ANAYASAL VERGİ HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ VE KAPSAMI
•
0 likes•89 views
ANAYASAL VERGİ HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ VE KAPSAMI
Recommended
Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to ANAYASAL VERGİ HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ VE KAPSAMI
Similar to ANAYASAL VERGİ HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ VE KAPSAMI (6)
More from COSKUN CAN AKTAN
More from COSKUN CAN AKTAN (20)
ANAYASAL VERGİ HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ VE KAPSAMI
- 1. Bu sunum şu kaynaktan yararlanılarak hazırlanmıştır. Coşkun Can Aktan, Anayasal Vergi Hukuku: Ankara: Seçkin Yayınları, 2019. Sunumu Hazırlayan: Arzu Özge Alüç ANAYASAL VERGİ HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ VE KAPSAMI Prof.Dr.Coşkun Can AKTAN
- 2. ANAYASAL VERGİ HUKUKU Anayasal vergi hukuku devletin egemenlik hakkına dayalı olarak sahip olduğu vergileme yetkisinin meşruiyeti (legitimacy) ve hukukiliği (legality) konularını bir arada inceler. Anayasal vergi hukuku devletin vergileme yetkisini, bu yetkinin çerçevesini ve sınırlarını tayin eden anayasal normlar bütününü ifade eder. Anayasal vergi hukukunun temelleri anayasacılık felsefesi ve anayasal hukuk devleti anlayışına dayalıdır 1 2 3 1 2 3
- 3. İngiltere Haklar Bildirgesi (1688) Magna Carta Libertatu m (1215) Bazı vergileme yetkilerinin parlamentoya devredilmesiyle sonuçlanmıştır. Devletin vergilendirme yetkisinin sınırlandırılması İngiltere’de 17’nci yüzyılda; Kıta Avrupa’sında ise 18’inci ve 19’uncu yüzyıllarda başlamıştır.
- 4. Anayasacı lık Felsefesi Anayasal Vergi Hukuku’n un Doğuşu Anayasacı lık Hareketler i John Locke’un Hükümet Üzerine İki İnceleme, 1690 adlı eseri) İngiliz, Amerikan ve Fransız anayasacılık akımları
- 5. Devletin insanların sahip oldukları mülkiyetin bir kısmını vergi adı altında zorla (cebren) alma hakkı var mıdır? Vergilerin halkın onayı ve rızasına dayalı olması gerekir mi? Devlet egemenlik hakkını ileri sürerek halkın rıza ve onayı olmaksızın vergi alabilir mi? Vergilerin niçin devlet ile vatandaşlar arasında var olan bir sosyal sözleşmeye dayalı olması önemlidir? ANAYASAL VERGİ HUKUKU‘DAKİ BAZI TEMEL SORULAR
- 6. Devlet hangi kaynaklar üzerine vergi koyma hakkına sahiptir? Ya da anayasal bir kural ve sınırlama olmaksızın yasama organının kanunla her türlü vergi koyma hakkı var mıdır? Vergilemede kanunilik ilkesi vergilemenin meşruiyeti için yeterli midir? “Vergiler ancak kanunla konulur ve kanunla kaldırılır” şeklindeki bir anayasal kurala dayalı vergileme tek başına meşruluk sağlar mı? Seçilmiş temsilcilerden oluşan bir parlamentonun ve yürütme organının vergileme yetkisinin kapsamı nedir, ne olmalıdır?
- 7. Devletin anayasal hukuk devleti prensiplerine (hukukun. üstünlüğü, kuvvetler ayrılığı vs.) uygun olarak yönetilmesi Devletin anayasal hukuk devleti prensiplerine (hukukun. üstünlüğü, kuvvetler ayrılığı vs.) uygun olarak yönetilmesi Anayasacılık Anayasal vergi hukukunun ana konusunu ilgilendiren “vergileme yetkisi, meşruiyeti ve sınırları” anayasacılık ve anayasal hukuk devleti ile uyumlu olmalıdır. Bir ülkenin en üst hukuk kuralıdır. Anayasa Anayasal vergi hukuku “pozitif hukuk” olmaktan ziyade öncelikle bir “normatif hukuk” alanıdır. Anayasal vergi hukukunun ana konusunu ilgilendiren “vergileme yetkisi, meşruiyeti ve sınırları” anayasacılık ve anayasal hukuk devleti ile uyumlu olmalıdır.
