhau
nhưng có sự đan xen về nội dung. Pháp luật là chỗ dựa, là cơ sở cho việc hình thành
đạo đức mới. Các nguyên tắc cơ bản của đạo đức mới được thể chế hoá thành các
qui phạm pháp luật. Do đó pháp luật bảo vệ và phát triển đạo đức, bảo vệ tính công
bằng, chủ nghĩa nhân đạo, tự do, lòng tin và lương tâm con người. Vì vậy giáo dục
đạo đức tạo nên những tiền đề cần thiết để hình thành ở công dân sự tôn trọng sâu
sắc đối với pháp luật. Ngược lại giáo dục pháp luật tạo khả năng thiết lập trong đời
sống thực tiễn hàng ngày những nguyên tắc của đạo đức, củng cố các nghĩa vụ đạo
đức, thiếp lập quan hệ không dung thứ với các biểu hiện chống đối xã hội, bảo vệ
hạnh phúc gia đình, bồi dưỡng thế hệ trẻ.
1.2.4. Vị trí, vai trò công tác phổ biến, giáo dục pháp luật.
Công tác tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật tác động vào ý thức
đối tượng cần được phổ biến và giáo dục, nhằm nâng cao nhận thức, tác động trực
tiếp đến ý thức của đối tượng thông qua nhiều hình thức, biện pháp khác nhau. Đó
là, tạo ra sự quan tâm đối với pháp luật của người dân, từ chỗ không để ý đến sự tồn
tại của pháp luật, đối tượng được phổ biến, giáo dục bắt đầu dành sự quan tâm của
mình đối với pháp luật, đồng thời nâng cao sự hiểu biết về pháp luật. Nhà nước
thông qua hệ thống pháp luật để quản lý xã hội và cũng qua các quy định của pháp
luật người dân tự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.
Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật giúp cho đối tượng nhận thức được
những giá trị của pháp luật và biết sử dụng như một phương tiện hữu hiệu vào cuộc

sống hàng ngày, tạo được niềm tin của họ vào pháp luật. Từ đó có ý thức pháp luật,
văn hoá pháp luật và đạo đức, có ý thức phê phán, lên án những hành vi ,vi phạm
pháp luật. Khi đã có niềm tin, đối tượng sẽ biết tự điều chỉnh hành vi của mình theo
đúng các quy định của pháp luật, không những thế họ còn có ý thức tuyên truyền
niềm tin pháp luật cho một bộ phận đối tượng khác rộng hơn.
Là một bộ phận quan trọng của công tác giáo dục chính trị tư tưởng, có thể
thấy rằng, ý thức pháp luật là một bộ phận của ý thức chính trị. Vì vậy, khi thực
hiện giáo dục pháp luật sẽ tạo ra khả năng cho việc giáo dục chính trị, hình thành ở
đối tượng giáo dục những hiểu biết nhất định về chính trị. Ngược lại, giáo dục chính
trị có những đan xen nhất định trong nội dung của mình những tư tưởng pháp lý.
Pháp luật là cơ sở và là chỗ dựa cho việc hình thành đạo đức mới. Các
nguyên tắc căn bản của đạo đức mới được thể chế hoá thành các quy phạm pháp
luật. Do đó, pháp luật bảo vệ và phát triển đạo đức, bảo vệ tính công bằng, chủ
nghĩa nhân đạo, tự do, lòng tin và lương tâm con người. Giáo dục đạo đức tạo nên
những tiền đề cần thiết hình thành ở công dân sự tôn trọng sâu sắc đối với pháp luật.
Giáo dục pháp luật còn là khâu đầu tiên trong quá trình triển khai và thực
hiện pháp luật. Sự khẳng định vai trò của pháp luật trong đời sống xã hội, gắn với
quá trình không ngừng nâng cao ý thức và tính tích cực tham gia của mọi tầng lớp
nhân dân trong việc bảo vệ pháp luật. Tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, mở
rộng và hoàn thiện nên dân chủ sẽ không có ý nghĩa khi không thực hiện được một
cách toàn diện, hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho cán bộ và
nhân dân. Trong thực tế, không phải lúc nào việc chấp hành pháp luật cũng trở
thành ý thức tự nguyện. Bởi vậy, trong điều kiện hiện nay việc tuyên truyền, giáo
dục pháp luật là hình thành ý thức pháp luật nhằm góp phần giúp mọi người nhận ra
tính công bằng của pháp luật, chấp hành pháp luật trên cơ sở tự nguyện, xuất phát từ
nhu cầu của bản thân mà không phải do sợ hãi trước sự trừng phạt.
Đặc biệt là trong giai đoạn hiện nay, đất nước ta đang trong tiến trình đổi
mới, từng bước tham gia hội nhập Quốc tế, gia nhập WTO, cùng với mục tiêu xây
dựng một Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa là Nhà nước của dân, do dân và vì
dân thì công tác này được nâng lên một tầm cao mới. Khi nói đến Nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa, là Nhà nước đó có một hệ thống pháp luật hoàn chỉnh, quản
lý xã hội bằng pháp luật và hoạt động của Nhà nước đó cũng phải tuân theo quy

