Quan hệ Thầy thuốc - Bệnh nhân - Y đức - Bùi Thị Xuân
1. Bài 4: Quan hệ thầy thuốc – Bệnh nhân
GV: Bùi Thị Xuân – Môn Y Đức
Ngàynay cơ sở vậtchất ở nhiềubệnhviện,dịchvụkhámbệnhđã và đang đc cải thiệnrất nhiều(Chất
lượng,trangthiếtbị),có thể đáp ứng đc tốt nhu cầu của xã hội,sạch sẽ nhưngchi phí cao
Nhưngcòn 1 sốbệnhviệnvẫnbị quátải (sảnhđông chenchúc người,hếtphòngphải kê giườngngủở
sảnh,điềukiệnvậtchất thiếuthốn),bệnhviệncông,taynghề bác sĩ cao
Sự đối lập giữacác bệnhviệnnày
I. Tôn trọng và côngbằng trong điều trị
1. Tình huống
Bệnhnhânđặt hẹntrước với nhânviênsẽ đc khám trc
Người quenvới bácsĩ kođc ưu tiên,tùytình huốngxửlý khéoléo,tránhhiệntượngchenlấnxôđẩy
Ko đơngiản chỉ là khámtrc khámsau, còn phụthuộc vào tình trạng sức khỏe,tránhmất thiệncảm
2. Khái niệm
Tôn trọng: bệnhnhânđc thamgia quyếtđịnhchẩn đoán,điềutrị bệnhcủa mình
Công bằng: mọi bệnhnhânđều có cơ hội điềutrị nhưnhau
Lòng thươngcảm, tincậy: yếutố tạo nênsự tôn trọng,công bằng
Tham khảo:Lời thề hippocrate, tuyênngôn của liênhợpquốc,9 điềuy huấn của Hải ThượngLãn Ông
3. Lưu ý
+) Bệnhnhân hunghãn,đe dọa đặt sự an toàn của bác sĩ lênđầu bảo vệ giúpđỡ
+BN: có bệnhlývề tinhthần
+BN: có người nhà yêusách,muốnra oai
+) Bệnhnhân có nguycơ lâylan hoặc chịuđịnhkiếnxãhội
+) Bệnhnhân từ chối đc điềutrị
+) Thầy thuốc điềutrị thànhviêntronggia đình: Tránh thiênvị,nhờ bác sĩ khác (tế nhị)
+) Tình dục: Thầy thuốc vsBệnhnhân
4. Xung đột quyềnlợi
a) Tài chính: BN đếnphòngkhám,kê đơn có hóa hồng
BN đc điềutrị tại gia,ngoài giờ hànhchính, để cải thiệnhơnsứckhỏe:phổ biến
Đôi khi làquan hệ lợi ích 2 chiều
b) Quyếtđịnhkhámnhiềubệnhnhân,chọnkhám ai trc
2. Trả lời: Chưa trao đổi với BN lý do chọc dò tủy, chưa thể hiện sự tôn trọng
II. Thỏa thuận đồng ý
Để bệnhnhân& gia đình bệnhnhâncùng hợptác điềutrị,người thầythuốc cần phải giải thích tình
hình bệnhtật cho bệnhnhân& gia đình họ hiểu
Nếubản thânnhân viênytế có sai sót với bệnhnhân,nênthànhthật nhậnlỗi trước & cố gắng sửachữa
Thầy thuốccung cấp đầy đủ thôngtinliênquanđếndịch vụy tế cho người bệnh
Lợi thế: kỹnăng giaotiếptốt,giải thích và cungcấp thôngtin
Bệnhnhântự doquyếtđịnhnhữngvấn đề liênquanđếnbảnthân:
Lựa chọn giải phápđiềutrị, đồngý hoặc từ chối,hoặc đề xuất phươngántốt hơn
Trườnghợp ko cần BN đồngý:
+Cấp cứu bệnhnhân
+Bệnhnhân vi phạm,dùng ma túy,công an đề nghị
+BN ko đủ năng lực:rối loạntrí nhớ,kothể tự đưa ra quyếtđịnhchăm sóc sức khỏe
+Tòa án đề nghị điềutrị BN (BN mất quyềncôngdân,tòa án quyếtđịnh)
Ngày nay: BN đòi hỏi cao, cung cấp thôngtin cho sựquyếtđịnhcủa BN
3. III. Ra quyết địnhở bệnh nhânko đủ năng lực
Bác sĩ đang trực tại khoa đó,tham gia vàohợp đồngđể ký kết.Mang tính cảm tính, có rủi ro
TBMMN: tai biếnmạchmáu não
Vợ có đc quyềnquyếtđịnh,vợ kothể quyếtđịnhthì mới đến2 con (dovợ là người thâncận nhất)
Bệnhnhântổn thươngvề tinhthần, khókhan về đạo đức nghề nghiệp(BN nửa tỉnh nửamơ)
Tôn trọng nhưngcân nhắc, căn cứ vào chẩn đoán thì thầy thuốcquyếtđịnhphác đồ đtrị tốt nhất
4. IV. Bảo mật thông tin bệnh nhân
Bảo vệ BN và người khác hayTòa án yêucầu
V. 1 số vấn đề trong thực hành lâm sàng
1. Liênquan đếnviệcmang thai
Tránh thai,hỗ trợ sinhsản,sàng lọcgensơ sinh,nạothai,những thươngtổnchu sinh
Nhiềuvấnđề cần ncứuthem
2. Liênquan đếnviệckết thúc cuộc đời
BN bị ung thư giai đoạncuối,muốn dùngthuốc để kết thức sớmcuộc đời (người nhàgia đình cx muốn)
Ở VN chưa có văn bảnpháp lýcụ thể
BN mongmuốnthì cx … sẫn sàng☹, xử lýkhéoléovàtế nhị