And in the sixth month the angel Gabriel was sent from God unto a city of Galilee, named Nazareth, To a virgin espoused to a man whose name was Joseph, of the house of David; and the virgin's name was Mary. And the angel came in unto her, and said, Hail, thou that art highly favoured, the Lord is with thee: blessed art thou among women. And when she saw him, she was troubled at his saying, and cast in her mind what manner of salutation this should be. And the angel said unto her, Fear not, Mary: for thou hast found favour with God. And, behold, thou shalt conceive in thy womb, and bring forth a son, and shalt call his name JESUS. He shall be great, and shall be called the Son of the Highest: and the Lord God shall give unto him the throne of his father David: And he shall reign over the house of Jacob for ever; and of his kingdom there shall be no end. LUKE 1:26-33

1. Evangelium
Nativitatis Mariae
Caput 1
1 Beata et gloriosa semper virgo Maria, de regali stirpe et
prosapia David orta, in civitate Nazareth, et in Jerusalem in
templo Domini educata.
2 Nomen patris ejus Joachim, et Anna matris ejus. Pater
eius familia Galilaeae fuit et civitas Nazareth. Familia
matris eius de Bethlehem.
3 Coram Domino, juste et immaculata; Nam omnem
substantiam suam in tres partes diviserunt;
4 Quarum una curabant in templo et in praefectis templi;
alium inter exteros, alios in re publica distribuit; tertiam
sibi et suae familiae usibus reservarunt.
5 Sic annos circiter viginti caste, Deo propitio, hominum
existimatione, sine liberis vixerunt.
6 At illi voverunt, si qua lis Deus faveat, illud in servitium
Domini. quare per singulos annos ad templum Domini
ibant.
7 Factum est autem, cum adpropinquasset dedicationis
festivitas, ascendit Ioachim cum quibusdam tribubus suis in
Ierusalem;
8 Qui videns Ioachim cum ceteris vicinis eius oblationes,
contempsit eum et munera eius, et interrogaverunt eum:
9 cur is, qui liberos non habuit, inter eos qui se habebant
uideri praesumat? Addens, oblationes ejus Deo acceptas
nunquam posse, qui ab eo indignus filios habere judicatus
est; Dicebat Scriptura : Maledictus omnis qui non
generaverit masculum in Israël.
10 Addidit autem prius se ab ista maledictione immunem
esse, generando aliquos exitus, et postea cum suis
oblationibus in conspectum Dei venire.
11 Ioachim autem valde confusus opprobrio talium
opprobrii, secessit ad pastores, qui erant cum pecoribus in
pascuis;
12 Non enim volens reverti in domum suam, ne forte, qui
aderant, et audissent haec a summo sacerdote, publice
exprobrarent ei similiter.
Caput 2
1 Cum autem aliquandiu fuisset ibi, quadam die cum esset
solus, angelus Domini astitit ei lumen prodigio.
2 cui cum apparuisset angelus, qui ei apparuerat, conatur
eum componere, dicens:
3 ne timeas Ioachim nec conturbetur coram me quia
angelus Domini sum ad te missus ut docerem te quoniam
exauditae sunt orationes tuae et eleemosynae tuae
ascenderunt in conspectu Dei .
4 Videt enim confusionem tuam, et contumeliam facis
liberis: vindex est enim Deus peccati, et non naturae;
5 Itaque cum uterum cuiuslibet hominis claudit, hoc ideo
facit, ut mirabilius aperiat, et quod natum est, non luxuriae,
sed Dei donum esse videatur. .
6 Nam prima mater gentis tuæ Sara non fuit sterilis usque
ad annum octogesimum: et tamen in fine senectutis suæ
peperit Isaac, in quo promissio facta est ad omnes gentes
benedictionem.
7 Rachel quoque tam in gratia apud Deum, et a sancto
Jacob tanto dilecta, diu sterilis permansit, sed postea mater
ejus Joseph, qui non solum praefectus Ægypti erat, sed
multas gentes, ne periret, liberavit. fames.
8 Quis inter judices Samson fortior, aut Samuel sanctior
fuit? Et tamen ambae matres steriles erant.