định của pháp luật và không ngừng tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa. Nhưng
để quản lý xã hội bằng pháp luật và không ngừng tăng cường pháp chế xã hội chủ
nghĩa đòi hỏi mọi người phải sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật, nhất là
những vấn đề liên quan đến lợi ích thiết thực của họ, những vấn đề liên quan đến
cuộc sống sinh hoạt hàng ngày. Trong điều kiện kinh tế xã hội của nước ta hiện nay
thì trình độ dân trí còn thấp, dẫn đến trình độ pháp luật trong một số bộ phận nhân
dân con hạn chế. Vì vậy, muốn pháp luật thực sự đi vào cuộc sống, muốn mọi người
đều sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật thì công tác tuyên truyền, phổ
biến và giáo dục pháp luật là một yêu cầu cấp thiết, đòi hỏi các cấp, các ngành cần
phải quan tâm, nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến và giáo
dục pháp luật góp phần vào việc nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước, quản lý xã
hội, phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa.
Đối với hoạt động quản lý nhà nước, công tác tuyên truyền, phổ biến và giáo
dục pháp luật cũng có vị trí vô cùng quan trọng. Dưới chế độ xã hội chủ nghĩa,
Đảng ta đã chỉ rõ: “Công tác quản lý không phải việc riêng của những người quản
lý chuyên nghiệp mà là sự chuyên nghiệp của nhân dân”. Xét về góc độ xã hội, chủ
thể quản lý nhà nước là nhân dân lao động. Để thực hiện quyền lực của mình một
cách có hiệu quả nhất, nhân dân lao động đã tổ chức ra nhà nước. Thông qua nhà
nước, nhất là thay mặt cho nhân dân lao động, là công cụ quyền lực quan trọng nhất
để thực hiện quyền chính trị của nhân dân. Xét về góc độ pháp lý thì chủ thể quản lý
đất nước là nhà nước với hệ thống cơ quan quản lý từ trung ương đến địa phương.
Thực hiện quyền lực của nhân dân là một yêu cầu quan trọng của mọi hoạt
động quản lý nhà nước để thực hiện nhiệm vụ mà nhân dân giao cho, nhà nước sử
dụng nhiều phương tiện, công cụ quản lý khác nhau, trong đó pháp luật đóng vai trò
quan trọng nhất. Vì chỉ có quản lý nhà nước bằng pháp luật và không ngừng tăng
cường pháp chế xã hội chủ nghĩa mới loại bỏ được những yếu tố chủ quan tiêu cực
trong hoạt động quản lý thì mới đảm bảo được “Mọi quyền lực thuộc về nhân dân”.
Khi nhân dân hiểu được quyền và nghĩa vụ của mình trong quá trình thực hiện
quyền và nghĩa vụ của công dân, nhân dân tham gia vào quản lý nhà nước trên cơ
sở các quy định của pháp luật. Để thực hiện được điều đó nhà nước phải thực hiện
nhiều biện pháp, huy động nhiều phương tiện để tăng cường công tác tuyên truyền,
phổ biến và giáo dục pháp luật cho nhân dân. Đây là nhiệm vụ hết sức quan trọng
trong quá trình quản lý nhà nước, trong Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI

của Đảng ta đã khẳng định: “Quản lý nhà nước bằng pháp luật chứ không chỉ bằng
đạo lý”.
Như vậy, pháp luật có một vị trí thực sự quan trọng trong việc nâng cao hiệu
quả quản lý nhà nước. Muốn quản lý xã hội bằng pháp luật thì trước hết nhà nước ta
phải xây dựng hoàn thiện hệ thống pháp luật, đồng thời quan tâm đẩy mạnh công
tác tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật cho nhân dân bằng nhiều hình thức,
phương pháp khác nhau, phù hợp với từng đối tượng. Trên cơ sở đó, để nhân dân
nâng cao ý thức chấp hành pháp luật và việc tìm hiểu các thông tin pháp luật trở
thành một nhu cầu thường xuyên không thể thiếu trong đời sống nhân dân.
Xuất phát từ vị trị, vai trò của công tác tuyên truyền, phổ biến và giáo dục
pháp luật đối với đời sống xã hội nói chung và đối với việc nâng cao hiệu lực quản
lý nhà nước. Trong những năm gần đây, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật ở địa
phương đã có chiều hướng chuyển biến tích cực, đạt hiệu quả rõ rệt. Nhưng so với
yêu cầu nhiệm vụ đặt ra ngày càng cao trong công tác quản lý xã hội bằng pháp luật
thì công tác này chưa được thực hiện thường xuyên, các cấp, các ngành chưa có sự
phối hợp chặt chẽ trong công tác tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật cho
nhân dân, chưa kết hợp được các hình thức, phương pháp để nâng cao hiệu quả
công tác tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật cho nhân dân.5
1.2.5. Mục đích, ý nghĩa của công tác phổ biến và giáo dục pháp luật.
1.2.5.1.Mục đích:
Đất nước ta đang trong tiến trình đổi mới, mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã
hội công bằng, dân chủ và văn minh là ý nguyện của Đảng, Nhà nước và nhân dân.
Một trong những biện pháp để thực hiện mục tiêu chiến lược này là chúng ta phải
xây dựng một nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa thực sự của dân, do dân và vì
dân, trong đó mỗi người dân đều sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật. Do
đó công tác tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật cho cán bộ, nhân dân luôn
luôn được coi là một trong những nhiệm vụ quan trọng, là khâu không thể thiếu
được trong quá trình xây dựng và thực hiện pháp luật.
Với mục đích hình thành và mở rộng hệ thống tri thức pháp luật cho nhân
dân, chính là mục đích trước hết của giáo dục pháp luật. Nó đóng vai trò quan trọng
5
Nguyễn Minh Đoan (2011), Ý thức pháp luật, NXB Chính trị Quốc Gia

trong việc đảm bảo phát triển ý thức pháp luật cho con người. Đây là hoạt động
không thể thiếu được trong quá trình giáo dục pháp luật, bởi tri thức pháp luật giúp
cho con người tổ chức một cách có ý thức hành vi của mình và kiểm tra hành vi đó.
Công tác này giúp nhân dân hình thành niềm tin pháp luật, có tri thức pháp
luật mà thiếu niềm tin đối với pháp luật thì cũng không thể điều khiển hành vi của
mình một cách vững chắc và để có niềm tin thì cần phải có giáo dục pháp luật đến
tận người dân, hình thành trong mỗi người dân niềm tin pháp luật.
Bên cạnh đó còn hình thành các hành vi hợp pháp, đây là một trong những
mục đích quan trọng nhất của giáo dục pháp luật. Vì nếu không tạo lập được thói
quen xử sự theo pháp luật ở người được giáo dục thì hoạt động tuyên truyền, phổ
biến và giáo dục pháp luật cũng sẽ không có ý nghĩa thiết thực trong đời sống xã
hội.
Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật là nhằm
mục đích góp phần nâng cao hiểu biết pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật của
cán bộ và nhân dân. Tạo điều kiện cho mọi người tham gia vào việc áp dụng pháp
luật và sử dụng pháp luật như một phương tiện, công cụ để bảo vệ quyền và lợi ích
hợp pháp của mình, của nhà nước và của xã hội. Tăng cường trật tự, kỷ cương, ngăn
ngừa có hiệu quả những hành vi vi phạm pháp luật tiến tới xây dựng một nhà nước
pháp quyền xã hội chủ nghĩa, nhà nước của dân, do dân và vì dân.
1.2.5.2. Ý nghĩa của công tác tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật:
Xây dựng pháp luật và thực hiện pháp luật là những công việc rất quan trọng
của nhà nước ta. Pháp chế xã hội chủ nghĩa đòi hỏi phải có một hệ thống pháp luật
hoàn thiện và sự tuân thủ pháp luật một cách nghiêm chỉnh. Việc ban hành pháp
luật và hoàn thiện pháp luật là rất quan trọng, nhưng vấn đề quan trọng hơn là làm
thế nào để pháp luật thực sự đi vào cuộc sống có hiệu quả. Chính vì vậy, công tác
tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật có ý nghĩa rất lớn trong sự nghiệp củng
cố pháp chế và trật tự pháp luật của chế độ xã hội chủ nghĩa.
Thưc hiện tốt công tác tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật nhằm
đưa pháp luật đi vào cuộc sống, nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật
của từng cán bộ, từng người dân, sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật,
pháp luật dần trở thành các chuẩn mực và định hướng giá trị mới, để điều chỉnh các

