бичих

1. ЧН: Малын өвчнөөс урьдчилан
сэргийлэх
ЧЭ: Малыг шимэгч хорхойноос хамгаалж
эмчлэх
ГШҮ: Шимэгч хорхойн дамжих замыг
ариутгах
/ байгалийн голомтын тухай /

2. Дамжигч өвчний байгалийн голомтын тухай
Академич Е.Н.Павловскийн сургаал
 Халдварт ба шимэгч [ инваз ] өвчний үүсгэгч өвчтэй мал амьтнаас
эрүүл үет хөлтнөөр дамжин халдварладгийг дамжигч (трансмисс)
өвчин гэнэ. Хүн ба хөдөө аж ахуй амьтдад
аюултай халдварт ба паразит өвчний үүсгэгчид зэлүүд
нутгийн зэрлэг амьтдад шимэгчилж өвчүүлнэ. Үүнийг
Е.Н.Павловский байгалийн голомтот өвчин гэж нэрлэжээ.
Байгалийн голгмтот өвчинд трихинеллез , альвококкоз зэрэг
өвчин ордог бөгөөд эдгээр нь хүн , малд аюултай юм.
Иймээс байгалийн ба синантроп голомт , инваз өвчний
голомтот тархалтыг тодорхой ялгаварлах нь чухал.

3. Байгалийн голомт.
Байгаль газарзүйн тодорхой бүсийн хэсэг
дэвсгэр нутагт өвчний үүсгэгч , нэрвэмтгий
амьтан , дамжуулагч зэрэг харилцан нөхцөрдөх
гадаад орчны аятай нөхцөл бүрдэхийг хэлнэ.
-Синантроп голомт. Өвчин үүсгэгчийн
хардварын эх үүсвэр нь мал , гэрийн ба зэрлэг
амьтад хүний үйл ажиллагаатай холбоотойгоор
өвчин үүсдэг хэсэг газрыг хэлнэ.

4. Инваз өвчний голомтлон тархах гэдэг нь
 инваз өвчний тархалтын хүрээ нь тодорхой хязгаартай
байна.
Байгалийн голомтот дамжигч өвчин голдуу зуны улиралд
хачиг , цус сорогч шавьж идэвхэжсэн үед үүснэ.
Байгалийн голомтот хүн , мал орвол халдварлаж болно.
Синантроп голомтоос байгалийн голомтот халдварын эх
үүсвэр дамжиж болно. Байгалийн голомтыг цаг тухайд нь
илрүүлж сихахтроп ба байгалийн голомтын хооронд инваз-
ийн эх үүсвэрийн таслах явдал чухал байдаг.

5. Девастацийн тухай
Академич К.И.Скрябины сургаал
 Девастаци гэж өвчний үүсгэгчийг хөгжлийнх нь бүхий л
шатанд мехник , физик , хими , биологийн бололцоот бүх
аргуудаар устгахад чиглэсэн иж бүрэн арга хэмжээг хэлнэ.
К.И. Скрябин девастацийг нийтийг хамарсан (тоталь) , хувийн
(парциаль) гэж хоёр хуваасан байна.
- Нийтийг хамарсан девастаци нь хардварт ба инваз өвчний
үүсгэгчийг физикийн аргаар нэг буюу хэд хэдэн аймаг , улсын
хэмжээгээр усгалт хийхээс гадна түүний
амьдрах бүх бололцоог бүрэн тасална.

6. Үргэлжлэл
 Парциаль девастаци байгаль-газарзүйн тодорхой бүсэд
зарим инваз өвчнийг эрс багасгахыг хэлнэ. Иймээс девастаци
нь инваз өвчний үүсгэгчийг бүрэн устгах ба зарим үед эрс
багасгана.Малын гельминтозын девастаци нь мал амьтдыг
гельминтозоос сангийн аж ахуй, сум , аймаг , бүх улсын
хэмжээгээр төлөвлөгөөтэйгээр эрүүлжүүлэх явдал юм.

7. Үргэлжлэл
 Орчин үед тоталь певастациас гадна парциаль
девастацийг үйлдвэрлэлийн нөхцөлд өргөн хэрэглэнэ.
Девастацийг үр дүнтэй болгохын тулд эмчлэн
сэргийлэх
ба девастацийн бүодэл арга хэмжээг хэрэглэнэ.
-Девастацийг үр дүнтэй болгох хүчин зүйлийг
нягтлан шинжлнх тодорхой өвяин дээр дараах
нөхцөлд хэрэглэнэ.

8. Үүнд
 1.гадаап орчин ба эзний бие махбодод паразит үржих
онцлогийг мэдэх:
 2.зохих гельмихтозын эпизоотологи,эридемиологитой
нарийн танилцах:
 3. гельминтозыг оношлох , эмчлэх арга эзэмших:
 4.девастацийн арга хэмжээний бүхий л дүрэм журамд хатуу
хяналт тавих:
 5.зохих гельминтозтой тжмцэх заавартай нарийн танилцах:
 6. гельминт ариун цэврийн өргөн сурталчилгааг зохиох.