Recommended
More Related Content
More from COSKUN CAN AKTAN
More from COSKUN CAN AKTAN (20)
VERGİLEME YETKİSİNİN SINIRLARI
- 1. BBBB Kaynakça; Coşkun Can AKTAN; Kamu Tercihi İktisadı ve Anayasal Politik İktisat, Ankara, Seçkin Yayınları, 2019. Coşkun Can AKTAN; Anayasal Vergi Hukuku, Seçkin Yayınları, Ankara, 2019. Sunumu Hazırlayan: Pınar ÖZDEMİR Prof. Dr. Coşkun Can AKTAN
- 2. İÇERİK; • İNGİLİZ VE AMERİKAN TARİHİNDEKİ BİLDİRGELERDE VERGİLEME İLKESİNİN SINIRLANDIRILMASI • OSMANLI TARİHİNDEKİ BİLDİRGELERDE VERGİLEME İLKESİNİN SINIRLANDIRILMASI • VERGİLEME YETKİSİNİN SINIRLANDIRILMASININ ANAYASAL ÇERÇEVESİ
- 3. İngiltere Kralı Yurtsuz John’a karşı ilan edilen ilk yazılı özgürlük bildirgesidir.
- 4. Vergileme yetkisinin kral tarafından kullanımını düzenleyen madde (- 12 -) Vergileme yetkisinin kullanımında genel oylama eseslarını düzenleyen madde (- 14 -) Vergileme yetkisinin baronlar tarafından kullanılmasını saglayan madde (-15-) ‘’ Kendimiz için kurtuluş akçesi, buyuk oğlumuzun şövalye olması ‘yalnız bir kere’ büyük kızımızın evlenmesi sebepleriyle toplananlar dışında krallığımızda genel oylama olmadan hiçbir vergi veya yardım toplanamayacaktır.Bu sebeple de ancak makul bir yardım toplanabilir.Londra şehrinden istenecek yardımlarda da benzer şekide hareket edilecek.’’ .....Bütün çağrı mektuplarında ,çağrının sebebi bulunacaktır.Böyle bir çağrı çıkartılınca,o gün için kararlaştırılan iş mevcudun iradesine uygun olarak yapılacak,çağrılan herkesin gelmiş olması aranmıyacaktır.’ ‘’Gelecekte kimsenin kendi hür adamlarından, kendi kurtuluş akçesi,büyük oğlunun şövalye olması ve büyük kızının ‘bir kere’evlendirme masrafları dışında bir sebeple yardım toplanmasına müsaade etmeyeceğiz.Bu sebeple de ancak makul bir yardım toplanabilir.’
- 5. 1625 yılında Kral I. Jack ölünce tahta oğlu I.Charles geçmiştir. Vergileme yetkisini keyfice kullanarak sürekli bir ordu kurmaya çalısmıştır. İngiliz donanması hiç bir başarı elde edemeden ülkeye dönmek zorunda kalmıştır. Kral parlemanto tarafından sert bir biçimde eleştirilmiştir. 7 Haziran 1628 de haklar dilekçesini kabul etmek zorunda kalmıştır.
- 7. ’’Parlemantonun onayı olmadan ,kralın yetkisine dayanarak,yasaları ve bu yasaların icrasını iptal etmek gücü sözde kalır ve yasa dısıdır.’’ ’’Son zamanlarda alıskanlık haline getirmek küstahlığını gösterdikleri gibi ,kralın yetkisine dayanarak,kendini yasalardan ve bu yasaların icrasından muaf tutmak gücü de sözde kalır ve yasa dışıdır.’’ ’’Veto hakkı bahanesiyle ,parlemantonun onayı olmadan, uzun bir süre için, kabul edildiğinden ya da edileceğinden başka bir biçimde tahtın yararına para toplamak yasa dışıdır.’’ HAKLAR BİLDİRİSİ 1689 Madde 1 Madde 2 Madde 4
- 8. AMERİKAN TARİHİNDEKİ BİLDİRGELERDE VERGİLEME YETKİSINİN SINIRLANDIRILMASI PUL KANUNU KONGRESİ BİLDİRGESİ 19 EKİM 1765 İLK KITASAL KONGRE BİLDİRGESİ 14 EKİM 1774 VİRGİNA HAKLAR BİLDİRGESİ 12 HAZİRAN 1776
- 9. PUL KANUNU KONGRESİ BİLDİRGESİ,19 EKİM 1765 İngiltere koloniler için katlandığı mali yükümlülüğü azaltmaya ve İngiliz ticaretini korumaya yönelik önlemler almaya başlamıştır. 1.ŞEKER YASASI 2.İHRAÇ ENGELİ 3.PUL YASASI İngiliz Malları Boykot Edilmiştir.