mối quan hệ xã hội, thực hiện dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ và
văn minh.
1.2.6. Chủ trương của Đảng và Nhà nước
Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm, coi trọng công tác giáo dục tuyên truyền
giải thích pháp luật nhất là từ khi có đường lối đổi mới của Đảng từ đại hội lần thứ
VI đến nay, văn kiện lần thứ VI của Đảng đã xác định rõ : “Đưa việc dạy pháp luật
vào hệ thống các trường học của Đảng của Nhà nước (kể cả các trường phổ thông,
đại học) của các đoàn thể nhân dân. Cán bộ quản lý các cấp từ Trung ương đến
đơn vị cơ sở phải có kiến thức về quản lý hành chính và hiểu biết về pháp luật. Cần
sử dụng nhiều hình thức và biện pháp để giáo dục, nâng cao ý thức pháp luật và
làm tư vấn pháp luật cho nhân dân”. Và “Phải dùng sức mạnh của pháp chế xã hội
chủ nghĩa kết hợp với sức mạnh của dư luận quần chúng để đấu tranh chống những
hành vi phạm pháp. Các cấp uỷ Đảng từ trên xuống dưới phải thường xuyên lãnh
đạo công tác pháp chế, tăng cường cán bộ có phẫm chất và năng lực cho lĩnh vực
pháp chế và kiểm tra chặt chẽ các hoạt động của các cơ quan pháp chế”.
Tại Đại hội lần thứ IX công cuộc đổi mới tiếp tục khẳng định “ Đổi mới và
hoàn hiện quy trình xây dựng luật, ban hành và thực thi pháp luật, trong đó chú
trọng việc tuyên truyền, giáo dục pháp luật và tổ chức thi hành luật một cách
nghiêm minh”.
Tại Đại hội lần thứ XI tiếp tục khẳng định “ Làm tốt công tác giáo dục chính
trị, tư tường, truyền thống, lý tưởng, đạo đức và lối sống; tạo điều kiện học tập, lao
động, giải trí, phát triển thể lực, trí tuệ cho thế hệ trẻ. Khuyến khích, cổ vũ thanh
niên nuôi dưỡng ước mơ, hoài bão lớn, xung kích, sáng tạo, làm chủ khoa học, công
nghệ hiện đại.”
Như vậy, công tác phổ biến giáo dục pháp luật đã được Đảng ta đặc biệt quan
tâm và chỉ đạo ngày càng toàn diện hơn, sâu sắc hơn. Đó là quá trình xây dựng con
người mới xã hội chủ nghĩa, những quan điểm tư tưởng và đường lối chỉ đạo nêu
trên của Đảng làm cơ sở cho các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cụ thể hoá thành

các văn bản quy phạm pháp luật đồng thời phân công nhiệm vụ cho các cơ quan
thực hiện.
Tại điều 31 của Hiến pháp năm 1992 của nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt
Nam quy định : “Nhà nước tạo điều kiện để công dân phát triển toàn diện, giáo dục
ý thức công dân, sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật… ”.
Để kiện toàn với xây dựng đội ngũ cán bộ giáo giáo viên Thủ tướng Chính
phủ đã ban hành Quyết định số 37/2008/QĐ-TTg, ngày 12/3/2008 như sau: “Xây
dựng, đào tạo, bồi dưỡng, cung cấp tài liệu pháp luật và các điều kiện hỗ trợ cần
thiết khác để nâng cao chất lượng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, phóng
viên, biên tập viên pháp luật trong các cơ quan báo chí, xuất bản, giáo viên dạy
môn giáo dục công dân, pháp luật đủ về số lượng, có phẩm chất đạo đức tốt, có
trình độ, năng lực chuyên môn nghiệp vụ và kinh nghiệm thực tiễn. Quan tâm đào
tạo, bồi dưỡng về ngoại ngữ và tiếng dân tộc cho đội ngũ cán bộ làm công tác phổ
biến, giáo dục pháp luật tại những địa bàn liên quan”
1.3. PHẦN LIỆT KÊ CÁC VĂN BẢN CHỦ YẾU ĐIỀU CHỈNH ĐỐI VỚI ĐỀ
TÀI
- Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 09/12/2013 của Ban Bí thư về tăng cường sự
lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật nâng cao ý thức
chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân.
- Đảng Cộng Sản Việt Nam (2001), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần
thứ IX, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
- Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2012
- Nghị định 28/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và
biện pháp thi hành Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật
- Quyết định 06/2010/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc xây dựng,
quản lý, khai thác Tủ sách pháp luật; Quyết định 09/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng
Chính phủ ban hành Quy định về chuẩn tiếp cận pháp luật của người dân tại cơ sở.
- Quyết định 27/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ quy định về thành
phần và nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật

