Nói sự thật, thông báo tin xuấ

1. NÓI SỰ THẬT, BIÊN BẢN ĐỒNG THUẬN,
BÁO TIN XẤU
PGS.TS. Cao Ngọc Nga
BM Nhiễm, ĐH Y Dược TP.HCM

2. PHẦN I: NÓI SỰ THẬT
MỤC TIÊU.
1. Có khả năng tìm được những phương pháp tiếp
xúc tốt với người bệnh.
2. Có khả năng nói sự thật về tình trạng của người
bệnh mà không gây tổn hại hoặc giảm thiểu tổn
hại tinh thần người bệnh khi người bệnh bị
bệnh nặng.

3. CÁC ĐỊNH NGHĨA
1. Giao tiếp: communication.
2. Giao tiếp tốt: good communication.
3. Nói sự thật (tell the truth): nói đúng tình trạng,
nói thật.

4. VAI TRÒ CỦA NGƯỜI THẦY THUỐC
1. BS. khám chữa bệnh.
2. Nhà tâm lý học.
3. Người bạn của người bệnh.
4.

5. VAI TRÒ CỦA NGƯỜI THẦY THUỐC
1. BS. khám chữa bệnh.
⚫ - Phải là thầy thuốc giỏi.
⚫ - Làm đúng chức năng người thầy thuốc.

6. VAI TRÒ CỦA NGƯỜI THẦY THUỐC
2. Nhà tâm lý học.
- Biết đồng cảm với người bệnh.
- Biết rõ hoàn cảnh người bệnh: văn hóa, giáo
dục, gia đình, kinh tế, …
- Biết quan tâm đến bệnh tật của người bệnh.
-

7. VAI TRÒ CỦA NGƯỜI THẦY THUỐC
3. Là người bạn, người thân, người đồng hành với
người bệnh

8. TẠI SAI PHẢI NÓI SỰ THẬT?
⚫ 1. Người bệnh, người thân phải biết tình trạng
bệnh của người bệnh.
⚫ 2. Cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa thầy thuốc và
người bệnh, người thân trong quá trình chữa bệnh
để đạt kết quả tốt nhất.
⚫ Để người bệnh và nguời thân chuẩn bị tâm lý.

9. NGHỆ THUẬT NÓI SỰ THẬT
⚫ Không làm người bệnh và người thân hoang
mang.
⚫ Giúp người bệnh và người thân chấp nhận được
sự thật.
⚫ Giúp người bệnh và người thân hợp tác tốt
trong quá trình điều trị,
⚫ ….

10. PHẦN II: BÁO TIN XẤU
⚫ Định nghĩa
Tin xấu: bệnh nặng khó điều trị hoặc tử vong.
- Là bất cứ thông tin nào làm thay làm thay đổi
những kỳ vọng của con người.
- Là những tin tức làm giảm, làm thay đổi niềm tin,
hành vi, tình cảm của người nhận.
Những tin này có thể dẫn người bệnh đến đau khổ

11. Mục tiêu học tập:
* Xác định được tầm quan trọng của tin xấu ảnh
hưởng đến tiến tình điều trị, đến sự mất mát lớn
(con chết, cha mẹ chết, …).
* Xác định được vai trò của người thầy thuốc
trong thông báo tin xấu.

12. PHẢN ỨNG CUẢ NGƯỜI BỆNH
Khi phát hiện bị bệnh, người bệnh có các suy nghĩ sau:
- Sợ chết, Sợ tàn phế.
- Sợ tốn kém, Sợ không có tiền chữa bệnh.
- Sợ bị bỏ rơi, Xa lánh (con – cháu, gia đình …).
- Sợ bị thị phi, Sợ mất danh dự.
⚫ Tuy nhiên, nhiều người không sợ. Tại sao?

13. ⚫ NHIỀU BỆNH NHÂN KHI NGHE TIN
XẤU KHÔNG SỢ, Tại sao?
⚫ Được huấn luyện hoặc tự huấn luyện
“chấp nhận mọi tình huống xấu”.
⚫ Lo lắng hay không chuyện cũng đã xảy
ra.
⚫ …

14. AI CÓ NHIỆM VỤ BÁO TIN XẤU?
1. Bác sĩ.
2. Chuyên gia tâm lý
3. Điều dưỡng.
4. Tập thể nhân viên y tế.
5. Khác.

15. AI CÓ NHIỆM VỤ BÁO TIN XẤU?
1. BÁC SĨ ĐIỀU TRỊ, là:
- người trực tiếp điều trị cho người bệnh.
- người biết tình trạng bệnh của người bệnh.
- người biết rõ hòan cảnh của người bệnh.
- người được đào tạo về tâm lý học
Kết luận: BS phù hợp nhất trong báo tin xấu?