- 10. PUL KANUNU KONGRESİ BİLDİRGESİ,19 EKİM 1765
- 11. İLK KITASAL KONGRE BİLDİRİSİ,1774 ‘DECLARATION ACT’ TÜKETİLEN ÇAYDAN VERGİ ALINMASI ‘BOSTON ÇAY PARTİSİ İSYANI’ ‘BOSTON LİMAN YASASI’ BOSTON LİMANI TİCARİ GEMİLERE KAPATILMISTIR
- 12. Vergilemeye İlişkin Hükümler İLK KITASAL KONGRE BİLDİRİSİ-1774 Madde 4 ile ‘temsilsiz vergileme olmaz’kuralına bağlı olarak,kendi şeçtikleri meclislerinin tarafından temsil edilmeleri gerektiği vurgulanmıştır. Madde 10 ile parlamento tarafından çıkarılan vergileme ile ilgili kanunların yürürlükten kaldırılması istenmiştir.
- 13. ❖ İkinci Kıtasal Kongre’de kolonilerin bağımsız devletler olmaya hakları olduğu kabul edilmiş ve her koloninin kendi anayasasını hazırlaması yönünde çağrıda bulunulmuştur. ❖ 4 Temmuz 1776 yılında Bağımsızlık Bildirgesi yayınlanmıştır.
- 14. makjskasömanskmasödcnbmmmömnmnkjgghf ❖ George Mason tarafından hazırlanan bu belgede temel hak ve özgürlükler ve bunların nasıl korunacağı belirtilmiştir. ❖ Magna Carta ve Haklar Bildirgesinde yer alan ilkeler tekrar edilmiştir. MADDE 6: ‘Meclislerde halkın temsilcisi olarak çalışacak kişilerin seçimi serbesttir;topluma bağlılık ve sürekli genel ilgi beslediğine dair yeterli delili alan herkesin oy hakkı vardır;kamu yararı için,kendilerinin ya da seçtiği temsilcilerin rızası olmadan ,kimse ne vergi ödemeye zorlanabilir, ne de mülkü elinden alınabilir;aynı biçimde kimse,kamu yararını göz önünde bulundurarak kabul etmediği yasalara uymakla yükümlü değildir.’
- 15. SENED-İ İTTİFAK,1808 *İlk kez devlet otoritesi sınırlarına dikkat çekilmiştir. TANZİMAT FERMANI,1839 *Vergi adaletini sağlamada adalete göre vergi alınması *Meclis-i Ahkam-ı Adliye ISLAHAT FERMANI,1856 *’Vergiler devlet tarafından eşitlik ve adalet esasına göre toplanacaktır.’ KANUN-İ ESASİ,1876 *Halktan ödeme gücüne göre vergi alınması. *’Kanunsuz vergi olmaz.’
- 16. • Laffer eğrisi, vergi oranları ile vergi gelirleri arasındaki ilişkiyi gösteren bir eğridir. Vergi oranlarının belirli bir noktaya kadar artırılması vergi gelirlerini artırır ve optimal sınıra ulaşıldıktan sonra vergi oranlarının daha fazla artırılması vergi gelirlerini azaltır. Şekil-1 üzerinde görüldüğü üzere maksimum vergi geliri sağlayacak oran C’dir. Bu orandan sonra vergi oranının daha fazla artırılması vergi gelirlerini azaltır. VERGİNİN SINIRI NE OLMALIDIR? SORUSU VE LAFFER EĞRİSİ
- 17. • Genellik ilkesi • Vergi oranlarının Anayasada Düz Oranlı Olarak Belirlenmesi • Vergi Konularının Anayasada Belirlenmesi • Denk Bütçe ve Uygulamalar-arası • Wicksell Önerileri • İdareler –arası mali paylaşım ilkelerinin anayasada belirlenmesi • Vergi Gelirlerinin Kullanım Alanlarının Belirlenmesi • Toplam vergi yükünün oransal olarak belirlenmesi • Maksimum vergi oranın belirlenmesi 1-Prosedürel Sınırlandırnalar 2-Kantitatif Sınırlandırmalar VERGİLEME YETKİSİ ANAYASADA NE ŞEKİLDE SINIRLANDIRILABİLİR?
- 18. SONUÇ OLARAK; Bu anlatılanlar neticesinde yönetimi elinde bulunduranlar, vergilerin ancak halkın temsilcilerinin onayı ve rızası İle konulabileceğini ifade eden « temsilsiz vergileme olmaz» ilkesini kabul etmek zorunda kalmışlardır. İngiltere ve Amerika başta olmak üzere tüm dünyada keyfi vergilere karşı halkın gösterdiği tepkiler neticesinde vergileme yetkisi anayasal ve yasal düzenlemelere tabi olmuştur.