- Nghị quyết liên tịch 04/1985/NQLT giữa Ban Bí thư Trung Đoàn TNCS Hồ
Chí Minh và Bộ Tư pháp về việc tăng cường giáo dục pháp luật trong đoàn thanh
niên và thanh niên.
- Nghị quyết liên tịch 01/1999/NQLT-TP-VHTT-NNPTNT-DTMN-ND của
Bộ Tư pháp về việc phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, nhân dân ở
nông thôn, vùng cao, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc ít người.
- Thông tư liên tịch 02/2008/TTLT-BTP-TWHCCBVN giữa Bộ Tư pháp và
Trung ương Hội cựu chiến binh Việt Nam hướng dẫn phối hợp xây dựng văn bản
quy phạm pháp luật, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, trợ giúp pháp lý
đối với Cựu chiến binh
- Thông tư 96/2010/TT-BQP của Bộ Quốc phòng quy định việc tổ chức tuyên
truyền, phổ biến, giáo dục, bồi dưỡng, tập huấn pháp luật về dân quân tự vệ
- Thông tư liên tịch 30/2010/TTLT-BGDĐT-BTP giữa Bộ Giáo dục và Đào
tạo và Bộ Tư pháp hướng dẫn việc phối hợp thực hiện công tác phổ biến, giáo dục
pháp luật trong nhà trường
- Thông tư 47/2013/TT-BGTVT của Bộ Giao thông vận tải quy định về công
tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong ngành Giao thông vận tải
- Thông tư liên tịch 14/2014/TTLT-BTC-BTP giữa Bộ Tài chính và bộ Tư
pháp quy định việc lập dự toán, quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí ngân sách
nhà nước bảo đảm cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và chuẩn tiếp cận
pháp luật của người dân tại cơ sở
- Thông tư 10/2016/TT-BTP của Bộ Tư pháp quy định về báo cáo viên pháp
luật, tuyên truyền viên pháp luật.
1.4. PHẦN TRÌNH BÀY NỘI DUNG PHÁP LUẬT VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN
CỨU
Phổ biến, giáo dục pháp luật là một vấn đề đang được Đảng, Nhà nước, các
cấp, các ngành và toàn xã hội quan tâm thực hiện Trong khoa học pháp lý hiện nay,
có nhiều quan điểm, quan niệm khác nhau về khái niệm phổ biến, giáo dục pháp
luật. Sự khác nhau về quan điểm, quan niệm đó sẽ dẫn đến những lựa chọn
khác nhau về nội dung, hình thức và phương pháp phổ biến. Vì vậy, việc tiếp cận
khái niệm phổ biến, giáo dục pháp luật một cách đúng đắn, khoa học sẽ giúp cho

việc lựa chọn nội dung, hình thức và phương pháp phổ biến, giáo dục pháp luật phù
hợp.
Trên thực tế, PBGDPL ít được đề cập đến như một khái niệm mang tính
học thuật. Trong các tài liệu khoa học, thuật ngữ thường được sử dụng là giáo dục
pháp luật. Tuy nhiên, trong hầu hết các văn kiện của Đảng, các văn bản quy phạm
pháp luật của Nhà nước, các văn bản hướng dẫn nghiệp vụ chuyên môn liên
quan, phổ biến, giáo dục pháp luật được sử dụng một cách phổ biến. Vì vậy, trong
phạm vi nghiên cứu của luận văn này, tác giả sử dụng thuật ngữ phổ biến, giáo dục
pháp luật với ý nghĩa chung đó.
Thứ nhất, giáo dục pháp luật là một bộ phận của công tác giáo dục chính trị
tư tưởng.
Dù bất kỳ ở chế độ nào, nhất là chế độ xã hội chủ nghĩa thì pháp luật luôn
tồn tại và có vai trò to lớn trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ
nghĩa là tất yếu. Pháp luật là công cụ chủ yếu để thiết lập, duy trì trật tự, kỷ cương
xã hội xã hội chủ nghĩa; là công cụ pháp lý quan trọng để Đảng và Nhà nước thực
hiện sự lãnh đạo, quản lý đối với toàn xã hội, là phương tiện chủ yếu để nhân dân
thực hiện quyền làm chủ đối với xã hội. Sống, làm việc theo Hiến pháp và pháp luật
là yêu cầu và tiêu chí quan trọng của mỗi công dân.
Giáo dục pháp luật là một bộ phận của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng,
là nhiệm vụ của toàn hệ thống chính trị với mục tiêu là “Giáo dục kịp thời, đầy đủ
những nội dung pháp luật liên quan đến cuộc sống của các tầng lớp nhân dân, tạo
điều kiện để công dân sử dụng pháp luật làm phương tiện, công cụ bảo vệ quyền lợi
và lợi ích hợp pháp của mình, của Nhà nước và xã hội. Nâng cao ý thức tự giác, chủ
động tìm hiểu và chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân”.
Có thể nói rằng mỗi một quy phạm pháp luật đều là phương tiện để củng cố,
ghi nhận, một quy tác mà xã hội cần, xã hội ủng hộ nhằm bảo vệ những lợi ích của
Nhà nước mà còn là của mỗi công dân. Bởi vậy, khi thực hiện hoạt động giáo dục
pháp luật sẽ tạo ra khả năng cho việc giáo dục chính trị tư tưởng, góp phần hình
thành ở đối tượng giáo dục những quan hệ giá trị xác định với chính trị tư tưởng.
Ngược lại trong giáo dục chính trị tư tưởng có chức năng đan xen trong nội dung
của mình những hiện tượng của pháp luật, củng cố những quan hệ tích cực đối với
những đòi hỏi của pháp luật, kích thích lợi ích điều chỉnh bằng pháp luật. Mối quan

hệ mật thiết qua lại chặt chẽ giữa giáo dục pháp luật và giáo dục ý thức chính trị tư
tưởng đòi hỏi các chủ thể giáo dục pháp luật phải kết hợp và bổ sung cho nhau.
Thứ hai, PBGDPL có mối quan hệ chặt chẽ với công tác xây dựng, thực hiện
pháp luật
Chúng ta đã và đang tiến hành xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ
nghĩa của dân, do dân, vì dân với mục đích thực hiện quyền làm chủ của nhân dân
theo chủ trương, đường lối của Đảng.
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa lấy pháp luật làm căn cứ điều tiết các
hành vi cá nhân, các quan hệ xã hội, bảo đảm cho xã hội ổn định và phát triển bền
vững.
Để có được xã hội pháp quyền như vậy, phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như
xây dựng hệ thống luật pháp hoàn chỉnh, có hệ thống tổ chức bộ máy nhà nước từ
Trung ương xuống cơ sở vững chắc, trình độ văn hóa pháp luật và ý thức của người
dân đạt tới sự hiểu biết, tự giác cao, các cơ quan giám sát thi hành pháp luật nghiêm
minh... Trong số những yếu tố trên, yếu tố nào cũng có vai trò đặc biệt quan trọng.
Nhưng suy cho cùng, hệ thống luật pháp ấy có đến được với người dân không, nhân
dân có hiểu biết và tự giác thực hiện pháp luật hay không là vấn đề quyết định. Nếu
luật pháp vẫn chỉ là luật pháp cho dù có hoàn chỉnh đến mấy; nếu người dân cứ tự
do sống theo bản năng của mình không cần biết đến luật pháp, thì không những xã
hội không phát triển mà còn rất tồi tệ và bất ổn. Mấu chốt của vấn đề ở chỗ, pháp
luật phải đi vào cuộc sống, nhân dân thấy cần pháp luật như cần không khí để hít
thở vậy. Muốn pháp luật đến được với nhân dân, pháp luật được thực hiện trong
thực tế, đi vào cuộc sống; muốn thực hiện đựợc pháp luật thì phải hiểu pháp luật mà
muốn nhân dân hiểu được pháp luật thì nhân dân cần được PBGDPL. PBGDPL là
hoạt động nhằm hình thành tri thức, tình cảm và thói quen xử sự phù hợp với quy
định của pháp luật, chính vì thế PBGDPL chính là khâu trung gian, là cầu nối giữa
xây dựng pháp luật và thực hiện pháp luật. Cho nên, việc PBGDPL cho nhân dân là
việc làm không thể thiếu và cũng không thể làm một, hai lần, làm một thời gian
ngắn là xong mà phải rất kiên trì, sáng tạo, linh hoạt, được toàn xã hội tham gia.
Thứ ba, PBGDPL được tổ chức, thực hiện bởi những chủ thể xác định
(Chính phủ, các bộ, ngành, Uỷ ban nhân dân các cấp).