16. AI CÓ NHIỆM VỤ BÁO TIN XẤU?
2. Chuyên gia tâm lý:
- Nhà chuyên môn về tâm lý học.
- Được đào tạo chuyên về y khoa.
- Được phân công làm nhiệm vụ.
Tuy nhiên, không có chuyên môn sâu.

17. AI CÓ NHIỆM VỤ BÁO TIN XẤU?
3. Điều dưỡng:
- Người thường xuyên chăm sóc người bệnh.
- Người thường xuyên gần gủi người bệnh.
- Người thường xuyên liên lạc với BS điều trị.
- Người được huấn luyện về tiên lượng bệnh.
Nhưng người bệnh ít đặt niềm tin hơn so với BS
điều trị.

18. AI CÓ NHIỆM VỤ BÁO TIN XẤU?
4. Tập thể nhân viên y tế.
(BS, nhân viên tâm lý, điều dưỡng, hộ lý, …)
- Sức mạnh tập thể.
- Vị trí công tác từng đối tượng sẽ tác động người
bệnh theo những hướng tích cực khác nhau.
Tuy nhiên, phải thống nhất.

19. NGƯỜI NHẬN TIN XẤU
1. Người bệnh.
2. Người thân.
3. Bệnh nhân cùng gia đình.

20. NGƯỜI NHẬN TIN XẤU
1. Người bệnh.
- Bảo đảm được sự riêng tư.
- Chỉ có người bệnh được quyền biết bệnh
của mình (nhiễm HIV/AIDS).
- Người bệnh dễ rơi vào tình trạng sốc tâm lý.

21. NGƯỜI NHẬN TIN XẤU
2. Người thân.
- Giảm sốc cho người bệnh.
- Một số bệnh người thân không được biết (theo
pháp luật).
- Người thân có thể sốc nặng (cha mẹ)

22. NGƯỜI NHẬN TIN XẤU
3. Người bệnh lẫn người thân:
- Cùng tiếp nhận thông tin sẽ chính xác hơn.
- Cùng chia sẻ tin xấu.
- Cùng có kế họach giúp người bệnh.
Có những thông tin riêng tư của người bệnh
không được tiết lộ

23. TỔ CHỨC BÁO TIN XẤU
⚫ Thời điểm báo tin xấu: chọn thời điểm phù
hợp nhất
⚫ Địa điểm báo tin xấu: phòng làm việc của
thầy thuốc, phòng tiếp khách của BV

24. PHẦN III: BIÊN BẢN ĐỒNG THUẬN
- LÀ NHỮNG VĂM BẢN PHÁP LÝ.
- LÀ NHỮNG VĂN BẢN PHÙ HỢP Y ĐỨC

25. BIÊN BẢN ĐỒNG THUẬN
1. Đồng thuận trong điều trị.
- Đồng thuận khi làm các thủ thuật.
- Đồng thuận khi làm phẩu thuật.
2. Đồng thuận trong nghiên cứu khoa học.

26. BIÊN BẢN ĐỒNG THUẬN
1. Đồng thuận trong điều trị:
- Biên bản phải được thực hiện trước khi thực hiện
phẩu thuật, thủ thuật (trừ một số trường hợp quá
khẩn cấp).
- Phải cho người bệnh biết rõ những tai biến có thể
xảy ra trong khi thực hiện phẩu thuật, thủ thuật.
- Không được lợi dụng biên bản đồng thuận.

27. BIÊN BẢN ĐỒNG THUẬN
2. Đồng thuận trong nghiên cứu (NC) khoa học.
- Văn bản ký kết giữa đối tượng NC & người NC.
- Người nghiên cứu phải giải thích rõ mục đích NC,
- Những lợi ích mà đối tượng NCđược hưởng: lúc
tham gia NC và sau khi có kết quả NC.
- Không lợi dụng sự thiếu hiểu biết của đối tượng
NC để vi phạm y đức.
- Đối tượng NC có quyền chấm đứt tham gia NC bất
kỳ lúc nào.
-