- 8. ANAYASAL VERGİLEM E İLKELERİ 1 2 3 4 4 5 6 BELİRLİLİK AÇIKLIK KESİNLİK GENELLİK KANUN ÖNÜNDE EŞİTLİK BAĞLAYICILIK GERİYE DOĞRU YÜRÜMEZLİK KIYAS YAPMAMA İSTİKRAR KURALLARDA DAİMİLİK KURALLARDA DÜZENLİLİK İSTİKRAR KURALLARDA DAİMİLİK KURALLARDA DÜZENLİLİK
- 9. BELİRLİLİ K AÇIKLIK KESİNLİK Anayasa içerisinde vergilerin ne üzerinde alınacağı çok açık ve net olarak belirlenmelidir. Vergi konusunun kapsamı ve vergi konusunun genişletilebilmesine dair temel kural(lar) anayasada yer almalıdır. Olağanüstü durumlarda vergi konularının genişletilebileceğine dair bir kaliteli çoğunluk kuralının anayasada yer alması “anayasal istikrarı” bozmadan kısmen anayasal esneklik sağlar.
- 10. BAĞLAYICILI K Vergiler tek oranlı (düz oranlı) olarak anayasal garanti altına alınmalıdır. Yasama organının anayasada yer almayan bir yeni vergi ve/veya benzeri mali yükümlülük tesis edemeyeceği hüküm altına alınmalıdır. Vergi oranlarının maksimum sınırı anayasa içerisinde açık ve net olarak tespit edilmelidir. Olağanüstü durumlarda vergi oranlarının üst sınırının aşılabileceğine dair bir kaliteli çoğunluk kuralının anayasada yer alması yine istikrar ve esneklik arasında bir denge sağlanmasına hizmet edebilir.
- 11. KIYAS YAPMAM A İSTİKRAR KURALLAR DA DAİMİLİK KURALLAR DA DÜZENLİLİ K Anayasada kıyas yasağına dair bir genel hüküm yer almalıdır. Kurallarda istikrar ve daimilik güvence altına alınırken anayasal esnekliğin de genel kuralı tespit edilmelidir. Anayasada vergileme yetkisi ve sınırlarına ilişkin kuralların hangi durumlarda aşılabileceği ve/veya değiştirilebileceği bazı kurallara tabi olmalıdır.
- 12. GENELLİK KANUN ÖNÜNDE EŞİTLİK GERİYE DOĞRU YÜRÜMEZ LİK Vergilerin hiçbir şekilde geriye doğru yürütülemeyeceğine ve kazanılmış hakların esas olduğuna dair anayasada yasaklayıcı bir hüküm yer almalıdır. Anayasa içerisinde vergi istisna ve muafiyetleri, vergi kolaylıkları, vergi avantajları ve saire vergi ayrıcalıklarını ve dolayısıyla vergi ayrımcılığını Anayasada çok açık olarak güvence altına alınmalıdır.
- 13. J.M.BUCHANAN “Anayasal Vergileme İlkeleri” Anayasal Politik İktisat adı verilen bir araştırma programının konusudur. Nobel ekonomi ödülü sahibi James M. Buchanan bu araştırma programının kuruculuğunu ve öncülüğünü yapmaktadır.
- 14. Devletin mali alandaki güç ve yetkilerini belirleyen kurallar ve kurumlar olarak tanımlanır. Devletin mali alandaki güç ve yetkilerini belirleyen kurallar ve kurumlar olarak tanımlanır. MALİ ANAYASA MALİ ANAYASA ANAYASAL POLİTİK İKTİSAT Mali anayasa daha dar anlamda Vergi Anayasası (Tax Constitution) olarak ifade edilmektedir. Vergi anayasası vergileme yetkisinin meşruiyeti ve sınırlarını tayin eden anayasal normlar ve kurallar bütünü olarak tanımlanabilir.