Xuất phát từ quan điểm của Đảng ta là “tiếp tục đẩy mạnh việc xây dựng và
hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, bảo đảm Nhà nước ta thực sự là
Nhà nước của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân, do Đảng lãnh đạo”, chúng ta
đang từng bước phấn đấu nhằm hoàn thiện cơ chế quản lý xã hội bằng pháp luật thì
pháp luật giữ một vai trò đặc biệt quan trọng, qua giáo dục pháp luật giúp cho công
dân ý thức được một cách đúng đắn cũng như thực hiện một cách có hiệu quả các
quyền và nghĩa vụ của mỗi công dân, tổ chức, cơ quan trong sự nghiệp xây dựng
giàu mạnh, góp phần thiết thực vào công cuộc phát triển kinh tế - xã hội.
Để hoạt động PBGDPL được tiến hành đồng bộ, công tác PBGDPL đã được
triển khai một cách đồng bộ, hiệu quả từ cấp trung ương tới cấp xã, phường, thị
trấn. Ở Trung ương, Hội đồng Phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đã
được thành lập với thành viên là đại diện lãnh đạo các bộ, ngành, các cơ quan Đảng,
cơ quan trung ương của các tổ chức chính trị - xã hội, các phương tiện thông tin đại
chúng. Bộ Tư pháp là đầu mối phối hợp với các bộ, ngành thành viên đề ra và tổ
chức các kế hoạch dài hạn, hàng năm của Chính phủ.
Ở địa phương hiện nay, Sở Tư pháp các tỉnh, thành phố; Phòng Tư pháp các
thành phố (thuộc tỉnh), quận, huyện đã tham mưu cho Uỷ ban nhân dân cùng cấp
thành lập Hội đồng Phối hợp công tác phổ biến, giáo dục cấp tỉnh, cấp huyện. Hàng
năm, với vai trò là cơ quan thường trực của Hội đồng, Sở Tư pháp, Phòng Tư pháp
đã xây dựng các kế hoạch PBGDPL dài hạn và hàng năm của địa phương. Ở xã,
phường, thị trấn cũng đã thành lập Hội đồng hoặc Ban phối hợp công tác phổ biến,
giáo dục pháp luật.
Đây là chủ thể quan trọng của PBGDPL, đưa công tác PBGDPL tập trung
hơn, toàn diện và có chiều sâu hơn, theo chương trình, kế hoạch cụ thể; là đầu mối
quan trọng để phối hợp các nguồn nhân lực và vật lực nhằm đưa công tác PBGDPL
phát triển và có hiệu quả.
Thứ tư, PBGDPL nhằm truyền đạt những thông tin, nội dung pháp luật giúp
đối tượng được tác động có những hiểu biết nhất định góp phần nâng cao ý thức
pháp luật cho đối tượng.
Để giữ gìn trật tự xã hội, cần tạo lập được một thói quen trong đời sống xã
hội, đó là thói quen chấp hành pháp luật, thái độ thượng tôn pháp luật. Nghĩa là phải
xây dựng được ý thức chấp hành pháp luật ở trình độ cao của tất cả các thành viên

trong xã hội. Ý thức pháp luật - đó là trình độ hiểu biết của các tầng lớp nhân dân về
pháp luật. Đó còn là thái độ đối với pháp luật như tông trọng hay coi thường pháp
luật, thái độ đối với hành vi vi phạm pháp luật và tội phạm.
PBGDPL nhằm xây dựng ý thức pháp luật, hình thành lối sống theo pháp
luật. Điều đó góp phần khắc phục tư tưởng coi thường pháp luật, thái độ “hư vô”
pháp luật - điều đáng lo lắng nhất trong đời sống xã hội, đồng thời cũng góp phần
khắc phục tình hình “duy ý chí” trong việc điều chỉnh pháp luật mà thực chất là
giảm hiệu lực và hiệu quả pháp luật, làm giảm giá trị và uy tín của pháp luật trong
đời sống xã hội.
Những thông tin, nội dung pháp luật được truyền đạt qua PBGDPL sẽ giúp
mọi người trong xã hội nâng cao ý thức pháp luật, tức là đều hiểu biết đúng đắn yêu
cầu của các quy định của pháp luật liên quan đến hoạt động của mình, đều có thái
độ tôn trọng, ủng hộ các quy định đó nên luôn luôn có các hành vi hợp pháp, nhờ
đó, pháp luật sẽ được thực hiện một cách nghiêm chỉnh và tự giác hơn.
Thứ năm, địa bàn xã ở Việt Nam chủ yếu là các vùng nông thôn, vùng núi,
vùng sâu, vùng xa nên dân cư không đông nhưng lại phân bố không đều; cư dân
sinh sống thưa thớt và rải rác trên những địa hình khác nhau.Dân cư ở địa bàn xã
chủ yếu là nông dân, trình độ dân trí thấp, cuộc sống thuần nông, giản đơn, bị chi
phối bởi nhiều phong tục tập quán, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân
tộc; chính vì vậy, nhu cầu học hỏi pháp luật của họ không cao, họ chỉ cần tới pháp
luật khi nào nảy sinh những vụ việc ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích cá
nhân mà không hình thành được ý thức, thói quen thường xuyên tìm hiểu pháp luật,
kể cả những văn bản luật có liên quan thiết thực đến đời sống mỗi công dân. Điều
này gây khó khăn rất lớn cho công tác PBGDPL tại địa bàn xã. Mặt khác, đây lại là
đối tượng đông đảo của hoạt động PBGDPL ở địa bàn xã nên chất lượng công tác
PBGDPL đặc biệt bị ảnh hưởng.
Thứ sáu, nhu cầu phổ biến giáo dục pháp luật hiện nay ở nước ta ngày một
tăng khi chúng ta đang xây dựng nền kinh tế thị trường, tiến hành công nghiệp hóa,
hiện đại hóa dẫn đến hiện tượng đô thị hóa nông thôn ngày càng nhiều; xây dựng
nhà nước pháp quyền, vị thế của pháp luật ngày một được coi trọng hơn, mở cửa,
hội nhập quốc tế nên các quan hệ pháp luật có yếu tố nước ngoài ngày càng nhiều.
Hơn thế nữa, trong điều kiện nước ta hiện nay, số lượng các văn bản pháp luật được