9 Quod si ratio tibi non persuadebit de veritate dictorum
meorum, crebras esse aetates conceptas, et eos, qui steriles
erant, magna admiratione pepererunt; propterea Anna uxor
tua adducet tibi filiam, et vocabis nomen ejus Mariam;
10 Ab infantia Domino secundum votum tuum devota erit,
et Spiritu Sancto replebitur ab utero matris suae;
11 Omne, quod inmundum est, non comedet, nec bibet, nec
erit in vulgum conversatio eius, sed in templo Domini; ut
non incidat in aliquam contumeliam aut suspicionem mali.
12 sic et in processu annorum suorum sicut in sterilitate, ita
et virgo in singulari, filium Dei altissimi pariet. iesum
uocari, et secundum nominis eius significationem, saluator
omnium gentium esse.
13 et hoc tibi erit signum eorum quae ego loquor ad portam
auream scilicet cum veneris ad portam Hierusalem ibi
occurrebis Annae uxori tuae quae turbata est valde quia
non es citius reversus laetabitur ad te videndum.
14 Hoc cum dixisset, discessit ab eo.
CAPUT III
1 Postea apparuit angelus Annae uxori suae, dicens: Noli
timere, neque cogita quod vides, spiritus est.
2 ego enim sum angelus qui obtuli orationes vestras et
eleemosynas coram Deo et nunc missus sum ad vos ut
nuntiem vobis quoniam nascetur tibi filia quae vocabitur
Maria et benedicetur tibi omnes mulieres.
3 statim erit in nativitate Domini plena gratia et manebit
tribus annis ablactationis eius in domo patris sui et postea
non discedet a Domino servituti eius templum, donec ad
annos discretionis perveniat.
4 In summa, nocte ac die serviet Domino in jejuniis et
orationibus, abstinebit se ab omni immunditia, nec
quemquam noverit.
5 sed cum singularis sit sine omni inquinamento et
immunditia, et virgo nesciens quemquam, pariet filium, et
ancilla pariet Dominum, qui et gratia eius et nomine et
opere erit salvator. orbis terrarum.
6 surge itaque et ascende in Hierusalem et cum veneris ad
eam quae dicitur porta aurea quia inaurata est auro in
signum quod dixi tibi occurres viro tuo propter cuius
salutem tibi tantum interest.
7 Cum ergo hæc ita facta inveneris, crede ut indubitanter et
cetera, quae dixi tibi, fiant.
8 Secundum ergo mandatum angeli, ambo relictis locis, ubi
erant, venerunt, et venerunt ad locum certum in
praenuntiatione angeli, et obviaverunt sibi.
9 Tunc gaudentes ad invicem, et repleti promissione pueri:
gratias egerunt Domino, qui humilem exaltat.
10 Et cum laudassent Dominum, regressi sunt in domum
suam: et hilares ac certa exspectatione promissionis Dei
habitaverunt.
11 Concepit ergo Anna, et peperit filiam, et vocaverunt
parentes ejus, juxta mandatum Angeli.

2. CAPITULUM 4
1 Et expletis annis tribus, et tempus ablactationis eius,
detulerunt Virginem ad templum Domini.
2 Et circa templum erant, secundum gradus quindecim
psalmos, gradus quindecim ascendentes.
3 Templum enim constructum in monte altare holocausti,
quod foris erat, adire non poterat nisi per gradus;
4 Beatae Mariae Virginis et infantis Mariae parentes unam
harum scalarum posuerunt;
5 sed cum exuerent vestimentis suis in quibus erant ierant
et secundum consuetudinem induentes aliquid nitidissime
et mundare
6 Interea virgo Domini tali modo omnes scalas deinceps,
sine cuiuslibet ope ad eam ducendam vel levandam
ascendebat, ut quisque inde perfectam aetatem esse
iudicaret.
7 Fecit ergo Dominus in infantia suae Virginis hoc opus
mirificum, et evidentiam huius miraculi, quanta futura
esset.
8 Oblatis autem parentibus sacrificio secundum
consuetudinem legis, et votum suum perfecerunt, virginem
cum aliis virginibus in cubiculis templi, quæ ibi erant
nutrienda, reliquerunt.