ban hành ngày càng lớn, với nội dung đa dạng, phức tạp, điều chỉnh nhiều loại quan
hệ của đời sống xã hội nhằm phục vụ tiến trình đổi mới đất nước và hội nhập kinh
tế quốc tế đòi hỏi công tác PBGDPL phải có chất lượng hơn, đối với tất cả các đối
tượng dân cư trên địa bàn xã, nhất là đội ngũ cán bộ, công chức và các doanh nhân.
Đây cũng chính là một trong những đặc điểm quan trọng của công tác PBGDPL
trên địa bàn xã ở Việt Nam.

CHƯƠNG 2
THỰC TIỄN ÁP DỤNG PHÁP LUẬT CỦA ĐỀ TÀI
TẠI UBND XÃ LANG QUÁN
2.1.GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ ĐƠN VỊ VÀ TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG
CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬP
2.1.1. Khái quát về xã Lang Quán- huyện Yên Sơn - tỉnh Tuyên Quang
Xã Lang Quán là một xã miền núi nằm ở phía tây của huyện Yên Sơn, cách
trung tâm huyện 7 km. Phía bắc giáp với xã Tứ Quận; phía nam giáp với xã chân
Sơn, huyện Yên Sơn và xã Bạch Hà, huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái; phía tây giáp
với xã Hùng Đức, huyện Hàm Yên; phí đông giáp với xã Thắng Quân. Xã có 21
thôn, 1.619 hộ với 6.878 nhân khẩu, gồm 6 dân tộc cùng chung sống, trong đó dân
tộc Kinh chiếm 20%; dân tộc Tày chiếm 25%; dân tộc Dao chiếm 53 %; các dân tộc
Hoa, Mông, Cao lan chiếm 2% so với tổng dân số. Tổng diện tích đất tự nhiên toàn
xã là 2.782,27 ha, trong đó đất sản xuất nông nghiệp là 690,42ha, chiếm 24,81%;
đất lâm nghiệp là 1.835,14 ha, chiếm 65,96%; đất nuôi trồng thủy sản là 29,9 ha,
chiếm 1,07% so với tổng diện tích. Đảng bộ xã có 25 chi bộ trực thuộc, với tổng số
250 đảng viên, từ năm 2014 đến nay Đảng bộ, chính quyền xã Lang Quán luôn đạt
danh hiệu Đảng bộ trong sạch vững mạnh cấp huyện. Mặt trận tổ Quốc và các tổ
chức chính trị - xã hội đều được công nhận danh hiệu vững mạnh. Tỷ lệ các thôn đạt
thôn văn hóa hàng năm đều đạt từ 80% trở lên 17/21 thôn, và 21/21 thôn có nhà văn
hóa để nhân dân sinh hoạt.
+ Ủy ban nhân dân xã là cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương.
là một xã thuần nông, nghề nghiệp chính của nhân dân là trồng lúa nước, bình
quân đất nông nghiệp 1000m2
/01 nhân khẩu. Trong những năm qua về phát triển
kinh tế, văn hóa, xã hội của xã từng bước phát triển, an ninh chính trị và trật tự an
toàn xã được giữ vững, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tăng dần tỷ trọng các
ngành dịch vụ, giảm dần tỷ trọng ngành sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp.
Về phát triển nông, lâm ngư nghiệp được kết hợp hài hòa, nhân dân đã mạnh
dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đưa các cây giống, con giống tốt vào thâm canh

tăng năng suất, đời sống của nhân dân ngày một nâng lên thu nhập bình quân đầu
người năm 2014 đạt 1.150.000đ/ người/tháng đến năm 2016 thu nhập bình quân đầu
người đạt 1.850.000đ/người/tháng; lương thực bình quân đầu người 450kg/người
/năm; trong những năm gần đây được sự quan tâm của Đảng và nhà nước về cơ chế
chính sách, người dân đã được tiếp cận với các nguồn vốn vay để đầu tư vào dịch
vụ, kinh doanh. Hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội được chú trọng đầu tư. Trên
địa bàn xã đường giao thông đã được mở rộng và bê tông hóa đến trung tâm 21
thôn. Về văn hóa xã hội đã có nhiều thay đổi, từng bước cải thiện nâng cao đời sống
vật chất, tinh thần của nhân dân. Tỷ lệ hộ nghèo năm 2014 chiếm 35%, đến năm
2016 giảm còn 21% thei tiêu chí đa chiều.
Cán bộ, đảng viên và nhân dân trong xã luôn đoàn kết, vượt qua mọi khó khăn
thử thách, hoàn thành thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, an ninh -
Quốc phòng và công tác xây dựng Đảng hàng năm của địa phương đề ra.
2.1.2. Khái quát về tình hình hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân
xã Lang Quán từ năm 2014 - 2016
2.1.2.1. Về phát triển kinh tế
Với đặc thù là xã thuần nông, nguồn thu ngập chính của nhân dân là sản xuất
nông nghiệp, trong những năm gần đây được sự quan tâm của nhà nước, nhân dân
đã mạnh dạn đầu tư vốn và con giống để phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm,
Thông qua ngân hàng chính sách xã hội, các cấp hội đoàn thể, tạo điều kiện cho các
hội viên thuộc hộ nghèo, hộ khó khăn vay vốn để giải quyết việc làm, qua tổng hợp
của các tổ chức đoàn thể đến nay đã giải quyết cho 850 hộ tổng số tiền là trên 14 tỷ
đồng. Ngân hàng nông nghiệp giải quyết cho 350 hộ nông dân vay vốn với tổng số
tiền là trên 18 tỷ đồng, các hộ vay vốn xây dựng trang trại chăn nuôi lợn thịt có 7 hộ
vay 3, tỷ đồng. Ngoài ra Hội liên hiệp phụ nữ xã còn thành lập được 21 nhóm tiết
kiệm vay vốn ở 21 chi hội đến nay tổng số tiền tiết kiệm là 210 triệu đồng hỗ trợ
cho 42 hội viên vay làm kinh tế. Từ những nguồn vốn đầu tư cho nhân dân vay đã
làm tăng nguồn thu nhân cho các hộ, năm 2014 số hộ nghèo 539/1.540 hộ chiếm
35%, năm 2016 340/1.619 hộ (theo tiêu chí đa chiều) chiếm 21%. Thu nhập bình
quân đầu người năm 2014 đạt 1.150.000đ/ người/tháng đến năm 2016 thu nhập bình
quân đầu người đạt 1.850.000đ/người/tháng; lương thực bình quân đầu người
450kg/người /năm

2.1.2.2. Lĩnh vực đất đai, địa chính môi trường:
- Thực hiện việc đo đạc địa chính cấp đổi, cấp mới quyền sử dụng đất cho các
hộ trên địa bàn đến ngày 30/11/2016 đã cấp được 6.225 GCNQSDĐ. Trong đó cấp
đổi là 3.014 giấy, cấp mới là 3.211 giấy. Số còn lại hiện nay cán bộ địa chính xã
đang phối hợp với phòng tài nguyên môi trường, văn phòng đăng ký cấp quyền sử
dụng đất, thẩm định hồ sơ và tiếp tục thực hiện cấp quyền sử dụng đất cho các hộ
theo đúng quy định của luật đất đai..cấp mới 2.500/3211 giấy CNQSD đất .
- Giấy chứng nhận chỉnh lý: Đến nay đã chỉnh lý và cấp đổi cho các hộ 1.200,GCN
cho 178 hộ gia đình và cá nhân.
- Về đơn thư khiếu nại, tranh chấp đất đai năm 2014- 2016, Đã tiếp nhận
15 đơn thư khiếu nại tranh chấp đất đai, Ủy ban nhân dân xã đã hòa giải, giải quyết
xong 13 đơn còn lại 2 đơn đã hòa giải nhưng không thành, đã hoàn thiện hồ đề nghị
Ủy ban nhân dân huyện giải quyết .
2.1.2.3. Xây dựng cơ bản:
Tranh thủ nguồn kinh phí đầu của nhà nước đã dựng 8 phòng học trường Tiểu
học và 10 phòng học cho trường trường Trung học cơ sở trị giá trên 10 tỷ đồng.
+ Công tác giao thông
Tranh thủ nguồn vốn đầu tư của các dự án từ năm 2014- 2016 đã bê tông hóa
toàn bộ hệ thống đường từ trung tâm xã đi các thôn với tổng chiều dài 52 km, tạo
điều kiện thuận lợi cho nhân dân đi lại và lưu thông hàng hóa đế trung tâm thôn,
xóm.
+ Công tác thủy lợi
Trong 3 năm từ các nguồn vốn của các dự án đầu tư chương trình cứng hóa
kênh mương nội đồng đã xây dựng mới là 6,5 km kênh mương, trong đó nguồn vốn
135 đầu tư xây dựng là 1.140m.
- Thu ngân sách, chi ngân sách
- Tổng thu nhân sách năm năm 2014 tổng thu ngân sách 5,311 tỷ đồng; năm
2016: 5,414 tỷ/5,379 tỷ đồng đạt 100,6% kế hoạch; thu trên địa bàn 169,144 triệu
đồng/ 133,9 triệu đồng đạt 128 %KH.
- Chi ngân sách: 5,239 tỷ đồng/ 5,379 tỷ đồng đạt 97,4%

2.1.2.4. Giáo dục
- Giáo dục Mầm non Duy trì thành quả phổ cập giáo dục mầm non 5 tuổi, tỷ lệ
học sinh trong độ tuổi đến lớp đạt 100%, tỷ lệ ăn bán trú 516/516 cháu đạt 100%,
việc đảm bảo an toàn cho trẻ nhà trường đã thực hiện tốt, công tác đảm bảo vệ sinh
an toàn thực phẩm ở nhà trường được chú trọng, trong các bếp ăn bán trú không dể
sẩy ra ngộ độc thức ăn ở học sinh, khuôn viên của nhà trường thường xuyên được
đảm bảo xanh sạch đẹp.
- Giáo dục Tiểu học chất lượng dạy và học ngày được nâng cao, công tác bồi
dưỡng học sinh giỏi, học sinh có năng khiếu được nhà trường quan tâm, cơ sở vật
chất đã từng bước được đầu tư và mang lại hiệu quả thiết thực để phục vụ cho công
tác dạy và học. Tỷ lệ học sinh lên lớp đạt 97%, trong đó học sinh giỏi chiếm 25%;
học sinh khá chiếm 30%; học sinh trung bình chiếm 42%; học sinh yếu chiếm 3%.
THCS duy trì thành quả phổ cập giáo dục. Kết quả học tập qua các năm học
tỷ lệ học sinh lên lớp đạt 99%, trong đó học sinh khá , giỏi chiếm 45%; học sinh
trung bình chiếm 55 %; học sinh
- Công tác y tế
Thực hiện tốt công tác khám và điều trị ban đầu cho nhân dân, công tác tiêm
chủng mở rộng, dân số kế hoạch hóa gia đình và các chương trình khác của ngành
đạt kết quả tốt
- Duy trì tốt tiêm chúng các mũi vacxin cho trẻ em dưới 6 tuổi
- Thực hiện tốt công tác truyền thông dân số hạn chế sinh con thứ 3
*Chương trình công tác vệ sinh môi trường.
Trạm y tế xã thường xuyên tuyên truyền cho nhân dân trên địa bàn xã thực
hiện công tác vệ sinh môi trường, đến ngày 30/11/2016 toàn xã đã có 1621/1621 hộ
gia đình có nhà tiêu, trong đó công trình nhà tiêu đạt chuẩn 661/1621 đạt 41%.
* Công trình nước sạch hợp vệ sinh là 1.378/1.619 hộ đạt 85%
2.1.2.5. Chính sách xã hội
Công tác thăm hỏi tặng quà động viên các gia đình chính sách, người có công
với cách mạng, gia đình thương binh, liệt sỹ, thân nhân của liệt sỹ, người cao tuổi,
người nhiễm chất độc da cam, hộ nghèo, hộ cận nghèo, đối tượng đang hưởng bảo