CAPITULUM 5
1 Virgo autem Domini in timore proficiebat, et crescebat in
perfectionibus, et secundum illud Psalmistae pater et mater
dereliquerunt eam; Dominus autem custodivit eam.
2 Colloquium enim angelorum quotidie habebat, et cotidie
a Deo visitatores custodiebat eam ab omnibus malis, et
abundare faciebat in omnibus bonis;
3 Unde cum ad decimum quartum aetatis annum perveniret,
sicut mali nihil obiurgatione dignum accusare potuerunt, ita
boni omnes, qui eam noverant, vitam et conversationem
admirabantur.
4 In illo tempore fecit princeps sacerdotum ordinem
publicum. Virgines omnes, quae in templo domicilia
publica habebant et ad hanc aetatem venerant, domum
reverterentur, et, ut iam maturae erant, ad morem patriae
nubere conabantur.
5 Cui praecepto, cum ceterae virgines facile cederent, sola
Maria virgo Domini respondit se non posse obtemperare.
6 Quibus de causis et ipsa et parentes eius obsequio se
devoverunt. et praeterea quod Domino voverat virginitatem,
quod votum nunquam erumpere coitu viri placuit.
7 Per haec difficultatem adduxerat pontifex;
8 Videns nec hinc voti dissolvere ausus est, nec Scripturae
obedire, dicens: Vovete et reddite;
9 Neque contra consuetudinem, qua populus peregrinus
erat, imperabat;
10 ut in proxima convivio principes omnes et Hierusalem
et loca finitima convenirent, ut in re tam difficili quam
optime consultum haberetur.
11 Convenientibus ergo illis, rogaverunt Dominum, et in
verbo hoc interrogaverunt eum.
12 Cum autem omnes essent in oratione, pontifex iuxta
morem abiit consulere Deum.
13 Et statim facta est vox de arca, et oraculum, quod
audiebant omnes praesentes, quaerendum vel quaerendum
per Isaiam prophetam, cui daretur et desponsari virgo;
14 Isaias enim dicit: Egredietur virga de radice Jesse, et
flos de radice ejus ascendet.
15 Et requiescet super eum spiritus Domini, Spiritus
sapientiæ et intellectus, spiritus consilii et virtutis, spiritus
scientiæ et pietatis; et spiritus timoris Domini replebit eum.
16 Tunc juxta prophetiam istam constituit, ut omnes viri de
domo et cognatione David, qui erant nubiles, et non
matrimonio juncti, offerrent virgas singulas ad altare,
17 Et de quacumque virga deducta est, flos germinabit, et
in summitate ejus Spiritus Domini sedebit in specie
columbae, debet esse vir cui virgo daretur. et despondetur.
CAPUT VI
1 Fuit inter cetera vir nomine Joseph, de domo et familia
David;
2 Ut cum nihil gloriæ cælestis vocis apparuisset, judicavit
iterum summus sacerdos consulere Deum.
3 Qui respondit, quod ille, cui erat virgo desponsata, solus
esset ex iis qui convenerant, qui virgam suam non
adduxisset.
4 Traditus est ergo Joseph.
5 Nam cum ferculum suum, et super cacumen columba
veniens de celo fixit, videntes omnes, quod esset ei
desponsata virgo;
6 Itaque, transactis solita sponsionis caeremoniis, in
civitatem suam Bethleem rediit, ut domum suam ordinaret
et ad nuptias necessarias faceret.
7 Virgo autem Domini Maria cum septem aliis virginibus
ejusdem aetatis ablactata, et a sacerdote deputata, ad
domum parentum suorum rediit in Galilaea.
CAPITULUM 7
1 In hoc autem tempore quo venit in Galilæam, missus est
ei angelus Gabriel a Deo, ut annuntiaret ei salvatorem
nostrum conceptum, et modum conceptus ejus.
2 Ingressus itaque eam, cubiculum in quo erat cum lumine
mirifico implevit ac comiter salutans dixit:
3 Ave, Maria! Virgo Domini gratissima! Virgo gratia plena!
Dominus tecum, benedictus prae omnibus mulieribus,
benedictus es prae omnibus. hactenus nati sunt.
4 Sed virgo, quae ante angelorum voltus norat, et cui tanta
lux de coelo non raro fuit,
5 nec expavescebat visio angeli, nec magnitudo lucis
obstupuerat, sed solum turbabat verba angeli;
6 Considerare coepit, quaenam esset ista salutatio, quid
portenderet aut quem exitum haberet.
7 Cui angelus, divinitus inspiratus, respondet;
8 Noli timere, Maria, tamquam aliquid dissonum cogitans a
tua castitate in hac salutatione;
9 invenisti enim gratiam apud Dominum, qui fecisti
virginitatem electam tuam.
10 Dum ergo es virgo, concipies sine peccato, et paries
filium.
11 Hic erit magnus, quoniam a mari usque ad mare
regnabit, et a fluminibus usque ad fines terrae.
12 Et altissimi vocabitur Filius. nam qui mediocriter in
terra nascitur, in coelo exaltato regnat.
13 Et dabit ei Dominus solium David patris sui, et regnabit
in domo Jacob in æternum, et regni ejus non erit finis.
14 Ipse enim rex regum, et Dominus dominantium, et
thronus eius in sæcula sæculorum.

3. 15 Huic autem angelo sermocinante virgo non respondit
quasi incredula, sed volens cognoscere modum eius.
16 At illa dixit: Quomodo fiet istud? Cum enim, secundum
votum meum, nescivi quemquam, quomodo possum sine
virili semine peperisse?
17 Ad haec angelus respondit, et dixit: Ne putes, Maria,
quod in vulgari modo concipies.
18 Nam sine coitu, virgo, concipies; dum Virgo paries;
dumque virgo lactat.
19 Spiritus enim Sanctus superveniet in te, et virtus
Altissimi obumbrabit tibi, absque ullo ardore libidinis.
20 Quodcumque nascetur ex vobis, sanctum erit. unde nisi
sine peccato concipitur, et nascens, Dei filius vocabitur.
21 Extendens autem Maria manus, elevans oculos suos in
cælum, dixit: Ecce ancilla Domini. Fiat mihi secundum
verbum tuum.
Capitulum 8
Abiit ergo Joseph a Judæa in Galilæam, volens nubere
virginem quæ ei desponsata est.
2 Jam enim prope erat menses tres, cum esset ei desponsata.
3 Tandem praegnans manifeste apparuit, nec potuit celari a
Joseph.
4 Nam ibat ad virginem gratis, ut desponsatam, et
colloquens cum ea familiariter sensit eam concepisse.
5 Inde anxius ancepsque esse coepit, ignari quid
potissimum capesseret.
6 Nam cum vir iustus esset, noluit eam exponere, nec eam
suspicione meretricis infamare, quia vir pius esset.
7 Itaque privatim finire concordiam ac privatim placuit
dimittere.
8 Haec autem eo cogitante, ecce angelus Domini in somnis
apparuit ei, et dixit Ioseph fili David: Noli timere;
9 Noli suspicari de fornicatione virginis aliquid sentire, nec
male de illa sentire, nec timere eam uxorem ducere;
10 Quod enim in ea natum est, et nunc mentem tuam angit,
non hominis opus est, sed Spiritus Sancti.
11 Ipsa enim omnium mulierum est virgo unica, quae
pariet Filium Dei, et vocabis nomen ejus Jesum, id est,
Salvatorem: ipse enim salvum faciet populum suum a
peccatis eorum.
12 Tunc Ioseph, secundum angeli mandatum, virginem
duxit, et non eam cognovit, sed in castitate servavit.
13 Iamque nonus mensis a conceptione eius appropinquavit,
quando accepit Ioseph uxorem suam et quae necessaria
erant Bethleem civitatem unde venit.
14 Factum est autem, cum essent ibi, impleti sunt dies ut
pareret.
15 Et peperit filium suum primogenitum, sicut sancti
Evangelistae docuerunt, Dominum nostrum Jesum
Christum, qui cum Patre et Filio et Spiritu Sancto vivit et
regnat in saecula saeculorum.