trợ xã hội, người tàn tật, người cô đơn được kiph thời, hàng tháng cấp phát chế độ
cho 70 đối tượng được hưởng chế độ chính sách, trong đó: Thương binh 30 trường
hợp, gia đình liệt sỹ là 33 trường hợp, nhiễm chất độc hóa học là 7 trường hợp.
- Tổng số đối tượng tuổi 80 là….
Dà soát cấp thẻ bảo hiểm y tế 100% cho các đối tượng chính sách, đồng bào là
người dân tộc thiểu số, hộ nghèo, hộ cận nghèo, đối tượng bảo trợ xã hội, và các đối
tượng thuộc thôn đặc biệt khó khăn xã 135, kịp thời theo đúng quy định. Đến tháng
6/2022 tổng số người được cấp thẻ BHYT là …….
- Công tác vay vốn xóa đói giảm nghèo
Thông qua ngân hàng chính sách xã hội, các cấp hội đoàn thể, tạo điều
kiện cho các hội viên thuộc hộ nghèo, hộ khó khăn vay vốn để giải quyết việc
làm, qua tổng hợp của các tổ chức đoàn thể đến nay đã giải quyết cho 850 hộ
tổng số tiền là trên 14 tỷ đồng.
Ngân hàng nông nghiệp giải quyết cho 350 hộ nông dân vay vốn với tổng số
tiền là trên 18 tỷ đồng.
- Lao động việc làm
Năm 2016 xã tạo việc làm mới cho 385 lao động, mở 21 lớp tập huấn kỹ thuật
sản xuất, chăn nuôi tại 21 xóm gồm 1510 lượt người tham gia, từ các nguồn vốn
đầu tư của dự án đã mở 02 lớp dạy nghề cho lao động nông thôn có 70 học viên
tham gia, giới thiệu tư vấn cho trên 385 người đi lao động và làm việc tại các khu
công nghiệp trong nước.
2.1.2.6. Văn hóa thông tin- thể thao
Thường xuyên tăng cường công tác tuyên tuyền các chủ chương chính sách
pháp luật của Đảng, nhà nước đến nhân dân trên địa bàn xã. Hàng năm đã tổ chức
tuyên truyền bằng loa đài và đài truyền thanh không dây đến 21 khu dân cư, và các
hội nghị tổ chức tại nhà văn hóa xã là 275 buổi, tuyên tuyền băng rôn khẩu hiệu là
75 lượt.
Duy trì hoạt động Điểm bưu điện văn hóa xã mở của hàng ngày buổi để phục
vụ nhân dân và học sinh đến thư viện đọc sách, báo hiện nay thư viện xã có trên 500
đầu sách các loại để phục vụ cho nhân dân và học sinh đến đọc.

Công tác văn hóa, văn nghệ được duy trì thường xuyên, các thôn đều có đội
văn nghệ quần chúng hoạt động thường xuyên đáp nhu cầu văn hóa cho nhân dân.
Việc đánh giá bình xét thôn văn hóa và gia đình văn hóa được công khai,
dân chủ qua đánh giá bình xét số hộ đạt gia đình văn hóa năm 2014 có 80% số
hộ đạt gia đình văn hóa, năm 2016 có 1.376/1619 hộ đạt 85%, có 16/21 thôn đạt
danh hiệu thôn văn hóa chiếm 80%,
2.1.2.7. Công tác an ninh
Tình hình an ninh chính trị trật tự an toàn xã hội trên địa bàn xã được giữ
vững; ổn định, không xẩy ra vụ việc nào nghiêm trọng và phức tạp, đã kịp thời giải
quyết các trường hợp vi phạm pháp luật, phối hợp với Ban Chỉ huy Quân sự xã làm
tốt công tác an ninh trật tự và bảo vệ các công trình công cộng trên địa bàn xã đặc
biệt là các ngày lễ lớn trong năm, và cuộc bầu cử Đại biểu Quốc hội, và Hội đồng
nhân dân các cấp được an toàn tuyệt đối.
Công tác quản lý hộ khẩu hộ tịch, tạm trú, tạm vắng được quản lý chặt chẽ, và
theo đúng quy định của pháp luật.
2.1.2.8. Công tác quốc phòng
Duy trì nghiêm chế độ trực sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ các ngày lễ lớn trong
năm, thực hiện tốt công tác phối hợp với Công an xã tuần tra canh gác, giữ vững an
ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn. Xây dựng kế hoạch chiến đấu
phòng thủ hàng năm. Làm tốt công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền và tổ
chức diễn tập chiến đấu phòng thủ được đảm bảo an toàn tuyệt đối được cấp trên
đánh giá đơn vị khá giỏi, tổ chức huấn luyện dân quân đúng kế hoạch quân số tham
gia huấn luyện đạt 97%, kết quả huấn luyện được cấp trên đánh giá đơn vị hoàn
thành tốt nhiệm vụ. Trong thời gian huấn luyện Ban Chỉ huy Quân sự xã đã tổ chức
cho chiến sỹ dân quân làm công tác dân vận giúp các gia đình chính sách, và tu sửa
tuyến đường trục xã với tổng số là 91 ngày công trị giá bằng tiền trên 9 triệu đồng.
Tổ chức phát lệnh gọi thanh niên trong độ tuổi nghĩa vụ quân sự khám sơ
tuyển là 62 thanh niên, đảm bảo 100% KH, khám tuyển 31 thanh niên và có 7
thanh đã nhận Lệnh nhập ngũ năm 2022 theo kế hoạch nhà nước giao.
2.1.2.9. Công tác tư pháp, hộ tịch

Pháp Luật Về Phổ Biến, Giao Dục Pháp Luật Và Thực Tiễn Áp Dụng

Pháp Luật Về Phổ Biến, Giao Dục Pháp Luật Và Thực Tiễn Áp Dụng

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Pháp Luật Về Phổ Biến, Giao Dục Pháp Luật Và Thực Tiễn Áp Dụng

Similar to Pháp Luật Về Phổ Biến, Giao Dục Pháp Luật Và Thực Tiễn Áp Dụng (20)

More from Nhận Viết Thuê Đề Tài Zalo: 0934.573.149

More from Nhận Viết Thuê Đề Tài Zalo: 0934.573.149 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Pháp Luật Về Phổ Biến, Giao Dục Pháp Luật Và Thực Tiễn Áp Dụng